АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "утхэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар):
щыӀэныгъэ:
утхэн
щымыӀэныгъэ:
мыутхэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыутхэн
уутхэн
утхэн
дыутхэн
фыутхэн
утхэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыутхэн
умыутхэн
мыутхэн
дымыутхэн
фымыутхэн
мыутхэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
утхэ!
фыутхэ!
щымыӀэныгъэ:
умыутхэ!
фымыутхэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
среутхэ
уреутхэ
иреутхэ
дреутхэ
фреутхэ
иреутхэ
щымыӀэныгъэ:
сремыутхэ
уремыутхэ
иремыутхэ
дремыутхэ
фремыутхэ
иремыутхэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
соутхэ(р)
уоутхэ(р)
мэутхэ(р)
доутхэ(р)
фоутхэ(р)
мэутхэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэркъым
уутхэркъым
утхэркъым
дыутхэркъым
фыутхэркъым
утхэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхэ(р)т
уутхэ(р)т
утхэ(р)т
дыутхэ(р)т
фыутхэ(р)т
утхэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыутхэ(р)тэкъым
уутхэ(р)тэкъым
утхэ(р)тэкъым
дыутхэ(р)тэкъым
фыутхэ(р)тэкъым
утхэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхащ
уутхащ
утхащ
дыутхащ
фыутхащ
утха(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыутхакъым
уутхакъым
утхакъым
дыутхакъым
фыутхакъым
утха(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхат
уутхат
утхат
дыутхат
фыутхат
утха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыутхатэкъым
уутхатэкъым
утхатэкъым
дыутхатэкъым
фыутхатэкъым
утха(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэгъащ
уутхэгъащ
утхэгъащ
дыутхэгъащ
фыутхэгъащ
утхэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэгъакъым
уутхэгъакъым
утхэгъакъым
дыутхэгъакъым
фыутхэгъакъым
утхэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэгъат
уутхэгъат
утхэгъат
дыутхэгъат
фыутхэгъат
утхэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэгъатэкъым
уутхэгъатэкъым
утхэгъатэкъым
дыутхэгъатэкъым
фыутхэгъатэкъым
утхэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыутхэщ
уутхэщ
утхэщ
дыутхэщ
фыутхэщ
утхэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыутхэкъым
уутхэкъым
утхэкъым
дыутхэкъым
фыутхэкъым
утхэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыутхэт
уутхэт
утхэт
дыутхэт
фыутхэт
утхэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыутхэтэкъым
уутхэтэкъым
утхэтэкъым
дыутхэтэкъым
фыутхэтэкъым
утхэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнщ
уутхэнщ
утхэнщ
дыутхэнщ
фыутхэнщ
утхэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэнкъым
уутхэнкъым
утхэнкъым
дыутхэнкъым
фыутхэнкъым
утхэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнущ
уутхэнущ
утхэнущ
дыутхэнущ
фыутхэнущ
утхэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэнукъым
уутхэнукъым
утхэнукъым
дыутхэнукъым
фыутхэнукъым
утхэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэрэ
уутхэрэ
утхэрэ
дыутхэрэ
фыутхэрэ
утхэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэркъэ
уутхэркъэ
утхэркъэ
дыутхэркъэ
фыутхэркъэ
утхэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхэ(р)т
уутхэ(р)т
утхэ(р)т
дыутхэ(р)т
фыутхэ(р)т
утхэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыутхэ(р)тэкъэ
уутхэ(р)тэкъэ
утхэ(р)тэкъэ
дыутхэ(р)тэкъэ
фыутхэ(р)тэкъэ
утхэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыутха
уутха
утха
дыутха
фыутха
утха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыутхакъэ
уутхакъэ
утхакъэ
дыутхакъэ
фыутхакъэ
утха(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхат
уутхат
утхат
дыутхат
фыутхат
утха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыутхатэкъэ
уутхатэкъэ
утхатэкъэ
дыутхатэкъэ
фыутхатэкъэ
утха(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэгъа
уутхэгъа
утхэгъа
дыутхэгъа
фыутхэгъа
утхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэгъакъэ
уутхэгъакъэ
утхэгъакъэ
дыутхэгъакъэ
фыутхэгъакъэ
утхэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэгъат
уутхэгъат
утхэгъат
дыутхэгъат
фыутхэгъат
утхэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыутхэгъатэкъэ
уутхэгъатэкъэ
утхэгъатэкъэ
дыутхэгъатэкъэ
фыутхэгъатэкъэ
утхэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыутхэ
уутхэ
утхэ
дыутхэ
фыутхэ
утхэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыутхэкъэ
уутхэкъэ
утхэкъэ
дыутхэкъэ
фыутхэкъэ
утхэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыутхэт
уутхэт
утхэт
дыутхэт
фыутхэт
утхэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыутхэтэкъэ
уутхэтэкъэ
утхэтэкъэ
дыутхэтэкъэ
фыутхэтэкъэ
утхэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэн
уутхэн
утхэн
дыутхэн
фыутхэн
утхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэнкъэ
уутхэнкъэ
утхэнкъэ
дыутхэнкъэ
фыутхэнкъэ
утхэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэну
уутхэну
утхэну
дыутхэну
фыутхэну
утхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэнукъэ
уутхэнукъэ
утхэнукъэ
дыутхэнукъэ
фыутхэнукъэ
утхэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэмэ
уутхэмэ
утхэмэ
дыутхэмэ
фыутхэмэ
утхэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэмэ
умыутхэмэ
мыутхэмэ
дымыутхэмэ
фымыутхэмэ
мыутхэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхамэ
уутхамэ
утхамэ
дыутхамэ
фыутхамэ
утха(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыутхамэ
умыутхамэ
мыутхамэ
дымыутхамэ
фымыутхамэ
мыутха(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыутхэгъамэ
уутхэгъамэ
утхэгъамэ
дыутхэгъамэ
фыутхэгъамэ
утхэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэгъамэ
умыутхэгъамэ
мыутхэгъамэ
дымыутхэгъамэ
фымыутхэгъамэ
мыутхэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнмэ
уутхэнмэ
утхэнмэ
дыутхэнмэ
фыутхэнмэ
утхэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэнмэ
умыутхэнмэ
мыутхэнмэ
дымыутхэнмэ
фымыутхэнмэ
мыутхэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнумэ
уутхэнумэ
утхэнумэ
дыутхэнумэ
фыутхэнумэ
утхэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэнумэ
умыутхэнумэ
мыутхэнумэ
дымыутхэнумэ
фымыутхэнумэ
мыутхэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэтэмэ
уутхэтэмэ
утхэтэмэ
дыутхэтэмэ
фыутхэтэмэ
утхэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэтэмэ
умыутхэтэмэ
мыутхэтэмэ
дымыутхэтэмэ
фымыутхэтэмэ
мыутхэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхатэмэ
уутхатэмэ
утхатэмэ
дыутхатэмэ
фыутхатэмэ
утха(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыутхатэмэ
умыутхатэмэ
мыутхатэмэ
дымыутхатэмэ
фымыутхатэмэ
мыутха(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыутхэгъатэмэ
уутхэгъатэмэ
утхэгъатэмэ
дыутхэгъатэмэ
фыутхэгъатэмэ
утхэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэгъатэмэ
умыутхэгъатэмэ
мыутхэгъатэмэ
дымыутхэгъатэмэ
фымыутхэгъатэмэ
мыутхэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнтэмэ
уутхэнтэмэ
утхэнтэмэ
дыутхэнтэмэ
фыутхэнтэмэ
утхэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэнтэмэ
умыутхэнтэмэ
мыутхэнтэмэ
дымыутхэнтэмэ
фымыутхэнтэмэ
мыутхэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнутэмэ
уутхэнутэмэ
утхэнутэмэ
дыутхэнутэмэ
фыутхэнутэмэ
утхэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэнутэмэ
умыутхэнутэмэ
мыутхэнутэмэ
дымыутхэнутэмэ
фымыутхэнутэмэ
мыутхэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнт
уутхэнт
утхэнт
дыутхэнт
фыутхэнт
утхэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэнтэкъым
уутхэнтэкъым
утхэнтэкъым
дыутхэнтэкъым
фыутхэнтэкъым
утхэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнут
уутхэнут
утхэнут
дыутхэнут
фыутхэнут
утхэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыутхэнутэкъым
уутхэнутэкъым
утхэнутэкъым
дыутхэнутэкъым
фыутхэнутэкъым
утхэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэми
уутхэми
утхэми
дыутхэми
фыутхэми
утхэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэми
умыутхэми
мыутхэми
дымыутхэми
фымыутхэми
мыутхэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхами
уутхами
утхами
дыутхами
фыутхами
утха(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыутхами
умыутхами
мыутхами
дымыутхами
фымыутхами
мыутха(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыутхэгъами
уутхэгъами
утхэгъами
дыутхэгъами
фыутхэгъами
утхэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэгъами
умыутхэгъами
мыутхэгъами
дымыутхэгъами
фымыутхэгъами
мыутхэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнми
уутхэнми
утхэнми
дыутхэнми
фыутхэнми
утхэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэнми
умыутхэнми
мыутхэнми
дымыутхэнми
фымыутхэнми
мыутхэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнуми
уутхэнуми
утхэнуми
дыутхэнуми
фыутхэнуми
утхэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэнуми
умыутхэнуми
мыутхэнуми
дымыутхэнуми
фымыутхэнуми
мыутхэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэтэми
уутхэтэми
утхэтэми
дыутхэтэми
фыутхэтэми
утхэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэтэми
умыутхэтэми
мыутхэтэми
дымыутхэтэми
фымыутхэтэми
мыутхэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыутхатэми
уутхатэми
утхатэми
дыутхатэми
фыутхатэми
утха(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыутхатэми
умыутхатэми
мыутхатэми
дымыутхатэми
фымыутхатэми
мыутха(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыутхэгъатэми
уутхэгъатэми
утхэгъатэми
дыутхэгъатэми
фыутхэгъатэми
утхэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэгъатэми
умыутхэгъатэми
мыутхэгъатэми
дымыутхэгъатэми
фымыутхэгъатэми
мыутхэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнтэми
уутхэнтэми
утхэнтэми
дыутхэнтэми
фыутхэнтэми
утхэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэнтэми
умыутхэнтэми
мыутхэнтэми
дымыутхэнтэми
фымыутхэнтэми
мыутхэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыутхэнутэми
уутхэнутэми
утхэнутэми
дыутхэнутэми
фыутхэнутэми
утхэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыутхэнутэми
умыутхэнутэми
мыутхэнутэми
дымыутхэнутэми
фымыутхэнутэми
мыутхэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыутхаи
уутхаи
утхаи
дыутхаи
фыутхаи
утхаи
щымыӀэныгъэ:
сыутхакъыми
уутхакъыми
утхакъыми
дыутхакъыми
фыутхакъыми
утхакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыутхащэрэт
уутхащэрэт
утхащэрэт
дыутхащэрэт
фыутхащэрэт
утхащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыутхащэрэт
умыутхащэрэт
мыутхащэрэт
дымыутхащэрэт
фымыутхащэрэт
мыутхащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыутхагъэнщ
уутхагъэнщ
утхагъэнщ
дыутхагъэнщ
фыутхагъэнщ
утхагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыутхагъэнкъым
уутхагъэнкъым
утхагъэнкъым
дыутхагъэнкъым
фыутхагъэнкъым
утхагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыутхагъэнт
уутхагъэнт
утхагъэнт
дыутхагъэнт
фыутхагъэнт
утхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыутхагъэнтэкъым
уутхагъэнтэкъым
утхагъэнтэкъым
дыутхагъэнтэкъым
фыутхагъэнтэкъым
утхагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыутхагъэн
уутхагъэн
утхагъэн
дыутхагъэн
фыутхагъэн
утхагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыутхагъэнкъэ
уутхагъэнкъэ
утхагъэнкъэ
дыутхагъэнкъэ
фыутхагъэнкъэ
утхагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыутхагъэнт
уутхагъэнт
утхагъэнт
дыутхагъэнт
фыутхагъэнт
утхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыутхагъэнтэкъэ
уутхагъэнтэкъэ
утхагъэнтэкъэ
дыутхагъэнтэкъэ
фыутхагъэнтэкъэ
утхагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыутхагъэнущ
уутхагъэнущ
утхагъэнущ
дыутхагъэнущ
фыутхагъэнущ
утхагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыутхагъэнукъым
уутхагъэнукъым
утхагъэнукъым
дыутхагъэнукъым
фыутхагъэнукъым
утхагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыутхагъэнут
уутхагъэнут
утхагъэнут
дыутхагъэнут
фыутхагъэнут
утхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыутхагъэнутэкъым
уутхагъэнутэкъым
утхагъэнутэкъым
дыутхагъэнутэкъым
фыутхагъэнутэкъым
утхагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыутхагъэну
уутхагъэну
утхагъэну
дыутхагъэну
фыутхагъэну
утхагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыутхагъэнукъэ
уутхагъэнукъэ
утхагъэнукъэ
дыутхагъэнукъэ
фыутхагъэнукъэ
утхагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыутхагъэнут
уутхагъэнут
утхагъэнут
дыутхагъэнут
фыутхагъэнут
утхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыутхагъэнутэкъэ
уутхагъэнутэкъэ
утхагъэнутэкъэ
дыутхагъэнутэкъэ
фыутхагъэнутэкъэ
утхагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыутхэ
уутхэ
утхэ
дыутхэ
фыутхэ
утхэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыутхэ
умыутхэ
мыутхэ
дымыутхэ
фымыутхэ
мыутхэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыутха
уутха
утха
дыутха
фыутха
утха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыутха
умыутха
мыутха
дымыутха
фымыутха
мыутха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыутхэгъа
уутхэгъа
утхэгъа
дыутхэгъа
фыутхэгъа
утхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыутхэгъа
умыутхэгъа
мыутхэгъа
дымыутхэгъа
фымыутхэгъа
мыутхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыутхэн
уутхэн
утхэн
дыутхэн
фыутхэн
утхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыутхэн
умыутхэн
мыутхэн
дымыутхэн
фымыутхэн
мыутхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыутхэну
уутхэну
утхэну
дыутхэну
фыутхэну
утхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыутхэну
умыутхэну
мыутхэну
дымыутхэну
фымыутхэну
мыутхэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыутхэ
узэрыутхэ
зэрыутхэ
дызэрыутхэ
фызэрыутхэ
зэрыутхэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыутхэ
узэрымыутхэ
зэрымыутхэ
дызэрымыутхэ
фызэрымыутхэ
мызэрыутхэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыутха
узэрыутха
зэрыутха
дызэрыутха
фызэрыутха
зэрыутха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыутха
узэрымыутха
зэрымыутха
дызэрымыутха
фызэрымыутха
зэрымыутха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыутхэгъа
узэрыутхэгъа
зэрыутхэгъа
дызэрыутхэгъа
фызэрыутхэгъа
зэрыутхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыутхэгъа
узэрымыутхэгъа
зэрымыутхэгъа
дызэрымыутхэгъа
фызэрымыутхэгъа
зэрымыутхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыутхэн
узэрыутхэн
зэрыутхэн
дызэрыутхэн
фызэрыутхэн
зэрыутхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыутхэн
узэрымыутхэн
зэрымыутхэн
дызэрымыутхэн
фызэрымыутхэн
зэрымыутхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыутхэну
узэрыутхэну
зэрыутхэну
дызэрыутхэну
фызэрыутхэну
зэрыутхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыутхэну
узэрымыутхэну
зэрымыутхэну
дызэрымыутхэну
фызэрымыутхэну
зэрымыутхэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыутхэ
ущыутхэ
щыутхэ
дыщыутхэ
фыщыутхэ
щыутхэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыутхэ
ущымыутхэ
щымыутхэ
дыщымыутхэ
фыщымыутхэ
щымыутхэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыутха
ущыутха
щыутха
дыщыутха
фыщыутха
щыутха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыутха
ущымыутха
щымыутха
дыщымыутха
фыщымыутха
щымыутха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыутхэгъа
ущыутхэгъа
щыутхэгъа
дыщыутхэгъа
фыщыутхэгъа
щыутхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыутхэгъа
ущымыутхэгъа
щымыутхэгъа
дыщымыутхэгъа
фыщымыутхэгъа
щымыутхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыутхэн
ущыутхэн
щыутхэн
дыщыутхэн
фыщыутхэн
щыутхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыутхэн
ущымыутхэн
щымыутхэн
дыщымыутхэн
фыщымыутхэн
щымыутхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыутхэну
ущыутхэну
щыутхэну
дыщыутхэну
фыщыутхэну
щыутхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыутхэну
ущымыутхэну
щымыутхэну
дыщымыутхэну
фыщымыутхэну
щымыутхэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэутхэ
уздэутхэ
здэутхэ
дыздэутхэ
фыздэутхэ
здэутхэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыутхэ
уздэмыутхэ
здэмыутхэ
дыздэмыутхэ
фыздэмыутхэ
здэмыутхэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэутха
уздэутха
