АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
хе- + гъэ- + [с] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "хегъэсэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хегъэсэн
щымыӀэныгъэ:
хемыгъэсэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэсэн
хебгъэсэн
хригъэсэн
хедгъэсэн
хевгъэсэн
храгъэсэн
щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэн
хыумыгъэсэн
хримыгъэсэн
хедмыгъэсэн
хевмыгъэсэн
храмыгъэсэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хегъасэ!
хевгъасэ!
щымыӀэныгъэ:
хыумыгъасэ!
хевмыгъасэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыхрегъасэ
ухрегъасэ
хрырегъасэ
дыхрегъасэ
фыхрегъасэ
хрырегъасэ
щымыӀэныгъэ:
сыхремыгъасэ
ухремыгъасэ
хрыремыгъасэ
дыхремыгъасэ
фыхремыгъасэ
хрыремыгъасэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хызогъасэ(р)
хыбогъасэ(р)
хрегъасэ(р)
хыдогъасэ(р)
хывогъасэ(р)
храгъасэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъасэркъым
хебгъасэркъым
хригъасэркъым
хедгъасэркъым
хевгъасэркъым
храгъасэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъасэрт
хебгъасэрт
хригъасэрт
хедгъасэрт
хевгъасэрт
храгъасэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъасэртэкъым
хебгъасэртэкъым
хригъасэртэкъым
хедгъасэртэкъым
хевгъасэртэкъым
храгъасэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэсащ
хебгъэсащ
хригъэсащ
хедгъэсащ
хевгъэсащ
храгъэсащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсакъым
хебгъэсакъым
хригъэсакъым
хедгъэсакъым
хевгъэсакъым
храгъэсакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэсат
хебгъэсат
хригъэсат
хедгъэсат
хевгъэсат
храгъэсат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсатэкъым
хебгъэсатэкъым
хригъэсатэкъым
хедгъэсатэкъым
хевгъэсатэкъым
храгъэсатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъащ
хебгъэсэгъащ
хригъэсэгъащ
хедгъэсэгъащ
хевгъэсэгъащ
храгъэсэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъакъым
хебгъэсэгъакъым
хригъэсэгъакъым
хедгъэсэгъакъым
хевгъэсэгъакъым
храгъэсэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъат
хебгъэсэгъат
хригъэсэгъат
хедгъэсэгъат
хевгъэсэгъат
храгъэсэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъатэкъым
хебгъэсэгъатэкъым
хригъэсэгъатэкъым
хедгъэсэгъатэкъым
хевгъэсэгъатэкъым
храгъэсэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
хезгъасэщ
хебгъасэщ
хригъасэщ
хедгъасэщ
хевгъасэщ
храгъасэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
хезгъасэкъым
хебгъасэкъым
хригъасэкъым
хедгъасэкъым
хевгъасэкъым
храгъасэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
хезгъасэт
хебгъасэт
хригъасэт
хедгъасэт
хевгъасэт
храгъасэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
хезгъасэтэкъым
хебгъасэтэкъым
хригъасэтэкъым
хедгъасэтэкъым
хевгъасэтэкъым
храгъасэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнщ
хебгъэсэнщ
хригъэсэнщ
хедгъэсэнщ
хевгъэсэнщ
храгъэсэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэнкъым
хебгъэсэнкъым
хригъэсэнкъым
хедгъэсэнкъым
хевгъэсэнкъым
храгъэсэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнущ
хебгъэсэнущ
хригъэсэнущ
хедгъэсэнущ
хевгъэсэнущ
храгъэсэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэнукъым
хебгъэсэнукъым
хригъэсэнукъым
хедгъэсэнукъым
хевгъэсэнукъым
храгъэсэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъасэрэ
хебгъасэрэ
хригъасэрэ
хедгъасэрэ
хевгъасэрэ
храгъасэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъасэркъэ
хебгъасэркъэ
хригъасэркъэ
хедгъасэркъэ
хевгъасэркъэ
храгъасэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъасэрт
хебгъасэрт
хригъасэрт
хедгъасэрт
хевгъасэрт
храгъасэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъасэртэкъэ
хебгъасэртэкъэ
хригъасэртэкъэ
хедгъасэртэкъэ
хевгъасэртэкъэ
храгъасэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэса
хебгъэса
хригъэса
хедгъэса
хевгъэса
храгъэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсакъэ
хебгъэсакъэ
хригъэсакъэ
хедгъэсакъэ
хевгъэсакъэ
храгъэсакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэсат
хебгъэсат
хригъэсат
хедгъэсат
хевгъэсат
храгъэсат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсатэкъэ
хебгъэсатэкъэ
хригъэсатэкъэ
хедгъэсатэкъэ
хевгъэсатэкъэ
храгъэсатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъа
хебгъэсэгъа
хригъэсэгъа
хедгъэсэгъа
хевгъэсэгъа
храгъэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъакъэ
хебгъэсэгъакъэ
хригъэсэгъакъэ
хедгъэсэгъакъэ
хевгъэсэгъакъэ
храгъэсэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъат
хебгъэсэгъат
хригъэсэгъат
хедгъэсэгъат
хевгъэсэгъат
храгъэсэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъатэкъэ
хебгъэсэгъатэкъэ
хригъэсэгъатэкъэ
хедгъэсэгъатэкъэ
хевгъэсэгъатэкъэ
храгъэсэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
хезгъасэ
хебгъасэ
хригъасэ
хедгъасэ
хевгъасэ
храгъасэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
хезгъасэкъэ
хебгъасэкъэ
хригъасэкъэ
хедгъасэкъэ
хевгъасэкъэ
храгъасэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
хезгъасэт
хебгъасэт
хригъасэт
хедгъасэт
хевгъасэт
храгъасэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
хезгъасэтэкъэ
хебгъасэтэкъэ
хригъасэтэкъэ
хедгъасэтэкъэ
хевгъасэтэкъэ
храгъасэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэн
хебгъэсэн
хригъэсэн
хедгъэсэн
хевгъэсэн
храгъэсэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэнкъэ
хебгъэсэнкъэ
хригъэсэнкъэ
хедгъэсэнкъэ
хевгъэсэнкъэ
храгъэсэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэну
хебгъэсэну
хригъэсэну
хедгъэсэну
хевгъэсэну
храгъэсэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэнукъэ
хебгъэсэнукъэ
хригъэсэнукъэ
хедгъэсэнукъэ
хевгъэсэнукъэ
храгъэсэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъасэмэ
хебгъасэмэ
хригъасэмэ
хедгъасэмэ
хевгъасэмэ
храгъасэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъасэмэ
хыумыгъасэмэ
хримыгъасэмэ
хедмыгъасэмэ
хевмыгъасэмэ
храмыгъасэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэсамэ
хебгъэсамэ
хригъэсамэ
хедгъэсамэ
хевгъэсамэ
храгъэсамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсамэ
хыумыгъэсамэ
хримыгъэсамэ
хедмыгъэсамэ
хевмыгъэсамэ
храмыгъэсамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъамэ
хебгъэсэгъамэ
хригъэсэгъамэ
хедгъэсэгъамэ
хевгъэсэгъамэ
храгъэсэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэгъамэ
хыумыгъэсэгъамэ
хримыгъэсэгъамэ
хедмыгъэсэгъамэ
хевмыгъэсэгъамэ
храмыгъэсэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнмэ
хебгъэсэнмэ
хригъэсэнмэ
хедгъэсэнмэ
хевгъэсэнмэ
храгъэсэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэнмэ
хыумыгъэсэнмэ
хримыгъэсэнмэ
хедмыгъэсэнмэ
хевмыгъэсэнмэ
храмыгъэсэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнумэ
хебгъэсэнумэ
хригъэсэнумэ
хедгъэсэнумэ
хевгъэсэнумэ
храгъэсэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэнумэ
хыумыгъэсэнумэ
хримыгъэсэнумэ
хедмыгъэсэнумэ
хевмыгъэсэнумэ
храмыгъэсэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъасэтэмэ
хебгъасэтэмэ
хригъасэтэмэ
хедгъасэтэмэ
хевгъасэтэмэ
храгъасэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъасэтэмэ
хыумыгъасэтэмэ
хримыгъасэтэмэ
хедмыгъасэтэмэ
хевмыгъасэтэмэ
храмыгъасэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэсатэмэ
хебгъэсатэмэ
хригъэсатэмэ
хедгъэсатэмэ
хевгъэсатэмэ
храгъэсатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсатэмэ
хыумыгъэсатэмэ
хримыгъэсатэмэ
хедмыгъэсатэмэ
хевмыгъэсатэмэ
храмыгъэсатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъатэмэ
хебгъэсэгъатэмэ
хригъэсэгъатэмэ
хедгъэсэгъатэмэ
хевгъэсэгъатэмэ
храгъэсэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэгъатэмэ
хыумыгъэсэгъатэмэ
хримыгъэсэгъатэмэ
хедмыгъэсэгъатэмэ
хевмыгъэсэгъатэмэ
храмыгъэсэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнтэмэ
хебгъэсэнтэмэ
хригъэсэнтэмэ
хедгъэсэнтэмэ
хевгъэсэнтэмэ
храгъэсэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэнтэмэ
хыумыгъэсэнтэмэ
хримыгъэсэнтэмэ
хедмыгъэсэнтэмэ
хевмыгъэсэнтэмэ
храмыгъэсэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнутэмэ
хебгъэсэнутэмэ
хригъэсэнутэмэ
хедгъэсэнутэмэ
хевгъэсэнутэмэ
храгъэсэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэнутэмэ
хыумыгъэсэнутэмэ
хримыгъэсэнутэмэ
хедмыгъэсэнутэмэ
хевмыгъэсэнутэмэ
храмыгъэсэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнт
хебгъэсэнт
хригъэсэнт
хедгъэсэнт
хевгъэсэнт
храгъэсэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэнтэкъым
хебгъэсэнтэкъым
хригъэсэнтэкъым
хедгъэсэнтэкъым
хевгъэсэнтэкъым
храгъэсэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнут
хебгъэсэнут
хригъэсэнут
хедгъэсэнут
хевгъэсэнут
храгъэсэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэсэнутэкъым
хебгъэсэнутэкъым
хригъэсэнутэкъым
хедгъэсэнутэкъым
хевгъэсэнутэкъым
храгъэсэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъасэми
хебгъасэми
хригъасэми
хедгъасэми
хевгъасэми
храгъасэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъасэми
хыумыгъасэми
хримыгъасэми
хедмыгъасэми
хевмыгъасэми
храмыгъасэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэсами
хебгъэсами
хригъэсами
хедгъэсами
хевгъэсами
храгъэсами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсами
хыумыгъэсами
хримыгъэсами
хедмыгъэсами
хевмыгъэсами
храмыгъэсами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъами
хебгъэсэгъами
хригъэсэгъами
хедгъэсэгъами
хевгъэсэгъами
храгъэсэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэгъами
хыумыгъэсэгъами
хримыгъэсэгъами
хедмыгъэсэгъами
хевмыгъэсэгъами
храмыгъэсэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнми
хебгъэсэнми
хригъэсэнми
хедгъэсэнми
хевгъэсэнми
храгъэсэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэнми
хыумыгъэсэнми
хримыгъэсэнми
хедмыгъэсэнми
хевмыгъэсэнми
храмыгъэсэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнуми
хебгъэсэнуми
хригъэсэнуми
хедгъэсэнуми
хевгъэсэнуми
храгъэсэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэнуми
хыумыгъэсэнуми
хримыгъэсэнуми
хедмыгъэсэнуми
хевмыгъэсэнуми
храмыгъэсэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъасэтэми
хебгъасэтэми
хригъасэтэми
хедгъасэтэми
хевгъасэтэми
храгъасэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъасэтэми
хыумыгъасэтэми
хримыгъасэтэми
хедмыгъасэтэми
хевмыгъасэтэми
храмыгъасэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэсатэми
хебгъэсатэми
хригъэсатэми
хедгъэсатэми
хевгъэсатэми
храгъэсатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсатэми
хыумыгъэсатэми
хримыгъэсатэми
хедмыгъэсатэми
хевмыгъэсатэми
храмыгъэсатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэсэгъатэми
хебгъэсэгъатэми
хригъэсэгъатэми
хедгъэсэгъатэми
хевгъэсэгъатэми
храгъэсэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэгъатэми
хыумыгъэсэгъатэми
хримыгъэсэгъатэми
хедмыгъэсэгъатэми
хевмыгъэсэгъатэми
храмыгъэсэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнтэми
хебгъэсэнтэми
хригъэсэнтэми
хедгъэсэнтэми
хевгъэсэнтэми
храгъэсэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэнтэми
хыумыгъэсэнтэми
хримыгъэсэнтэми
хедмыгъэсэнтэми
хевмыгъэсэнтэми
храмыгъэсэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэсэнутэми
хебгъэсэнутэми
хригъэсэнутэми
хедгъэсэнутэми
хевгъэсэнутэми
храгъэсэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсэнутэми
хыумыгъэсэнутэми
хримыгъэсэнутэми
хедмыгъэсэнутэми
хевмыгъэсэнутэми
храмыгъэсэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэсаи
хебгъэсаи
хригъэсаи
хедгъэсаи
хевгъэсаи
храгъэсаи
щымыӀэныгъэ:
хезгъэсакъыми
хебгъэсакъыми
хригъэсакъыми
хедгъэсакъыми
хевгъэсакъыми
храгъэсакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэсащэрэт
хебгъэсащэрэт
хригъэсащэрэт
хедгъэсащэрэт
хевгъэсащэрэт
храгъэсащэрэт
щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэсащэрэт
хыумыгъэсащэрэт
хримыгъэсащэрэт
хедмыгъэсащэрэт
хевмыгъэсащэрэт
храмыгъэсащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнщ
хебгъэсагъэнщ
хригъэсагъэнщ
хедгъэсагъэнщ
хевгъэсагъэнщ
храгъэсагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнкъым
хебгъэсагъэнкъым
хригъэсагъэнкъым
хедгъэсагъэнкъым
хевгъэсагъэнкъым
храгъэсагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнт
хебгъэсагъэнт
хригъэсагъэнт
хедгъэсагъэнт
хевгъэсагъэнт
храгъэсагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнтэкъым
хебгъэсагъэнтэкъым
хригъэсагъэнтэкъым
хедгъэсагъэнтэкъым
хевгъэсагъэнтэкъым
храгъэсагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэн
хебгъэсагъэн
хригъэсагъэн
хедгъэсагъэн
хевгъэсагъэн
храгъэсагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнкъэ
хебгъэсагъэнкъэ
хригъэсагъэнкъэ
хедгъэсагъэнкъэ
хевгъэсагъэнкъэ
храгъэсагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнт
хебгъэсагъэнт
хригъэсагъэнт
хедгъэсагъэнт
хевгъэсагъэнт
храгъэсагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнтэкъэ
хебгъэсагъэнтэкъэ
хригъэсагъэнтэкъэ
хедгъэсагъэнтэкъэ
хевгъэсагъэнтэкъэ
храгъэсагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнущ
хебгъэсагъэнущ
хригъэсагъэнущ
хедгъэсагъэнущ
хевгъэсагъэнущ
храгъэсагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнукъым
хебгъэсагъэнукъым
хригъэсагъэнукъым
хедгъэсагъэнукъым
хевгъэсагъэнукъым
храгъэсагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнут
хебгъэсагъэнут
хригъэсагъэнут
хедгъэсагъэнут
хевгъэсагъэнут
храгъэсагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнутэкъым
хебгъэсагъэнутэкъым
хригъэсагъэнутэкъым
хедгъэсагъэнутэкъым
хевгъэсагъэнутэкъым
храгъэсагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэну
хебгъэсагъэну
хригъэсагъэну
хедгъэсагъэну
хевгъэсагъэну
храгъэсагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнукъэ
хебгъэсагъэнукъэ
хригъэсагъэнукъэ
хедгъэсагъэнукъэ
хевгъэсагъэнукъэ
храгъэсагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнут
хебгъэсагъэнут
хригъэсагъэнут
хедгъэсагъэнут
хевгъэсагъэнут
храгъэсагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэсагъэнутэкъэ
хебгъэсагъэнутэкъэ
хригъэсагъэнутэкъэ
хедгъэсагъэнутэкъэ
хевгъэсагъэнутэкъэ
храгъэсагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъасэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъасэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэсэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэсэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэсэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэсэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэсэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезгъасэ
хебгъасэ
хригъасэ
хедгъасэ
хевгъасэ
храгъасэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъасэ
хыумыгъасэ
хримыгъасэ
хедмыгъасэ
хевмыгъасэ
храмыгъасэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэса
хебгъэса
хригъэса
хедгъэса
хевгъэса
храгъэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэса
хыумыгъэса
хримыгъэса
хедмыгъэса
хевмыгъэса
храмыгъэса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэсэгъа
хебгъэсэгъа
хригъэсэгъа
хедгъэсэгъа
хевгъэсэгъа
храгъэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэсэгъа
хыумыгъэсэгъа
хримыгъэсэгъа
хедмыгъэсэгъа
хевмыгъэсэгъа
храмыгъэсэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэсэн
хебгъэсэн
хригъэсэн
хедгъэсэн
хевгъэсэн
храгъэсэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэсэн
хыумыгъэсэн
хримыгъэсэн
хедмыгъэсэн
хевмыгъэсэн
храмыгъэсэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэсэну
хебгъэсэну
хригъэсэну
хедгъэсэну
хевгъэсэну
храгъэсэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэсэну
хыумыгъэсэну
хримыгъэсэну
хедмыгъэсэну
хевмыгъэсэну
храмыгъэсэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
хегъасэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъасэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хегъэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хегъэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэсэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хегъэсэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэсэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хегъэсэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэсэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъасэ
зэрыхебгъасэ
зэрыхригъасэ
зэрыхедгъасэ
зэрыхевгъасэ
зэрыхрагъасэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъасэ
зэрыхыумыгъасэ
зэрыхримыгъасэ
зэрыхедмыгъасэ
зэрыхевмыгъасэ
зэрыхрамыгъасэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэса
зэрыхебгъэса
зэрыхригъэса
зэрыхедгъэса
зэрыхевгъэса
зэрыхрагъэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэса
зэрыхыумыгъэса
зэрыхримыгъэса
зэрыхедмыгъэса
зэрыхевмыгъэса
зэрыхрамыгъэса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэсэгъа
зэрыхебгъэсэгъа
зэрыхригъэсэгъа
зэрыхедгъэсэгъа
зэрыхевгъэсэгъа
зэрыхрагъэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэсэгъа
зэрыхыумыгъэсэгъа
зэрыхримыгъэсэгъа
зэрыхедмыгъэсэгъа
зэрыхевмыгъэсэгъа
зэрыхрамыгъэсэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэсэн
зэрыхебгъэсэн
зэрыхригъэсэн
зэрыхедгъэсэн
