Wt/kbd/утӏэсхъын

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > утӏэсхъын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [wǝtʹɐˈsχǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [утӏэсхъ] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "утӏэсхъын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: утӏэсхъын
щымыӀэныгъэ: мыутӏэсхъын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сутӏэсхъын бутӏэсхъын иутӏэсхъын дутӏэсхъын футӏэсхъын яутӏэсхъын
щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъын умыутӏэсхъын имыутӏэсхъын дымыутӏэсхъын фымыутӏэсхъын ямыутӏэсхъын
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: утӏэсхъ! футӏэсхъ!
щымыӀэныгъэ: умыутӏэсхъ! фымыутӏэсхъ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: среутӏэсхъ уреутӏэсхъ иреутӏэсхъ треутӏэсхъ фреутӏэсхъ иреутӏэсхъ
щымыӀэныгъэ: сремыутӏэсхъ уремыутӏэсхъ иремыутӏэсхъ тремыутӏэсхъ фремыутӏэсхъ иремыутӏэсхъ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: соутӏэсхъ(ыр) уоутӏэсхъ(ыр) / боутӏэсхъ(ыр) еутӏэсхъ(ыр) доутӏэсхъ(ыр) фоутӏэсхъ(ыр) яутӏэсхъ(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъыркъым бутӏэсхъыркъым иутӏэсхъыркъым дутӏэсхъыркъым футӏэсхъыркъым яутӏэсхъыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъырт бутӏэсхъырт иутӏэсхъырт дутӏэсхъырт футӏэсхъырт яутӏэсхъырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъыртэкъым бутӏэсхъыртэкъым иутӏэсхъыртэкъым дутӏэсхъыртэкъым футӏэсхъыртэкъым яутӏэсхъыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъащ бутӏэсхъащ иутӏэсхъащ дутӏэсхъащ футӏэсхъащ яутӏэсхъащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъакъым бутӏэсхъакъым иутӏэсхъакъым дутӏэсхъакъым футӏэсхъакъым яутӏэсхъакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъат бутӏэсхъат иутӏэсхъат дутӏэсхъат футӏэсхъат яутӏэсхъат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъатэкъым бутӏэсхъатэкъым иутӏэсхъатэкъым дутӏэсхъатэкъым футӏэсхъатэкъым яутӏэсхъатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъащ бутӏэсхъыгъащ иутӏэсхъыгъащ дутӏэсхъыгъащ футӏэсхъыгъащ яутӏэсхъыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъакъым бутӏэсхъыгъакъым иутӏэсхъыгъакъым дутӏэсхъыгъакъым футӏэсхъыгъакъым яутӏэсхъыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъат бутӏэсхъыгъат иутӏэсхъыгъат дутӏэсхъыгъат футӏэсхъыгъат яутӏэсхъыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъатэкъым бутӏэсхъыгъатэкъым иутӏэсхъыгъатэкъым дутӏэсхъыгъатэкъым футӏэсхъыгъатэкъым яутӏэсхъыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъщ бутӏэсхъщ иутӏэсхъщ дутӏэсхъщ футӏэсхъщ яутӏэсхъщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъкъым бутӏэсхъкъым иутӏэсхъкъым дутӏэсхъкъым футӏэсхъкъым яутӏэсхъкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сутӏэсхът бутӏэсхът иутӏэсхът дутӏэсхът футӏэсхът яутӏэсхът
