АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "хэзэгъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хэзэгъэн
щымыӀэныгъэ:
хэмызэгъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэн
ухэзэгъэн
хэзэгъэн
дыхэзэгъэн
фыхэзэгъэн
хэзэгъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэн
ухэмызэгъэн
хэмызэгъэн
дыхэмызэгъэн
фыхэмызэгъэн
хэмызэгъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хэзагъэ!
фыхэзагъэ!
щымыӀэныгъэ:
ухэмызагъэ!
фыхэмызагъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхрезагъэ
ухрезагъэ
хрезагъэ
дыхрезагъэ
фыхрезагъэ
хрезагъэ
щымыӀэныгъэ:
сыхремызагъэ
ухремызагъэ
хремызагъэ
дыхремызагъэ
фыхремызагъэ
хремызагъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхозагъэ(р)
ухозагъэ(р)
хозагъэ(р)
дыхозагъэ(р)
фыхозагъэ(р)
хозагъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзагъэркъым
ухэзагъэркъым
хэзагъэркъым
дыхэзагъэркъым
фыхэзагъэркъым
хэзагъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэрт
ухэзагъэрт
хэзагъэрт
дыхэзагъэрт
фыхэзагъэрт
хэзагъэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэзагъэртэкъым
ухэзагъэртэкъым
хэзагъэртэкъым
дыхэзагъэртэкъым
фыхэзагъэртэкъым
хэзагъэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъащ
ухэзэгъащ
хэзэгъащ
дыхэзэгъащ
фыхэзэгъащ
хэзэгъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъакъым
ухэзэгъакъым
хэзэгъакъым
дыхэзэгъакъым
фыхэзэгъакъым
хэзэгъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъат
ухэзэгъат
хэзэгъат
дыхэзэгъат
фыхэзэгъат
хэзэгъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъатэкъым
ухэзэгъатэкъым
хэзэгъатэкъым
дыхэзэгъатэкъым
фыхэзэгъатэкъым
хэзэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъащ
ухэзэгъэгъащ
хэзэгъэгъащ
дыхэзэгъэгъащ
фыхэзэгъэгъащ
хэзэгъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъакъым
ухэзэгъэгъакъым
хэзэгъэгъакъым
дыхэзэгъэгъакъым
фыхэзэгъэгъакъым
хэзэгъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъат
ухэзэгъэгъат
хэзэгъэгъат
дыхэзэгъэгъат
фыхэзэгъэгъат
хэзэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъатэкъым
ухэзэгъэгъатэкъым
хэзэгъэгъатэкъым
дыхэзэгъэгъатэкъым
фыхэзэгъэгъатэкъым
хэзэгъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэщ
ухэзагъэщ
хэзагъэщ
дыхэзагъэщ
фыхэзагъэщ
хэзагъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхэзагъэкъым
ухэзагъэкъым
хэзагъэкъым
дыхэзагъэкъым
фыхэзагъэкъым
хэзагъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэт
ухэзагъэт
хэзагъэт
дыхэзагъэт
фыхэзагъэт
хэзагъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхэзагъэтэкъым
ухэзагъэтэкъым
хэзагъэтэкъым
дыхэзагъэтэкъым
фыхэзагъэтэкъым
хэзагъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнщ
ухэзэгъэнщ
хэзэгъэнщ
дыхэзэгъэнщ
фыхэзэгъэнщ
хэзэгъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнкъым
ухэзэгъэнкъым
хэзэгъэнкъым
дыхэзэгъэнкъым
фыхэзэгъэнкъым
хэзэгъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнущ
ухэзэгъэнущ
хэзэгъэнущ
дыхэзэгъэнущ
