АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
щхьэ- + ры- + [ху] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "щхьэрыхуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
щхьэрыхуэн
щымыӀэныгъэ:
щхьэрымыхуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэн
ущхьэрыхуэн
щхьэрыхуэн
дыщхьэрыхуэн
фыщхьэрыхуэн
щхьэрыхуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэн
ущхьэрымыхуэн
щхьэрымыхуэн
дыщхьэрымыхуэн
фыщхьэрымыхуэн
щхьэрымыхуэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
щхьэрыхуэ!
фыщхьэрыхуэ!
щымыӀэныгъэ:
ущхьэрымыхуэ!
фыщхьэрымыхуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэрырехуэ
ущхьэрырехуэ
щхьэрырехуэ
дыщхьэрырехуэ
фыщхьэрырехуэ
щхьэрырехуэ
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыремыхуэ
ущхьэрыремыхуэ
щхьэрыремыхуэ
дыщхьэрыремыхуэ
фыщхьэрыремыхуэ
щхьэрыремыхуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрохуэ(р)
ущхьэрохуэ(р)
щхьэрохуэ(р)
дыщхьэрохуэ(р)
фыщхьэрохуэ(р)
щхьэрохуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэркъым
ущхьэрыхуэркъым
щхьэрыхуэркъым
дыщхьэрыхуэркъым
фыщхьэрыхуэркъым
щхьэрыхуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэ(р)т
ущхьэрыхуэ(р)т
щхьэрыхуэ(р)т
дыщхьэрыхуэ(р)т
фыщхьэрыхуэ(р)т
щхьэрыхуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэ(р)тэкъым
ущхьэрыхуэ(р)тэкъым
щхьэрыхуэ(р)тэкъым
дыщхьэрыхуэ(р)тэкъым
фыщхьэрыхуэ(р)тэкъым
щхьэрыхуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуащ
ущхьэрыхуащ
щхьэрыхуащ
дыщхьэрыхуащ
фыщхьэрыхуащ
щхьэрыхуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуакъым
ущхьэрыхуакъым
щхьэрыхуакъым
дыщхьэрыхуакъым
фыщхьэрыхуакъым
щхьэрыхуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуат
ущхьэрыхуат
щхьэрыхуат
дыщхьэрыхуат
фыщхьэрыхуат
щхьэрыхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуатэкъым
ущхьэрыхуатэкъым
щхьэрыхуатэкъым
дыщхьэрыхуатэкъым
фыщхьэрыхуатэкъым
щхьэрыхуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъащ
ущхьэрыхуэгъащ
щхьэрыхуэгъащ
дыщхьэрыхуэгъащ
фыщхьэрыхуэгъащ
щхьэрыхуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъакъым
ущхьэрыхуэгъакъым
щхьэрыхуэгъакъым
дыщхьэрыхуэгъакъым
фыщхьэрыхуэгъакъым
щхьэрыхуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъат
ущхьэрыхуэгъат
щхьэрыхуэгъат
дыщхьэрыхуэгъат
фыщхьэрыхуэгъат
щхьэрыхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъатэкъым
ущхьэрыхуэгъатэкъым
щхьэрыхуэгъатэкъым
дыщхьэрыхуэгъатэкъым
фыщхьэрыхуэгъатэкъым
щхьэрыхуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэщ
ущхьэрыхуэщ
щхьэрыхуэщ
дыщхьэрыхуэщ
фыщхьэрыхуэщ
щхьэрыхуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэкъым
ущхьэрыхуэкъым
щхьэрыхуэкъым
дыщхьэрыхуэкъым
фыщхьэрыхуэкъым
щхьэрыхуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэт
ущхьэрыхуэт
щхьэрыхуэт
дыщхьэрыхуэт
фыщхьэрыхуэт
щхьэрыхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэтэкъым
ущхьэрыхуэтэкъым
щхьэрыхуэтэкъым
дыщхьэрыхуэтэкъым
фыщхьэрыхуэтэкъым
щхьэрыхуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнщ
ущхьэрыхуэнщ
щхьэрыхуэнщ
дыщхьэрыхуэнщ
фыщхьэрыхуэнщ
щхьэрыхуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнкъым
