Wt/kbd/щытын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "щытын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
щытын
щымыӀэныгъэ:
щымытын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщытын
ущытын
щытын
дыщытын
фыщытын
щытын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыщымытын
ущымытын
щымытын
дыщымытын
фыщымытын
щымытын(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
щыт!
фыщыт!
щымыӀэныгъэ:
ущымыт!
фыщымыт!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщрет
ущрет
щрет
дыщрет
фыщрет
щрет(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыщремыт
ущремыт
щремыт
дыщремыт
фыщремыт
щремыт(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытщ
ущытщ
щытщ
дыщытщ
фыщытщ
щыт(хэ)щ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщыткъым
ущыткъым
щыткъым
дыщыткъым
фыщыткъым
щыт(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытт
ущытт
щытт
дыщытт
фыщытт
щыт(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщыттэкъым
ущыттэкъым
щыттэкъым
дыщыттэкъым
фыщыттэкъым
щыт(хэ)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытащ
ущытащ
щытащ
дыщытащ
фыщытащ
щыта(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщытакъым
ущытакъым
щытакъым
дыщытакъым
фыщытакъым
щыта(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытат
ущытат
щытат
дыщытат
фыщытат
щыта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщытатэкъым
ущытатэкъым
щытатэкъым
дыщытатэкъым
фыщытатэкъым
щыта(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытыгъащ
ущытыгъащ
щытыгъащ
дыщытыгъащ
фыщытыгъащ
щытыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытыгъакъым
ущытыгъакъым
щытыгъакъым
дыщытыгъакъым
фыщытыгъакъым
щытыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытыгъат
ущытыгъат
щытыгъат
дыщытыгъат
фыщытыгъат
щытыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытыгъатэкъым
ущытыгъатэкъым
щытыгъатэкъым
дыщытыгъатэкъым
фыщытыгъатэкъым
щытыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыщытщ
ущытщ
щытщ
дыщытщ
фыщытщ
щыт(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыщыткъым
ущыткъым
щыткъым
дыщыткъым
фыщыткъым
щыт(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыщытт
ущытт
щытт
дыщытт
фыщытт
щыт(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыщыттэкъым
ущыттэкъым
щыттэкъым
дыщыттэкъым
фыщыттэкъым
щыт(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынщ
ущытынщ
щытынщ
дыщытынщ
фыщытынщ
щытын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытынкъым
ущытынкъым
щытынкъым
дыщытынкъым
фыщытынкъым
щытын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынущ
ущытынущ
щытынущ
дыщытынущ
фыщытЫнущ
щытэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытынукъым
ущытынукъым
щытынукъым
дыщытынукъым
фыщытынукъым
щытэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщыт
ущыт
щыт
дыщыт
фыщыт
щыт(хэ)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщыткъэ
ущыткъэ
щыткъэ
дыщыткъэ
фыщыткъэ
щыт(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытт
ущытт
щытт
дыщытт
фыщытт
щыт(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщыттэкъэ
ущыттэкъэ
щыттэкъэ
дыщыттэкъэ
фыщыттэкъэ
щыт(хэ)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщыта
ущыта
щыта
дыщыта
фыщыта
щыта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщытакъэ
ущытакъэ
щытакъэ
дыщытакъэ
фыщытакъэ
щыта(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытат
ущытат
щытат
дыщытат
фыщытат
щыта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщытатэкъэ
ущытатэкъэ
щытатэкъэ
дыщытатэкъэ
фыщытатэкъэ
щыта(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытыгъа
ущытыгъа
щытыгъа
дыщытыгъа
фыщытыгъа
щытыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытыгъакъэ
ущытыгъакъэ
щытыгъакъэ
дыщытыгъакъэ
фыщытыгъакъэ
щытыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытыгъат
ущытыгъат
щытыгъат
дыщытыгъат
фыщытыгъат
щытыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщытыгъатэкъэ
ущытыгъатэкъэ
щытыгъатэкъэ
дыщытыгъатэкъэ
фыщытыгъатэкъэ
щытыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыщыт
ущыт
щыт
дыщыт
фыщыт
щыт(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыщыткъэ
ущыткъэ
щыткъэ
дыщыткъэ
фыщыткъэ
щыт(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыщытт
ущытт
щытт
дыщытт
фыщытт
щыт(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыщыттэкъэ
ущыттэкъэ
щыттэкъэ