фыхэзэгъэнущ
хэзэгъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнукъым
ухэзэгъэнукъым
хэзэгъэнукъым
дыхэзэгъэнукъым
фыхэзэгъэнукъым
хэзэгъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэрэ
ухэзагъэрэ
хэзагъэрэ
дыхэзагъэрэ
фыхэзагъэрэ
хэзагъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзагъэркъэ
ухэзагъэркъэ
хэзагъэркъэ
дыхэзагъэркъэ
фыхэзагъэркъэ
хэзагъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэрт
ухэзагъэрт
хэзагъэрт
дыхэзагъэрт
фыхэзагъэрт
хэзагъэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэзагъэртэкъэ
ухэзагъэртэкъэ
хэзагъэртэкъэ
дыхэзагъэртэкъэ
фыхэзагъэртэкъэ
хэзагъэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъа
ухэзэгъа
хэзэгъа
дыхэзэгъа
фыхэзэгъа
хэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъакъэ
ухэзэгъакъэ
хэзэгъакъэ
дыхэзэгъакъэ
фыхэзэгъакъэ
хэзэгъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъат
ухэзэгъат
хэзэгъат
дыхэзэгъат
фыхэзэгъат
хэзэгъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъатэкъэ
ухэзэгъатэкъэ
хэзэгъатэкъэ
дыхэзэгъатэкъэ
фыхэзэгъатэкъэ
хэзэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъа
ухэзэгъэгъа
хэзэгъэгъа
дыхэзэгъэгъа
фыхэзэгъэгъа
хэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъакъэ
ухэзэгъэгъакъэ
хэзэгъэгъакъэ
дыхэзэгъэгъакъэ
фыхэзэгъэгъакъэ
хэзэгъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъат
ухэзэгъэгъат
хэзэгъэгъат
дыхэзэгъэгъат
фыхэзэгъэгъат
хэзэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъатэкъэ
ухэзэгъэгъатэкъэ
хэзэгъэгъатэкъэ
дыхэзэгъэгъатэкъэ
фыхэзэгъэгъатэкъэ
хэзэгъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэ
ухэзагъэ
хэзагъэ
дыхэзагъэ
фыхэзагъэ
хэзагъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхэзагъэкъэ
ухэзагъэкъэ
хэзагъэкъэ
дыхэзагъэкъэ
фыхэзагъэкъэ
хэзагъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэт
ухэзагъэт
хэзагъэт
дыхэзагъэт
фыхэзагъэт
хэзагъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхэзагъэтэкъэ
ухэзагъэтэкъэ
хэзагъэтэкъэ
дыхэзагъэтэкъэ
фыхэзагъэтэкъэ
хэзагъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэн
ухэзэгъэн
хэзэгъэн
дыхэзэгъэн
фыхэзэгъэн
хэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнкъэ
ухэзэгъэнкъэ
хэзэгъэнкъэ
дыхэзэгъэнкъэ
фыхэзэгъэнкъэ
хэзэгъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэну
ухэзэгъэну
хэзэгъэну
дыхэзэгъэну
фыхэзэгъэну
хэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнукъэ
ухэзэгъэнукъэ
хэзэгъэнукъэ
дыхэзэгъэнукъэ
фыхэзэгъэнукъэ
хэзэгъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэмэ
ухэзагъэмэ
хэзагъэмэ
дыхэзагъэмэ
фыхэзагъэмэ
хэзагъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызагъэмэ
ухэмызагъэмэ
хэмызагъэмэ
дыхэмызагъэмэ
фыхэмызагъэмэ
хэмызагъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъамэ
ухэзэгъамэ
хэзэгъамэ
дыхэзэгъамэ
фыхэзэгъамэ
хэзэгъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъамэ
ухэмызэгъамэ
хэмызэгъамэ
дыхэмызэгъамэ
фыхэмызэгъамэ
мызэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъамэ
ухэзэгъэгъамэ
хэзэгъэгъамэ
дыхэзэгъэгъамэ
фыхэзэгъэгъамэ
хэзэгъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэгъамэ
ухэмызэгъэгъамэ
хэмызэгъэгъамэ
дыхэмызэгъэгъамэ
фыхэмызэгъэгъамэ
хэмызэгъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнмэ
ухэзэгъэнмэ
хэзэгъэнмэ
дыхэзэгъэнмэ
фыхэзэгъэнмэ
хэзэгъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэнмэ
ухэмызэгъэнмэ
хэмызэгъэнмэ
дыхэмызэгъэнмэ
фыхэмызэгъэнмэ
хэмызэгъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнумэ
ухэзэгъэнумэ
хэзэгъэнумэ
дыхэзэгъэнумэ
фыхэзэгъэнумэ
хэзэгъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэнумэ
ухэмызэгъэнумэ
хэмызэгъэнумэ
дыхэмызэгъэнумэ
фыхэмызэгъэнумэ
хэмызэгъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэтэмэ
ухэзагъэтэмэ
хэзагъэтэмэ
дыхэзагъэтэмэ
фыхэзагъэтэмэ
хэзагъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызагъэтэмэ
ухэмызагъэтэмэ
хэмызагъэтэмэ
дыхэмызагъэтэмэ
фыхэмызагъэтэмэ
хэмызагъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъатэмэ
ухэзэгъатэмэ
хэзэгъатэмэ
дыхэзэгъатэмэ
фыхэзэгъатэмэ
хэзэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъатэмэ
ухэмызэгъатэмэ
хэмызэгъатэмэ
дыхэмызэгъатэмэ
фыхэмызэгъатэмэ
хэмызэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъатэмэ
ухэзэгъэгъатэмэ
хэзэгъэгъатэмэ
дыхэзэгъэгъатэмэ
фыхэзэгъэгъатэмэ
хэзэгъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэгъатэмэ
ухэмызэгъэгъатэмэ
хэмызэгъэгъатэмэ
дыхэмызэгъэгъатэмэ
фыхэмызэгъэгъатэмэ
хэмызэгъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнтэмэ
ухэзэгъэнтэмэ
хэзэгъэнтэмэ
дыхэзэгъэнтэмэ
фыхэзэгъэнтэмэ
хэзэгъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэнтэмэ
ухэмызэгъэнтэмэ
хэмызэгъэнтэмэ
дыхэмызэгъэнтэмэ
фыхэмызэгъэнтэмэ
хэмызэгъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнутэмэ
ухэзэгъэнутэмэ
хэзэгъэнутэмэ
дыхэзэгъэнутэмэ
фыхэзэгъэнутэмэ
хэзэгъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэнутэмэ
ухэмызэгъэнутэмэ
хэмызэгъэнутэмэ
дыхэмызэгъэнутэмэ
фыхэмызэгъэнутэмэ
хэмызэгъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнт
ухэзэгъэнт
хэзэгъэнт
дыхэзэгъэнт
фыхэзэгъэнт
хэзэгъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнтэкъым
ухэзэгъэнтэкъым
хэзэгъэнтэкъым
дыхэзэгъэнтэкъым
фыхэзэгъэнтэкъым
хэзэгъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнут
ухэзэгъэнут
хэзэгъэнут
дыхэзэгъэнут
фыхэзэгъэнут
хэзэгъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнутэкъым
ухэзэгъэнутэкъым
хэзэгъэнутэкъым
дыхэзэгъэнутэкъым
фыхэзэгъэнутэкъым
хэзэгъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэми
ухэзагъэми
хэзагъэми
дыхэзагъэми
фыхэзагъэми
хэзагъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызагъэми
ухэмызагъэми
хэмызагъэми
дыхэмызагъэми
фыхэмызагъэми
хэмызагъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъами
ухэзэгъами
хэзэгъами
дыхэзэгъами
фыхэзэгъами
хэзэгъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъами
ухэмызэгъами