здэутха
дыздэутха
фыздэутха
здэутха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыутха
уздэмыутха
здэмыутха
дыздэмыутха
фыздэмыутха
здэмыутха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэутхэгъа
уздэутхэгъа
здэутхэгъа
дыздэутхэгъа
фыздэутхэгъа
здэутхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыутхэгъа
уздэмыутхэгъа
здэмыутхэгъа
дыздэмыутхэгъа
фыздэмыутхэгъа
здэмыутхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэутхэн
уздэутхэн
здэутхэн
дыздэутхэн
фыздэутхэн
здэутхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыутхэн
уздэмыутхэн
здэмыутхэн
дыздэмыутхэн
фыздэмыутхэн
здэмыутхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэутхэну
уздэутхэну
здэутхэну
дыздэутхэну
фыздэутхэну
здэутхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыутхэну
уздэмыутхэну
здэмыутхэну
дыздэмыутхэну
фыздэмыутхэну
здэмыутхэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэутхэ
ущӀэутхэ
щӀэутхэ
дыщӀэутхэ
фыщӀэутхэ
щӀэутхэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыутхэ
ущӀэмыутхэ
щӀэмыутхэ
дыщӀэмыутхэ
фыщӀэмыутхэ
щӀэмыутхэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэутха
ущӀэутха
щӀэутха
дыщӀэутха
фыщӀэутха
щӀэутха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыутха
ущӀэмыутха
щӀэмыутха
дыщӀэмыутха
фыщӀэмыутха
щӀэмыутха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэутхэгъа
ущӀэутхэгъа
щӀэутхэгъа
дыщӀэутхэгъа
фыщӀэутхэгъа
щӀэутхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыутхэгъа
ущӀэмыутхэгъа
щӀэмыутхэгъа
дыщӀэмыутхэгъа
фыщӀэмыутхэгъа
щӀэмыутхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэутхэн
ущӀэутхэн
щӀэутхэн
дыщӀэутхэн
фыщӀэутхэн
щӀэутхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыутхэн
ущӀэмыутхэн
щӀэмыутхэн
дыщӀэмыутхэн
фыщӀэмыутхэн
щӀэмыутхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэутхэну
ущӀэутхэну
щӀэутхэну
дыщӀэутхэну
фыщӀэутхэну
щӀэутхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыутхэну
ущӀэмыутхэну
щӀэмыутхэну
дыщӀэмыутхэну
фыщӀэмыутхэну
щӀэмыутхэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыутхэу
уутхэу
утхэу
дыутхэу
фыутхэу
утхэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыутхэу
умыутхэу
мыутхэу
дымыутхэу
фымыутхэу
мыутхэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыутхауэ
уутхауэ
утхауэ
дыутхауэ
фыутхауэ
утхауэ / утха(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыутхауэ
умыутхауэ
мыутхауэ
дымыутхауэ
фымыутхауэ
мыутхауэ(хэ) / мыутха(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыутхэурэ
уутхэурэ
утхэурэ
дыутхэурэ
фыутхэурэ
утхэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыутхэурэ
умыутхэурэ
мыутхэурэ
дымыутхэурэ
фымыутхэурэ
мыутхэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утх]э
[утх]эр
--
[утх]эхэр
Эргативнэ: [утх]э
[утх]эм
--
[утх]эхэм
Послеложнэ: [утх]экӀэ
[утх]эмкӀэ
[утх]эхэкӀэ
[утх]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утх]эу
[утх]эрауэ
[утх]эхэу
[утх]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утх]а
[утх]ар
--
[утх]ахэр
Эргативнэ: [утх]а
[утх]ам
--
[утх]ахэм
Послеложнэ: [утх]акӀэ
[утх]амкӀэ
[утх]ахэкӀэ
[утх]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утх]ауэ
[утх]арауэ
[утх]ахэу
[утх]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утх]эн
[утх]эныр
--
[утх]энхэр
Эргативнэ: [утх]эн
[утх]эным
--
[утх]энхэм
Послеложнэ: [утх]энкӀэ
[утх]энымкӀэ
[утх]энхэкӀэ
[утх]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[утх]эну
[утх]энырауэ
[утх]энхэу
[утх]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утх]эну
[утх]энур
--
[утх]энухэр
Эргативнэ: [утх]эну
[утх]энум
--
[утх]энухэм
Послеложнэ: [утх]энукӀэ
[утх]энумкӀэ
[утх]энухэкӀэ
[утх]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утх]энуэ
[утх]энурауэ
[утх]энухэу
[утх]энухэрауэ
ТкӀуэпс-ткӀуэпсурэ зэбгрыпхъын (псыр). Бгым и лъапэм утхэу псынэ цӀыкӀур къыщыщӀож. Щоджэн Хьэбас утхэн: spray or sprinke (liquid) утхэн: брызгать (о жидкости) Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 
