Wt/kbd/фӏэхуэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [fʹɐ'xʷɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• фӏэ- + [ху] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "фӏэхуэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	фӏэхуэн
щымыӀэныгъэ:	фӏэмыхуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэн	уфӏэхуэн	фӏэхуэн	дыфӏэхуэн	фыфӏэхуэн	фӏэхуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэн	уфӏэмыхуэн	фӏэмыхуэн	дыфӏэмыхуэн	фыфӏэмыхуэн	фӏэмыхуэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	фӏэхуэ!	фыфӏэхуэ!
щымыӀэныгъэ:	уфӏэмыхуэ!	фыфӏэмыхуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏрехуэ	уфӏрехуэ	фӏрехуэ	дыфӏрехуэ	фыфӏрехуэ	фӏрехуэ
щымыӀэныгъэ:	сыфӏремыхуэ	уфӏремыхуэ	фӏремыхуэ	дыфӏремыхуэ	фыфӏремыхуэ	фӏремыхуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏохуэ(р)	уфӏохуэ(р)	фӏохуэ(р)	дыфӏохуэ(р)	фыфӏохуэ(р)	фӏохуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэркъым	уфӏэхуэркъым	фӏэхуэркъым	дыфӏэхуэркъым	фыфӏэхуэркъым	фӏэхуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ(р)т	уфӏэхуэ(р)т	фӏэхуэ(р)т	дыфӏэхуэ(р)т	фыфӏэхуэ(р)т	фӏэхуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ(р)тэкъым	уфӏэхуэ(р)тэкъым	фӏэхуэ(р)тэкъым	дыфӏэхуэ(р)тэкъым	фыфӏэхуэ(р)тэкъым	фӏэхуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуащ	уфӏэхуащ	фӏэхуащ	дыфӏэхуащ	фыфӏэхуащ	фӏэхуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуакъым	уфӏэхуакъым	фӏэхуакъым	дыфӏэхуакъым	фыфӏэхуакъым	фӏэхуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуат	уфӏэхуат	фӏэхуат	дыфӏэхуат	фыфӏэхуат	фӏэхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуатэкъым	уфӏэхуатэкъым	фӏэхуатэкъым	дыфӏэхуатэкъым	фыфӏэхуатэкъым	фӏэхуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъащ	уфӏэхуэгъащ	фӏэхуэгъащ	дыфӏэхуэгъащ	фыфӏэхуэгъащ	фӏэхуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъакъым	уфӏэхуэгъакъым	фӏэхуэгъакъым	дыфӏэхуэгъакъым	фыфӏэхуэгъакъым	фӏэхуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъат	уфӏэхуэгъат	фӏэхуэгъат	дыфӏэхуэгъат	фыфӏэхуэгъат	фӏэхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъатэкъым	уфӏэхуэгъатэкъым	фӏэхуэгъатэкъым	дыфӏэхуэгъатэкъым	фыфӏэхуэгъатэкъым	фӏэхуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэщ	уфӏэхуэщ	фӏэхуэщ	дыфӏэхуэщ	фыфӏэхуэщ	фӏэхуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэкъым	уфӏэхуэкъым	фӏэхуэкъым	дыфӏэхуэкъым	фыфӏэхуэкъым	фӏэхуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэт	уфӏэхуэт	фӏэхуэт	дыфӏэхуэт	фыфӏэхуэт	фӏэхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэтэкъым	уфӏэхуэтэкъым	фӏэхуэтэкъым	дыфӏэхуэтэкъым	фыфӏэхуэтэкъым	фӏэхуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнщ	уфӏэхуэнщ	фӏэхуэнщ	дыфӏэхуэнщ	фыфӏэхуэнщ	фӏэхуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнкъым	уфӏэхуэнкъым	фӏэхуэнкъым	дыфӏэхуэнкъым	фыфӏэхуэнкъым	фӏэхуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнущ	уфӏэхуэнущ	фӏэхуэнущ	дыфӏэхуэнущ	фыфӏэхуэнущ	фӏэхуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнукъым	уфӏэхуэнукъым	фӏэхуэнукъым	дыфӏэхуэнукъым	фыфӏэхуэнукъым	фӏэхуэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэрэ	уфӏэхуэрэ	фӏэхуэрэ	дыфӏэхуэрэ	фыфӏэхуэрэ	фӏэхуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэркъэ	уфӏэхуэркъэ	фӏэхуэркъэ	дыфӏэхуэркъэ	фыфӏэхуэркъэ	фӏэхуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ(р)т	уфӏэхуэ(р)т	фӏэхуэ(р)т	дыфӏэхуэ(р)т	фыфӏэхуэ(р)т	фӏэхуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ(р)тэкъэ	уфӏэхуэ(р)тэкъэ	фӏэхуэ(р)тэкъэ	дыфӏэхуэ(р)тэкъэ	фыфӏэхуэ(р)тэкъэ	фӏэхуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуа	уфӏэхуа	фӏэхуа	дыфӏэхуа	фыфӏэхуа	фӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуакъэ	уфӏэхуакъэ	фӏэхуакъэ	дыфӏэхуакъэ	фыфӏэхуакъэ	фӏэхуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуат	уфӏэхуат	фӏэхуат	дыфӏэхуат	фыфӏэхуат	фӏэхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуатэкъэ	уфӏэхуатэкъэ	фӏэхуатэкъэ	дыфӏэхуатэкъэ	фыфӏэхуатэкъэ	фӏэхуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъа	уфӏэхуэгъа	фӏэхуэгъа	дыфӏэхуэгъа	фыфӏэхуэгъа	фӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъакъэ	уфӏэхуэгъакъэ	фӏэхуэгъакъэ	дыфӏэхуэгъакъэ	фыфӏэхуэгъакъэ	фӏэхуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъат	уфӏэхуэгъат	фӏэхуэгъат	дыфӏэхуэгъат	фыфӏэхуэгъат	фӏэхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъатэкъэ	уфӏэхуэгъатэкъэ	фӏэхуэгъатэкъэ	дыфӏэхуэгъатэкъэ	фыфӏэхуэгъатэкъэ	фӏэхуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ	уфӏэхуэ	фӏэхуэ	дыфӏэхуэ	фыфӏэхуэ	фӏэхуэ(хэ)
