АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
фӏ- + е- + [пхъу] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "фӏепхъуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
фӏепхъуэн
щымыӀэныгъэ:
фӏемыпхъуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэн
уфӏепхъуэн
фӏепхъуэн
дыфӏепхъуэн
фыфӏепхъуэн
фӏепхъуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэн
уфӏемыпхъуэн
фӏемыпхъуэн
дыфӏемыпхъуэн
фыфӏемыпхъуэн
фӏемыпхъуэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
фӏепхъуэ!
фыфӏепхъуэ!
щымыӀэныгъэ:
уфӏемыпхъуэ!
фыфӏемыпхъуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыфӏрепхъуэ
уфӏрепхъуэ
фӏрепхъуэ
дыфӏрепхъуэ
фыфӏрепхъуэ
фӏрепхъуэ
щымыӀэныгъэ:
сыфӏремыпхъуэ
уфӏремыпхъуэ
фӏремыпхъуэ
дыфӏремыпхъуэ
фыфӏремыпхъуэ
фӏремыпхъуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏопхъуэ(р)
уфӏопхъуэ(р)
фӏопхъуэ(р)
дыфӏопхъуэ(р)
фыфӏопхъуэ(р)
фӏопхъуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэркъым
уфӏепхъуэркъым
фӏепхъуэркъым
дыфӏепхъуэркъым
фыфӏепхъуэркъым
фӏепхъуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэ(р)т
уфӏепхъуэ(р)т
фӏепхъуэ(р)т
дыфӏепхъуэ(р)т
фыфӏепхъуэ(р)т
фӏепхъуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэ(р)тэкъым
уфӏепхъуэ(р)тэкъым
фӏепхъуэ(р)тэкъым
дыфӏепхъуэ(р)тэкъым
фыфӏепхъуэ(р)тэкъым
фӏепхъуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуащ
уфӏепхъуащ
фӏепхъуащ
дыфӏепхъуащ
фыфӏепхъуащ
фӏепхъуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуакъым
уфӏепхъуакъым
фӏепхъуакъым
дыфӏепхъуакъым
фыфӏепхъуакъым
фӏепхъуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуат
уфӏепхъуат
фӏепхъуат
дыфӏепхъуат
фыфӏепхъуат
фӏепхъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуатэкъым
уфӏепхъуатэкъым
фӏепхъуатэкъым
дыфӏепхъуатэкъым
фыфӏепхъуатэкъым
фӏепхъуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъащ
уфӏепхъуэгъащ
фӏепхъуэгъащ
дыфӏепхъуэгъащ
фыфӏепхъуэгъащ
фӏепхъуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъакъым
уфӏепхъуэгъакъым
фӏепхъуэгъакъым
дыфӏепхъуэгъакъым
фыфӏепхъуэгъакъым
фӏепхъуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъат
уфӏепхъуэгъат
фӏепхъуэгъат
дыфӏепхъуэгъат
фыфӏепхъуэгъат
фӏепхъуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъатэкъым
уфӏепхъуэгъатэкъым
фӏепхъуэгъатэкъым
дыфӏепхъуэгъатэкъым
фыфӏепхъуэгъатэкъым
фӏепхъуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэщ
уфӏепхъуэщ
фӏепхъуэщ
дыфӏепхъуэщ
фыфӏепхъуэщ
фӏепхъуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэкъым
уфӏепхъуэкъым
фӏепхъуэкъым
дыфӏепхъуэкъым
фыфӏепхъуэкъым
фӏепхъуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэт
уфӏепхъуэт
фӏепхъуэт
дыфӏепхъуэт
фыфӏепхъуэт
фӏепхъуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэтэкъым
уфӏепхъуэтэкъым
фӏепхъуэтэкъым
дыфӏепхъуэтэкъым
фыфӏепхъуэтэкъым
фӏепхъуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнщ
уфӏепхъуэнщ
фӏепхъуэнщ
дыфӏепхъуэнщ
фыфӏепхъуэнщ
фӏепхъуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнкъым
уфӏепхъуэнкъым
фӏепхъуэнкъым
дыфӏепхъуэнкъым
фыфӏепхъуэнкъым
фӏепхъуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнущ
уфӏепхъуэнущ
фӏепхъуэнущ
дыфӏепхъуэнущ
фыфӏепхъуэнущ
фӏепхъуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнукъым
уфӏепхъуэнукъым
фӏепхъуэнукъым
дыфӏепхъуэнукъым
фыфӏепхъуэнукъым
фӏепхъуэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэрэ
уфӏепхъуэрэ
фӏепхъуэрэ
дыфӏепхъуэрэ
фыфӏепхъуэрэ
фӏепхъуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэркъэ
уфӏепхъуэркъэ
фӏепхъуэркъэ
дыфӏепхъуэркъэ
фыфӏепхъуэркъэ
фӏепхъуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэ(р)т
уфӏепхъуэ(р)т
фӏепхъуэ(р)т
дыфӏепхъуэ(р)т
фыфӏепхъуэ(р)т
фӏепхъуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэ(р)тэкъэ
уфӏепхъуэ(р)тэкъэ
фӏепхъуэ(р)тэкъэ
дыфӏепхъуэ(р)тэкъэ
фыфӏепхъуэ(р)тэкъэ
фӏепхъуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуа
уфӏепхъуа
фӏепхъуа
дыфӏепхъуа
фыфӏепхъуа
фӏепхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуакъэ
уфӏепхъуакъэ
фӏепхъуакъэ
дыфӏепхъуакъэ
фыфӏепхъуакъэ
фӏепхъуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуат
уфӏепхъуат
фӏепхъуат
дыфӏепхъуат
фыфӏепхъуат
фӏепхъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуатэкъэ
уфӏепхъуатэкъэ
фӏепхъуатэкъэ
дыфӏепхъуатэкъэ
фыфӏепхъуатэкъэ
фӏепхъуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъа
уфӏепхъуэгъа
фӏепхъуэгъа
дыфӏепхъуэгъа
фыфӏепхъуэгъа
фӏепхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъакъэ
уфӏепхъуэгъакъэ
фӏепхъуэгъакъэ
дыфӏепхъуэгъакъэ
фыфӏепхъуэгъакъэ
фӏепхъуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъат
уфӏепхъуэгъат
фӏепхъуэгъат
дыфӏепхъуэгъат
фыфӏепхъуэгъат
фӏепхъуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъатэкъэ
уфӏепхъуэгъатэкъэ
фӏепхъуэгъатэкъэ
дыфӏепхъуэгъатэкъэ
фыфӏепхъуэгъатэкъэ
фӏепхъуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэ
уфӏепхъуэ
фӏепхъуэ
дыфӏепхъуэ
фыфӏепхъуэ
фӏепхъуэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэкъэ
уфӏепхъуэкъэ
фӏепхъуэкъэ
дыфӏепхъуэкъэ
фыфӏепхъуэкъэ
фӏепхъуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэт
уфӏепхъуэт
фӏепхъуэт
дыфӏепхъуэт
фыфӏепхъуэт
фӏепхъуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэтэкъэ
уфӏепхъуэтэкъэ
фӏепхъуэтэкъэ
дыфӏепхъуэтэкъэ
фыфӏепхъуэтэкъэ
фӏепхъуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэн
уфӏепхъуэн
фӏепхъуэн
дыфӏепхъуэн
фыфӏепхъуэн
фӏепхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнкъэ
уфӏепхъуэнкъэ
фӏепхъуэнкъэ
дыфӏепхъуэнкъэ
фыфӏепхъуэнкъэ
фӏепхъуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэну
уфӏепхъуэну
фӏепхъуэну
дыфӏепхъуэну
фыфӏепхъуэну
фӏепхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнукъэ
уфӏепхъуэнукъэ
фӏепхъуэнукъэ
дыфӏепхъуэнукъэ
фыфӏепхъуэнукъэ
фӏепхъуэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэмэ
уфӏепхъуэмэ
фӏепхъуэмэ
дыфӏепхъуэмэ
фыфӏепхъуэмэ
фӏепхъуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэмэ
уфӏемыпхъуэмэ
фӏемыпхъуэмэ
дыфӏемыпхъуэмэ
фыфӏемыпхъуэмэ
фӏемыпхъуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуамэ
уфӏепхъуамэ
фӏепхъуамэ
дыфӏепхъуамэ
фыфӏепхъуамэ
фӏепхъуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуамэ
уфӏемыпхъуамэ
фӏемыпхъуамэ
дыфӏемыпхъуамэ
фыфӏемыпхъуамэ
фӏмыпхъуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъамэ
уфӏепхъуэгъамэ
фӏепхъуэгъамэ
дыфӏепхъуэгъамэ
фыфӏепхъуэгъамэ
фӏепхъуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэгъамэ
уфӏемыпхъуэгъамэ
фӏемыпхъуэгъамэ
дыфӏемыпхъуэгъамэ
фыфӏемыпхъуэгъамэ
фӏемыпхъуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнмэ
уфӏепхъуэнмэ
фӏепхъуэнмэ
дыфӏепхъуэнмэ
фыфӏепхъуэнмэ
фӏепхъуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэнмэ
уфӏемыпхъуэнмэ
фӏемыпхъуэнмэ
дыфӏемыпхъуэнмэ
фыфӏемыпхъуэнмэ
фӏемыпхъуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнумэ
уфӏепхъуэнумэ
фӏепхъуэнумэ
дыфӏепхъуэнумэ
фыфӏепхъуэнумэ
фӏепхъуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэнумэ
уфӏемыпхъуэнумэ
фӏемыпхъуэнумэ
дыфӏемыпхъуэнумэ
фыфӏемыпхъуэнумэ
фӏемыпхъуэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэтэмэ
уфӏепхъуэтэмэ
фӏепхъуэтэмэ
дыфӏепхъуэтэмэ
фыфӏепхъуэтэмэ
фӏепхъуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэтэмэ
уфӏемыпхъуэтэмэ
фӏемыпхъуэтэмэ
дыфӏемыпхъуэтэмэ
фыфӏемыпхъуэтэмэ
фӏемыпхъуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуатэмэ
уфӏепхъуатэмэ
фӏепхъуатэмэ
дыфӏепхъуатэмэ
фыфӏепхъуатэмэ
фӏепхъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуатэмэ
уфӏемыпхъуатэмэ
фӏемыпхъуатэмэ
дыфӏемыпхъуатэмэ
фыфӏемыпхъуатэмэ
фӏемыпхъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъатэмэ
уфӏепхъуэгъатэмэ
фӏепхъуэгъатэмэ
дыфӏепхъуэгъатэмэ
фыфӏепхъуэгъатэмэ
фӏепхъуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэгъатэмэ
уфӏемыпхъуэгъатэмэ
фӏемыпхъуэгъатэмэ
дыфӏемыпхъуэгъатэмэ
фыфӏемыпхъуэгъатэмэ
фӏемыпхъуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнтэмэ
уфӏепхъуэнтэмэ
фӏепхъуэнтэмэ
дыфӏепхъуэнтэмэ
фыфӏепхъуэнтэмэ
фӏепхъуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэнтэмэ
уфӏемыпхъуэнтэмэ
фӏемыпхъуэнтэмэ
дыфӏемыпхъуэнтэмэ
фыфӏемыпхъуэнтэмэ
фӏемыпхъуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнутэмэ
уфӏепхъуэнутэмэ
фӏепхъуэнутэмэ
дыфӏепхъуэнутэмэ
фыфӏепхъуэнутэмэ
фӏепхъуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэнутэмэ
уфӏемыпхъуэнутэмэ
фӏемыпхъуэнутэмэ
дыфӏемыпхъуэнутэмэ
фыфӏемыпхъуэнутэмэ
фӏемыпхъуэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнт
уфӏепхъуэнт
фӏепхъуэнт
дыфӏепхъуэнт
фыфӏепхъуэнт
фӏепхъуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнтэкъым
уфӏепхъуэнтэкъым
фӏепхъуэнтэкъым
дыфӏепхъуэнтэкъым
фыфӏепхъуэнтэкъым
фӏепхъуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнут
уфӏепхъуэнут
фӏепхъуэнут
дыфӏепхъуэнут
фыфӏепхъуэнут
фӏепхъуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнутэкъым
уфӏепхъуэнутэкъым
фӏепхъуэнутэкъым
дыфӏепхъуэнутэкъым
фыфӏепхъуэнутэкъым
фӏепхъуэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэми
уфӏепхъуэми
фӏепхъуэми
дыфӏепхъуэми
фыфӏепхъуэми
фӏепхъуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэми
уфӏемыпхъуэми
фӏемыпхъуэми
дыфӏемыпхъуэми
фыфӏемыпхъуэми
фӏемыпхъуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуами
уфӏепхъуами
фӏепхъуами