дыщыттэкъэ
фыщыттэкъэ
щыт(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытын
ущытын
щытын
дыщытын
фыщытын
щытын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытынкъэ
ущытынкъэ
щытынкъэ
дыщытынкъэ
фыщытынкъэ
щытын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытыну
ущытыну
щытыну
дыщытыну
фыщытыну
щытыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытынукъэ
ущытынукъэ
щытынукъэ
дыщытынукъэ
фыщытынукъэ
щытыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытмэ
ущытмэ
щытмэ
дыщытмэ
фыщытмэ
щыт(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытмэ
ущымытмэ
щымытмэ
дыщымытмэ
фыщымытмэ
щымыт(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытамэ
ущытамэ
щытамэ
дыщытамэ
фыщытамэ
щыта(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщымытамэ
ущымытамэ
щымытамэ
дыщымытамэ
фыщымытамэ
щымыта(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытыгъамэ
ущытыгъамэ
щытыгъамэ
дыщытыгъамэ
фыщытыгъамэ
щытыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщымытыгъамэ
ущымытыгъамэ
щымытыгъамэ
дыщымытыгъамэ
фыщымытыгъамэ
щымытыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынмэ
ущытынмэ
щытынмэ
дыщытынмэ
фыщытынмэ
щытын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытынмэ
ущымытынмэ
щымытынмэ
дыщымытынмэ
фыщымытынмэ
щымытын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынумэ
ущытынумэ
щытынумэ
дыщытынумэ
фыщытынумэ
щытыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытынумэ
ущымытынумэ
щымытынумэ
дыщымытынумэ
фыщымытынумэ
щымытыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщыттэмэ
ущыттэмэ
щыттэмэ
дыщыттэмэ
фыщыттэмэ
щыт(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымыттэмэ
ущымыттэмэ
щымыттэмэ
дыщымыттэмэ
фыщымыттэмэ
щымыт(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытатэмэ
ущытатэмэ
щытатэмэ
дыщытатэмэ
фыщытатэмэ
щыта(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщымытатэмэ
ущымытатэмэ
щымытатэмэ
дыщымытатэмэ
фыщымытатэмэ
щымыта(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытыгъатэмэ
ущытыгъатэмэ
щытыгъатэмэ
дыщытыгъатэмэ
фыщытыгъатэмэ
щытыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщымытыгъатэмэ
ущымытыгъатэмэ
щымытыгъатэмэ
дыщымытыгъатэмэ
фыщымытыгъатэмэ
щымытыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынтэмэ
ущытынтэмэ
щытынтэмэ
дыщытынтэмэ
фыщытынтэмэ
щытын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытынтэмэ
ущымытынтэмэ
щымытынтэмэ
дыщымытынтэмэ
фыщымытынтэмэ
щымытын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынутэмэ
ущытынутэмэ
щытынутэмэ
дыщытынутэмэ
фыщытынутэмэ
щытыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытынутэмэ
ущымытынутэмэ
щымытынутэмэ
дыщымытынутэмэ
фыщымытынутэмэ
щымытыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынт
ущытынт
щытынт
дыщытынт
фыщытынт
щытын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытынтэкъым
ущытынтэкъым
щытынтэкъым
дыщытынтэкъым
фыщытынтэкъым
щытын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынут
ущытынут
щытынут
дыщытынут
фыщытынут
щытыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщытынутэкъым
ущытынутэкъым
щытынутэкъым
дыщытынутэкъым
фыщытынутэкъым
щытыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытми
ущытми
щытми
дыщытми
фыщытми
щыт(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытми
ущымытми
щымытми
дыщымытми
фыщымытми
щымыт(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытами
ущытами
щытами
дыщытами
фыщытами
щыта(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщымытами
ущымытами
щымытами
дыщымытами
фыщымытами
щымыта(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщытыгъами
ущытыгъами
щытыгъами
дыщытыгъами
фыщытыгъами
щытыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщымытыгъами
ущымытыгъами
щымытыгъами
дыщымытыгъами
фыщымытыгъами
щымытыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынми
ущытынми
щытынми
дыщытынми
фыщытынми
щытын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытынми
ущымытынми
щымытынми
дыщымытынми
фыщымытынми
щымытын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынуми
ущытынуми
щытынуми
дыщытынуми
фыщытынуми
щытыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытынуми
ущымытынуми
щымытынуми
дыщымытынуми
фыщымытынуми
щымытыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщыттэми
ущыттэми
щыттэми
дыщыттэми
фыщыттэми
