Wt/kbd/хьэпӏацӏэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

хьэпӏацӏэ (1)
хьэпӏацӏэ (1)
хьэпӏацӏэ (1)
хьэпӏацӏэ (2)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [ħɐ'pʹɑ:tʹsɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[хьэпӏацӏ] + -э

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	хьэпӏацӏэ	хьэпӏацӏэр	--	хьэпӏацӏэхэр
Эргативнэ:	хьэпӏацӏэ	хьэпӏацӏэм	--	хьэпӏацӏэхэм
Послеложнэ:	хьэпӏацӏэкӀэ	хьэпӏацӏэмкӀэ	хьэпӏацӏэхэкӀэ	хьэпӏацӏэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	хьэпӏацӏэу	хьэпӏацӏэрауэ	хьэпӏацӏэхэу	хьэпӏацӏэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Хьэпщхупщхэм, хьэмбылу зэмылӀэужьыгъуэхэм я жылэм (джэдыкӀэм) къипщагъащӀэ псэушхьэ.
Шылащхьэ зыщӀ хьэпӀацӀэ.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

ХьэпӀацӀэ гъэшхэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

хьэпӏацӏэ: 1. worm, larva, caterpillar 2. silkworm (larvae)
ХьэпӀацӀэ гъэшхэн: feed silkworms

УРЫСЫБЗЭ

хьэпӏацӏэ: 1. червяк; личинка 2. шелкопряд (гусеница)
ХьэпӀацӀэ гъэшхэн: кормить шелкопряда

псалъафэ зэпыщӀахэр

ХьэпӀацӀэ лыбжьэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: small fries, chumps, dorks
     Урысыбзэ: мелкота.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

ХьэпӀацӀэ еуэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: become wormy, become infested with worms (about fruit)
        МыӀэрысэм хьэпӀацӀэ еуащ: the apples have become wormy
     Урысыбзэ: зачервиветь, стать червивым (о плодах).
        МыӀэрысэм хьэпӀацӀэ еуащ: яблоки стали червивыми
  Псалъэ зэпхахэр:
     МыӀэрысэм хьэпӀацӀэ еуащ.
  Щапхъэхэр:

хьэпӀацӀэ хуле

  Мыхьэнэ: Нэм къищтэ къудей псэущхьэкӀэ.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: larva
     Урысыбзэ: личинка
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.