Wt/kbd/хэти
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЗЫГЪЭБЕЛДЖЫЛЫ ЦӀЭПАПЩӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['xɐti:]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [хэт] + -и
МЫХЬЭНЭ
- Дэтхэнэ зыми, зыри.
- ПсалъэухаитӀ (е нэхъыбэ) щызэпэщӀагъэувэкӀэ «зыр-адрейр», «зым-адрейм» мыхьэнэр къигъэлъагъуэу къагъэсэбэп.
ЩАПХЪЭХЭР
- КӀапсэ гъущэм хэти допщеиф. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
- НэхъыфӀитӀыр зэпсэгъу хъуати, хэти гуфӀэрт. ХьэхъупащӀэ Хьэжбэчыр
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Хэти мэлажьэ, хэти зегъэпсэху.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- хэти: 1. everyone, each, every (only about people) 2. as a separator: one ...the other...; some... others...
- Хэти мэлажьэ, хэти зегъэпсэху: some were working, other were resting
УРЫСЫБЗЭ
- хэти: 1. каждый, всякий (только о человеке) 2. в разделительном значении: один ...другой.., одни... другие...; кто… кто…
- Хэти мэлажьэ, хэти зегъэпсэху: кто работал, кто отдыхал
псалъафэ зэпыщӀахэр
Хэти хуэмыдэу (хуэмыдэжу)
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: more than anyone else, like nobody else, of all people Хэти хуэмыдэу ар гугъу къыддехьащ. He helped us more than anyone else. Урысыбзэ: как никто. Хэти хуэмыдэу ар гугъу къыддехьащ. он помог нам как больше никто. Псалъэ зэпхахэр: Хэти хуэмыдэу ар гугъу къыддехьащ. Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.