АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
хе- + гъэ- + [хь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "хегъэхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хегъэхьэн
щымыӀэныгъэ:
хемыгъэхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэн
хебгъэхьэн
хригъэхьэн
хедгъэхьэн
хевгъэхьэн
храгъэхьэн
щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэн
хыумыгъэхьэн
хримыгъэхьэн
хедмыгъэхьэн
хевмыгъэхьэн
храмыгъэхьэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хегъэхьэ!
хевгъэхьэ!
щымыӀэныгъэ:
хыумыгъэхьэ!
хевмыгъэхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыхрегъэхьэ
ухрегъэхьэ
хрегъэхьэ
дыхрегъэхьэ
фыхрегъэхьэ
хрегъэхьэ
щымыӀэныгъэ:
сыхремыгъэхьэ
ухремыгъэхьэ
хремыгъэхьэ
дыхремыгъэхьэ
фыхремыгъэхьэ
хремыгъэхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хызогъэхьэ(р)
хыбогъэхьэ(р)
хрегъэхьэ(р)
хыдогъэхьэ(р)
хывогъэхьэ(р)
храгъэхьэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэркъым
хебгъэхьэркъым
хригъэхьэркъым
хедгъэхьэркъым
хевгъэхьэркъым
храгъэхьэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэрт
хебгъэхьэрт
хригъэхьэрт
хедгъэхьэрт
хевгъэхьэрт
храгъэхьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэртэкъым
хебгъэхьэртэкъым
хригъэхьэртэкъым
хедгъэхьэртэкъым
хевгъэхьэртэкъым
храгъэхьэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьащ
хебгъэхьащ
хригъэхьащ
хедгъэхьащ
хевгъэхьащ
храгъэхьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьакъым
хебгъэхьакъым
хригъэхьакъым
хедгъэхьакъым
хевгъэхьакъым
храгъэхьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьат
хебгъэхьат
хригъэхьат
хедгъэхьат
хевгъэхьат
храгъэхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьатэкъым
хебгъэхьатэкъым
хригъэхьатэкъым
хедгъэхьатэкъым
хевгъэхьатэкъым
храгъэхьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъащ
хебгъэхьэгъащ
хригъэхьэгъащ
хедгъэхьэгъащ
хевгъэхьэгъащ
храгъэхьэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъакъым
хебгъэхьэгъакъым
хригъэхьэгъакъым
хедгъэхьэгъакъым
хевгъэхьэгъакъым
храгъэхьэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъат
хебгъэхьэгъат
хригъэхьэгъат
хедгъэхьэгъат
хевгъэхьэгъат
храгъэхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъатэкъым
хебгъэхьэгъатэкъым
хригъэхьэгъатэкъым
хедгъэхьэгъатэкъым
хевгъэхьэгъатэкъым
храгъэхьэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэщ
хебгъэхьэщ
хригъэхьэщ
хедгъэхьэщ
хевгъэхьэщ
храгъэхьэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэкъым
хебгъэхьэкъым
хригъэхьэкъым
хедгъэхьэкъым
хевгъэхьэкъым
храгъэхьэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэт
хебгъэхьэт
хригъэхьэт
хедгъэхьэт
хевгъэхьэт
храгъэхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэтэкъым
хебгъэхьэтэкъым
хригъэхьэтэкъым
хедгъэхьэтэкъым
хевгъэхьэтэкъым
храгъэхьэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнщ
хебгъэхьэнщ
хригъэхьэнщ
хедгъэхьэнщ
хевгъэхьэнщ
храгъэхьэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнкъым
хебгъэхьэнкъым
хригъэхьэнкъым
хедгъэхьэнкъым
хевгъэхьэнкъым
храгъэхьэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнущ
хебгъэхьэнущ
хригъэхьэнущ
хедгъэхьэнущ
хевгъэхьэнущ
храгъэхьэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнукъым
хебгъэхьэнукъым
хригъэхьэнукъым
хедгъэхьэнукъым
хевгъэхьэнукъым
храгъэхьэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэрэ
хебгъэхьэрэ
хригъэхьэрэ
хедгъэхьэрэ
хевгъэхьэрэ
храгъэхьэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэркъэ
хебгъэхьэркъэ
хригъэхьэркъэ
хедгъэхьэркъэ
хевгъэхьэркъэ
храгъэхьэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэрт
хебгъэхьэрт
хригъэхьэрт
хедгъэхьэрт
хевгъэхьэрт
храгъэхьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэртэкъэ
хебгъэхьэртэкъэ
хригъэхьэртэкъэ
хедгъэхьэртэкъэ
хевгъэхьэртэкъэ
храгъэхьэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьа
хебгъэхьа
хригъэхьа
хедгъэхьа
хевгъэхьа
храгъэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьакъэ
хебгъэхьакъэ
хригъэхьакъэ
хедгъэхьакъэ
хевгъэхьакъэ
храгъэхьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьат
хебгъэхьат
хригъэхьат
хедгъэхьат
хевгъэхьат
храгъэхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьатэкъэ
хебгъэхьатэкъэ
хригъэхьатэкъэ
хедгъэхьатэкъэ
хевгъэхьатэкъэ
храгъэхьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъа
хебгъэхьэгъа
хригъэхьэгъа
хедгъэхьэгъа
хевгъэхьэгъа
храгъэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
хезгъэхьэгъакъэ
хебгъэхьэгъакъэ
хригъэхьэгъакъэ
хедгъэхьэгъакъэ
хевгъэхьэгъакъэ
храгъэхьэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъат
хебгъэхьэгъат
хригъэхьэгъат
хедгъэхьэгъат
хевгъэхьэгъат
храгъэхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъатэкъэ
хебгъэхьэгъатэкъэ
хригъэхьэгъатэкъэ
хедгъэхьэгъатэкъэ
хевгъэхьэгъатэкъэ
храгъэхьэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэ
хебгъэхьэ
хригъэхьэ
хедгъэхьэ
хевгъэхьэ
храгъэхьэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэкъэ
хебгъэхьэкъэ
хригъэхьэкъэ
хедгъэхьэкъэ
хевгъэхьэкъэ
храгъэхьэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэт
хебгъэхьэт
хригъэхьэт
хедгъэхьэт
хевгъэхьэт
храгъэхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэтэкъэ
хебгъэхьэтэкъэ
хригъэхьэтэкъэ
хедгъэхьэтэкъэ
хевгъэхьэтэкъэ
храгъэхьэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэн
хебгъэхьэн
хригъэхьэн
хедгъэхьэн
хевгъэхьэн
храгъэхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнкъэ
хебгъэхьэнкъэ
хригъэхьэнкъэ
хедгъэхьэнкъэ
хевгъэхьэнкъэ
храгъэхьэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэну
хебгъэхьэну
хригъэхьэну
хедгъэхьэну
хевгъэхьэну
храгъэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнукъэ
хебгъэхьэнукъэ
хригъэхьэнукъэ
хедгъэхьэнукъэ
хевгъэхьэнукъэ
храгъэхьэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэмэ
хебгъэхьэмэ
хригъэхьэмэ
хедгъэхьэмэ
хевгъэхьэмэ
храгъэхьэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэмэ
хыумыгъэхьэмэ
хримыгъэхьэмэ
хедмыгъэхьэмэ
хевмыгъэхьэмэ
храмыгъэхьэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьамэ
хебгъэхьамэ
хригъэхьамэ
хедгъэхьамэ
хевгъэхьамэ
храгъэхьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьамэ
хыумыгъэхьамэ
хримыгъэхьамэ
хедмыгъэхьамэ
хевмыгъэхьамэ
храмыгъэхьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъамэ
хебгъэхьэгъамэ
хригъэхьэгъамэ
хедгъэхьэгъамэ
хевгъэхьэгъамэ
храгъэхьэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэгъамэ
хыумыгъэхьэгъамэ
хримыгъэхьэгъамэ
хедмыгъэхьэгъамэ
хевмыгъэхьэгъамэ
храмыгъэхьэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнмэ
хебгъэхьэнмэ
хригъэхьэнмэ
хедгъэхьэнмэ
хевгъэхьэнмэ
храгъэхьэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэнмэ
хыумыгъэхьэнмэ
хримыгъэхьэнмэ
хедмыгъэхьэнмэ
хевмыгъэхьэнмэ
храмыгъэхьэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнумэ
хебгъэхьэнумэ
хригъэхьэнумэ
хедгъэхьэнумэ
хевгъэхьэнумэ
храгъэхьэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэнумэ
хыумыгъэхьэнумэ
хримыгъэхьэнумэ
хедмыгъэхьэнумэ
хевмыгъэхьэнумэ
храмыгъэхьэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэтэмэ
хебгъэхьэтэмэ
хригъэхьэтэмэ
хедгъэхьэтэмэ
хевгъэхьэтэмэ
храгъэхьэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэтэмэ
хыумыгъэхьэтэмэ
хримыгъэхьэтэмэ
хедмыгъэхьэтэмэ
хевмыгъэхьэтэмэ
храмыгъэхьэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьатэмэ
хебгъэхьатэмэ
хригъэхьатэмэ
хедгъэхьатэмэ
хевгъэхьатэмэ
храгъэхьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьатэмэ
хыумыгъэхьатэмэ
хримыгъэхьатэмэ
хедмыгъэхьатэмэ
хевмыгъэхьатэмэ
храмыгъэхьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъатэмэ
хебгъэхьэгъатэмэ
хригъэхьэгъатэмэ
хедгъэхьэгъатэмэ
хевгъэхьэгъатэмэ
храгъэхьэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэгъатэмэ
хыумыгъэхьэгъатэмэ
хримыгъэхьэгъатэмэ
хедмыгъэхьэгъатэмэ
хевмыгъэхьэгъатэмэ
храмыгъэхьэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнтэмэ
хебгъэхьэнтэмэ
хригъэхьэнтэмэ
хедгъэхьэнтэмэ
хевгъэхьэнтэмэ
храгъэхьэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэнтэмэ
хыумыгъэхьэнтэмэ
хримыгъэхьэнтэмэ
хедмыгъэхьэнтэмэ
хевмыгъэхьэнтэмэ
храмыгъэхьэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнутэмэ
хебгъэхьэнутэмэ
хригъэхьэнутэмэ
хедгъэхьэнутэмэ
хевгъэхьэнутэмэ
храгъэхьэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэнутэмэ
хыумыгъэхьэнутэмэ
хримыгъэхьэнутэмэ
хедмыгъэхьэнутэмэ
хевмыгъэхьэнутэмэ
храмыгъэхьэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнт
хебгъэхьэнт
хригъэхьэнт
хедгъэхьэнт
хевгъэхьэнт
храгъэхьэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнтэкъым
хебгъэхьэнтэкъым
хригъэхьэнтэкъым
хедгъэхьэнтэкъым
хевгъэхьэнтэкъым
храгъэхьэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнут
хебгъэхьэнут
хригъэхьэнут
хедгъэхьэнут
хевгъэхьэнут
храгъэхьэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнутэкъым
хебгъэхьэнутэкъым
хригъэхьэнутэкъым
хедгъэхьэнутэкъым
хевгъэхьэнутэкъым
храгъэхьэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэми
хебгъэхьэми
хригъэхьэми
хедгъэхьэми
хевгъэхьэми
храгъэхьэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэми
хыумыгъэхьэми
хримыгъэхьэми
хедмыгъэхьэми
хевмыгъэхьэми
храмыгъэхьэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьами
хебгъэхьами
хригъэхьами