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэкъэ	уфӏэхуэкъэ	фӏэхуэкъэ	дыфӏэхуэкъэ	фыфӏэхуэкъэ	фӏэхуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэт	уфӏэхуэт	фӏэхуэт	дыфӏэхуэт	фыфӏэхуэт	фӏэхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэтэкъэ	уфӏэхуэтэкъэ	фӏэхуэтэкъэ	дыфӏэхуэтэкъэ	фыфӏэхуэтэкъэ	фӏэхуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэн	уфӏэхуэн	фӏэхуэн	дыфӏэхуэн	фыфӏэхуэн	фӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнкъэ	уфӏэхуэнкъэ	фӏэхуэнкъэ	дыфӏэхуэнкъэ	фыфӏэхуэнкъэ	фӏэхуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэну	уфӏэхуэну	фӏэхуэну	дыфӏэхуэну	фыфӏэхуэну	фӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнукъэ	уфӏэхуэнукъэ	фӏэхуэнукъэ	дыфӏэхуэнукъэ	фыфӏэхуэнукъэ	фӏэхуэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэмэ	уфӏэхуэмэ	фӏэхуэмэ	дыфӏэхуэмэ	фыфӏэхуэмэ	фӏэхуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэмэ	уфӏэмыхуэмэ	фӏэмыхуэмэ	дыфӏэмыхуэмэ	фыфӏэмыхуэмэ	фӏэмыхуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуамэ	уфӏэхуамэ	фӏэхуамэ	дыфӏэхуамэ	фыфӏэхуамэ	фӏэхуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуамэ	уфӏэмыхуамэ	фӏэмыхуамэ	дыфӏэмыхуамэ	фыфӏэмыхуамэ	мыхуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъамэ	уфӏэхуэгъамэ	фӏэхуэгъамэ	дыфӏэхуэгъамэ	фыфӏэхуэгъамэ	фӏэхуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэгъамэ	уфӏэмыхуэгъамэ	фӏэмыхуэгъамэ	дыфӏэмыхуэгъамэ	фыфӏэмыхуэгъамэ	фӏэмыхуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнмэ	уфӏэхуэнмэ	фӏэхуэнмэ	дыфӏэхуэнмэ	фыфӏэхуэнмэ	фӏэхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнмэ	уфӏэмыхуэнмэ	фӏэмыхуэнмэ	дыфӏэмыхуэнмэ	фыфӏэмыхуэнмэ	фӏэмыхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнумэ	уфӏэхуэнумэ	фӏэхуэнумэ	дыфӏэхуэнумэ	фыфӏэхуэнумэ	фӏэхуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнумэ	уфӏэмыхуэнумэ	фӏэмыхуэнумэ	дыфӏэмыхуэнумэ	фыфӏэмыхуэнумэ	фӏэмыхуэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэтэмэ	уфӏэхуэтэмэ	фӏэхуэтэмэ	дыфӏэхуэтэмэ	фыфӏэхуэтэмэ	фӏэхуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэтэмэ	уфӏэмыхуэтэмэ	фӏэмыхуэтэмэ	дыфӏэмыхуэтэмэ	фыфӏэмыхуэтэмэ	фӏэмыхуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуатэмэ	уфӏэхуатэмэ	фӏэхуатэмэ	дыфӏэхуатэмэ	фыфӏэхуатэмэ	фӏэхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуатэмэ	уфӏэмыхуатэмэ	фӏэмыхуатэмэ	дыфӏэмыхуатэмэ	фыфӏэмыхуатэмэ	фӏэмыхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъатэмэ	уфӏэхуэгъатэмэ	фӏэхуэгъатэмэ	дыфӏэхуэгъатэмэ	фыфӏэхуэгъатэмэ	фӏэхуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэгъатэмэ	уфӏэмыхуэгъатэмэ	фӏэмыхуэгъатэмэ	дыфӏэмыхуэгъатэмэ	фыфӏэмыхуэгъатэмэ	фӏэмыхуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнтэмэ	уфӏэхуэнтэмэ	фӏэхуэнтэмэ	дыфӏэхуэнтэмэ	фыфӏэхуэнтэмэ	фӏэхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнтэмэ	уфӏэмыхуэнтэмэ	фӏэмыхуэнтэмэ	дыфӏэмыхуэнтэмэ	фыфӏэмыхуэнтэмэ	фӏэмыхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнутэмэ	уфӏэхуэнутэмэ	фӏэхуэнутэмэ	дыфӏэхуэнутэмэ	фыфӏэхуэнутэмэ	фӏэхуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнутэмэ	уфӏэмыхуэнутэмэ	фӏэмыхуэнутэмэ	дыфӏэмыхуэнутэмэ	фыфӏэмыхуэнутэмэ	фӏэмыхуэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнт	уфӏэхуэнт	фӏэхуэнт	дыфӏэхуэнт	фыфӏэхуэнт	фӏэхуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнтэкъым	уфӏэхуэнтэкъым	фӏэхуэнтэкъым	дыфӏэхуэнтэкъым	фыфӏэхуэнтэкъым	фӏэхуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнут	уфӏэхуэнут	фӏэхуэнут	дыфӏэхуэнут	фыфӏэхуэнут	фӏэхуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнутэкъым	уфӏэхуэнутэкъым	фӏэхуэнутэкъым	дыфӏэхуэнутэкъым	фыфӏэхуэнутэкъым	фӏэхуэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэми	уфӏэхуэми	фӏэхуэми	дыфӏэхуэми	фыфӏэхуэми	фӏэхуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэми	уфӏэмыхуэми	фӏэмыхуэми	дыфӏэмыхуэми	фыфӏэмыхуэми	фӏэмыхуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуами	уфӏэхуами	фӏэхуами	дыфӏэхуами	фыфӏэхуами	фӏэхуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуами	уфӏэмыхуами	фӏэмыхуами	дыфӏэмыхуами	фыфӏэмыхуами	фӏэмыхуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъами	уфӏэхуэгъами	фӏэхуэгъами	дыфӏэхуэгъами	фыфӏэхуэгъами	фӏэхуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэгъами	уфӏэмыхуэгъами	фӏэмыхуэгъами	дыфӏэмыхуэгъами	фыфӏэмыхуэгъами	фӏэмыхуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнми	уфӏэхуэнми	фӏэхуэнми	дыфӏэхуэнми	фыфӏэхуэнми	фӏэхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнми	уфӏэмыхуэнми	фӏэмыхуэнми	дыфӏэмыхуэнми	фыфӏэмыхуэнми	фӏэмыхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнуми	уфӏэхуэнуми	фӏэхуэнуми	дыфӏэхуэнуми	фыфӏэхуэнуми	фӏэхуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнуми	уфӏэмыхуэнуми	фӏэмыхуэнуми	дыфӏэмыхуэнуми	фыфӏэмыхуэнуми	фӏэмыхуэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэтэми	уфӏэхуэтэми	фӏэхуэтэми	дыфӏэхуэтэми	фыфӏэхуэтэми	фӏэхуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэтэми	уфӏэмыхуэтэми	фӏэмыхуэтэми	дыфӏэмыхуэтэми	фыфӏэмыхуэтэми	фӏэмыхуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуатэми	уфӏэхуатэми	фӏэхуатэми	дыфӏэхуатэми	фыфӏэхуатэми	фӏэхуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуатэми	уфӏэмыхуатэми	фӏэмыхуатэми	дыфӏэмыхуатэми	фыфӏэмыхуатэми	фӏэмыхуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъатэми	уфӏэхуэгъатэми	фӏэхуэгъатэми	дыфӏэхуэгъатэми	фыфӏэхуэгъатэми	фӏэхуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэгъатэми	уфӏэмыхуэгъатэми	фӏэмыхуэгъатэми	дыфӏэмыхуэгъатэми	фыфӏэмыхуэгъатэми	фӏэмыхуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнтэми	уфӏэхуэнтэми	фӏэхуэнтэми	дыфӏэхуэнтэми	фыфӏэхуэнтэми	фӏэхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнтэми	уфӏэмыхуэнтэми	фӏэмыхуэнтэми	дыфӏэмыхуэнтэми	фыфӏэмыхуэнтэми	фӏэмыхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнутэми	уфӏэхуэнутэми	фӏэхуэнутэми	дыфӏэхуэнутэми	фыфӏэхуэнутэми	фӏэхуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнутэми	уфӏэмыхуэнутэми	фӏэмыхуэнутэми	дыфӏэмыхуэнутэми	фыфӏэмыхуэнутэми	фӏэмыхуэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъхуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуаи	уфӏэхуаи	фӏэхуаи	дыфӏэхуаи	фыфӏэхуаи	фӏэхуаи
