АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "щыдэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
щыдэн
щымыӀэныгъэ:
щымыдэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
щыздэн
щыбдэн
щидэн
щыддэн
щывдэн
щадэн
щымыӀэныгъэ:
щызмыдэн
щумыдэн
щимыдэн
щыдмыдэн
щывмыдэн
щамыдэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
щыдэ!
щывдэ!
щымыӀэныгъэ:
щумыдэ!
щывмыдэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыщредэ
ущредэ
щредэ
дыщредэ
фыщредэ
щредэ
щымыӀэныгъэ:
сыщремыдэ
ущремыдэ
щремыдэ
дыщремыдэ
фыщремыдэ
щремыдэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щызодэ(р)
щыбодэ(р)
щедэ(р)
щыдодэ(р)
щыводэ(р)
щадэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэркъым
щыбдэркъым
щидэркъым
щыддэркъым
щывдэркъым
щадэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
щыздэрт
щыбдэрт
щидэрт
щыддэрт
щывдэрт
щадэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
щыздэртэкъым
щыбдэртэкъым
щидэртэкъым
щыддэртэкъым
щывдэртэкъым
щадэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щыздащ
щыбдащ
щидащ
щыддащ
щывдащ
щадащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щыздакъым
щыбдакъым
щидакъым
щыддакъым
щывдакъым
щадакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
щыздат
щыбдат
щидат
щыддат
щывдат
щадат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щыздатэкъым
щыбдатэкъым
щидатэкъым
щыддатэкъым
щывдатэкъым
щадатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэгъащ
щыбдэгъащ
щидэгъащ
щыддэгъащ
щывдэгъащ
щадэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэгъакъым
щыбдэгъакъым
щидэгъакъым
щыддэгъакъым
щывдэгъакъым
щадэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэгъат
щыбдэгъат
щидэгъат
щыддэгъат
щывдэгъат
щадэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэгъатэкъым
щыбдэгъатэкъым
щидэгъатэкъым
щыддэгъатэкъым
щывдэгъатэкъым
щадэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
щыздэщ
щыбдэщ
щидэщ
щыддэщ
щывдэщ
щадэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
щыздэкъым
щыбдэкъым
щидэкъым
щыддэкъым
щывдэкъым
щадэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
щыздэт
щыбдэт
щидэт
щыддэт
щывдэт
щадэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
щыздэтэкъым
щыбдэтэкъым
щидэтэкъым
щыддэтэкъым
щывдэтэкъым
щадэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнщ
щыбдэнщ
щидэнщ
щыддэнщ
щывдэнщ
щадэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэнкъым
щыбдэнкъым
щидэнкъым
щыддэнкъым
щывдэнкъым
щадэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнущ
щыбдэнущ
щидэнущ
щыддэнущ
щывдэнущ
щадэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэнукъым
щыбдэнукъым
щидэнукъым
щыддэнукъым
щывдэнукъым
щадэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэрэ
щыбдэрэ
щидэрэ
щыддэрэ
щывдэрэ
щадэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэркъэ
щыбдэркъэ
щидэркъэ
щыддэркъэ
щывдэркъэ
щадэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
щыздэрт
щыбдэрт
щидэрт
щыддэрт
щывдэрт
щадэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
щыздэртэкъэ
щыбдэртэкъэ
щидэртэкъэ
щыддэртэкъэ
щывдэртэкъэ
щадэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щызда
щыбда
щида
щыдда
щывда
щада
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щыздакъэ
щыбдакъэ
щидакъэ
щыддакъэ
щывдакъэ
щадакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
щыздат
щыбдат
щидат
щыддат
щывдат
щадат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щыздатэкъэ
щыбдатэкъэ
щидатэкъэ
щыддатэкъэ
щывдатэкъэ
щадатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэгъа
щыбдэгъа
щидэгъа
щыддэгъа
щывдэгъа
щадэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
щыздэгъакъэ
щыбдэгъакъэ
щидэгъакъэ
щыддэгъакъэ
щывдэгъакъэ
щадэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэгъат
щыбдэгъат
щидэгъат
щыддэгъат
щывдэгъат
щадэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щыздэгъатэкъэ
щыбдэгъатэкъэ
щидэгъатэкъэ
щыддэгъатэкъэ
щывдэгъатэкъэ
щадэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
щыздэ
щыбдэ
щидэ
щыддэ
щывдэ
щадэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
щыздэкъэ
щыбдэкъэ
щидэкъэ
щыддэкъэ
щывдэкъэ
щадэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
щыздэт
щыбдэт
щидэт
щыддэт
щывдэт
щадэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
щыздэтэкъэ
щыбдэтэкъэ
щидэтэкъэ
щыддэтэкъэ
щывдэтэкъэ
щадэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэн
щыбдэн
щидэн
щыддэн
щывдэн
щадэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэнкъэ
щыбдэнкъэ
щидэнкъэ
щыддэнкъэ
щывдэнкъэ
щадэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэну
щыбдэну
щидэну
щыддэну
щывдэну
щадэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэнукъэ
щыбдэнукъэ
щидэнукъэ
щыддэнукъэ
щывдэнукъэ
щадэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэмэ
щыбдэмэ
щидэмэ
щыддэмэ
щывдэмэ
щадэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэмэ
щумыдэмэ
щимыдэмэ
щыдмыдэмэ
щывмыдэмэ
щамыдэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щыздамэ
щыбдамэ
щидамэ
щыддамэ
щывдамэ
щадамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щызмыдамэ
щумыдамэ
щимыдамэ
щыдмыдамэ
щывмыдамэ
щамыдамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
щыздэгъамэ
щыбдэгъамэ
щидэгъамэ
щыддэгъамэ
щывдэгъамэ
щадэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэгъамэ
щумыдэгъамэ
щимыдэгъамэ
щыдмыдэгъамэ
щывмыдэгъамэ
щамыдэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнмэ
щыбдэнмэ
щидэнмэ
щыддэнмэ
щывдэнмэ
щадэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэнмэ
щумыдэнмэ
щимыдэнмэ
щыдмыдэнмэ
щывмыдэнмэ
щамыдэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнумэ
щыбдэнумэ
щидэнумэ
щыддэнумэ
щывдэнумэ
щадэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэнумэ
щумыдэнумэ
щимыдэнумэ
щыдмыдэнумэ
щывмыдэнумэ
щамыдэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэтэмэ
щыбдэтэмэ
щидэтэмэ
щыддэтэмэ
щывдэтэмэ
щадэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэтэмэ
щумыдэтэмэ
щимыдэтэмэ
щыдмыдэтэмэ
щывмыдэтэмэ
щамыдэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щыздатэмэ
щыбдатэмэ
щидатэмэ
щыддатэмэ
щывдатэмэ
щадатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щызмыдатэмэ
щумыдатэмэ
щимыдатэмэ
щыдмыдатэмэ
щывмыдатэмэ
щамыдатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
щыздэгъатэмэ
щыбдэгъатэмэ
щидэгъатэмэ
щыддэгъатэмэ
щывдэгъатэмэ
щадэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэгъатэмэ
щумыдэгъатэмэ
щимыдэгъатэмэ
щыдмыдэгъатэмэ
щывмыдэгъатэмэ
щамыдэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнтэмэ
щыбдэнтэмэ
щидэнтэмэ
щыддэнтэмэ
щывдэнтэмэ
щадэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэнтэмэ
щумыдэнтэмэ
щимыдэнтэмэ
щыдмыдэнтэмэ
щывмыдэнтэмэ
щамыдэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнутэмэ
щыбдэнутэмэ
щидэнутэмэ
щыддэнутэмэ
щывдэнутэмэ
щадэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэнутэмэ
щумыдэнутэмэ
щимыдэнутэмэ
щыдмыдэнутэмэ
щывмыдэнутэмэ
щамыдэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнт
щыбдэнт
щидэнт
щыддэнт
щывдэнт
щадэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэнтэкъым
щыбдэнтэкъым
щидэнтэкъым
щыддэнтэкъым
щывдэнтэкъым
щадэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнут
щыбдэнут
щидэнут
щыддэнут
щывдэнут
щадэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щыздэнутэкъым
щыбдэнутэкъым
щидэнутэкъым
щыддэнутэкъым
щывдэнутэкъым
щадэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэми
щыбдэми
щидэми
щыддэми
щывдэми
щадэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэми
щумыдэми
щимыдэми
щыдмыдэми
щывмыдэми
щамыдэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щыздами
щыбдами
щидами
щыддами
щывдами
щадами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щызмыдами
щумыдами
щимыдами
щыдмыдами
щывмыдами
щамыдами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
щыздэгъами
щыбдэгъами
щидэгъами
щыддэгъами
щывдэгъами
щадэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэгъами
щумыдэгъами
щимыдэгъами
щыдмыдэгъами
щывмыдэгъами
щамыдэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнми
щыбдэнми
щидэнми
щыддэнми
щывдэнми
щадэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэнми
щумыдэнми
щимыдэнми
щыдмыдэнми
щывмыдэнми
щамыдэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнуми
щыбдэнуми
щидэнуми
щыддэнуми
щывдэнуми
щадэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэнуми
щумыдэнуми
щимыдэнуми
щыдмыдэнуми
щывмыдэнуми
щамыдэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэтэми
щыбдэтэми
щидэтэми
щыддэтэми
щывдэтэми
щадэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэтэми
щумыдэтэми
щимыдэтэми
щыдмыдэтэми
щывмыдэтэми
щамыдэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щыздатэми
щыбдатэми
щидатэми
щыддатэми
щывдатэми
щадатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щызмыдатэми
щумыдатэми
щимыдатэми
щыдмыдатэми
щывмыдатэми
щамыдатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
щыздэгъатэми
щыбдэгъатэми
щидэгъатэми
щыддэгъатэми
щывдэгъатэми
щадэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэгъатэми
щумыдэгъатэми
щимыдэгъатэми
щыдмыдэгъатэми
щывмыдэгъатэми
щамыдэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнтэми
щыбдэнтэми
щидэнтэми
щыддэнтэми
щывдэнтэми
щадэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэнтэми
щумыдэнтэми
щимыдэнтэми
щыдмыдэнтэми
щывмыдэнтэми
щамыдэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щыздэнутэми
щыбдэнутэми
щидэнутэми
щыддэнутэми
щывдэнутэми
щадэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щызмыдэнутэми
щумыдэнутэми
щимыдэнутэми
щыдмыдэнутэми
щывмыдэнутэми
щамыдэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
щыздаи
щыбдаи
щидаи
щыддаи
щывдаи
щадаи
щымыӀэныгъэ:
щыздакъыми
щыбдакъыми
щидакъыми
щыддакъыми
щывдакъыми
щадакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
щыздащэрэт
щыбдащэрэт
щидащэрэт
щыддащэрэт
щывдащэрэт
щадащэрэт
щымыӀэныгъэ:
щызмыдащэрэт
щумыдащэрэт
щимыдащэрэт
щыдмыдащэрэт
щывмыдащэрэт
щамыдащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
щыздагъэнщ
щыбдагъэнщ
щидагъэнщ
щыддагъэнщ
щывдагъэнщ
щадагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
щыздагъэнкъым
щыбдагъэнкъым
щидагъэнкъым
щыддагъэнкъым
щывдагъэнкъым
щадагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
щыздагъэнт
щыбдагъэнт
щидагъэнт
щыддагъэнт
щывдагъэнт
щадагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
щыздагъэнтэкъым
щыбдагъэнтэкъым
щидагъэнтэкъым
щыддагъэнтэкъым
щывдагъэнтэкъым
щадагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
щыздагъэн
щыбдагъэн
щидагъэн
щыддагъэн
щывдагъэн
щадагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