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхътэкъым бутӏэсхътэкъым иутӏэсхътэкъым дутӏэсхътэкъым футӏэсхътэкъым яутӏэсхътэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынщ бутӏэсхъынщ иутӏэсхъынщ дутӏэсхъынщ футӏэсхъынщ яутӏэсхъынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъынкъым бутӏэсхъынкъым иутӏэсхъынкъым дутӏэсхъынкъым футӏэсхъынкъым яутӏэсхъынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынущ бутӏэсхъынущ иутӏэсхъынущ дутӏэсхъынущ футӏэсхъынущ яутӏэсхъынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъынукъым бутӏэсхъынукъым иутӏэсхъынукъым дутӏэсхъынукъым футӏэсхъынукъым яутӏэсхъынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхърэ бутӏэсхърэ иутӏэсхърэ дутӏэсхърэ футӏэсхърэ яутӏэсхърэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъыркъэ бутӏэсхъыркъэ иутӏэсхъыркъэ дутӏэсхъыркъэ футӏэсхъыркъэ яутӏэсхъыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъырт бутӏэсхъырт иутӏэсхъырт дутӏэсхъырт футӏэсхъырт яутӏэсхъырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъыртэкъэ бутӏэсхъыртэкъэ иутӏэсхъыртэкъэ дутӏэсхъыртэкъэ футӏэсхъыртэкъэ яутӏэсхъыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъа бутӏэсхъа иутӏэсхъа дутӏэсхъа футӏэсхъа яутӏэсхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъакъэ бутӏэсхъакъэ иутӏэсхъакъэ дутӏэсхъакъэ футӏэсхъакъэ яутӏэсхъакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъат бутӏэсхъат иутӏэсхъат дутӏэсхъат футӏэсхъат яутӏэсхъат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъатэкъэ бутӏэсхъатэкъэ иутӏэсхъатэкъэ дутӏэсхъатэкъэ футӏэсхъатэкъэ яутӏэсхъатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъа бутӏэсхъыгъа иутӏэсхъыгъа дутӏэсхъыгъа футӏэсхъыгъа яутӏэсхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: сутӏэсхъыгъакъэ бутӏэсхъыгъакъэ иутӏэсхъыгъакъэ дутӏэсхъыгъакъэ футӏэсхъыгъакъэ яутӏэсхъыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъат бутӏэсхъыгъат иутӏэсхъыгъат дутӏэсхъыгъат футӏэсхъыгъат яутӏэсхъыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъатэкъэ бутӏэсхъыгъатэкъэ иутӏэсхъыгъатэкъэ дутӏэсхъыгъатэкъэ футӏэсхъыгъатэкъэ яутӏэсхъыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъ бутӏэсхъ иутӏэсхъ дутӏэсхъ футӏэсхъ яутӏэсхъ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъкъэ бутӏэсхъкъэ иутӏэсхъкъэ дутӏэсхъкъэ футӏэсхъкъэ яутӏэсхъкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сутӏэсхът бутӏэсхът иутӏэсхът дутӏэсхът футӏэсхът яутӏэсхът
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхътэкъэ бутӏэсхътэкъэ иутӏэсхътэкъэ дутӏэсхътэкъэ футӏэсхътэкъэ яутӏэсхътэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъын бутӏэсхъын иутӏэсхъын дутӏэсхъын футӏэсхъын яутӏэсхъын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъынкъэ бутӏэсхъынкъэ иутӏэсхъынкъэ дутӏэсхъынкъэ футӏэсхъынкъэ яутӏэсхъынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыну бутӏэсхъыну иутӏэсхъыну дутӏэсхъыну футӏэсхъыну яутӏэсхъыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъынукъэ бутӏэсхъынукъэ иутӏэсхъынукъэ дутӏэсхъынукъэ футӏэсхъынукъэ яутӏэсхъынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъмэ бутӏэсхъмэ иутӏэсхъмэ дутӏэсхъмэ футӏэсхъмэ яутӏэсхъмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъмэ умыутӏэсхъмэ имыутӏэсхъмэ дымыутӏэсхъмэ фымыутӏэсхъмэ ямыутӏэсхъмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъамэ бутӏэсхъамэ иутӏэсхъамэ дутӏэсхъамэ футӏэсхъамэ яутӏэсхъамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъамэ умыутӏэсхъамэ имыутӏэсхъамэ дымыутӏэсхъамэ фымыутӏэсхъамэ ямыутӏэсхъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъамэ бутӏэсхъыгъамэ иутӏэсхъыгъамэ дутӏэсхъыгъамэ футӏэсхъыгъамэ яутӏэсхъыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъыгъамэ умыутӏэсхъыгъамэ имыутӏэсхъыгъамэ дымыутӏэсхъыгъамэ фымыутӏэсхъыгъамэ ямыутӏэсхъыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынмэ бутӏэсхъынмэ иутӏэсхъынмэ дутӏэсхъынмэ футӏэсхъынмэ яутӏэсхъынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъынмэ умыутӏэсхъынмэ имыутӏэсхъынмэ дымыутӏэсхъынмэ фымыутӏэсхъынмэ ямыутӏэсхъынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынумэ бутӏэсхъынумэ иутӏэсхъынумэ дутӏэсхъынумэ футӏэсхъынумэ яутӏэсхъынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъынумэ умыутӏэсхъынумэ имыутӏэсхъынумэ дымыутӏэсхъынумэ фымыутӏэсхъынумэ ямыутӏэсхъынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхътэмэ бутӏэсхътэмэ иутӏэсхътэмэ дутӏэсхътэмэ футӏэсхътэмэ яутӏэсхътэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхътэмэ умыутӏэсхътэмэ имыутӏэсхътэмэ дымыутӏэсхътэмэ фымыутӏэсхътэмэ ямыутӏэсхътэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъатэмэ бутӏэсхъатэмэ иутӏэсхъатэмэ дутӏэсхъатэмэ футӏэсхъатэмэ яутӏэсхъатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъатэмэ умыутӏэсхъатэмэ имыутӏэсхъатэмэ дымыутӏэсхъатэмэ фымыутӏэсхъатэмэ ямыутӏэсхъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъатэмэ бутӏэсхъыгъатэмэ иутӏэсхъыгъатэмэ дутӏэсхъыгъатэмэ футӏэсхъыгъатэмэ яутӏэсхъыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъыгъатэмэ умыутӏэсхъыгъатэмэ имыутӏэсхъыгъатэмэ дымыутӏэсхъыгъатэмэ фымыутӏэсхъыгъатэмэ ямыутӏэсхъыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынтэмэ бутӏэсхъынтэмэ иутӏэсхъынтэмэ дутӏэсхъынтэмэ футӏэсхъынтэмэ яутӏэсхъынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъынтэмэ умыутӏэсхъынтэмэ имыутӏэсхъынтэмэ дымыутӏэсхъынтэмэ фымыутӏэсхъынтэмэ ямыутӏэсхъынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынутэмэ бутӏэсхъынутэмэ иутӏэсхъынутэмэ дутӏэсхъынутэмэ футӏэсхъынутэмэ яутӏэсхъынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъынутэмэ умыутӏэсхъынутэмэ имыутӏэсхъынутэмэ дымыутӏэсхъынутэмэ фымыутӏэсхъынутэмэ ямыутӏэсхъынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынт бутӏэсхъынт иутӏэсхъынт дутӏэсхъынт футӏэсхъынт яутӏэсхъынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъынтэкъым бутӏэсхъынтэкъым иутӏэсхъынтэкъым дутӏэсхъынтэкъым футӏэсхъынтэкъым яутӏэсхъынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынут бутӏэсхъынут иутӏэсхъынут дутӏэсхъынут футӏэсхъынут яутӏэсхъынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъынутэкъым бутӏэсхъынутэкъым иутӏэсхъынутэкъым дутӏэсхъынутэкъым футӏэсхъынутэкъым яутӏэсхъынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъми бутӏэсхъми иутӏэсхъми дутӏэсхъми футӏэсхъми яутӏэсхъми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъми умыутӏэсхъми имыутӏэсхъми дымыутӏэсхъми фымыутӏэсхъми ямыутӏэсхъми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъами бутӏэсхъами иутӏэсхъами дутӏэсхъами футӏэсхъами яутӏэсхъами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъами умыутӏэсхъами имыутӏэсхъами дымыутӏэсхъами фымыутӏэсхъами ямыутӏэсхъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъами бутӏэсхъыгъами иутӏэсхъыгъами дутӏэсхъыгъами футӏэсхъыгъами яутӏэсхъыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъыгъами умыутӏэсхъыгъами имыутӏэсхъыгъами дымыутӏэсхъыгъами фымыутӏэсхъыгъами ямыутӏэсхъыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынми бутӏэсхъынми иутӏэсхъынми дутӏэсхъынми футӏэсхъынми яутӏэсхъынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъынми умыутӏэсхъынми имыутӏэсхъынми дымыутӏэсхъынми фымыутӏэсхъынми ямыутӏэсхъынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынуми бутӏэсхъынуми иутӏэсхъынуми дутӏэсхъынуми футӏэсхъынуми яутӏэсхъынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъынуми умыутӏэсхъынуми имыутӏэсхъынуми дымыутӏэсхъынуми фымыутӏэсхъынуми ямыутӏэсхъынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхътэми бутӏэсхътэми иутӏэсхътэми дутӏэсхътэми футӏэсхътэми яутӏэсхътэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхътэми умыутӏэсхътэми имыутӏэсхътэми дымыутӏэсхътэми фымыутӏэсхътэми ямыутӏэсхътэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъатэми бутӏэсхъатэми иутӏэсхъатэми дутӏэсхъатэми футӏэсхъатэми яутӏэсхъатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъатэми умыутӏэсхъатэми имыутӏэсхъатэми дымыутӏэсхъатэми фымыутӏэсхъатэми ямыутӏэсхъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сутӏэсхъыгъатэми бутӏэсхъыгъатэми иутӏэсхъыгъатэми дутӏэсхъыгъатэми футӏэсхъыгъатэми яутӏэсхъыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъыгъатэми умыутӏэсхъыгъатэми имыутӏэсхъыгъатэми дымыутӏэсхъыгъатэми фымыутӏэсхъыгъатэми ямыутӏэсхъыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынтэми бутӏэсхъынтэми иутӏэсхъынтэми дутӏэсхъынтэми футӏэсхъынтэми яутӏэсхъынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъынтэми умыутӏэсхъынтэми имыутӏэсхъынтэми дымыутӏэсхъынтэми фымыутӏэсхъынтэми ямыутӏэсхъынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутӏэсхъынутэми бутӏэсхъынутэми иутӏэсхъынутэми дутӏэсхъынутэми футӏэсхъэнутэми яутӏэсхъэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъынутэми умыутӏэсхъынутэми имыутӏэсхъынутэми дымыутӏэсхъынутэми фымыутӏэсхъынутэми ямыутӏэсхъынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сутӏэсхъаи бутӏэсхъаи иутӏэсхъаи дутӏэсхъаи футӏэсхъаи яутӏэсхъаи
щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъаи умыутӏэсхъаи имыутӏэсхъаи дымыутӏэсхъаи фымыутӏэсхъаи ямыутӏэсхъаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сутӏэсхъащэрэт бутӏэсхъащэрэт иутӏэсхъащэрэт дутӏэсхъащэрэт футӏэсхъащэрэт яутӏэсхъащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыутӏэсхъащэрэт умыутӏэсхъащэрэт имыутӏэсхъащэрэт дымыутӏэсхъащэрэт фымыутӏэсхъащэрэт ямыутӏэсхъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнщ бутӏэсхъагъэнщ иутӏэсхъагъэнщ дутӏэсхъагъэнщ футӏэсхъагъэнщ яутӏэсхъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнкъым бутӏэсхъагъэнкъым иутӏэсхъагъэнкъым дутӏэсхъагъэнкъым футӏэсхъагъэнкъым яутӏэсхъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнт бутӏэсхъагъэнт иутӏэсхъагъэнт дутӏэсхъагъэнт футӏэсхъагъэнт яутӏэсхъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнтэкъым бутӏэсхъагъэнтэкъым иутӏэсхъагъэнтэкъым дутӏэсхъагъэнтэкъым футӏэсхъагъэнтэкъым яутӏэсхъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэн бутӏэсхъагъэн иутӏэсхъагъэн дутӏэсхъагъэн футӏэсхъагъэн яутӏэсхъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнкъэ бутӏэсхъагъэнкъэ иутӏэсхъагъэнкъэ дутӏэсхъагъэнкъэ футӏэсхъагъэнкъэ яутӏэсхъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнт бутӏэсхъагъэнт иутӏэсхъагъэнт дутӏэсхъагъэнт футӏэсхъагъэнт яутӏэсхъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнтэкъэ бутӏэсхъагъэнтэкъэ иутӏэсхъагъэнтэкъэ дутӏэсхъагъэнтэкъэ футӏэсхъагъэнтэкъэ яутӏэсхъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнущ бутӏэсхъагъэнущ иутӏэсхъагъэнущ дутӏэсхъагъэнущ футӏэсхъагъэнущ яутӏэсхъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнукъым бутӏэсхъагъэнукъым иутӏэсхъагъэнукъым дутӏэсхъагъэнукъым футӏэсхъагъэнукъым яутӏэсхъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнут бутӏэсхъагъэнут иутӏэсхъагъэнут дутӏэсхъагъэнут футӏэсхъагъэнут яутӏэсхъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнутэкъым бутӏэсхъагъэнутэкъым иутӏэсхъагъэнутэкъым дутӏэсхъагъэнутэкъым футӏэсхъагъэнутэкъым яутӏэсхъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэну бутӏэсхъагъэну иутӏэсхъагъэну дутӏэсхъагъэну футӏэсхъагъэну яутӏэсхъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнукъэ бутӏэсхъагъэнукъэ иутӏэсхъагъэнукъэ дутӏэсхъагъэнукъэ футӏэсхъагъэнукъэ яутӏэсхъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнут бутӏэсхъагъэнут иутӏэсхъагъэнут дутӏэсхъагъэнут футӏэсхъагъэнут яутӏэсхъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сутӏэсхъагъэнутэкъэ бутӏэсхъагъэнутэкъэ иутӏэсхъагъэнутэкъэ дутӏэсхъагъэнутэкъэ футӏэсхъагъэнутэкъэ яутӏэсхъагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыутӏэсхъ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыутӏэсхъ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыутӏэсхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыутӏэсхъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыутӏэсхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыутӏэсхъыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыутӏэсхъын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыутӏэсхъын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыутӏэсхъыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыутӏэсхъыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ сутӏэсхъ бутӏэсхъ иутӏэсхъ дутӏэсхъ футӏэсхъ яутӏэсхъ
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыутӏэсхъ умыутӏэсхъ имыутӏэсхъ дымыутӏэсхъ фымыутӏэсхъ ямыутӏэсхъ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сутӏэсхъа бутӏэсхъа иутӏэсхъа дутӏэсхъа футӏэсхъа яутӏэсхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыутӏэсхъа умыутӏэсхъа имыутӏэсхъа дымыутӏэсхъа фымыутӏэсхъа ямыутӏэсхъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сутӏэсхъыгъа бутӏэсхъыгъа иутӏэсхъыгъа дутӏэсхъыгъа футӏэсхъыгъа яутӏэсхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыутӏэсхъыгъа умыутӏэсхъыгъа имыутӏэсхъыгъа дымыутӏэсхъыгъа фымыутӏэсхъыгъа ямыутӏэсхъыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сутӏэсхъын бутӏэсхъын иутӏэсхъын дутӏэсхъын футӏэсхъын яутӏэсхъын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыутӏэсхъын умыутӏэсхъын имыутӏэсхъын дымыутӏэсхъын фымыутӏэсхъын ямыутӏэсхъын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сутӏэсхъыну бутӏэсхъыну иутӏэсхъыну дутӏэсхъыну футӏэсхъыну яутӏэсхъыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыутӏэсхъыну умыутӏэсхъыну имыутӏэсхъыну дымыутӏэсхъыну фымыутӏэсхъыну ямыутӏэсхъыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ утӏэсхъ
