АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ) хэ- + [бжьэнтхъу] + -э + -н
Глагол лъэмыӏэс "хэбжьэнтхъуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хэбжьэнтхъуэн
щымыӀэныгъэ:
хэмыбжьэнтхъуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэн
ухэбжьэнтхъуэн
хэбжьэнтхъуэн
дыхэбжьэнтхъуэн
фыхэбжьэнтхъуэн
хэбжьэнтхъуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэн
ухэмыбжьэнтхъуэн
хэмыбжьэнтхъуэн
дыхэмыбжьэнтхъуэн
фыхэмыбжьэнтхъуэн
хэмыбжьэнтхъуэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хэбжьантхъуэ!
фыхэбжьантхъуэ!
щымыӀэныгъэ:
ухэмыбжьантхъуэ!
фыхэмыбжьантхъуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхребжьантхъуэ
ухребжьантхъуэ
хребжьантхъуэ
дыхребжьантхъуэ
фыхребжьантхъуэ
хребжьантхъуэ
щымыӀэныгъэ:
сыхремыбжьантхъуэ
ухремыбжьантхъуэ
хремыбжьантхъуэ
дыхремыбжьантхъуэ
фыхремыбжьантхъуэ
хремыбжьантхъуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхобжьантхъуэ(р)
ухобжьантхъуэ(р)
хобжьантхъуэ(р)
дыхобжьантхъуэ(р)
фыхобжьантхъуэ(р)
хобжьантхъуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэркъым
ухэбжьантхъуэркъым
хэбжьантхъуэркъым
дыхэбжьантхъуэркъым
фыхэбжьантхъуэркъым
хэбжьантхъуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэрт
ухэбжьантхъуэрт
хэбжьантхъуэрт
дыхэбжьантхъуэрт
фыхэбжьантхъуэрт
хэбжьантхъуэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэртэкъым
ухэбжьантхъуэртэкъым
хэбжьантхъуэртэкъым
дыхэбжьантхъуэртэкъым
фыхэбжьантхъуэртэкъым
хэбжьантхъуэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуащ
ухэбжьэнтхъуащ
хэбжьэнтхъуащ
дыхэбжьэнтхъуащ
фыхэбжьэнтхъуащ
хэбжьэнтхъуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуакъым
ухэбжьэнтхъуакъым
хэбжьэнтхъуакъым
дыхэбжьэнтхъуакъым
фыхэбжьэнтхъуакъым
хэбжьэнтхъуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуат
ухэбжьэнтхъуат
хэбжьэнтхъуат
дыхэбжьэнтхъуат
фыхэбжьэнтхъуат
хэбжьэнтхъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуатэкъым
ухэбжьэнтхъуатэкъым
хэбжьэнтхъуатэкъым
дыхэбжьэнтхъуатэкъым
фыхэбжьэнтхъуатэкъым
хэбжьэнтхъуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъащ
ухэбжьэнтхъуэгъащ
хэбжьэнтхъуэгъащ
дыхэбжьэнтхъуэгъащ
фыхэбжьэнтхъуэгъащ
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъакъым
ухэбжьэнтхъуэгъакъым
хэбжьэнтхъуэгъакъым
дыхэбжьэнтхъуэгъакъым
фыхэбжьэнтхъуэгъакъым
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъат
ухэбжьэнтхъуэгъат
хэбжьэнтхъуэгъат
дыхэбжьэнтхъуэгъат
фыхэбжьэнтхъуэгъат
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъатэкъым
ухэбжьэнтхъуэгъатэкъым
хэбжьэнтхъуэгъатэкъым
дыхэбжьэнтхъуэгъатэкъым
фыхэбжьэнтхъуэгъатэкъым
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэщ
ухэбжьантхъуэщ
хэбжьантхъуэщ
дыхэбжьантхъуэщ
фыхэбжьантхъуэщ
хэбжьантхъуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэкъым
ухэбжьантхъуэкъым
хэбжьантхъуэкъым
дыхэбжьантхъуэкъым
фыхэбжьантхъуэкъым
хэбжьантхъуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэт
ухэбжьантхъуэт
хэбжьантхъуэт
дыхэбжьантхъуэт
фыхэбжьантхъуэт
хэбжьантхъуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэтэкъым
ухэбжьантхъуэтэкъым
хэбжьантхъуэтэкъым
дыхэбжьантхъуэтэкъым
фыхэбжьантхъуэтэкъым
хэбжьантхъуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнщ
ухэбжьэнтхъуэнщ
хэбжьэнтхъуэнщ
дыхэбжьэнтхъуэнщ
фыхэбжьэнтхъуэнщ
хэбжьэнтхъуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнкъым
ухэбжьэнтхъуэнкъым
хэбжьэнтхъуэнкъым
