АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "шхыдэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар):
щыӀэныгъэ:
шхыдэн
щымыӀэныгъэ:
мышхыдэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сышхыдэн
ушхыдэн
шхыдэн
дышхыдэн
фышхыдэн
шхыдэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэн
умышхыдэн
мышхыдэн
дымышхыдэн
фымышхыдэн
мышхыдэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
шхыдэ!
фышхыдэ!
щымыӀэныгъэ:
умышхыдэ!
фымышхыдэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срешхыдэ
урешхыдэ
ирешхыдэ
дрешхыдэ
фрешхыдэ
ирешхыдэ
щымыӀэныгъэ:
сремышхыдэ
уремышхыдэ
иремышхыдэ
дремышхыдэ
фремышхыдэ
иремышхыдэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сошхыдэ(р)
уошхыдэ(р)
мэшхыдэ(р)
дошхыдэ(р)
фошхыдэ(р)
мэшхыдэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэркъым
ушхыдэркъым
шхыдэркъым
дышхыдэркъым
фышхыдэркъым
шхыдэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдэ(р)т
ушхыдэ(р)т
шхыдэ(р)т
дышхыдэ(р)т
фышхыдэ(р)т
шхыдэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэ(р)тэкъым
ушхыдэ(р)тэкъым
шхыдэ(р)тэкъым
дышхыдэ(р)тэкъым
фышхыдэ(р)тэкъым
шхыдэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдащ
ушхыдащ
шхыдащ
дышхыдащ
фышхыдащ
шхыда(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сышхыдакъым
ушхыдакъым
шхыдакъым
дышхыдакъым
фышхыдакъым
шхыда(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдат
ушхыдат
шхыдат
дышхыдат
фышхыдат
шхыда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сышхыдатэкъым
ушхыдатэкъым
шхыдатэкъым
дышхыдатэкъым
фышхыдатэкъым
шхыда(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэгъащ
ушхыдэгъащ
шхыдэгъащ
дышхыдэгъащ
фышхыдэгъащ
шхыдэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэгъакъым
ушхыдэгъакъым
шхыдэгъакъым
дышхыдэгъакъым
фышхыдэгъакъым
шхыдэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэгъат
ушхыдэгъат
шхыдэгъат
дышхыдэгъат
фышхыдэгъат
шхыдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэгъатэкъым
ушхыдэгъатэкъым
шхыдэгъатэкъым
дышхыдэгъатэкъым
фышхыдэгъатэкъым
шхыдэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сышхыдэщ
ушхыдэщ
шхыдэщ
дышхыдэщ
фышхыдэщ
шхыдэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэкъым
ушхыдэкъым
шхыдэкъым
дышхыдэкъым
фышхыдэкъым
шхыдэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сышхыдэт
ушхыдэт
шхыдэт
дышхыдэт
фышхыдэт
шхыдэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэтэкъым
ушхыдэтэкъым
шхыдэтэкъым
дышхыдэтэкъым
фышхыдэтэкъым
шхыдэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнщ
ушхыдэнщ
шхыдэнщ
дышхыдэнщ
фышхыдэнщ
шхыдэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэнкъым
ушхыдэнкъым
шхыдэнкъым
дышхыдэнкъым
фышхыдэнкъым
шхыдэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнущ
ушхыдэнущ
шхыдэнущ
дышхыдэнущ
фышхыдэнущ
шхыдэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэнукъым
ушхыдэнукъым
шхыдэнукъым
дышхыдэнукъым
фышхыдэнукъым
шхыдэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэрэ
ушхыдэрэ
шхыдэрэ
дышхыдэрэ
фышхыдэрэ
шхыдэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэркъэ
ушхыдэркъэ
шхыдэркъэ
дышхыдэркъэ
фышхыдэркъэ
шхыдэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдэ(р)т
ушхыдэ(р)т
шхыдэ(р)т
дышхыдэ(р)т
фышхыдэ(р)т
шхыдэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэ(р)тэкъэ
ушхыдэ(р)тэкъэ
шхыдэ(р)тэкъэ
дышхыдэ(р)тэкъэ
фышхыдэ(р)тэкъэ
шхыдэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыда
ушхыда
шхыда
дышхыда
фышхыда
шхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сышхыдакъэ
ушхыдакъэ
шхыдакъэ
дышхыдакъэ
фышхыдакъэ
шхыда(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдат
ушхыдат
шхыдат
дышхыдат
фышхыдат
шхыда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сышхыдатэкъэ
ушхыдатэкъэ
шхыдатэкъэ
дышхыдатэкъэ
фышхыдатэкъэ
шхыда(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэгъа
ушхыдэгъа
шхыдэгъа
дышхыдэгъа
фышхыдэгъа
шхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэгъакъэ
ушхыдэгъакъэ
шхыдэгъакъэ
дышхыдэгъакъэ
фышхыдэгъакъэ
шхыдэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэгъат
ушхыдэгъат
шхыдэгъат
дышхыдэгъат
фышхыдэгъат
шхыдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэгъатэкъэ
ушхыдэгъатэкъэ
шхыдэгъатэкъэ
дышхыдэгъатэкъэ
фышхыдэгъатэкъэ
шхыдэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сышхыдэ
ушхыдэ
шхыдэ
дышхыдэ
фышхыдэ
шхыдэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэкъэ
ушхыдэкъэ
шхыдэкъэ
дышхыдэкъэ
фышхыдэкъэ
шхыдэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сышхыдэт
ушхыдэт
шхыдэт
дышхыдэт
фышхыдэт
шхыдэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэтэкъэ
ушхыдэтэкъэ
шхыдэтэкъэ
дышхыдэтэкъэ
фышхыдэтэкъэ
шхыдэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэн
ушхыдэн
шхыдэн
дышхыдэн
фышхыдэн
шхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэнкъэ
ушхыдэнкъэ
шхыдэнкъэ
дышхыдэнкъэ
фышхыдэнкъэ
шхыдэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэну
ушхыдэну
шхыдэну
дышхыдэну
фышхыдэну
шхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэнукъэ
ушхыдэнукъэ
шхыдэнукъэ
дышхыдэнукъэ
фышхыдэнукъэ
шхыдэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэмэ
ушхыдэмэ
шхыдэмэ
дышхыдэмэ
фышхыдэмэ
шхыдэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэмэ
умышхыдэмэ
мышхыдэмэ
дымышхыдэмэ
фымышхыдэмэ
мышхыдэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдамэ
ушхыдамэ
шхыдамэ
дышхыдамэ
фышхыдамэ
шхыда(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдамэ
умышхыдамэ
мышхыдамэ
дымышхыдамэ
фымышхыдамэ
мышхыда(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сышхыдэгъамэ
ушхыдэгъамэ
шхыдэгъамэ
дышхыдэгъамэ
фышхыдэгъамэ
шхыдэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэгъамэ
умышхыдэгъамэ
мышхыдэгъамэ
дымышхыдэгъамэ
фымышхыдэгъамэ
мышхыдэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнмэ
ушхыдэнмэ
шхыдэнмэ
дышхыдэнмэ
фышхыдэнмэ
шхыдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэнмэ
умышхыдэнмэ
мышхыдэнмэ
дымышхыдэнмэ
фымышхыдэнмэ
мышхыдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнумэ
ушхыдэнумэ
шхыдэнумэ
дышхыдэнумэ
фышхыдэнумэ
шхыдэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэнумэ
умышхыдэнумэ
мышхыдэнумэ
дымышхыдэнумэ
фымышхыдэнумэ
мышхыдэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэтэмэ
ушхыдэтэмэ
шхыдэтэмэ
дышхыдэтэмэ
фышхыдэтэмэ
шхыдэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэтэмэ
умышхыдэтэмэ
мышхыдэтэмэ
дымышхыдэтэмэ
фымышхыдэтэмэ
мышхыдэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдатэмэ
ушхыдатэмэ
шхыдатэмэ
дышхыдатэмэ
фышхыдатэмэ
шхыда(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдатэмэ
умышхыдатэмэ
мышхыдатэмэ
дымышхыдатэмэ
фымышхыдатэмэ
мышхыда(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сышхыдэгъатэмэ
ушхыдэгъатэмэ
шхыдэгъатэмэ
дышхыдэгъатэмэ
фышхыдэгъатэмэ
шхыдэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэгъатэмэ
умышхыдэгъатэмэ
мышхыдэгъатэмэ
дымышхыдэгъатэмэ
фымышхыдэгъатэмэ
мышхыдэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнтэмэ
ушхыдэнтэмэ
шхыдэнтэмэ
дышхыдэнтэмэ
фышхыдэнтэмэ
шхыдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэнтэмэ
умышхыдэнтэмэ
мышхыдэнтэмэ
дымышхыдэнтэмэ
фымышхыдэнтэмэ
мышхыдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнутэмэ
ушхыдэнутэмэ
шхыдэнутэмэ
дышхыдэнутэмэ
фышхыдэнутэмэ
шхыдэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэнутэмэ
умышхыдэнутэмэ
мышхыдэнутэмэ
дымышхыдэнутэмэ
фымышхыдэнутэмэ
мышхыдэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнт
ушхыдэнт
шхыдэнт
дышхыдэнт
фышхыдэнт
шхыдэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэнтэкъым
ушхыдэнтэкъым
шхыдэнтэкъым
дышхыдэнтэкъым
фышхыдэнтэкъым
шхыдэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнут
ушхыдэнут
шхыдэнут
дышхыдэнут
фышхыдэнут
шхыдэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сышхыдэнутэкъым
ушхыдэнутэкъым
шхыдэнутэкъым
дышхыдэнутэкъым
фышхыдэнутэкъым
шхыдэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэми
ушхыдэми
шхыдэми
дышхыдэми
фышхыдэми
шхыдэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэми
умышхыдэми
мышхыдэми
дымышхыдэми
фымышхыдэми
мышхыдэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдами
ушхыдами
шхыдами
дышхыдами
фышхыдами
шхыда(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдами
умышхыдами
мышхыдами
дымышхыдами
фымышхыдами
мышхыда(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сышхыдэгъами
ушхыдэгъами
шхыдэгъами
дышхыдэгъами
фышхыдэгъами
шхыдэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэгъами
умышхыдэгъами
мышхыдэгъами
дымышхыдэгъами
фымышхыдэгъами
мышхыдэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнми
ушхыдэнми
шхыдэнми
дышхыдэнми
фышхыдэнми
шхыдэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэнми
умышхыдэнми
мышхыдэнми
дымышхыдэнми
фымышхыдэнми
мышхыдэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнуми
ушхыдэнуми
шхыдэнуми
дышхыдэнуми
фышхыдэнуми
шхыдэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэнуми
умышхыдэнуми
мышхыдэнуми
дымышхыдэнуми
фымышхыдэнуми
мышхыдэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэтэми
ушхыдэтэми
шхыдэтэми
дышхыдэтэми
фышхыдэтэми
шхыдэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэтэми
умышхыдэтэми
мышхыдэтэми
дымышхыдэтэми
фымышхыдэтэми
мышхыдэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сышхыдатэми
ушхыдатэми
шхыдатэми
дышхыдатэми
фышхыдатэми
шхыда(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдатэми
умышхыдатэми
мышхыдатэми
дымышхыдатэми
фымышхыдатэми
мышхыда(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сышхыдэгъатэми
ушхыдэгъатэми
шхыдэгъатэми
дышхыдэгъатэми
фышхыдэгъатэми
шхыдэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэгъатэми
умышхыдэгъатэми
мышхыдэгъатэми
дымышхыдэгъатэми
фымышхыдэгъатэми
мышхыдэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнтэми
ушхыдэнтэми
шхыдэнтэми
дышхыдэнтэми
фышхыдэнтэми
шхыдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэнтэми
умышхыдэнтэми
мышхыдэнтэми
дымышхыдэнтэми
фымышхыдэнтэми
мышхыдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сышхыдэнутэми
ушхыдэнутэми
шхыдэнутэми
дышхыдэнутэми
фышхыдэнутэми
шхыдэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымышхыдэнутэми
умышхыдэнутэми
мышхыдэнутэми
дымышхыдэнутэми
фымышхыдэнутэми
мышхыдэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сышхыдаи
ушхыдаи
шхыдаи
дышхыдаи
фышхыдаи
шхыдаи
щымыӀэныгъэ:
сышхыдакъыми
ушхыдакъыми
шхыдакъыми
дышхыдакъыми
фышхыдакъыми
шхыдакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сышхыдащэрэт
ушхыдащэрэт
шхыдащэрэт
дышхыдащэрэт
фышхыдащэрэт
шхыдащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымышхыдащэрэт
умышхыдащэрэт
мышхыдащэрэт
дымышхыдащэрэт
фымышхыдащэрэт
мышхыдащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнщ
ушхыдагъэнщ
шхыдагъэнщ
дышхыдагъэнщ
фышхыдагъэнщ
шхыдагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнкъым
ушхыдагъэнкъым
шхыдагъэнкъым
дышхыдагъэнкъым
фышхыдагъэнкъым
шхыдагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнт
ушхыдагъэнт
шхыдагъэнт
дышхыдагъэнт
фышхыдагъэнт
шхыдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнтэкъым
ушхыдагъэнтэкъым
шхыдагъэнтэкъым
дышхыдагъэнтэкъым
фышхыдагъэнтэкъым
шхыдагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сышхыдагъэн
ушхыдагъэн
шхыдагъэн
дышхыдагъэн
фышхыдагъэн
шхыдагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнкъэ
ушхыдагъэнкъэ
шхыдагъэнкъэ
дышхыдагъэнкъэ
фышхыдагъэнкъэ
шхыдагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнт
ушхыдагъэнт
шхыдагъэнт
дышхыдагъэнт
фышхыдагъэнт
шхыдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнтэкъэ
ушхыдагъэнтэкъэ
шхыдагъэнтэкъэ
дышхыдагъэнтэкъэ
фышхыдагъэнтэкъэ
шхыдагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнущ
ушхыдагъэнущ
шхыдагъэнущ
дышхыдагъэнущ
фышхыдагъэнущ
шхыдагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнукъым
ушхыдагъэнукъым
шхыдагъэнукъым
дышхыдагъэнукъым
фышхыдагъэнукъым
шхыдагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнут
ушхыдагъэнут
шхыдагъэнут
дышхыдагъэнут
фышхыдагъэнут
шхыдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнутэкъым
ушхыдагъэнутэкъым
шхыдагъэнутэкъым
дышхыдагъэнутэкъым
фышхыдагъэнутэкъым
шхыдагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сышхыдагъэну
ушхыдагъэну
шхыдагъэну
дышхыдагъэну
фышхыдагъэну
шхыдагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнукъэ
ушхыдагъэнукъэ
шхыдагъэнукъэ
дышхыдагъэнукъэ
фышхыдагъэнукъэ
шхыдагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнут
ушхыдагъэнут
шхыдагъэнут
дышхыдагъэнут
фышхыдагъэнут
шхыдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сышхыдагъэнутэкъэ
ушхыдагъэнутэкъэ
шхыдагъэнутэкъэ
дышхыдагъэнутэкъэ
фышхыдагъэнутэкъэ
шхыдагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сышхыдэ
ушхыдэ
шхыдэ
дышхыдэ
фышхыдэ
шхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымышхыдэ
умышхыдэ
мышхыдэ
дымышхыдэ
фымышхыдэ
мышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сышхыда
ушхыда
шхыда
дышхыда
фышхыда
шхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымышхыда
умышхыда
мышхыда
дымышхыда
фымышхыда
мышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сышхыдэгъа
ушхыдэгъа
шхыдэгъа
дышхыдэгъа
фышхыдэгъа
шхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымышхыдэгъа
умышхыдэгъа
мышхыдэгъа
дымышхыдэгъа
фымышхыдэгъа
мышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сышхыдэн
ушхыдэн
шхыдэн
дышхыдэн
фышхыдэн
шхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымышхыдэн
умышхыдэн
мышхыдэн
дымышхыдэн
фымышхыдэн
мышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сышхыдэну
ушхыдэну
шхыдэну
дышхыдэну
фышхыдэну
шхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымышхыдэну
умышхыдэну