дыфӏепхъуами
фыфӏепхъуами
фӏепхъуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуами
уфӏемыпхъуами
фӏемыпхъуами
дыфӏемыпхъуами
фыфӏемыпхъуами
фӏемыпхъуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъами
уфӏепхъуэгъами
фӏепхъуэгъами
дыфӏепхъуэгъами
фыфӏепхъуэгъами
фӏепхъуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэгъами
уфӏемыпхъуэгъами
фӏемыпхъуэгъами
дыфӏемыпхъуэгъами
фыфӏемыпхъуэгъами
фӏемыпхъуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнми
уфӏепхъуэнми
фӏепхъуэнми
дыфӏепхъуэнми
фыфӏепхъуэнми
фӏепхъуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэнми
уфӏемыпхъуэнми
фӏемыпхъуэнми
дыфӏемыпхъуэнми
фыфӏемыпхъуэнми
фӏемыпхъуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнуми
уфӏепхъуэнуми
фӏепхъуэнуми
дыфӏепхъуэнуми
фыфӏепхъуэнуми
фӏепхъуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэнуми
уфӏемыпхъуэнуми
фӏемыпхъуэнуми
дыфӏемыпхъуэнуми
фыфӏемыпхъуэнуми
фӏемыпхъуэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэтэми
уфӏепхъуэтэми
фӏепхъуэтэми
дыфӏепхъуэтэми
фыфӏепхъуэтэми
фӏепхъуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэтэми
уфӏемыпхъуэтэми
фӏемыпхъуэтэми
дыфӏемыпхъуэтэми
фыфӏемыпхъуэтэми
фӏемыпхъуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуатэми
уфӏепхъуатэми
фӏепхъуатэми
дыфӏепхъуатэми
фыфӏепхъуатэми
фӏепхъуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуатэми
уфӏемыпхъуатэми
фӏемыпхъуатэми
дыфӏемыпхъуатэми
фыфӏемыпхъуатэми
фӏемыпхъуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэгъатэми
уфӏепхъуэгъатэми
фӏепхъуэгъатэми
дыфӏепхъуэгъатэми
фыфӏепхъуэгъатэми
фӏепхъуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэгъатэми
уфӏемыпхъуэгъатэми
фӏемыпхъуэгъатэми
дыфӏемыпхъуэгъатэми
фыфӏемыпхъуэгъатэми
фӏемыпхъуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнтэми
уфӏепхъуэнтэми
фӏепхъуэнтэми
дыфӏепхъуэнтэми
фыфӏепхъуэнтэми
фӏепхъуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэнтэми
уфӏемыпхъуэнтэми
фӏемыпхъуэнтэми
дыфӏемыпхъуэнтэми
фыфӏемыпхъуэнтэми
фӏемыпхъуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуэнутэми
уфӏепхъуэнутэми
фӏепхъуэнутэми
дыфӏепхъуэнутэми
фыфӏепхъуэнутэми
фӏепхъуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуэнутэми
уфӏемыпхъуэнутэми
фӏемыпхъуэнутэми
дыфӏемыпхъуэнутэми
фыфӏемыпхъуэнутэми
фӏемыпхъуэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъпхъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуаи
уфӏепхъуаи
фӏепхъуаи
дыфӏепхъуаи
фыфӏепхъуаи
фӏепхъуаи
щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуакъыми
уфӏепхъуакъыми
фӏепхъуакъыми
дыфӏепхъуакъыми
фыфӏепхъуакъыми
фӏепхъуакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуащэрэт
уфӏепхъуащэрэт
фӏепхъуащэрэт
дыфӏепхъуащэрэт
фыфӏепхъуащэрэт
фӏепхъуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыфӏемыпхъуащэрэт
уфӏемыпхъуащэрэт
фӏемыпхъуащэрэт
дыфӏемыпхъуащэрэт
фыфӏемыпхъуащэрэт
фӏемыпхъуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнщ
уфӏепхъуагъэнщ
фӏепхъуагъэнщ
дыфӏепхъуагъэнщ
фыфӏепхъуагъэнщ
фӏепхъуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнкъым
уфӏепхъуагъэнкъым
фӏепхъуагъэнкъым
дыфӏепхъуагъэнкъым
фыфӏепхъуагъэнкъым
фӏепхъуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнт
уфӏепхъуагъэнт
фӏепхъуагъэнт
дыфӏепхъуагъэнт
фыфӏепхъуагъэнт
фӏепхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнтэкъым
уфӏепхъуагъэнтэкъым
фӏепхъуагъэнтэкъым
дыфӏепхъуагъэнтэкъым
фыфӏепхъуагъэнтэкъым
фӏепхъуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэн
уфӏепхъуагъэн
фӏепхъуагъэн
дыфӏепхъуагъэн
фыфӏепхъуагъэн
фӏепхъуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнкъэ
уфӏепхъуагъэнкъэ
фӏепхъуагъэнкъэ
дыфӏепхъуагъэнкъэ
фыфӏепхъуагъэнкъэ
фӏепхъуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнт
уфӏепхъуагъэнт
фӏепхъуагъэнт
дыфӏепхъуагъэнт
фыфӏепхъуагъэнт
фӏепхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнтэкъэ
уфӏепхъуагъэнтэкъэ
фӏепхъуагъэнтэкъэ
дыфӏепхъуагъэнтэкъэ
фыфӏепхъуагъэнтэкъэ
фӏепхъуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнущ
уфӏепхъуагъэнущ
фӏепхъуагъэнущ
дыфӏепхъуагъэнущ
фыфӏепхъуагъэнущ
фӏепхъуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнукъым
уфӏепхъуагъэнукъым
фӏепхъуагъэнукъым
дыфӏепхъуагъэнукъым
фыфӏепхъуагъэнукъым
фӏепхъуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнут
уфӏепхъуагъэнут
фӏепхъуагъэнут
дыфӏепхъуагъэнут
фыфӏепхъуагъэнут
фӏепхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнутэкъым
уфӏепхъуагъэнутэкъым
фӏепхъуагъэнутэкъым
дыфӏепхъуагъэнутэкъым
фыфӏепхъуагъэнутэкъым
фӏепхъуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэну
уфӏепхъуагъэну
фӏепхъуагъэну
дыфӏепхъуагъэну
фыфӏепхъуагъэну
фӏепхъуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнукъэ
уфӏепхъуагъэнукъэ
фӏепхъуагъэнукъэ
дыфӏепхъуагъэнукъэ
фыфӏепхъуагъэнукъэ
фӏепхъуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнут
уфӏепхъуагъэнут
фӏепхъуагъэнут
дыфӏепхъуагъэнут
фыфӏепхъуагъэнут
фӏепхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыфӏепхъуагъэнутэкъэ
уфӏепхъуагъэнутэкъэ
фӏепхъуагъэнутэкъэ
дыфӏепхъуагъэнутэкъэ
фыфӏепхъуагъэнутэкъэ
фӏепхъуагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыфӏепхъуэ
уфӏепхъуэ
фӏепхъуэ
дыфӏепхъуэ
фыфӏепхъуэ
фӏепхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыфӏемыпхъуэ
уфӏемыпхъуэ
фӏемыпхъуэ
дыфӏемыпхъуэ
фыфӏемыпхъуэ
фӏемыпхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыфӏепхъуа
уфӏепхъуа
фӏепхъуа
дыфӏепхъуа
фыфӏепхъуа
фӏепхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыфӏемыпхъуа
уфӏемыпхъуа
фӏемыпхъуа
дыфӏемыпхъуа
фыфӏемыпхъуа
фӏемыпхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыфӏепхъуэгъа
уфӏепхъуэгъа
фӏепхъуэгъа
дыфӏепхъуэгъа
фыфӏепхъуэгъа
фӏепхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыфӏемыпхъуэгъа
уфӏемыпхъуэгъа
фӏемыпхъуэгъа
дыфӏемыпхъуэгъа
фыфӏемыпхъуэгъа
фӏемыпхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыфӏепхъуэн
уфӏепхъуэн
фӏепхъуэн
дыфӏепхъуэн
фыфӏепхъуэн
фӏепхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыфӏемыпхъуэн
уфӏемыпхъуэн
фӏемыпхъуэн
дыфӏемыпхъуэн
фыфӏемыпхъуэн
фӏемыпхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыфӏепхъуэну
уфӏепхъуэну
фӏепхъуэну
дыфӏепхъуэну
фыфӏепхъуэну
фӏепхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыфӏемыпхъуэну
уфӏемыпхъуэну
фӏемыпхъуэну
дыфӏемыпхъуэну
фыфӏемыпхъуэну
фӏемыпхъуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыфӏепхъуэ
узэрыфӏепхъуэ
зэрыфӏепхъуэ
дызэрыфӏепхъуэ
фызэрыфӏепхъуэ
зэрыфӏепхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыфӏемыпхъуэ
узэрыфӏемыпхъуэ
зэрыфӏемыпхъуэ
дызэрыфӏемыпхъуэ
фызэрыфӏемыпхъуэ
зэрыфӏемыпхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыфӏепхъуа
узэрыфӏепхъуа
зэрыфӏепхъуа
дызэрыфӏепхъуа
фызэрыфӏепхъуа
зэрыфӏепхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыфӏемыпхъуа
узэрыфӏемыпхъуа
зэрыфӏемыпхъуа
дызэрыфӏемыпхъуа
фызэрыфӏемыпхъуа
зэрыфӏемыпхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыфӏепхъуэгъа
узэрыфӏепхъуэгъа
зэрыфӏепхъуэгъа
дызэрыфӏепхъуэгъа
фызэрыфӏепхъуэгъа
зэрыфӏепхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыфӏемыпхъуэгъа
узэрыфӏемыпхъуэгъа
зэрыфӏемыпхъуэгъа
дызэрыфӏемыпхъуэгъа
фызэрыфӏемыпхъуэгъа
зэрыфӏемыпхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыфӏепхъуэн
узэрыфӏепхъуэн
зэрыфӏепхъуэн
дызэрыфӏепхъуэн
фызэрыфӏепхъуэн
зэрыфӏепхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыфӏемыпхъуэн
узэрыфӏемыпхъуэн
зэрыфӏемыпхъуэн
дызэрыфӏемыпхъуэн
фызэрыфӏемыпхъуэн
зэрыфӏемыпхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыфӏепхъуэну
узэрыфӏепхъуэну
зэрыфӏепхъуэну
дызэрыфӏепхъуэну
фызэрыфӏепхъуэну
зэрыфӏепхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыфӏемыпхъуэну
узэрыфӏемыпхъуэну
зэрыфӏемыпхъуэну
дызэрыфӏемыпхъуэну
фызэрыфӏемыпхъуэну
зэрыфӏемыпхъуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыфӏепхъуэ
ущыфӏепхъуэ
щыфӏепхъуэ
дыщыфӏепхъуэ
фыщыфӏепхъуэ
щыфӏепхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыфӏемыпхъуэ
ущыфӏемыпхъуэ
щыфӏемыпхъуэ
дыщыфӏемыпхъуэ
фыщыфӏемыпхъуэ
щыфӏемыпхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыфӏепхъуа
ущыфӏепхъуа
щыфӏепхъуа
дыщыфӏепхъуа
фыщыфӏепхъуа
щыфӏепхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыфӏемыпхъуа
ущыфӏемыпхъуа
щыфӏемыпхъуа
дыщыфӏемыпхъуа
фыщыфӏемыпхъуа
щыфӏемыпхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыфӏепхъуэгъа
ущыфӏепхъуэгъа
щыфӏепхъуэгъа
дыщыфӏепхъуэгъа
фыщыфӏепхъуэгъа
щыфӏепхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыфӏемыпхъуэгъа
ущыфӏемыпхъуэгъа
щыфӏемыпхъуэгъа
дыщыфӏемыпхъуэгъа
фыщыфӏемыпхъуэгъа
щыфӏемыпхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыфӏепхъуэн
ущыфӏепхъуэн
щыфӏепхъуэн
дыщыфӏепхъуэн
фыщыфӏепхъуэн
щыфӏепхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыфӏемыпхъуэн
ущыфӏемыпхъуэн
щыфӏемыпхъуэн
дыщыфӏемыпхъуэн
фыщыфӏемыпхъуэн
щыфӏемыпхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыфӏепхъуэну
ущыфӏепхъуэну
щыфӏепхъуэну
дыщыфӏепхъуэну
фыщыфӏепхъуэну
щыфӏепхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыфӏемыпхъуэну
ущыфӏемыпхъуэну
щыфӏемыпхъуэну
дыщыфӏемыпхъуэну
фыщыфӏемыпхъуэну
щыфӏемыпхъуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыфӏепхъуэ
уздыфӏепхъуэ
здыфӏепхъуэ
дыздыфӏепхъуэ
