Wt/kbd/хэӏэбэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > хэӏэбэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [xɐʔɐ'bɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • хэ- + [ӏэб] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "хэӏэбэн"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: хэӏэбэн
щымыӀэныгъэ: хэмыӏэбэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэн ухэӏэбэн хэӏэбэн дыхэӏэбэн фыхэӏэбэн хэӏэбэн(хэ)
щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэн ухэмыӏэбэн хэмыӏэбэн дыхэмыӏэбэн фыхэмыӏэбэн хэмыӏэбэн(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: хэӏэбэ! фыхэӏэбэ!
щымыӀэныгъэ: ухэмыӏэбэ! фыхэмыӏэбэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыхреӏэбэ ухреӏэбэ хреӏэбэ дыхреӏэбэ фыхреӏэбэ хреӏэбэ
щымыӀэныгъэ: сыхремыӏэбэ ухремыӏэбэ хремыӏэбэ дыхремыӏэбэ фыхремыӏэбэ хремыӏэбэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыхоӏэбэ(р) ухоӏэбэ(р) хоӏэбэ(р) дыхоӏэбэ(р) фыхоӏэбэ(р) хоӏэбэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэркъым ухэӏэбэркъым хэӏэбэркъым дыхэӏэбэркъым фыхэӏэбэркъым хэӏэбэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэрт ухэӏэбэрт хэӏэбэрт дыхэӏэбэрт фыхэӏэбэрт хэӏэбэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэртэкъым ухэӏэбэртэкъым хэӏэбэртэкъым дыхэӏэбэртэкъым фыхэӏэбэртэкъым хэӏэбэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбащ ухэӏэбащ хэӏэбащ дыхэӏэбащ фыхэӏэбащ хэӏэба(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбакъым ухэӏэбакъым хэӏэбакъым дыхэӏэбакъым фыхэӏэбакъым хэӏэба(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбат ухэӏэбат хэӏэбат дыхэӏэбат фыхэӏэбат хэӏэба(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбатэкъым ухэӏэбатэкъым хэӏэбатэкъым дыхэӏэбатэкъым фыхэӏэбатэкъым хэӏэба(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъащ ухэӏэбэгъащ хэӏэбэгъащ дыхэӏэбэгъащ фыхэӏэбэгъащ хэӏэбэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъакъым ухэӏэбэгъакъым хэӏэбэгъакъым дыхэӏэбэгъакъым фыхэӏэбэгъакъым хэӏэбэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъат ухэӏэбэгъат хэӏэбэгъат дыхэӏэбэгъат фыхэӏэбэгъат хэӏэбэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъатэкъым ухэӏэбэгъатэкъым хэӏэбэгъатэкъым дыхэӏэбэгъатэкъым фыхэӏэбэгъатэкъым хэӏэбэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэщ ухэӏэбэщ хэӏэбэщ дыхэӏэбэщ фыхэӏэбэщ хэӏэбэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэкъым ухэӏэбэкъым хэӏэбэкъым дыхэӏэбэкъым фыхэӏэбэкъым хэӏэбэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэт ухэӏэбэт хэӏэбэт дыхэӏэбэт фыхэӏэбэт хэӏэбэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэтэкъым ухэӏэбэтэкъым хэӏэбэтэкъым дыхэӏэбэтэкъым фыхэӏэбэтэкъым хэӏэбэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнщ ухэӏэбэнщ хэӏэбэнщ дыхэӏэбэнщ фыхэӏэбэнщ хэӏэбэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнкъым ухэӏэбэнкъым хэӏэбэнкъым дыхэӏэбэнкъым фыхэӏэбэнкъым хэӏэбэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнущ ухэӏэбэнущ хэӏэбэнущ дыхэӏэбэнущ фыхэӏэбэнущ хэӏэбэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнукъым ухэӏэбэнукъым хэӏэбэнукъым дыхэӏэбэнукъым фыхэӏэбэнукъым хэӏэбэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэрэ ухэӏэбэрэ хэӏэбэрэ дыхэӏэбэрэ фыхэӏэбэрэ хэӏэбэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэркъэ ухэӏэбэркъэ хэӏэбэркъэ дыхэӏэбэркъэ фыхэӏэбэркъэ хэӏэбэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэрт ухэӏэбэрт хэӏэбэрт дыхэӏэбэрт фыхэӏэбэрт хэӏэбэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэртэкъэ ухэӏэбэртэкъэ хэӏэбэртэкъэ дыхэӏэбэртэкъэ фыхэӏэбэртэкъэ хэӏэбэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэба ухэӏэба хэӏэба дыхэӏэба фыхэӏэба хэӏэба(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбакъэ ухэӏэбакъэ хэӏэбакъэ дыхэӏэбакъэ фыхэӏэбакъэ хэӏэба(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбат ухэӏэбат хэӏэбат дыхэӏэбат фыхэӏэбат хэӏэба(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбатэкъэ ухэӏэбатэкъэ хэӏэбатэкъэ дыхэӏэбатэкъэ фыхэӏэбатэкъэ хэӏэба(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъа ухэӏэбэгъа хэӏэбэгъа дыхэӏэбэгъа фыхэӏэбэгъа хэӏэбэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъакъэ ухэӏэбэгъакъэ хэӏэбэгъакъэ дыхэӏэбэгъакъэ фыхэӏэбэгъакъэ хэӏэбэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъат ухэӏэбэгъат хэӏэбэгъат дыхэӏэбэгъат фыхэӏэбэгъат хэӏэбэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъатэкъэ ухэӏэбэгъатэкъэ хэӏэбэгъатэкъэ дыхэӏэбэгъатэкъэ фыхэӏэбэгъатэкъэ хэӏэбэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэ ухэӏэбэ хэӏэбэ дыхэӏэбэ фыхэӏэбэ хэӏэбэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэкъэ ухэӏэбэкъэ хэӏэбэкъэ дыхэӏэбэкъэ фыхэӏэбэкъэ хэӏэбэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэт ухэӏэбэт хэӏэбэт дыхэӏэбэт фыхэӏэбэт хэӏэбэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэтэкъэ ухэӏэбэтэкъэ хэӏэбэтэкъэ дыхэӏэбэтэкъэ фыхэӏэбэтэкъэ хэӏэбэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэн ухэӏэбэн хэӏэбэн дыхэӏэбэн фыхэӏэбэн хэӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнкъэ ухэӏэбэнкъэ хэӏэбэнкъэ дыхэӏэбэнкъэ фыхэӏэбэнкъэ хэӏэбэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэну ухэӏэбэну хэӏэбэну дыхэӏэбэну фыхэӏэбэну хэӏэбэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнукъэ ухэӏэбэнукъэ хэӏэбэнукъэ дыхэӏэбэнукъэ фыхэӏэбэнукъэ хэӏэбэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэмэ ухэӏэбэмэ хэӏэбэмэ дыхэӏэбэмэ фыхэӏэбэмэ хэӏэбэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэмэ ухэмыӏэбэмэ хэмыӏэбэмэ дыхэмыӏэбэмэ фыхэмыӏэбэмэ хэмыӏэбэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбамэ ухэӏэбамэ хэӏэбамэ дыхэӏэбамэ фыхэӏэбамэ хэӏэба(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбамэ ухэмыӏэбамэ хэмыӏэбамэ дыхэмыӏэбамэ фыхэмыӏэбамэ мыӏэба(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъамэ ухэӏэбэгъамэ хэӏэбэгъамэ дыхэӏэбэгъамэ фыхэӏэбэгъамэ хэӏэбэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэгъамэ ухэмыӏэбэгъамэ хэмыӏэбэгъамэ дыхэмыӏэбэгъамэ фыхэмыӏэбэгъамэ хэмыӏэбэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнмэ ухэӏэбэнмэ хэӏэбэнмэ дыхэӏэбэнмэ фыхэӏэбэнмэ хэӏэбэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэнмэ ухэмыӏэбэнмэ хэмыӏэбэнмэ дыхэмыӏэбэнмэ фыхэмыӏэбэнмэ хэмыӏэбэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнумэ ухэӏэбэнумэ хэӏэбэнумэ дыхэӏэбэнумэ фыхэӏэбэнумэ хэӏэбэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэнумэ ухэмыӏэбэнумэ хэмыӏэбэнумэ дыхэмыӏэбэнумэ фыхэмыӏэбэнумэ хэмыӏэбэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэтэмэ ухэӏэбэтэмэ хэӏэбэтэмэ дыхэӏэбэтэмэ фыхэӏэбэтэмэ хэӏэбэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэтэмэ ухэмыӏэбэтэмэ хэмыӏэбэтэмэ дыхэмыӏэбэтэмэ фыхэмыӏэбэтэмэ хэмыӏэбэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбатэмэ ухэӏэбатэмэ хэӏэбатэмэ дыхэӏэбатэмэ фыхэӏэбатэмэ хэӏэба(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбатэмэ ухэмыӏэбатэмэ хэмыӏэбатэмэ дыхэмыӏэбатэмэ фыхэмыӏэбатэмэ хэмыӏэба(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъатэмэ ухэӏэбэгъатэмэ хэӏэбэгъатэмэ дыхэӏэбэгъатэмэ фыхэӏэбэгъатэмэ хэӏэбэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэгъатэмэ ухэмыӏэбэгъатэмэ хэмыӏэбэгъатэмэ дыхэмыӏэбэгъатэмэ фыхэмыӏэбэгъатэмэ хэмыӏэбэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнтэмэ ухэӏэбэнтэмэ хэӏэбэнтэмэ дыхэӏэбэнтэмэ фыхэӏэбэнтэмэ хэӏэбэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэнтэмэ ухэмыӏэбэнтэмэ хэмыӏэбэнтэмэ дыхэмыӏэбэнтэмэ фыхэмыӏэбэнтэмэ хэмыӏэбэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнутэмэ ухэӏэбэнутэмэ хэӏэбэнутэмэ дыхэӏэбэнутэмэ фыхэӏэбэнутэмэ хэӏэбэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэнутэмэ ухэмыӏэбэнутэмэ хэмыӏэбэнутэмэ дыхэмыӏэбэнутэмэ фыхэмыӏэбэнутэмэ хэмыӏэбэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнт ухэӏэбэнт хэӏэбэнт дыхэӏэбэнт фыхэӏэбэнт хэӏэбэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнтэкъым ухэӏэбэнтэкъым хэӏэбэнтэкъым дыхэӏэбэнтэкъым фыхэӏэбэнтэкъым хэӏэбэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнут ухэӏэбэнут хэӏэбэнут дыхэӏэбэнут фыхэӏэбэнут хэӏэбэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнутэкъым ухэӏэбэнутэкъым хэӏэбэнутэкъым дыхэӏэбэнутэкъым фыхэӏэбэнутэкъым хэӏэбэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэми ухэӏэбэми хэӏэбэми дыхэӏэбэми фыхэӏэбэми хэӏэбэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэми ухэмыӏэбэми хэмыӏэбэми дыхэмыӏэбэми фыхэмыӏэбэми хэмыӏэбэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбами ухэӏэбами хэӏэбами дыхэӏэбами фыхэӏэбами хэӏэба(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбами ухэмыӏэбами хэмыӏэбами дыхэмыӏэбами фыхэмыӏэбами хэмыӏэба(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъами ухэӏэбэгъами хэӏэбэгъами дыхэӏэбэгъами фыхэӏэбэгъами хэӏэбэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэгъами ухэмыӏэбэгъами хэмыӏэбэгъами дыхэмыӏэбэгъами фыхэмыӏэбэгъами хэмыӏэбэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнми ухэӏэбэнми хэӏэбэнми дыхэӏэбэнми фыхэӏэбэнми хэӏэбэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэнми ухэмыӏэбэнми хэмыӏэбэнми дыхэмыӏэбэнми фыхэмыӏэбэнми хэмыӏэбэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнуми ухэӏэбэнуми хэӏэбэнуми дыхэӏэбэнуми фыхэӏэбэнуми хэӏэбэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэнуми ухэмыӏэбэнуми хэмыӏэбэнуми дыхэмыӏэбэнуми фыхэмыӏэбэнуми хэмыӏэбэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэтэми ухэӏэбэтэми хэӏэбэтэми дыхэӏэбэтэми фыхэӏэбэтэми хэӏэбэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэтэми ухэмыӏэбэтэми хэмыӏэбэтэми дыхэмыӏэбэтэми фыхэмыӏэбэтэми хэмыӏэбэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбатэми ухэӏэбатэми хэӏэбатэми дыхэӏэбатэми фыхэӏэбатэми хэӏэба(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбатэми ухэмыӏэбатэми хэмыӏэбатэми дыхэмыӏэбатэми фыхэмыӏэбатэми хэмыӏэба(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэгъатэми ухэӏэбэгъатэми хэӏэбэгъатэми дыхэӏэбэгъатэми фыхэӏэбэгъатэми хэӏэбэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэгъатэми ухэмыӏэбэгъатэми хэмыӏэбэгъатэми дыхэмыӏэбэгъатэми фыхэмыӏэбэгъатэми хэмыӏэбэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнтэми ухэӏэбэнтэми хэӏэбэнтэми дыхэӏэбэнтэми фыхэӏэбэнтэми хэӏэбэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэнтэми ухэмыӏэбэнтэми хэмыӏэбэнтэми дыхэмыӏэбэнтэми фыхэмыӏэбэнтэми хэмыӏэбэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыхэӏэбэнутэми ухэӏэбэнутэми хэӏэбэнутэми дыхэӏэбэнутэми фыхэӏэбэнутэми хэӏэбэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбэнутэми ухэмыӏэбэнутэми хэмыӏэбэнутэми дыхэмыӏэбэнутэми фыхэмыӏэбэнутэми хэмыӏэбэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыхэӏэбаи ухэӏэбаи хэӏэбаи дыхэӏэбаи фыхэӏэбаи хэӏэбаи
щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбакъыми ухэӏэбакъыми хэӏэбакъыми дыхэӏэбакъыми фыхэӏэбакъыми хэӏэбакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыхэӏэбащэрэт ухэӏэбащэрэт хэӏэбащэрэт дыхэӏэбащэрэт фыхэӏэбащэрэт хэӏэбащэрэт
