АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
[хьэр] + [пхъэр] + -э + [дж] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "хьэрпхъэрэджэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хьэрпхъэрэджэн
щымыӀэныгъэ:
мыхьэрпхъэрэджэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэн
ухьэрпхъэрэджэн
хьэрпхъэрэджэн
дыхьэрпхъэрэджэн
фыхьэрпхъэрэджэн
хьэрпхъэрэджэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэн
умыхьэрпхъэрэджэн
мыхьэрпхъэрэджэн
дымыхьэрпхъэрэджэн
фымыхьэрпхъэрэджэн
мыхьэрпхъэрэджэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хьэрпхъэраджэ!
фыхьэрпхъэраджэ!
щымыӀэныгъэ:
умыхьэрпхъэраджэ!
фымыхьэрпхъэраджэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срехьэрпхъэраджэ
урехьэрпхъэраджэ
ирехьэрпхъэраджэ
дрехьэрпхъэраджэ
фрехьэрпхъэраджэ
ирехьэрпхъэраджэ
щымыӀэныгъэ:
сремыхьэрпхъэраджэ
уремыхьэрпхъэраджэ
иремыхьэрпхъэраджэ
дремыхьэрпхъэраджэ
фремыхьэрпхъэраджэ
иремыхьэрпхъэраджэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сохьэрпхъэраджэ(р)
уохьэрпхъэраджэ(р)
мэхьэрпхъэраджэ(р)
дохьэрпхъэраджэ(р)
фохьэрпхъэраджэ(р)
мэхьэрпхъэраджэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэркъым
ухьэрпхъэраджэркъым
хьэрпхъэраджэркъым
дыхьэрпхъэраджэркъым
фыхьэрпхъэраджэркъым
хьэрпхъэраджэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэ(р)т
ухьэрпхъэраджэ(р)т
хьэрпхъэраджэ(р)т
дыхьэрпхъэраджэ(р)т
фыхьэрпхъэраджэ(р)т
хьэрпхъэраджэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэ(р)тэкъым
ухьэрпхъэраджэ(р)тэкъым
хьэрпхъэраджэ(р)тэкъым
дыхьэрпхъэраджэ(р)тэкъым
фыхьэрпхъэраджэ(р)тэкъым
хьэрпхъэраджэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджащ
ухьэрпхъэрэджащ
хьэрпхъэрэджащ
дыхьэрпхъэрэджащ
фыхьэрпхъэрэджащ
хьэрпхъэрэджа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджакъым
ухьэрпхъэрэджакъым
хьэрпхъэрэджакъым
дыхьэрпхъэрэджакъым
фыхьэрпхъэрэджакъым
хьэрпхъэрэджа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджат
ухьэрпхъэрэджат
хьэрпхъэрэджат
дыхьэрпхъэрэджат
фыхьэрпхъэрэджат
хьэрпхъэрэджа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджатэкъым
ухьэрпхъэрэджатэкъым
хьэрпхъэрэджатэкъым
дыхьэрпхъэрэджатэкъым
фыхьэрпхъэрэджатэкъым
хьэрпхъэрэджа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъащ
ухьэрпхъэрэджэгъащ
хьэрпхъэрэджэгъащ
дыхьэрпхъэрэджэгъащ
фыхьэрпхъэрэджэгъащ
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъакъым
ухьэрпхъэрэджэгъакъым
хьэрпхъэрэджэгъакъым
дыхьэрпхъэрэджэгъакъым
фыхьэрпхъэрэджэгъакъым
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъат
ухьэрпхъэрэджэгъат
хьэрпхъэрэджэгъат
дыхьэрпхъэрэджэгъат
фыхьэрпхъэрэджэгъат
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъатэкъым
ухьэрпхъэрэджэгъатэкъым
хьэрпхъэрэджэгъатэкъым
дыхьэрпхъэрэджэгъатэкъым
фыхьэрпхъэрэджэгъатэкъым
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэщ
ухьэрпхъэраджэщ
хьэрпхъэраджэщ
дыхьэрпхъэраджэщ
фыхьэрпхъэраджэщ
хьэрпхъэраджэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэкъым
ухьэрпхъэраджэкъым
хьэрпхъэраджэкъым
дыхьэрпхъэраджэкъым
фыхьэрпхъэраджэкъым
хьэрпхъэраджэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэт
ухьэрпхъэраджэт
хьэрпхъэраджэт
дыхьэрпхъэраджэт
фыхьэрпхъэраджэт
хьэрпхъэраджэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэтэкъым
ухьэрпхъэраджэтэкъым
хьэрпхъэраджэтэкъым
дыхьэрпхъэраджэтэкъым
фыхьэрпхъэраджэтэкъым
хьэрпхъэраджэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнщ
ухьэрпхъэрэджэнщ
хьэрпхъэрэджэнщ
дыхьэрпхъэрэджэнщ