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыутӏэсхъ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ утӏэсхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыутӏэсхъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ утӏэсхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыутӏэсхъыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ утӏэсхъын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыутӏэсхъын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ утӏэсхъыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыутӏэсхъыну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызутӏэсхъ зэрыбутӏэсхъ зэриутӏэсхъ зэрыдутӏэсхъ зэрывутӏэсхъ зэраутӏэсхъ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутӏэсхъ зэрумыутӏэсхъ зэримыутӏэсхъ зэрыдмыутӏэсхъ зэрывмыутӏэсхъ зэрамыутӏэсхъ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызутӏэсхъа зэрыбутӏэсхъа зэриутӏэсхъа зэрыдутӏэсхъа зэрывутӏэсхъа зэраутӏэсхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутӏэсхъа зэрумыутӏэсхъа зэримыутӏэсхъа зэрыдмыутӏэсхъа зэрывмыутӏэсхъа зэрамыутӏэсхъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызутӏэсхъыгъа зэрыбутӏэсхъыгъа зэриутӏэсхъыгъа зэрыдутӏэсхъыгъа зэрывутӏэсхъыгъа зэраутӏэсхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутӏэсхъыгъа зэрумыутӏэсхъыгъа зэримыутӏэсхъыгъа зэрыдмыутӏэсхъыгъа зэрывмыутӏэсхъыгъа зэрамыутӏэсхъыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызутӏэсхъын зэрыбутӏэсхъын зэриутӏэсхъын зэрыдутӏэсхъын зэрывутӏэсхъын зэраутӏэсхъын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутӏэсхъын зэрумыутӏэсхъын зэримыутӏэсхъын зэрыдмыутӏэсхъын зэрывмыутӏэсхъын зэрамыутӏэсхъын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызутӏэсхъыну зэрыбутӏэсхъыну зэриутӏэсхъыну зэрыдутӏэсхъыну зэрывутӏэсхъыну зэраутӏэсхъыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутӏэсхъыну зэрумыутӏэсхъыну зэримыутӏэсхъыну зэрыдмыутӏэсхъыну зэрывмыутӏэсхъыну зэрамыутӏэсхъыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызутӏэсхъ щыбутӏэсхъ щиутӏэсхъ щыдутӏэсхъ щывутӏэсхъ щаутӏэсхъ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутӏэсхъ щумыутӏэсхъ щимыутӏэсхъ щыдмыутӏэсхъ щывмыутӏэсхъ щамыутӏэсхъ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызутӏэсхъа щыбутӏэсхъа щиутӏэсхъа щыдутӏэсхъа щывутӏэсхъа щаутӏэсхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутӏэсхъа щумыутӏэсхъа щимыутӏэсхъа щыдмыутӏэсхъа щывмыутӏэсхъа щамыутӏэсхъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызутӏэсхъыгъа щыбутӏэсхъыгъа щиутӏэсхъыгъа щыдутӏэсхъыгъа щывутӏэсхъыгъа щаутӏэсхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутӏэсхъыгъа щумыутӏэсхъыгъа щимыутӏэсхъыгъа щыдмыутӏэсхъыгъа щывмыутӏэсхъыгъа щамыутӏэсхъыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызутӏэсхъын щыбутӏэсхъын щиутӏэсхъын щыдутӏэсхъын щывутӏэсхъын щаутӏэсхъын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутӏэсхъын щумыутӏэсхъын щимыутӏэсхъын щыдмыутӏэсхъын щывмыутӏэсхъын щамыутӏэсхъын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызутӏэсхъыну щыбутӏэсхъыну щиутӏэсхъыну щыдутӏэсхъыну щывутӏэсхъыну щаутӏэсхъыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутӏэсхъыну щумыутӏэсхъыну щимыутӏэсхъыну щыдмыутӏэсхъыну щывмыутӏэсхъыну щамыутӏэсхъыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзутӏэсхъ здэбутӏэсхъ здиутӏэсхъ здэдутӏэсхъ здэвутӏэсхъ здаутӏэсхъ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутӏэсхъ здумыутӏэсхъ здимыутӏэсхъ здэдмыутӏэсхъ здэвмыутӏэсхъ здамыутӏэсхъ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзутӏэсхъа здэбутӏэсхъа здиутӏэсхъа здэдутӏэсхъа здэвутӏэсхъа здаутӏэсхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутӏэсхъа здумыутӏэсхъа здимыутӏэсхъа здэдмыутӏэсхъа здэвмыутӏэсхъа здамыутӏэсхъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзутӏэсхъыгъа здэбутӏэсхъыгъа здиутӏэсхъыгъа здэдутӏэсхъыгъа здэвутӏэсхъыгъа здаутӏэсхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутӏэсхъыгъа здумыутӏэсхъыгъа здимыутӏэсхъыгъа здэдмыутӏэсхъыгъа здэвмыутӏэсхъыгъа здамыутӏэсхъыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзутӏэсхъын здэбутӏэсхъын здиутӏэсхъын здэдутӏэсхъын здэвутӏэсхъын здаутӏэсхъын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутӏэсхъын здумыутӏэсхъын здимыутӏэсхъын здэдмыутӏэсхъын здэвмыутӏэсхъын здамыутӏэсхъын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзутӏэсхъыну здэбутӏэсхъыну здиутӏэсхъыну здэдутӏэсхъыну здэвутӏэсхъыну здаутӏэсхъыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутӏэсхъыну здумыутӏэсхъыну здимыутӏэсхъыну здэдмыутӏэсхъыну здэвмыутӏэсхъыну здамыутӏэсхъыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутӏэсхъ щӀэбутӏэсхъ щӀиутӏэсхъ щӀэдутӏэсхъ щӀэвутӏэсхъ щӀаутӏэсхъ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутӏэсхъ щӀумыутӏэсхъ щӀимыутӏэсхъ щӀэдмыутӏэсхъ щӀэвмыутӏэсхъ щӀамыутӏэсхъ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутӏэсхъа щӀэбутӏэсхъа щӀиутӏэсхъа щӀэдутӏэсхъа щӀэвутӏэсхъа щӀяутӏэсхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутӏэсхъа щӀумыутӏэсхъа щӀимыутӏэсхъа щӀэдмыутӏэсхъа щӀэвмыутӏэсхъа щӀамыутӏэсхъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутӏэсхъыгъа щӀэбутӏэсхъыгъа щӀиутӏэсхъыгъа щӀэдутӏэсхъыгъа щӀэвутӏэсхъыгъа щӀаутӏэсхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутӏэсхъыгъа щӀумыутӏэсхъыгъа щӀимыутӏэсхъыгъа щӀэдмыутӏэсхъыгъа щӀэвмыутӏэсхъыгъа щӀамыутӏэсхъыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутӏэсхъын щӀэбутӏэсхъын щӀиутӏэсхъын щӀэдутӏэсхъын щӀэвутӏэсхъын щӀаутӏэсхъын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутӏэсхъын щӀумыутӏэсхъын щӀимыутӏэсхъын щӀэдмыутӏэсхъын щӀэвмыутӏэсхъын щӀамыутӏэсхъын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутӏэсхъыну щӀэбутӏэсхъыну щӀиутӏэсхъыну щӀэдутӏэсхъыну щӀэвутӏэсхъыну щӀаутӏэсхъэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутӏэсхъыну щӀумыутӏэсхъыну щӀимыутӏэсхъыну щӀэдмыутӏэсхъыну щӀэвмыутӏэсхъыну щӀамыутӏэсхъыну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ сутӏэсхъыу бутӏэсхъыу иутӏэсхъыу дутӏэсхъыу футӏэсхъыу яутӏэсхъыу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыутӏэсхъыу умыутӏэсхъыу имыутӏэсхъыу дымыутӏэсхъыу фымыутӏэсхъыу ямыутӏэсхъыу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сутӏэсхъауэ бутӏэсхъауэ иутӏэсхъауэ дутӏэсхъауэ футӏэсхъауэ яутӏэсхъауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыутӏэсхъауэ умыутӏэсхъауэ имыутӏэсхъауэ дымыутӏэсхъауэ фымыутӏэсхъауэ ямыутӏэсхъауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сутӏэсхъыурэ бутӏэсхъыурэ иутӏэсхъыурэ дутӏэсхъыурэ футӏэсхъыурэ яутӏэсхъыурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыутӏэсхъыурэ умыутӏэсхъыурэ имыутӏэсхъыурэ дымыутӏэсхъыурэ фымыутӏэсхъыурэ ямыутӏэсхъыурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- узоутӏэсхъ соутӏэсхъ -- фызоутӏэсхъ соутӏэсхъ(хэ)