мышхыдэну
дымышхыдэну
фымышхыдэну
мышхыдэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрышхыдэ
узэрышхыдэ
зэрышхыдэ
дызэрышхыдэ
фызэрышхыдэ
зэрышхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымышхыдэ
узэрымышхыдэ
зэрымышхыдэ
дызэрымышхыдэ
фызэрымышхыдэ
мызэрышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрышхыда
узэрышхыда
зэрышхыда
дызэрышхыда
фызэрышхыда
зэрышхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымышхыда
узэрымышхыда
зэрымышхыда
дызэрымышхыда
фызэрымышхыда
зэрымышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрышхыдэгъа
узэрышхыдэгъа
зэрышхыдэгъа
дызэрышхыдэгъа
фызэрышхыдэгъа
зэрышхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымышхыдэгъа
узэрымышхыдэгъа
зэрымышхыдэгъа
дызэрымышхыдэгъа
фызэрымышхыдэгъа
зэрымышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрышхыдэн
узэрышхыдэн
зэрышхыдэн
дызэрышхыдэн
фызэрышхыдэн
зэрышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымышхыдэн
узэрымышхыдэн
зэрымышхыдэн
дызэрымышхыдэн
фызэрымышхыдэн
зэрымышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрышхыдэну
узэрышхыдэну
зэрышхыдэну
дызэрышхыдэну
фызэрышхыдэну
зэрышхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымышхыдэну
узэрымышхыдэну
зэрымышхыдэну
дызэрымышхыдэну
фызэрымышхыдэну
зэрымышхыдэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщышхыдэ
ущышхыдэ
щышхыдэ
дыщышхыдэ
фыщышхыдэ
щышхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымышхыдэ
ущымышхыдэ
щымышхыдэ
дыщымышхыдэ
фыщымышхыдэ
щымышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщышхыда
ущышхыда
щышхыда
дыщышхыда
фыщышхыда
щышхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымышхыда
ущымышхыда
щымышхыда
дыщымышхыда
фыщымышхыда
щымышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщышхыдэгъа
ущышхыдэгъа
щышхыдэгъа
дыщышхыдэгъа
фыщышхыдэгъа
щышхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымышхыдэгъа
ущымышхыдэгъа
щымышхыдэгъа
дыщымышхыдэгъа
фыщымышхыдэгъа
щымышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщышхыдэн
ущышхыдэн
щышхыдэн
дыщышхыдэн
фыщышхыдэн
щышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымышхыдэн
ущымышхыдэн
щымышхыдэн
дыщымышхыдэн
фыщымышхыдэн
щымышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщышхыдэну
ущышхыдэну
щышхыдэну
дыщышхыдэну
фыщышхыдэну
щышхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымышхыдэну
ущымышхыдэну
щымышхыдэну
дыщымышхыдэну
фыщымышхыдэну
щымышхыдэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэшхыдэ
уздэшхыдэ
здэшхыдэ
дыздэшхыдэ
фыздэшхыдэ
здэшхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмышхыдэ
уздэмышхыдэ
здэмышхыдэ
дыздэмышхыдэ
фыздэмышхыдэ
здэмышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэшхыда
уздэшхыда
здэшхыда
дыздэшхыда
фыздэшхыда
здэшхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмышхыда
уздэмышхыда
здэмышхыда
дыздэмышхыда
фыздэмышхыда
здэмышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэшхыдэгъа
уздэшхыдэгъа
здэшхыдэгъа
дыздэшхыдэгъа
фыздэшхыдэгъа
здэшхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмышхыдэгъа
уздэмышхыдэгъа
здэмышхыдэгъа
дыздэмышхыдэгъа
фыздэмышхыдэгъа
здэмышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэшхыдэн
уздэшхыдэн
здэшхыдэн
дыздэшхыдэн
фыздэшхыдэн
здэшхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмышхыдэн
уздэмышхыдэн
здэмышхыдэн
дыздэмышхыдэн
фыздэмышхыдэн
здэмышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэшхыдэну
уздэшхыдэну
здэшхыдэну
дыздэшхыдэну
фыздэшхыдэну
здэшхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмышхыдэну
уздэмышхыдэну
здэмышхыдэну
дыздэмышхыдэну
фыздэмышхыдэну
здэмышхыдэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэшхыдэ
ущӀэшхыдэ
щӀэшхыдэ
дыщӀэшхыдэ
фыщӀэшхыдэ
щӀэшхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмышхыдэ
ущӀэмышхыдэ
щӀэмышхыдэ
дыщӀэмышхыдэ
фыщӀэмышхыдэ
щӀэмышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэшхыда
ущӀэшхыда
щӀэшхыда
дыщӀэшхыда
фыщӀэшхыда
щӀэшхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмышхыда
ущӀэмышхыда
щӀэмышхыда
дыщӀэмышхыда
фыщӀэмышхыда
щӀэмышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэшхыдэгъа
ущӀэшхыдэгъа
щӀэшхыдэгъа
дыщӀэшхыдэгъа
фыщӀэшхыдэгъа
щӀэшхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмышхыдэгъа
ущӀэмышхыдэгъа
щӀэмышхыдэгъа
дыщӀэмышхыдэгъа
фыщӀэмышхыдэгъа
щӀэмышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэшхыдэн
ущӀэшхыдэн
щӀэшхыдэн
дыщӀэшхыдэн
фыщӀэшхыдэн
щӀэшхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмышхыдэн
ущӀэмышхыдэн
щӀэмышхыдэн
дыщӀэмышхыдэн
фыщӀэмышхыдэн
щӀэмышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэшхыдэну
ущӀэшхыдэну
щӀэшхыдэну
дыщӀэшхыдэну
фыщӀэшхыдэну
щӀэшхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмышхыдэну
ущӀэмышхыдэну
щӀэмышхыдэну
дыщӀэмышхыдэну
фыщӀэмышхыдэну
щӀэмышхыдэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сышхыдэу
ушхыдэу
шхыдэу
дышхыдэу
фышхыдэу
шхыдэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымышхыдэу
умышхыдэу
мышхыдэу
дымышхыдэу
фымышхыдэу
мышхыдэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сышхыдауэ
ушхыдауэ
шхыдауэ
дышхыдауэ
фышхыдауэ
шхыдауэ / шхыда(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымышхыдауэ
умышхыдауэ
мышхыдауэ
дымышхыдауэ
фымышхыдауэ
мышхыдауэ(хэ) / мышхыда(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сышхыдэурэ
ушхыдэурэ
шхыдэурэ
дышхыдэурэ
фышхыдэурэ
шхыдэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымышхыдэурэ
умышхыдэурэ
мышхыдэурэ
дымышхыдэурэ
фымышхыдэурэ
мышхыдэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [шхыд]э
[шхыд]эр
--
[шхыд]эхэр
Эргативнэ: [шхыд]э
[шхыд]эм
--
[шхыд]эхэм
Послеложнэ: [шхыд]экӀэ
[шхыд]эмкӀэ
[шхыд]эхэкӀэ
[шхыд]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [шхыд]эу
[шхыд]эрауэ
[шхыд]эхэу
[шхыд]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [шхыд]а
[шхыд]ар
--
[шхыд]ахэр
Эргативнэ: [шхыд]а
[шхыд]ам
--
[шхыд]ахэм
Послеложнэ: [шхыд]акӀэ
[шхыд]амкӀэ
[шхыд]ахэкӀэ
[шхыд]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [шхыд]ауэ
[шхыд]арауэ
[шхыд]ахэу
[шхыд]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [шхыд]эн
[шхыд]эныр
--
[шхыд]энхэр
Эргативнэ: [шхыд]эн
[шхыд]эным
--
[шхыд]энхэм
Послеложнэ: [шхыд]энкӀэ
[шхыд]энымкӀэ
[шхыд]энхэкӀэ
[шхыд]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[шхыд]эну
[шхыд]энырауэ
[шхыд]энхэу
[шхыд]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [шхыд]эну
[шхыд]энур
--
[шхыд]энухэр
Эргативнэ: [шхыд]эну
[шхыд]энум
--
[шхыд]энухэм
Послеложнэ: [шхыд]энукӀэ
[шхыд]энумкӀэ
[шхыд]энухэкӀэ
[шхыд]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [шхыд]энуэ
[шхыд]энурауэ
[шхыд]энухэу
[шхыд]энухэрауэ
Зэрымыарэзыр жыӀэн, хъурджэуэн. шхыдэн: grumble, growl, grunt, mutter, scold, chide шхыдэн: ворчать, брюзжать на кого-л.; ругать кого-л. Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 
