АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
щхьэ- + ры- + гъэ- + [зэгъ] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "щхьэрыгъэзэгъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
щхьэрыгъэзэгъэн
щымыӀэныгъэ:
щхьэрымыгъэзэгъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэн
щхьэрыбгъэзэгъэн
щхьэригъэзэгъэн
щхьэрыдгъэзэгъэн
щхьэрывгъэзэгъэн
щхьэрагъэзэгъэн
щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэн
щхьэрумыгъэзэгъэн
щхьэримыгъэзэгъэн
щхьэрыдмыгъэзэгъэн
щхьэрывмыгъэзэгъэн
щхьэрамыгъэзэгъэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
щхьэрыгъэзагъэ!
щхьэрывгъэзагъэ!
щымыӀэныгъэ:
щхьэрумыгъэзагъэ!
щхьэрывмыгъэзагъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыщхьэрырегъэзагъэ
ущхьэрырегъэзагъэ
щхьэрырегъэзагъэ
дыщхьэрырегъэзагъэ
фыщхьэрырегъэзагъэ
щхьэрырегъэзагъэ
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэрыремыгъэзагъэ
ущхьэрыремыгъэзагъэ
щхьэрыремыгъэзагъэ
дыщхьэрыремыгъэзагъэ
фыщхьэрыремыгъэзагъэ
щхьэрыремыгъэзагъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызогъэзагъэ(р)
щхьэрыбогъэзагъэ(р)
щхьэрегъэзагъэ(р)
щхьэрыдогъэзагъэ(р)
щхьэрывогъэзагъэ(р)
щхьэрагъэзагъэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэркъым
щхьэрыбгъэзагъэркъым
щхьэригъэзагъэркъым
щхьэрыдгъэзагъэркъым
щхьэрывгъэзагъэркъым
щхьэрагъэзагъэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэрт
щхьэрыбгъэзагъэрт
щхьэригъэзагъэрт
щхьэрыдгъэзагъэрт
щхьэрывгъэзагъэрт
щхьэрагъэзагъэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэртэкъым
щхьэрыбгъэзагъэртэкъым
щхьэригъэзагъэртэкъым
щхьэрыдгъэзагъэртэкъым
щхьэрывгъэзагъэртэкъым
щхьэрагъэзагъэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъащ
щхьэрыбгъэзэгъащ
щхьэригъэзэгъащ
щхьэрыдгъэзэгъащ
щхьэрывгъэзэгъащ
щхьэрагъэзэгъащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъакъым
щхьэрыбгъэзэгъакъым
щхьэригъэзэгъакъым
щхьэрыдгъэзэгъакъым
щхьэрывгъэзэгъакъым
щхьэрагъэзэгъакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъат
щхьэрыбгъэзэгъат
щхьэригъэзэгъат
щхьэрыдгъэзэгъат
щхьэрывгъэзэгъат
щхьэрагъэзэгъат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъатэкъым
щхьэрыбгъэзэгъатэкъым
щхьэригъэзэгъатэкъым
щхьэрыдгъэзэгъатэкъым
щхьэрывгъэзэгъатэкъым
щхьэрагъэзэгъатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъащ
щхьэрыбгъэзэгъэгъащ
щхьэригъэзэгъэгъащ
щхьэрыдгъэзэгъэгъащ
щхьэрывгъэзэгъэгъащ
щхьэрагъэзэгъэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъакъым
щхьэрыбгъэзэгъэгъакъым
щхьэригъэзэгъэгъакъым
щхьэрыдгъэзэгъэгъакъым
щхьэрывгъэзэгъэгъакъым
щхьэрагъэзэгъэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъат
щхьэрыбгъэзэгъэгъат
щхьэригъэзэгъэгъат
щхьэрыдгъэзэгъэгъат
щхьэрывгъэзэгъэгъат
щхьэрагъэзэгъэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъатэкъым
щхьэрыбгъэзэгъэгъатэкъым
щхьэригъэзэгъэгъатэкъым
щхьэрыдгъэзэгъэгъатэкъым
щхьэрывгъэзэгъэгъатэкъым
щхьэрагъэзэгъэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэщ
щхьэрыбгъэзагъэщ
щхьэригъэзагъэщ
щхьэрыдгъэзагъэщ
щхьэрывгъэзагъэщ
щхьэрагъэзагъэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэкъым
щхьэрыбгъэзагъэкъым
щхьэригъэзагъэкъым
щхьэрыдгъэзагъэкъым
щхьэрывгъэзагъэкъым
щхьэрагъэзагъэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэт
щхьэрыбгъэзагъэт
щхьэригъэзагъэт
щхьэрыдгъэзагъэт
щхьэрывгъэзагъэт
щхьэрагъэзагъэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэтэкъым
щхьэрыбгъэзагъэтэкъым
щхьэригъэзагъэтэкъым
щхьэрыдгъэзагъэтэкъым
щхьэрывгъэзагъэтэкъым
щхьэрагъэзагъэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнщ
щхьэрыбгъэзэгъэнщ
щхьэригъэзэгъэнщ
щхьэрыдгъэзэгъэнщ
щхьэрывгъэзэгъэнщ
щхьэрагъэзэгъэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнкъым
щхьэрыбгъэзэгъэнкъым
щхьэригъэзэгъэнкъым
щхьэрыдгъэзэгъэнкъым
щхьэрывгъэзэгъэнкъым
щхьэрагъэзэгъэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнущ
щхьэрыбгъэзэгъэнущ
щхьэригъэзэгъэнущ
щхьэрыдгъэзэгъэнущ
щхьэрывгъэзэгъэнущ
щхьэрагъэзэгъэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнукъым
щхьэрыбгъэзэгъэнукъым
щхьэригъэзэгъэнукъым
щхьэрыдгъэзэгъэнукъым
щхьэрывгъэзэгъэнукъым
щхьэрагъэзэгъэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэрэ
щхьэрыбгъэзагъэрэ
щхьэригъэзагъэрэ
щхьэрыдгъэзагъэрэ
щхьэрывгъэзагъэрэ
щхьэрагъэзагъэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэркъэ
щхьэрыбгъэзагъэркъэ
щхьэригъэзагъэркъэ
щхьэрыдгъэзагъэркъэ
щхьэрывгъэзагъэркъэ
щхьэрагъэзагъэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэрт
щхьэрыбгъэзагъэрт
щхьэригъэзагъэрт
щхьэрыдгъэзагъэрт
щхьэрывгъэзагъэрт
щхьэрагъэзагъэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэртэкъэ
щхьэрыбгъэзагъэртэкъэ
щхьэригъэзагъэртэкъэ
щхьэрыдгъэзагъэртэкъэ
щхьэрывгъэзагъэртэкъэ
щхьэрагъэзагъэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъа
щхьэрыбгъэзэгъа
щхьэригъэзэгъа
щхьэрыдгъэзэгъа
щхьэрывгъэзэгъа
щхьэрагъэзэгъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъакъэ
щхьэрыбгъэзэгъакъэ
щхьэригъэзэгъакъэ
щхьэрыдгъэзэгъакъэ
щхьэрывгъэзэгъакъэ
щхьэрагъэзэгъакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъат
щхьэрыбгъэзэгъат
щхьэригъэзэгъат
щхьэрыдгъэзэгъат
щхьэрывгъэзэгъат
щхьэрагъэзэгъат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъатэкъэ
щхьэрыбгъэзэгъатэкъэ
щхьэригъэзэгъатэкъэ
щхьэрыдгъэзэгъатэкъэ
щхьэрывгъэзэгъатэкъэ
щхьэрагъэзэгъатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъа
щхьэрыбгъэзэгъэгъа
щхьэригъэзэгъэгъа
щхьэрыдгъэзэгъэгъа
щхьэрывгъэзэгъэгъа
щхьэрагъэзэгъэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъакъэ
щхьэрыбгъэзэгъэгъакъэ
щхьэригъэзэгъэгъакъэ
щхьэрыдгъэзэгъэгъакъэ
щхьэрывгъэзэгъэгъакъэ
щхьэрагъэзэгъэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъат
щхьэрыбгъэзэгъэгъат
щхьэригъэзэгъэгъат
щхьэрыдгъэзэгъэгъат
щхьэрывгъэзэгъэгъат
щхьэрагъэзэгъэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъатэкъэ
щхьэрыбгъэзэгъэгъатэкъэ
щхьэригъэзэгъэгъатэкъэ
щхьэрыдгъэзэгъэгъатэкъэ
щхьэрывгъэзэгъэгъатэкъэ
щхьэрагъэзэгъэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэ
щхьэрыбгъэзагъэ
щхьэригъэзагъэ
щхьэрыдгъэзагъэ
щхьэрывгъэзагъэ
щхьэрагъэзагъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэкъэ
щхьэрыбгъэзагъэкъэ
щхьэригъэзагъэкъэ
щхьэрыдгъэзагъэкъэ
щхьэрывгъэзагъэкъэ
щхьэрагъэзагъэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэт
щхьэрыбгъэзагъэт
щхьэригъэзагъэт
щхьэрыдгъэзагъэт
щхьэрывгъэзагъэт
щхьэрагъэзагъэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэтэкъэ
щхьэрыбгъэзагъэтэкъэ
щхьэригъэзагъэтэкъэ
щхьэрыдгъэзагъэтэкъэ
щхьэрывгъэзагъэтэкъэ
щхьэрагъэзагъэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэн
щхьэрыбгъэзэгъэн
щхьэригъэзэгъэн
щхьэрыдгъэзэгъэн
щхьэрывгъэзэгъэн
щхьэрагъэзэгъэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнкъэ
щхьэрыбгъэзэгъэнкъэ
щхьэригъэзэгъэнкъэ
щхьэрыдгъэзэгъэнкъэ
щхьэрывгъэзэгъэнкъэ
щхьэрагъэзэгъэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэну
щхьэрыбгъэзэгъэну
щхьэригъэзэгъэну
щхьэрыдгъэзэгъэну
щхьэрывгъэзэгъэну
щхьэрагъэзэгъэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнукъэ
щхьэрыбгъэзэгъэнукъэ
щхьэригъэзэгъэнукъэ
щхьэрыдгъэзэгъэнукъэ
щхьэрывгъэзэгъэнукъэ
щхьэрагъэзэгъэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэмэ
щхьэрыбгъэзагъэмэ
щхьэригъэзагъэмэ
щхьэрыдгъэзагъэмэ
щхьэрывгъэзагъэмэ
щхьэрагъэзагъэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзагъэмэ
щхьэрумыгъэзагъэмэ
щхьэримыгъэзагъэмэ
щхьэрыдмыгъэзагъэмэ
щхьэрывмыгъэзагъэмэ
щхьэрамыгъэзагъэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъамэ
щхьэрыбгъэзэгъамэ
щхьэригъэзэгъамэ
щхьэрыдгъэзэгъамэ
щхьэрывгъэзэгъамэ
щхьэрагъэзэгъамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъамэ
щхьэрумыгъэзэгъамэ
щхьэримыгъэзэгъамэ
щхьэрыдмыгъэзэгъамэ
щхьэрывмыгъэзэгъамэ
щхьэрамыгъэзэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъамэ
щхьэрыбгъэзэгъэгъамэ
щхьэригъэзэгъэгъамэ
щхьэрыдгъэзэгъэгъамэ
щхьэрывгъэзэгъэгъамэ
щхьэрагъэзэгъэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэгъамэ
щхьэрумыгъэзэгъэгъамэ
щхьэримыгъэзэгъэгъамэ
щхьэрыдмыгъэзэгъэгъамэ
щхьэрывмыгъэзэгъэгъамэ
щхьэрамыгъэзэгъэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнмэ
щхьэрыбгъэзэгъэнмэ
щхьэригъэзэгъэнмэ
щхьэрыдгъэзэгъэнмэ
щхьэрывгъэзэгъэнмэ
щхьэрагъэзэгъэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэнмэ
щхьэрумыгъэзэгъэнмэ
щхьэримыгъэзэгъэнмэ
щхьэрыдмыгъэзэгъэнмэ
щхьэрывмыгъэзэгъэнмэ
щхьэрамыгъэзэгъэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнумэ
щхьэрыбгъэзэгъэнумэ
щхьэригъэзэгъэнумэ
щхьэрыдгъэзэгъэнумэ
щхьэрывгъэзэгъэнумэ
щхьэрагъэзэгъэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэнумэ
щхьэрумыгъэзэгъэнумэ
щхьэримыгъэзэгъэнумэ
щхьэрыдмыгъэзэгъэнумэ
щхьэрывмыгъэзэгъэнумэ
щхьэрамыгъэзэгъэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэтэмэ
щхьэрыбгъэзагъэтэмэ
щхьэригъэзагъэтэмэ
щхьэрыдгъэзагъэтэмэ
щхьэрывгъэзагъэтэмэ
щхьэрагъэзагъэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзагъэтэмэ
щхьэрумыгъэзагъэтэмэ
щхьэримыгъэзагъэтэмэ
щхьэрыдмыгъэзагъэтэмэ
щхьэрывмыгъэзагъэтэмэ
щхьэрамыгъэзагъэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъатэмэ
щхьэрыбгъэзэгъатэмэ
щхьэригъэзэгъатэмэ
щхьэрыдгъэзэгъатэмэ
щхьэрывгъэзэгъатэмэ
щхьэрагъэзэгъатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъатэмэ
щхьэрумыгъэзэгъатэмэ
щхьэримыгъэзэгъатэмэ
щхьэрыдмыгъэзэгъатэмэ
щхьэрывмыгъэзэгъатэмэ
щхьэрамыгъэзэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэрыбгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэригъэзэгъэгъатэмэ
щхьэрыдгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэрывгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэрагъэзэгъэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэрумыгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэримыгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэрыдмыгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэрывмыгъэзэгъэгъатэмэ
щхьэрамыгъэзэгъэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнтэмэ
щхьэрыбгъэзэгъэнтэмэ
щхьэригъэзэгъэнтэмэ
щхьэрыдгъэзэгъэнтэмэ
щхьэрывгъэзэгъэнтэмэ
щхьэрагъэзэгъэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэнтэмэ
щхьэрумыгъэзэгъэнтэмэ
щхьэримыгъэзэгъэнтэмэ
щхьэрыдмыгъэзэгъэнтэмэ
щхьэрывмыгъэзэгъэнтэмэ
щхьэрамыгъэзэгъэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнутэмэ
щхьэрыбгъэзэгъэнутэмэ
щхьэригъэзэгъэнутэмэ
щхьэрыдгъэзэгъэнутэмэ
щхьэрывгъэзэгъэнутэмэ
щхьэрагъэзэгъэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэнутэмэ
щхьэрумыгъэзэгъэнутэмэ
щхьэримыгъэзэгъэнутэмэ
щхьэрыдмыгъэзэгъэнутэмэ
щхьэрывмыгъэзэгъэнутэмэ
щхьэрамыгъэзэгъэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнт
щхьэрыбгъэзэгъэнт
щхьэригъэзэгъэнт
щхьэрыдгъэзэгъэнт
щхьэрывгъэзэгъэнт
щхьэрагъэзэгъэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнтэкъым
щхьэрыбгъэзэгъэнтэкъым
щхьэригъэзэгъэнтэкъым
щхьэрыдгъэзэгъэнтэкъым
щхьэрывгъэзэгъэнтэкъым
щхьэрагъэзэгъэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнут
щхьэрыбгъэзэгъэнут
щхьэригъэзэгъэнут
щхьэрыдгъэзэгъэнут
щхьэрывгъэзэгъэнут
щхьэрагъэзэгъэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнутэкъым
щхьэрыбгъэзэгъэнутэкъым
щхьэригъэзэгъэнутэкъым
щхьэрыдгъэзэгъэнутэкъым
щхьэрывгъэзэгъэнутэкъым
щхьэрагъэзэгъэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэми
щхьэрыбгъэзагъэми
щхьэригъэзагъэми
щхьэрыдгъэзагъэми
щхьэрывгъэзагъэми
щхьэрагъэзагъэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзагъэми
щхьэрумыгъэзагъэми
щхьэримыгъэзагъэми
щхьэрыдмыгъэзагъэми
щхьэрывмыгъэзагъэми
щхьэрамыгъэзагъэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъами
щхьэрыбгъэзэгъами
щхьэригъэзэгъами
щхьэрыдгъэзэгъами
щхьэрывгъэзэгъами
щхьэрагъэзэгъами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъами
щхьэрумыгъэзэгъами
щхьэримыгъэзэгъами
щхьэрыдмыгъэзэгъами
щхьэрывмыгъэзэгъами
щхьэрамыгъэзэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъами
щхьэрыбгъэзэгъэгъами
щхьэригъэзэгъэгъами
щхьэрыдгъэзэгъэгъами
щхьэрывгъэзэгъэгъами
щхьэрагъэзэгъэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэгъами
щхьэрумыгъэзэгъэгъами
щхьэримыгъэзэгъэгъами
щхьэрыдмыгъэзэгъэгъами
щхьэрывмыгъэзэгъэгъами
щхьэрамыгъэзэгъэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнми
щхьэрыбгъэзэгъэнми
щхьэригъэзэгъэнми
щхьэрыдгъэзэгъэнми
щхьэрывгъэзэгъэнми
щхьэрагъэзэгъэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэнми
щхьэрумыгъэзэгъэнми
щхьэримыгъэзэгъэнми
щхьэрыдмыгъэзэгъэнми
щхьэрывмыгъэзэгъэнми
щхьэрамыгъэзэгъэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнуми
щхьэрыбгъэзэгъэнуми
щхьэригъэзэгъэнуми
щхьэрыдгъэзэгъэнуми
щхьэрывгъэзэгъэнуми
щхьэрагъэзэгъэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэнуми
щхьэрумыгъэзэгъэнуми
щхьэримыгъэзэгъэнуми
щхьэрыдмыгъэзэгъэнуми
щхьэрывмыгъэзэгъэнуми
щхьэрамыгъэзэгъэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзагъэтэми
щхьэрыбгъэзагъэтэми
щхьэригъэзагъэтэми
щхьэрыдгъэзагъэтэми
щхьэрывгъэзагъэтэми
щхьэрагъэзагъэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзагъэтэми
щхьэрумыгъэзагъэтэми
щхьэримыгъэзагъэтэми
щхьэрыдмыгъэзагъэтэми
щхьэрывмыгъэзагъэтэми
щхьэрамыгъэзагъэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъатэми
щхьэрыбгъэзэгъатэми
щхьэригъэзэгъатэми
щхьэрыдгъэзэгъатэми
щхьэрывгъэзэгъатэми
щхьэрагъэзэгъатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъатэми
щхьэрумыгъэзэгъатэми
щхьэримыгъэзэгъатэми
щхьэрыдмыгъэзэгъатэми
щхьэрывмыгъэзэгъатэми
щхьэрамыгъэзэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэгъатэми
щхьэрыбгъэзэгъэгъатэми
щхьэригъэзэгъэгъатэми
щхьэрыдгъэзэгъэгъатэми
щхьэрывгъэзэгъэгъатэми
щхьэрагъэзэгъэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэгъатэми
щхьэрумыгъэзэгъэгъатэми
щхьэримыгъэзэгъэгъатэми
щхьэрыдмыгъэзэгъэгъатэми
щхьэрывмыгъэзэгъэгъатэми
щхьэрамыгъэзэгъэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнтэми
щхьэрыбгъэзэгъэнтэми
щхьэригъэзэгъэнтэми
щхьэрыдгъэзэгъэнтэми
щхьэрывгъэзэгъэнтэми
щхьэрагъэзэгъэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэнтэми
щхьэрумыгъэзэгъэнтэми
щхьэримыгъэзэгъэнтэми
щхьэрыдмыгъэзэгъэнтэми
щхьэрывмыгъэзэгъэнтэми
щхьэрамыгъэзэгъэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъэнутэми
щхьэрыбгъэзэгъэнутэми
щхьэригъэзэгъэнутэми
щхьэрыдгъэзэгъэнутэми
щхьэрывгъэзэгъэнутэми
щхьэрагъэзэгъэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъэнутэми
щхьэрумыгъэзэгъэнутэми
щхьэримыгъэзэгъэнутэми
щхьэрыдмыгъэзэгъэнутэми
щхьэрывмыгъэзэгъэнутэми
щхьэрамыгъэзэгъэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъаи
щхьэрыбгъэзэгъаи
щхьэригъэзэгъаи
щхьэрыдгъэзэгъаи
щхьэрывгъэзэгъаи
щхьэрагъэзэгъаи
щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъакъыми
щхьэрыбгъэзэгъакъыми
щхьэригъэзэгъакъыми
щхьэрыдгъэзэгъакъыми
щхьэрывгъэзэгъакъыми
щхьэрагъэзэгъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъащэрэт
щхьэрыбгъэзэгъащэрэт
щхьэригъэзэгъащэрэт
щхьэрыдгъэзэгъащэрэт
щхьэрывгъэзэгъащэрэт
щхьэрагъэзэгъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
щхьэрызмыгъэзэгъащэрэт
щхьэрумыгъэзэгъащэрэт
щхьэримыгъэзэгъащэрэт
щхьэрыдмыгъэзэгъащэрэт
щхьэрывмыгъэзэгъащэрэт
щхьэрамыгъэзэгъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнщ
щхьэрыбгъэзэгъагъэнщ
щхьэригъэзэгъагъэнщ
щхьэрыдгъэзэгъагъэнщ
щхьэрывгъэзэгъагъэнщ
щхьэрагъэзэгъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнкъым
щхьэрыбгъэзэгъагъэнкъым
щхьэригъэзэгъагъэнкъым
щхьэрыдгъэзэгъагъэнкъым
щхьэрывгъэзэгъагъэнкъым
щхьэрагъэзэгъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнт
щхьэрыбгъэзэгъагъэнт
щхьэригъэзэгъагъэнт
щхьэрыдгъэзэгъагъэнт
щхьэрывгъэзэгъагъэнт
щхьэрагъэзэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнтэкъым
щхьэрыбгъэзэгъагъэнтэкъым
щхьэригъэзэгъагъэнтэкъым
щхьэрыдгъэзэгъагъэнтэкъым
щхьэрывгъэзэгъагъэнтэкъым
щхьэрагъэзэгъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэн
щхьэрыбгъэзэгъагъэн
