АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "хъарзынэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хъарзынэн
щымыӀэныгъэ:
мыхъарзынэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэн
ухъарзынэн
хъарзынэн
дыхъарзынэн
фыхъарзынэн
хъарзынэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэн
умыхъарзынэн
мыхъарзынэн
дымыхъарзынэн
фымыхъарзынэн
мыхъарзынэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хъарзынэ(т)!
фыхъарзынэ(т)!
щымыӀэныгъэ:
умыхъарзынэ(т)!
фымыхъарзынэ(т)!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срехъарзынэ
урехъарзынэ
ирехъарзынэ
дрехъарзынэ
фрехъарзынэ
ирехъарзынэ
щымыӀэныгъэ:
сремыхъарзынэ
уремыхъарзынэ
иремыхъарзынэ
дремыхъарзынэ
фремыхъарзынэ
иремыхъарзынэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэщ
ухъарзынэщ
хъарзынэщ
дыхъарзынэщ
фыхъарзынэщ
хъарзынэ(хэ)щ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэкъым
ухъарзынэкъым
хъарзынэкъым
дыхъарзынэкъым
фыхъарзынэкъым
хъарзынэ(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэт
ухъарзынэт
хъарзынэт
дыхъарзынэт
фыхъарзынэт
хъарзынэ(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэтэкъым
ухъарзынэтэкъым
хъарзынэтэкъым
дыхъарзынэтэкъым
фыхъарзынэтэкъым
хъарзынэ(хэ)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынащ
ухъарзынащ
хъарзынащ
дыхъарзынащ
фыхъарзынащ
хъарзына(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынакъым
ухъарзынакъым
хъарзынакъым
дыхъарзынакъым
фыхъарзынакъым
хъарзына(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынат
ухъарзынат
хъарзынат
дыхъарзынат
фыхъарзынат
хъарзына(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынатэкъым
ухъарзынатэкъым
хъарзынатэкъым
дыхъарзынатэкъым
фыхъарзынатэкъым
хъарзына(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъащ
ухъарзынэгъащ
хъарзынэгъащ
дыхъарзынэгъащ
фыхъарзынэгъащ
хъарзынэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъакъым
ухъарзынэгъакъым
хъарзынэгъакъым
дыхъарзынэгъакъым
фыхъарзынэгъакъым
хъарзынэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъат
ухъарзынэгъат
хъарзынэгъат
дыхъарзынэгъат
фыхъарзынэгъат
хъарзынэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъатэкъым
ухъарзынэгъатэкъым
хъарзынэгъатэкъым
дыхъарзынэгъатэкъым
фыхъарзынэгъатэкъым
хъарзынэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэщ
ухъарзынэщ
хъарзынэщ
дыхъарзынэщ
фыхъарзынэщ
хъарзынэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэкъым
ухъарзынэкъым
хъарзынэкъым
дыхъарзынэкъым
фыхъарзынэкъым
хъарзынэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэт
ухъарзынэт
хъарзынэт
дыхъарзынэт
фыхъарзынэт
хъарзынэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэтэкъым
ухъарзынэтэкъым
хъарзынэтэкъым
дыхъарзынэтэкъым
фыхъарзынэтэкъым
хъарзынэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнщ
ухъарзынэнщ
хъарзынэнщ
дыхъарзынэнщ
фыхъарзынэнщ
хъарзынэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнкъым
ухъарзынэнкъым
хъарзынэнкъым
дыхъарзынэнкъым
фыхъарзынэнкъым
хъарзынэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнущ
ухъарзынэнущ
хъарзынэнущ
дыхъарзынэнущ
фыхъарзынэнущ
хъарзынэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнукъым
ухъарзынэнукъым
хъарзынэнукъым
дыхъарзынэнукъым
фыхъарзынэнукъым
хъарзынэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэ
ухъарзынэ
хъарзынэ
дыхъарзынэ