хэмызэгъами
дыхэмызэгъами
фыхэмызэгъами
хэмызэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъами
ухэзэгъэгъами
хэзэгъэгъами
дыхэзэгъэгъами
фыхэзэгъэгъами
хэзэгъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэгъами
ухэмызэгъэгъами
хэмызэгъэгъами
дыхэмызэгъэгъами
фыхэмызэгъэгъами
хэмызэгъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнми
ухэзэгъэнми
хэзэгъэнми
дыхэзэгъэнми
фыхэзэгъэнми
хэзэгъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэнми
ухэмызэгъэнми
хэмызэгъэнми
дыхэмызэгъэнми
фыхэмызэгъэнми
хэмызэгъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнуми
ухэзэгъэнуми
хэзэгъэнуми
дыхэзэгъэнуми
фыхэзэгъэнуми
хэзэгъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэнуми
ухэмызэгъэнуми
хэмызэгъэнуми
дыхэмызэгъэнуми
фыхэмызэгъэнуми
хэмызэгъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзагъэтэми
ухэзагъэтэми
хэзагъэтэми
дыхэзагъэтэми
фыхэзагъэтэми
хэзагъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызагъэтэми
ухэмызагъэтэми
хэмызагъэтэми
дыхэмызагъэтэми
фыхэмызагъэтэми
хэмызагъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъатэми
ухэзэгъатэми
хэзэгъатэми
дыхэзэгъатэми
фыхэзэгъатэми
хэзэгъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъатэми
ухэмызэгъатэми
хэмызэгъатэми
дыхэмызэгъатэми
фыхэмызэгъатэми
хэмызэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэгъатэми
ухэзэгъэгъатэми
хэзэгъэгъатэми
дыхэзэгъэгъатэми
фыхэзэгъэгъатэми
хэзэгъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэгъатэми
ухэмызэгъэгъатэми
хэмызэгъэгъатэми
дыхэмызэгъэгъатэми
фыхэмызэгъэгъатэми
хэмызэгъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнтэми
ухэзэгъэнтэми
хэзэгъэнтэми
дыхэзэгъэнтэми
фыхэзэгъэнтэми
хэзэгъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэнтэми
ухэмызэгъэнтэми
хэмызэгъэнтэми
дыхэмызэгъэнтэми
фыхэмызэгъэнтэми
хэмызэгъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъэнутэми
ухэзэгъэнутэми
хэзэгъэнутэми
дыхэзэгъэнутэми
фыхэзэгъэнутэми
хэзэгъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъэнутэми
ухэмызэгъэнутэми
хэмызэгъэнутэми
дыхэмызэгъэнутэми
фыхэмызэгъэнутэми
хэмызэгъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъаи
ухэзэгъаи
хэзэгъаи
дыхэзэгъаи
фыхэзэгъаи
хэзэгъаи
щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъакъыми
ухэзэгъакъыми
хэзэгъакъыми
дыхэзэгъакъыми
фыхэзэгъакъыми
хэзэгъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъащэрэт
ухэзэгъащэрэт
хэзэгъащэрэт
дыхэзэгъащэрэт
фыхэзэгъащэрэт
хэзэгъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыхэмызэгъащэрэт
ухэмызэгъащэрэт
хэмызэгъащэрэт
дыхэмызэгъащэрэт
фыхэмызэгъащэрэт
хэмызэгъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнщ
ухэзэгъагъэнщ
хэзэгъагъэнщ
дыхэзэгъагъэнщ
фыхэзэгъагъэнщ
хэзэгъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнкъым
ухэзэгъагъэнкъым
хэзэгъагъэнкъым
дыхэзэгъагъэнкъым
фыхэзэгъагъэнкъым
хэзэгъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнт
ухэзэгъагъэнт