фыздыфӏепхъуэ
здыфӏепхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыфӏемыпхъуэ
уздыфӏемыпхъуэ
здыфӏемыпхъуэ
дыздыфӏемыпхъуэ
фыздыфӏемыпхъуэ
здыфӏемыпхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыфӏепхъуа
уздыфӏепхъуа
здыфӏепхъуа
дыздыфӏепхъуа
фыздыфӏепхъуа
здыфӏепхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыфӏемыпхъуа
уздыфӏемыпхъуа
здыфӏемыпхъуа
дыздыфӏемыпхъуа
фыздыфӏемыпхъуа
здыфӏемыпхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыфӏепхъуэгъа
уздыфӏепхъуэгъа
здыфӏепхъуэгъа
дыздыфӏепхъуэгъа
фыздыфӏепхъуэгъа
здыфӏепхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыфӏемыпхъуэгъа
уздыфӏемыпхъуэгъа
здыфӏемыпхъуэгъа
дыздыфӏемыпхъуэгъа
фыздыфӏемыпхъуэгъа
здыфӏемыпхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыфӏепхъуэн
уздыфӏепхъуэн
здыфӏепхъуэн
дыздыфӏепхъуэн
фыздыфӏепхъуэн
здыфӏепхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыфӏемыпхъуэн
уздыфӏемыпхъуэн
здыфӏемыпхъуэн
дыздыфӏемыпхъуэн
фыздыфӏемыпхъуэн
здыфӏемыпхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыфӏепхъуэну
уздыфӏепхъуэну
здыфӏепхъуэну
дыздыфӏепхъуэну
фыздыфӏепхъуэну
здыфӏепхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыфӏемыпхъуэну
уздыфӏемыпхъуэну
здыфӏемыпхъуэну
дыздыфӏемыпхъуэну
фыздыфӏемыпхъуэну
здыфӏемыпхъуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыфӏепхъуэ
ущӀыфӏепхъуэ
щӀыфӏепхъуэ
дыщӀыфӏепхъуэ
фыщӀыфӏепхъуэ
щӀыфӏепхъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыфӏемыпхъуэ
ущӀыфӏемыпхъуэ
щӀыфӏемыпхъуэ
дыщӀыфӏемыпхъуэ
фыщӀыфӏемыпхъуэ
щӀыфӏемыпхъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыфӏепхъуа
ущӀыфӏепхъуа
щӀыфӏепхъуа
дыщӀыфӏепхъуа
фыщӀыфӏепхъуа
щӀыфӏепхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыфӏемыпхъуа
ущӀыфӏемыпхъуа
щӀыфӏемыпхъуа
дыщӀыфӏемыпхъуа
фыщӀыфӏемыпхъуа
щӀыфӏемыпхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыфӏепхъуэгъа
ущӀыфӏепхъуэгъа
щӀыфӏепхъуэгъа
дыщӀыфӏепхъуэгъа
фыщӀыфӏепхъуэгъа
щӀыфӏепхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыфӏемыпхъуэгъа
ущӀыфӏемыпхъуэгъа
щӀыфӏемыпхъуэгъа
дыщӀыфӏемыпхъуэгъа
фыщӀыфӏемыпхъуэгъа
щӀыфӏемыпхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыфӏепхъуэн
ущӀыфӏепхъуэн
щӀыфӏепхъуэн
дыщӀыфӏепхъуэн
фыщӀыфӏепхъуэн
щӀыфӏепхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыфӏемыпхъуэн
ущӀыфӏемыпхъуэн
щӀыфӏемыпхъуэн
дыщӀыфӏемыпхъуэн
фыщӀыфӏемыпхъуэн
щӀыфӏемыпхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыфӏепхъуэну
ущӀыфӏепхъуэну
щӀыфӏепхъуэну
дыщӀыфӏепхъуэну
фыщӀыфӏепхъуэну
щӀыфӏепхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыфӏемыпхъуэну
ущӀыфӏемыпхъуэну
щӀыфӏемыпхъуэну
дыщӀыфӏемыпхъуэну
фыщӀыфӏемыпхъуэну
щӀыфӏемыпхъуэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыфӏепхъуэу
уфӏепхъуэу
фӏепхъуэу
дыфӏепхъуэу
фыфӏепхъуэу
фӏепхъуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыфӏемыпхъуэу
уфӏемыпхъуэу
фӏемыпхъуэу
дыфӏемыпхъуэу
фыфӏемыпхъуэу
фӏемыпхъуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыфӏепхъуауэ
уфӏепхъуауэ
фӏепхъуауэ
дыфӏепхъуауэ
фыфӏепхъуауэ