зэрыхевгъэсэн
зэрыхрагъэсэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэсэн
зэрыхыумыгъэсэн
зэрыхримыгъэсэн
зэрыхедмыгъэсэн
зэрыхевмыгъэсэн
зэрыхрамыгъэсэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэсэну
зэрыхебгъэсэну
зэрыхригъэсэну
зэрыхедгъэсэну
зэрыхевгъэсэну
зэрыхрагъэсэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэсэну
зэрыхыумыгъэсэну
зэрыхримыгъэсэну
зэрыхедмыгъэсэну
зэрыхевмыгъэсэну
зэрыхрамыгъэсэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъасэ
щыхебгъасэ
щыхригъасэ
щыхедгъасэ
щыхевгъасэ
щыхрагъасэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъасэ
щыхыумыгъасэ
щыхримыгъасэ
щыхедмыгъасэ
щыхевмыгъасэ
щыхрамыгъасэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэса
щыхебгъэса
щыхригъэса
щыхедгъэса
щыхевгъэса
щыхрагъэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэса
щыхыумыгъэса
щыхримыгъэса
щыхедмыгъэса
щыхевмыгъэса
щыхрамыгъэса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэсэгъа
щыхебгъэсэгъа
щыхригъэсэгъа
щыхедгъэсэгъа
щыхевгъэсэгъа
щыхрагъэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэсэгъа
щыхыумыгъэсэгъа
щыхримыгъэсэгъа
щыхедмыгъэсэгъа
щыхевмыгъэсэгъа
щыхрамыгъэсэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэсэн
щыхебгъэсэн
щыхригъэсэн
щыхедгъэсэн
щыхевгъэсэн
щыхрагъэсэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэсэн
щыхыумыгъэсэн
щыхримыгъэсэн
щыхедмыгъэсэн
щыхевмыгъэсэн
щыхрамыгъэсэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэсэну
щыхебгъэсэну
щыхригъэсэну
щыхедгъэсэну
щыхевгъэсэну
щыхрагъэсэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэсэну
щыхыумыгъэсэну
щыхримыгъэсэну
щыхедмыгъэсэну
щыхевмыгъэсэну
щыхрамыгъэсэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъасэ
здыхебгъасэ
здыхригъасэ
здыхедгъасэ
здыхевгъасэ
здыхрагъасэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъасэ
здыхыумыгъасэ
здыхримыгъасэ
здыхедмыгъасэ
здыхевмыгъасэ
здыхрамыгъасэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэса
здыхебгъэса
здыхригъэса
здыхедгъэса
здыхевгъэса
здыхрагъэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэса
здыхыумыгъэса
здыхримыгъэса
здыхедмыгъэса
здыхевмыгъэса
здыхрамыгъэса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэсэгъа
здыхебгъэсэгъа
здыхригъэсэгъа
здыхедгъэсэгъа
здыхевгъэсэгъа
здыхрагъэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэсэгъа
здыхыумыгъэсэгъа
здыхримыгъэсэгъа
здыхедмыгъэсэгъа
здыхевмыгъэсэгъа
здыхрамыгъэсэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэсэн
здыхебгъэсэн
здыхригъэсэн
здыхедгъэсэн
здыхевгъэсэн
здыхрагъэсэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэсэн
здыхыумыгъэсэн
здыхримыгъэсэн
здыхедмыгъэсэн
здыхевмыгъэсэн
здыхрамыгъэсэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэсэну
здыхебгъэсэну
здыхригъэсэну
здыхедгъэсэну
здыхевгъэсэну
здыхрагъэсэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэсэну
здыхыумыгъэсэну
здыхримыгъэсэну
здыхедмыгъэсэну
здыхевмыгъэсэну
здыхрамыгъэсэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъасэ
щӀыхебгъасэ
щӀыхригъасэ
щӀыхедгъасэ
щӀыхевгъасэ
щӀыхрагъасэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъасэ
щӀыхыумыгъасэ
щӀыхримыгъасэ
щӀыхедмыгъасэ
щӀыхевмыгъасэ
щӀыхрамыгъасэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэса
щӀыхебгъэса
щӀыхригъэса
щӀыхедгъэса
щӀыхевгъэса
щӀыхрагъэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэса
щӀыхыумыгъэса
щӀыхримыгъэса
щӀыхедмыгъэса
щӀыхевмыгъэса
щӀыхрамыгъэса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэсэгъа
щӀыхебгъэсэгъа
щӀыхригъэсэгъа
щӀыхедгъэсэгъа
щӀыхевгъэсэгъа
щӀыхрагъэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэсэгъа
щӀыхыумыгъэсэгъа
щӀыхримыгъэсэгъа
щӀыхедмыгъэсэгъа
щӀыхевмыгъэсэгъа
щӀыхрамыгъэсэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэсэн
щӀыхебгъэсэн
щӀыхригъэсэн
щӀыхедгъэсэн
щӀыхевгъэсэн
щӀыхрагъэсэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэсэн
щӀыхыумыгъэсэн
щӀыхримыгъэсэн
щӀыхедмыгъэсэн
щӀыхевмыгъэсэн
щӀыхрамыгъэсэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэсэну
щӀыхебгъэсэну
щӀыхригъэсэну
щӀыхедгъэсэну
щӀыхевгъэсэну
щӀыхрагъэсэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэсэну
щӀыхыумыгъэсэну
щӀыхримыгъэсэну
щӀыхедмыгъэсэну
щӀыхевмыгъэсэну
щӀыхрамыгъэсэну
Депричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезгъасэу
хебгъасэу
хригъасэу
хедгъасэу
хевгъасэу
храгъасэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъасэу
хыумыгъасэу
хримыгъасэу
хедмыгъасэу
хевмыгъасэу
храмыгъасэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэсауэ
хебгъэсауэ
хригъэсауэ
хедгъэсауэ
хевгъэсауэ
храгъэсауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэсауэ
хыумыгъэсауэ
хримыгъэсауэ
хедмыгъэсауэ
хевмыгъэсауэ
храмыгъэсауэ
урэ-кӀэ депричастие - щыӀэныгъэ
хезгъасэурэ
хебгъасэурэ
хригъасэурэ
хедгъасэурэ
хевгъасэурэ
храгъасэурэ
урэ-кӀэ депричастие - щымыӀэныгъэ
хезмыгъасэурэ
хыумыгъасэурэ
хримыгъасэурэ
хедмыгъасэурэ
хевмыгъасэурэ
храмыгъасэурэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[с]э
[с]эр
--
[с]эхэр
Эргативнэ:
[с]э
[с]эм
--
[с]эхэм
Послеложнэ:
[с]экӀэ
[с]эмкӀэ
[с]эхэкӀэ
[с]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[с]эу
[с]эрауэ
[с]эхэу
[с]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[с]а
[с]ар
--
[с]ахэр
Эргативнэ:
[с]а
[с]ам
--
[с]ахэм
Послеложнэ:
[с]акӀэ
[с]амкӀэ
[с]ахэкӀэ
[с]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[с]ауэ
[с]арауэ
[с]ахэу
[с]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьы
Куэд бжьы
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[с]эн
[с]эныр
--
[с]энхэр
Эргативнэ:
[с]эн
[с]эным
--
[с]энхэм
Послеложнэ:
[с]энкӀэ
[с]энымкӀэ
[с]энхэкӀэ
[с]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[с]эну
[с]энырауэ
[с]энхэу
[с]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьы
Куэд бжьы
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[с]эну
[с]энур
--
[с]энухэр
Эргативнэ:
[с]эну
[с]энум
--
[с]энухэм
Послеложнэ:
[с]энукӀэ
[с]энумкӀэ
[с]энухэкӀэ
[с]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[с]энууэ
[с]энурауэ
[с]энухэу
[с]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
хэсэн II псалъэм и каузатив.
ЩАПХЪЭХЭР
Щымыхъужым, уей, си анэ, Шабзэр нызэӀуздзэри И блыпкъыщхьэм хезгъэсащ. Къэбэрдей поэзием и антологие
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
хегъэсэн: causative for хэсэн II: 1. have, make or let sb. put sth in by digging 2. have, make or let sb. plant sth (for example, seeds)
Жыг хегъэсэн. have sb plant a tree.
УРЫСЫБЗЭ
хегъэсэн: каузатив к хэсэн II: 1. заставить кого-л. вкопать что-л. 2. заставить кого-л. посадить что-л. (напр. семена)
Жыг хегъэсэн. попросить кого-л. посадить дерево.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.