уэ сыбоутӏэсхъ -- уоутӏэсхъ / боутӏэсхъ дыбоутӏэсхъ -- уоутӏэсхъ(хэ) / боутӏэсхъ(хэ)
абы сеутӏэсхъ уеутӏэсхъ еутӏэсхъ деутӏэсхъ феутӏэсхъ еутӏэсхъ(хэ)
дэ -- удоутӏэсхъ доутӏэсхъ -- фыдоутӏэсхъ доутӏэсхъ(хэ)
фэ сывоутӏэсхъ -- фоутӏэсхъ дывоутӏэсхъ -- фоутӏэсхъ(хэ)
абыхэм саутӏэсхъ уаутӏэсхъ яутӏэсхъ даутӏэсхъ фаутӏэсхъ яутӏэсхъ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- ус[утӏэсхърэ] с[утӏэсхърэ] -- фыс[утӏэсхърэ] с[утӏэсхъ(хэ)рэ]
уэ сыб[утӏэсхърэ] -- б[утӏэсхърэ] дыб[утӏэсхърэ] -- б[утӏэсхъ(хэ)рэ]
абы си[утӏэсхърэ] уи[утӏэсхърэ] и[утӏэсхърэ] ди[утӏэсхърэ] фи[утӏэсхърэ] и[утӏэсхъ(хэ)рэ]
дэ -- уд[утӏэсхърэ] д[утӏэсхърэ] -- фыд[утӏэсхърэ] д[утӏэсхъ(хэ)рэ]
фэ сыф[утӏэсхърэ] -- ф[утӏэсхърэ] дыф[утӏэсхърэ] -- ф[утӏэсхъ(хэ)рэ]
абыхэм са[утӏэсхърэ] уа[утӏэсхърэ] я[утӏэсхърэ] да[утӏэсхърэ] фа[утӏэсхърэ] я[утӏэсхъ(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утӏэсхъ] [утӏэсхъ]ыр -- [утӏэсхъ]хэр
Эргативнэ: [утӏэсхъ] [утӏэсхъ]ым -- [утӏэсхъ]хэм
Послеложнэ: [утӏэсхъ]кӀэ [утӏэсхъ]ымкӀэ [утӏэсхъ]хэкӀэ [утӏэсхъ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утӏэсхъ]ыу [утӏэсхъ]ырауэ [утӏэсхъ]хэу [утӏэсхъ]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утӏэсхъ]а [утӏэсхъ]ар -- [утӏэсхъ]ахэр
Эргативнэ: [утӏэсхъ]а [утӏэсхъ]ам -- [утӏэсхъ]ахэм
Послеложнэ: [утӏэсхъ]акӀэ [утӏэсхъ]амкӀэ [утӏэсхъ]ахэкӀэ [утӏэсхъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утӏэсхъ]ауэ [утӏэсхъ]арауэ [утӏэсхъ]ахэу [утӏэсхъ]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утӏэсхъ]ын [утӏэсхъ]ыныр -- [утӏэсхъ]ынхэр
Эргативнэ: [утӏэсхъ]ын [утӏэсхъ]ыным -- [утӏэсхъ]ынхэм
Послеложнэ: [утӏэсхъ]ынкӀэ [утӏэсхъ]ынымкӀэ [утӏэсхъ]ынхэкӀэ [утӏэсхъ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [утӏэсхъ]ыну [утӏэсхъ]ынырауэ [утӏэсхъ]ынхэу [утӏэсхъ]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утӏэсхъ]ыну [утӏэсхъ]ынур -- [утӏэсхъ]ынухэр
Эргативнэ: [утӏэсхъ]ыну [утӏэсхъ]ынум -- [утӏэсхъ]ынухэм
Послеложнэ: [утӏэсхъ]ынукӀэ [утӏэсхъ]ынумкӀэ [утӏэсхъ]ынухэкӀэ [утӏэсхъ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утӏэсхъ]ынууэ [утӏэсхъ]ынурауэ [утӏэсхъ]ынухэу [утӏэсхъ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэрым и щэху, и тӀасхъэ щӀэхын.
  2. Щыгъынхэр тӀэтэн, бгырыпх сыт хуэдэхэр къэгъэлэлэн.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Бийм и щэхур еутӀэсхъ [Мыхьэмэтхъаным]. ӀуэрыӀуатэ, фольклор

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Сабийр умыутӀэсхъ, щӀыӀэ хыхьэнщ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • утӏэсхъын: 1. find out, learn, disclose sb's secret 2. unbutton, open wide (clothes)
  • Сабийр умыутӀэсхъ, щӀыӀэ хыхьэнщ: if you don't unbutton the child's clothes, he will catch cold.
УРЫСЫБЗЭ
  • утӏэсхъын: 1. выведать, разузнать чью-л. тайну 2. расстегнуть, распахнуть (одежду)
  • Сабийр умыутӀэсхъ, щӀыӀэ хыхьэнщ: если не распахнёшь одежду ребёнка, он простудится.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/утӏэсхъын&oldid=5758313"