фыхьэрпхъэрэджэнщ
хьэрпхъэрэджэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнкъым
ухьэрпхъэрэджэнкъым
хьэрпхъэрэджэнкъым
дыхьэрпхъэрэджэнкъым
фыхьэрпхъэрэджэнкъым
хьэрпхъэрэджэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнущ
ухьэрпхъэрэджэнущ
хьэрпхъэрэджэнущ
дыхьэрпхъэрэджэнущ
фыхьэрпхъэрэджэнущ
хьэрпхъэрэджэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнукъым
ухьэрпхъэрэджэнукъым
хьэрпхъэрэджэнукъым
дыхьэрпхъэрэджэнукъым
фыхьэрпхъэрэджэнукъым
хьэрпхъэрэджэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэрэ
ухьэрпхъэраджэрэ
хьэрпхъэраджэрэ
дыхьэрпхъэраджэрэ
фыхьэрпхъэраджэрэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэркъэ
ухьэрпхъэраджэркъэ
хьэрпхъэраджэркъэ
дыхьэрпхъэраджэркъэ
фыхьэрпхъэраджэркъэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэ(р)т
ухьэрпхъэраджэ(р)т
хьэрпхъэраджэ(р)т
дыхьэрпхъэраджэ(р)т
фыхьэрпхъэраджэ(р)т
хьэрпхъэраджэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэ(р)тэкъэ
ухьэрпхъэраджэ(р)тэкъэ
хьэрпхъэраджэ(р)тэкъэ
дыхьэрпхъэраджэ(р)тэкъэ
фыхьэрпхъэраджэ(р)тэкъэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджа
ухьэрпхъэрэджа
хьэрпхъэрэджа
дыхьэрпхъэрэджа
фыхьэрпхъэрэджа
хьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджакъэ
ухьэрпхъэрэджакъэ
хьэрпхъэрэджакъэ
дыхьэрпхъэрэджакъэ
фыхьэрпхъэрэджакъэ
хьэрпхъэрэджа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджат
ухьэрпхъэрэджат
хьэрпхъэрэджат
дыхьэрпхъэрэджат
фыхьэрпхъэрэджат
хьэрпхъэрэджа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджатэкъэ
ухьэрпхъэрэджатэкъэ
хьэрпхъэрэджатэкъэ
дыхьэрпхъэрэджатэкъэ
фыхьэрпхъэрэджатэкъэ
хьэрпхъэрэджа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъа
ухьэрпхъэрэджэгъа
хьэрпхъэрэджэгъа
дыхьэрпхъэрэджэгъа
фыхьэрпхъэрэджэгъа
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъакъэ
ухьэрпхъэрэджэгъакъэ
хьэрпхъэрэджэгъакъэ
дыхьэрпхъэрэджэгъакъэ
фыхьэрпхъэрэджэгъакъэ
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъат
ухьэрпхъэрэджэгъат
хьэрпхъэрэджэгъат
дыхьэрпхъэрэджэгъат
фыхьэрпхъэрэджэгъат
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъатэкъэ
ухьэрпхъэрэджэгъатэкъэ
хьэрпхъэрэджэгъатэкъэ
дыхьэрпхъэрэджэгъатэкъэ
фыхьэрпхъэрэджэгъатэкъэ
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэ
ухьэрпхъэраджэ
хьэрпхъэраджэ
дыхьэрпхъэраджэ
фыхьэрпхъэраджэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэкъэ
ухьэрпхъэраджэкъэ
хьэрпхъэраджэкъэ
дыхьэрпхъэраджэкъэ
фыхьэрпхъэраджэкъэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэт
ухьэрпхъэраджэт
хьэрпхъэраджэт
дыхьэрпхъэраджэт
фыхьэрпхъэраджэт
хьэрпхъэраджэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэтэкъэ
ухьэрпхъэраджэтэкъэ
хьэрпхъэраджэтэкъэ
дыхьэрпхъэраджэтэкъэ
фыхьэрпхъэраджэтэкъэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэн
ухьэрпхъэрэджэн
хьэрпхъэрэджэн
дыхьэрпхъэрэджэн
фыхьэрпхъэрэджэн
хьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнкъэ
ухьэрпхъэрэджэнкъэ
хьэрпхъэрэджэнкъэ
дыхьэрпхъэрэджэнкъэ
фыхьэрпхъэрэджэнкъэ
хьэрпхъэрэджэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэну
ухьэрпхъэрэджэну
хьэрпхъэрэджэну
дыхьэрпхъэрэджэну
фыхьэрпхъэрэджэну
хьэрпхъэрэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнукъэ
ухьэрпхъэрэджэнукъэ
хьэрпхъэрэджэнукъэ
дыхьэрпхъэрэджэнукъэ
фыхьэрпхъэрэджэнукъэ
хьэрпхъэрэджэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэмэ
ухьэрпхъэраджэмэ
хьэрпхъэраджэмэ
дыхьэрпхъэраджэмэ
фыхьэрпхъэраджэмэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэраджэмэ
умыхьэрпхъэраджэмэ
мыхьэрпхъэраджэмэ
дымыхьэрпхъэраджэмэ
фымыхьэрпхъэраджэмэ
мыхьэрпхъэраджэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджамэ
ухьэрпхъэрэджамэ
хьэрпхъэрэджамэ
дыхьэрпхъэрэджамэ
фыхьэрпхъэрэджамэ
хьэрпхъэрэджа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджамэ
умыхьэрпхъэрэджамэ
мыхьэрпхъэрэджамэ
дымыхьэрпхъэрэджамэ
фымыхьэрпхъэрэджамэ
мыхьэрпхъэрэджа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъамэ
ухьэрпхъэрэджэгъамэ
хьэрпхъэрэджэгъамэ
дыхьэрпхъэрэджэгъамэ
фыхьэрпхъэрэджэгъамэ
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэгъамэ
умыхьэрпхъэрэджэгъамэ
мыхьэрпхъэрэджэгъамэ
дымыхьэрпхъэрэджэгъамэ
фымыхьэрпхъэрэджэгъамэ
мыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнмэ
ухьэрпхъэрэджэнмэ
хьэрпхъэрэджэнмэ
дыхьэрпхъэрэджэнмэ
фыхьэрпхъэрэджэнмэ
хьэрпхъэрэджэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэнмэ
умыхьэрпхъэрэджэнмэ
мыхьэрпхъэрэджэнмэ
дымыхьэрпхъэрэджэнмэ
фымыхьэрпхъэрэджэнмэ
мыхьэрпхъэрэджэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнумэ
ухьэрпхъэрэджэнумэ
хьэрпхъэрэджэнумэ
дыхьэрпхъэрэджэнумэ
фыхьэрпхъэрэджэнумэ
хьэрпхъэрэджэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэнумэ
умыхьэрпхъэрэджэнумэ
мыхьэрпхъэрэджэнумэ
дымыхьэрпхъэрэджэнумэ
фымыхьэрпхъэрэджэнумэ
мыхьэрпхъэрэджэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэтэмэ
ухьэрпхъэраджэтэмэ
хьэрпхъэраджэтэмэ
дыхьэрпхъэраджэтэмэ
фыхьэрпхъэраджэтэмэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэраджэтэмэ
умыхьэрпхъэраджэтэмэ
мыхьэрпхъэраджэтэмэ
дымыхьэрпхъэраджэтэмэ
фымыхьэрпхъэраджэтэмэ
мыхьэрпхъэраджэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджатэмэ
ухьэрпхъэрэджатэмэ
хьэрпхъэрэджатэмэ
дыхьэрпхъэрэджатэмэ
фыхьэрпхъэрэджатэмэ
хьэрпхъэрэджа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджатэмэ
умыхьэрпхъэрэджатэмэ
мыхьэрпхъэрэджатэмэ
дымыхьэрпхъэрэджатэмэ
фымыхьэрпхъэрэджатэмэ
мыхьэрпхъэрэджа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъатэмэ
ухьэрпхъэрэджэгъатэмэ
хьэрпхъэрэджэгъатэмэ
дыхьэрпхъэрэджэгъатэмэ
фыхьэрпхъэрэджэгъатэмэ
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэгъатэмэ
умыхьэрпхъэрэджэгъатэмэ
мыхьэрпхъэрэджэгъатэмэ
дымыхьэрпхъэрэджэгъатэмэ
фымыхьэрпхъэрэджэгъатэмэ
мыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнтэмэ
ухьэрпхъэрэджэнтэмэ
хьэрпхъэрэджэнтэмэ
дыхьэрпхъэрэджэнтэмэ
фыхьэрпхъэрэджэнтэмэ
хьэрпхъэрэджэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэнтэмэ
умыхьэрпхъэрэджэнтэмэ
мыхьэрпхъэрэджэнтэмэ
дымыхьэрпхъэрэджэнтэмэ
фымыхьэрпхъэрэджэнтэмэ
мыхьэрпхъэрэджэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнутэмэ
ухьэрпхъэрэджэнутэмэ
хьэрпхъэрэджэнутэмэ
дыхьэрпхъэрэджэнутэмэ
фыхьэрпхъэрэджэнутэмэ
хьэрпхъэрэджэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэнутэмэ
умыхьэрпхъэрэджэнутэмэ
мыхьэрпхъэрэджэнутэмэ
дымыхьэрпхъэрэджэнутэмэ
фымыхьэрпхъэрэджэнутэмэ
мыхьэрпхъэрэджэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнт
ухьэрпхъэрэджэнт
хьэрпхъэрэджэнт
дыхьэрпхъэрэджэнт
фыхьэрпхъэрэджэнт
хьэрпхъэрэджэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнтэкъым
ухьэрпхъэрэджэнтэкъым
хьэрпхъэрэджэнтэкъым
дыхьэрпхъэрэджэнтэкъым
фыхьэрпхъэрэджэнтэкъым
хьэрпхъэрэджэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнут
ухьэрпхъэрэджэнут
хьэрпхъэрэджэнут
дыхьэрпхъэрэджэнут
фыхьэрпхъэрэджэнут
хьэрпхъэрэджэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнутэкъым
ухьэрпхъэрэджэнутэкъым
хьэрпхъэрэджэнутэкъым