щхьэригъэзэгъагъэн
щхьэрыдгъэзэгъагъэн
щхьэрывгъэзэгъагъэн
щхьэрагъэзэгъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнкъэ
щхьэрыбгъэзэгъагъэнкъэ
щхьэригъэзэгъагъэнкъэ
щхьэрыдгъэзэгъагъэнкъэ
щхьэрывгъэзэгъагъэнкъэ
щхьэрагъэзэгъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнт
щхьэрыбгъэзэгъагъэнт
щхьэригъэзэгъагъэнт
щхьэрыдгъэзэгъагъэнт
щхьэрывгъэзэгъагъэнт
щхьэрагъэзэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнтэкъэ
щхьэрыбгъэзэгъагъэнтэкъэ
щхьэригъэзэгъагъэнтэкъэ
щхьэрыдгъэзэгъагъэнтэкъэ
щхьэрывгъэзэгъагъэнтэкъэ
щхьэрагъэзэгъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнущ
щхьэрыбгъэзэгъагъэнущ
щхьэригъэзэгъагъэнущ
щхьэрыдгъэзэгъагъэнущ
щхьэрывгъэзэгъагъэнущ
щхьэрагъэзэгъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнукъым
щхьэрыбгъэзэгъагъэнукъым
щхьэригъэзэгъагъэнукъым
щхьэрыдгъэзэгъагъэнукъым
щхьэрывгъэзэгъагъэнукъым
щхьэрагъэзэгъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнут
щхьэрыбгъэзэгъагъэнут
щхьэригъэзэгъагъэнут
щхьэрыдгъэзэгъагъэнут
щхьэрывгъэзэгъагъэнут
щхьэрагъэзэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнутэкъым
щхьэрыбгъэзэгъагъэнутэкъым
щхьэригъэзэгъагъэнутэкъым
щхьэрыдгъэзэгъагъэнутэкъым
щхьэрывгъэзэгъагъэнутэкъым
щхьэрагъэзэгъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэну
щхьэрыбгъэзэгъагъэну
щхьэригъэзэгъагъэну
щхьэрыдгъэзэгъагъэну
щхьэрывгъэзэгъагъэну
щхьэрагъэзэгъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнукъэ
щхьэрыбгъэзэгъагъэнукъэ
щхьэригъэзэгъагъэнукъэ
щхьэрыдгъэзэгъагъэнукъэ
щхьэрывгъэзэгъагъэнукъэ
щхьэрагъэзэгъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнут
щхьэрыбгъэзэгъагъэнут
щхьэригъэзэгъагъэнут
щхьэрыдгъэзэгъагъэнут
щхьэрывгъэзэгъагъэнут
щхьэрагъэзэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
щхьэрызгъэзэгъагъэнутэкъэ
щхьэрыбгъэзэгъагъэнутэкъэ
щхьэригъэзэгъагъэнутэкъэ
щхьэрыдгъэзэгъагъэнутэкъэ
щхьэрывгъэзэгъагъэнутэкъэ
щхьэрагъэзэгъагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызыгъэзагъэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызымыгъэзагъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызыгъэзэгъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызымыгъэзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызыгъэзэгъэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызымыгъэзэгъэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызыгъэзэгъэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызымыгъэзэгъэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызыгъэзэгъэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызымыгъэзэгъэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызгъэзагъэ
щхьэрыбгъэзагъэ
щхьэригъэзагъэ
щхьэрыдгъэзагъэ
щхьэрывгъэзагъэ
щхьэрагъэзагъэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызмыгъэзагъэ
щхьэрумыгъэзагъэ
щхьэримыгъэзагъэ
щхьэрыдмыгъэзагъэ
щхьэрывмыгъэзагъэ
щхьэрамыгъэзагъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызгъэзэгъа
щхьэрыбгъэзэгъа
щхьэригъэзэгъа
щхьэрыдгъэзэгъа
щхьэрывгъэзэгъа
щхьэрагъэзэгъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызмыгъэзэгъа
щхьэрумыгъэзэгъа
щхьэримыгъэзэгъа
щхьэрыдмыгъэзэгъа
щхьэрывмыгъэзэгъа
щхьэрамыгъэзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызгъэзэгъэгъа
щхьэрыбгъэзэгъэгъа
щхьэригъэзэгъэгъа
щхьэрыдгъэзэгъэгъа
щхьэрывгъэзэгъэгъа
щхьэрагъэзэгъэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызмыгъэзэгъэгъа
щхьэрумыгъэзэгъэгъа
щхьэримыгъэзэгъэгъа
щхьэрыдмыгъэзэгъэгъа
щхьэрывмыгъэзэгъэгъа
щхьэрамыгъэзэгъэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызгъэзэгъэн
щхьэрыбгъэзэгъэн
щхьэригъэзэгъэн
щхьэрыдгъэзэгъэн
щхьэрывгъэзэгъэн
щхьэрагъэзэгъэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызмыгъэзэгъэн
щхьэрумыгъэзэгъэн
щхьэримыгъэзэгъэн
щхьэрыдмыгъэзэгъэн
щхьэрывмыгъэзэгъэн
щхьэрамыгъэзэгъэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызгъэзэгъэну
щхьэрыбгъэзэгъэну
щхьэригъэзэгъэну
щхьэрыдгъэзэгъэну
щхьэрывгъэзэгъэну
щхьэрагъэзэгъэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызмыгъэзэгъэну
щхьэрумыгъэзэгъэну
щхьэримыгъэзэгъэну
щхьэрыдмыгъэзэгъэну
щхьэрывмыгъэзэгъэну
щхьэрамыгъэзэгъэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрыгъэзагъэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрымыгъэзагъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрыгъэзэгъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрымыгъэзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрыгъэзэгъэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрымыгъэзэгъэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрыгъэзэгъэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрымыгъэзэгъэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрыгъэзэгъэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрымыгъэзэгъэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызгъэзагъэ
зэрыщхьэрыбгъэзагъэ
зэрыщхьэригъэзагъэ
зэрыщхьэрыдгъэзагъэ
зэрыщхьэрывгъэзагъэ
зэрыщхьэрагъэзагъэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызмыгъэзагъэ
зэрыщхьэрумыгъэзагъэ
зэрыщхьэримыгъэзагъэ
зэрыщхьэрыдмыгъэзагъэ
зэрыщхьэрывмыгъэзагъэ
зэрыщхьэрамыгъэзагъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызгъэзэгъа
зэрыщхьэрыбгъэзэгъа
зэрыщхьэригъэзэгъа
зэрыщхьэрыдгъэзэгъа
зэрыщхьэрывгъэзэгъа
зэрыщхьэрагъэзэгъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызмыгъэзэгъа
зэрыщхьэрумыгъэзэгъа
зэрыщхьэримыгъэзэгъа
зэрыщхьэрыдмыгъэзэгъа
зэрыщхьэрывмыгъэзэгъа
зэрыщхьэрамыгъэзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэрыбгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэригъэзэгъэгъа
зэрыщхьэрыдгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэрывгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэрагъэзэгъэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызмыгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэрумыгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэримыгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэрыдмыгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэрывмыгъэзэгъэгъа
зэрыщхьэрамыгъэзэгъэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызгъэзэгъэн
зэрыщхьэрыбгъэзэгъэн
зэрыщхьэригъэзэгъэн
зэрыщхьэрыдгъэзэгъэн
зэрыщхьэрывгъэзэгъэн
зэрыщхьэрагъэзэгъэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызмыгъэзэгъэн
зэрыщхьэрумыгъэзэгъэн
зэрыщхьэримыгъэзэгъэн
зэрыщхьэрыдмыгъэзэгъэн
зэрыщхьэрывмыгъэзэгъэн
зэрыщхьэрамыгъэзэгъэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызгъэзэгъэну
зэрыщхьэрыбгъэзэгъэну
зэрыщхьэригъэзэгъэну
зэрыщхьэрыдгъэзэгъэну
зэрыщхьэрывгъэзэгъэну
зэрыщхьэрагъэзэгъэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыщхьэрызмыгъэзэгъэну
зэрыщхьэрумыгъэзэгъэну
зэрыщхьэримыгъэзэгъэну
зэрыщхьэрыдмыгъэзэгъэну
зэрыщхьэрывмыгъэзэгъэну
зэрыщхьэрамыгъэзэгъэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыщхьэрызгъэзагъэ
щыщхьэрыбгъэзагъэ
щыщхьэригъэзагъэ
щыщхьэрыдгъэзагъэ
щыщхьэрывгъэзагъэ
щыщхьэрагъэзагъэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыщхьэрызмыгъэзагъэ
щыщхьэрумыгъэзагъэ
щыщхьэримыгъэзагъэ
щыщхьэрыдмыгъэзагъэ
щыщхьэрывмыгъэзагъэ
щыщхьэрамыгъэзагъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыщхьэрызгъэзэгъа
щыщхьэрыбгъэзэгъа
щыщхьэригъэзэгъа
щыщхьэрыдгъэзэгъа
щыщхьэрывгъэзэгъа
щыщхьэрагъэзэгъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыщхьэрызмыгъэзэгъа
щыщхьэрумыгъэзэгъа
щыщхьэримыгъэзэгъа
щыщхьэрыдмыгъэзэгъа
щыщхьэрывмыгъэзэгъа
щыщхьэрамыгъэзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыщхьэрызгъэзэгъэгъа
щыщхьэрыбгъэзэгъэгъа
щыщхьэригъэзэгъэгъа
щыщхьэрыдгъэзэгъэгъа
щыщхьэрывгъэзэгъэгъа
щыщхьэрагъэзэгъэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыщхьэрызмыгъэзэгъэгъа
щыщхьэрумыгъэзэгъэгъа
щыщхьэримыгъэзэгъэгъа
щыщхьэрыдмыгъэзэгъэгъа
щыщхьэрывмыгъэзэгъэгъа
щыщхьэрамыгъэзэгъэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыщхьэрызгъэзэгъэн
щыщхьэрыбгъэзэгъэн
щыщхьэригъэзэгъэн