фӏепхъуауэ / фӏепхъуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыфӏемыпхъуауэ
уфӏемыпхъуауэ
фӏемыпхъуауэ
дыфӏемыпхъуауэ
фыфӏемыпхъуауэ
фӏемыпхъуауэ(хэ) / фӏемыпхъуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыфӏепхъуэурэ
уфӏепхъуэурэ
фӏепхъуэурэ
дыфӏепхъуэурэ
фыфӏепхъуэурэ
фӏепхъуэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыфӏемыпхъуэурэ
уфӏемыпхъуэурэ
фӏемыпхъуэурэ
дыфӏемыпхъуэурэ
фыфӏемыпхъуэурэ
фӏемыпхъуэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпфӏопхъуэ
сыфӏопхъуэ
--
сыффӏопхъуэ
сафӏопхъуэ(хэ)
уэ
усфӏопхъуэ
--
уфӏопхъуэ
утфӏопхъуэ
--
уафӏопхъуэ(хэ)
ар
сфӏопхъуэ
пфӏопхъуэ
фӏопхъуэ
тфӏопхъуэ
ффӏопхъуэ
яфӏопхъуэ(хэ)
дэ
--
дыпфӏопхъуэ
дыфӏопхъуэ
--
дыффӏопхъуэ
дафӏопхъуэ(хэ)
фэ
фысфӏопхъуэ
--
фыфӏопхъуэ
фытфӏопхъуэ
--
фафӏопхъуэ(хэ)
ахэр
сфӏопхъуэ
пфӏопхъуэ
фӏопхъуэ
тфӏопхъуэ
ффӏопхъуэ
яфӏопхъуэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпфӏепхъуэрэ
сыфӏепхъуэрэ
--
сыффӏепхъуэрэ
сафӏепхъуэ(хэ)рэ
уэ
усфӏепхъуэрэ
--
уфӏепхъуэрэ
утфӏепхъуэрэ
--
уафӏепхъуэ(хэ)рэ
ар
сфӏепхъуэрэ
пфӏепхъуэрэ
фӏепхъуэрэ
тфӏепхъуэрэ
ффӏепхъуэрэ
яфӏепхъуэ(хэ)рэ
дэ
--
дыпфӏепхъуэрэ
дыфӏепхъуэрэ
--
дыффӏепхъуэрэ
дафӏепхъуэ(хэ)рэ
фэ
фысфӏепхъуэрэ
--
фыфӏепхъуэрэ
фытдфӏепхъуэрэ
--
фафӏепхъуэ(хэ)рэ
ахэр
сфӏепхъуэрэ
пфӏепхъуэрэ
фӏепхъуэрэ
тфӏепхъуэрэ
ффӏепхъуэрэ
яфӏепхъуэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пхъу]э
[пхъу]эр
--
[пхъу]эхэр
Эргативнэ:
[пхъу]э
[пхъу]эм
--
[пхъу]эхэм
Послеложнэ:
[пхъу]экӀэ
[пхъу]эмкӀэ
[пхъу]эхэкӀэ
[пхъу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пхъу]эуэ
[пхъу]эрауэ
[пхъу]эхэу
[пхъу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пхъу]а
[пхъу]ар
--
[пхъу]ахэр
Эргативнэ:
[пхъу]а
[пхъу]ам
--
[пхъу]ахэм
Послеложнэ:
[пхъу]акӀэ
[пхъу]амкӀэ
[пхъу]ахэкӀэ
[пхъу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пхъу]ауэ
[пхъу]арауэ
[пхъу]ахэу
[пхъу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пхъу]эн
[пхъу]эныр
--
[пхъу]энхэр
Эргативнэ:
[пхъу]эн
[пхъу]эным
--
[пхъу]энхэм
Послеложнэ:
[пхъу]энкӀэ
[пхъу]энымкӀэ
[пхъу]энхэкӀэ
[пхъу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[пхъу]эну
[пхъу]энырауэ
[пхъу]энхэу
[пхъу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пхъу]эну
[пхъу]энур
--
[пхъу]энухэр
Эргативнэ:
[пхъу]эну
[пхъу]энум
--
[пхъу]энухэм
Послеложнэ:
[пхъу]энукӀэ
[пхъу]энумкӀэ
[пхъу]энухэкӀэ
[пхъу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пхъу]энууэ
[пхъу]энурауэ
[пхъу]энухэу
[пхъу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым имыдэу зыгуэрым епхъуэн, еӀэбын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Хъыджэбз цӀыкӀур мажэри кърахуэкӀ топым яфӀопхъуэ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
фӏепхъуэн: seize or grab sth against sb's wish or will.
Хъыджэбз цӀыкӀур мажэри кърахуэкӀ топым яфӀопхъуэ: the little girl ran and grabbed the rolling ball.
УРЫСЫБЗЭ
фӏепхъуэн: хвататься за что-л. вопреки чьей-л. воле
Хъыджэбз цӀыкӀур мажэри кърахуэкӀ топым яфӀопхъуэ: маленькая девочка побежала и подхватила катящийся мяч.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.