дыхьэрпхъэрэджэнутэкъым
фыхьэрпхъэрэджэнутэкъым
хьэрпхъэрэджэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэми
ухьэрпхъэраджэми
хьэрпхъэраджэми
дыхьэрпхъэраджэми
фыхьэрпхъэраджэми
хьэрпхъэраджэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэраджэми
умыхьэрпхъэраджэми
мыхьэрпхъэраджэми
дымыхьэрпхъэраджэми
фымыхьэрпхъэраджэми
мыхьэрпхъэраджэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджами
ухьэрпхъэрэджами
хьэрпхъэрэджами
дыхьэрпхъэрэджами
фыхьэрпхъэрэджами
хьэрпхъэрэджа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджами
умыхьэрпхъэрэджами
мыхьэрпхъэрэджами
дымыхьэрпхъэрэджами
фымыхьэрпхъэрэджами
мыхьэрпхъэрэджа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъами
ухьэрпхъэрэджэгъами
хьэрпхъэрэджэгъами
дыхьэрпхъэрэджэгъами
фыхьэрпхъэрэджэгъами
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэгъами
умыхьэрпхъэрэджэгъами
мыхьэрпхъэрэджэгъами
дымыхьэрпхъэрэджэгъами
фымыхьэрпхъэрэджэгъами
мыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнми
ухьэрпхъэрэджэнми
хьэрпхъэрэджэнми
дыхьэрпхъэрэджэнми
фыхьэрпхъэрэджэнми
хьэрпхъэрэджэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэнми
умыхьэрпхъэрэджэнми
мыхьэрпхъэрэджэнми
дымыхьэрпхъэрэджэнми
фымыхьэрпхъэрэджэнми
мыхьэрпхъэрэджэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнуми
ухьэрпхъэрэджэнуми
хьэрпхъэрэджэнуми
дыхьэрпхъэрэджэнуми
фыхьэрпхъэрэджэнуми
хьэрпхъэрэджэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэнуми
умыхьэрпхъэрэджэнуми
мыхьэрпхъэрэджэнуми
дымыхьэрпхъэрэджэнуми
фымыхьэрпхъэрэджэнуми
мыхьэрпхъэрэджэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэраджэтэми
ухьэрпхъэраджэтэми
хьэрпхъэраджэтэми
дыхьэрпхъэраджэтэми
фыхьэрпхъэраджэтэми
хьэрпхъэраджэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэраджэтэми
умыхьэрпхъэраджэтэми
мыхьэрпхъэраджэтэми
дымыхьэрпхъэраджэтэми
фымыхьэрпхъэраджэтэми
мыхьэрпхъэраджэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджатэми
ухьэрпхъэрэджатэми
хьэрпхъэрэджатэми
дыхьэрпхъэрэджатэми
фыхьэрпхъэрэджатэми
хьэрпхъэрэджа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджатэми
умыхьэрпхъэрэджатэми
мыхьэрпхъэрэджатэми
дымыхьэрпхъэрэджатэми
фымыхьэрпхъэрэджатэми
мыхьэрпхъэрэджа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэгъатэми
ухьэрпхъэрэджэгъатэми
хьэрпхъэрэджэгъатэми
дыхьэрпхъэрэджэгъатэми
фыхьэрпхъэрэджэгъатэми
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэгъатэми
умыхьэрпхъэрэджэгъатэми
мыхьэрпхъэрэджэгъатэми
дымыхьэрпхъэрэджэгъатэми
фымыхьэрпхъэрэджэгъатэми
мыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнтэми
ухьэрпхъэрэджэнтэми
хьэрпхъэрэджэнтэми
дыхьэрпхъэрэджэнтэми
фыхьэрпхъэрэджэнтэми
хьэрпхъэрэджэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэнтэми
умыхьэрпхъэрэджэнтэми
мыхьэрпхъэрэджэнтэми
дымыхьэрпхъэрэджэнтэми
фымыхьэрпхъэрэджэнтэми
мыхьэрпхъэрэджэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджэнутэми
ухьэрпхъэрэджэнутэми
хьэрпхъэрэджэнутэми
дыхьэрпхъэрэджэнутэми
фыхьэрпхъэрэджэнутэми
хьэрпхъэрэджэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджэнутэми
умыхьэрпхъэрэджэнутэми
мыхьэрпхъэрэджэнутэми
дымыхьэрпхъэрэджэнутэми
фымыхьэрпхъэрэджэнутэми
мыхьэрпхъэрэджэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъхьэрпхъэрэджэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджаи
ухьэрпхъэрэджаи
хьэрпхъэрэджаи
дыхьэрпхъэрэджаи
фыхьэрпхъэрэджаи
хьэрпхъэрэджаи
щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджакъыми
ухьэрпхъэрэджакъыми
хьэрпхъэрэджакъыми
дыхьэрпхъэрэджакъыми
фыхьэрпхъэрэджакъыми
хьэрпхъэрэджакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджащэрэт
ухьэрпхъэрэджащэрэт
хьэрпхъэрэджащэрэт
дыхьэрпхъэрэджащэрэт
фыхьэрпхъэрэджащэрэт
хьэрпхъэрэджащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыхьэрпхъэрэджащэрэт
умыхьэрпхъэрэджащэрэт
мыхьэрпхъэрэджащэрэт
дымыхьэрпхъэрэджащэрэт
фымыхьэрпхъэрэджащэрэт
мыхьэрпхъэрэджащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнщ
ухьэрпхъэрэджагъэнщ
хьэрпхъэрэджагъэнщ
дыхьэрпхъэрэджагъэнщ
фыхьэрпхъэрэджагъэнщ
хьэрпхъэрэджагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнкъым
ухьэрпхъэрэджагъэнкъым
хьэрпхъэрэджагъэнкъым
дыхьэрпхъэрэджагъэнкъым
фыхьэрпхъэрэджагъэнкъым
хьэрпхъэрэджагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнт
ухьэрпхъэрэджагъэнт
хьэрпхъэрэджагъэнт
дыхьэрпхъэрэджагъэнт
фыхьэрпхъэрэджагъэнт
хьэрпхъэрэджагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнтэкъым
ухьэрпхъэрэджагъэнтэкъым
хьэрпхъэрэджагъэнтэкъым
дыхьэрпхъэрэджагъэнтэкъым
фыхьэрпхъэрэджагъэнтэкъым
хьэрпхъэрэджагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэн
ухьэрпхъэрэджагъэн
хьэрпхъэрэджагъэн
дыхьэрпхъэрэджагъэн
фыхьэрпхъэрэджагъэн
хьэрпхъэрэджагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнкъэ
ухьэрпхъэрэджагъэнкъэ
хьэрпхъэрэджагъэнкъэ
дыхьэрпхъэрэджагъэнкъэ
фыхьэрпхъэрэджагъэнкъэ
хьэрпхъэрэджагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнт
ухьэрпхъэрэджагъэнт
хьэрпхъэрэджагъэнт
дыхьэрпхъэрэджагъэнт
фыхьэрпхъэрэджагъэнт
хьэрпхъэрэджагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнтэкъэ
ухьэрпхъэрэджагъэнтэкъэ
хьэрпхъэрэджагъэнтэкъэ
дыхьэрпхъэрэджагъэнтэкъэ
фыхьэрпхъэрэджагъэнтэкъэ
хьэрпхъэрэджагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнущ
ухьэрпхъэрэджагъэнущ
хьэрпхъэрэджагъэнущ
дыхьэрпхъэрэджагъэнущ
фыхьэрпхъэрэджагъэнущ
хьэрпхъэрэджагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнукъым
ухьэрпхъэрэджагъэнукъым
хьэрпхъэрэджагъэнукъым
дыхьэрпхъэрэджагъэнукъым
фыхьэрпхъэрэджагъэнукъым
хьэрпхъэрэджагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнут
ухьэрпхъэрэджагъэнут
хьэрпхъэрэджагъэнут
дыхьэрпхъэрэджагъэнут
фыхьэрпхъэрэджагъэнут
хьэрпхъэрэджагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнутэкъым
ухьэрпхъэрэджагъэнутэкъым
хьэрпхъэрэджагъэнутэкъым
дыхьэрпхъэрэджагъэнутэкъым
фыхьэрпхъэрэджагъэнутэкъым
хьэрпхъэрэджагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэну
ухьэрпхъэрэджагъэну
хьэрпхъэрэджагъэну
дыхьэрпхъэрэджагъэну
фыхьэрпхъэрэджагъэну
хьэрпхъэрэджагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнукъэ
ухьэрпхъэрэджагъэнукъэ
хьэрпхъэрэджагъэнукъэ
дыхьэрпхъэрэджагъэнукъэ
фыхьэрпхъэрэджагъэнукъэ
хьэрпхъэрэджагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнут
ухьэрпхъэрэджагъэнут
хьэрпхъэрэджагъэнут
дыхьэрпхъэрэджагъэнут
фыхьэрпхъэрэджагъэнут
хьэрпхъэрэджагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхьэрпхъэрэджагъэнутэкъэ
ухьэрпхъэрэджагъэнутэкъэ
хьэрпхъэрэджагъэнутэкъэ
дыхьэрпхъэрэджагъэнутэкъэ
фыхьэрпхъэрэджагъэнутэкъэ
хьэрпхъэрэджагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхьэрпхъэраджэ
ухьэрпхъэраджэ
хьэрпхъэраджэ
дыхьэрпхъэраджэ
фыхьэрпхъэраджэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхьэрпхъэраджэ
умыхьэрпхъэраджэ
мыхьэрпхъэраджэ
дымыхьэрпхъэраджэ
фымыхьэрпхъэраджэ
мыхьэрпхъэраджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхьэрпхъэрэджа
ухьэрпхъэрэджа
хьэрпхъэрэджа
дыхьэрпхъэрэджа
