Wt/kbd/хэӏэ-хэпхъуэ

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > хэӏэ-хэпхъуэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [xɐʔɐ'xɐpχʷɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • хэ- + [ӏ] + -э - хэ- + [пхъу] + -э

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: хэӏэ-хэпхъуэ хэӏэ-хэпхъуэр -- хэӏэ-хэпхъуэхэр
Эргативнэ: хэӏэ-хэпхъуэ хэӏэ-хэпхъуэм -- хэӏэ-хэпхъуэхэм
Послеложнэ: хэӏэ-хэпхъуэкӀэ хэӏэ-хэпхъуэмкӀэ хэӏэ-хэпхъуэхэкӀэ хэӏэ-хэпхъуэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: хэӏэ-хэпхъуэу хэӏэ-хэпхъуэрауэ хэӏэ-хэпхъуэхэу хэӏэ-хэпхъуэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Ӏэрпхъуэр, хуабжьу пӀащӀэ.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Гъунэгъу къэхъу макъым хэӀэ-хэпхъуэ ищӀат лӀыжьыр. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ЩӀалэ хэӀэ-хэпхъуэ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • хэӏэ-хэпхъуэ: hasty, hurried, rushed, fussy (about a person)
  • ЩӀалэ хэӀэ-хэпхъуэ: a hasty young man.
УРЫСЫБЗЭ
  • хэӏэ-хэпхъуэ: торопливый, суетливый (о человеке)
  • ЩӀалэ хэӀэ-хэпхъуэ: суетливый молодой человек.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.