ущхьэрыхуэнкъым
щхьэрыхуэнкъым
дыщхьэрыхуэнкъым
фыщхьэрыхуэнкъым
щхьэрыхуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнущ
ущхьэрыхуэнущ
щхьэрыхуэнущ
дыщхьэрыхуэнущ
фыщхьэрыхуэнущ
щхьэрыхуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнукъым
ущхьэрыхуэнукъым
щхьэрыхуэнукъым
дыщхьэрыхуэнукъым
фыщхьэрыхуэнукъым
щхьэрыхуэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэрэ
ущхьэрыхуэрэ
щхьэрыхуэрэ
дыщхьэрыхуэрэ
фыщхьэрыхуэрэ
щхьэрыхуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэркъэ
ущхьэрыхуэркъэ
щхьэрыхуэркъэ
дыщхьэрыхуэркъэ
фыщхьэрыхуэркъэ
щхьэрыхуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэ(р)т
ущхьэрыхуэ(р)т
щхьэрыхуэ(р)т
дыщхьэрыхуэ(р)т
фыщхьэрыхуэ(р)т
щхьэрыхуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэ(р)тэкъэ
ущхьэрыхуэ(р)тэкъэ
щхьэрыхуэ(р)тэкъэ
дыщхьэрыхуэ(р)тэкъэ
фыщхьэрыхуэ(р)тэкъэ
щхьэрыхуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуа
ущхьэрыхуа
щхьэрыхуа
дыщхьэрыхуа
фыщхьэрыхуа
щхьэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуакъэ
ущхьэрыхуакъэ
щхьэрыхуакъэ
дыщхьэрыхуакъэ
фыщхьэрыхуакъэ
щхьэрыхуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуат
ущхьэрыхуат
щхьэрыхуат
дыщхьэрыхуат
фыщхьэрыхуат
щхьэрыхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуатэкъэ
ущхьэрыхуатэкъэ
щхьэрыхуатэкъэ
дыщхьэрыхуатэкъэ
фыщхьэрыхуатэкъэ
щхьэрыхуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъа
ущхьэрыхуэгъа
щхьэрыхуэгъа
дыщхьэрыхуэгъа
фыщхьэрыхуэгъа
щхьэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъакъэ
ущхьэрыхуэгъакъэ
щхьэрыхуэгъакъэ
дыщхьэрыхуэгъакъэ
фыщхьэрыхуэгъакъэ
щхьэрыхуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъат
ущхьэрыхуэгъат
щхьэрыхуэгъат
дыщхьэрыхуэгъат
фыщхьэрыхуэгъат
щхьэрыхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъатэкъэ
ущхьэрыхуэгъатэкъэ
щхьэрыхуэгъатэкъэ
дыщхьэрыхуэгъатэкъэ
фыщхьэрыхуэгъатэкъэ
щхьэрыхуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэ
ущхьэрыхуэ
щхьэрыхуэ
дыщхьэрыхуэ
фыщхьэрыхуэ
щхьэрыхуэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэкъэ
ущхьэрыхуэкъэ
щхьэрыхуэкъэ
дыщхьэрыхуэкъэ
фыщхьэрыхуэкъэ
щхьэрыхуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэт
ущхьэрыхуэт
щхьэрыхуэт
дыщхьэрыхуэт
фыщхьэрыхуэт
щхьэрыхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэтэкъэ
ущхьэрыхуэтэкъэ
щхьэрыхуэтэкъэ
дыщхьэрыхуэтэкъэ
фыщхьэрыхуэтэкъэ
щхьэрыхуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэн
ущхьэрыхуэн
щхьэрыхуэн
дыщхьэрыхуэн
фыщхьэрыхуэн
щхьэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнкъэ
ущхьэрыхуэнкъэ
щхьэрыхуэнкъэ
дыщхьэрыхуэнкъэ
фыщхьэрыхуэнкъэ
щхьэрыхуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэну
ущхьэрыхуэну
щхьэрыхуэну
дыщхьэрыхуэну
фыщхьэрыхуэну
щхьэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнукъэ
ущхьэрыхуэнукъэ
щхьэрыхуэнукъэ
дыщхьэрыхуэнукъэ
фыщхьэрыхуэнукъэ
щхьэрыхуэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэмэ
ущхьэрыхуэмэ
щхьэрыхуэмэ
дыщхьэрыхуэмэ
фыщхьэрыхуэмэ
щхьэрыхуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэмэ
ущхьэрымыхуэмэ
щхьэрымыхуэмэ
дыщхьэрымыхуэмэ