фыхьэрпхъэрэджа
хьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхьэрпхъэрэджа
умыхьэрпхъэрэджа
мыхьэрпхъэрэджа
дымыхьэрпхъэрэджа
фымыхьэрпхъэрэджа
мыхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхьэрпхъэрэджэгъа
ухьэрпхъэрэджэгъа
хьэрпхъэрэджэгъа
дыхьэрпхъэрэджэгъа
фыхьэрпхъэрэджэгъа
хьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхьэрпхъэрэджэгъа
умыхьэрпхъэрэджэгъа
мыхьэрпхъэрэджэгъа
дымыхьэрпхъэрэджэгъа
фымыхьэрпхъэрэджэгъа
мыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхьэрпхъэрэджэн
ухьэрпхъэрэджэн
хьэрпхъэрэджэн
дыхьэрпхъэрэджэн
фыхьэрпхъэрэджэн
хьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхьэрпхъэрэджэн
умыхьэрпхъэрэджэн
мыхьэрпхъэрэджэн
дымыхьэрпхъэрэджэн
фымыхьэрпхъэрэджэн
мыхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхьэрпхъэрэджэну
ухьэрпхъэрэджэну
хьэрпхъэрэджэну
дыхьэрпхъэрэджэну
фыхьэрпхъэрэджэну
хьэрпхъэрэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхьэрпхъэрэджэну
умыхьэрпхъэрэджэну
мыхьэрпхъэрэджэну
дымыхьэрпхъэрэджэну
фымыхьэрпхъэрэджэну
мыхьэрпхъэрэджэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхьэрпхъэраджэ
узэрыхьэрпхъэраджэ
зэрыхьэрпхъэраджэ
дызэрыхьэрпхъэраджэ
фызэрыхьэрпхъэраджэ
зэрыхьэрпхъэраджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхьэрпхъэраджэ
узэрымыхьэрпхъэраджэ
зэрымыхьэрпхъэраджэ
дызэрымыхьэрпхъэраджэ
фызэрымыхьэрпхъэраджэ
мызэрыхьэрпхъэраджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхьэрпхъэрэджа
узэрыхьэрпхъэрэджа
зэрыхьэрпхъэрэджа
дызэрыхьэрпхъэрэджа
фызэрыхьэрпхъэрэджа
зэрыхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхьэрпхъэрэджа
узэрымыхьэрпхъэрэджа
зэрымыхьэрпхъэрэджа
дызэрымыхьэрпхъэрэджа
фызэрымыхьэрпхъэрэджа
зэрымыхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхьэрпхъэрэджэгъа
узэрыхьэрпхъэрэджэгъа
зэрыхьэрпхъэрэджэгъа
дызэрыхьэрпхъэрэджэгъа
фызэрыхьэрпхъэрэджэгъа
зэрыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхьэрпхъэрэджэгъа
узэрымыхьэрпхъэрэджэгъа
зэрымыхьэрпхъэрэджэгъа
дызэрымыхьэрпхъэрэджэгъа
фызэрымыхьэрпхъэрэджэгъа
зэрымыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхьэрпхъэрэджэн
узэрыхьэрпхъэрэджэн
зэрыхьэрпхъэрэджэн
дызэрыхьэрпхъэрэджэн
фызэрыхьэрпхъэрэджэн
зэрыхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхьэрпхъэрэджэн
узэрымыхьэрпхъэрэджэн
зэрымыхьэрпхъэрэджэн
дызэрымыхьэрпхъэрэджэн
фызэрымыхьэрпхъэрэджэн
зэрымыхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхьэрпхъэрэджэну
узэрыхьэрпхъэрэджэну
зэрыхьэрпхъэрэджэну
дызэрыхьэрпхъэрэджэну
фызэрыхьэрпхъэрэджэну
зэрыхьэрпхъэрэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхьэрпхъэрэджэну
узэрымыхьэрпхъэрэджэну
зэрымыхьэрпхъэрэджэну
дызэрымыхьэрпхъэрэджэну
фызэрымыхьэрпхъэрэджэну
зэрымыхьэрпхъэрэджэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхьэрпхъэраджэ
ущыхьэрпхъэраджэ
щыхьэрпхъэраджэ
дыщыхьэрпхъэраджэ
фыщыхьэрпхъэраджэ
щыхьэрпхъэраджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхьэрпхъэраджэ
ущымыхьэрпхъэраджэ
щымыхьэрпхъэраджэ
дыщымыхьэрпхъэраджэ
фыщымыхьэрпхъэраджэ
щымыхьэрпхъэраджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхьэрпхъэрэджа
ущыхьэрпхъэрэджа
щыхьэрпхъэрэджа
дыщыхьэрпхъэрэджа
фыщыхьэрпхъэрэджа
щыхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхьэрпхъэрэджа
ущымыхьэрпхъэрэджа
щымыхьэрпхъэрэджа
дыщымыхьэрпхъэрэджа
фыщымыхьэрпхъэрэджа
щымыхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхьэрпхъэрэджэгъа
ущыхьэрпхъэрэджэгъа
щыхьэрпхъэрэджэгъа
дыщыхьэрпхъэрэджэгъа