щыздагъэнкъэ
щыбдагъэнкъэ
щидагъэнкъэ
щыддагъэнкъэ
щывдагъэнкъэ
щадагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
щыздагъэнт
щыбдагъэнт
щидагъэнт
щыддагъэнт
щывдагъэнт
щадагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
щыздагъэнтэкъэ
щыбдагъэнтэкъэ
щидагъэнтэкъэ
щыддагъэнтэкъэ
щывдагъэнтэкъэ
щадагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
щыздагъэнущ
щыбдагъэнущ
щидагъэнущ
щыддагъэнущ
щывдагъэнущ
щадагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
щыздагъэнукъым
щыбдагъэнукъым
щидагъэнукъым
щыддагъэнукъым
щывдагъэнукъым
щадагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
щыздагъэнут
щыбдагъэнут
щидагъэнут
щыддагъэнут
щывдагъэнут
щадагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
щыздагъэнутэкъым
щыбдагъэнутэкъым
щидагъэнутэкъым
щыддагъэнутэкъым
щывдагъэнутэкъым
щадагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
щыздагъэну
щыбдагъэну
щидагъэну
щыддагъэну
щывдагъэну
щадагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
щыздагъэнукъэ
щыбдагъэнукъэ
щидагъэнукъэ
щыддагъэнукъэ
щывдагъэнукъэ
щадагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
щыздагъэнут
щыбдагъэнут
щидагъэнут
щыддагъэнут
щывдагъэнут
щадагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
щыздагъэнутэкъэ
щыбдагъэнутэкъэ
щидагъэнутэкъэ
щыддагъэнутэкъэ
щывдагъэнутэкъэ
щадагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щызыдэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызымыдэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызыда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызымыда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызыдэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызымыдэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щызыдэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щызымыдэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щызыдэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щызымыдэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыздэ
щыбдэ
щидэ
щыддэ
щывдэ
щадэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдэ
щумыдэ
щимыдэ
щыдмыдэ
щывмыдэ
щамыдэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызда
щыбда
щида
щыдда
щывда
щада
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыда
щумыда
щимыда
щыдмыда
щывмыда
щамыда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыздэгъа
щыбдэгъа
щидэгъа
щыддэгъа
щывдэгъа
щадэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдэгъа
щумыдэгъа
щимыдэгъа
щыдмыдэгъа
щывмыдэгъа
щамыдэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щыздэн
щыбдэн
щидэн
щыддэн
щывдэн
щадэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдэн
щумыдэн
щимыдэн
щыдмыдэн
щывмыдэн
щамыдэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щыздэну
щыбдэну
щидэну
щыддэну
щывдэну
щадэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдэну
щумыдэну
щимыдэну
щыдмыдэну
щывмыдэну
щамыдэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыдэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щымыдэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щымыда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щымыдэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щыдэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щымыдэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щыдэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щымыдэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъущ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщыздэ
зэрыщыбдэ
зэрыщидэ
зэрыщыддэ
зэрыщывдэ
зэрыщадэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщызмыдэ
зэрыщумыдэ
зэрыщимыдэ
зэрыщыдмыдэ
зэрыщывмыдэ
зэрыщамыдэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщызда
зэрыщыбда
зэрыщида
зэрыщыдда
зэрыщывда
зэрыщада
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщызмыда
зэрыщумыда
зэрыщимыда
зэрыщыдмыда
зэрыщывмыда
зэрыщамыда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщыздэгъа
зэрыщыбдэгъа
зэрыщидэгъа
зэрыщыддэгъа
зэрыщывдэгъа
зэрыщадэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщызмыдэгъа
зэрыщумыдэгъа
зэрыщимыдэгъа
зэрыщыдмыдэгъа
зэрыщывмыдэгъа
зэрыщамыдэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщыздэн
зэрыщыбдэн
зэрыщидэн
зэрыщыддэн
зэрыщывдэн
зэрыщадэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщызмыдэн
зэрыщумыдэн
зэрыщимыдэн
зэрыщыдмыдэн
зэрыщывмыдэн
зэрыщамыдэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщыздэну
зэрыщыбдэну
зэрыщидэну
зэрыщыддэну
зэрыщывдэну
зэрыщадэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщызмыдэну
зэрыщумыдэну
зэрыщимыдэну
зэрыщыдмыдэну
зэрыщывмыдэну
зэрыщамыдэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыщыздэ
щыщыбдэ
щыщидэ
щыщыддэ
щыщывдэ
щыщадэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыщызмыдэ
щыщумыдэ
щыщимыдэ
щыщыдмыдэ
щыщывмыдэ
щыщамыдэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыщызда
щыщыбда
щыщида
щыщыдда
щыщывда
щыщада
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыщызмыда
щыщумыда
щыщимыда
щыщыдмыда
щыщывмыда
щыщамыда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыщыздэгъа
щыщыбдэгъа
щыщидэгъа
щыщыддэгъа
щыщывдэгъа
щыщадэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыщызмыдэгъа
щыщумыдэгъа
щыщимыдэгъа
щыщыдмыдэгъа
щыщывмыдэгъа
щыщамыдэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыщыздэн
щыщыбдэн
щыщидэн
щыщыддэн
щыщывдэн
щыщадэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыщызмыдэн
щыщумыдэн
щыщимыдэн
щыщыдмыдэн
щыщывмыдэн
щыщамыдэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыщыздэну
щыщыбдэну
щыщидэну
щыщыддэну
щыщывдэну
щыщадэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыщызмыдэну
щыщумыдэну
щыщимыдэну
щыщыдмыдэну
щыщывмыдэну
щыщамыдэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здыщыздэ
здыщыбдэ
здыщидэ
здыщыддэ
здыщывдэ
здыщадэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здыщызмыдэ
здыщумыдэ
здыщимыдэ
здыщыдмыдэ
здыщывмыдэ
здыщамыдэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыщызда
здыщыбда
здыщида
здыщыдда
здыщывда
здыщада
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыщызмыда
здыщумыда
здыщимыда
здыщыдмыда
здыщывмыда
здыщамыда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыщыздэгъа
здыщыбдэгъа
здыщидэгъа
здыщыддэгъа
здыщывдэгъа
здыщадэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыщызмыдэгъа
здыщумыдэгъа
здыщимыдэгъа
здыщыдмыдэгъа
здыщывмыдэгъа
здыщамыдэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыщыздэн
здыщыбдэн
здыщидэн
здыщыддэн
здыщывдэн
здыщадэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыщызмыдэн
здыщумыдэн
здыщимыдэн
здыщыдмыдэн
здыщывмыдэн
здыщамыдэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыщыздэну
здыщыбдэну
здыщидэну
здыщыддэну
здыщывдэну
здыщадэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыщызмыдэну
здыщумыдэну
здыщимыдэну
здыщыдмыдэну
здыщывмыдэну
здыщамыдэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщыздэ
щӀыщыбдэ
щӀыщидэ
щӀыщыддэ
щӀыщывдэ
щӀыщадэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщызмыдэ
щӀыщумыдэ
щӀыщимыдэ
щӀыщыдмыдэ
щӀыщывмыдэ
щӀыщамыдэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщызда
щӀыщыбда
щӀыщида
щӀыщыдда
щӀыщывда
щӀщада
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщызмыда
щӀыщумыда
щӀыщимыда
щӀыщыдмыда
щӀыщывмыда
щӀыщамыда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщыздэгъа
щӀэщыбдэгъа
щӀыщидэгъа
щӀэщыддэгъа
щӀэщывдэгъа
щӀыщадэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщызмыдэгъа
щӀыщумыдэгъа
щӀыщимыдэгъа
щӀыщыдмыдэгъа
щӀыщывмыдэгъа
щӀыщамыдэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщыздэн
щӀыщыбдэн
щӀыщидэн
щӀыщыддэн
щӀыщывдэн
щӀыщадэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщызмыдэн
щӀыщумыдэн
щӀыщимыдэн
щӀыщыдмыдэн
щӀыщывмыдэн
щӀыщамыдэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщыздэну
щӀыщыбдэну
щӀыщидэну
щӀыщыддэну
щӀыщывдэну
щӀыщадэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщызмыдэну
щӀыщумыдэну
щӀыщимыдэну
щӀыщыдмыдэну
щӀыщывмыдэну
щӀыщамыдэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыздэу
щыбдэу
щидэу
щыддэу
щывдэу
щадэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдэу
щумыдэу
щимыдэу
щыдмыдэу
щывмыдэу
щамыдэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыздауэ
щыбдауэ
щидауэ
щыддауэ
щывдауэ
щадауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдауэ
щумыдауэ
щимыдауэ
щыдмыдауэ
щывмыдауэ
щамыдауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
щыздэурэ
щыбдэурэ
щидэурэ
щыддэурэ
щывдэурэ
щадэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
щызмыдэурэ
щумыдэурэ
щимыдэурэ
щыдмыдэурэ
щывмыдэурэ
щамыдэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пщызодэ
щызодэ
--
фщызодэ
ящызодэ(хэ)
уэ
сщыбодэ
--
щыбодэ
тщыбодэ
--
ящыбодэ(хэ)
абы
сщедэ
пщедэ
щедэ
тщедэ
фщедэ
ящедэ(хэ)
дэ
--
пщыдодэ
щыдодэ
--
фщыдодэ
ящыдодэ(хэ)
фэ
сщыводэ
--
щыводэ
тщыводэ
--
ящыводэ(хэ)
абыхэм
сщадэ
пщадэ
щадэ
тщадэ
фщадэ
ящадэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пщыз[дэрэ]
щыз[дэрэ]
--
фщыз[дэрэ]
ящыз[дэ(хэ)рэ]
уэ
сщыб[дэрэ]
--
щыб[дэрэ]
тщыб[дэрэ]
--
ящыб[дэ(хэ)рэ]
абы
сщи[дэрэ]
пщи[дэрэ]
щи[дэрэ]
тщи[дэрэ]
фщи[дэрэ]
ящи[дэ(хэ)рэ]
дэ
--
пщыд[дэрэ]
щыд[дэрэ]
--
фщыд[дэрэ]
ящыд[дэ(хэ)рэ]
фэ
сщыв[дэрэ]
--
щыв[дээрэ]
тщыв[дэрэ]
--
ящыв[дэ(хэ)рэ]
абыхэм
сща[дэрэ]
пща[дэрэ]
ща[дэрэ]
тща[дэрэ]
фща[дэрэ]
яща[дэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[д]э
[д]эр
--
[д]эхэр
Эргативнэ:
[д]э
[д]эм
--
[д]эхэм
Послеложнэ:
[д]экӀэ
[д]эмкӀэ
[д]эхэкӀэ
[д]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[д]эу
[д]эрауэ
[д]эхэу
[д]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[д]а
[д]ар
--
[д]ахэр
Эргативнэ:
[д]а
[д]ам
--
[д]ахэм
Послеложнэ:
[д]акӀэ
[д]амкӀэ
[д]ахэкӀэ
[д]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[д]ауэ
[д]арауэ
[д]ахэу
[д]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[д]эн
[д]эныр
--
[д]энхэр
Эргативнэ:
[д]эн
[д]эным
--
[д]энхэм
Послеложнэ:
[д]энкӀэ
[д]энымкӀэ
[д]энхэкӀэ
[д]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[д]эну
[д]энырауэ
[д]энхэу
[д]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[д]эну
[д]энур
--
[д]энухэр
Эргативнэ:
[д]эну
[д]энум
--
[д]энухэм
Послеложнэ:
[д]энукӀэ
[д]энумкӀэ
[д]энухэкӀэ
[д]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[д]энууэ
[д]энурауэ
[д]энухэу
[д]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым (къэп, хъуржын сыт хуэдэ гуэрым) и щхьэр бдыуэ гъэбыдэн, щыдыкӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
щыдэн: sew shut the top of sth (for example, a sack)
УРЫСЫБЗЭ
щыдэн: зашить верх чего-л. (напр. мешка)
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.