АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
щхьэ- + щы- + [лъэд] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "щхьэщылъэдэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
щхьэщылъэдэн
щымыӀэныгъэ:
щхьэщымылъэдэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэн
ущхьэщылъэдэн
щхьэщылъэдэн
дыщхьэщылъэдэн
фыщхьэщылъэдэн
щхьэщылъэдэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэн
ущхьэщымылъэдэн
щхьэщымылъэдэн
дыщхьэщымылъэдэн
фыщхьэщымылъэдэн
щхьэщымылъэдэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
щхьэщылъадэ!
фыщхьэщылъадэ!
щымыӀэныгъэ:
ущхьэщымылъадэ!
фыщхьэщымылъадэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэщрелъадэ
ущхьэщрелъадэ
щхьэщрелъадэ
дыщхьэщрелъадэ
фыщхьэщрелъадэ
щхьэщрелъадэ
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщремылъадэ
ущхьэщремылъадэ
щхьэщремылъадэ
дыщхьэщремылъадэ
фыщхьэщремылъадэ
щхьэщремылъадэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщолъадэ(р)
ущхьэщолъадэ(р)
щхьэщолъадэ(р)
щхьэщолъадэ(р)
фыщхьэщолъадэ(р)
щхьэщолъадэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэркъым
ущхьэщылъадэркъым
щхьэщылъадэркъым
дыщхьэщылъадэркъым
фыщхьэщылъадэркъым
щхьэщылъадэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэ(р)т
ущхьэщылъадэ(р)т
щхьэщылъадэ(р)т
дыщхьэщылъадэ(р)т
фыщхьэщылъадэ(р)т
щхьэщылъадэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэ(р)тэкъым
ущхьэщылъадэ(р)тэкъым
щхьэщылъадэ(р)тэкъым
дыщхьэщылъадэ(р)тэкъым
фыщхьэщылъадэ(р)тэкъым
щхьэщылъадэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдащ
ущхьэщылъэдащ
щхьэщылъэдащ
дыщхьэщылъэдащ
фыщхьэщылъэдащ
щхьэщылъэда(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдакъым
ущхьэщылъэдакъым
щхьэщылъэдакъым
дыщхьэщылъэдакъым
фыщхьэщылъэдакъым
щхьэщылъэда(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдат
ущхьэщылъэдат
щхьэщылъэдат
дыщхьэщылъэдат
фыщхьэщылъэдат
щхьэщылъэда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдатэкъым
ущхьэщылъэдатэкъым
щхьэщылъэдатэкъым
дыщхьэщылъэдатэкъым
фыщхьэщылъэдатэкъым
щхьэщылъэда(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъащ
ущхьэщылъэдэгъащ
щхьэщылъэдэгъащ
дыщхьэщылъэдэгъащ
фыщхьэщылъэдэгъащ
щхьэщылъэдэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъакъым
ущхьэщылъэдэгъакъым
щхьэщылъэдэгъакъым
дыщхьэщылъэдэгъакъым
фыщхьэщылъэдэгъакъым
щхьэщылъэдэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъат
ущхьэщылъэдэгъат
щхьэщылъэдэгъат
дыщхьэщылъэдэгъат
фыщхьэщылъэдэгъат
щхьэщылъэдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъатэкъым
ущхьэщылъэдэгъатэкъым
щхьэщылъэдэгъатэкъым
дыщхьэщылъэдэгъатэкъым
фыщхьэщылъэдэгъатэкъым
щхьэщылъэдэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэщ
ущхьэщылъадэщ
щхьэщылъадэщ
дыщхьэщылъадэщ
фыщхьэщылъадэщ
щхьэщылъадэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэкъым
ущхьэщылъадэкъым
щхьэщылъадэкъым
дыщхьэщылъадэкъым
фыщхьэщылъадэкъым
щхьэщылъадэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэт
ущхьэщылъадэт
щхьэщылъадэт
дыщхьэщылъадэт
фыщхьэщылъадэт
щхьэщылъадэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэтэкъым
ущхьэщылъадэтэкъым
щхьэщылъадэтэкъым
дыщхьэщылъадэтэкъым
фыщхьэщылъадэтэкъым
щхьэщылъадэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнщ
ущхьэщылъэдэнщ
щхьэщылъэдэнщ
дыщхьэщылъэдэнщ
фыщхьэщылъэдэнщ
щхьэщылъэдэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнкъым
ущхьэщылъэдэнкъым
щхьэщылъэдэнкъым
дыщхьэщылъэдэнкъым
фыщхьэщылъэдэнкъым
щхьэщылъэдэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнущ
ущхьэщылъэдэнущ
щхьэщылъэдэнущ
дыщхьэщылъэдэнущ
фыщхьэщылъэдэнущ
щхьэщылъэдэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнукъым
ущхьэщылъэдэнукъым
щхьэщылъэдэнукъым
дыщхьэщылъэдэнукъым
фыщхьэщылъэдэнукъым
щхьэщылъэдэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэрэ
ущхьэщылъадэрэ
щхьэщылъадэрэ
дыщхьэщылъадэрэ
фыщхьэщылъадэрэ
щхьэщылъадэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэркъэ
ущхьэщылъадэркъэ
щхьэщылъадэркъэ
дыщхьэщылъадэркъэ
фыщхьэщылъадэркъэ
щхьэщылъадэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэ(р)т
ущхьэщылъадэ(р)т
щхьэщылъадэ(р)т
дыщхьэщылъадэ(р)т
фыщхьэщылъадэ(р)т
щхьэщылъадэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэ(р)тэкъэ
ущхьэщылъадэ(р)тэкъэ
щхьэщылъадэ(р)тэкъэ
дыщхьэщылъадэ(р)тэкъэ
фыщхьэщылъадэ(р)тэкъэ
щхьэщылъадэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэда
ущхьэщылъэда
щхьэщылъэда
дыщхьэщылъэда
фыщхьэщылъэда
щхьэщылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдакъэ
ущхьэщылъэдакъэ
щхьэщылъэдакъэ
дыщхьэщылъэдакъэ
фыщхьэщылъэдакъэ
щхьэщылъэда(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдат
ущхьэщылъэдат
щхьэщылъэдат
дыщхьэщылъэдат
фыщхьэщылъэдат
щхьэщылъэда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдатэкъэ
ущхьэщылъэдатэкъэ
щхьэщылъэдатэкъэ
дыщхьэщылъэдатэкъэ
фыщхьэщылъэдатэкъэ
щхьэщылъэда(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъа
ущхьэщылъэдэгъа
щхьэщылъэдэгъа
дыщхьэщылъэдэгъа
фыщхьэщылъэдэгъа
щхьэщылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъакъэ
ущхьэщылъэдэгъакъэ
щхьэщылъэдэгъакъэ
дыщхьэщылъэдэгъакъэ
фыщхьэщылъэдэгъакъэ
щхьэщылъэдэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъат
ущхьэщылъэдэгъат
щхьэщылъэдэгъат
дыщхьэщылъэдэгъат
фыщхьэщылъэдэгъат
щхьэщылъэдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъатэкъэ
ущхьэщылъэдэгъатэкъэ
щхьэщылъэдэгъатэкъэ
дыщхьэщылъэдэгъатэкъэ
фыщхьэщылъэдэгъатэкъэ
щхьэщылъэдэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэ
ущхьэщылъадэ
щхьэщылъадэ
дыщхьэщылъадэ
фыщхьэщылъадэ
щхьэщылъадэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэкъэ
ущхьэщылъадэкъэ
щхьэщылъадэкъэ
дыщхьэщылъадэкъэ
фыщхьэщылъадэкъэ
щхьэщылъадэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэт
ущхьэщылъадэт
щхьэщылъадэт
дыщхьэщылъадэт
фыщхьэщылъадэт
щхьэщылъадэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэтэкъэ
ущхьэщылъадэтэкъэ
щхьэщылъадэтэкъэ
дыщхьэщылъадэтэкъэ
фыщхьэщылъадэтэкъэ
щхьэщылъадэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэн
ущхьэщылъэдэн
щхьэщылъэдэн
дыщхьэщылъэдэн
фыщхьэщылъэдэн
щхьэщылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнкъэ
ущхьэщылъэдэнкъэ
щхьэщылъэдэнкъэ
дыщхьэщылъэдэнкъэ
фыщхьэщылъэдэнкъэ
щхьэщылъэдэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэну
ущхьэщылъэдэну
щхьэщылъэдэну
дыщхьэщылъэдэну
фыщхьэщылъэдэну
щхьэщылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнукъэ
ущхьэщылъэдэнукъэ
щхьэщылъэдэнукъэ
дыщхьэщылъэдэнукъэ
фыщхьэщылъэдэнукъэ
щхьэщылъэдэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэмэ
ущхьэщылъадэмэ
щхьэщылъадэмэ
дыщхьэщылъадэмэ
фыщхьэщылъадэмэ
щхьэщылъадэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъадэмэ
ущхьэщымылъадэмэ
щхьэщымылъадэмэ
дыщхьэщымылъадэмэ
фыщхьэщымылъадэмэ
щхьэщымылъадэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдамэ
ущхьэщылъэдамэ
щхьэщылъэдамэ
дыщхьэщылъэдамэ
фыщхьэщылъэдамэ
щхьэщылъэда(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдамэ
ущхьэщымылъэдамэ
щхьэщымылъэдамэ
дыщхьэщымылъэдамэ
фыщхьэщымылъэдамэ
щхьэщмылъэда(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъамэ
ущхьэщылъэдэгъамэ
щхьэщылъэдэгъамэ
дыщхьэщылъэдэгъамэ
фыщхьэщылъэдэгъамэ
щхьэщылъэдэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэгъамэ
ущхьэщымылъэдэгъамэ
щхьэщымылъэдэгъамэ
дыщхьэщымылъэдэгъамэ
фыщхьэщымылъэдэгъамэ
щхьэщымылъэдэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнмэ
ущхьэщылъэдэнмэ
щхьэщылъэдэнмэ
дыщхьэщылъэдэнмэ
фыщхьэщылъэдэнмэ
щхьэщылъэдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэнмэ
ущхьэщымылъэдэнмэ
щхьэщымылъэдэнмэ
дыщхьэщымылъэдэнмэ
фыщхьэщымылъэдэнмэ
щхьэщымылъэдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнумэ
ущхьэщылъэдэнумэ
щхьэщылъэдэнумэ
дыщхьэщылъэдэнумэ
фыщхьэщылъэдэнумэ
щхьэщылъэдэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэнумэ
ущхьэщымылъэдэнумэ
щхьэщымылъэдэнумэ
дыщхьэщымылъэдэнумэ
фыщхьэщымылъэдэнумэ
щхьэщымылъэдэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэтэмэ
ущхьэщылъадэтэмэ
щхьэщылъадэтэмэ
дыщхьэщылъадэтэмэ
фыщхьэщылъадэтэмэ
щхьэщылъадэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъадэтэмэ
ущхьэщымылъадэтэмэ
щхьэщымылъадэтэмэ
дыщхьэщымылъадэтэмэ
фыщхьэщымылъадэтэмэ
щхьэщымылъадэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдатэмэ
ущхьэщылъэдатэмэ
щхьэщылъэдатэмэ
дыщхьэщылъэдатэмэ
фыщхьэщылъэдатэмэ
щхьэщылъэда(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдатэмэ
ущхьэщымылъэдатэмэ
щхьэщымылъэдатэмэ
дыщхьэщымылъэдатэмэ
фыщхьэщымылъэдатэмэ
щхьэщымылъэда(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъатэмэ
ущхьэщылъэдэгъатэмэ
щхьэщылъэдэгъатэмэ
дыщхьэщылъэдэгъатэмэ
фыщхьэщылъэдэгъатэмэ
щхьэщылъэдэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэгъатэмэ
ущхьэщымылъэдэгъатэмэ
щхьэщымылъэдэгъатэмэ
дыщхьэщымылъэдэгъатэмэ
фыщхьэщымылъэдэгъатэмэ
щхьэщымылъэдэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнтэмэ
ущхьэщылъэдэнтэмэ
щхьэщылъэдэнтэмэ
дыщхьэщылъэдэнтэмэ
фыщхьэщылъэдэнтэмэ
щхьэщылъэдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэнтэмэ
ущхьэщымылъэдэнтэмэ
щхьэщымылъэдэнтэмэ
дыщхьэщымылъэдэнтэмэ
фыщхьэщымылъэдэнтэмэ
щхьэщымылъэдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнутэмэ
ущхьэщылъэдэнутэмэ
щхьэщылъэдэнутэмэ
дыщхьэщылъэдэнутэмэ
фыщхьэщылъэдэнутэмэ
щхьэщылъэдэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэнутэмэ
ущхьэщымылъэдэнутэмэ
щхьэщымылъэдэнутэмэ
дыщхьэщымылъэдэнутэмэ
фыщхьэщымылъэдэнутэмэ
щхьэщымылъэдэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнт
ущхьэщылъэдэнт
щхьэщылъэдэнт
дыщхьэщылъэдэнт
фыщхьэщылъэдэнт
щхьэщылъэдэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнтэкъым
ущхьэщылъэдэнтэкъым
щхьэщылъэдэнтэкъым
дыщхьэщылъэдэнтэкъым
фыщхьэщылъэдэнтэкъым
щхьэщылъэдэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнут
ущхьэщылъэдэнут
щхьэщылъэдэнут
дыщхьэщылъэдэнут
фыщхьэщылъэдэнут
щхьэщылъэдэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнутэкъым
ущхьэщылъэдэнутэкъым
щхьэщылъэдэнутэкъым
дыщхьэщылъэдэнутэкъым
фыщхьэщылъэдэнутэкъым
щхьэщылъэдэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэми
ущхьэщылъадэми
щхьэщылъадэми
дыщхьэщылъадэми
фыщхьэщылъадэми
щхьэщылъадэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъадэми
ущхьэщымылъадэми
щхьэщымылъадэми
дыщхьэщымылъадэми
фыщхьэщымылъадэми
щхьэщымылъадэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдами
ущхьэщылъэдами
щхьэщылъэдами
дыщхьэщылъэдами
фыщхьэщылъэдами
щхьэщылъэда(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдами
ущхьэщымылъэдами
щхьэщымылъэдами
дыщхьэщымылъэдами
фыщхьэщымылъэдами
щхьэщымылъэда(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъами
ущхьэщылъэдэгъами
щхьэщылъэдэгъами
дыщхьэщылъэдэгъами
фыщхьэщылъэдэгъами
щхьэщылъэдэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэгъами
ущхьэщымылъэдэгъами
щхьэщымылъэдэгъами
дыщхьэщымылъэдэгъами
фыщхьэщымылъэдэгъами
щхьэщымылъэдэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнми
ущхьэщылъэдэнми
щхьэщылъэдэнми
дыщхьэщылъэдэнми
фыщхьэщылъэдэнми
щхьэщылъэдэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэнми
ущхьэщымылъэдэнми
щхьэщымылъэдэнми
дыщхьэщымылъэдэнми
фыщхьэщымылъэдэнми
щхьэщымылъэдэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнуми
ущхьэщылъэдэнуми
щхьэщылъэдэнуми
дыщхьэщылъэдэнуми
фыщхьэщылъэдэнуми
щхьэщылъэдэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэнуми
ущхьэщымылъэдэнуми
щхьэщымылъэдэнуми
дыщхьэщымылъэдэнуми
фыщхьэщымылъэдэнуми
щхьэщымылъэдэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъадэтэми
ущхьэщылъадэтэми
щхьэщылъадэтэми
дыщхьэщылъадэтэми
фыщхьэщылъадэтэми
щхьэщылъадэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъадэтэми
ущхьэщымылъадэтэми
щхьэщымылъадэтэми
дыщхьэщымылъадэтэми
фыщхьэщымылъадэтэми
щхьэщымылъадэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдатэми
ущхьэщылъэдатэми
щхьэщылъэдатэми
дыщхьэщылъэдатэми
фыщхьэщылъэдатэми
щхьэщылъэда(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдатэми
ущхьэщымылъэдатэми
щхьэщымылъэдатэми
дыщхьэщымылъэдатэми
фыщхьэщымылъэдатэми
щхьэщымылъэда(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэгъатэми
ущхьэщылъэдэгъатэми
щхьэщылъэдэгъатэми
дыщхьэщылъэдэгъатэми
фыщхьэщылъэдэгъатэми
щхьэщылъэдэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэгъатэми
ущхьэщымылъэдэгъатэми
щхьэщымылъэдэгъатэми
дыщхьэщымылъэдэгъатэми
фыщхьэщымылъэдэгъатэми
щхьэщымылъэдэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнтэми
ущхьэщылъэдэнтэми
щхьэщылъэдэнтэми
дыщхьэщылъэдэнтэми
фыщхьэщылъэдэнтэми
щхьэщылъэдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэнтэми
ущхьэщымылъэдэнтэми
щхьэщымылъэдэнтэми
дыщхьэщымылъэдэнтэми
фыщхьэщымылъэдэнтэми
щхьэщымылъэдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдэнутэми
ущхьэщылъэдэнутэми
щхьэщылъэдэнутэми
дыщхьэщылъэдэнутэми
фыщхьэщылъэдэнутэми
щхьэщылъэдэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдэнутэми
ущхьэщымылъэдэнутэми
щхьэщымылъэдэнутэми
дыщхьэщымылъэдэнутэми
фыщхьэщымылъэдэнутэми
щхьэщымылъэдэну(хэ)тэми
гъэщӀэгълъэдэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдаи
ущхьэщылъэдаи
щхьэщылъэдаи
дыщхьэщылъэдаи
фыщхьэщылъэдаи
щхьэщылъэдаи
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдакъыми
ущхьэщылъэдакъыми
щхьэщылъэдакъыми
дыщхьэщылъэдакъыми
фыщхьэщылъэдакъыми
щхьэщылъэдакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдащэрэт
ущхьэщылъэдащэрэт
щхьэщылъэдащэрэт
дыщхьэщылъэдащэрэт
фыщхьэщылъэдащэрэт
щхьэщылъэдащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщымылъэдащэрэт
ущхьэщымылъэдащэрэт
щхьэщымылъэдащэрэт