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуакъыми	уфӏэхуакъыми	фӏэхуакъыми	дыфӏэхуакъыми	фыфӏэхуакъыми	фӏэхуакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуащэрэт	уфӏэхуащэрэт	фӏэхуащэрэт	дыфӏэхуащэрэт	фыфӏэхуащэрэт	фӏэхуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуащэрэт	уфӏэмыхуащэрэт	фӏэмыхуащэрэт	дыфӏэмыхуащэрэт	фыфӏэмыхуащэрэт	фӏэмыхуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнщ	уфӏэхуагъэнщ	фӏэхуагъэнщ	дыфӏэхуагъэнщ	фыфӏэхуагъэнщ	фӏэхуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнкъым	уфӏэхуагъэнкъым	фӏэхуагъэнкъым	дыфӏэхуагъэнкъым	фыфӏэхуагъэнкъым	фӏэхуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнт	уфӏэхуагъэнт	фӏэхуагъэнт	дыфӏэхуагъэнт	фыфӏэхуагъэнт	фӏэхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнтэкъым	уфӏэхуагъэнтэкъым	фӏэхуагъэнтэкъым	дыфӏэхуагъэнтэкъым	фыфӏэхуагъэнтэкъым	фӏэхуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэн	уфӏэхуагъэн	фӏэхуагъэн	дыфӏэхуагъэн	фыфӏэхуагъэн	фӏэхуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнкъэ	уфӏэхуагъэнкъэ	фӏэхуагъэнкъэ	дыфӏэхуагъэнкъэ	фыфӏэхуагъэнкъэ	фӏэхуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнт	уфӏэхуагъэнт	фӏэхуагъэнт	дыфӏэхуагъэнт	фыфӏэхуагъэнт	фӏэхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнтэкъэ	уфӏэхуагъэнтэкъэ	фӏэхуагъэнтэкъэ	дыфӏэхуагъэнтэкъэ	фыфӏэхуагъэнтэкъэ	фӏэхуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнущ	уфӏэхуагъэнущ	фӏэхуагъэнущ	дыфӏэхуагъэнущ	фыфӏэхуагъэнущ	фӏэхуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнукъым	уфӏэхуагъэнукъым	фӏэхуагъэнукъым	дыфӏэхуагъэнукъым	фыфӏэхуагъэнукъым	фӏэхуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнут	уфӏэхуагъэнут	фӏэхуагъэнут	дыфӏэхуагъэнут	фыфӏэхуагъэнут	фӏэхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнутэкъым	уфӏэхуагъэнутэкъым	фӏэхуагъэнутэкъым	дыфӏэхуагъэнутэкъым	фыфӏэхуагъэнутэкъым	фӏэхуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэну	уфӏэхуагъэну	фӏэхуагъэну	дыфӏэхуагъэну	фыфӏэхуагъэну	фӏэхуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнукъэ	уфӏэхуагъэнукъэ	фӏэхуагъэнукъэ	дыфӏэхуагъэнукъэ	фыфӏэхуагъэнукъэ	фӏэхуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнут	уфӏэхуагъэнут	фӏэхуагъэнут	дыфӏэхуагъэнут	фыфӏэхуагъэнут	фӏэхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнутэкъэ	уфӏэхуагъэнутэкъэ	фӏэхуагъэнутэкъэ	дыфӏэхуагъэнутэкъэ	фыфӏэхуагъэнутэкъэ	фӏэхуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэ	уфӏэхуэ	фӏэхуэ	дыфӏэхуэ	фыфӏэхуэ	фӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэ	уфӏэмыхуэ	фӏэмыхуэ	дыфӏэмыхуэ	фыфӏэмыхуэ	фӏэмыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуа	уфӏэхуа	фӏэхуа	дыфӏэхуа	фыфӏэхуа	фӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуа	уфӏэмыхуа	фӏэмыхуа	дыфӏэмыхуа	фыфӏэмыхуа	фӏэмыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэгъа	уфӏэхуэгъа	фӏэхуэгъа	дыфӏэхуэгъа	фыфӏэхуэгъа	фӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэгъа	уфӏэмыхуэгъа	фӏэмыхуэгъа	дыфӏэмыхуэгъа	фыфӏэмыхуэгъа	фӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэн	уфӏэхуэн	фӏэхуэн	дыфӏэхуэн	фыфӏэхуэн	фӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэн	уфӏэмыхуэн	фӏэмыхуэн	дыфӏэмыхуэн	фыфӏэмыхуэн	фӏэмыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэну	уфӏэхуэну	фӏэхуэну	дыфӏэхуэну	фыфӏэхуэну	фӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэну	уфӏэмыхуэну	фӏэмыхуэну	дыфӏэмыхуэну	фыфӏэмыхуэну	фӏэмыхуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуэ	узэрыфӏэхуэ	зэрыфӏэхуэ	дызэрыфӏэхуэ	фызэрыфӏэхуэ	зэрыфӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуэ	узэрыфӏэмыхуэ	зэрыфӏэмыхуэ	дызэрыфӏэмыхуэ	фызэрыфӏэмыхуэ	зэрыфӏэмыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуа	узэрыфӏэхуа	зэрыфӏэхуа	дызэрыфӏэхуа	фызэрыфӏэхуа	зэрыфӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуа	узэрыфӏэмыхуа	зэрыфӏэмыхуа	дызэрыфӏэмыхуа	фызэрыфӏэмыхуа	зэрыфӏэмыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуэгъа	узэрыфӏэхуэгъа	зэрыфӏэхуэгъа	дызэрыфӏэхуэгъа	фызэрыфӏэхуэгъа	зэрыфӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуэгъа	узэрыфӏэмыхуэгъа	зэрыфӏэмыхуэгъа	дызэрыфӏэмыхуэгъа	фызэрыфӏэмыхуэгъа	зэрыфӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуэн	узэрыфӏэхуэн	зэрыфӏэхуэн	дызэрыфӏэхуэн	фызэрыфӏэхуэн	зэрыфӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуэн	узэрыфӏэмыхуэн	зэрыфӏэмыхуэн	дызэрыфӏэмыхуэн	фызэрыфӏэмыхуэн	зэрыфӏэмыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуэну	узэрыфӏэхуэну	зэрыфӏэхуэну	дызэрыфӏэхуэну	фызэрыфӏэхуэну	зэрыфӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуэну	узэрыфӏэмыхуэну	зэрыфӏэмыхуэну	дызэрыфӏэмыхуэну	фызэрыфӏэмыхуэну	зэрыфӏэмыхуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуэ	ущыфӏэхуэ	щыфӏэхуэ	дыщыфӏэхуэ	фыщыфӏэхуэ	щыфӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуэ	ущыфӏэмыхуэ	щыфӏэмыхуэ	дыщыфӏэмыхуэ	фыщыфӏэмыхуэ	щыфӏэмыхуэ(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуа	ущыфӏэхуа	щыфӏэхуа	дыщыфӏэхуа	фыщыфӏэхуа	щыфӏэхуа(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуа	ущыфӏэмыхуа	щыфӏэмыхуа	дыщыфӏэмыхуа	фыщыфӏэмыхуа	щыфӏэмыхуа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуэгъа	ущыфӏэхуэгъа	щыфӏэхуэгъа	дыщыфӏэхуэгъа	фыщыфӏэхуэгъа	щыфӏэхуэгъа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуэгъа	ущыфӏэмыхуэгъа	щыфӏэмыхуэгъа	дыщыфӏэмыхуэгъа	фыщыфӏэмыхуэгъа	щыфӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуэн	ущыфӏэхуэн	щыфӏэхуэн	дыщыфӏэхуэн	фыщыфӏэхуэн	щыфӏэхуэн(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуэн	ущыфӏэмыхуэн	щыфӏэмыхуэн	дыщыфӏэмыхуэн	фыщыфӏэмыхуэн	щыфӏэмыхуэн(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуэну	ущыфӏэхуэну	щыфӏэхуэну	дыщыфӏэхуэну	фыщыфӏэхуэну	щыфӏэхуэну(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуэну	ущыфӏэмыхуэну	щыфӏэмыхуэну	дыщыфӏэмыхуэну	фыщыфӏэмыхуэну	щыфӏэмыхуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуэ	удзыфӏэхуэ	дзыфӏэхуэ	дыдзыфӏэхуэ	фыдзыфӏэхуэ	дзыфӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуэ	удзыфӏэмыхуэ	дзыфӏэмыхуэ	дыдзыфӏэмыхуэ	фыдзыфӏэмыхуэ	дзыфӏэмыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуа	удзыфӏэхуа	дзыфӏэхуа	дыдзыфӏэхуа	фыдзыфӏэхуа	дзыфӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуа	удзыфӏэмыхуа	дзыфӏэмыхуа	дыдзыфӏэмыхуа	фыдзыфӏэмыхуа	дзыфӏэмыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуэгъа	удзыфӏэхуэгъа	дзыфӏэхуэгъа	дыдзыфӏэхуэгъа	фыдзыфӏэхуэгъа	дзыфӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуэгъа	удзыфӏэмыхуэгъа	дзыфӏэмыхуэгъа	дыдзыфӏэмыхуэгъа	фыдзыфӏэмыхуэгъа	дзыфӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуэн	удзыфӏэхуэн	дзыфӏэхуэн	дыдзыфӏэхуэн	фыдзыфӏэхуэн	дзыфӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуэн	удзыфӏэмыхуэн	дзыфӏэмыхуэн	дыдзыфӏэмыхуэн	фыдзыфӏэмыхуэн	дзыфӏэмыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуэну	удзыфӏэхуэну	дзыфӏэхуэну	дыдзыфӏэхуэну	фыдзыфӏэхуэну	дзыфӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуэну	удзыфӏэмыхуэну	дзыфӏэмыхуэну	дыдзыфӏэмыхуэну	фыдзыфӏэмыхуэну	дзыфӏэмыхуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуэ	ущӀыфӏэхуэ	щӀыфӏэхуэ	дыщӀыфӏэхуэ	фыщӀыфӏэхуэ	щӀыфӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуэ	ущӀыфӏэмыхуэ	щӀыфӏэмыхуэ	дыщӀыфӏэмыхуэ	фыщӀыфӏэмыхуэ	щӀыфӏэмыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуа	ущӀыфӏэхуа	щӀыфӏэхуа	дыщӀыфӏэхуа	фыщӀыфӏэхуа	щӀыфӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуа	ущӀыфӏэмыхуа	щӀыфӏэмыхуа	дыщӀыфӏэмыхуа	фыщӀыфӏэмыхуа	щӀыфӏэмыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуэгъа	ущӀыфӏэхуэгъа	щӀыфӏэхуэгъа	дыщӀыфӏэхуэгъа	фыщӀыфӏэхуэгъа	щӀыфӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуэгъа	ущӀыфӏэмыхуэгъа	щӀыфӏэмыхуэгъа	дыщӀыфӏэмыхуэгъа	фыщӀыфӏэмыхуэгъа	щӀыфӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуэн	ущӀыфӏэхуэн	щӀыфӏэхуэн	дыщӀыфӏэхуэн	фыщӀыфӏэхуэн	щӀыфӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуэн	ущӀыфӏэмыхуэн	щӀыфӏэмыхуэн	дыщӀыфӏэмыхуэн	фыщӀыфӏэмыхуэн	щӀыфӏэмыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуэну	ущӀыфӏэхуэну	щӀыфӏэхуэну	дыщӀыфӏэхуэну	фыщӀыфӏэхуэну	щӀыфӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуэну	ущӀыфӏэмыхуэну	щӀыфӏэмыхуэну	дыщӀыфӏэмыхуэну	фыщӀыфӏэмыхуэну	щӀыфӏэмыхуэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэу	уфӏэхуэу	фӏэхуэу	дыфӏэхуэу	фыфӏэхуэу	фӏэхуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэу	уфӏэмыхуэу	фӏэмыхуэу	дыфӏэмыхуэу	фыфӏэмыхуэу	фӏэмыхуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуауэ	уфӏэхуауэ	фӏэхуауэ	дыфӏэхуауэ	фыфӏэхуауэ	фӏэхуауэ / фӏэхуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуауэ	уфӏэмыхуауэ	фӏэмыхуауэ	дыфӏэмыхуауэ	фыфӏэмыхуауэ	фӏэмыхуауэ(хэ) / фӏэмыхуа(хэ)у
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэурэ	уфӏэхуэурэ	фӏэхуэурэ	дыфӏэхуэурэ	фыфӏэхуэурэ	фӏэхуэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэурэ	уфӏэмыхуэурэ	фӏэмыхуэурэ	дыфӏэмыхуэурэ	фыфӏэмыхуэурэ	фӏэмыхуэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]э	[ху]эр	--	[ху]эхэр
Эргативнэ:	[ху]э	[ху]эм	--	[ху]эхэм
Послеложнэ:	[ху]экӀэ	[ху]эмкӀэ	[ху]эхэкӀэ	[ху]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]эуэ	[ху]эрауэ	[ху]эхэу	[ху]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]а	[ху]ар	--	[ху]ахэр
Эргативнэ:	[ху]а	[ху]ам	--	[ху]ахэм
Послеложнэ:	[ху]акӀэ	[ху]амкӀэ	[ху]ахэкӀэ	[ху]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]ауэ	[ху]арауэ	[ху]ахэу	[ху]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]эн	[ху]эныр	--	[ху]энхэр
Эргативнэ:	[ху]эн	[ху]эным	--	[ху]энхэм
Послеложнэ:	[ху]энкӀэ	[ху]энымкӀэ	[ху]энхэкӀэ	[ху]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[ху]эну	[ху]энырауэ	[ху]энхэу	[ху]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]эну	[ху]энур	--	[ху]энухэр
Эргативнэ:	[ху]эну	[ху]энум	--	[ху]энухэм
Послеложнэ:	[ху]энукӀэ	[ху]энумкӀэ	[ху]энухэкӀэ	[ху]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]энууэ	[ху]энурауэ	[ху]энухэу	[ху]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Ядза гузрыр зыщӀыпӀэ фӀэлъхьа хъун.