фыхъарзынэ
хъарзынэ(хэ)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэкъэ
ухъарзынэкъэ
хъарзынэкъэ
дыхъарзынэкъэ
фыхъарзынэкъэ
хъарзынэ(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэт
ухъарзынэт
хъарзынэт
дыхъарзынэт
фыхъарзынэт
хъарзынэ(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэтэкъэ
ухъарзынэтэкъэ
хъарзынэтэкъэ
дыхъарзынэтэкъэ
фыхъарзынэтэкъэ
хъарзынэ(хэ)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзына
ухъарзына
хъарзына
дыхъарзына
фыхъарзына
хъарзына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынакъэ
ухъарзынакъэ
хъарзынакъэ
дыхъарзынакъэ
фыхъарзынакъэ
хъарзына(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынат
ухъарзынат
хъарзынат
дыхъарзынат
фыхъарзынат
хъарзына(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынатэкъэ
ухъарзынатэкъэ
хъарзынатэкъэ
дыхъарзынатэкъэ
фыхъарзынатэкъэ
хъарзына(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъа
ухъарзынэгъа
хъарзынэгъа
дыхъарзынэгъа
фыхъарзынэгъа
хъарзынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъакъэ
ухъарзынэгъакъэ
хъарзынэгъакъэ
дыхъарзынэгъакъэ
фыхъарзынэгъакъэ
хъарзынэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъат
ухъарзынэгъат
хъарзынэгъат
дыхъарзынэгъат
фыхъарзынэгъат
хъарзынэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъатэкъэ
ухъарзынэгъатэкъэ
хъарзынэгъатэкъэ
дыхъарзынэгъатэкъэ
фыхъарзынэгъатэкъэ
хъарзынэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэ
ухъарзынэ
хъарзынэ
дыхъарзынэ
фыхъарзынэ
хъарзынэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэкъэ
ухъарзынэкъэ
хъарзынэкъэ
дыхъарзынэкъэ
фыхъарзынэкъэ
хъарзынэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэт
ухъарзынэт
хъарзынэт
дыхъарзынэт
фыхъарзынэт
хъарзынэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэтэкъэ
ухъарзынэтэкъэ
хъарзынэтэкъэ
дыхъарзынэтэкъэ
фыхъарзынэтэкъэ
хъарзынэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэн
ухъарзынэн
хъарзынэн
дыхъарзынэн
фыхъарзынэн
хъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнкъэ
ухъарзынэнкъэ
хъарзынэнкъэ
дыхъарзынэнкъэ
фыхъарзынэнкъэ
хъарзынэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэну
ухъарзынэну
хъарзынэну
дыхъарзынэну
фыхъарзынэну
хъарзынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнукъэ
ухъарзынэнукъэ
хъарзынэнукъэ
дыхъарзынэнукъэ
фыхъарзынэнукъэ
хъарзынэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэмэ
ухъарзынэмэ
хъарзынэмэ
дыхъарзынэмэ
фыхъарзынэмэ
хъарзынэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэмэ
умыхъарзынэмэ
мыхъарзынэмэ
дымыхъарзынэмэ
фымыхъарзынэмэ
мыхъарзынэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынамэ
ухъарзынамэ
хъарзынамэ
дыхъарзынамэ
фыхъарзынамэ
хъарзына(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынамэ
умыхъарзынамэ
мыхъарзынамэ
дымыхъарзынамэ
фымыхъарзынамэ
мыхъарзына(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъамэ
ухъарзынэгъамэ
хъарзынэгъамэ
дыхъарзынэгъамэ
фыхъарзынэгъамэ
хъарзынэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэгъамэ
умыхъарзынэгъамэ
мыхъарзынэгъамэ
дымыхъарзынэгъамэ
фымыхъарзынэгъамэ
мыхъарзынэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнмэ
ухъарзынэнмэ
хъарзынэнмэ
дыхъарзынэнмэ
фыхъарзынэнмэ
хъарзынэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэнмэ
умыхъарзынэнмэ
мыхъарзынэнмэ
дымыхъарзынэнмэ