фыщхьэрымыхуэмэ
щхьэрымыхуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуамэ
ущхьэрыхуамэ
щхьэрыхуамэ
дыщхьэрыхуамэ
фыщхьэрыхуамэ
щхьэрыхуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуамэ
ущхьэрымыхуамэ
щхьэрымыхуамэ
дыщхьэрымыхуамэ
фыщхьэрымыхуамэ
щхьэрмыхуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъамэ
ущхьэрыхуэгъамэ
щхьэрыхуэгъамэ
дыщхьэрыхуэгъамэ
фыщхьэрыхуэгъамэ
щхьэрыхуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэгъамэ
ущхьэрымыхуэгъамэ
щхьэрымыхуэгъамэ
дыщхьэрымыхуэгъамэ
фыщхьэрымыхуэгъамэ
щхьэрымыхуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнмэ
ущхьэрыхуэнмэ
щхьэрыхуэнмэ
дыщхьэрыхуэнмэ
фыщхьэрыхуэнмэ
щхьэрыхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэнмэ
ущхьэрымыхуэнмэ
щхьэрымыхуэнмэ
дыщхьэрымыхуэнмэ
фыщхьэрымыхуэнмэ
щхьэрымыхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнумэ
ущхьэрыхуэнумэ
щхьэрыхуэнумэ
дыщхьэрыхуэнумэ
фыщхьэрыхуэнумэ
щхьэрыхуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэнумэ
ущхьэрымыхуэнумэ
щхьэрымыхуэнумэ
дыщхьэрымыхуэнумэ
фыщхьэрымыхуэнумэ
щхьэрымыхуэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэтэмэ
ущхьэрыхуэтэмэ
щхьэрыхуэтэмэ
дыщхьэрыхуэтэмэ
фыщхьэрыхуэтэмэ
щхьэрыхуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэтэмэ
ущхьэрымыхуэтэмэ
щхьэрымыхуэтэмэ
дыщхьэрымыхуэтэмэ
фыщхьэрымыхуэтэмэ
щхьэрымыхуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуатэмэ
ущхьэрыхуатэмэ
щхьэрыхуатэмэ
дыщхьэрыхуатэмэ
фыщхьэрыхуатэмэ
щхьэрыхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуатэмэ
ущхьэрымыхуатэмэ
щхьэрымыхуатэмэ
дыщхьэрымыхуатэмэ
фыщхьэрымыхуатэмэ
щхьэрымыхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъатэмэ
ущхьэрыхуэгъатэмэ
щхьэрыхуэгъатэмэ
дыщхьэрыхуэгъатэмэ
фыщхьэрыхуэгъатэмэ
щхьэрыхуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэгъатэмэ
ущхьэрымыхуэгъатэмэ
щхьэрымыхуэгъатэмэ
дыщхьэрымыхуэгъатэмэ
фыщхьэрымыхуэгъатэмэ
щхьэрымыхуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнтэмэ
ущхьэрыхуэнтэмэ
щхьэрыхуэнтэмэ
дыщхьэрыхуэнтэмэ
фыщхьэрыхуэнтэмэ
щхьэрыхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэнтэмэ
ущхьэрымыхуэнтэмэ
щхьэрымыхуэнтэмэ
дыщхьэрымыхуэнтэмэ
фыщхьэрымыхуэнтэмэ
щхьэрымыхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнутэмэ
ущхьэрыхуэнутэмэ
щхьэрыхуэнутэмэ
дыщхьэрыхуэнутэмэ
фыщхьэрыхуэнутэмэ
щхьэрыхуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэнутэмэ
ущхьэрымыхуэнутэмэ
щхьэрымыхуэнутэмэ
дыщхьэрымыхуэнутэмэ
фыщхьэрымыхуэнутэмэ
щхьэрымыхуэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнт
ущхьэрыхуэнт
щхьэрыхуэнт
дыщхьэрыхуэнт
фыщхьэрыхуэнт
щхьэрыхуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнтэкъым
ущхьэрыхуэнтэкъым
щхьэрыхуэнтэкъым
дыщхьэрыхуэнтэкъым
фыщхьэрыхуэнтэкъым
щхьэрыхуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнут
ущхьэрыхуэнут
щхьэрыхуэнут
дыщхьэрыхуэнут
фыщхьэрыхуэнут
щхьэрыхуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнутэкъым
ущхьэрыхуэнутэкъым
щхьэрыхуэнутэкъым
дыщхьэрыхуэнутэкъым
фыщхьэрыхуэнутэкъым
щхьэрыхуэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэми
ущхьэрыхуэми