ЩАПХЪЭХЭР

• [Шум] и аркъэныр къызыкӀэрех, едзри щӀалэ цӀыкӀум и пщэм фӀохуэ. Жаным Борис

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• фӏэхуэн: be put on sth while on the move

УРЫСЫБЗЭ

• фӏэхуэн: надеваться на что-л. с ходу

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [fʹɐ'xʷɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• фӏэ- + [ху] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "фӏэхуэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	фӏэхуэн
щымыӀэныгъэ:	фӏэмыхуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэн	уфӏэхуэн	фӏэхуэн	дыфӏэхуэн	фыфӏэхуэн	фӏэхуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэн	уфӏэмыхуэн	фӏэмыхуэн	дыфӏэмыхуэн	фыфӏэмыхуэн	фӏэмыхуэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	фӏэхуэ!	фыфӏэхуэ!
щымыӀэныгъэ:	уфӏэмыхуэ!	фыфӏэмыхуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏрехуэ	уфӏрехуэ	фӏрехуэ	дыфӏрехуэ	фыфӏрехуэ	фӏрехуэ
щымыӀэныгъэ:	сыфӏремыхуэ	уфӏремыхуэ	фӏремыхуэ	дыфӏремыхуэ	фыфӏремыхуэ	фӏремыхуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏохуэ(р)	уфӏохуэ(р)	фӏохуэ(р)	дыфӏохуэ(р)	фыфӏохуэ(р)	фӏохуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэркъым	уфӏэхуэркъым	фӏэхуэркъым	дыфӏэхуэркъым	фыфӏэхуэркъым	фӏэхуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ(р)т	уфӏэхуэ(р)т	фӏэхуэ(р)т	дыфӏэхуэ(р)т	фыфӏэхуэ(р)т	фӏэхуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ(р)тэкъым	уфӏэхуэ(р)тэкъым	фӏэхуэ(р)тэкъым	дыфӏэхуэ(р)тэкъым	фыфӏэхуэ(р)тэкъым	фӏэхуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуащ	уфӏэхуащ	фӏэхуащ	дыфӏэхуащ	фыфӏэхуащ	фӏэхуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуакъым	уфӏэхуакъым	фӏэхуакъым	дыфӏэхуакъым	фыфӏэхуакъым	фӏэхуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуат	уфӏэхуат	фӏэхуат	дыфӏэхуат	фыфӏэхуат	фӏэхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуатэкъым	уфӏэхуатэкъым	фӏэхуатэкъым	дыфӏэхуатэкъым	фыфӏэхуатэкъым	фӏэхуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъащ	уфӏэхуэгъащ	фӏэхуэгъащ	дыфӏэхуэгъащ	фыфӏэхуэгъащ	фӏэхуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъакъым	уфӏэхуэгъакъым	фӏэхуэгъакъым	дыфӏэхуэгъакъым	фыфӏэхуэгъакъым	фӏэхуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъат	уфӏэхуэгъат	фӏэхуэгъат	дыфӏэхуэгъат	фыфӏэхуэгъат	фӏэхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъатэкъым	уфӏэхуэгъатэкъым	фӏэхуэгъатэкъым	дыфӏэхуэгъатэкъым	фыфӏэхуэгъатэкъым	фӏэхуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэщ	уфӏэхуэщ	фӏэхуэщ	дыфӏэхуэщ	фыфӏэхуэщ	фӏэхуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэкъым	уфӏэхуэкъым	фӏэхуэкъым	дыфӏэхуэкъым	фыфӏэхуэкъым	фӏэхуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэт	уфӏэхуэт	фӏэхуэт	дыфӏэхуэт	фыфӏэхуэт	фӏэхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэтэкъым	уфӏэхуэтэкъым	фӏэхуэтэкъым	дыфӏэхуэтэкъым	фыфӏэхуэтэкъым	фӏэхуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнщ	уфӏэхуэнщ	фӏэхуэнщ	дыфӏэхуэнщ	фыфӏэхуэнщ	фӏэхуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнкъым	уфӏэхуэнкъым	фӏэхуэнкъым	дыфӏэхуэнкъым	фыфӏэхуэнкъым	фӏэхуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнущ	уфӏэхуэнущ	фӏэхуэнущ	дыфӏэхуэнущ	фыфӏэхуэнущ	фӏэхуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнукъым	уфӏэхуэнукъым	фӏэхуэнукъым	дыфӏэхуэнукъым	фыфӏэхуэнукъым	фӏэхуэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэрэ	уфӏэхуэрэ	фӏэхуэрэ	дыфӏэхуэрэ	фыфӏэхуэрэ	фӏэхуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэркъэ	уфӏэхуэркъэ	фӏэхуэркъэ	дыфӏэхуэркъэ	фыфӏэхуэркъэ	фӏэхуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ(р)т	уфӏэхуэ(р)т	фӏэхуэ(р)т	дыфӏэхуэ(р)т	фыфӏэхуэ(р)т	фӏэхуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ(р)тэкъэ	уфӏэхуэ(р)тэкъэ	фӏэхуэ(р)тэкъэ	дыфӏэхуэ(р)тэкъэ	фыфӏэхуэ(р)тэкъэ	фӏэхуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуа	уфӏэхуа	фӏэхуа	дыфӏэхуа	фыфӏэхуа	фӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуакъэ	уфӏэхуакъэ	фӏэхуакъэ	дыфӏэхуакъэ	фыфӏэхуакъэ	фӏэхуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуат	уфӏэхуат	фӏэхуат	дыфӏэхуат	фыфӏэхуат	фӏэхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуатэкъэ	уфӏэхуатэкъэ	фӏэхуатэкъэ	дыфӏэхуатэкъэ	фыфӏэхуатэкъэ	фӏэхуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъа	уфӏэхуэгъа	фӏэхуэгъа	дыфӏэхуэгъа	фыфӏэхуэгъа	фӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъакъэ	уфӏэхуэгъакъэ	фӏэхуэгъакъэ	дыфӏэхуэгъакъэ	фыфӏэхуэгъакъэ	фӏэхуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъат	уфӏэхуэгъат	фӏэхуэгъат	дыфӏэхуэгъат	фыфӏэхуэгъат	фӏэхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъатэкъэ	уфӏэхуэгъатэкъэ	фӏэхуэгъатэкъэ	дыфӏэхуэгъатэкъэ	фыфӏэхуэгъатэкъэ	фӏэхуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэ	уфӏэхуэ	фӏэхуэ	дыфӏэхуэ	фыфӏэхуэ	фӏэхуэ(хэ)