щыщхьэрыдгъэзэгъэн
щыщхьэрывгъэзэгъэн
щыщхьэрагъэзэгъэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыщхьэрызмыгъэзэгъэн
щыщхьэрумыгъэзэгъэн
щыщхьэримыгъэзэгъэн
щыщхьэрыдмыгъэзэгъэн
щыщхьэрывмыгъэзэгъэн
щыщхьэрамыгъэзэгъэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыщхьэрызгъэзэгъэну
щыщхьэрыбгъэзэгъэну
щыщхьэригъэзэгъэну
щыщхьэрыдгъэзэгъэну
щыщхьэрывгъэзэгъэну
щыщхьэрагъэзэгъэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыщхьэрызмыгъэзэгъэну
щыщхьэрумыгъэзэгъэну
щыщхьэримыгъэзэгъэну
щыщхьэрыдмыгъэзэгъэну
щыщхьэрывмыгъэзэгъэну
щыщхьэрамыгъэзэгъэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здыщхьэрызгъэзагъэ
здыщхьэрыбгъэзагъэ
здыщхьэригъэзагъэ
здыщхьэрыдгъэзагъэ
здыщхьэрывгъэзагъэ
здыщхьэрагъэзагъэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здыщхьэрызмыгъэзагъэ
здыщхьэрумыгъэзагъэ
здыщхьэримыгъэзагъэ
здыщхьэрыдмыгъэзагъэ
здыщхьэрывмыгъэзагъэ
здыщхьэрамыгъэзагъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыщхьэрызгъэзэгъа
здыщхьэрыбгъэзэгъа
здыщхьэригъэзэгъа
здыщхьэрыдгъэзэгъа
здыщхьэрывгъэзэгъа
здыщхьэрагъэзэгъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыщхьэрызмыгъэзэгъа
здыщхьэрумыгъэзэгъа
здыщхьэримыгъэзэгъа
здыщхьэрыдмыгъэзэгъа
здыщхьэрывмыгъэзэгъа
здыщхьэрамыгъэзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыщхьэрызгъэзэгъэгъа
здыщхьэрыбгъэзэгъэгъа
здыщхьэригъэзэгъэгъа
здыщхьэрыдгъэзэгъэгъа
здыщхьэрывгъэзэгъэгъа
здыщхьэрагъэзэгъэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыщхьэрызмыгъэзэгъэгъа
здыщхьэрумыгъэзэгъэгъа
здыщхьэримыгъэзэгъэгъа
здыщхьэрыдмыгъэзэгъэгъа
здыщхьэрывмыгъэзэгъэгъа
здыщхьэрамыгъэзэгъэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыщхьэрызгъэзэгъэн
здыщхьэрыбгъэзэгъэн
здыщхьэригъэзэгъэн
здыщхьэрыдгъэзэгъэн
здыщхьэрывгъэзэгъэн
здыщхьэрагъэзэгъэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыщхьэрызмыгъэзэгъэн
здыщхьэрумыгъэзэгъэн
здыщхьэримыгъэзэгъэн
здыщхьэрыдмыгъэзэгъэн
здыщхьэрывмыгъэзэгъэн
здыщхьэрамыгъэзэгъэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыщхьэрызгъэзэгъэну
здыщхьэрыбгъэзэгъэну
здыщхьэригъэзэгъэну
здыщхьэрыдгъэзэгъэну
здыщхьэрывгъэзэгъэну
здыщхьэрагъэзэгъэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыщхьэрызмыгъэзэгъэну
здыщхьэрумыгъэзэгъэну
здыщхьэримыгъэзэгъэну
здыщхьэрыдмыгъэзэгъэну
здыщхьэрывмыгъэзэгъэну
здыщхьэрамыгъэзэгъэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызгъэзагъэ
щӀыщхьэрыбгъэзагъэ
щӀыщхьэригъэзагъэ
щӀыщхьэрыдгъэзагъэ
щӀыщхьэрывгъэзагъэ
щӀыщхьэрагъэзагъэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызмыгъэзагъэ
щӀыщхьэрумыгъэзагъэ
щӀыщхьэримыгъэзагъэ
щӀыщхьэрыдмыгъэзагъэ
щӀыщхьэрывмыгъэзагъэ
щӀыщхьэрамыгъэзагъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызгъэзэгъа
щӀыщхьэрыбгъэзэгъа
щӀыщхьэригъэзэгъа
щӀыщхьэрыдгъэзэгъа
щӀыщхьэрывгъэзэгъа
щӀщхьэрагъэзэгъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызмыгъэзэгъа
щӀыщхьэрумыгъэзэгъа
щӀыщхьэримыгъэзэгъа
щӀыщхьэрыдмыгъэзэгъа
щӀыщхьэрывмыгъэзэгъа
щӀыщхьэрамыгъэзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызгъэзэгъэгъа
щӀэщхьэрыбгъэзэгъэгъа
щӀыщхьэригъэзэгъэгъа
щӀэщхьэрыдгъэзэгъэгъа
щӀэщхьэрывгъэзэгъэгъа
щӀыщхьэрагъэзэгъэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызмыгъэзэгъэгъа
щӀыщхьэрумыгъэзэгъэгъа
щӀыщхьэримыгъэзэгъэгъа
щӀыщхьэрыдмыгъэзэгъэгъа
щӀыщхьэрывмыгъэзэгъэгъа
щӀыщхьэрамыгъэзэгъэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызгъэзэгъэн
щӀыщхьэрыбгъэзэгъэн
щӀыщхьэригъэзэгъэн
щӀыщхьэрыдгъэзэгъэн
щӀыщхьэрывгъэзэгъэн
щӀыщхьэрагъэзэгъэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызмыгъэзэгъэн
щӀыщхьэрумыгъэзэгъэн
щӀыщхьэримыгъэзэгъэн
щӀыщхьэрыдмыгъэзэгъэн
щӀыщхьэрывмыгъэзэгъэн
щӀыщхьэрамыгъэзэгъэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызгъэзэгъэну
щӀыщхьэрыбгъэзэгъэну
щӀыщхьэригъэзэгъэну
щӀыщхьэрыдгъэзэгъэну
щӀыщхьэрывгъэзэгъэну
щӀыщхьэрагъэзэгъэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыщхьэрызмыгъэзэгъэну
щӀыщхьэрумыгъэзэгъэну