щыт(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымыттэми
ущымыттэми
щымыттэми
дыщымыттэми
фыщымыттэми
щымыт(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщытатэми
ущытатэми
щытатэми
дыщытатэми
фыщытатэми
щыта(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщымытатэми
ущымытатэми
щымытатэми
дыщымытатэми
фыщымытатэми
щымыта(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщытыгъатэми
ущытыгъатэми
щытыгъатэми
дыщытыгъатэми
фыщытыгъатэми
щытыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщымытыгъатэми
ущымытыгъатэми
щымытыгъатэми
дыщымытыгъатэми
фыщымытыгъатэми
щымытыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынтэми
ущытынтэми
щытынтэми
дыщытынтэми
фыщытынтэми
щытын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытынтэми
ущымытынтэми
щымытынтэми
дыщымытынтэми
фыщымытынтэми
щымытын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщытынутэми
ущытынутэми
щытынутэми
дыщытынутэми
фыщытынутэми
щытыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщымытынутэми
ущымытынутэми
щымытынутэми
дыщымытынутэми
фыщымытынутэми
щымытыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщытаи
ущытаи
щытаи
дыщытаи
фыщытаи
щытаи
щымыӀэныгъэ:
сыщымытаи
ущымытаи
щымытаи
дыщымытаи
фыщымытаи
щымытаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщытащэрэт
ущытащэрэт
щытащэрэт
дыщытащэрэт
фыщытащэрэт
щыта(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыщымытащэрэт
ущымытащэрэт
щымытащэрэт
дыщымытащэрэт
фыщымытащэрэт
щымыта(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщытагъэнщ
ущытагъэнщ
щытагъэнщ
дыщытагъэнщ
фыщытагъэнщ
щытагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщытагъэнкъым
ущытагъэнкъым
щытагъэнкъым
дыщытагъэнкъым
фыщытагъэнкъым
щытагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщытагъэнт
ущытагъэнт
щытагъэнт
дыщытагъэнт
фыщытагъэнт
щытагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщытагъэнтэкъым
ущытагъэнтэкъым
щытагъэнтэкъым
дыщытагъэнтэкъым
фыщытагъэнтэкъым
щытагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщытагъэн
ущытагъэн
щытагъэн
дыщытагъэн
фыщытагъэн
щытагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщытагъэнкъэ
ущытагъэнкъэ
щытагъэнкъэ
дыщытагъэнкъэ
фыщытагъэнкъэ
щытагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщытагъэнт
ущытагъэнт
щытагъэнт
дыщытагъэнт
фыщытагъэнт
щытагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщытагъэнтэкъэ
ущытагъэнтэкъэ
щытагъэнтэкъэ
дыщытагъэнтэкъэ
фыщытагъэнтэкъэ
щытагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщытагъэнущ
ущытагъэнущ
щытагъэнущ
дыщытагъэнущ
фыщытагъэнущ
щытагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщытагъэнукъым
ущытагъэнукъым
щытагъэнукъым
дыщытагъэнукъым
фыщытагъэнукъым
щытагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщытагъэнут
ущытагъэнут
щытагъэнут
дыщытагъэнут
фыщытагъэнут
щытагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщытагъэнутэкъым
ущытагъэнутэкъым
щытагъэнутэкъым
дыщытагъэнутэкъым
фыщытагъэнутэкъым
щытагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщытагъэну
ущытагъэну
щытагъэну
дыщытагъэну
фыщытагъэну
щытагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщытагъэнукъэ
ущытагъэнукъэ
щытагъэнукъэ
дыщытагъэнукъэ
фыщытагъэнукъэ
щытагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщытагъэнут
ущытагъэнут
щытагъэнут
дыщытагъэнут
фыщытагъэнут
щытагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщытагъэнутэкъэ
ущытагъэнутэкъэ
щытагъэнутэкъэ
дыщытагъэнутэкъэ
фыщытагъэнутэкъэ
щытагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зыщыт
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зыщымыт
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыщыта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зыщымыта
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыщытыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зыщымытыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыщытын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зыщымытын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыщытыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зыщымытыну
Зылэжь (субъектнэ) причастие
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыт
ущыт
щыт
дыщыт
фыщыт
щыт(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыт
ущымыт
щымыт
дыщымыт
фыщымыт
щымыт(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыта
ущыта
щыта
дыщыта
фыщыта
щыта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыта
ущымыта
щымыта
дыщымыта
фыщымыта
щымыта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщытыгъа
ущытыгъа
щытыгъа
дыщытыгъа
фыщытыгъа
щытыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымытыгъа
ущымытыгъа
щымытыгъа
дыщымытыгъа
фыщымытыгъа
щымытыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыщытын
ущытын
щытын
дыщытын
фыщытын
щытын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымытын
ущымытын
щымытын
дыщымытын
фыщымытын
щымытын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыщытыну
ущытыну
щытыну
дыщытыну
фыщытыну
щытыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымытыну
ущымытыну
щымытыну
дыщымытыну
фыщымытыну
щымытыну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщыт
узэрыщыт
зэрыщыт
дызэрыщыт
фызэрыщыт
зэрыщыт(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщымыт
узэрыщымыт
зэрыщымыт
дызэрыщымыт
фызэрыщымыт
зэрыщымыт(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщыта
узэрыщыта
зэрыщыта
дызэрыщыта
фызэрыщыта
зэрыщыта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщымыта
узэрыщымыта
зэрыщымыта
дызэрыщымыта
фызэрыщымыта
зэрыщымыта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщытыгъа
узэрыщытыгъа
зэрыщытыгъа
дызэрыщытыгъа
фызэрыщытыгъа
зэрыщытыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщымытыгъа
узэрыщымытыгъа
зэрыщымытыгъа
дызэрыщымытыгъа
фызэрыщымытыгъа
зэрыщымытыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщытын
узэрыщытын
зэрыщытын
дызэрыщытын
фызэрыщытын
зэрыщытын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщымытын
узэрыщымытын
зэрыщымытын
дызэрыщымытын
фызэрыщымытын
зэрыщымытын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщытыну
узэрыщытыну
зэрыщытыну
дызэрыщытыну
фызэрыщытыну
зэрыщытыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщымытыну
узэрыщымытыну
зэрыщымытыну
дызэрыщымытыну
фызэрыщымытыну
зэрыщымытыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщыт
ущыщыт
щыщыт
дыщыщыт
фыщыщыт
щыщыт(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщымыт
ущыщымыт
щыщымыт
дыщыщымыт
фыщыщымыт
щыщымыт(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщыта
ущыщыта
щыщыта
дыщыщыта
фыщыщыта
щыщыта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщымыта
ущыщымыта
щыщымыта
дыщыщымыта
фыщыщымыта
щыщымыта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщытыгъа
ущыщытыгъа
щыщытыгъа
дыщыщытыгъа
фыщыщытыгъа
щыщытыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщымытыгъа
ущыщымытыгъа
щыщымытыгъа
дыщыщымытыгъа
фыщыщымытыгъа
щыщымытыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщытын
ущыщытын
щыщытын
дыщыщытын
фыщыщытын
щыщытын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщымытын
ущыщымытын
щыщымытын
дыщыщымытын
фыщыщымытын
щыщымытын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщытыну
ущыщытыну
щыщытыну
дыщыщытыну
фыщыщытыну
щыщытыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщымытыну
ущыщымытыну
щыщымытыну
дыщыщымытыну
фыщыщымытыну
щыщымытыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэщыт
уздэщыт
здэщыт
дыздэщыт
фыздэщыт
здэщыт(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэщымыт
уздэщымыт
здэщымыт
дыздэщымыт
фыздэщымыт
здэщымыт(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэщыта
уздэщыта
здэщыта
дыздэщыта
фыздэщыта
здэщыта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэщымыта
уздэщымыта
здэщымыта
дыздэщымыта
фыздэщымыта
здэщымыта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэщытыгъа
уздэщытыгъа
здэщытыгъа
дыздэщытыгъа
фыздэщытыгъа
здэщытыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэщымытыгъа
уздэщымытыгъа
здэщымытыгъа
дыздэщымытыгъа
фыздэщымытыгъа
здэщымытыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэщытын
уздэщытын
здэщытын
дыздэщытын
фыздэщытын
здэщытын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэщымытын
уздэщымытын
здэщымытын
дыздэщымытын
фыздэщымытын
здэщымытын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэщытыну
уздэщытыну
здэщытыну
дыздэщытыну
фыздэщытыну
здэщытыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэщымытыну
уздэщымытыну
здэщымытыну
дыздэщымытыну
фыздэщымытыну
здэщымытыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэщыт
ущӀэщыт
щӀэщыт
дыщӀэщыт
фыщӀэщыт