дыщхьэщымылъэдащэрэт
фыщхьэщымылъэдащэрэт
щхьэщымылъэдащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнщ
ущхьэщылъэдагъэнщ
щхьэщылъэдагъэнщ
дыщхьэщылъэдагъэнщ
фыщхьэщылъэдагъэнщ
щхьэщылъэдагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнкъым
ущхьэщылъэдагъэнкъым
щхьэщылъэдагъэнкъым
дыщхьэщылъэдагъэнкъым
фыщхьэщылъэдагъэнкъым
щхьэщылъэдагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнт
ущхьэщылъэдагъэнт
щхьэщылъэдагъэнт
дыщхьэщылъэдагъэнт
фыщхьэщылъэдагъэнт
щхьэщылъэдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнтэкъым
ущхьэщылъэдагъэнтэкъым
щхьэщылъэдагъэнтэкъым
дыщхьэщылъэдагъэнтэкъым
фыщхьэщылъэдагъэнтэкъым
щхьэщылъэдагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэн
ущхьэщылъэдагъэн
щхьэщылъэдагъэн
дыщхьэщылъэдагъэн
фыщхьэщылъэдагъэн
щхьэщылъэдагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнкъэ
ущхьэщылъэдагъэнкъэ
щхьэщылъэдагъэнкъэ
дыщхьэщылъэдагъэнкъэ
фыщхьэщылъэдагъэнкъэ
щхьэщылъэдагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнт
ущхьэщылъэдагъэнт
щхьэщылъэдагъэнт
дыщхьэщылъэдагъэнт
фыщхьэщылъэдагъэнт
щхьэщылъэдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнтэкъэ
ущхьэщылъэдагъэнтэкъэ
щхьэщылъэдагъэнтэкъэ
дыщхьэщылъэдагъэнтэкъэ
фыщхьэщылъэдагъэнтэкъэ
щхьэщылъэдагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнущ
ущхьэщылъэдагъэнущ
щхьэщылъэдагъэнущ
дыщхьэщылъэдагъэнущ
фыщхьэщылъэдагъэнущ
щхьэщылъэдагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнукъым
ущхьэщылъэдагъэнукъым
щхьэщылъэдагъэнукъым
дыщхьэщылъэдагъэнукъым
фыщхьэщылъэдагъэнукъым
щхьэщылъэдагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнут
ущхьэщылъэдагъэнут
щхьэщылъэдагъэнут
дыщхьэщылъэдагъэнут
фыщхьэщылъэдагъэнут
щхьэщылъэдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнутэкъым
ущхьэщылъэдагъэнутэкъым
щхьэщылъэдагъэнутэкъым
дыщхьэщылъэдагъэнутэкъым
фыщхьэщылъэдагъэнутэкъым
щхьэщылъэдагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэну
ущхьэщылъэдагъэну
щхьэщылъэдагъэну
дыщхьэщылъэдагъэну
фыщхьэщылъэдагъэну
щхьэщылъэдагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнукъэ
ущхьэщылъэдагъэнукъэ
щхьэщылъэдагъэнукъэ
дыщхьэщылъэдагъэнукъэ
фыщхьэщылъэдагъэнукъэ
щхьэщылъэдагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнут
ущхьэщылъэдагъэнут
щхьэщылъэдагъэнут
дыщхьэщылъэдагъэнут
фыщхьэщылъэдагъэнут
щхьэщылъэдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэщылъэдагъэнутэкъэ
ущхьэщылъэдагъэнутэкъэ
щхьэщылъэдагъэнутэкъэ
дыщхьэщылъэдагъэнутэкъэ
фыщхьэщылъэдагъэнутэкъэ
щхьэщылъэдагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэщылъадэ
ущхьэщылъадэ
щхьэщылъадэ
дыщхьэщылъадэ
фыщхьэщылъадэ
щхьэщылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэщымылъадэ
ущхьэщымылъадэ
щхьэщымылъадэ
дыщхьэщымылъадэ
фыщхьэщымылъадэ
щхьэщымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэщылъэда
ущхьэщылъэда
щхьэщылъэда
дыщхьэщылъэда
фыщхьэщылъэда
щхьэщылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэщымылъэда
ущхьэщымылъэда
щхьэщымылъэда
дыщхьэщымылъэда
фыщхьэщымылъэда
щхьэщымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэщылъэдэгъа
ущхьэщылъэдэгъа
щхьэщылъэдэгъа
дыщхьэщылъэдэгъа
фыщхьэщылъэдэгъа
щхьэщылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэщымылъэдэгъа
ущхьэщымылъэдэгъа
щхьэщымылъэдэгъа
дыщхьэщымылъэдэгъа
фыщхьэщымылъэдэгъа
щхьэщымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэщылъэдэн
ущхьэщылъэдэн
щхьэщылъэдэн
дыщхьэщылъэдэн
фыщхьэщылъэдэн
щхьэщылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэщымылъэдэн
ущхьэщымылъэдэн
щхьэщымылъэдэн
дыщхьэщымылъэдэн
фыщхьэщымылъэдэн
щхьэщымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэщылъэдэну
ущхьэщылъэдэну
щхьэщылъэдэну
дыщхьэщылъэдэну
фыщхьэщылъэдэну
щхьэщылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэщымылъэдэну
ущхьэщымылъэдэну
щхьэщымылъэдэну
дыщхьэщымылъэдэну
фыщхьэщымылъэдэну
щхьэщымылъэдэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщылъадэ
узэрыщхьэщылъадэ
зэрыщхьэщылъадэ
дызэрыщхьэщылъадэ
фызэрыщхьэщылъадэ
зэрыщхьэщылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщымылъадэ
узэрыщхьэщымылъадэ
зэрыщхьэщымылъадэ
дызэрыщхьэщымылъадэ
фызэрыщхьэщымылъадэ
зэрыщхьэщымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщылъэда
узэрыщхьэщылъэда
зэрыщхьэщылъэда
дызэрыщхьэщылъэда
фызэрыщхьэщылъэда
зэрыщхьэщылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщымылъэда
узэрыщхьэщымылъэда
зэрыщхьэщымылъэда
дызэрыщхьэщымылъэда
фызэрыщхьэщымылъэда
зэрыщхьэщымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщылъэдэгъа
узэрыщхьэщылъэдэгъа
зэрыщхьэщылъэдэгъа
дызэрыщхьэщылъэдэгъа
фызэрыщхьэщылъэдэгъа
зэрыщхьэщылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщымылъэдэгъа
узэрыщхьэщымылъэдэгъа
зэрыщхьэщымылъэдэгъа
дызэрыщхьэщымылъэдэгъа
фызэрыщхьэщымылъэдэгъа
зэрыщхьэщымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщылъэдэн
узэрыщхьэщылъэдэн
зэрыщхьэщылъэдэн
дызэрыщхьэщылъэдэн
фызэрыщхьэщылъэдэн
зэрыщхьэщылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщымылъэдэн
узэрыщхьэщымылъэдэн
зэрыщхьэщымылъэдэн
дызэрыщхьэщымылъэдэн
фызэрыщхьэщымылъэдэн
зэрыщхьэщымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщылъэдэну
узэрыщхьэщылъэдэну
зэрыщхьэщылъэдэну
дызэрыщхьэщылъэдэну
фызэрыщхьэщылъэдэну
зэрыщхьэщылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэщымылъэдэну
узэрыщхьэщымылъэдэну
зэрыщхьэщымылъэдэну
дызэрыщхьэщымылъэдэну
фызэрыщхьэщымылъэдэну
зэрыщхьэщымылъэдэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэщылъадэ
ущыщхьэщылъадэ
щыщхьэщылъадэ
дыщыщхьэщылъадэ
фыщыщхьэщылъадэ
щыщхьэщылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэщымылъадэ
ущыщхьэщымылъадэ
щыщхьэщымылъадэ
дыщыщхьэщымылъадэ
фыщыщхьэщымылъадэ
щыщхьэщымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэщылъэда
ущыщхьэщылъэда
щыщхьэщылъэда
дыщыщхьэщылъэда
фыщыщхьэщылъэда
щыщхьэщылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэщымылъэда
ущыщхьэщымылъэда
щыщхьэщымылъэда
дыщыщхьэщымылъэда
фыщыщхьэщымылъэда
щыщхьэщымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэщылъэдэгъа
ущыщхьэщылъэдэгъа
щыщхьэщылъэдэгъа
дыщыщхьэщылъэдэгъа
фыщыщхьэщылъэдэгъа
щыщхьэщылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэщымылъэдэгъа
ущыщхьэщымылъэдэгъа
щыщхьэщымылъэдэгъа
дыщыщхьэщымылъэдэгъа
фыщыщхьэщымылъэдэгъа
щыщхьэщымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэщылъэдэн
ущыщхьэщылъэдэн
щыщхьэщылъэдэн
дыщыщхьэщылъэдэн
фыщыщхьэщылъэдэн
щыщхьэщылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэщымылъэдэн
ущыщхьэщымылъэдэн
щыщхьэщымылъэдэн
дыщыщхьэщымылъэдэн
фыщыщхьэщымылъэдэн
щыщхьэщымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэщылъэдэну
ущыщхьэщылъэдэну
щыщхьэщылъэдэну
дыщыщхьэщылъэдэну
фыщыщхьэщылъэдэну
щыщхьэщылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэщымылъэдэну
ущыщхьэщымылъэдэну
щыщхьэщымылъэдэну
дыщыщхьэщымылъэдэну
фыщыщхьэщымылъэдэну
щыщхьэщымылъэдэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэщылъадэ
уздыщхьэщылъадэ
здыщхьэщылъадэ
дыздыщхьэщылъадэ
фыздыщхьэщылъадэ
здыщхьэщылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэщымылъадэ
уздыщхьэщымылъадэ
здыщхьэщымылъадэ
дыздыщхьэщымылъадэ
фыздыщхьэщымылъадэ
здыщхьэщымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэщылъэда
уздыщхьэщылъэда
здыщхьэщылъэда
дыздыщхьэщылъэда
фыздыщхьэщылъэда
здыщхьэщылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэщымылъэда
уздыщхьэщымылъэда
здыщхьэщымылъэда
дыздыщхьэщымылъэда
фыздыщхьэщымылъэда
здыщхьэщымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэщылъэдэгъа
уздыщхьэщылъэдэгъа
здыщхьэщылъэдэгъа
дыздыщхьэщылъэдэгъа
фыздыщхьэщылъэдэгъа
здыщхьэщылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэщымылъэдэгъа
уздыщхьэщымылъэдэгъа
здыщхьэщымылъэдэгъа
дыздыщхьэщымылъэдэгъа
фыздыщхьэщымылъэдэгъа
здыщхьэщымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэщылъэдэн
уздыщхьэщылъэдэн
здыщхьэщылъэдэн
дыздыщхьэщылъэдэн
фыздыщхьэщылъэдэн
здыщхьэщылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэщымылъэдэн
уздыщхьэщымылъэдэн
здыщхьэщымылъэдэн
дыздыщхьэщымылъэдэн
фыздыщхьэщымылъэдэн
здыщхьэщымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэщылъэдэну
уздыщхьэщылъэдэну
здыщхьэщылъэдэну
дыздыщхьэщылъэдэну
фыздыщхьэщылъэдэну
здыщхьэщылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэщымылъэдэну
уздыщхьэщымылъэдэну
здыщхьэщымылъэдэну
дыздыщхьэщымылъэдэну
фыздыщхьэщымылъэдэну
здыщхьэщымылъэдэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщылъадэ
ущӀыщхьэщылъадэ
щӀыщхьэщылъадэ
дыщӀыщхьэщылъадэ
фыщӀыщхьэщылъадэ
щӀыщхьэщылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщымылъадэ
ущӀыщхьэщымылъадэ
щӀыщхьэщымылъадэ
дыщӀыщхьэщымылъадэ
фыщӀыщхьэщымылъадэ
щӀыщхьэщымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщылъэда
ущӀыщхьэщылъэда
щӀыщхьэщылъэда
дыщӀыщхьэщылъэда
фыщӀыщхьэщылъэда
щӀыщхьэщылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщымылъэда
ущӀыщхьэщымылъэда
щӀыщхьэщымылъэда
дыщӀыщхьэщымылъэда
фыщӀыщхьэщымылъэда
щӀыщхьэщымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщылъэдэгъа
ущӀыщхьэщылъэдэгъа
щӀыщхьэщылъэдэгъа
дыщӀыщхьэщылъэдэгъа
фыщӀыщхьэщылъэдэгъа
щӀыщхьэщылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщымылъэдэгъа
ущӀыщхьэщымылъэдэгъа
щӀыщхьэщымылъэдэгъа
дыщӀыщхьэщымылъэдэгъа
фыщӀыщхьэщымылъэдэгъа
щӀыщхьэщымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщылъэдэн
ущӀыщхьэщылъэдэн
щӀыщхьэщылъэдэн
дыщӀыщхьэщылъэдэн
фыщӀыщхьэщылъэдэн
щӀыщхьэщылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщымылъэдэн
ущӀыщхьэщымылъэдэн
щӀыщхьэщымылъэдэн
дыщӀыщхьэщымылъэдэн
фыщӀыщхьэщымылъэдэн
щӀыщхьэщымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщылъэдэну
ущӀыщхьэщылъэдэну
щӀыщхьэщылъэдэну
дыщӀыщхьэщылъэдэну
фыщӀыщхьэщылъэдэну
щӀыщхьэщылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэщымылъэдэну
ущӀыщхьэщымылъэдэну
щӀыщхьэщымылъэдэну
дыщӀыщхьэщымылъэдэну
фыщӀыщхьэщымылъэдэну
щӀыщхьэщымылъэдэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэщылъадэу
ущхьэщылъадэу
щхьэщылъадэу
дыщхьэщылъадэу
фыщхьэщылъадэу
щхьэщылъадэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэщымылъадэу
ущхьэщымылъадэу
щхьэщымылъадэу
дыщхьэщымылъадэу