хэзэгъагъэнт
дыхэзэгъагъэнт
фыхэзэгъагъэнт
хэзэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнтэкъым
ухэзэгъагъэнтэкъым
хэзэгъагъэнтэкъым
дыхэзэгъагъэнтэкъым
фыхэзэгъагъэнтэкъым
хэзэгъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэн
ухэзэгъагъэн
хэзэгъагъэн
дыхэзэгъагъэн
фыхэзэгъагъэн
хэзэгъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнкъэ
ухэзэгъагъэнкъэ
хэзэгъагъэнкъэ
дыхэзэгъагъэнкъэ
фыхэзэгъагъэнкъэ
хэзэгъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнт
ухэзэгъагъэнт
хэзэгъагъэнт
дыхэзэгъагъэнт
фыхэзэгъагъэнт
хэзэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнтэкъэ
ухэзэгъагъэнтэкъэ
хэзэгъагъэнтэкъэ
дыхэзэгъагъэнтэкъэ
фыхэзэгъагъэнтэкъэ
хэзэгъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнущ
ухэзэгъагъэнущ
хэзэгъагъэнущ
дыхэзэгъагъэнущ
фыхэзэгъагъэнущ
хэзэгъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнукъым
ухэзэгъагъэнукъым
хэзэгъагъэнукъым
дыхэзэгъагъэнукъым
фыхэзэгъагъэнукъым
хэзэгъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнут
ухэзэгъагъэнут
хэзэгъагъэнут
дыхэзэгъагъэнут
фыхэзэгъагъэнут
хэзэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнутэкъым
ухэзэгъагъэнутэкъым
хэзэгъагъэнутэкъым
дыхэзэгъагъэнутэкъым
фыхэзэгъагъэнутэкъым
хэзэгъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэну
ухэзэгъагъэну
хэзэгъагъэну
дыхэзэгъагъэну
фыхэзэгъагъэну
хэзэгъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнукъэ
ухэзэгъагъэнукъэ
хэзэгъагъэнукъэ
дыхэзэгъагъэнукъэ
фыхэзэгъагъэнукъэ
хэзэгъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнут
ухэзэгъагъэнут
хэзэгъагъэнут
дыхэзэгъагъэнут
фыхэзэгъагъэнут
хэзэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэзэгъагъэнутэкъэ
ухэзэгъагъэнутэкъэ
хэзэгъагъэнутэкъэ
дыхэзэгъагъэнутэкъэ
фыхэзэгъагъэнутэкъэ
хэзэгъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхэзагъэ
ухэзагъэ
хэзагъэ
дыхэзагъэ
фыхэзагъэ
хэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмызагъэ
ухэмызагъэ
хэмызагъэ
дыхэмызагъэ
фыхэмызагъэ
хэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэзэгъа
ухэзэгъа
хэзэгъа
дыхэзэгъа
фыхэзэгъа
хэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмызэгъа
ухэмызэгъа
хэмызэгъа
дыхэмызэгъа
фыхэмызэгъа
хэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэзэгъэгъа
ухэзэгъэгъа
хэзэгъэгъа
дыхэзэгъэгъа
фыхэзэгъэгъа
хэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмызэгъэгъа
ухэмызэгъэгъа
хэмызэгъэгъа
дыхэмызэгъэгъа
фыхэмызэгъэгъа
хэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхэзэгъэн
ухэзэгъэн
хэзэгъэн
дыхэзэгъэн
фыхэзэгъэн
хэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмызэгъэн
ухэмызэгъэн
хэмызэгъэн
дыхэмызэгъэн
фыхэмызэгъэн
хэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхэзэгъэну
ухэзэгъэну
хэзэгъэну
дыхэзэгъэну
фыхэзэгъэну
хэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмызэгъэну
ухэмызэгъэну
хэмызэгъэну
дыхэмызэгъэну
фыхэмызэгъэну
хэмызэгъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэзагъэ
узэрыхэзагъэ
зэрыхэзагъэ
дызэрыхэзагъэ
фызэрыхэзагъэ
зэрыхэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмызагъэ
узэрыхэмызагъэ
зэрыхэмызагъэ
дызэрыхэмызагъэ
фызэрыхэмызагъэ
зэрыхэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэзэгъа
узэрыхэзэгъа
зэрыхэзэгъа
дызэрыхэзэгъа
фызэрыхэзэгъа
зэрыхэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмызэгъа
узэрыхэмызэгъа
зэрыхэмызэгъа
дызэрыхэмызэгъа
фызэрыхэмызэгъа
зэрыхэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэзэгъэгъа
узэрыхэзэгъэгъа
зэрыхэзэгъэгъа
дызэрыхэзэгъэгъа
фызэрыхэзэгъэгъа
зэрыхэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмызэгъэгъа
узэрыхэмызэгъэгъа
зэрыхэмызэгъэгъа
дызэрыхэмызэгъэгъа
фызэрыхэмызэгъэгъа
зэрыхэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэзэгъэн
узэрыхэзэгъэн
зэрыхэзэгъэн
дызэрыхэзэгъэн
фызэрыхэзэгъэн
зэрыхэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмызэгъэн
узэрыхэмызэгъэн
зэрыхэмызэгъэн
дызэрыхэмызэгъэн
фызэрыхэмызэгъэн
зэрыхэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэзэгъэну
узэрыхэзэгъэну
зэрыхэзэгъэну
дызэрыхэзэгъэну
фызэрыхэзэгъэну
зэрыхэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмызэгъэну
узэрыхэмызэгъэну
зэрыхэмызэгъэну
дызэрыхэмызэгъэну
фызэрыхэмызэгъэну
зэрыхэмызэгъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэзагъэ
ущыхэзагъэ
щыхэзагъэ
дыщыхэзагъэ
фыщыхэзагъэ
щыхэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмызагъэ
ущыхэмызагъэ
щыхэмызагъэ
дыщыхэмызагъэ
фыщыхэмызагъэ
щыхэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэзэгъа
ущыхэзэгъа
щыхэзэгъа
дыщыхэзэгъа
фыщыхэзэгъа
щыхэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмызэгъа
ущыхэмызэгъа
щыхэмызэгъа
дыщыхэмызэгъа
фыщыхэмызэгъа
щыхэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэзэгъэгъа
ущыхэзэгъэгъа
щыхэзэгъэгъа
дыщыхэзэгъэгъа
фыщыхэзэгъэгъа
щыхэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмызэгъэгъа
ущыхэмызэгъэгъа
щыхэмызэгъэгъа
дыщыхэмызэгъэгъа
фыщыхэмызэгъэгъа
щыхэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэзэгъэн
ущыхэзэгъэн
щыхэзэгъэн
дыщыхэзэгъэн
фыщыхэзэгъэн
щыхэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмызэгъэн
ущыхэмызэгъэн
щыхэмызэгъэн
дыщыхэмызэгъэн
фыщыхэмызэгъэн
щыхэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэзэгъэну
ущыхэзэгъэну
щыхэзэгъэну
дыщыхэзэгъэну
фыщыхэзэгъэну
щыхэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмызэгъэну
ущыхэмызэгъэну
щыхэмызэгъэну
дыщыхэмызэгъэну
фыщыхэмызэгъэну
щыхэмызэгъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэзагъэ
уздыхэзагъэ
здыхэзагъэ
дыздыхэзагъэ
фыздыхэзагъэ
здыхэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмызагъэ
уздыхэмызагъэ
здыхэмызагъэ
дыздыхэмызагъэ
фыздыхэмызагъэ
здыхэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэзэгъа
уздыхэзэгъа
здыхэзэгъа
дыздыхэзэгъа
фыздыхэзэгъа
здыхэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмызэгъа
уздыхэмызэгъа
здыхэмызэгъа