щӀэщыт(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэщымыт
ущӀэщымыт
щӀэщымыт
дыщӀэщымыт
фыщӀэщымыт
щӀэщымыт(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэщыта
ущӀэщыта
щӀэщыта
дыщӀэщыта
фыщӀэщыта
щӀэщыта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэщымыта
ущӀэщымыта
щӀэщымыта
дыщӀэщымыта
фыщӀэщымыта
щӀэщымыта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэщытыгъа
ущӀэщытыгъа
щӀэщытыгъа
дыщӀэщытыгъа
фыщӀэщытыгъа
щӀэщытыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэщымытыгъа
ущӀэщымытыгъа
щӀэщымытыгъа
дыщӀэщымытыгъа
фыщӀэщымытыгъа
щӀэщымытыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэщытын
ущӀэщытын
щӀэщытын
дыщӀэщытын
фыщӀэщытын
щӀэщытын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэщымытын
ущӀэщымытын
щӀэщымытын
дыщӀэщымытын
фыщӀэщымытын
щӀэщымытын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэщытыну
ущӀэщытыну
щӀэщытыну
дыщӀэщытыну
фыщӀэщытыну
щӀэщытыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэщымытыну
ущӀэщымытыну
щӀэщымытыну
дыщӀэщымытыну
фыщӀэщымытыну
щӀыщымытыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыту
ущыту
щыту
дыщыту
фыщыту
щыт(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыту
ущымыту
щымыту
дыщымыту
фыщымыту
щымыт(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщытауэ
ущытауэ
щытауэ
дыщытауэ
фыщытауэ
щытауэ / щытахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымытауэ
ущымытауэ
щымытауэ
дыщымытауэ
фыщымытауэ
щымытауэ / щымытахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыщытурэ
ущытурэ
щытурэ
дыщытурэ
фыщытурэ
щыт(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыщымытурэ
ущымытурэ
щымытурэ
дыщымытурэ
фыщымытурэ
щымыт(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[т]
[т]ыр
--
[т]хэр
Эргативнэ:
[т]
[т]ым
--
[т]хэм
Послеложнэ:
[т]кӀэ
[т]ымкӀэ
[т]хэкӀэ
[т]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[т]у
[т]ырауэ
[т]хэу
[т]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[т]а
[т]ар
--
[т]ахэр
Эргативнэ:
[т]а
[т]ам
--
[т]ахэм
Послеложнэ:
[т]акӀэ
[т]амкӀэ
[т]ахэкӀэ
[т]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[т]ауэ
[т]арауэ
[т]ахэу
[т]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[т]ын
[т]ыныр
--
[т]ынхэр
Эргативнэ:
[т]ын
[т]ыным
--
[т]ынхэм
Послеложнэ:
[т]ынкӀэ
[т]ынымкӀэ
[т]ынхэкӀэ
[т]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[т]ыну
[т]ынырауэ
[т]ынхэу
[т]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[т]ыну
[т]ынур
--
[т]ынухэр
Эргативнэ:
[т]ыну
[т]ынум
--
[т]ынухэм
Послеложнэ:
[т]ынукӀэ
[т]ынумкӀэ
[т]ынухэкӀэ
[т]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[т]ынууэ
[т]ынурауэ
[т]ынухэу
[т]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Лъакъуэхэм тегъэщӀауэ зэфӀэтын.
ЩӀыпӀэ гуэр щыӀэн.
И пӀэм имыкӀын, мыхъеин.
ЩытыкӀэ гуэрым итын.
ЩАПХЪЭХЭР
МыдэкӀэ Ашэбокъуэм и гъуситӀыр щхьэгъубжэмкӀэ доплъхэри щытхэщ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
Фадэр куэдрэ щытым мэжабзэ, цӀыхубзыр куэдрэ дэсмэ - мэутхъуэ. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ , Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984
нап. 43
адыгэбзэ
урысыбзэ/русский
инджылыбзэ/English
Шэнтыр щытщ .
Стул стоит .
The chair is standing .
нап. 60
БжьаӀуэр мэзым пэмыжыжьэу щытщ .
Пасека находится недалеко от леса.
The apiary stands not far from the forest.
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Жыжьэу щытын.
Унэр гъуэгубгъум щытщ.
МафӀэгур куэдрэ щытащ.
Хуабэу щытын.
Къулейсызу щытын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
щытын: 1. stand, be in an upright position (about sb) 2. Be placed, put, situated, located swh (about sth) 3. stand still, in place 4. be in some position, condition or state
Жыжьэу щытын: stand far away
Унэр гъуэгубгъум щытщ: the house stands on the edge of the road
МафӀэгур куэдрэ щытащ: the train stood for a long time
Хуабэу щытын: be warm (hot)
Къулейсызу щытын: be poor
УРЫСЫБЗЭ
щытын: 1. стоять, находиться в вертикальном положении (о ком-л.) 2. быть поставленным, расположенным, находиться где-л. (о чем-л.) 3. стоять на месте 4. быть, находиться в каком-л. положении, состоянии
Жыжьэу щытын: стоять далеко
Унэр гъуэгубгъум щытщ: дом стоит у обочины
МафӀэгур куэдрэ щытащ: поезд долго стоял на месте
Хуабэу щытын: быть тёплым (горячим)
Къулейсызу щытын: быть бедным
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.