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэкъэ	уфӏэхуэкъэ	фӏэхуэкъэ	дыфӏэхуэкъэ	фыфӏэхуэкъэ	фӏэхуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэт	уфӏэхуэт	фӏэхуэт	дыфӏэхуэт	фыфӏэхуэт	фӏэхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэтэкъэ	уфӏэхуэтэкъэ	фӏэхуэтэкъэ	дыфӏэхуэтэкъэ	фыфӏэхуэтэкъэ	фӏэхуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэн	уфӏэхуэн	фӏэхуэн	дыфӏэхуэн	фыфӏэхуэн	фӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнкъэ	уфӏэхуэнкъэ	фӏэхуэнкъэ	дыфӏэхуэнкъэ	фыфӏэхуэнкъэ	фӏэхуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэну	уфӏэхуэну	фӏэхуэну	дыфӏэхуэну	фыфӏэхуэну	фӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнукъэ	уфӏэхуэнукъэ	фӏэхуэнукъэ	дыфӏэхуэнукъэ	фыфӏэхуэнукъэ	фӏэхуэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэмэ	уфӏэхуэмэ	фӏэхуэмэ	дыфӏэхуэмэ	фыфӏэхуэмэ	фӏэхуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэмэ	уфӏэмыхуэмэ	фӏэмыхуэмэ	дыфӏэмыхуэмэ	фыфӏэмыхуэмэ	фӏэмыхуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуамэ	уфӏэхуамэ	фӏэхуамэ	дыфӏэхуамэ	фыфӏэхуамэ	фӏэхуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуамэ	уфӏэмыхуамэ	фӏэмыхуамэ	дыфӏэмыхуамэ	фыфӏэмыхуамэ	мыхуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъамэ	уфӏэхуэгъамэ	фӏэхуэгъамэ	дыфӏэхуэгъамэ	фыфӏэхуэгъамэ	фӏэхуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэгъамэ	уфӏэмыхуэгъамэ	фӏэмыхуэгъамэ	дыфӏэмыхуэгъамэ	фыфӏэмыхуэгъамэ	фӏэмыхуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнмэ	уфӏэхуэнмэ	фӏэхуэнмэ	дыфӏэхуэнмэ	фыфӏэхуэнмэ	фӏэхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнмэ	уфӏэмыхуэнмэ	фӏэмыхуэнмэ	дыфӏэмыхуэнмэ	фыфӏэмыхуэнмэ	фӏэмыхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнумэ	уфӏэхуэнумэ	фӏэхуэнумэ	дыфӏэхуэнумэ	фыфӏэхуэнумэ	фӏэхуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнумэ	уфӏэмыхуэнумэ	фӏэмыхуэнумэ	дыфӏэмыхуэнумэ	фыфӏэмыхуэнумэ	фӏэмыхуэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэтэмэ	уфӏэхуэтэмэ	фӏэхуэтэмэ	дыфӏэхуэтэмэ	фыфӏэхуэтэмэ	фӏэхуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэтэмэ	уфӏэмыхуэтэмэ	фӏэмыхуэтэмэ	дыфӏэмыхуэтэмэ	фыфӏэмыхуэтэмэ	фӏэмыхуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуатэмэ	уфӏэхуатэмэ	фӏэхуатэмэ	дыфӏэхуатэмэ	фыфӏэхуатэмэ	фӏэхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуатэмэ	уфӏэмыхуатэмэ	фӏэмыхуатэмэ	дыфӏэмыхуатэмэ	фыфӏэмыхуатэмэ	фӏэмыхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъатэмэ	уфӏэхуэгъатэмэ	фӏэхуэгъатэмэ	дыфӏэхуэгъатэмэ	фыфӏэхуэгъатэмэ	фӏэхуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэгъатэмэ	уфӏэмыхуэгъатэмэ	фӏэмыхуэгъатэмэ	дыфӏэмыхуэгъатэмэ	фыфӏэмыхуэгъатэмэ	фӏэмыхуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнтэмэ	уфӏэхуэнтэмэ	фӏэхуэнтэмэ	дыфӏэхуэнтэмэ	фыфӏэхуэнтэмэ	фӏэхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнтэмэ	уфӏэмыхуэнтэмэ	фӏэмыхуэнтэмэ	дыфӏэмыхуэнтэмэ	фыфӏэмыхуэнтэмэ	фӏэмыхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнутэмэ	уфӏэхуэнутэмэ	фӏэхуэнутэмэ	дыфӏэхуэнутэмэ	фыфӏэхуэнутэмэ	фӏэхуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнутэмэ	уфӏэмыхуэнутэмэ	фӏэмыхуэнутэмэ	дыфӏэмыхуэнутэмэ	фыфӏэмыхуэнутэмэ	фӏэмыхуэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнт	уфӏэхуэнт	фӏэхуэнт	дыфӏэхуэнт	фыфӏэхуэнт	фӏэхуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнтэкъым	уфӏэхуэнтэкъым	фӏэхуэнтэкъым	дыфӏэхуэнтэкъым	фыфӏэхуэнтэкъым	фӏэхуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнут	уфӏэхуэнут	фӏэхуэнут	дыфӏэхуэнут	фыфӏэхуэнут	фӏэхуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнутэкъым	уфӏэхуэнутэкъым	фӏэхуэнутэкъым	дыфӏэхуэнутэкъым	фыфӏэхуэнутэкъым	фӏэхуэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэми	уфӏэхуэми	фӏэхуэми	дыфӏэхуэми	фыфӏэхуэми	фӏэхуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэми	уфӏэмыхуэми	фӏэмыхуэми	дыфӏэмыхуэми	фыфӏэмыхуэми	фӏэмыхуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуами	уфӏэхуами	фӏэхуами	дыфӏэхуами	фыфӏэхуами	фӏэхуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуами	уфӏэмыхуами	фӏэмыхуами	дыфӏэмыхуами	фыфӏэмыхуами	фӏэмыхуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъами	уфӏэхуэгъами	фӏэхуэгъами	дыфӏэхуэгъами	фыфӏэхуэгъами	фӏэхуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэгъами	уфӏэмыхуэгъами	фӏэмыхуэгъами	дыфӏэмыхуэгъами	фыфӏэмыхуэгъами	фӏэмыхуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнми	уфӏэхуэнми	фӏэхуэнми	дыфӏэхуэнми	фыфӏэхуэнми	фӏэхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнми	уфӏэмыхуэнми	фӏэмыхуэнми	дыфӏэмыхуэнми	фыфӏэмыхуэнми	фӏэмыхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнуми	уфӏэхуэнуми	фӏэхуэнуми	дыфӏэхуэнуми	фыфӏэхуэнуми	фӏэхуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнуми	уфӏэмыхуэнуми	фӏэмыхуэнуми	дыфӏэмыхуэнуми	фыфӏэмыхуэнуми	фӏэмыхуэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэтэми	уфӏэхуэтэми	фӏэхуэтэми	дыфӏэхуэтэми	фыфӏэхуэтэми	фӏэхуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэтэми	уфӏэмыхуэтэми	фӏэмыхуэтэми	дыфӏэмыхуэтэми	фыфӏэмыхуэтэми	фӏэмыхуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуатэми	уфӏэхуатэми	фӏэхуатэми	дыфӏэхуатэми	фыфӏэхуатэми	фӏэхуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуатэми	уфӏэмыхуатэми	фӏэмыхуатэми	дыфӏэмыхуатэми	фыфӏэмыхуатэми	фӏэмыхуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэгъатэми	уфӏэхуэгъатэми	фӏэхуэгъатэми	дыфӏэхуэгъатэми	фыфӏэхуэгъатэми	фӏэхуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэгъатэми	уфӏэмыхуэгъатэми	фӏэмыхуэгъатэми	дыфӏэмыхуэгъатэми	фыфӏэмыхуэгъатэми	фӏэмыхуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнтэми	уфӏэхуэнтэми	фӏэхуэнтэми	дыфӏэхуэнтэми	фыфӏэхуэнтэми	фӏэхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнтэми	уфӏэмыхуэнтэми	фӏэмыхуэнтэми	дыфӏэмыхуэнтэми	фыфӏэмыхуэнтэми	фӏэмыхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуэнутэми	уфӏэхуэнутэми	фӏэхуэнутэми	дыфӏэхуэнутэми	фыфӏэхуэнутэми	фӏэхуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуэнутэми	уфӏэмыхуэнутэми	фӏэмыхуэнутэми	дыфӏэмыхуэнутэми	фыфӏэмыхуэнутэми	фӏэмыхуэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъхуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуаи	уфӏэхуаи	фӏэхуаи	дыфӏэхуаи	фыфӏэхуаи	фӏэхуаи