дыхэбжьэнтхъуэнкъым
фыхэбжьэнтхъуэнкъым
хэбжьэнтхъуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнущ
ухэбжьэнтхъуэнущ
хэбжьэнтхъуэнущ
дыхэбжьэнтхъуэнущ
фыхэбжьэнтхъуэнущ
хэбжьэнтхъуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнукъым
ухэбжьэнтхъуэнукъым
хэбжьэнтхъуэнукъым
дыхэбжьэнтхъуэнукъым
фыхэбжьэнтхъуэнукъым
хэбжьэнтхъуэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэрэ
ухэбжьантхъуэрэ
хэбжьантхъуэрэ
дыхэбжьантхъуэрэ
фыхэбжьантхъуэрэ
хэбжьантхъуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэркъэ
ухэбжьантхъуэркъэ
хэбжьантхъуэркъэ
дыхэбжьантхъуэркъэ
фыхэбжьантхъуэркъэ
хэбжьантхъуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэрт
ухэбжьантхъуэрт
хэбжьантхъуэрт
дыхэбжьантхъуэрт
фыхэбжьантхъуэрт
хэбжьантхъуэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэртэкъэ
ухэбжьантхъуэртэкъэ
хэбжьантхъуэртэкъэ
дыхэбжьантхъуэртэкъэ
фыхэбжьантхъуэртэкъэ
хэбжьантхъуэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуа
ухэбжьэнтхъуа
хэбжьэнтхъуа
дыхэбжьэнтхъуа
фыхэбжьэнтхъуа
хэбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуакъэ
ухэбжьэнтхъуакъэ
хэбжьэнтхъуакъэ
дыхэбжьэнтхъуакъэ
фыхэбжьэнтхъуакъэ
хэбжьэнтхъуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуат
ухэбжьэнтхъуат
хэбжьэнтхъуат
дыхэбжьэнтхъуат
фыхэбжьэнтхъуат
хэбжьэнтхъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуатэкъэ
ухэбжьэнтхъуатэкъэ
хэбжьэнтхъуатэкъэ
дыхэбжьэнтхъуатэкъэ
фыхэбжьэнтхъуатэкъэ
хэбжьэнтхъуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъа
ухэбжьэнтхъуэгъа
хэбжьэнтхъуэгъа
дыхэбжьэнтхъуэгъа
фыхэбжьэнтхъуэгъа
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъакъэ
ухэбжьэнтхъуэгъакъэ
хэбжьэнтхъуэгъакъэ
дыхэбжьэнтхъуэгъакъэ
фыхэбжьэнтхъуэгъакъэ
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъат
ухэбжьэнтхъуэгъат
хэбжьэнтхъуэгъат
дыхэбжьэнтхъуэгъат
фыхэбжьэнтхъуэгъат
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъатэкъэ
ухэбжьэнтхъуэгъатэкъэ
хэбжьэнтхъуэгъатэкъэ
дыхэбжьэнтхъуэгъатэкъэ
фыхэбжьэнтхъуэгъатэкъэ
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэ
ухэбжьантхъуэ
хэбжьантхъуэ
дыхэбжьантхъуэ
фыхэбжьантхъуэ
хэбжьантхъуэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэкъэ
ухэбжьантхъуэкъэ
хэбжьантхъуэкъэ
дыхэбжьантхъуэкъэ
фыхэбжьантхъуэкъэ
хэбжьантхъуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэт
ухэбжьантхъуэт
хэбжьантхъуэт
дыхэбжьантхъуэт
фыхэбжьантхъуэт
хэбжьантхъуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэтэкъэ
ухэбжьантхъуэтэкъэ
хэбжьантхъуэтэкъэ
дыхэбжьантхъуэтэкъэ
фыхэбжьантхъуэтэкъэ
хэбжьантхъуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэн
ухэбжьэнтхъуэн
хэбжьэнтхъуэн
дыхэбжьэнтхъуэн
фыхэбжьэнтхъуэн
хэбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнкъэ
ухэбжьэнтхъуэнкъэ
хэбжьэнтхъуэнкъэ
дыхэбжьэнтхъуэнкъэ
фыхэбжьэнтхъуэнкъэ
хэбжьэнтхъуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэну
ухэбжьэнтхъуэну
хэбжьэнтхъуэну
дыхэбжьэнтхъуэну
фыхэбжьэнтхъуэну
хэбжьэнтхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнукъэ
ухэбжьэнтхъуэнукъэ
хэбжьэнтхъуэнукъэ
дыхэбжьэнтхъуэнукъэ
фыхэбжьэнтхъуэнукъэ
хэбжьэнтхъуэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэмэ
ухэбжьантхъуэмэ
хэбжьантхъуэмэ
дыхэбжьантхъуэмэ
фыхэбжьантхъуэмэ
хэбжьантхъуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьантхъуэмэ
ухэмыбжьантхъуэмэ
хэмыбжьантхъуэмэ
дыхэмыбжьантхъуэмэ
фыхэмыбжьантхъуэмэ
хэмыбжьантхъуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуамэ
ухэбжьэнтхъуамэ
хэбжьэнтхъуамэ
дыхэбжьэнтхъуамэ
фыхэбжьэнтхъуамэ
хэбжьэнтхъуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуамэ
ухэмыбжьэнтхъуамэ
хэмыбжьэнтхъуамэ
дыхэмыбжьэнтхъуамэ
фыхэмыбжьэнтхъуамэ
мыбжьэнтхъуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъамэ
ухэбжьэнтхъуэгъамэ
хэбжьэнтхъуэгъамэ
дыхэбжьэнтхъуэгъамэ
фыхэбжьэнтхъуэгъамэ
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэгъамэ
ухэмыбжьэнтхъуэгъамэ
хэмыбжьэнтхъуэгъамэ
дыхэмыбжьэнтхъуэгъамэ
фыхэмыбжьэнтхъуэгъамэ
хэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнмэ
ухэбжьэнтхъуэнмэ
хэбжьэнтхъуэнмэ
дыхэбжьэнтхъуэнмэ
фыхэбжьэнтхъуэнмэ
хэбжьэнтхъуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэнмэ
ухэмыбжьэнтхъуэнмэ
хэмыбжьэнтхъуэнмэ
дыхэмыбжьэнтхъуэнмэ
фыхэмыбжьэнтхъуэнмэ
хэмыбжьэнтхъуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнумэ
ухэбжьэнтхъуэнумэ
хэбжьэнтхъуэнумэ
дыхэбжьэнтхъуэнумэ
фыхэбжьэнтхъуэнумэ
хэбжьэнтхъуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэнумэ
ухэмыбжьэнтхъуэнумэ
хэмыбжьэнтхъуэнумэ
дыхэмыбжьэнтхъуэнумэ
фыхэмыбжьэнтхъуэнумэ
хэмыбжьэнтхъуэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэтэмэ
ухэбжьантхъуэтэмэ
хэбжьантхъуэтэмэ
дыхэбжьантхъуэтэмэ
фыхэбжьантхъуэтэмэ
хэбжьантхъуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьантхъуэтэмэ
ухэмыбжьантхъуэтэмэ
хэмыбжьантхъуэтэмэ
дыхэмыбжьантхъуэтэмэ
фыхэмыбжьантхъуэтэмэ
хэмыбжьантхъуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуатэмэ
ухэбжьэнтхъуатэмэ
хэбжьэнтхъуатэмэ
дыхэбжьэнтхъуатэмэ
фыхэбжьэнтхъуатэмэ
хэбжьэнтхъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуатэмэ
ухэмыбжьэнтхъуатэмэ
хэмыбжьэнтхъуатэмэ
дыхэмыбжьэнтхъуатэмэ
фыхэмыбжьэнтхъуатэмэ
хэмыбжьэнтхъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъатэмэ
ухэбжьэнтхъуэгъатэмэ
хэбжьэнтхъуэгъатэмэ
дыхэбжьэнтхъуэгъатэмэ
фыхэбжьэнтхъуэгъатэмэ
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэгъатэмэ
ухэмыбжьэнтхъуэгъатэмэ
хэмыбжьэнтхъуэгъатэмэ
дыхэмыбжьэнтхъуэгъатэмэ
фыхэмыбжьэнтхъуэгъатэмэ
хэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнтэмэ
ухэбжьэнтхъуэнтэмэ
хэбжьэнтхъуэнтэмэ
дыхэбжьэнтхъуэнтэмэ
фыхэбжьэнтхъуэнтэмэ
хэбжьэнтхъуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэнтэмэ
ухэмыбжьэнтхъуэнтэмэ
хэмыбжьэнтхъуэнтэмэ
дыхэмыбжьэнтхъуэнтэмэ
фыхэмыбжьэнтхъуэнтэмэ
хэмыбжьэнтхъуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнутэмэ
ухэбжьэнтхъуэнутэмэ
хэбжьэнтхъуэнутэмэ
дыхэбжьэнтхъуэнутэмэ
фыхэбжьэнтхъуэнутэмэ
хэбжьэнтхъуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэнутэмэ
ухэмыбжьэнтхъуэнутэмэ
хэмыбжьэнтхъуэнутэмэ
дыхэмыбжьэнтхъуэнутэмэ
фыхэмыбжьэнтхъуэнутэмэ
хэмыбжьэнтхъуэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнт
ухэбжьэнтхъуэнт
хэбжьэнтхъуэнт
дыхэбжьэнтхъуэнт
фыхэбжьэнтхъуэнт
хэбжьэнтхъуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнтэкъым
ухэбжьэнтхъуэнтэкъым
хэбжьэнтхъуэнтэкъым
дыхэбжьэнтхъуэнтэкъым
фыхэбжьэнтхъуэнтэкъым
хэбжьэнтхъуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнут
ухэбжьэнтхъуэнут
хэбжьэнтхъуэнут
дыхэбжьэнтхъуэнут
фыхэбжьэнтхъуэнут
хэбжьэнтхъуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнутэкъым
ухэбжьэнтхъуэнутэкъым
хэбжьэнтхъуэнутэкъым
дыхэбжьэнтхъуэнутэкъым
фыхэбжьэнтхъуэнутэкъым
хэбжьэнтхъуэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэми
ухэбжьантхъуэми
хэбжьантхъуэми
дыхэбжьантхъуэми