фыщыхьэрпхъэрэджэгъа
щыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхьэрпхъэрэджэгъа
ущымыхьэрпхъэрэджэгъа
щымыхьэрпхъэрэджэгъа
дыщымыхьэрпхъэрэджэгъа
фыщымыхьэрпхъэрэджэгъа
щымыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхьэрпхъэрэджэн
ущыхьэрпхъэрэджэн
щыхьэрпхъэрэджэн
дыщыхьэрпхъэрэджэн
фыщыхьэрпхъэрэджэн
щыхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхьэрпхъэрэджэн
ущымыхьэрпхъэрэджэн
щымыхьэрпхъэрэджэн
дыщымыхьэрпхъэрэджэн
фыщымыхьэрпхъэрэджэн
щымыхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхьэрпхъэрэджэну
ущыхьэрпхъэрэджэну
щыхьэрпхъэрэджэну
дыщыхьэрпхъэрэджэну
фыщыхьэрпхъэрэджэну
щыхьэрпхъэрэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхьэрпхъэрэджэну
ущымыхьэрпхъэрэджэну
щымыхьэрпхъэрэджэну
дыщымыхьэрпхъэрэджэну
фыщымыхьэрпхъэрэджэну
щымыхьэрпхъэрэджэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхьэрпхъэраджэ
уздэхьэрпхъэраджэ
здэхьэрпхъэраджэ
дыздэхьэрпхъэраджэ
фыздэхьэрпхъэраджэ
здэхьэрпхъэраджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхьэрпхъэраджэ
уздэмыхьэрпхъэраджэ
здэмыхьэрпхъэраджэ
дыздэмыхьэрпхъэраджэ
фыздэмыхьэрпхъэраджэ
здэмыхьэрпхъэраджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхьэрпхъэрэджа
уздэхьэрпхъэрэджа
здэхьэрпхъэрэджа
дыздэхьэрпхъэрэджа
фыздэхьэрпхъэрэджа
здэхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхьэрпхъэрэджа
уздэмыхьэрпхъэрэджа
здэмыхьэрпхъэрэджа
дыздэмыхьэрпхъэрэджа
фыздэмыхьэрпхъэрэджа
здэмыхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхьэрпхъэрэджэгъа
уздэхьэрпхъэрэджэгъа
здэхьэрпхъэрэджэгъа
дыздэхьэрпхъэрэджэгъа
фыздэхьэрпхъэрэджэгъа
здэхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхьэрпхъэрэджэгъа
уздэмыхьэрпхъэрэджэгъа
здэмыхьэрпхъэрэджэгъа
дыздэмыхьэрпхъэрэджэгъа
фыздэмыхьэрпхъэрэджэгъа
здэмыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхьэрпхъэрэджэн
уздэхьэрпхъэрэджэн
здэхьэрпхъэрэджэн
дыздэхьэрпхъэрэджэн
фыздэхьэрпхъэрэджэн
здэхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхьэрпхъэрэджэн
уздэмыхьэрпхъэрэджэн
здэмыхьэрпхъэрэджэн
дыздэмыхьэрпхъэрэджэн
фыздэмыхьэрпхъэрэджэн
здэмыхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхьэрпхъэрэджэну
уздэхьэрпхъэрэджэну
здэхьэрпхъэрэджэну
дыздэхьэрпхъэрэджэну
фыздэхьэрпхъэрэджэну
здэхьэрпхъэрэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхьэрпхъэрэджэну
уздэмыхьэрпхъэрэджэну
здэмыхьэрпхъэрэджэну
дыздэмыхьэрпхъэрэджэну
фыздэмыхьэрпхъэрэджэну
здэмыхьэрпхъэрэджэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхьэрпхъэраджэ
ущӀэхьэрпхъэраджэ
щӀэхьэрпхъэраджэ
дыщӀэхьэрпхъэраджэ
фыщӀэхьэрпхъэраджэ
щӀэхьэрпхъэраджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхьэрпхъэраджэ
ущӀэмыхьэрпхъэраджэ
щӀэмыхьэрпхъэраджэ
дыщӀэмыхьэрпхъэраджэ
фыщӀэмыхьэрпхъэраджэ
щӀэмыхьэрпхъэраджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхьэрпхъэрэджа
ущӀэхьэрпхъэрэджа
щӀэхьэрпхъэрэджа
дыщӀэхьэрпхъэрэджа
фыщӀэхьэрпхъэрэджа
щӀэхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхьэрпхъэрэджа
ущӀэмыхьэрпхъэрэджа
щӀэмыхьэрпхъэрэджа
дыщӀэмыхьэрпхъэрэджа
фыщӀэмыхьэрпхъэрэджа
щӀэмыхьэрпхъэрэджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхьэрпхъэрэджэгъа
ущӀэхьэрпхъэрэджэгъа
щӀэхьэрпхъэрэджэгъа
дыщӀэхьэрпхъэрэджэгъа
фыщӀэхьэрпхъэрэджэгъа
щӀэхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхьэрпхъэрэджэгъа
ущӀэмыхьэрпхъэрэджэгъа
щӀэмыхьэрпхъэрэджэгъа
дыщӀэмыхьэрпхъэрэджэгъа
фыщӀэмыхьэрпхъэрэджэгъа
щӀэмыхьэрпхъэрэджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхьэрпхъэрэджэн
ущӀэхьэрпхъэрэджэн
щӀэхьэрпхъэрэджэн
дыщӀэхьэрпхъэрэджэн
фыщӀэхьэрпхъэрэджэн
щӀэхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхьэрпхъэрэджэн
ущӀэмыхьэрпхъэрэджэн
щӀэмыхьэрпхъэрэджэн
дыщӀэмыхьэрпхъэрэджэн
фыщӀэмыхьэрпхъэрэджэн
щӀэмыхьэрпхъэрэджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхьэрпхъэрэджэну
ущӀэхьэрпхъэрэджэну
щӀэхьэрпхъэрэджэну
дыщӀэхьэрпхъэрэджэну
фыщӀэхьэрпхъэрэджэну
щӀэхьэрпхъэрэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхьэрпхъэрэджэну
ущӀэмыхьэрпхъэрэджэну
щӀэмыхьэрпхъэрэджэну
дыщӀэмыхьэрпхъэрэджэну
фыщӀэмыхьэрпхъэрэджэну
щӀэмыхьэрпхъэрэджэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхьэрпхъэраджэу
ухьэрпхъэраджэу
хьэрпхъэраджэу
дыхьэрпхъэраджэу
фыхьэрпхъэраджэу
хьэрпхъэраджэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхьэрпхъэраджэу
умыхьэрпхъэраджэу
мыхьэрпхъэраджэу
дымыхьэрпхъэраджэу
фымыхьэрпхъэраджэу
мыхьэрпхъэраджэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхьэрпхъэрэджауэ
ухьэрпхъэрэджауэ
хьэрпхъэрэджауэ
дыхьэрпхъэрэджауэ
фыхьэрпхъэрэджауэ
хьэрпхъэрэджауэ / хьэрпхъэрэджа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхьэрпхъэрэджауэ
умыхьэрпхъэрэджауэ
мыхьэрпхъэрэджауэ
дымыхьэрпхъэрэджауэ
фымыхьэрпхъэрэджауэ
мыхьэрпхъэрэджауэ(хэ) / мыхьэрпхъэрэджа(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыхьэрпхъэраджэурэ
ухьэрпхъэраджэурэ
хьэрпхъэраджэурэ
дыхьэрпхъэраджэурэ
фыхьэрпхъэраджэурэ
хьэрпхъэраджэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыхьэрпхъэраджэурэ
умыхьэрпхъэраджэурэ
мыхьэрпхъэраджэурэ
дымыхьэрпхъэраджэурэ
фымыхьэрпхъэраджэурэ
мыхьэрпхъэраджэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хьэрпхъэрадж]э
[хьэрпхъэрадж]эр
--
[хьэрпхъэрадж]эхэр
Эргативнэ:
[хьэрпхъэрадж]э
[хьэрпхъэрадж]эм
--
[хьэрпхъэрадж]эхэм
Послеложнэ:
[хьэрпхъэрадж]экӀэ
[хьэрпхъэрадж]эмкӀэ
[хьэрпхъэрадж]эхэкӀэ
[хьэрпхъэрадж]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хьэрпхъэрадж]эуэ
[хьэрпхъэрадж]эрауэ
[хьэрпхъэрадж]эхэу
[хьэрпхъэрадж]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хьэрпхъэрэдж]а
[хьэрпхъэрэдж]ар
--
[хьэрпхъэрэдж]ахэр
Эргативнэ:
[хьэрпхъэрэдж]а
[хьэрпхъэрэдж]ам
--
[хьэрпхъэрэдж]ахэм
Послеложнэ:
[хьэрпхъэрэдж]акӀэ
[хьэрпхъэрэдж]амкӀэ
[хьэрпхъэрэдж]ахэкӀэ
[хьэрпхъэрэдж]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хьэрпхъэрэдж]ауэ
[хьэрпхъэрэдж]арауэ
[хьэрпхъэрэдж]ахэу
[хьэрпхъэрэдж]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хьэрпхъэрэдж]эн
[хьэрпхъэрэдж]эныр
--
[хьэрпхъэрэдж]энхэр
Эргативнэ:
[хьэрпхъэрэдж]эн
[хьэрпхъэрэдж]эным
--
[хьэрпхъэрэдж]энхэм
Послеложнэ:
[хьэрпхъэрэдж]энкӀэ
[хьэрпхъэрэдж]энымкӀэ
[хьэрпхъэрэдж]энхэкӀэ
[хьэрпхъэрэдж]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хьэрпхъэрэдж]эну
[хьэрпхъэрэдж]энырауэ
[хьэрпхъэрэдж]энхэу
[хьэрпхъэрэдж]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хьэрпхъэрэдж]эну
[хьэрпхъэрэдж]энур
--
[хьэрпхъэрэдж]энухэр
Эргативнэ:
[хьэрпхъэрэдж]эну
[хьэрпхъэрэдж]энум
--
[хьэрпхъэрэдж]энухэм
Послеложнэ:
[хьэрпхъэрэдж]энукӀэ
[хьэрпхъэрэдж]энумкӀэ
[хьэрпхъэрэдж]энухэкӀэ
[хьэрпхъэрэдж]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хьэрпхъэрэдж]энууэ
[хьэрпхъэрэдж]энурауэ
[хьэрпхъэрэдж]энухэу
[хьэрпхъэрэдж]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ПӀейтеин, гузэвэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
хьэрпхъэрэджэн: worry, fret
УРЫСЫБЗЭ
хьэрпхъэрэджэн: волноваться, переживать
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.