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуакъыми	уфӏэхуакъыми	фӏэхуакъыми	дыфӏэхуакъыми	фыфӏэхуакъыми	фӏэхуакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуащэрэт	уфӏэхуащэрэт	фӏэхуащэрэт	дыфӏэхуащэрэт	фыфӏэхуащэрэт	фӏэхуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыхуащэрэт	уфӏэмыхуащэрэт	фӏэмыхуащэрэт	дыфӏэмыхуащэрэт	фыфӏэмыхуащэрэт	фӏэмыхуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнщ	уфӏэхуагъэнщ	фӏэхуагъэнщ	дыфӏэхуагъэнщ	фыфӏэхуагъэнщ	фӏэхуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнкъым	уфӏэхуагъэнкъым	фӏэхуагъэнкъым	дыфӏэхуагъэнкъым	фыфӏэхуагъэнкъым	фӏэхуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнт	уфӏэхуагъэнт	фӏэхуагъэнт	дыфӏэхуагъэнт	фыфӏэхуагъэнт	фӏэхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнтэкъым	уфӏэхуагъэнтэкъым	фӏэхуагъэнтэкъым	дыфӏэхуагъэнтэкъым	фыфӏэхуагъэнтэкъым	фӏэхуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэн	уфӏэхуагъэн	фӏэхуагъэн	дыфӏэхуагъэн	фыфӏэхуагъэн	фӏэхуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнкъэ	уфӏэхуагъэнкъэ	фӏэхуагъэнкъэ	дыфӏэхуагъэнкъэ	фыфӏэхуагъэнкъэ	фӏэхуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнт	уфӏэхуагъэнт	фӏэхуагъэнт	дыфӏэхуагъэнт	фыфӏэхуагъэнт	фӏэхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнтэкъэ	уфӏэхуагъэнтэкъэ	фӏэхуагъэнтэкъэ	дыфӏэхуагъэнтэкъэ	фыфӏэхуагъэнтэкъэ	фӏэхуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнущ	уфӏэхуагъэнущ	фӏэхуагъэнущ	дыфӏэхуагъэнущ	фыфӏэхуагъэнущ	фӏэхуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнукъым	уфӏэхуагъэнукъым	фӏэхуагъэнукъым	дыфӏэхуагъэнукъым	фыфӏэхуагъэнукъым	фӏэхуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнут	уфӏэхуагъэнут	фӏэхуагъэнут	дыфӏэхуагъэнут	фыфӏэхуагъэнут	фӏэхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнутэкъым	уфӏэхуагъэнутэкъым	фӏэхуагъэнутэкъым	дыфӏэхуагъэнутэкъым	фыфӏэхуагъэнутэкъым	фӏэхуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэну	уфӏэхуагъэну	фӏэхуагъэну	дыфӏэхуагъэну	фыфӏэхуагъэну	фӏэхуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнукъэ	уфӏэхуагъэнукъэ	фӏэхуагъэнукъэ	дыфӏэхуагъэнукъэ	фыфӏэхуагъэнукъэ	фӏэхуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнут	уфӏэхуагъэнут	фӏэхуагъэнут	дыфӏэхуагъэнут	фыфӏэхуагъэнут	фӏэхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэхуагъэнутэкъэ	уфӏэхуагъэнутэкъэ	фӏэхуагъэнутэкъэ	дыфӏэхуагъэнутэкъэ	фыфӏэхуагъэнутэкъэ	фӏэхуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэ	уфӏэхуэ	фӏэхуэ	дыфӏэхуэ	фыфӏэхуэ	фӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэ	уфӏэмыхуэ	фӏэмыхуэ	дыфӏэмыхуэ	фыфӏэмыхуэ	фӏэмыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуа	уфӏэхуа	фӏэхуа	дыфӏэхуа	фыфӏэхуа	фӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуа	уфӏэмыхуа	фӏэмыхуа	дыфӏэмыхуа	фыфӏэмыхуа	фӏэмыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэгъа	уфӏэхуэгъа	фӏэхуэгъа	дыфӏэхуэгъа	фыфӏэхуэгъа	фӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэгъа	уфӏэмыхуэгъа	фӏэмыхуэгъа	дыфӏэмыхуэгъа	фыфӏэмыхуэгъа	фӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэн	уфӏэхуэн	фӏэхуэн	дыфӏэхуэн	фыфӏэхуэн	фӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэн	уфӏэмыхуэн	фӏэмыхуэн	дыфӏэмыхуэн	фыфӏэмыхуэн	фӏэмыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэну	уфӏэхуэну	фӏэхуэну	дыфӏэхуэну	фыфӏэхуэну	фӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэну	уфӏэмыхуэну	фӏэмыхуэну	дыфӏэмыхуэну	фыфӏэмыхуэну	фӏэмыхуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуэ	узэрыфӏэхуэ	зэрыфӏэхуэ	дызэрыфӏэхуэ	фызэрыфӏэхуэ	зэрыфӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуэ	узэрыфӏэмыхуэ	зэрыфӏэмыхуэ	дызэрыфӏэмыхуэ	фызэрыфӏэмыхуэ	зэрыфӏэмыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуа	узэрыфӏэхуа	зэрыфӏэхуа	дызэрыфӏэхуа	фызэрыфӏэхуа	зэрыфӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуа	узэрыфӏэмыхуа	зэрыфӏэмыхуа	дызэрыфӏэмыхуа	фызэрыфӏэмыхуа	зэрыфӏэмыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуэгъа	узэрыфӏэхуэгъа	зэрыфӏэхуэгъа	дызэрыфӏэхуэгъа	фызэрыфӏэхуэгъа	зэрыфӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуэгъа	узэрыфӏэмыхуэгъа	зэрыфӏэмыхуэгъа	дызэрыфӏэмыхуэгъа	фызэрыфӏэмыхуэгъа	зэрыфӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуэн	узэрыфӏэхуэн	зэрыфӏэхуэн	дызэрыфӏэхуэн	фызэрыфӏэхуэн	зэрыфӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуэн	узэрыфӏэмыхуэн	зэрыфӏэмыхуэн	дызэрыфӏэмыхуэн	фызэрыфӏэмыхуэн	зэрыфӏэмыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэхуэну	узэрыфӏэхуэну	зэрыфӏэхуэну	дызэрыфӏэхуэну	фызэрыфӏэхуэну	зэрыфӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыхуэну	узэрыфӏэмыхуэну	зэрыфӏэмыхуэну	дызэрыфӏэмыхуэну	фызэрыфӏэмыхуэну	зэрыфӏэмыхуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуэ	ущыфӏэхуэ	щыфӏэхуэ	дыщыфӏэхуэ	фыщыфӏэхуэ	щыфӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуэ	ущыфӏэмыхуэ	щыфӏэмыхуэ	дыщыфӏэмыхуэ	фыщыфӏэмыхуэ	щыфӏэмыхуэ(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуа	ущыфӏэхуа	щыфӏэхуа	дыщыфӏэхуа	фыщыфӏэхуа	щыфӏэхуа(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуа	ущыфӏэмыхуа	щыфӏэмыхуа	