щхьэрыхуэми
дыщхьэрыхуэми
фыщхьэрыхуэми
щхьэрыхуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэми
ущхьэрымыхуэми
щхьэрымыхуэми
дыщхьэрымыхуэми
фыщхьэрымыхуэми
щхьэрымыхуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуами
ущхьэрыхуами
щхьэрыхуами
дыщхьэрыхуами
фыщхьэрыхуами
щхьэрыхуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуами
ущхьэрымыхуами
щхьэрымыхуами
дыщхьэрымыхуами
фыщхьэрымыхуами
щхьэрымыхуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъами
ущхьэрыхуэгъами
щхьэрыхуэгъами
дыщхьэрыхуэгъами
фыщхьэрыхуэгъами
щхьэрыхуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэгъами
ущхьэрымыхуэгъами
щхьэрымыхуэгъами
дыщхьэрымыхуэгъами
фыщхьэрымыхуэгъами
щхьэрымыхуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнми
ущхьэрыхуэнми
щхьэрыхуэнми
дыщхьэрыхуэнми
фыщхьэрыхуэнми
щхьэрыхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэнми
ущхьэрымыхуэнми
щхьэрымыхуэнми
дыщхьэрымыхуэнми
фыщхьэрымыхуэнми
щхьэрымыхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнуми
ущхьэрыхуэнуми
щхьэрыхуэнуми
дыщхьэрыхуэнуми
фыщхьэрыхуэнуми
щхьэрыхуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэнуми
ущхьэрымыхуэнуми
щхьэрымыхуэнуми
дыщхьэрымыхуэнуми
фыщхьэрымыхуэнуми
щхьэрымыхуэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэтэми
ущхьэрыхуэтэми
щхьэрыхуэтэми
дыщхьэрыхуэтэми
фыщхьэрыхуэтэми
щхьэрыхуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэтэми
ущхьэрымыхуэтэми
щхьэрымыхуэтэми
дыщхьэрымыхуэтэми
фыщхьэрымыхуэтэми
щхьэрымыхуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуатэми
ущхьэрыхуатэми
щхьэрыхуатэми
дыщхьэрыхуатэми
фыщхьэрыхуатэми
щхьэрыхуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуатэми
ущхьэрымыхуатэми
щхьэрымыхуатэми
дыщхьэрымыхуатэми
фыщхьэрымыхуатэми
щхьэрымыхуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэгъатэми
ущхьэрыхуэгъатэми
щхьэрыхуэгъатэми
дыщхьэрыхуэгъатэми
фыщхьэрыхуэгъатэми
щхьэрыхуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэгъатэми
ущхьэрымыхуэгъатэми
щхьэрымыхуэгъатэми
дыщхьэрымыхуэгъатэми
фыщхьэрымыхуэгъатэми
щхьэрымыхуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнтэми
ущхьэрыхуэнтэми
щхьэрыхуэнтэми
дыщхьэрыхуэнтэми
фыщхьэрыхуэнтэми
щхьэрыхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэнтэми
ущхьэрымыхуэнтэми
щхьэрымыхуэнтэми
дыщхьэрымыхуэнтэми
фыщхьэрымыхуэнтэми
щхьэрымыхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуэнутэми
ущхьэрыхуэнутэми
щхьэрыхуэнутэми
дыщхьэрыхуэнутэми
фыщхьэрыхуэнутэми
щхьэрыхуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуэнутэми
ущхьэрымыхуэнутэми
щхьэрымыхуэнутэми
дыщхьэрымыхуэнутэми
фыщхьэрымыхуэнутэми
щхьэрымыхуэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъхуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуаи
ущхьэрыхуаи
щхьэрыхуаи
дыщхьэрыхуаи
фыщхьэрыхуаи
щхьэрыхуаи
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуакъыми
ущхьэрыхуакъыми
щхьэрыхуакъыми
дыщхьэрыхуакъыми
фыщхьэрыхуакъыми
щхьэрыхуакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуащэрэт
ущхьэрыхуащэрэт
щхьэрыхуащэрэт
дыщхьэрыхуащэрэт
фыщхьэрыхуащэрэт
щхьэрыхуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрымыхуащэрэт
ущхьэрымыхуащэрэт
щхьэрымыхуащэрэт
дыщхьэрымыхуащэрэт
фыщхьэрымыхуащэрэт
щхьэрымыхуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнщ
ущхьэрыхуагъэнщ
щхьэрыхуагъэнщ
дыщхьэрыхуагъэнщ
фыщхьэрыхуагъэнщ
щхьэрыхуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнкъым
ущхьэрыхуагъэнкъым
щхьэрыхуагъэнкъым
дыщхьэрыхуагъэнкъым
фыщхьэрыхуагъэнкъым
щхьэрыхуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнт
ущхьэрыхуагъэнт
щхьэрыхуагъэнт
дыщхьэрыхуагъэнт
фыщхьэрыхуагъэнт
щхьэрыхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнтэкъым
ущхьэрыхуагъэнтэкъым
щхьэрыхуагъэнтэкъым
дыщхьэрыхуагъэнтэкъым
фыщхьэрыхуагъэнтэкъым
щхьэрыхуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэн
ущхьэрыхуагъэн
щхьэрыхуагъэн
дыщхьэрыхуагъэн
фыщхьэрыхуагъэн
щхьэрыхуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнкъэ
ущхьэрыхуагъэнкъэ
щхьэрыхуагъэнкъэ
дыщхьэрыхуагъэнкъэ
фыщхьэрыхуагъэнкъэ
щхьэрыхуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнт
ущхьэрыхуагъэнт
щхьэрыхуагъэнт
дыщхьэрыхуагъэнт
фыщхьэрыхуагъэнт
щхьэрыхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнтэкъэ
ущхьэрыхуагъэнтэкъэ
щхьэрыхуагъэнтэкъэ
дыщхьэрыхуагъэнтэкъэ
фыщхьэрыхуагъэнтэкъэ
щхьэрыхуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнущ
ущхьэрыхуагъэнущ
щхьэрыхуагъэнущ
дыщхьэрыхуагъэнущ
фыщхьэрыхуагъэнущ
щхьэрыхуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнукъым
ущхьэрыхуагъэнукъым
щхьэрыхуагъэнукъым
дыщхьэрыхуагъэнукъым
фыщхьэрыхуагъэнукъым
щхьэрыхуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнут
ущхьэрыхуагъэнут
щхьэрыхуагъэнут
дыщхьэрыхуагъэнут
фыщхьэрыхуагъэнут
щхьэрыхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнутэкъым
ущхьэрыхуагъэнутэкъым
щхьэрыхуагъэнутэкъым
дыщхьэрыхуагъэнутэкъым
фыщхьэрыхуагъэнутэкъым
щхьэрыхуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэну
ущхьэрыхуагъэну
щхьэрыхуагъэну
дыщхьэрыхуагъэну
фыщхьэрыхуагъэну
щхьэрыхуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнукъэ
ущхьэрыхуагъэнукъэ
щхьэрыхуагъэнукъэ
дыщхьэрыхуагъэнукъэ
фыщхьэрыхуагъэнукъэ
щхьэрыхуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнут
ущхьэрыхуагъэнут
щхьэрыхуагъэнут
дыщхьэрыхуагъэнут
фыщхьэрыхуагъэнут
щхьэрыхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыхуагъэнутэкъэ
ущхьэрыхуагъэнутэкъэ
щхьэрыхуагъэнутэкъэ
дыщхьэрыхуагъэнутэкъэ
фыщхьэрыхуагъэнутэкъэ
щхьэрыхуагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэрыхуэ
ущхьэрыхуэ
щхьэрыхуэ
дыщхьэрыхуэ
фыщхьэрыхуэ
щхьэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэрымыхуэ
ущхьэрымыхуэ
щхьэрымыхуэ
дыщхьэрымыхуэ
фыщхьэрымыхуэ
щхьэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэрыхуа
ущхьэрыхуа
щхьэрыхуа
дыщхьэрыхуа
фыщхьэрыхуа
щхьэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэрымыхуа
ущхьэрымыхуа
щхьэрымыхуа
дыщхьэрымыхуа
фыщхьэрымыхуа
щхьэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэрыхуэгъа
ущхьэрыхуэгъа
щхьэрыхуэгъа
дыщхьэрыхуэгъа
фыщхьэрыхуэгъа
щхьэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэрымыхуэгъа
ущхьэрымыхуэгъа
щхьэрымыхуэгъа