фыщхьэщымылъадэу
щхьэщымылъадэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэщылъэдауэ
ущхьэщылъэдауэ
щхьэщылъэдауэ
дыщхьэщылъэдауэ
фыщхьэщылъэдауэ
щхьэщылъэдауэ / щхьэщылъэда(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэщымылъэдауэ
ущхьэщымылъэдауэ
щхьэщымылъэдауэ
дыщхьэщымылъэдауэ
фыщхьэщымылъэдауэ
щхьэщымылъэдауэ(хэ) / щхьэщымылъэда(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыщхьэщылъадэурэ
ущхьэщылъадэурэ
щхьэщылъадэурэ
дыщхьэщылъадэурэ
фыщхьэщылъадэурэ
щхьэщылъадэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыщхьэщымылъадэурэ
ущхьэщымылъадэурэ
щхьэщымылъадэурэ
дыщхьэщымылъадэурэ
фыщхьэщымылъадэурэ
щхьэщымылъадэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпщхьэщолъадэ
сыщхьэщолъадэ
--
сыфщхьэщолъадэ
сащхьэщолъадэ(хэ)
уэ
усщхьэщолъадэ
--
ущхьэщолъадэ
утщхьэщолъадэ
--
уащхьэщолъадэ(хэ)
ар
сщхьэщолъадэ
пщхьэщолъадэ
щхьэщолъадэ
тщхьэщолъадэ
фщхьэщолъадэ
ящхьэщолъадэ(хэ)
дэ
--
дыпщхьэщолъадэ
дыщхьэщолъадэ
--
дыфщхьэщолъадэ
дащхьэщолъадэ(хэ)
фэ
фысщхьэщолъадэ
--
фыщхьэщолъадэ
фытщхьэщолъадэ
--
фащхьэщолъадэ(хэ)
ахэр
сщхьэщолъадэ
пщхьэщолъадэ
щхьэщолъадэ
тщхьэщолъадэ
фщхьэщолъадэ
ящхьэщолъадэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпщхьэщылъадэрэ]
сыщхьэщылъадэрэ]
--
сыфщхьэщылъадэрэ]
сащхьэщылъадэ(хэ)рэ]
уэ
усщхьэщылъадэрэ]
--
ущхьэщылъадэрэ]
утщхьэщылъадэрэ]
--
уащхьэщылъадэ(хэ)рэ]
ар
сщхьэщылъадэрэ]
пщхьэщылъадэрэ]
щхьэщылъадэрэ]
тщхьэщылъадэрэ]
фщхьэщылъадэрэ]
ящхьэщылъадэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыпщхьэщылъадэрэ]
дыщхьэщылъадэрэ]
--
дыфщхьэщылъадэрэ]
дащхьэщылъадэ(хэ)рэ]
фэ
фысщхьэщылъадэрэ]
--
фыщхьэщылъадэрэ]
фытдщхьэщылъадэрэ]
--
фащхьэщылъадэ(хэ)рэ]
ахэр
сщхьэщылъадэрэ]
пщхьэщылъадэрэ]
щхьэщылъадэрэ]
тщхьэщылъадэрэ]
фщхьэщылъадэрэ]
ящхьэщылъадэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъад]э
[лъад]эр
--
[лъад]эхэр
Эргативнэ:
[лъад]э
[лъад]эм
--
[лъад]эхэм
Послеложнэ:
[лъад]экӀэ
[лъад]эмкӀэ
[лъад]эхэкӀэ
[лъад]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъад]эуэ
[лъад]эрауэ
[лъад]эхэу
[лъад]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]а
[лъэд]ар
--
[лъэд]ахэр
Эргативнэ:
[лъэд]а
[лъэд]ам
--
[лъэд]ахэм
Послеложнэ:
[лъэд]акӀэ
[лъэд]амкӀэ
[лъэд]ахэкӀэ
[лъэд]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъэд]ауэ
[лъэд]арауэ
[лъэд]ахэу
[лъэд]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]эн
[лъэд]эныр
--
[лъэд]энхэр
Эргативнэ:
[лъэд]эн
[лъэд]эным
--
[лъэд]энхэм
Послеложнэ:
[лъэд]энкӀэ
[лъэд]энымкӀэ
[лъэд]энхэкӀэ
[лъэд]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энырауэ
[лъэд]энхэу
[лъэд]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энур
--
[лъэд]энухэр
Эргативнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энум
--
[лъэд]энухэм
Послеложнэ:
[лъэд]энукӀэ
[лъэд]энумкӀэ
[лъэд]энухэкӀэ
[лъэд]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъэд]энууэ
[лъэд]энурауэ
[лъэд]энухэу
[лъэд]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Ужэурэ зыгуэрым и щӀыӀукӀэ и гъунэгъу хъун.
ЩАПХЪЭХЭР
Сосрыкъуэ щхьэщылъадэщ Иныжьми къеуэ-неуэм пыхьащ. Къэбэрдей поэзием и антологие
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
щхьэщылъэдэн: run or jump onto sb or sth
Бгым щхьэщылъэдэн: run onto a mountain.
УРЫСЫБЗЭ
щхьэщылъэдэн: набежать, наскочить на кого-что-л.
Бгым щхьэщылъэдэн: набежать на гору.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.