хедгъэхьами
хевгъэхьами
храгъэхьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьами
хыумыгъэхьами
хримыгъэхьами
хедмыгъэхьами
хевмыгъэхьами
храмыгъэхьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъами
хебгъэхьэгъами
хригъэхьэгъами
хедгъэхьэгъами
хевгъэхьэгъами
храгъэхьэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэгъами
хыумыгъэхьэгъами
хримыгъэхьэгъами
хедмыгъэхьэгъами
хевмыгъэхьэгъами
храмыгъэхьэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнми
хебгъэхьэнми
хригъэхьэнми
хедгъэхьэнми
хевгъэхьэнми
храгъэхьэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэнми
хыумыгъэхьэнми
хримыгъэхьэнми
хедмыгъэхьэнми
хевмыгъэхьэнми
храмыгъэхьэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнуми
хебгъэхьэнуми
хригъэхьэнуми
хедгъэхьэнуми
хевгъэхьэнуми
храгъэхьэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэнуми
хыумыгъэхьэнуми
хримыгъэхьэнуми
хедмыгъэхьэнуми
хевмыгъэхьэнуми
храмыгъэхьэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэтэми
хебгъэхьэтэми
хригъэхьэтэми
хедгъэхьэтэми
хевгъэхьэтэми
храгъэхьэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэтэми
хыумыгъэхьэтэми
хримыгъэхьэтэми
хедмыгъэхьэтэми
хевмыгъэхьэтэми
храмыгъэхьэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьатэми
хебгъэхьатэми
хригъэхьатэми
хедгъэхьатэми
хевгъэхьатэми
храгъэхьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьатэми
хыумыгъэхьатэми
хримыгъэхьатэми
хедмыгъэхьатэми
хевмыгъэхьатэми
храмыгъэхьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэгъатэми
хебгъэхьэгъатэми
хригъэхьэгъатэми
хедгъэхьэгъатэми
хевгъэхьэгъатэми
храгъэхьэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэгъатэми
хыумыгъэхьэгъатэми
хримыгъэхьэгъатэми
хедмыгъэхьэгъатэми
хевмыгъэхьэгъатэми
храмыгъэхьэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнтэми
хебгъэхьэнтэми
хригъэхьэнтэми
хедгъэхьэнтэми
хевгъэхьэнтэми
храгъэхьэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэнтэми
хыумыгъэхьэнтэми
хримыгъэхьэнтэми
хедмыгъэхьэнтэми
хевмыгъэхьэнтэми
храмыгъэхьэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэхьэнутэми
хебгъэхьэнутэми
хригъэхьэнутэми
хедгъэхьэнутэми
хевгъэхьэнутэми
храгъэхьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьэнутэми
хыумыгъэхьэнутэми
хримыгъэхьэнутэми
хедмыгъэхьэнутэми
хевмыгъэхьэнутэми
храмыгъэхьэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэхьаи
хебгъэхьаи
хригъэхьаи
хедгъэхьаи
хевгъэхьаи
храгъэхьаи
щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьакъыми
хебгъэхьакъыми
хригъэхьакъыми
хедгъэхьакъыми
хевгъэхьакъыми
храгъэхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэхьащэрэт
хебгъэхьащэрэт
хригъэхьащэрэт
хедгъэхьащэрэт
хевгъэхьащэрэт
храгъэхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэхьащэрэт
хыумыгъэхьащэрэт
хримыгъэхьащэрэт
хедмыгъэхьащэрэт
хевмыгъэхьащэрэт
храмыгъэхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнщ
хебгъэхьагъэнщ
хригъэхьагъэнщ
хедгъэхьагъэнщ
хевгъэхьагъэнщ
храгъэхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнкъым
хебгъэхьагъэнкъым
хригъэхьагъэнкъым
хедгъэхьагъэнкъым