дыщхьэрымыхуэгъа
фыщхьэрымыхуэгъа
щхьэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэрыхуэн
ущхьэрыхуэн
щхьэрыхуэн
дыщхьэрыхуэн
фыщхьэрыхуэн
щхьэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэрымыхуэн
ущхьэрымыхуэн
щхьэрымыхуэн
дыщхьэрымыхуэн
фыщхьэрымыхуэн
щхьэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэрыхуэну
ущхьэрыхуэну
щхьэрыхуэну
дыщхьэрыхуэну
фыщхьэрыхуэну
щхьэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэрымыхуэну
ущхьэрымыхуэну
щхьэрымыхуэну
дыщхьэрымыхуэну
фыщхьэрымыхуэну
щхьэрымыхуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъущхьэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрыхуэ
узэрыщхьэрыхуэ
зэрыщхьэрыхуэ
дызэрыщхьэрыхуэ
фызэрыщхьэрыхуэ
зэрыщхьэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрымыхуэ
узэрыщхьэрымыхуэ
зэрыщхьэрымыхуэ
дызэрыщхьэрымыхуэ
фызэрыщхьэрымыхуэ
зэрыщхьэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрыхуа
узэрыщхьэрыхуа
зэрыщхьэрыхуа
дызэрыщхьэрыхуа
фызэрыщхьэрыхуа
зэрыщхьэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрымыхуа
узэрыщхьэрымыхуа
зэрыщхьэрымыхуа
дызэрыщхьэрымыхуа
фызэрыщхьэрымыхуа
зэрыщхьэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрыхуэгъа
узэрыщхьэрыхуэгъа
зэрыщхьэрыхуэгъа
дызэрыщхьэрыхуэгъа
фызэрыщхьэрыхуэгъа
зэрыщхьэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрымыхуэгъа
узэрыщхьэрымыхуэгъа
зэрыщхьэрымыхуэгъа
дызэрыщхьэрымыхуэгъа
фызэрыщхьэрымыхуэгъа
зэрыщхьэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрыхуэн
узэрыщхьэрыхуэн
зэрыщхьэрыхуэн
дызэрыщхьэрыхуэн
фызэрыщхьэрыхуэн
зэрыщхьэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрымыхуэн
узэрыщхьэрымыхуэн
зэрыщхьэрымыхуэн
дызэрыщхьэрымыхуэн
фызэрыщхьэрымыхуэн
зэрыщхьэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрыхуэну
узэрыщхьэрыхуэну
зэрыщхьэрыхуэну
дызэрыщхьэрыхуэну
фызэрыщхьэрыхуэну
зэрыщхьэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэрымыхуэну
узэрыщхьэрымыхуэну
зэрыщхьэрымыхуэну
дызэрыщхьэрымыхуэну
фызэрыщхьэрымыхуэну
зэрыщхьэрымыхуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэрыхуэ
ущыщхьэрыхуэ
щыщхьэрыхуэ
дыщыщхьэрыхуэ
фыщыщхьэрыхуэ
щыщхьэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэрымыхуэ
ущыщхьэрымыхуэ
щыщхьэрымыхуэ
дыщыщхьэрымыхуэ
фыщыщхьэрымыхуэ
щыщхьэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэрыхуа
ущыщхьэрыхуа
щыщхьэрыхуа
дыщыщхьэрыхуа
фыщыщхьэрыхуа
щыщхьэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэрымыхуа
ущыщхьэрымыхуа
щыщхьэрымыхуа
дыщыщхьэрымыхуа
фыщыщхьэрымыхуа
щыщхьэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэрыхуэгъа
ущыщхьэрыхуэгъа
щыщхьэрыхуэгъа
дыщыщхьэрыхуэгъа
фыщыщхьэрыхуэгъа
щыщхьэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэрымыхуэгъа
ущыщхьэрымыхуэгъа
щыщхьэрымыхуэгъа
дыщыщхьэрымыхуэгъа
фыщыщхьэрымыхуэгъа
щыщхьэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэрыхуэн
ущыщхьэрыхуэн
щыщхьэрыхуэн
дыщыщхьэрыхуэн
фыщыщхьэрыхуэн
щыщхьэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэрымыхуэн
ущыщхьэрымыхуэн
щыщхьэрымыхуэн
дыщыщхьэрымыхуэн
фыщыщхьэрымыхуэн
щыщхьэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэрыхуэну
ущыщхьэрыхуэну
щыщхьэрыхуэну
дыщыщхьэрыхуэну
фыщыщхьэрыхуэну
щыщхьэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэрымыхуэну
ущыщхьэрымыхуэну
щыщхьэрымыхуэну
дыщыщхьэрымыхуэну
фыщыщхьэрымыхуэну
щыщхьэрымыхуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэрыхуэ
уздыщхьэрыхуэ
здыщхьэрыхуэ
дыздыщхьэрыхуэ
фыздыщхьэрыхуэ
здыщхьэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэрымыхуэ
уздыщхьэрымыхуэ
здыщхьэрымыхуэ
дыздыщхьэрымыхуэ
фыздыщхьэрымыхуэ
здыщхьэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэрыхуа
уздыщхьэрыхуа
здыщхьэрыхуа
дыздыщхьэрыхуа
фыздыщхьэрыхуа
здыщхьэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэрымыхуа
уздыщхьэрымыхуа
здыщхьэрымыхуа
дыздыщхьэрымыхуа
фыздыщхьэрымыхуа
здыщхьэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэрыхуэгъа
уздыщхьэрыхуэгъа
здыщхьэрыхуэгъа
дыздыщхьэрыхуэгъа
фыздыщхьэрыхуэгъа
здыщхьэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэрымыхуэгъа
уздыщхьэрымыхуэгъа
здыщхьэрымыхуэгъа
дыздыщхьэрымыхуэгъа
фыздыщхьэрымыхуэгъа
здыщхьэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэрыхуэн
уздыщхьэрыхуэн
здыщхьэрыхуэн
дыздыщхьэрыхуэн
фыздыщхьэрыхуэн
здыщхьэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэрымыхуэн
уздыщхьэрымыхуэн
здыщхьэрымыхуэн
дыздыщхьэрымыхуэн
фыздыщхьэрымыхуэн
здыщхьэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэрыхуэну
уздыщхьэрыхуэну
здыщхьэрыхуэну
дыздыщхьэрыхуэну
фыздыщхьэрыхуэну
здыщхьэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэрымыхуэну
уздыщхьэрымыхуэну
здыщхьэрымыхуэну
дыздыщхьэрымыхуэну
фыздыщхьэрымыхуэну
здыщхьэрымыхуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрыхуэ
ущӀыщхьэрыхуэ
щӀыщхьэрыхуэ
дыщӀыщхьэрыхуэ
фыщӀыщхьэрыхуэ
щӀыщхьэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрымыхуэ
ущӀыщхьэрымыхуэ
щӀыщхьэрымыхуэ
дыщӀыщхьэрымыхуэ
фыщӀыщхьэрымыхуэ
щӀыщхьэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрыхуа
ущӀыщхьэрыхуа
щӀыщхьэрыхуа
дыщӀыщхьэрыхуа
фыщӀыщхьэрыхуа
щӀыщхьэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрымыхуа
ущӀыщхьэрымыхуа
щӀыщхьэрымыхуа
дыщӀыщхьэрымыхуа
фыщӀыщхьэрымыхуа
щӀыщхьэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрыхуэгъа
ущӀыщхьэрыхуэгъа
щӀыщхьэрыхуэгъа
дыщӀыщхьэрыхуэгъа
фыщӀыщхьэрыхуэгъа
щӀыщхьэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрымыхуэгъа
ущӀыщхьэрымыхуэгъа
щӀыщхьэрымыхуэгъа
дыщӀыщхьэрымыхуэгъа
фыщӀыщхьэрымыхуэгъа
щӀыщхьэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрыхуэн
ущӀыщхьэрыхуэн
щӀыщхьэрыхуэн
дыщӀыщхьэрыхуэн
фыщӀыщхьэрыхуэн
щӀыщхьэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрымыхуэн
ущӀыщхьэрымыхуэн
щӀыщхьэрымыхуэн
дыщӀыщхьэрымыхуэн
фыщӀыщхьэрымыхуэн
щӀыщхьэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрыхуэну
ущӀыщхьэрыхуэну
щӀыщхьэрыхуэну
дыщӀыщхьэрыхуэну
фыщӀыщхьэрыхуэну
щӀыщхьэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэрымыхуэну
ущӀыщхьэрымыхуэну
щӀыщхьэрымыхуэну
дыщӀыщхьэрымыхуэну
фыщӀыщхьэрымыхуэну
щӀыщхьэрымыхуэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэрыхуэу
ущхьэрыхуэу
щхьэрыхуэу
дыщхьэрыхуэу
фыщхьэрыхуэу
щхьэрыхуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэрымыхуэу
ущхьэрымыхуэу
щхьэрымыхуэу
дыщхьэрымыхуэу
фыщхьэрымыхуэу
щхьэрымыхуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэрыхуауэ
ущхьэрыхуауэ
щхьэрыхуауэ
дыщхьэрыхуауэ
фыщхьэрыхуауэ
щхьэрыхуауэ / щхьэрыхуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэрымыхуауэ
ущхьэрымыхуауэ
щхьэрымыхуауэ
дыщхьэрымыхуауэ
фыщхьэрымыхуауэ
щхьэрымыхуауэ(хэ) / щхьэрымыхуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыщхьэрыхуэурэ
ущхьэрыхуэурэ
щхьэрыхуэурэ
дыщхьэрыхуэурэ
фыщхьэрыхуэурэ
щхьэрыхуэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыщхьэрымыхуэурэ
ущхьэрымыхуэурэ
щхьэрымыхуэурэ
дыщхьэрымыхуэурэ
фыщхьэрымыхуэурэ
щхьэрымыхуэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпщхьэрохуэ
сыщхьэрохуэ
--
сыфщхьэрохуэ
сащхьэрохуэ(хэ)
уэ
усщхьэрохуэ
--
ущхьэрохуэ
утщхьэрохуэ
--
уащхьэрохуэ(хэ)
ар
сщхьэрохуэ
пщхьэрохуэ
щхьэрохуэ
тщхьэрохуэ
фщхьэрохуэ
ящхьэрохуэ(хэ)
дэ
--
дыпщхьэрохуэ
дыщхьэрохуэ
--
дыфщхьэрохуэ
дащхьэрохуэ(хэ)
фэ
фысщхьэрохуэ
--
фыщхьэрохуэ
фытщхьэрохуэ
--
фащхьэрохуэ(хэ)
ахэр
сщхьэрохуэ
пщхьэрохуэ
щхьэрохуэ
тщхьэрохуэ
фщхьэрохуэ
ящхьэрохуэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпщхьэрыхуэрэ
сыщхьэрыхуэрэ
--
сыфщхьэрыхуэрэ
сащхьэрыхуэ(хэ)рэ
уэ
усщхьэрыхуэрэ
--
ущхьэрыхуэрэ
утщхьэрыхуэрэ
--
уащхьэрыхуэ(хэ)рэ
ар
сщхьэрыхуэрэ
пщхьэрыхуэрэ
щхьэрыхуэрэ
тщхьэрыхуэрэ
фщхьэрыхуэрэ
ящхьэрыхуэ(хэ)рэ
дэ
--
дыпщхьэрыхуэрэ
дыщхьэрыхуэрэ
--
дыфщхьэрыхуэрэ
дащхьэрыхуэ(хэ)рэ
фэ
фысщхьэрыхуэрэ
--
фыщхьэрыхуэрэ
фытдщхьэрыхуэрэ
--
фащхьэрыхуэ(хэ)рэ
ахэр
сщхьэрыхуэрэ
пщхьэрыхуэрэ
щхьэрыхуэрэ
тщхьэрыхуэрэ
фщхьэрыхуэрэ
ящхьэрыхуэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ху]э
[ху]эр
--
[ху]эхэр
Эргативнэ:
[ху]э
[ху]эм
--
[ху]эхэм
Послеложнэ:
[ху]экӀэ
[ху]эмкӀэ
[ху]эхэкӀэ
[ху]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ху]эуэ
[ху]эрауэ
[ху]эхэу
[ху]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ху]а
[ху]ар
--
[ху]ахэр
Эргативнэ:
[ху]а
[ху]ам
--
[ху]ахэм
Послеложнэ:
[ху]акӀэ
[ху]амкӀэ
[ху]ахэкӀэ
[ху]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ху]ауэ
[ху]арауэ
[ху]ахэу
[ху]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ху]эн
[ху]эныр
--
[ху]энхэр
Эргативнэ:
[ху]эн
[ху]эным
--
[ху]энхэм
Послеложнэ:
[ху]энкӀэ
[ху]энымкӀэ
[ху]энхэкӀэ
[ху]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[ху]эну
[ху]энырауэ
[ху]энхэу
[ху]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ху]эну
[ху]энур
--
[ху]энухэр
Эргативнэ:
[ху]эну
[ху]энум
--
[ху]энухэм
Послеложнэ:
[ху]энукӀэ
[ху]энумкӀэ
[ху]энухэкӀэ
[ху]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ху]энууэ
[ху]энурауэ
[ху]энухэу
[ху]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
И щхьэм хуэхъун, щхьэрыптӀагъэ хъун (пыӀэ).
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
щхьэрыхуэн: fit, be the right size (about headware)
ПыӀэр щхьэрыхуэн: be the right size, fit (a hat)
УРЫСЫБЗЭ
щхьэрыхуэн: подходить по размеру, быть впору (о головном уборе)
ПыӀэр щхьэрыхуэн: походить по размеру (шляпа)
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.