фыхэбжьантхъуэми
хэбжьантхъуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьантхъуэми
ухэмыбжьантхъуэми
хэмыбжьантхъуэми
дыхэмыбжьантхъуэми
фыхэмыбжьантхъуэми
хэмыбжьантхъуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуами
ухэбжьэнтхъуами
хэбжьэнтхъуами
дыхэбжьэнтхъуами
фыхэбжьэнтхъуами
хэбжьэнтхъуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуами
ухэмыбжьэнтхъуами
хэмыбжьэнтхъуами
дыхэмыбжьэнтхъуами
фыхэмыбжьэнтхъуами
хэмыбжьэнтхъуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъами
ухэбжьэнтхъуэгъами
хэбжьэнтхъуэгъами
дыхэбжьэнтхъуэгъами
фыхэбжьэнтхъуэгъами
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэгъами
ухэмыбжьэнтхъуэгъами
хэмыбжьэнтхъуэгъами
дыхэмыбжьэнтхъуэгъами
фыхэмыбжьэнтхъуэгъами
хэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнми
ухэбжьэнтхъуэнми
хэбжьэнтхъуэнми
дыхэбжьэнтхъуэнми
фыхэбжьэнтхъуэнми
хэбжьэнтхъуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэнми
ухэмыбжьэнтхъуэнми
хэмыбжьэнтхъуэнми
дыхэмыбжьэнтхъуэнми
фыхэмыбжьэнтхъуэнми
хэмыбжьэнтхъуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнуми
ухэбжьэнтхъуэнуми
хэбжьэнтхъуэнуми
дыхэбжьэнтхъуэнуми
фыхэбжьэнтхъуэнуми
хэбжьэнтхъуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэнуми
ухэмыбжьэнтхъуэнуми
хэмыбжьэнтхъуэнуми
дыхэмыбжьэнтхъуэнуми
фыхэмыбжьэнтхъуэнуми
хэмыбжьэнтхъуэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьантхъуэтэми
ухэбжьантхъуэтэми
хэбжьантхъуэтэми
дыхэбжьантхъуэтэми
фыхэбжьантхъуэтэми
хэбжьантхъуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьантхъуэтэми
ухэмыбжьантхъуэтэми
хэмыбжьантхъуэтэми
дыхэмыбжьантхъуэтэми
фыхэмыбжьантхъуэтэми
хэмыбжьантхъуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуатэми
ухэбжьэнтхъуатэми
хэбжьэнтхъуатэми
дыхэбжьэнтхъуатэми
фыхэбжьэнтхъуатэми
хэбжьэнтхъуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуатэми
ухэмыбжьэнтхъуатэми
хэмыбжьэнтхъуатэми
дыхэмыбжьэнтхъуатэми
фыхэмыбжьэнтхъуатэми
хэмыбжьэнтхъуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэгъатэми
ухэбжьэнтхъуэгъатэми
хэбжьэнтхъуэгъатэми
дыхэбжьэнтхъуэгъатэми
фыхэбжьэнтхъуэгъатэми
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэгъатэми
ухэмыбжьэнтхъуэгъатэми
хэмыбжьэнтхъуэгъатэми
дыхэмыбжьэнтхъуэгъатэми
фыхэмыбжьэнтхъуэгъатэми
хэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнтэми
ухэбжьэнтхъуэнтэми
хэбжьэнтхъуэнтэми
дыхэбжьэнтхъуэнтэми
фыхэбжьэнтхъуэнтэми
хэбжьэнтхъуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэнтэми
ухэмыбжьэнтхъуэнтэми
хэмыбжьэнтхъуэнтэми
дыхэмыбжьэнтхъуэнтэми
фыхэмыбжьэнтхъуэнтэми
хэмыбжьэнтхъуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуэнутэми
ухэбжьэнтхъуэнутэми
хэбжьэнтхъуэнутэми
дыхэбжьэнтхъуэнутэми
фыхэбжьэнтхъуэнутэми
хэбжьэнтхъуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуэнутэми
ухэмыбжьэнтхъуэнутэми
хэмыбжьэнтхъуэнутэми
дыхэмыбжьэнтхъуэнутэми
фыхэмыбжьэнтхъуэнутэми
хэмыбжьэнтхъуэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуаи
ухэбжьэнтхъуаи
хэбжьэнтхъуаи
дыхэбжьэнтхъуаи
фыхэбжьэнтхъуаи
хэбжьэнтхъуаи
щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуакъыми
ухэбжьэнтхъуакъыми
хэбжьэнтхъуакъыми
дыхэбжьэнтхъуакъыми
фыхэбжьэнтхъуакъыми
хэбжьэнтхъуакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуащэрэт
ухэбжьэнтхъуащэрэт
хэбжьэнтхъуащэрэт
дыхэбжьэнтхъуащэрэт
фыхэбжьэнтхъуащэрэт
хэбжьэнтхъуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыхэмыбжьэнтхъуащэрэт
ухэмыбжьэнтхъуащэрэт
хэмыбжьэнтхъуащэрэт
дыхэмыбжьэнтхъуащэрэт
фыхэмыбжьэнтхъуащэрэт
хэмыбжьэнтхъуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнщ
ухэбжьэнтхъуагъэнщ
хэбжьэнтхъуагъэнщ
дыхэбжьэнтхъуагъэнщ
фыхэбжьэнтхъуагъэнщ
хэбжьэнтхъуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнкъым
ухэбжьэнтхъуагъэнкъым
хэбжьэнтхъуагъэнкъым
дыхэбжьэнтхъуагъэнкъым
фыхэбжьэнтхъуагъэнкъым
хэбжьэнтхъуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнт
ухэбжьэнтхъуагъэнт
хэбжьэнтхъуагъэнт
дыхэбжьэнтхъуагъэнт
фыхэбжьэнтхъуагъэнт
хэбжьэнтхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнтэкъым
ухэбжьэнтхъуагъэнтэкъым
хэбжьэнтхъуагъэнтэкъым
дыхэбжьэнтхъуагъэнтэкъым
фыхэбжьэнтхъуагъэнтэкъым
хэбжьэнтхъуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэн
ухэбжьэнтхъуагъэн
хэбжьэнтхъуагъэн
дыхэбжьэнтхъуагъэн
фыхэбжьэнтхъуагъэн
хэбжьэнтхъуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнкъэ
ухэбжьэнтхъуагъэнкъэ
хэбжьэнтхъуагъэнкъэ
дыхэбжьэнтхъуагъэнкъэ
фыхэбжьэнтхъуагъэнкъэ
хэбжьэнтхъуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнт
ухэбжьэнтхъуагъэнт
хэбжьэнтхъуагъэнт
дыхэбжьэнтхъуагъэнт
фыхэбжьэнтхъуагъэнт
хэбжьэнтхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнтэкъэ
ухэбжьэнтхъуагъэнтэкъэ
хэбжьэнтхъуагъэнтэкъэ
дыхэбжьэнтхъуагъэнтэкъэ
фыхэбжьэнтхъуагъэнтэкъэ
хэбжьэнтхъуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнущ
ухэбжьэнтхъуагъэнущ
хэбжьэнтхъуагъэнущ
дыхэбжьэнтхъуагъэнущ
фыхэбжьэнтхъуагъэнущ
хэбжьэнтхъуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнукъым
ухэбжьэнтхъуагъэнукъым
хэбжьэнтхъуагъэнукъым
дыхэбжьэнтхъуагъэнукъым
фыхэбжьэнтхъуагъэнукъым
хэбжьэнтхъуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнут
ухэбжьэнтхъуагъэнут
хэбжьэнтхъуагъэнут
дыхэбжьэнтхъуагъэнут
фыхэбжьэнтхъуагъэнут
хэбжьэнтхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнутэкъым
ухэбжьэнтхъуагъэнутэкъым
хэбжьэнтхъуагъэнутэкъым
дыхэбжьэнтхъуагъэнутэкъым
фыхэбжьэнтхъуагъэнутэкъым
хэбжьэнтхъуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэну
ухэбжьэнтхъуагъэну
хэбжьэнтхъуагъэну
дыхэбжьэнтхъуагъэну
фыхэбжьэнтхъуагъэну
хэбжьэнтхъуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнукъэ
ухэбжьэнтхъуагъэнукъэ
хэбжьэнтхъуагъэнукъэ
дыхэбжьэнтхъуагъэнукъэ
фыхэбжьэнтхъуагъэнукъэ
хэбжьэнтхъуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнут
ухэбжьэнтхъуагъэнут
хэбжьэнтхъуагъэнут
дыхэбжьэнтхъуагъэнут
фыхэбжьэнтхъуагъэнут
хэбжьэнтхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэбжьэнтхъуагъэнутэкъэ
ухэбжьэнтхъуагъэнутэкъэ
хэбжьэнтхъуагъэнутэкъэ
дыхэбжьэнтхъуагъэнутэкъэ
фыхэбжьэнтхъуагъэнутэкъэ
хэбжьэнтхъуагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхэбжьантхъуэ
ухэбжьантхъуэ
хэбжьантхъуэ
дыхэбжьантхъуэ
фыхэбжьантхъуэ
хэбжьантхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыбжьантхъуэ
ухэмыбжьантхъуэ
хэмыбжьантхъуэ
дыхэмыбжьантхъуэ
фыхэмыбжьантхъуэ
хэмыбжьантхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэбжьэнтхъуа
ухэбжьэнтхъуа
хэбжьэнтхъуа
дыхэбжьэнтхъуа
фыхэбжьэнтхъуа
хэбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыбжьэнтхъуа
ухэмыбжьэнтхъуа
хэмыбжьэнтхъуа
дыхэмыбжьэнтхъуа
фыхэмыбжьэнтхъуа
хэмыбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэбжьэнтхъуэгъа
ухэбжьэнтхъуэгъа
хэбжьэнтхъуэгъа
дыхэбжьэнтхъуэгъа
фыхэбжьэнтхъуэгъа
хэбжьэнтхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыбжьэнтхъуэгъа
ухэмыбжьэнтхъуэгъа
хэмыбжьэнтхъуэгъа
дыхэмыбжьэнтхъуэгъа
фыхэмыбжьэнтхъуэгъа
хэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхэбжьэнтхъуэн
ухэбжьэнтхъуэн
хэбжьэнтхъуэн
дыхэбжьэнтхъуэн
фыхэбжьэнтхъуэн
хэбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыбжьэнтхъуэн
ухэмыбжьэнтхъуэн
хэмыбжьэнтхъуэн
дыхэмыбжьэнтхъуэн
фыхэмыбжьэнтхъуэн
хэмыбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхэбжьэнтхъуэну
ухэбжьэнтхъуэну
хэбжьэнтхъуэну
дыхэбжьэнтхъуэну
фыхэбжьэнтхъуэну
хэбжьэнтхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыбжьэнтхъуэну
ухэмыбжьэнтхъуэну
хэмыбжьэнтхъуэну
дыхэмыбжьэнтхъуэну
фыхэмыбжьэнтхъуэну
хэмыбжьэнтхъуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэбжьантхъуэ
узэрыхэбжьантхъуэ
зэрыхэбжьантхъуэ
дызэрыхэбжьантхъуэ
фызэрыхэбжьантхъуэ
зэрыхэбжьантхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыбжьантхъуэ
узэрыхэмыбжьантхъуэ
зэрыхэмыбжьантхъуэ
дызэрыхэмыбжьантхъуэ
фызэрыхэмыбжьантхъуэ
зэрыхэмыбжьантхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэбжьэнтхъуа
узэрыхэбжьэнтхъуа
зэрыхэбжьэнтхъуа
дызэрыхэбжьэнтхъуа
фызэрыхэбжьэнтхъуа
зэрыхэбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыбжьэнтхъуа
узэрыхэмыбжьэнтхъуа
зэрыхэмыбжьэнтхъуа
дызэрыхэмыбжьэнтхъуа
фызэрыхэмыбжьэнтхъуа
зэрыхэмыбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэбжьэнтхъуэгъа
узэрыхэбжьэнтхъуэгъа
зэрыхэбжьэнтхъуэгъа
дызэрыхэбжьэнтхъуэгъа
фызэрыхэбжьэнтхъуэгъа
зэрыхэбжьэнтхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыбжьэнтхъуэгъа
узэрыхэмыбжьэнтхъуэгъа
зэрыхэмыбжьэнтхъуэгъа
дызэрыхэмыбжьэнтхъуэгъа
фызэрыхэмыбжьэнтхъуэгъа
зэрыхэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэбжьэнтхъуэн
узэрыхэбжьэнтхъуэн
зэрыхэбжьэнтхъуэн
дызэрыхэбжьэнтхъуэн
фызэрыхэбжьэнтхъуэн
зэрыхэбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыбжьэнтхъуэн
узэрыхэмыбжьэнтхъуэн
зэрыхэмыбжьэнтхъуэн
дызэрыхэмыбжьэнтхъуэн
фызэрыхэмыбжьэнтхъуэн
зэрыхэмыбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэбжьэнтхъуэну
узэрыхэбжьэнтхъуэну
зэрыхэбжьэнтхъуэну
дызэрыхэбжьэнтхъуэну
фызэрыхэбжьэнтхъуэну
зэрыхэбжьэнтхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыбжьэнтхъуэну
узэрыхэмыбжьэнтхъуэну
зэрыхэмыбжьэнтхъуэну
дызэрыхэмыбжьэнтхъуэну
фызэрыхэмыбжьэнтхъуэну
зэрыхэмыбжьэнтхъуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэбжьантхъуэ
ущыхэбжьантхъуэ
щыхэбжьантхъуэ
дыщыхэбжьантхъуэ
фыщыхэбжьантхъуэ
щыхэбжьантхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыбжьантхъуэ
ущыхэмыбжьантхъуэ
щыхэмыбжьантхъуэ
дыщыхэмыбжьантхъуэ
фыщыхэмыбжьантхъуэ
щыхэмыбжьантхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэбжьэнтхъуа
ущыхэбжьэнтхъуа
щыхэбжьэнтхъуа
дыщыхэбжьэнтхъуа
фыщыхэбжьэнтхъуа
щыхэбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыбжьэнтхъуа
ущыхэмыбжьэнтхъуа
щыхэмыбжьэнтхъуа
дыщыхэмыбжьэнтхъуа
фыщыхэмыбжьэнтхъуа
щыхэмыбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэбжьэнтхъуэгъа
ущыхэбжьэнтхъуэгъа
щыхэбжьэнтхъуэгъа
дыщыхэбжьэнтхъуэгъа
фыщыхэбжьэнтхъуэгъа
щыхэбжьэнтхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыбжьэнтхъуэгъа
ущыхэмыбжьэнтхъуэгъа
щыхэмыбжьэнтхъуэгъа
дыщыхэмыбжьэнтхъуэгъа
фыщыхэмыбжьэнтхъуэгъа
щыхэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэбжьэнтхъуэн
ущыхэбжьэнтхъуэн
щыхэбжьэнтхъуэн
дыщыхэбжьэнтхъуэн
фыщыхэбжьэнтхъуэн
щыхэбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыбжьэнтхъуэн
ущыхэмыбжьэнтхъуэн