хевгъэхьагъэнкъым
храгъэхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнт
хебгъэхьагъэнт
хригъэхьагъэнт
хедгъэхьагъэнт
хевгъэхьагъэнт
храгъэхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнтэкъым
хебгъэхьагъэнтэкъым
хригъэхьагъэнтэкъым
хедгъэхьагъэнтэкъым
хевгъэхьагъэнтэкъым
храгъэхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэн
хебгъэхьагъэн
хригъэхьагъэн
хедгъэхьагъэн
хевгъэхьагъэн
храгъэхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнкъэ
хебгъэхьагъэнкъэ
хригъэхьагъэнкъэ
хедгъэхьагъэнкъэ
хевгъэхьагъэнкъэ
храгъэхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнт
хебгъэхьагъэнт
хригъэхьагъэнт
хедгъэхьагъэнт
хевгъэхьагъэнт
храгъэхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнтэкъэ
хебгъэхьагъэнтэкъэ
хригъэхьагъэнтэкъэ
хедгъэхьагъэнтэкъэ
хевгъэхьагъэнтэкъэ
храгъэхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнущ
хебгъэхьагъэнущ
хригъэхьагъэнущ
хедгъэхьагъэнущ
хевгъэхьагъэнущ
храгъэхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнукъым
хебгъэхьагъэнукъым
хригъэхьагъэнукъым
хедгъэхьагъэнукъым
хевгъэхьагъэнукъым
храгъэхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнут
хебгъэхьагъэнут
хригъэхьагъэнут
хедгъэхьагъэнут
хевгъэхьагъэнут
храгъэхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнутэкъым
хебгъэхьагъэнутэкъым
хригъэхьагъэнутэкъым
хедгъэхьагъэнутэкъым
хевгъэхьагъэнутэкъым
храгъэхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэну
хебгъэхьагъэну
хригъэхьагъэну
хедгъэхьагъэну
хевгъэхьагъэну
храгъэхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнукъэ
хебгъэхьагъэнукъэ
хригъэхьагъэнукъэ
хедгъэхьагъэнукъэ
хевгъэхьагъэнукъэ
храгъэхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнут
хебгъэхьагъэнут
хригъэхьагъэнут
хедгъэхьагъэнут
хевгъэхьагъэнут
храгъэхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэхьагъэнутэкъэ
хебгъэхьагъэнутэкъэ
хригъэхьагъэнутэкъэ
хедгъэхьагъэнутэкъэ
хевгъэхьагъэнутэкъэ
храгъэхьагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэхьэ
хебгъэхьэ
хригъэхьэ
хедгъэхьэ
хевгъэхьэ
храгъэхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэхьэ
хыумыгъэхьэ
хримыгъэхьэ
хедмыгъэхьэ
хевмыгъэхьэ
храмыгъэхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэхьа
хебгъэхьа
хригъэхьа
хедгъэхьа
хевгъэхьа
храгъэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэхьа
хыумыгъэхьа
хримыгъэхьа
хедмыгъэхьа
хевмыгъэхьа
храмыгъэхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэхьэгъа
хебгъэхьэгъа
хригъэхьэгъа
хедгъэхьэгъа
хевгъэхьэгъа
храгъэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэхьэгъа
хыумыгъэхьэгъа
хримыгъэхьэгъа
хедмыгъэхьэгъа
хевмыгъэхьэгъа
храмыгъэхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэхьэн
хебгъэхьэн
хригъэхьэн
хедгъэхьэн
хевгъэхьэн
храгъэхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэхьэн
хыумыгъэхьэн
хримыгъэхьэн
хедмыгъэхьэн
хевмыгъэхьэн
храмыгъэхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэхьэну
хебгъэхьэну
хригъэхьэну
хедгъэхьэну
хевгъэхьэну
храгъэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэхьэну
хыумыгъэхьэну
