Wt/kbd/щэхурыпхъуэ

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > щэхурыпхъуэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ɕɐxʷǝ'rǝpχʷɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [щэху] + -ры + [пхъу] + -э

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: щэхурыпхъуэ щэхурыпхъуэр -- щэхурыпхъуэхэр
Эргативнэ: щэхурыпхъуэ щэхурыпхъуэм -- щэхурыпхъуэхэм
Послеложнэ: щэхурыпхъуэкӀэ щэхурыпхъуэмкӀэ щэхурыпхъуэхэкӀэ щэхурыпхъуэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: щэхурыпхъуэу щэхурыпхъуэрауэ щэхурыпхъуэхэу щэхурыпхъуэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. УмыщӀэххэу зэуэ зыкъызэкъуихыу, уигъэбэлэрыгъыу къопхъуэ, къодзакъэ (хьэм хужаӀэ).
  2. Игъэбэлэрыгъыу, иущэхуу зыгуэрым Ӏей, щӀэпхъаджагъэ езыщэ.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Пкъутащ мурад ищӀар щэхурыпхъуэм. КӀуащ БетӀал

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Хьэ щэхурыпхъуэ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • щэхурыпхъуэ: 1. biting surreptitiously (about a dog) 2. insidious, treacherous, insidious, deceitful, crafty, wily, sly, devious
  • Хьэ щэхурыпхъуэ: a dog that bites without warning.
УРЫСЫБЗЭ
  • щэхурыпхъуэ: 1. кусающий исподтишка (о собаке) 2. коварный, вероломный
  • Хьэ щэхурыпхъуэ: собака, кусающий исподтишка

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.