дыздыхэмызэгъа
фыздыхэмызэгъа
здыхэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэзэгъэгъа
уздыхэзэгъэгъа
здыхэзэгъэгъа
дыздыхэзэгъэгъа
фыздыхэзэгъэгъа
здыхэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмызэгъэгъа
уздыхэмызэгъэгъа
здыхэмызэгъэгъа
дыздыхэмызэгъэгъа
фыздыхэмызэгъэгъа
здыхэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэзэгъэн
уздыхэзэгъэн
здыхэзэгъэн
дыздыхэзэгъэн
фыздыхэзэгъэн
здыхэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмызэгъэн
уздыхэмызэгъэн
здыхэмызэгъэн
дыздыхэмызэгъэн
фыздыхэмызэгъэн
здыхэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэзэгъэну
уздыхэзэгъэну
здыхэзэгъэну
дыздыхэзэгъэну
фыздыхэзэгъэну
здыхэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмызэгъэну
уздыхэмызэгъэну
здыхэмызэгъэну
дыздыхэмызэгъэну
фыздыхэмызэгъэну
здыхэмызэгъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэзагъэ
ущӀыхэзагъэ
щӀыхэзагъэ
дыщӀыхэзагъэ
фыщӀыхэзагъэ
щӀыхэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмызагъэ
ущӀыхэмызагъэ
щӀыхэмызагъэ
дыщӀыхэмызагъэ
фыщӀыхэмызагъэ
щӀыхэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэзэгъа
ущӀыхэзэгъа
щӀыхэзэгъа
дыщӀыхэзэгъа
фыщӀыхэзэгъа
щӀыхэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмызэгъа
ущӀыхэмызэгъа
щӀыхэмызэгъа
дыщӀыхэмызэгъа
фыщӀыхэмызэгъа
щӀыхэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэзэгъэгъа
ущӀыхэзэгъэгъа
щӀыхэзэгъэгъа
дыщӀыхэзэгъэгъа
фыщӀыхэзэгъэгъа
щӀыхэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмызэгъэгъа
ущӀыхэмызэгъэгъа
щӀыхэмызэгъэгъа
дыщӀыхэмызэгъэгъа
фыщӀыхэмызэгъэгъа
щӀыхэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэзэгъэн
ущӀыхэзэгъэн
щӀыхэзэгъэн
дыщӀыхэзэгъэн
фыщӀыхэзэгъэн
щӀыхэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмызэгъэн
ущӀыхэмызэгъэн
щӀыхэмызэгъэн
дыщӀыхэмызэгъэн
фыщӀыхэмызэгъэн
щӀыхэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэзэгъэну
ущӀыхэзэгъэну
щӀыхэзэгъэну
дыщӀыхэзэгъэну
фыщӀыхэзэгъэну
щӀыхэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмызэгъэну
ущӀыхэмызэгъэну
щӀыхэмызэгъэну
дыщӀыхэмызэгъэну
фыщӀыхэмызэгъэну
щӀыхэмызэгъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхэзагъэу
ухэзагъэу
хэзагъэу
дыхэзагъэу
фыхэзагъэу
хэзагъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмызагъэу
ухэмызагъэу
хэмызагъэу
дыхэмызагъэу
фыхэмызагъэу
хэмызагъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэзэгъауэ
ухэзэгъауэ
хэзэгъауэ
дыхэзэгъауэ
фыхэзэгъауэ
хэзэгъауэ / хэзэгъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмызэгъауэ
ухэмызэгъауэ
хэмызэгъауэ
дыхэмызэгъауэ
фыхэмызэгъауэ
хэмызэгъауэ(хэ) / хэмызэгъа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыхэзагъэурэ
ухэзагъэурэ
хэзагъэурэ
дыхэзагъэурэ
фыхэзагъэурэ
хэзагъэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыхэмызагъэурэ
ухэмызагъэурэ
хэмызагъэурэ
дыхэмызагъэурэ
фыхэмызагъэурэ
хэмызагъэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпхозагъэ
сыхозагъэ
--
сыфхозагъэ
