Wt/kbd/щэлъахъэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [ɕɐ'ɬɑ:χɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• [щэлъахъ] + -э

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	щэлъахъэ	щэлъахъэр	--	щэлъахъэхэр
Эргативнэ:	щэлъахъэ	щэлъахъэм	--	щэлъахъэхэм
Послеложнэ:	щэлъахъэкӀэ	щэлъахъэмкӀэ	щэлъахъэхэкӀэ	щэлъахъэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	щэлъахъэу	щэлъахъэрауэ	щэлъахъэхэу	щэлъахъэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Шым и фӀалъитӀымрэ и кӀэбдз лъакъуэ лъэныкъуэмрэ иралъхьэ лъахъэ.

ЩАПХЪЭХЭР

• Щэлъахъэ гугъэпсэхущ. Псалъэжьхэр

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Шым щэлъахъэ илъхьэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• щэлъахъэ: hobble, fetter, shackle
• Шым щэлъахъэ илъхьэн: hobble a horse.

УРЫСЫБЗЭ

• щэлъахъэ: тренога, путы
• Шым щэлъахъэ илъхьэн: стреножить лошадь

псалъафэ зэпыщӀахэр

Щэлъахъэр зэфӀегъэудын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: overcome sb by force, beat sb up
     Урысыбзэ: одолеть кого-л. силой; отдубасить кого-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.