дыщыфӏэмыхуа	фыщыфӏэмыхуа	щыфӏэмыхуа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуэгъа	ущыфӏэхуэгъа	щыфӏэхуэгъа	дыщыфӏэхуэгъа	фыщыфӏэхуэгъа	щыфӏэхуэгъа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуэгъа	ущыфӏэмыхуэгъа	щыфӏэмыхуэгъа	дыщыфӏэмыхуэгъа	фыщыфӏэмыхуэгъа	щыфӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуэн	ущыфӏэхуэн	щыфӏэхуэн	дыщыфӏэхуэн	фыщыфӏэхуэн	щыфӏэхуэн(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуэн	ущыфӏэмыхуэн	щыфӏэмыхуэн	дыщыфӏэмыхуэн	фыщыфӏэмыхуэн	щыфӏэмыхуэн(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэхуэну	ущыфӏэхуэну	щыфӏэхуэну	дыщыфӏэхуэну	фыщыфӏэхуэну	щыфӏэхуэну(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыхуэну	ущыфӏэмыхуэну	щыфӏэмыхуэну	дыщыфӏэмыхуэну	фыщыфӏэмыхуэну	щыфӏэмыхуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуэ	удзыфӏэхуэ	дзыфӏэхуэ	дыдзыфӏэхуэ	фыдзыфӏэхуэ	дзыфӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуэ	удзыфӏэмыхуэ	дзыфӏэмыхуэ	дыдзыфӏэмыхуэ	фыдзыфӏэмыхуэ	дзыфӏэмыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуа	удзыфӏэхуа	дзыфӏэхуа	дыдзыфӏэхуа	фыдзыфӏэхуа	дзыфӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуа	удзыфӏэмыхуа	дзыфӏэмыхуа	дыдзыфӏэмыхуа	фыдзыфӏэмыхуа	дзыфӏэмыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуэгъа	удзыфӏэхуэгъа	дзыфӏэхуэгъа	дыдзыфӏэхуэгъа	фыдзыфӏэхуэгъа	дзыфӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуэгъа	удзыфӏэмыхуэгъа	дзыфӏэмыхуэгъа	дыдзыфӏэмыхуэгъа	фыдзыфӏэмыхуэгъа	дзыфӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуэн	удзыфӏэхуэн	дзыфӏэхуэн	дыдзыфӏэхуэн	фыдзыфӏэхуэн	дзыфӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуэн	удзыфӏэмыхуэн	дзыфӏэмыхуэн	дыдзыфӏэмыхуэн	фыдзыфӏэмыхуэн	дзыфӏэмыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэхуэну	удзыфӏэхуэну	дзыфӏэхуэну	дыдзыфӏэхуэну	фыдзыфӏэхуэну	дзыфӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыхуэну	удзыфӏэмыхуэну	дзыфӏэмыхуэну	дыдзыфӏэмыхуэну	фыдзыфӏэмыхуэну	дзыфӏэмыхуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуэ	ущӀыфӏэхуэ	щӀыфӏэхуэ	дыщӀыфӏэхуэ	фыщӀыфӏэхуэ	щӀыфӏэхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуэ	ущӀыфӏэмыхуэ	щӀыфӏэмыхуэ	дыщӀыфӏэмыхуэ	фыщӀыфӏэмыхуэ	щӀыфӏэмыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуа	ущӀыфӏэхуа	щӀыфӏэхуа	дыщӀыфӏэхуа	фыщӀыфӏэхуа	щӀыфӏэхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуа	ущӀыфӏэмыхуа	щӀыфӏэмыхуа	дыщӀыфӏэмыхуа	фыщӀыфӏэмыхуа	щӀыфӏэмыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуэгъа	ущӀыфӏэхуэгъа	щӀыфӏэхуэгъа	дыщӀыфӏэхуэгъа	фыщӀыфӏэхуэгъа	щӀыфӏэхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуэгъа	ущӀыфӏэмыхуэгъа	щӀыфӏэмыхуэгъа	дыщӀыфӏэмыхуэгъа	фыщӀыфӏэмыхуэгъа	щӀыфӏэмыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуэн	ущӀыфӏэхуэн	щӀыфӏэхуэн	дыщӀыфӏэхуэн	фыщӀыфӏэхуэн	щӀыфӏэхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуэн	ущӀыфӏэмыхуэн	щӀыфӏэмыхуэн	дыщӀыфӏэмыхуэн	фыщӀыфӏэмыхуэн	щӀыфӏэмыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэхуэну	ущӀыфӏэхуэну	щӀыфӏэхуэну	дыщӀыфӏэхуэну	фыщӀыфӏэхуэну	щӀыфӏэхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыхуэну	ущӀыфӏэмыхуэну	щӀыфӏэмыхуэну	дыщӀыфӏэмыхуэну	фыщӀыфӏэмыхуэну	щӀыфӏэмыхуэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэу	уфӏэхуэу	фӏэхуэу	дыфӏэхуэу	фыфӏэхуэу	фӏэхуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэу	уфӏэмыхуэу	фӏэмыхуэу	дыфӏэмыхуэу	фыфӏэмыхуэу	фӏэмыхуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуауэ	уфӏэхуауэ	фӏэхуауэ	дыфӏэхуауэ	фыфӏэхуауэ	фӏэхуауэ / фӏэхуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуауэ	уфӏэмыхуауэ	фӏэмыхуауэ	дыфӏэмыхуауэ	фыфӏэмыхуауэ	фӏэмыхуауэ(хэ) / фӏэмыхуа(хэ)у
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыфӏэхуэурэ	уфӏэхуэурэ	фӏэхуэурэ	дыфӏэхуэурэ	фыфӏэхуэурэ	фӏэхуэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыхуэурэ	уфӏэмыхуэурэ	фӏэмыхуэурэ	дыфӏэмыхуэурэ	фыфӏэмыхуэурэ	фӏэмыхуэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]э	[ху]эр	--	[ху]эхэр
Эргативнэ:	[ху]э	[ху]эм	--	[ху]эхэм
Послеложнэ:	[ху]экӀэ	[ху]эмкӀэ	[ху]эхэкӀэ	[ху]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]эуэ	[ху]эрауэ	[ху]эхэу	[ху]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]а	[ху]ар	--	[ху]ахэр
Эргативнэ:	[ху]а	[ху]ам	--	[ху]ахэм
Послеложнэ:	[ху]акӀэ	[ху]амкӀэ	[ху]ахэкӀэ	[ху]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]ауэ	[ху]арауэ	[ху]ахэу	[ху]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]эн	[ху]эныр	--	[ху]энхэр
Эргативнэ:	[ху]эн	[ху]эным	--	[ху]энхэм
Послеложнэ:	[ху]энкӀэ	[ху]энымкӀэ	[ху]энхэкӀэ	[ху]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[ху]эну	[ху]энырауэ	[ху]энхэу	[ху]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]эну	[ху]энур	--	[ху]энухэр
Эргативнэ:	[ху]эну	[ху]энум	--	[ху]энухэм
Послеложнэ:	[ху]энукӀэ	[ху]энумкӀэ	[ху]энухэкӀэ	[ху]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]энууэ	[ху]энурауэ	[ху]энухэу	[ху]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Лей мыхъуу, фӀэбдзэ хъун.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• ФӀэдзапӀэм фӀэхуэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• фӏэхуэн: be hung or strung on sth
• ФӀэдзапӀэм фӀэхуэн: be hung on a hanger

УРЫСЫБЗЭ

• фӏэхуэн: поместиться (о том, что может быть нанизано, повешено)
• ФӀэдзапӀэм фӀэхуэн: быть повешенным на вешалку.

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.