хримыгъэхьэну
хедмыгъэхьэну
хевмыгъэхьэну
храмыгъэхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
хегъэхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хегъэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хегъэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хегъэхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хегъэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэхьэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэхьэ
зэрыхебгъэхьэ
зэрыхригъэхьэ
зэрыхедгъэхьэ
зэрыхевгъэхьэ
зэрыхрагъэхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэхьэ
зэрыхыумыгъэхьэ
зэрыхримыгъэхьэ
зэрыхедмыгъэхьэ
зэрыхевмыгъэхьэ
зэрыхрамыгъэхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэхьа
зэрыхебгъэхьа
зэрыхригъэхьа
зэрыхедгъэхьа
зэрыхевгъэхьа
зэрыхрагъэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэхьа
зэрыхыумыгъэхьа
зэрыхримыгъэхьа
зэрыхедмыгъэхьа
зэрыхевмыгъэхьа
зэрыхрамыгъэхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэхьэгъа
зэрыхебгъэхьэгъа
зэрыхригъэхьэгъа
зэрыхедгъэхьэгъа
зэрыхевгъэхьэгъа
зэрыхрагъэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэхьэгъа
зэрыхыумыгъэхьэгъа
зэрыхримыгъэхьэгъа
зэрыхедмыгъэхьэгъа
зэрыхевмыгъэхьэгъа
зэрыхрамыгъэхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэхьэн
зэрыхебгъэхьэн
зэрыхригъэхьэн
зэрыхедгъэхьэн
зэрыхевгъэхьэн
зэрыхрагъэхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэхьэн
зэрыхыумыгъэхьэн
зэрыхримыгъэхьэн
зэрыхедмыгъэхьэн
зэрыхевмыгъэхьэн
зэрыхрамыгъэхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэхьэну
зэрыхебгъэхьэну
зэрыхригъэхьэну
зэрыхедгъэхьэну
зэрыхевгъэхьэну
зэрыхрагъэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэхьэну
зэрыхыумыгъэхьэну
зэрыхримыгъэхьэну
зэрыхедмыгъэхьэну
зэрыхевмыгъэхьэну
зэрыхрамыгъэхьэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэхьэ
щыхебгъэхьэ
щыхригъэхьэ
щыхедгъэхьэ
щыхевгъэхьэ
щыхрагъэхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэхьэ
щыхыумыгъэхьэ
щыхримыгъэхьэ
щыхедмыгъэхьэ
щыхевмыгъэхьэ
щыхрамыгъэхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэхьа
щыхебгъэхьа
щыхригъэхьа
щыхедгъэхьа
щыхевгъэхьа
щыхрагъэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэхьа
щыхыумыгъэхьа
щыхримыгъэхьа
щыхедмыгъэхьа
щыхевмыгъэхьа
щыхрамыгъэхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэхьэгъа
щыхебгъэхьэгъа
щыхригъэхьэгъа
щыхедгъэхьэгъа
щыхевгъэхьэгъа
щыхрагъэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэхьэгъа
щыхыумыгъэхьэгъа
щыхримыгъэхьэгъа
щыхедмыгъэхьэгъа
щыхевмыгъэхьэгъа
щыхрамыгъэхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэхьэн
щыхебгъэхьэн
щыхригъэхьэн
щыхедгъэхьэн
щыхевгъэхьэн
щыхрагъэхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэхьэн
щыхыумыгъэхьэн
щыхримыгъэхьэн
щыхедмыгъэхьэн
щыхевмыгъэхьэн
щыхрамыгъэхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэхьэну
щыхебгъэхьэну
щыхригъэхьэну
щыхедгъэхьэну
щыхевгъэхьэну
щыхрагъэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэхьэну
щыхыумыгъэхьэну
щыхримыгъэхьэну
щыхедмыгъэхьэну
щыхевмыгъэхьэну
щыхрамыгъэхьэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэхьэ
здыхебгъэхьэ
здыхригъэхьэ
здыхедгъэхьэ
здыхевгъэхьэ
здыхрагъэхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэхьэ
здыхыумыгъэхьэ
здыхримыгъэхьэ
здыхедмыгъэхьэ
здыхевмыгъэхьэ
здыхрамыгъэхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэхьа
здыхебгъэхьа
здыхригъэхьа
здыхедгъэхьа
здыхевгъэхьа
здыхрагъэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэхьа
здыхыумыгъэхьа
здыхримыгъэхьа
здыхедмыгъэхьа
здыхевмыгъэхьа
здыхрамыгъэхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэхьэгъа
здыхебгъэхьэгъа
здыхригъэхьэгъа
здыхедгъэхьэгъа
здыхевгъэхьэгъа
здыхрагъэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэхьэгъа
здыхыумыгъэхьэгъа
здыхримыгъэхьэгъа
здыхедмыгъэхьэгъа
здыхевмыгъэхьэгъа
здыхрамыгъэхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэхьэн
здыхебгъэхьэн
здыхригъэхьэн
здыхедгъэхьэн
здыхевгъэхьэн
здыхрагъэхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэхьэн
здыхыумыгъэхьэн
здыхримыгъэхьэн
здыхедмыгъэхьэн
здыхевмыгъэхьэн
здыхрамыгъэхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэхьэну
здыхебгъэхьэну
здыхригъэхьэну
здыхедгъэхьэну
здыхевгъэхьэну
здыхрагъэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэхьэну
здыхыумыгъэхьэну
здыхримыгъэхьэну
здыхедмыгъэхьэну
здыхевмыгъэхьэну
здыхрамыгъэхьэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэхьэ
щӀыхебгъэхьэ
щӀыхригъэхьэ
щӀыхедгъэхьэ
щӀыхевгъэхьэ
щӀыхрагъэхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэхьэ
щӀыхыумыгъэхьэ
щӀыхримыгъэхьэ
щӀыхедмыгъэхьэ
щӀыхевмыгъэхьэ
щӀыхрамыгъэхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэхьа
щӀыхебгъэхьа
щӀыхригъэхьа
щӀыхедгъэхьа
щӀыхевгъэхьа
щӀыхрагъэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэхьа
щӀыхыумыгъэхьа
щӀыхримыгъэхьа
щӀыхедмыгъэхьа
щӀыхевмыгъэхьа
щӀыхрамыгъэхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэхьэгъа
щӀыхебгъэхьэгъа
щӀыхригъэхьэгъа
щӀыхедгъэхьэгъа
щӀыхевгъэхьэгъа
щӀыхрагъэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэхьэгъа
щӀыхыумыгъэхьэгъа
щӀыхримыгъэхьэгъа
щӀыхедмыгъэхьэгъа
щӀыхевмыгъэхьэгъа
щӀыхрамыгъэхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэхьэн
щӀыхебгъэхьэн
щӀыхригъэхьэн
щӀыхедгъэхьэн
щӀыхевгъэхьэн
щӀыхрагъэхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэхьэн
щӀыхыумыгъэхьэн
щӀыхримыгъэхьэн
щӀыхедмыгъэхьэн
щӀыхевмыгъэхьэн
щӀыхрамыгъэхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэхьэну
щӀыхебгъэхьэну
щӀыхригъэхьэну
щӀыхедгъэхьэну
щӀыхевгъэхьэну
щӀыхрагъэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэхьэну
щӀыхыумыгъэхьэну
щӀыхримыгъэхьэну
щӀыхедмыгъэхьэну
щӀыхевмыгъэхьэну
щӀыхрамыгъэхьэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэхьэу
хебгъэхьэу
хригъэхьэу
хедгъэхьэу
хевгъэхьэу
храгъэхьэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэхьэу
хыумыгъэхьэу
хримыгъэхьэу
хедмыгъэхьэу
хевмыгъэхьэу
храмыгъэхьэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэхьауэ
хебгъэхьауэ
хригъэхьауэ
хедгъэхьауэ
хевгъэхьауэ
храгъэхьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэхьауэ
хыумыгъэхьауэ
хримыгъэхьауэ
хедмыгъэхьауэ
хевмыгъэхьауэ
храмыгъэхьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
хезгъэхьэурэ
хебгъэхьэурэ
хригъэхьэурэ
хедгъэхьэурэ
хевгъэхьэурэ
храгъэхьэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэхьэурэ
хыумыгъэхьэурэ
хримыгъэхьэурэ
хедмыгъэхьэурэ
хевмыгъэхьэурэ
храмыгъэхьэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пхызогъэхьэ
хызогъэхьэ
--
фхызогъэхьэ
яхызогъэхьэ(хэ)
уэ
схыбогъэхьэ
--
хыбогъэхьэ
тхыбогъэхьэ
--
яхыбогъэхьэ(хэ)
абы
схрегъэхьэ
пхрегъэхьэ
хрегъэхьэ
тхрегъэхьэ
фхрегъэхьэ
яхрегъэхьэ(хэ)
дэ
--
пхыдогъэхьэ
хыдогъэхьэ
--
фхыдогъэхьэ
яхыдогъэхьэ(хэ)
фэ
схывогъэхьэ
--
хывогъэхьэ
тхывогъэхьэ
--
яхывогъэхьэ(хэ)
абыхэм
схрагъэхьэ
пхрагъэхьэ
храгъэхьэ
тхрагъэхьэ
фхрагъэхьэ
яхрагъэхьэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пхезгъэ[хьэрэ]
хезгъэ[хьэрэ]
--
фхезгъэ[хьэрэ]
яхезгъэ[хьэ(хэ)рэ]
уэ
схебгъэ[хьрэ]
--
хебгъэ[хьэрэ]
тхебгъэ[хьэрэ]
--
яхебгъэ[хьэ(хэ)рэ]
абы
схригъэ[хьэрэ]
пхригъэ[хьэрэ]
хригъэ[хьэрэ]
тхригъэ[хьэрэ]
фхригъэ[хьэрэ]
яхригъэ[хьэ(хэ)рэ]
дэ
--
пхедгъэ[хьэрэ]
хедгъэ[хьэрэ]
--
фхедгъэ[хьэрэ]
яхедгъэ[хьэ(хэ)рэ]
фэ
схевгъэ[хьэрэ]
--
хевгъэ[хьээрэ]
тхевгъэ[хьэрэ]
--
яхевгъэ[хьэ(хэ)рэ]
абыхэм
схрагъэ[хьэрэ]
пхрагъэ[хьэрэ]
храгъэ[хьэрэ]
тхрагъэ[хьэрэ]
фхрагъэ[хьэрэ]
яхрагъэ[хьэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]э
[хь]эр
--
[хь]эхэр
Эргативнэ:
[хь]э
[хь]эм
--
[хь]эхэм
Послеложнэ:
[хь]экӀэ
[хь]эмкӀэ
[хь]эхэкӀэ
[хь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]эу
[хь]эрауэ
[хь]эхэу
[хь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]а
[хь]ар
--
[хь]ахэр
Эргативнэ:
[хь]а
[хь]ам
--
[хь]ахэм
Послеложнэ:
[хь]акӀэ
[хь]амкӀэ
[хь]ахэкӀэ
[хь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]ауэ
[хь]арауэ
[хь]ахэу
[хь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эн
[хь]эныр
--
[хь]энхэр
Эргативнэ:
[хь]эн
[хь]эным
--
[хь]энхэм
Послеложнэ:
[хь]энкӀэ
[хь]энымкӀэ
[хь]энхэкӀэ
[хь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хь]эну
[хь]энырауэ
[хь]энхэу
[хь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эну
[хь]энур
--
[хь]энухэр
Эргативнэ:
[хь]эну
[хь]энум
--
[хь]энухэм
Послеложнэ:
[хь]энукӀэ
[хь]энумкӀэ
[хь]энухэкӀэ
[хь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]энууэ
[хь]энурауэ
[хь]энухэу
[хь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
хэхьэн псалъэм и каузатив.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
хегъэхьэн: causative for хэхьэн : 1. have, make or let sb offer a topic for discussion 2. have, make or let sb carry or bring sb or sth in swh, among or amidst sth 3. have, make or let sb spread sth among sb (for example, rumours)
Хъыбар хегъэхьэн: have sb spread news.
УРЫСЫБЗЭ
хегъэхьэн: каузатив к хэхьэн : 1. заставить кого-л. вынести что-л. на обсуждение 2. заставить кого-л. внести, занести кого-что-л. куда-л., во что-л. 3. заставить кого-л. распространить что-л. среди кого-л. (напр. слухи)
Хъыбар хегъэхьэн: дать кому-л. распространить новость.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.