фымыхъарзынэнмэ
мыхъарзынэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнумэ
ухъарзынэнумэ
хъарзынэнумэ
дыхъарзынэнумэ
фыхъарзынэнумэ
хъарзынэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэнумэ
умыхъарзынэнумэ
мыхъарзынэнумэ
дымыхъарзынэнумэ
фымыхъарзынэнумэ
мыхъарзынэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэтэмэ
ухъарзынэтэмэ
хъарзынэтэмэ
дыхъарзынэтэмэ
фыхъарзынэтэмэ
хъарзынэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэтэмэ
умыхъарзынэтэмэ
мыхъарзынэтэмэ
дымыхъарзынэтэмэ
фымыхъарзынэтэмэ
мыхъарзынэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынатэмэ
ухъарзынатэмэ
хъарзынатэмэ
дыхъарзынатэмэ
фыхъарзынатэмэ
хъарзына(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынатэмэ
умыхъарзынатэмэ
мыхъарзынатэмэ
дымыхъарзынатэмэ
фымыхъарзынатэмэ
мыхъарзына(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъатэмэ
ухъарзынэгъатэмэ
хъарзынэгъатэмэ
дыхъарзынэгъатэмэ
фыхъарзынэгъатэмэ
хъарзынэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэгъатэмэ
умыхъарзынэгъатэмэ
мыхъарзынэгъатэмэ
дымыхъарзынэгъатэмэ
фымыхъарзынэгъатэмэ
мыхъарзынэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнтэмэ
ухъарзынэнтэмэ
хъарзынэнтэмэ
дыхъарзынэнтэмэ
фыхъарзынэнтэмэ
хъарзынэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэнтэмэ
умыхъарзынэнтэмэ
мыхъарзынэнтэмэ
дымыхъарзынэнтэмэ
фымыхъарзынэнтэмэ
мыхъарзынэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнутэмэ
ухъарзынэнутэмэ
хъарзынэнутэмэ
дыхъарзынэнутэмэ
фыхъарзынэнутэмэ
хъарзынэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэнутэмэ
умыхъарзынэнутэмэ
мыхъарзынэнутэмэ
дымыхъарзынэнутэмэ
фымыхъарзынэнутэмэ
мыхъарзынэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнт
ухъарзынэнт
хъарзынэнт
дыхъарзынэнт
фыхъарзынэнт
хъарзынэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнтэкъым
ухъарзынэнтэкъым
хъарзынэнтэкъым
дыхъарзынэнтэкъым
фыхъарзынэнтэкъым
хъарзынэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнут
ухъарзынэнут
хъарзынэнут
дыхъарзынэнут
фыхъарзынэнут
хъарзынэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнутэкъым
ухъарзынэнутэкъым
хъарзынэнутэкъым
дыхъарзынэнутэкъым
фыхъарзынэнутэкъым
хъарзынэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэми
ухъарзынэми
хъарзынэми
дыхъарзынэми
фыхъарзынэми
хъарзынэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэми
умыхъарзынэми
мыхъарзынэми
дымыхъарзынэми
фымыхъарзынэми
мыхъарзынэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынами
ухъарзынами
хъарзынами
дыхъарзынами
фыхъарзынами
хъарзына(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынами
умыхъарзынами
мыхъарзынами
дымыхъарзынами
фымыхъарзынами
мыхъарзына(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъами
ухъарзынэгъами
хъарзынэгъами
дыхъарзынэгъами
фыхъарзынэгъами
хъарзынэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэгъами
умыхъарзынэгъами
мыхъарзынэгъами
дымыхъарзынэгъами
фымыхъарзынэгъами
мыхъарзынэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнми
ухъарзынэнми
хъарзынэнми
дыхъарзынэнми
фыхъарзынэнми
хъарзынэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэнми
умыхъарзынэнми
мыхъарзынэнми
дымыхъарзынэнми
фымыхъарзынэнми
мыхъарзынэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнуми
ухъарзынэнуми
хъарзынэнуми
дыхъарзынэнуми
фыхъарзынэнуми
хъарзынэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэнуми
умыхъарзынэнуми
мыхъарзынэнуми
дымыхъарзынэнуми
фымыхъарзынэнуми
мыхъарзынэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэтэми
ухъарзынэтэми
хъарзынэтэми
дыхъарзынэтэми
фыхъарзынэтэми
хъарзынэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэтэми
умыхъарзынэтэми
мыхъарзынэтэми
дымыхъарзынэтэми
фымыхъарзынэтэми
мыхъарзынэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынатэми
ухъарзынатэми
хъарзынатэми
дыхъарзынатэми
фыхъарзынатэми
хъарзына(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынатэми
умыхъарзынатэми
мыхъарзынатэми
дымыхъарзынатэми
фымыхъарзынатэми
мыхъарзына(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэгъатэми
ухъарзынэгъатэми
хъарзынэгъатэми
дыхъарзынэгъатэми
фыхъарзынэгъатэми
хъарзынэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэгъатэми
умыхъарзынэгъатэми
мыхъарзынэгъатэми
дымыхъарзынэгъатэми
фымыхъарзынэгъатэми
мыхъарзынэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнтэми
ухъарзынэнтэми
хъарзынэнтэми
дыхъарзынэнтэми
фыхъарзынэнтэми
хъарзынэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэнтэми
умыхъарзынэнтэми
мыхъарзынэнтэми
дымыхъарзынэнтэми
фымыхъарзынэнтэми
мыхъарзынэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхъарзынэнутэми
ухъарзынэнутэми
хъарзынэнутэми
дыхъарзынэнутэми
фыхъарзынэнутэми
хъарзынэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынэнутэми
умыхъарзынэнутэми
мыхъарзынэнутэми
дымыхъарзынэнутэми
фымыхъарзынэнутэми
мыхъарзынэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхъарзынаи
ухъарзынаи
хъарзынаи
дыхъарзынаи
фыхъарзынаи
хъарзынаи
щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынаи
умыхъарзынаи
мыхъарзынаи
дымыхъарзынаи
фымыхъарзынаи
мыхъарзынаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхъарзынащэрэт
ухъарзынащэрэт
хъарзынащэрэт
дыхъарзынащэрэт
фыхъарзынащэрэт
хъарзынащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыхъарзынащэрэт
умыхъарзынащэрэт
мыхъарзынащэрэт
дымыхъарзынащэрэт
фымыхъарзынащэрэт
мыхъарзынащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнщ
ухъарзынагъэнщ
хъарзынагъэнщ
дыхъарзынагъэнщ
фыхъарзынагъэнщ
хъарзынагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнкъым
ухъарзынагъэнкъым
хъарзынагъэнкъым
дыхъарзынагъэнкъым
фыхъарзынагъэнкъым
хъарзынагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнт
ухъарзынагъэнт
хъарзынагъэнт
дыхъарзынагъэнт
фыхъарзынагъэнт
хъарзынагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнтэкъым
ухъарзынагъэнтэкъым
хъарзынагъэнтэкъым
дыхъарзынагъэнтэкъым
фыхъарзынагъэнтэкъым
хъарзынагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэн
ухъарзынагъэн
хъарзынагъэн
дыхъарзынагъэн
фыхъарзынагъэн
хъарзынагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнкъэ
ухъарзынагъэнкъэ
хъарзынагъэнкъэ
дыхъарзынагъэнкъэ
фыхъарзынагъэнкъэ
хъарзынагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнт
ухъарзынагъэнт
хъарзынагъэнт
дыхъарзынагъэнт
фыхъарзынагъэнт
хъарзынагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнтэкъэ
ухъарзынагъэнтэкъэ
хъарзынагъэнтэкъэ
дыхъарзынагъэнтэкъэ
фыхъарзынагъэнтэкъэ
хъарзынагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнущ
ухъарзынагъэнущ
хъарзынагъэнущ
дыхъарзынагъэнущ
фыхъарзынагъэнущ
хъарзынагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнукъым
ухъарзынагъэнукъым
хъарзынагъэнукъым
дыхъарзынагъэнукъым
фыхъарзынагъэнукъым
хъарзынагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнут
ухъарзынагъэнут
хъарзынагъэнут
дыхъарзынагъэнут
фыхъарзынагъэнут
хъарзынагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнутэкъым
ухъарзынагъэнутэкъым
хъарзынагъэнутэкъым
дыхъарзынагъэнутэкъым
фыхъарзынагъэнутэкъым
хъарзынагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэну
ухъарзынагъэну
хъарзынагъэну
дыхъарзынагъэну
фыхъарзынагъэну
хъарзынагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнукъэ
ухъарзынагъэнукъэ
хъарзынагъэнукъэ
дыхъарзынагъэнукъэ
фыхъарзынагъэнукъэ
хъарзынагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнут
ухъарзынагъэнут
хъарзынагъэнут
дыхъарзынагъэнут
фыхъарзынагъэнут
хъарзынагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхъарзынагъэнутэкъэ
ухъарзынагъэнутэкъэ
хъарзынагъэнутэкъэ
дыхъарзынагъэнутэкъэ
фыхъарзынагъэнутэкъэ
хъарзынагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхъарзынэ
ухъарзынэ
хъарзынэ
дыхъарзынэ
фыхъарзынэ
хъарзынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхъарзынэ
умыхъарзынэ
мыхъарзынэ
дымыхъарзынэ
фымыхъарзынэ
мыхъарзынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхъарзына
ухъарзына
хъарзына
дыхъарзына
фыхъарзына
хъарзына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхъарзына
умыхъарзына
мыхъарзына
дымыхъарзына
фымыхъарзына
мыхъарзына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхъарзынэгъа
ухъарзынэгъа
хъарзынэгъа
дыхъарзынэгъа
фыхъарзынэгъа
хъарзынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхъарзынэгъа
умыхъарзынэгъа
мыхъарзынэгъа
дымыхъарзынэгъа
фымыхъарзынэгъа
мыхъарзынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхъарзынэн
ухъарзынэн
хъарзынэн
дыхъарзынэн
фыхъарзынэн
хъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхъарзынэн
умыхъарзынэн
мыхъарзынэн
дымыхъарзынэн
фымыхъарзынэн
мыхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхъарзынэну
ухъарзынэну
хъарзынэну
дыхъарзынэну
фыхъарзынэну
хъарзынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхъарзынэну
умыхъарзынэну
мыхъарзынэну
дымыхъарзынэну
фымыхъарзынэну
мыхъарзынэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхъарзынэ
узэрыхъарзынэ
зэрыхъарзынэ
дызэрыхъарзынэ
фызэрыхъарзынэ
зэрыхъарзынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхъарзынэ
узэрымыхъарзынэ
зэрымыхъарзынэ
дызэрымыхъарзынэ
фызэрымыхъарзынэ
зэрымыхъарзынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхъарзына
узэрыхъарзына
зэрыхъарзына
дызэрыхъарзына
фызэрыхъарзына
зэрыхъарзына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхъарзына
узэрымыхъарзына
зэрымыхъарзына
дызэрымыхъарзына
фызэрымыхъарзына
зэрымыхъарзына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхъарзынэгъа
узэрыхъарзынэгъа
зэрыхъарзынэгъа
дызэрыхъарзынэгъа
фызэрыхъарзынэгъа
зэрыхъарзынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхъарзынэгъа
узэрымыхъарзынэгъа
зэрымыхъарзынэгъа
дызэрымыхъарзынэгъа
фызэрымыхъарзынэгъа
зэрымыхъарзынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхъарзынэн
узэрыхъарзынэн
зэрыхъарзынэн
дызэрыхъарзынэн
фызэрыхъарзынэн
зэрыхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхъарзынэн
узэрымыхъарзынэн
зэрымыхъарзынэн
дызэрымыхъарзынэн
фызэрымыхъарзынэн
зэрымыхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхъарзынэну
узэрыхъарзынэну
зэрыхъарзынэну
дызэрыхъарзынэну
фызэрыхъарзынэну
зэрыхъарзынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыхъарзынэну
узэрымыхъарзынэну
зэрымыхъарзынэну
дызэрымыхъарзынэну
фызэрымыхъарзынэну
зэрымыхъарзынэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхъарзынэ
ущыхъарзынэ
щыхъарзынэ
дыщыхъарзынэ
фыщыхъарзынэ
щыхъарзынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхъарзынэ
ущымыхъарзынэ
щымыхъарзынэ
дыщымыхъарзынэ
фыщымыхъарзынэ
щымыхъарзынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхъарзына
ущыхъарзына
щыхъарзына
дыщыхъарзына
фыщыхъарзына
щыхъарзына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхъарзына
ущымыхъарзына
щымыхъарзына
дыщымыхъарзына
фыщымыхъарзына
щымыхъарзына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхъарзынэгъа
ущыхъарзынэгъа
щыхъарзынэгъа
дыщыхъарзынэгъа
фыщыхъарзынэгъа
щыхъарзынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхъарзынэгъа
ущымыхъарзынэгъа
щымыхъарзынэгъа
дыщымыхъарзынэгъа
фыщымыхъарзынэгъа
щымыхъарзынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхъарзынэн
ущыхъарзынэн
щыхъарзынэн
дыщыхъарзынэн
фыщыхъарзынэн
щыхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхъарзынэн
ущымыхъарзынэн
щымыхъарзынэн
дыщымыхъарзынэн
фыщымыхъарзынэн
щымыхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхъарзынэну
ущыхъарзынэну
щыхъарзынэну
дыщыхъарзынэну
фыщыхъарзынэну
щыхъарзынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыхъарзынэну
ущымыхъарзынэну
щымыхъарзынэну
дыщымыхъарзынэну
фыщымыхъарзынэну
щымыхъарзынэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхъарзынэ
уздэхъарзынэ
здэхъарзынэ
дыздэхъарзынэ
фыздэхъарзынэ
здэхъарзынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхъарзынэ
уздэмыхъарзынэ
здэмыхъарзынэ
дыздэмыхъарзынэ
фыздэмыхъарзынэ
здэмыхъарзынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхъарзына
уздэхъарзына
здэхъарзына
дыздэхъарзына
фыздэхъарзына
здэхъарзына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхъарзына
уздэмыхъарзына
здэмыхъарзына
дыздэмыхъарзына
фыздэмыхъарзына
здэмыхъарзына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхъарзынэгъа
уздэхъарзынэгъа
здэхъарзынэгъа
дыздэхъарзынэгъа
фыздэхъарзынэгъа
здэхъарзынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхъарзынэгъа
уздэмыхъарзынэгъа
здэмыхъарзынэгъа
дыздэмыхъарзынэгъа
фыздэмыхъарзынэгъа
здэмыхъарзынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхъарзынэн
уздэхъарзынэн
здэхъарзынэн
дыздэхъарзынэн
фыздэхъарзынэн
здэхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхъарзынэн
уздэмыхъарзынэн
здэмыхъарзынэн
дыздэмыхъарзынэн
фыздэмыхъарзынэн
здэмыхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэхъарзынэну
уздэхъарзынэну
здэхъарзынэну
дыздэхъарзынэну
фыздэхъарзынэну
здэхъарзынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыхъарзынэну
уздэмыхъарзынэну
здэмыхъарзынэну
дыздэмыхъарзынэну
фыздэмыхъарзынэну
здэмыхъарзынэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхъарзынэ
ущӀэхъарзынэ
щӀэхъарзынэ
дыщӀэхъарзынэ
фыщӀэхъарзынэ
щӀэхъарзынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхъарзынэ
ущӀэмыхъарзынэ
щӀэмыхъарзынэ
дыщӀэмыхъарзынэ
фыщӀэмыхъарзынэ
щӀэмыхъарзынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхъарзына
ущӀэхъарзына
щӀэхъарзына
дыщӀэхъарзына
фыщӀэхъарзына
