АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
хе- + гъэ- + [лъхь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "хегъэлъхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хегъэлъхьэн
щымыӀэныгъэ:
хемыгъэлъхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэн
хебгъэлъхьэн
хригъэлъхьэн
хедгъэлъхьэн
хевгъэлъхьэн
храгъэлъхьэн
щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэн
хыумыгъэлъхьэн
хримыгъэлъхьэн
хедмыгъэлъхьэн
хевмыгъэлъхьэн
храмыгъэлъхьэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хегъалъхьэ!
хевгъалъхьэ!
щымыӀэныгъэ:
хыумыгъалъхьэ!
хевмыгъалъхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыхрегъалъхьэ
ухрегъалъхьэ
хрырегъалъхьэ
дыхрегъалъхьэ
фыхрегъалъхьэ
хрырегъалъхьэ
щымыӀэныгъэ:
сыхремыгъалъхьэ
ухремыгъалъхьэ
хрыремыгъалъхьэ
дыхремыгъалъхьэ
фыхремыгъалъхьэ
хрыремыгъалъхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хызогъалъхьэ(р)
хыбогъалъхьэ(р)
хрегъалъхьэ(р)
хыдогъалъхьэ(р)
хывогъалъхьэ(р)
храгъалъхьэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэркъым
хебгъалъхьэркъым
хригъалъхьэркъым
хедгъалъхьэркъым
хевгъалъхьэркъым
храгъалъхьэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэрт
хебгъалъхьэрт
хригъалъхьэрт
хедгъалъхьэрт
хевгъалъхьэрт
храгъалъхьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэртэкъым
хебгъалъхьэртэкъым
хригъалъхьэртэкъым
хедгъалъхьэртэкъым
хевгъалъхьэртэкъым
храгъалъхьэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьащ
хебгъэлъхьащ
хригъэлъхьащ
хедгъэлъхьащ
хевгъэлъхьащ
храгъэлъхьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьакъым
хебгъэлъхьакъым
хригъэлъхьакъым
хедгъэлъхьакъым
хевгъэлъхьакъым
храгъэлъхьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьат
хебгъэлъхьат
хригъэлъхьат
хедгъэлъхьат
хевгъэлъхьат
храгъэлъхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьатэкъым
хебгъэлъхьатэкъым
хригъэлъхьатэкъым
хедгъэлъхьатэкъым
хевгъэлъхьатэкъым
храгъэлъхьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъащ
хебгъэлъхьэгъащ
хригъэлъхьэгъащ
хедгъэлъхьэгъащ
хевгъэлъхьэгъащ
храгъэлъхьэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъакъым
хебгъэлъхьэгъакъым
хригъэлъхьэгъакъым
хедгъэлъхьэгъакъым
хевгъэлъхьэгъакъым
храгъэлъхьэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъат
хебгъэлъхьэгъат
хригъэлъхьэгъат
хедгъэлъхьэгъат
хевгъэлъхьэгъат
храгъэлъхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъатэкъым
хебгъэлъхьэгъатэкъым
хригъэлъхьэгъатэкъым
хедгъэлъхьэгъатэкъым
хевгъэлъхьэгъатэкъым
храгъэлъхьэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэщ
хебгъалъхьэщ
хригъалъхьэщ
хедгъалъхьэщ
хевгъалъхьэщ
храгъалъхьэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэкъым
хебгъалъхьэкъым
хригъалъхьэкъым
хедгъалъхьэкъым
хевгъалъхьэкъым
храгъалъхьэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэт
хебгъалъхьэт
хригъалъхьэт
хедгъалъхьэт
хевгъалъхьэт
храгъалъхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэтэкъым
хебгъалъхьэтэкъым
хригъалъхьэтэкъым
хедгъалъхьэтэкъым
хевгъалъхьэтэкъым
храгъалъхьэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнщ
хебгъэлъхьэнщ
хригъэлъхьэнщ
хедгъэлъхьэнщ
хевгъэлъхьэнщ
храгъэлъхьэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнкъым
хебгъэлъхьэнкъым
хригъэлъхьэнкъым
хедгъэлъхьэнкъым
хевгъэлъхьэнкъым
храгъэлъхьэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнущ
хебгъэлъхьэнущ
хригъэлъхьэнущ
хедгъэлъхьэнущ
хевгъэлъхьэнущ
храгъэлъхьэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнукъым
хебгъэлъхьэнукъым
хригъэлъхьэнукъым
хедгъэлъхьэнукъым
хевгъэлъхьэнукъым
храгъэлъхьэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэрэ
хебгъалъхьэрэ
хригъалъхьэрэ
хедгъалъхьэрэ
хевгъалъхьэрэ
храгъалъхьэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэркъэ
хебгъалъхьэркъэ
хригъалъхьэркъэ
хедгъалъхьэркъэ
хевгъалъхьэркъэ
храгъалъхьэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэрт
хебгъалъхьэрт
хригъалъхьэрт
хедгъалъхьэрт
хевгъалъхьэрт
храгъалъхьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэртэкъэ
хебгъалъхьэртэкъэ
хригъалъхьэртэкъэ
хедгъалъхьэртэкъэ
хевгъалъхьэртэкъэ
храгъалъхьэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьа
хебгъэлъхьа
хригъэлъхьа
хедгъэлъхьа
хевгъэлъхьа
храгъэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьакъэ
хебгъэлъхьакъэ
хригъэлъхьакъэ
хедгъэлъхьакъэ
хевгъэлъхьакъэ
храгъэлъхьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьат
хебгъэлъхьат
хригъэлъхьат
хедгъэлъхьат
хевгъэлъхьат
храгъэлъхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьатэкъэ
хебгъэлъхьатэкъэ
хригъэлъхьатэкъэ
хедгъэлъхьатэкъэ
хевгъэлъхьатэкъэ
храгъэлъхьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъа
хебгъэлъхьэгъа
хригъэлъхьэгъа
хедгъэлъхьэгъа
хевгъэлъхьэгъа
храгъэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъакъэ
хебгъэлъхьэгъакъэ
хригъэлъхьэгъакъэ
хедгъэлъхьэгъакъэ
хевгъэлъхьэгъакъэ
храгъэлъхьэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъат
хебгъэлъхьэгъат
хригъэлъхьэгъат
хедгъэлъхьэгъат
хевгъэлъхьэгъат
храгъэлъхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъатэкъэ
хебгъэлъхьэгъатэкъэ
хригъэлъхьэгъатэкъэ
хедгъэлъхьэгъатэкъэ
хевгъэлъхьэгъатэкъэ
храгъэлъхьэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэ
хебгъалъхьэ
хригъалъхьэ
хедгъалъхьэ
хевгъалъхьэ
храгъалъхьэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэкъэ
хебгъалъхьэкъэ
хригъалъхьэкъэ
хедгъалъхьэкъэ
хевгъалъхьэкъэ
храгъалъхьэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэт
хебгъалъхьэт
хригъалъхьэт
хедгъалъхьэт
хевгъалъхьэт
храгъалъхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэтэкъэ
хебгъалъхьэтэкъэ
хригъалъхьэтэкъэ
хедгъалъхьэтэкъэ
хевгъалъхьэтэкъэ
храгъалъхьэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэн
хебгъэлъхьэн
хригъэлъхьэн
хедгъэлъхьэн
хевгъэлъхьэн
храгъэлъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнкъэ
хебгъэлъхьэнкъэ
хригъэлъхьэнкъэ
хедгъэлъхьэнкъэ
хевгъэлъхьэнкъэ
храгъэлъхьэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэну
хебгъэлъхьэну
хригъэлъхьэну
хедгъэлъхьэну
хевгъэлъхьэну
храгъэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнукъэ
хебгъэлъхьэнукъэ
хригъэлъхьэнукъэ
хедгъэлъхьэнукъэ
хевгъэлъхьэнукъэ
храгъэлъхьэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэмэ
хебгъалъхьэмэ
хригъалъхьэмэ
хедгъалъхьэмэ
хевгъалъхьэмэ
храгъалъхьэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъалъхьэмэ
хыумыгъалъхьэмэ
хримыгъалъхьэмэ
хедмыгъалъхьэмэ
хевмыгъалъхьэмэ
храмыгъалъхьэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьамэ
хебгъэлъхьамэ
хригъэлъхьамэ
хедгъэлъхьамэ
хевгъэлъхьамэ
храгъэлъхьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьамэ
хыумыгъэлъхьамэ
хримыгъэлъхьамэ
хедмыгъэлъхьамэ
хевмыгъэлъхьамэ
храмыгъэлъхьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъамэ
хебгъэлъхьэгъамэ
хригъэлъхьэгъамэ
хедгъэлъхьэгъамэ
хевгъэлъхьэгъамэ
храгъэлъхьэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэгъамэ
хыумыгъэлъхьэгъамэ
хримыгъэлъхьэгъамэ
хедмыгъэлъхьэгъамэ
хевмыгъэлъхьэгъамэ
храмыгъэлъхьэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнмэ
хебгъэлъхьэнмэ
хригъэлъхьэнмэ
хедгъэлъхьэнмэ
хевгъэлъхьэнмэ
храгъэлъхьэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэнмэ
хыумыгъэлъхьэнмэ
хримыгъэлъхьэнмэ
хедмыгъэлъхьэнмэ
хевмыгъэлъхьэнмэ
храмыгъэлъхьэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнумэ
хебгъэлъхьэнумэ
хригъэлъхьэнумэ
хедгъэлъхьэнумэ
хевгъэлъхьэнумэ
храгъэлъхьэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэнумэ
хыумыгъэлъхьэнумэ
хримыгъэлъхьэнумэ
хедмыгъэлъхьэнумэ
хевмыгъэлъхьэнумэ
храмыгъэлъхьэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэтэмэ
хебгъалъхьэтэмэ
хригъалъхьэтэмэ
хедгъалъхьэтэмэ
хевгъалъхьэтэмэ
храгъалъхьэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъалъхьэтэмэ
хыумыгъалъхьэтэмэ
хримыгъалъхьэтэмэ
хедмыгъалъхьэтэмэ
хевмыгъалъхьэтэмэ
храмыгъалъхьэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьатэмэ
хебгъэлъхьатэмэ
хригъэлъхьатэмэ
хедгъэлъхьатэмэ
хевгъэлъхьатэмэ
храгъэлъхьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьатэмэ
хыумыгъэлъхьатэмэ
хримыгъэлъхьатэмэ
хедмыгъэлъхьатэмэ
хевмыгъэлъхьатэмэ
храмыгъэлъхьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъатэмэ
хебгъэлъхьэгъатэмэ
хригъэлъхьэгъатэмэ
хедгъэлъхьэгъатэмэ
хевгъэлъхьэгъатэмэ
храгъэлъхьэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэгъатэмэ
хыумыгъэлъхьэгъатэмэ
хримыгъэлъхьэгъатэмэ
хедмыгъэлъхьэгъатэмэ
хевмыгъэлъхьэгъатэмэ
храмыгъэлъхьэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнтэмэ
хебгъэлъхьэнтэмэ
хригъэлъхьэнтэмэ
хедгъэлъхьэнтэмэ
хевгъэлъхьэнтэмэ
храгъэлъхьэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэнтэмэ
хыумыгъэлъхьэнтэмэ
хримыгъэлъхьэнтэмэ
хедмыгъэлъхьэнтэмэ
хевмыгъэлъхьэнтэмэ
храмыгъэлъхьэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнутэмэ
хебгъэлъхьэнутэмэ
хригъэлъхьэнутэмэ
хедгъэлъхьэнутэмэ
хевгъэлъхьэнутэмэ
храгъэлъхьэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэнутэмэ
хыумыгъэлъхьэнутэмэ
хримыгъэлъхьэнутэмэ
хедмыгъэлъхьэнутэмэ
хевмыгъэлъхьэнутэмэ
храмыгъэлъхьэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнт
хебгъэлъхьэнт
хригъэлъхьэнт
хедгъэлъхьэнт
хевгъэлъхьэнт
храгъэлъхьэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнтэкъым
хебгъэлъхьэнтэкъым
хригъэлъхьэнтэкъым
хедгъэлъхьэнтэкъым
хевгъэлъхьэнтэкъым
храгъэлъхьэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнут
хебгъэлъхьэнут
хригъэлъхьэнут
хедгъэлъхьэнут
хевгъэлъхьэнут
храгъэлъхьэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнутэкъым
хебгъэлъхьэнутэкъым
хригъэлъхьэнутэкъым
хедгъэлъхьэнутэкъым
хевгъэлъхьэнутэкъым
храгъэлъхьэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэми
хебгъалъхьэми
хригъалъхьэми
хедгъалъхьэми
хевгъалъхьэми
храгъалъхьэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъалъхьэми
хыумыгъалъхьэми
хримыгъалъхьэми
хедмыгъалъхьэми
хевмыгъалъхьэми
храмыгъалъхьэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьами
хебгъэлъхьами
хригъэлъхьами
хедгъэлъхьами
хевгъэлъхьами
храгъэлъхьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьами
хыумыгъэлъхьами
хримыгъэлъхьами
хедмыгъэлъхьами
хевмыгъэлъхьами
храмыгъэлъхьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъами
хебгъэлъхьэгъами
хригъэлъхьэгъами
хедгъэлъхьэгъами
хевгъэлъхьэгъами
храгъэлъхьэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэгъами
хыумыгъэлъхьэгъами
хримыгъэлъхьэгъами
хедмыгъэлъхьэгъами
хевмыгъэлъхьэгъами
храмыгъэлъхьэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнми
хебгъэлъхьэнми
хригъэлъхьэнми
хедгъэлъхьэнми
хевгъэлъхьэнми
храгъэлъхьэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэнми
хыумыгъэлъхьэнми
хримыгъэлъхьэнми
хедмыгъэлъхьэнми
хевмыгъэлъхьэнми
храмыгъэлъхьэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнуми
хебгъэлъхьэнуми
хригъэлъхьэнуми
хедгъэлъхьэнуми
хевгъэлъхьэнуми
храгъэлъхьэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэнуми
хыумыгъэлъхьэнуми
хримыгъэлъхьэнуми
хедмыгъэлъхьэнуми
хевмыгъэлъхьэнуми
храмыгъэлъхьэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъалъхьэтэми
хебгъалъхьэтэми
хригъалъхьэтэми
хедгъалъхьэтэми
хевгъалъхьэтэми
храгъалъхьэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъалъхьэтэми
хыумыгъалъхьэтэми
хримыгъалъхьэтэми
хедмыгъалъхьэтэми
хевмыгъалъхьэтэми
храмыгъалъхьэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьатэми
хебгъэлъхьатэми
хригъэлъхьатэми
хедгъэлъхьатэми
хевгъэлъхьатэми
храгъэлъхьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьатэми
хыумыгъэлъхьатэми
хримыгъэлъхьатэми
хедмыгъэлъхьатэми
хевмыгъэлъхьатэми
храмыгъэлъхьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэгъатэми
хебгъэлъхьэгъатэми
хригъэлъхьэгъатэми
хедгъэлъхьэгъатэми
хевгъэлъхьэгъатэми
храгъэлъхьэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэгъатэми
хыумыгъэлъхьэгъатэми
хримыгъэлъхьэгъатэми
хедмыгъэлъхьэгъатэми
хевмыгъэлъхьэгъатэми
храмыгъэлъхьэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнтэми
хебгъэлъхьэнтэми
хригъэлъхьэнтэми
хедгъэлъхьэнтэми
хевгъэлъхьэнтэми
храгъэлъхьэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэнтэми
хыумыгъэлъхьэнтэми
хримыгъэлъхьэнтэми
хедмыгъэлъхьэнтэми
хевмыгъэлъхьэнтэми
храмыгъэлъхьэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьэнутэми
хебгъэлъхьэнутэми
хригъэлъхьэнутэми
хедгъэлъхьэнутэми
хевгъэлъхьэнутэми
храгъэлъхьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьэнутэми
хыумыгъэлъхьэнутэми
хримыгъэлъхьэнутэми
хедмыгъэлъхьэнутэми
хевмыгъэлъхьэнутэми
храмыгъэлъхьэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьаи
хебгъэлъхьаи
хригъэлъхьаи
хедгъэлъхьаи
хевгъэлъхьаи
храгъэлъхьаи
щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьакъыми
хебгъэлъхьакъыми
хригъэлъхьакъыми
хедгъэлъхьакъыми
хевгъэлъхьакъыми
храгъэлъхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьащэрэт
хебгъэлъхьащэрэт
хригъэлъхьащэрэт
хедгъэлъхьащэрэт
хевгъэлъхьащэрэт
храгъэлъхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
хезмыгъэлъхьащэрэт
хыумыгъэлъхьащэрэт
хримыгъэлъхьащэрэт
хедмыгъэлъхьащэрэт
хевмыгъэлъхьащэрэт
храмыгъэлъхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнщ
хебгъэлъхьагъэнщ
хригъэлъхьагъэнщ
хедгъэлъхьагъэнщ
хевгъэлъхьагъэнщ
храгъэлъхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнкъым
хебгъэлъхьагъэнкъым
хригъэлъхьагъэнкъым
хедгъэлъхьагъэнкъым
хевгъэлъхьагъэнкъым
храгъэлъхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнт
хебгъэлъхьагъэнт
хригъэлъхьагъэнт
хедгъэлъхьагъэнт
хевгъэлъхьагъэнт
храгъэлъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнтэкъым
хебгъэлъхьагъэнтэкъым
хригъэлъхьагъэнтэкъым
хедгъэлъхьагъэнтэкъым
хевгъэлъхьагъэнтэкъым
храгъэлъхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэн
хебгъэлъхьагъэн
хригъэлъхьагъэн
хедгъэлъхьагъэн
хевгъэлъхьагъэн
храгъэлъхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнкъэ
хебгъэлъхьагъэнкъэ
хригъэлъхьагъэнкъэ
хедгъэлъхьагъэнкъэ
хевгъэлъхьагъэнкъэ
храгъэлъхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнт
хебгъэлъхьагъэнт
хригъэлъхьагъэнт
хедгъэлъхьагъэнт
хевгъэлъхьагъэнт
храгъэлъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнтэкъэ
хебгъэлъхьагъэнтэкъэ
хригъэлъхьагъэнтэкъэ
хедгъэлъхьагъэнтэкъэ
хевгъэлъхьагъэнтэкъэ
храгъэлъхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнущ
хебгъэлъхьагъэнущ
хригъэлъхьагъэнущ
хедгъэлъхьагъэнущ
хевгъэлъхьагъэнущ
храгъэлъхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнукъым
хебгъэлъхьагъэнукъым
хригъэлъхьагъэнукъым
хедгъэлъхьагъэнукъым
хевгъэлъхьагъэнукъым
храгъэлъхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнут
хебгъэлъхьагъэнут
хригъэлъхьагъэнут
хедгъэлъхьагъэнут
хевгъэлъхьагъэнут
храгъэлъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнутэкъым
хебгъэлъхьагъэнутэкъым
хригъэлъхьагъэнутэкъым
хедгъэлъхьагъэнутэкъым
хевгъэлъхьагъэнутэкъым
храгъэлъхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэну
хебгъэлъхьагъэну
хригъэлъхьагъэну
хедгъэлъхьагъэну
хевгъэлъхьагъэну
храгъэлъхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнукъэ
хебгъэлъхьагъэнукъэ
хригъэлъхьагъэнукъэ
хедгъэлъхьагъэнукъэ
хевгъэлъхьагъэнукъэ
храгъэлъхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнут
хебгъэлъхьагъэнут
хригъэлъхьагъэнут
хедгъэлъхьагъэнут
хевгъэлъхьагъэнут
храгъэлъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хезгъэлъхьагъэнутэкъэ
хебгъэлъхьагъэнутэкъэ
хригъэлъхьагъэнутэкъэ
хедгъэлъхьагъэнутэкъэ
хевгъэлъхьагъэнутэкъэ
храгъэлъхьагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъалъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэлъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэлъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэлъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэлъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезыгъэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезымыгъэлъхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезгъалъхьэ
хебгъалъхьэ
хригъалъхьэ
хедгъалъхьэ
хевгъалъхьэ
храгъалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъалъхьэ
хыумыгъалъхьэ
хримыгъалъхьэ
хедмыгъалъхьэ
хевмыгъалъхьэ
храмыгъалъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэлъхьа
хебгъэлъхьа
хригъэлъхьа
хедгъэлъхьа
хевгъэлъхьа
храгъэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэлъхьа
хыумыгъэлъхьа
хримыгъэлъхьа
хедмыгъэлъхьа
хевмыгъэлъхьа
храмыгъэлъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэлъхьэгъа
хебгъэлъхьэгъа
хригъэлъхьэгъа
хедгъэлъхьэгъа
хевгъэлъхьэгъа
храгъэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэлъхьэгъа
хыумыгъэлъхьэгъа
хримыгъэлъхьэгъа
хедмыгъэлъхьэгъа
хевмыгъэлъхьэгъа
храмыгъэлъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэлъхьэн
хебгъэлъхьэн
хригъэлъхьэн
хедгъэлъхьэн
хевгъэлъхьэн
храгъэлъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэлъхьэн
хыумыгъэлъхьэн
хримыгъэлъхьэн
хедмыгъэлъхьэн
хевмыгъэлъхьэн
храмыгъэлъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэлъхьэну
хебгъэлъхьэну
хригъэлъхьэну
хедгъэлъхьэну
хевгъэлъхьэну
храгъэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэлъхьэну
хыумыгъэлъхьэну
хримыгъэлъхьэну
хедмыгъэлъхьэну
хевмыгъэлъхьэну
храмыгъэлъхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
хегъалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъалъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хегъэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэлъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хегъэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэлъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хегъэлъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэлъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хегъэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хемыгъэлъхьэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъалъхьэ
зэрыхебгъалъхьэ
зэрыхригъалъхьэ
зэрыхедгъалъхьэ
зэрыхевгъалъхьэ
зэрыхрагъалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъалъхьэ
зэрыхыумыгъалъхьэ
зэрыхримыгъалъхьэ
зэрыхедмыгъалъхьэ
зэрыхевмыгъалъхьэ
зэрыхрамыгъалъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэлъхьа
зэрыхебгъэлъхьа
зэрыхригъэлъхьа
зэрыхедгъэлъхьа
зэрыхевгъэлъхьа
зэрыхрагъэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэлъхьа
зэрыхыумыгъэлъхьа
зэрыхримыгъэлъхьа
зэрыхедмыгъэлъхьа
зэрыхевмыгъэлъхьа
зэрыхрамыгъэлъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэлъхьэгъа
зэрыхебгъэлъхьэгъа
зэрыхригъэлъхьэгъа
зэрыхедгъэлъхьэгъа
зэрыхевгъэлъхьэгъа
зэрыхрагъэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэлъхьэгъа
зэрыхыумыгъэлъхьэгъа
зэрыхримыгъэлъхьэгъа
зэрыхедмыгъэлъхьэгъа
зэрыхевмыгъэлъхьэгъа
зэрыхрамыгъэлъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэлъхьэн
зэрыхебгъэлъхьэн
зэрыхригъэлъхьэн
зэрыхедгъэлъхьэн
зэрыхевгъэлъхьэн
зэрыхрагъэлъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэлъхьэн
зэрыхыумыгъэлъхьэн
зэрыхримыгъэлъхьэн
зэрыхедмыгъэлъхьэн
зэрыхевмыгъэлъхьэн
зэрыхрамыгъэлъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхезгъэлъхьэну
зэрыхебгъэлъхьэну
зэрыхригъэлъхьэну
зэрыхедгъэлъхьэну
зэрыхевгъэлъхьэну
зэрыхрагъэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхезмыгъэлъхьэну
зэрыхыумыгъэлъхьэну
зэрыхримыгъэлъхьэну
зэрыхедмыгъэлъхьэну
зэрыхевмыгъэлъхьэну
зэрыхрамыгъэлъхьэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъалъхьэ
щыхебгъалъхьэ
щыхригъалъхьэ
щыхедгъалъхьэ
щыхевгъалъхьэ
щыхрагъалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъалъхьэ
щыхыумыгъалъхьэ
щыхримыгъалъхьэ
щыхедмыгъалъхьэ
щыхевмыгъалъхьэ
щыхрамыгъалъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэлъхьа
щыхебгъэлъхьа
щыхригъэлъхьа
щыхедгъэлъхьа
щыхевгъэлъхьа
щыхрагъэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэлъхьа
щыхыумыгъэлъхьа
щыхримыгъэлъхьа
щыхедмыгъэлъхьа
щыхевмыгъэлъхьа
щыхрамыгъэлъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэлъхьэгъа
щыхебгъэлъхьэгъа
щыхригъэлъхьэгъа
щыхедгъэлъхьэгъа
щыхевгъэлъхьэгъа
щыхрагъэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэлъхьэгъа
щыхыумыгъэлъхьэгъа
щыхримыгъэлъхьэгъа
щыхедмыгъэлъхьэгъа
щыхевмыгъэлъхьэгъа
щыхрамыгъэлъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэлъхьэн
щыхебгъэлъхьэн
щыхригъэлъхьэн
щыхедгъэлъхьэн
щыхевгъэлъхьэн
щыхрагъэлъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэлъхьэн
щыхыумыгъэлъхьэн
щыхримыгъэлъхьэн
щыхедмыгъэлъхьэн
щыхевмыгъэлъхьэн
щыхрамыгъэлъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыхезгъэлъхьэну
щыхебгъэлъхьэну
щыхригъэлъхьэну
щыхедгъэлъхьэну
щыхевгъэлъхьэну
щыхрагъэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыхезмыгъэлъхьэну
щыхыумыгъэлъхьэну
щыхримыгъэлъхьэну
щыхедмыгъэлъхьэну
щыхевмыгъэлъхьэну
щыхрамыгъэлъхьэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъалъхьэ
здыхебгъалъхьэ
здыхригъалъхьэ
здыхедгъалъхьэ
здыхевгъалъхьэ
здыхрагъалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъалъхьэ
здыхыумыгъалъхьэ
здыхримыгъалъхьэ
здыхедмыгъалъхьэ
здыхевмыгъалъхьэ
здыхрамыгъалъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэлъхьа
здыхебгъэлъхьа
здыхригъэлъхьа
здыхедгъэлъхьа
здыхевгъэлъхьа
здыхрагъэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэлъхьа
здыхыумыгъэлъхьа
здыхримыгъэлъхьа
здыхедмыгъэлъхьа
здыхевмыгъэлъхьа
здыхрамыгъэлъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэлъхьэгъа
здыхебгъэлъхьэгъа
здыхригъэлъхьэгъа
здыхедгъэлъхьэгъа
здыхевгъэлъхьэгъа
здыхрагъэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэлъхьэгъа
здыхыумыгъэлъхьэгъа
здыхримыгъэлъхьэгъа
здыхедмыгъэлъхьэгъа
здыхевмыгъэлъхьэгъа
здыхрамыгъэлъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэлъхьэн
здыхебгъэлъхьэн
здыхригъэлъхьэн
здыхедгъэлъхьэн
здыхевгъэлъхьэн
здыхрагъэлъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэлъхьэн
здыхыумыгъэлъхьэн
здыхримыгъэлъхьэн
здыхедмыгъэлъхьэн
здыхевмыгъэлъхьэн
здыхрамыгъэлъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыхезгъэлъхьэну
здыхебгъэлъхьэну
здыхригъэлъхьэну
здыхедгъэлъхьэну
здыхевгъэлъхьэну
здыхрагъэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыхезмыгъэлъхьэну
здыхыумыгъэлъхьэну
здыхримыгъэлъхьэну
здыхедмыгъэлъхьэну
здыхевмыгъэлъхьэну
здыхрамыгъэлъхьэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъалъхьэ
щӀыхебгъалъхьэ
щӀыхригъалъхьэ
щӀыхедгъалъхьэ
щӀыхевгъалъхьэ
щӀыхрагъалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъалъхьэ
щӀыхыумыгъалъхьэ
щӀыхримыгъалъхьэ
щӀыхедмыгъалъхьэ
щӀыхевмыгъалъхьэ
щӀыхрамыгъалъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэлъхьа
щӀыхебгъэлъхьа
щӀыхригъэлъхьа
щӀыхедгъэлъхьа
щӀыхевгъэлъхьа
щӀыхрагъэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэлъхьа
щӀыхыумыгъэлъхьа
щӀыхримыгъэлъхьа
щӀыхедмыгъэлъхьа
щӀыхевмыгъэлъхьа
щӀыхрамыгъэлъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэлъхьэгъа
щӀыхебгъэлъхьэгъа
щӀыхригъэлъхьэгъа
щӀыхедгъэлъхьэгъа
щӀыхевгъэлъхьэгъа
щӀыхрагъэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэлъхьэгъа
щӀыхыумыгъэлъхьэгъа
щӀыхримыгъэлъхьэгъа
щӀыхедмыгъэлъхьэгъа
щӀыхевмыгъэлъхьэгъа
щӀыхрамыгъэлъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэлъхьэн
щӀыхебгъэлъхьэн
щӀыхригъэлъхьэн
щӀыхедгъэлъхьэн
щӀыхевгъэлъхьэн
щӀыхрагъэлъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэлъхьэн
щӀыхыумыгъэлъхьэн
щӀыхримыгъэлъхьэн
щӀыхедмыгъэлъхьэн
щӀыхевмыгъэлъхьэн
щӀыхрамыгъэлъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхезгъэлъхьэну
щӀыхебгъэлъхьэну
щӀыхригъэлъхьэну
щӀыхедгъэлъхьэну
щӀыхевгъэлъхьэну
щӀыхрагъэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхезмыгъэлъхьэну
щӀыхыумыгъэлъхьэну
щӀыхримыгъэлъхьэну
щӀыхедмыгъэлъхьэну
щӀыхевмыгъэлъхьэну
щӀыхрамыгъэлъхьэну
Депричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
хезгъалъхьэу
хебгъалъхьэу
хригъалъхьэу
хедгъалъхьэу
хевгъалъхьэу
храгъалъхьэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъалъхьэу
хыумыгъалъхьэу
хримыгъалъхьэу
хедмыгъалъхьэу
хевмыгъалъхьэу
храмыгъалъхьэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хезгъэлъхьауэ
хебгъэлъхьауэ
хригъэлъхьауэ
хедгъэлъхьауэ
хевгъэлъхьауэ
храгъэлъхьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хезмыгъэлъхьауэ
хыумыгъэлъхьауэ
хримыгъэлъхьауэ
хедмыгъэлъхьауэ
хевмыгъэлъхьауэ
храмыгъэлъхьауэ
урэ-кӀэ депричастие - щыӀэныгъэ
хезгъалъхьэурэ
хебгъалъхьэурэ
хригъалъхьэурэ
хедгъалъхьэурэ
хевгъалъхьэурэ
храгъалъхьэурэ
урэ-кӀэ депричастие - щымыӀэныгъэ
хезмыгъалъхьэурэ
хыумыгъалъхьэурэ
хримыгъалъхьэурэ
хедмыгъалъхьэурэ
хевмыгъалъхьэурэ
храмыгъалъхьэурэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]э
[лъхь]эр
--
[лъхь]эхэр
Эргативнэ:
[лъхь]э
[лъхь]эм
--
[лъхь]эхэм
Послеложнэ:
[лъхь]экӀэ
[лъхь]эмкӀэ
[лъхь]эхэкӀэ
[лъхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]эу
[лъхь]эрауэ
[лъхь]эхэу
[лъхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]а
[лъхь]ар
--
[лъхь]ахэр
Эргативнэ:
[лъхь]а
[лъхь]ам
--
[лъхь]ахэм
Послеложнэ:
[лъхь]акӀэ
[лъхь]амкӀэ
[лъхь]ахэкӀэ
[лъхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]ауэ
[лъхь]арауэ
[лъхь]ахэу
[лъхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьы
Куэд бжьы
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]эн
[лъхь]эныр
--
[лъхь]энхэр
Эргативнэ:
[лъхь]эн
[лъхь]эным
--
[лъхь]энхэм
Послеложнэ:
[лъхь]энкӀэ
[лъхь]энымкӀэ
[лъхь]энхэкӀэ
[лъхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энырауэ
[лъхь]энхэу
[лъхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьы
Куэд бжьы
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энур
--
[лъхь]энухэр
Эргативнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энум
--
[лъхь]энухэм
Послеложнэ:
[лъхь]энукӀэ
[лъхь]энумкӀэ
[лъхь]энухэкӀэ
[лъхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]энууэ
[лъхь]энурауэ
[лъхь]энухэу
[лъхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
хэлъхьэн псалъэм и каузатив.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Щхьэгъубжэ хегъэлъхьэн.
Ахъшэр банкым хегъэлъхьэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
хегъэлъхьэн: causative for хэлъхьэн : 1. have, make or let sb. put, place sth in sth 2. have, make or let sb. plant, seed sth (for example, seeds) 3. have, make or let sb. deposit (money in a savings bank) 4. have, make or let sb. put in, install, hang, insert (for example, a door, windowpane) 5. have, make or let sb. add, perform an addition (a number)
Щхьэгъубжэ хегъэлъхьэн: have sb put in a window.
Ахъшэр банкым хегъэлъхьэн: have sb deposit money in the bank.
УРЫСЫБЗЭ
хегъэлъхьэн: каузатив к хэлъхьэн : 1. заставить кого-л. положить что-л. во что-л. 2. заставить кого-л. посадить что-л. (напр. семена) 3. заставить кого-л. вложить (деньги в сбербанк) 4. заставить кого-л. вставить что-л. (напр. дверь, стекло) 5. заставить кого-л. прибавить (число)
Щхьэгъубжэ хегъэлъхьэн: просить кого-л. вставить новое окно.
Ахъшэр банкым хегъэлъхьэн: заставить кого-л. вложить деньги в банк.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.