сахозагъэ
уэ
усхозагъэ
--
ухозагъэ
утхозагъэ
--
уахозагъэ
ар
схозагъэ
пхозагъэ
хозагъэ
тхозагъэ
фхозагъэ
яхозагъэ
дэ
--
дыпхозагъэ
дыхозагъэ
--
дыфхозагъэ
дахозагъэ
фэ
фысхозагъэ
--
фыхозагъэ
фытхозагъэ
--
фахозагъэ
ахэр
схозагъэ(хэ)
пхозагъэ(хэ)
хозагъэ(хэ)
тхозагъэ(хэ)
фхозагъэ(хэ)
яхозагъэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[загъ]э
[загъ]эр
--
[загъ]эхэр
Эргативнэ:
[загъ]э
[загъ]эм
--
[загъ]эхэм
Послеложнэ:
[загъ]экӀэ
[загъ]эмкӀэ
[загъ]эхэкӀэ
[загъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[загъ]эуэ
[загъ]эрауэ
[загъ]эхэу
[загъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]а
[зэгъ]ар
--
[зэгъ]ахэр
Эргативнэ:
[зэгъ]а
[зэгъ]ам
--
[зэгъ]ахэм
Послеложнэ:
[зэгъ]акӀэ
[зэгъ]амкӀэ
[зэгъ]ахэкӀэ
[зэгъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэгъ]ауэ
[зэгъ]арауэ
[зэгъ]ахэу
[зэгъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]эн
[зэгъ]эныр
--
[зэгъ]энхэр
Эргативнэ:
[зэгъ]эн
[зэгъ]эным
--
[зэгъ]энхэм
Послеложнэ:
[зэгъ]энкӀэ
[зэгъ]энымкӀэ
[зэгъ]энхэкӀэ
[зэгъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энырауэ
[зэгъ]энхэу
[зэгъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энур
--
[зэгъ]энухэр
Эргативнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энум
--
[зэгъ]энухэм
Послеложнэ:
[зэгъ]энукӀэ
[зэгъ]энумкӀэ
[зэгъ]энухэкӀэ
[зэгъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэгъ]энууэ
[зэгъ]энурауэ
[зэгъ]энухэу
[зэгъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыхэтхэм ягурыӀуэу, ядэхъуу яхэт хъун.
Зыгуэрым хищӀыкӀыу, хуэӀэкӀуэлъакӀуэу щытын.
Зыгуэрым гурыӀуэн, узыхуейм къытегъэхуэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Хьэблэм яхэзэгъэн.
Лэжьыгъэм хэзэгъэн.
ӀэщӀагъэм хэзэгъэн.
ЛъэӀукӀэ хэзэгъэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
хэзэгъэн: 1. remain or stay swh, in sth (for example, in a collective or group) 2. cope with sth, successfully handle sth 3. be able to come to an agreement with sb about sth
Хьэблэм яхэзэгъэн: remain in a neighbourhood.
Лэжьыгъэм хэзэгъэн: successfully do a job.
ӀэщӀагъэм хэзэгъэн: be successful in a profession
ЛъэӀукӀэ хэзэгъэн: come to an agreement regarding a request
УРЫСЫБЗЭ
хэзэгъэн: 1. удержаться где-л., в чём-л. (напр. в каком-л. коллективе) 2. справиться с чем-л. 3. суметь договориться с кем-л. о чём-л.
Хьэблэм яхэзэгъэн: удержаться в квартале, по соседству
Лэжьыгъэм хэзэгъэн: справиться с работой.
ӀэщӀагъэм хэзэгъэн: справляться с профессией.
ЛъэӀукӀэ хэзэгъэн: прийти к соглашению относительно просьбы.
псалъафэ зэпыщӀахэр
ГушыӀэ хэзэгъэн
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: have a sense of humour; be in good humour
Урысыбзэ: обладать чувством юмора; быть высёлым
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Псалъэ хэзэгъэн
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: be compliant, amenable, complaisant
Урысыбзэ: быть сговорчивым.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.