щыхэмыбжьэнтхъуэн
дыщыхэмыбжьэнтхъуэн
фыщыхэмыбжьэнтхъуэн
щыхэмыбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэбжьэнтхъуэну
ущыхэбжьэнтхъуэну
щыхэбжьэнтхъуэну
дыщыхэбжьэнтхъуэну
фыщыхэбжьэнтхъуэну
щыхэбжьэнтхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыбжьэнтхъуэну
ущыхэмыбжьэнтхъуэну
щыхэмыбжьэнтхъуэну
дыщыхэмыбжьэнтхъуэну
фыщыхэмыбжьэнтхъуэну
щыхэмыбжьэнтхъуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэбжьантхъуэ
уздыхэбжьантхъуэ
здыхэбжьантхъуэ
дыздыхэбжьантхъуэ
фыздыхэбжьантхъуэ
здыхэбжьантхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыбжьантхъуэ
уздыхэмыбжьантхъуэ
здыхэмыбжьантхъуэ
дыздыхэмыбжьантхъуэ
фыздыхэмыбжьантхъуэ
здыхэмыбжьантхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэбжьэнтхъуа
уздыхэбжьэнтхъуа
здыхэбжьэнтхъуа
дыздыхэбжьэнтхъуа
фыздыхэбжьэнтхъуа
здыхэбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыбжьэнтхъуа
уздыхэмыбжьэнтхъуа
здыхэмыбжьэнтхъуа
дыздыхэмыбжьэнтхъуа
фыздыхэмыбжьэнтхъуа
здыхэмыбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэбжьэнтхъуэгъа
уздыхэбжьэнтхъуэгъа
здыхэбжьэнтхъуэгъа
дыздыхэбжьэнтхъуэгъа
фыздыхэбжьэнтхъуэгъа
здыхэбжьэнтхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыбжьэнтхъуэгъа
уздыхэмыбжьэнтхъуэгъа
здыхэмыбжьэнтхъуэгъа
дыздыхэмыбжьэнтхъуэгъа
фыздыхэмыбжьэнтхъуэгъа
здыхэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэбжьэнтхъуэн
уздыхэбжьэнтхъуэн
здыхэбжьэнтхъуэн
дыздыхэбжьэнтхъуэн
фыздыхэбжьэнтхъуэн
здыхэбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыбжьэнтхъуэн
уздыхэмыбжьэнтхъуэн
здыхэмыбжьэнтхъуэн
дыздыхэмыбжьэнтхъуэн
фыздыхэмыбжьэнтхъуэн
здыхэмыбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэбжьэнтхъуэну
уздыхэбжьэнтхъуэну
здыхэбжьэнтхъуэну
дыздыхэбжьэнтхъуэну
фыздыхэбжьэнтхъуэну
здыхэбжьэнтхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыбжьэнтхъуэну
уздыхэмыбжьэнтхъуэну
здыхэмыбжьэнтхъуэну
дыздыхэмыбжьэнтхъуэну
фыздыхэмыбжьэнтхъуэну
здыхэмыбжьэнтхъуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэбжьантхъуэ
ущӀыхэбжьантхъуэ
щӀыхэбжьантхъуэ
дыщӀыхэбжьантхъуэ
фыщӀыхэбжьантхъуэ
щӀыхэбжьантхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыбжьантхъуэ
ущӀыхэмыбжьантхъуэ
щӀыхэмыбжьантхъуэ
дыщӀыхэмыбжьантхъуэ
фыщӀыхэмыбжьантхъуэ
щӀыхэмыбжьантхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэбжьэнтхъуа
ущӀыхэбжьэнтхъуа
щӀыхэбжьэнтхъуа
дыщӀыхэбжьэнтхъуа
фыщӀыхэбжьэнтхъуа
щӀыхэбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыбжьэнтхъуа
ущӀыхэмыбжьэнтхъуа
щӀыхэмыбжьэнтхъуа
дыщӀыхэмыбжьэнтхъуа
фыщӀыхэмыбжьэнтхъуа
щӀыхэмыбжьэнтхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэбжьэнтхъуэгъа
ущӀыхэбжьэнтхъуэгъа
щӀыхэбжьэнтхъуэгъа
дыщӀыхэбжьэнтхъуэгъа
фыщӀыхэбжьэнтхъуэгъа
щӀыхэбжьэнтхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыбжьэнтхъуэгъа
ущӀыхэмыбжьэнтхъуэгъа
щӀыхэмыбжьэнтхъуэгъа
дыщӀыхэмыбжьэнтхъуэгъа
фыщӀыхэмыбжьэнтхъуэгъа
щӀыхэмыбжьэнтхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэбжьэнтхъуэн
ущӀыхэбжьэнтхъуэн
щӀыхэбжьэнтхъуэн
дыщӀыхэбжьэнтхъуэн
фыщӀыхэбжьэнтхъуэн
щӀыхэбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыбжьэнтхъуэн
ущӀыхэмыбжьэнтхъуэн
щӀыхэмыбжьэнтхъуэн
дыщӀыхэмыбжьэнтхъуэн
фыщӀыхэмыбжьэнтхъуэн
щӀыхэмыбжьэнтхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэбжьэнтхъуэну
ущӀыхэбжьэнтхъуэну
щӀыхэбжьэнтхъуэну
дыщӀыхэбжьэнтхъуэну
фыщӀыхэбжьэнтхъуэну
щӀыхэбжьэнтхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыбжьэнтхъуэну
ущӀыхэмыбжьэнтхъуэну
щӀыхэмыбжьэнтхъуэну
дыщӀыхэмыбжьэнтхъуэну
фыщӀыхэмыбжьэнтхъуэну
щӀыхэмыбжьэнтхъуэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхэбжьантхъуэу
ухэбжьантхъуэу
хэбжьантхъуэу
дыхэбжьантхъуэу
фыхэбжьантхъуэу
хэбжьантхъуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыбжьантхъуэу
ухэмыбжьантхъуэу
хэмыбжьантхъуэу
дыхэмыбжьантхъуэу
фыхэмыбжьантхъуэу
хэмыбжьантхъуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэбжьэнтхъуауэ
ухэбжьэнтхъуауэ
хэбжьэнтхъуауэ
дыхэбжьэнтхъуауэ
фыхэбжьэнтхъуауэ
хэбжьэнтхъуауэ / хэбжьэнтхъуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыбжьэнтхъуауэ
ухэмыбжьэнтхъуауэ
хэмыбжьэнтхъуауэ
дыхэмыбжьэнтхъуауэ
фыхэмыбжьэнтхъуауэ
хэмыбжьэнтхъуауэ(хэ) / хэмыбжьэнтхъуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыхэбжьантхъуэурэ
ухэбжьантхъуэурэ
хэбжьантхъуэурэ
дыхэбжьантхъуэурэ
фыхэбжьантхъуэурэ
хэбжьантхъуэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыхэмыбжьантхъуэурэ
ухэмыбжьантхъуэурэ
хэмыбжьантхъуэурэ
дыхэмыбжьантхъуэурэ
фыхэмыбжьантхъуэурэ
хэмыбжьантхъуэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сыпхобжьантхъуэ
сыхобжьантхъуэ
--
сыфхобжьантхъуэ
сахобжьантхъуэ
уэ усхобжьантхъуэ
--
ухобжьантхъуэ
утхобжьантхъуэ
--
уахобжьантхъуэ
ар схобжьантхъуэ
пхобжьантхъуэ
хобжьантхъуэ
тхобжьантхъуэ
фхобжьантхъуэ
яхобжьантхъуэ
дэ --
дыпхобжьантхъуэ
дыхобжьантхъуэ
--
дыфхобжьантхъуэ
дахобжьантхъуэ
фэ фысхобжьантхъуэ
--
фыхобжьантхъуэ
фытхобжьантхъуэ
--
фахобжьантхъуэ
ахэр схобжьантхъуэ(хэ)
пхобжьантхъуэ(хэ)
хобжьантхъуэ(хэ)
тхобжьантхъуэ(хэ)
фхобжьантхъуэ(хэ)
яхобжьантхъуэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [бжьантхъу]э
[бжьантхъу]эр
--
[бжьантхъу]эхэр
Эргативнэ: [бжьантхъу]э
[бжьантхъу]эм
--
[бжьантхъу]эхэм
Послеложнэ: [бжьантхъу]экӀэ
[бжьантхъу]эмкӀэ
[бжьантхъу]эхэкӀэ
[бжьантхъу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [бжьантхъу]эуэ
[бжьантхъу]эрауэ
[бжьантхъу]эхэу
[бжьантхъу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [бжьэнтхъу]а
[бжьэнтхъу]ар
--
[бжьэнтхъу]ахэр
Эргативнэ: [бжьэнтхъу]а
[бжьэнтхъу]ам
--
[бжьэнтхъу]ахэм
Послеложнэ: [бжьэнтхъу]акӀэ
[бжьэнтхъу]амкӀэ
[бжьэнтхъу]ахэкӀэ
[бжьэнтхъу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [бжьэнтхъу]ауэ
[бжьэнтхъу]арауэ
[бжьэнтхъу]ахэу
[бжьэнтхъу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [бжьэнтхъу]эн
[бжьэнтхъу]эныр
--
[бжьэнтхъу]энхэр
Эргативнэ: [бжьэнтхъу]эн
[бжьэнтхъу]эным
--
[бжьэнтхъу]энхэм
Послеложнэ: [бжьэнтхъу]энкӀэ
[бжьэнтхъу]энымкӀэ
[бжьэнтхъу]энхэкӀэ
[бжьэнтхъу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[бжьэнтхъу]эну
[бжьэнтхъу]энырауэ
[бжьэнтхъу]энхэу
[бжьэнтхъу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [бжьэнтхъу]эну
[бжьэнтхъу]энур
--
[бжьэнтхъу]энухэр
Эргативнэ: [бжьэнтхъу]эну
[бжьэнтхъу]энум
--
[бжьэнтхъу]энухэм
Послеложнэ: [бжьэнтхъу]энукӀэ
[бжьэнтхъу]энумкӀэ
[бжьэнтхъу]энухэкӀэ
[бжьэнтхъу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [бжьэнтхъу]энууэ
[бжьэнтхъу]энурауэ
[бжьэнтхъу]энухэу
[бжьэнтхъу]энухэрауэ
Ӏуэхум къемызэгъ гуэр имыкурэ-имыбгыу щӀэн, жыӀэн, зэӀыгъэхьэн, зэӀыщӀэн. Псалъэмакъым хэбжынтхъуэн. хэбжьэнтхъуэн: intrude or interfere in sth.
Псалъэмакъым хэбжынтхъуэн: intrude in sb's conversation хэбжьэнтхъуэн: влезть, вмешаться во что-л.
Псалъэмакъым хэбжынтхъуэн: вмешаться во разговор Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 