щымыӀэныгъэ: сыхэмыӏэбащэрэт ухэмыӏэбащэрэт хэмыӏэбащэрэт дыхэмыӏэбащэрэт фыхэмыӏэбащэрэт хэмыӏэбащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнщ ухэӏэбагъэнщ хэӏэбагъэнщ дыхэӏэбагъэнщ фыхэӏэбагъэнщ хэӏэбагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнкъым ухэӏэбагъэнкъым хэӏэбагъэнкъым дыхэӏэбагъэнкъым фыхэӏэбагъэнкъым хэӏэбагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнт ухэӏэбагъэнт хэӏэбагъэнт дыхэӏэбагъэнт фыхэӏэбагъэнт хэӏэбагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнтэкъым ухэӏэбагъэнтэкъым хэӏэбагъэнтэкъым дыхэӏэбагъэнтэкъым фыхэӏэбагъэнтэкъым хэӏэбагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэн ухэӏэбагъэн хэӏэбагъэн дыхэӏэбагъэн фыхэӏэбагъэн хэӏэбагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнкъэ ухэӏэбагъэнкъэ хэӏэбагъэнкъэ дыхэӏэбагъэнкъэ фыхэӏэбагъэнкъэ хэӏэбагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнт ухэӏэбагъэнт хэӏэбагъэнт дыхэӏэбагъэнт фыхэӏэбагъэнт хэӏэбагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнтэкъэ ухэӏэбагъэнтэкъэ хэӏэбагъэнтэкъэ дыхэӏэбагъэнтэкъэ фыхэӏэбагъэнтэкъэ хэӏэбагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнущ ухэӏэбагъэнущ хэӏэбагъэнущ дыхэӏэбагъэнущ фыхэӏэбагъэнущ хэӏэбагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнукъым ухэӏэбагъэнукъым хэӏэбагъэнукъым дыхэӏэбагъэнукъым фыхэӏэбагъэнукъым хэӏэбагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнут ухэӏэбагъэнут хэӏэбагъэнут дыхэӏэбагъэнут фыхэӏэбагъэнут хэӏэбагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнутэкъым ухэӏэбагъэнутэкъым хэӏэбагъэнутэкъым дыхэӏэбагъэнутэкъым фыхэӏэбагъэнутэкъым хэӏэбагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэну ухэӏэбагъэну хэӏэбагъэну дыхэӏэбагъэну фыхэӏэбагъэну хэӏэбагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнукъэ ухэӏэбагъэнукъэ хэӏэбагъэнукъэ дыхэӏэбагъэнукъэ фыхэӏэбагъэнукъэ хэӏэбагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнут ухэӏэбагъэнут хэӏэбагъэнут дыхэӏэбагъэнут фыхэӏэбагъэнут хэӏэбагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыхэӏэбагъэнутэкъэ ухэӏэбагъэнутэкъэ хэӏэбагъэнутэкъэ дыхэӏэбагъэнутэкъэ фыхэӏэбагъэнутэкъэ хэӏэбагъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыхэӏэбэ ухэӏэбэ хэӏэбэ дыхэӏэбэ фыхэӏэбэ хэӏэбэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыхэмыӏэбэ ухэмыӏэбэ хэмыӏэбэ дыхэмыӏэбэ фыхэмыӏэбэ хэмыӏэбэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыхэӏэба ухэӏэба хэӏэба дыхэӏэба фыхэӏэба хэӏэба(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыхэмыӏэба ухэмыӏэба хэмыӏэба дыхэмыӏэба фыхэмыӏэба хэмыӏэба(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыхэӏэбэгъа ухэӏэбэгъа хэӏэбэгъа дыхэӏэбэгъа фыхэӏэбэгъа хэӏэбэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыхэмыӏэбэгъа ухэмыӏэбэгъа хэмыӏэбэгъа дыхэмыӏэбэгъа фыхэмыӏэбэгъа хэмыӏэбэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыхэӏэбэн ухэӏэбэн хэӏэбэн дыхэӏэбэн фыхэӏэбэн хэӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыхэмыӏэбэн ухэмыӏэбэн хэмыӏэбэн дыхэмыӏэбэн фыхэмыӏэбэн хэмыӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыхэӏэбэну ухэӏэбэну хэӏэбэну дыхэӏэбэну фыхэӏэбэну хэӏэбэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыхэмыӏэбэну ухэмыӏэбэну хэмыӏэбэну дыхэмыӏэбэну фыхэмыӏэбэну хэмыӏэбэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыхэӏэбэ узэрыхэӏэбэ зэрыхэӏэбэ дызэрыхэӏэбэ фызэрыхэӏэбэ зэрыхэӏэбэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыхэмыӏэбэ узэрыхэмыӏэбэ зэрыхэмыӏэбэ дызэрыхэмыӏэбэ фызэрыхэмыӏэбэ зэрыхэмыӏэбэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыхэӏэба узэрыхэӏэба зэрыхэӏэба дызэрыхэӏэба фызэрыхэӏэба зэрыхэӏэба(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыхэмыӏэба узэрыхэмыӏэба зэрыхэмыӏэба дызэрыхэмыӏэба фызэрыхэмыӏэба зэрыхэмыӏэба(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыхэӏэбэгъа узэрыхэӏэбэгъа зэрыхэӏэбэгъа дызэрыхэӏэбэгъа фызэрыхэӏэбэгъа зэрыхэӏэбэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыхэмыӏэбэгъа узэрыхэмыӏэбэгъа зэрыхэмыӏэбэгъа дызэрыхэмыӏэбэгъа фызэрыхэмыӏэбэгъа зэрыхэмыӏэбэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыхэӏэбэн узэрыхэӏэбэн зэрыхэӏэбэн дызэрыхэӏэбэн фызэрыхэӏэбэн зэрыхэӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыхэмыӏэбэн узэрыхэмыӏэбэн зэрыхэмыӏэбэн дызэрыхэмыӏэбэн фызэрыхэмыӏэбэн зэрыхэмыӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыхэӏэбэну узэрыхэӏэбэну зэрыхэӏэбэну дызэрыхэӏэбэну фызэрыхэӏэбэну зэрыхэӏэбэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыхэмыӏэбэну узэрыхэмыӏэбэну зэрыхэмыӏэбэну дызэрыхэмыӏэбэну фызэрыхэмыӏэбэну зэрыхэмыӏэбэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыхэӏэбэ ущыхэӏэбэ щыхэӏэбэ дыщыхэӏэбэ фыщыхэӏэбэ щыхэӏэбэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщыхэмыӏэбэ ущыхэмыӏэбэ щыхэмыӏэбэ дыщыхэмыӏэбэ фыщыхэмыӏэбэ щыхэмыӏэбэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыхэӏэба ущыхэӏэба щыхэӏэба дыщыхэӏэба фыщыхэӏэба щыхэӏэба(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыхэмыӏэба ущыхэмыӏэба щыхэмыӏэба дыщыхэмыӏэба фыщыхэмыӏэба щыхэмыӏэба(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыхэӏэбэгъа ущыхэӏэбэгъа щыхэӏэбэгъа дыщыхэӏэбэгъа фыщыхэӏэбэгъа щыхэӏэбэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыхэмыӏэбэгъа ущыхэмыӏэбэгъа щыхэмыӏэбэгъа дыщыхэмыӏэбэгъа фыщыхэмыӏэбэгъа щыхэмыӏэбэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыхэӏэбэн ущыхэӏэбэн щыхэӏэбэн дыщыхэӏэбэн фыщыхэӏэбэн щыхэӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыхэмыӏэбэн ущыхэмыӏэбэн щыхэмыӏэбэн дыщыхэмыӏэбэн фыщыхэмыӏэбэн щыхэмыӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыхэӏэбэну ущыхэӏэбэну щыхэӏэбэну дыщыхэӏэбэну фыщыхэӏэбэну щыхэӏэбэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыхэмыӏэбэну ущыхэмыӏэбэну щыхэмыӏэбэну дыщыхэмыӏэбэну фыщыхэмыӏэбэну щыхэмыӏэбэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздыхэӏэбэ уздыхэӏэбэ здыхэӏэбэ дыздыхэӏэбэ фыздыхэӏэбэ здыхэӏэбэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздыхэмыӏэбэ уздыхэмыӏэбэ здыхэмыӏэбэ дыздыхэмыӏэбэ фыздыхэмыӏэбэ здыхэмыӏэбэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздыхэӏэба уздыхэӏэба здыхэӏэба дыздыхэӏэба фыздыхэӏэба здыхэӏэба(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздыхэмыӏэба уздыхэмыӏэба здыхэмыӏэба дыздыхэмыӏэба фыздыхэмыӏэба здыхэмыӏэба(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздыхэӏэбэгъа уздыхэӏэбэгъа здыхэӏэбэгъа дыздыхэӏэбэгъа фыздыхэӏэбэгъа здыхэӏэбэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздыхэмыӏэбэгъа уздыхэмыӏэбэгъа здыхэмыӏэбэгъа дыздыхэмыӏэбэгъа фыздыхэмыӏэбэгъа здыхэмыӏэбэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздыхэӏэбэн уздыхэӏэбэн здыхэӏэбэн дыздыхэӏэбэн фыздыхэӏэбэн здыхэӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздыхэмыӏэбэн уздыхэмыӏэбэн здыхэмыӏэбэн дыздыхэмыӏэбэн фыздыхэмыӏэбэн здыхэмыӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздыхэӏэбэну уздыхэӏэбэну здыхэӏэбэну дыздыхэӏэбэну фыздыхэӏэбэну здыхэӏэбэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздыхэмыӏэбэну уздыхэмыӏэбэну здыхэмыӏэбэну дыздыхэмыӏэбэну фыздыхэмыӏэбэну здыхэмыӏэбэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыхэӏэбэ ущӀыхэӏэбэ щӀыхэӏэбэ дыщӀыхэӏэбэ фыщӀыхэӏэбэ щӀыхэӏэбэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыхэмыӏэбэ ущӀыхэмыӏэбэ щӀыхэмыӏэбэ дыщӀыхэмыӏэбэ фыщӀыхэмыӏэбэ щӀыхэмыӏэбэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыхэӏэба ущӀыхэӏэба щӀыхэӏэба дыщӀыхэӏэба фыщӀыхэӏэба щӀыхэӏэба(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыхэмыӏэба ущӀыхэмыӏэба щӀыхэмыӏэба дыщӀыхэмыӏэба фыщӀыхэмыӏэба щӀыхэмыӏэба(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыхэӏэбэгъа ущӀыхэӏэбэгъа щӀыхэӏэбэгъа дыщӀыхэӏэбэгъа фыщӀыхэӏэбэгъа щӀыхэӏэбэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыхэмыӏэбэгъа ущӀыхэмыӏэбэгъа щӀыхэмыӏэбэгъа дыщӀыхэмыӏэбэгъа фыщӀыхэмыӏэбэгъа щӀыхэмыӏэбэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыхэӏэбэн ущӀыхэӏэбэн щӀыхэӏэбэн дыщӀыхэӏэбэн фыщӀыхэӏэбэн щӀыхэӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыхэмыӏэбэн ущӀыхэмыӏэбэн щӀыхэмыӏэбэн дыщӀыхэмыӏэбэн фыщӀыхэмыӏэбэн щӀыхэмыӏэбэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыхэӏэбэну ущӀыхэӏэбэну щӀыхэӏэбэну дыщӀыхэӏэбэну фыщӀыхэӏэбэну щӀыхэӏэбэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыхэмыӏэбэну ущӀыхэмыӏэбэну щӀыхэмыӏэбэну дыщӀыхэмыӏэбэну фыщӀыхэмыӏэбэну щӀыхэмыӏэбэну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыхэӏэбэу ухэӏэбэу хэӏэбэу дыхэӏэбэу фыхэӏэбэу хэӏэбэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыхэмыӏэбэу ухэмыӏэбэу хэмыӏэбэу дыхэмыӏэбэу фыхэмыӏэбэу хэмыӏэбэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыхэӏэбауэ ухэӏэбауэ хэӏэбауэ дыхэӏэбауэ фыхэӏэбауэ хэӏэбауэ / хэӏэба(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыхэмыӏэбауэ ухэмыӏэбауэ хэмыӏэбауэ дыхэмыӏэбауэ фыхэмыӏэбауэ хэмыӏэбауэ(хэ) / хэмыӏэба(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыхэӏэбэурэ ухэӏэбэурэ хэӏэбэурэ дыхэӏэбэурэ фыхэӏэбэурэ хэӏэбэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сыхэмыӏэбэурэ ухэмыӏэбэурэ хэмыӏэбэурэ дыхэмыӏэбэурэ фыхэмыӏэбэурэ хэмыӏэбэ(хэ)урэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыпхоӏэбэ сыхоӏэбэ -- сыфхоӏэбэ сахоӏэбэ
уэ усхоӏэбэ -- ухоӏэбэ утхоӏэбэ -- уахоӏэбэ
ар схоӏэбэ пхоӏэбэ хоӏэбэ тхоӏэбэ фхоӏэбэ яхоӏэбэ
дэ -- дыпхоӏэбэ дыхоӏэбэ -- дыфхоӏэбэ дахоӏэбэ
фэ фысхоӏэбэ -- фыхоӏэбэ фытхоӏэбэ -- фахоӏэбэ
ахэр схоӏэбэ(хэ) пхоӏэбэ(хэ) хоӏэбэ(хэ) тхоӏэбэ(хэ) фхоӏэбэ(хэ) яхоӏэбэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ӏэб]э [ӏэб]эр -- [ӏэб]эхэр
Эргативнэ: [ӏэб]э [ӏэб]эм -- [ӏэб]эхэм
Послеложнэ: [ӏэб]экӀэ [ӏэб]эмкӀэ [ӏэб]эхэкӀэ [ӏэб]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ӏэб]эуэ [ӏэб]эрауэ [ӏэб]эхэу [ӏэб]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ӏэб]а [ӏэб]ар -- [ӏэб]ахэр
Эргативнэ: [ӏэб]а [ӏэб]ам -- [ӏэб]ахэм
Послеложнэ: [ӏэб]акӀэ [ӏэб]амкӀэ [ӏэб]ахэкӀэ [ӏэб]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ӏэб]ауэ [ӏэб]арауэ [ӏэб]ахэу [ӏэб]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ӏэб]эн [ӏэб]эныр -- [ӏэб]энхэр
Эргативнэ: [ӏэб]эн [ӏэб]эным -- [ӏэб]энхэм
Послеложнэ: [ӏэб]энкӀэ [ӏэб]энымкӀэ [ӏэб]энхэкӀэ [ӏэб]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [ӏэб]эну [ӏэб]энырауэ [ӏэб]энхэу [ӏэб]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ӏэб]эну [ӏэб]энур -- [ӏэб]энухэр
Эргативнэ: [ӏэб]эну [ӏэб]энум -- [ӏэб]энухэм
Послеложнэ: [ӏэб]энукӀэ [ӏэб]энумкӀэ [ӏэб]энухэкӀэ [ӏэб]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ӏэб]энууэ [ӏэб]энурауэ [ӏэб]энухэу [ӏэб]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. УӀэбэу Ӏэр хэлъхьэн, зыгуэрым Ӏэр хэгъэлъэдэн.
  2. Шхэн.
  3. Хэтын, хэлэжьыхьын.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Ныкъуэвэ хъуауэ хэӀэбэри, шыуаным зы мэл къыхихри ишхащ иныжьым. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
  • ТӀутӀэ псынщӀэу хэӀэбащ шхыным: къигъэгузэвагъэнт. Щомахуэ Амырхъан

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ӀэпэкӀэ хэӀэбэн.
  • Ӏуэхум тӀэкӀу хэӀэбэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • хэӏэбэн: 1. stick your hand in sth, among or amidst sth 2. taste or try sth (food) 3. take part or participate in sth
  • ӀэпэкӀэ хэӀэбэн: stick out your hand.
  • Ӏуэхум тӀэкӀу хэӀэбэн: take a small part in sth.
УРЫСЫБЗЭ
  • хэӏэбэн: 1. залезть рукой во что-л. (в какую-л. массу) 2. отведать чего-л. 3. принять участие в чём-л.
  • ӀэпэкӀэ хэӀэбэн: залезть рукой во что-л.
  • Ӏуэхум тӀэкӀу хэӀэбэн: принимать малое участие

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/хэӏэбэн&oldid=5792221"