щӀэхъарзына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхъарзына
ущӀэмыхъарзына
щӀэмыхъарзына
дыщӀэмыхъарзына
фыщӀэмыхъарзына
щӀэмыхъарзына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхъарзынэгъа
ущӀэхъарзынэгъа
щӀэхъарзынэгъа
дыщӀэхъарзынэгъа
фыщӀэхъарзынэгъа
щӀэхъарзынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхъарзынэгъа
ущӀэмыхъарзынэгъа
щӀэмыхъарзынэгъа
дыщӀэмыхъарзынэгъа
фыщӀэмыхъарзынэгъа
щӀэмыхъарзынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхъарзынэн
ущӀэхъарзынэн
щӀэхъарзынэн
дыщӀэхъарзынэн
фыщӀэхъарзынэн
щӀэхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхъарзынэн
ущӀэмыхъарзынэн
щӀэмыхъарзынэн
дыщӀэмыхъарзынэн
фыщӀэмыхъарзынэн
щӀэмыхъарзынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэхъарзынэну
ущӀэхъарзынэну
щӀэхъарзынэну
дыщӀэхъарзынэну
фыщӀэхъарзынэну
щӀэхъарзынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыхъарзынэну
ущӀэмыхъарзынэну
щӀэмыхъарзынэну
дыщӀэмыхъарзынэну
фыщӀэмыхъарзынэну
щӀэмыхъарзынэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхъарзынэу
ухъарзынэу
хъарзынэу
дыхъарзынэу
фыхъарзынэу
хъарзынэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхъарзынэу
умыхъарзынэу
мыхъарзынэу
дымыхъарзынэу
фымыхъарзынэу
мыхъарзынэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхъарзынауэ
ухъарзынауэ
хъарзынауэ
дыхъарзынауэ
фыхъарзынауэ
хъарзынауэ / хъарзына(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыхъарзынауэ
умыхъарзынауэ
мыхъарзынауэ
дымыхъарзынауэ
фымыхъарзынауэ
мыхъарзынауэ(хэ) / мыхъарзына(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыхъарзынэурэ
ухъарзынэурэ
хъарзынэурэ
дыхъарзынэурэ
фыхъарзынэурэ
хъарзынэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыхъарзынэурэ
умыхъарзынэурэ
мыхъарзынэурэ
дымыхъарзынэурэ
фымыхъарзынэурэ
мыхъарзынэ(хэ)урэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [хъарзын]э
[хъарзын]эр
--
[хъарзын]эхэр
Эргативнэ: [хъарзын]э
[хъарзын]эм
--
[хъарзын]эхэм
Послеложнэ: [хъарзын]экӀэ
[хъарзын]эмкӀэ
[хъарзын]эхэкӀэ
[хъарзын]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [хъарзын]эу
[хъарзын]эрауэ
[хъарзын]эхэу
[хъарзын]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [хъарзын]а
[хъарзын]ар
--
[хъарзын]ахэр
Эргативнэ: [хъарзын]а
[хъарзын]ам
--
[хъарзын]ахэм
Послеложнэ: [хъарзын]акӀэ
[хъарзын]амкӀэ
[хъарзын]ахэкӀэ
[хъарзын]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [хъарзын]ауэ
[хъарзын]арауэ
[хъарзын]ахэу
[хъарзын]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [хъарзын]эн
[хъарзын]эныр
--
[хъарзын]энхэр
Эргативнэ: [хъарзын]эн
[хъарзын]эным
--
[хъарзын]энхэм
Послеложнэ: [хъарзын]энкӀэ
[хъарзын]энымкӀэ
[хъарзын]энхэкӀэ
[хъарзын]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хъарзын]эну
[хъарзын]энырауэ
[хъарзын]энхэу
[хъарзын]энхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [хъарзын]эну
[хъарзын]энур
--
[хъарзын]энухэр
Эргативнэ: [хъарзын]эну
[хъарзын]энум
--
[хъарзын]энухэм
Послеложнэ: [хъарзын]энукӀэ
[хъарзын]энумкӀэ
[хъарзын]энухэкӀэ
[хъарзын]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [хъарзын]энууэ
[хъарзын]энурауэ
[хъарзын]энухэу
[хъарзын]энухэрауэ
ФӀыуэ, зэрыщытыпхъэу щытын. хъарзынэн: be going well (about things), be fine хъарзынэн: идти хорошо, нормально (о каком-л. деле) Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 