щӀыщхьэримыгъэзэгъэну
щӀыщхьэрыдмыгъэзэгъэну
щӀыщхьэрывмыгъэзэгъэну
щӀыщхьэрамыгъэзэгъэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызгъэзэгъэу
щхьэрыбгъэзагъэу
щхьэригъэзагъэу
щхьэрыдгъэзагъэу
щхьэрывгъэзагъэу
щхьэрагъэзагъэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызмыгъэзагъэу
щхьэрумыгъэзагъэу
щхьэримыгъэзагъэу
щхьэрыдмыгъэзагъэу
щхьэрывмыгъэзагъэу
щхьэрамыгъэзагъэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щхьэрызгъэзэгъауэ
щхьэрыбгъэзэгъауэ
щхьэригъэзэгъауэ
щхьэрыдгъэзэгъауэ
щхьэрывгъэзэгъауэ
щхьэрагъэзэгъауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щхьэрызмыгъэзэгъауэ
щхьэрумыгъэзэгъауэ
щхьэримыгъэзэгъауэ
щхьэрыдмыгъэзэгъауэ
щхьэрывмыгъэзэгъауэ
щхьэрамыгъэзэгъауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
щхьэрызгъэзагъэурэ
щхьэрыбгъэзагъэурэ
щхьэригъэзагъэурэ
щхьэрыдгъэзагъэурэ
щхьэрывгъэзагъэурэ
щхьэрагъэзагъэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
щхьэрызмыгъэзагъэурэ
щхьэрумыгъэзагъэурэ
щхьэримыгъэзагъэурэ
щхьэрыдмыгъэзагъэурэ
щхьэрывмыгъэзагъэурэ
щхьэрамыгъэзагъэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пщхьэрызогъэзагъэ
щхьэрызогъэзагъэ
--
фщхьэрызогъэзагъэ
ящхьэрызогъэзагъэ
уэ
сщхьэрыбогъэзагъэ
--
щхьэрыбогъэзагъэ
тщхьэрыбогъэзагъэ
--
ящхьэрыбогъэзагъэ
абы
сщхьэрегъэзагъэ
пщхьэрегъэзагъэ
щхьэрегъэзагъэ
тщхьэрегъэзагъэ
фщхьэрегъэзагъэ
ящхьэрегъэзагъэ
дэ
--
пщхьэрыдогъэзагъэ
щхьэрыдогъэзагъэ
--
фщхьэрыдогъэзагъэ
ящхьэрыдогъэзагъэ
фэ
сщхьэрывогъэзагъэ
--
щхьэрывогъэзагъэ
тщхьэрывогъэзагъэ
--
ящхьэрывогъэзагъэ
абыхэм
сщхьэрагъэзагъэ(хэ)
пщхьэрагъэзагъэ(хэ)
щхьэрагъэзагъэ(хэ)
тщхьэрагъэзагъэ(хэ)
фщхьэрагъэзагъэ(хэ)
ящхьэрагъэзагъэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пщхьэрызгъэ[загъэрэ]
щхьэрызгъэ[загъэрэ]
--
фщхьэрызгъэ[загъэрэ]
ящхьэрызгъэ[загъэрэ]
уэ
сщхьэрыбгъэ[загърэ]
--
щхьэрыбгъэ[загъэрэ]
тщхьэрыбгъэ[загъэрэ]
--
ящхьэрыбгъэ[загъэрэ]
абы
сщхьэригъэ[загъэрэ]
пщхьэригъэ[загъэрэ]
щхьэригъэ[загъэрэ]
тщхьэригъэ[загъэрэ]
фщхьэригъэ[загъэрэ]
ящхьэригъэ[загъэрэ]
дэ
--
пщхьэрыдгъэ[загъэрэ]
щхьэрыдгъэ[загъэрэ]
--
фщхьэрыдгъэ[загъэрэ]
ящхьэрыдгъэ[загъэрэ]
фэ
сщхьэрывгъэ[загъэрэ]
--
щхьэрывгъэ[загъээрэ]
тщхьэрывгъэ[загъэрэ]
--
ящхьэрывгъэ[загъэрэ]
абыхэм
сщхьэрагъэ[загъэ(хэ)рэ]
пщхьэрагъэ[загъэ(хэ)рэ]
щхьэрагъэ[загъэ(хэ)рэ]
тщхьэрагъэ[загъэ(хэ)рэ]
фщхьэрагъэ[загъэ(хэ)рэ]
ящхьэрагъэ[загъэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[загъ]э
[загъ]эр
--
[загъ]эхэр
Эргативнэ:
[загъ]э
[загъ]эм
--
[загъ]эхэм
Послеложнэ:
[загъ]экӀэ
[загъ]эмкӀэ
[загъ]эхэкӀэ
[загъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[загъ]эу
[загъ]эрауэ
[загъ]эхэу
[загъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]а
[зэгъ]ар
--
[зэгъ]ахэр
Эргативнэ:
[зэгъ]а
[зэгъ]ам
--
[зэгъ]ахэм
Послеложнэ:
[зэгъ]акӀэ
[зэгъ]амкӀэ
[зэгъ]ахэкӀэ
[зэгъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэгъ]ауэ
[зэгъ]арауэ
[зэгъ]ахэу
[зэгъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]эн
[зэгъ]эныр
--
[зэгъ]энхэр
Эргативнэ:
[зэгъ]эн
[зэгъ]эным
--
[зэгъ]энхэм
Послеложнэ:
[зэгъ]энкӀэ
[зэгъ]энымкӀэ
[зэгъ]энхэкӀэ
[зэгъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энырауэ
[зэгъ]энхэу
[зэгъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энур
--
[зэгъ]энухэр
Эргативнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энум
--
[зэгъ]энухэм
Послеложнэ:
[зэгъ]энукӀэ
[зэгъ]энумкӀэ
[зэгъ]энухэкӀэ
[зэгъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэгъ]энууэ
[зэгъ]энурауэ
[зэгъ]энухэу
[зэгъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
щхьэрызэгъэн псалъэм и каузатив.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
щхьэрыгъэзэгъэн: causative for щхьэрызэгъэн make sth of the right size, not let fall down or off (about a hat, cover or lid)
УРЫСЫБЗЭ
щхьэрыгъэзэгъэн: каузатив к щхьэрызэгъэн : сделать что-л. впору, не давать спадать (напр. а шапке, крышке и т. п.)
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.