Wt/kbd/утхын

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > утхын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [wǝˈtxǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [утх] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "утхын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: утхын
щымыӀэныгъэ: мыутхын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сутхын бутхын иутхын дутхын футхын яутхын
щымыӀэныгъэ: сымыутхын умыутхын имыутхын дымыутхын фымыутхын ямыутхын
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: утх! футх!
щымыӀэныгъэ: умыутх! фымыутх!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: среутх уреутх иреутх треутх фреутх иреутх
щымыӀэныгъэ: сремыутх уремыутх иремыутх тремыутх фремыутх иремыутх
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: соутх(ыр) уоутх(ыр) / боутх(ыр) еутх(ыр) доутх(ыр) фоутх(ыр) яутх(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сутхыркъым бутхыркъым иутхыркъым дутхыркъым футхыркъым яутхыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сутхырт бутхырт иутхырт дутхырт футхырт яутхырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сутхыртэкъым бутхыртэкъым иутхыртэкъым дутхыртэкъым футхыртэкъым яутхыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутхащ бутхащ иутхащ дутхащ футхащ яутхащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сутхакъым бутхакъым иутхакъым дутхакъым футхакъым яутхакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сутхат бутхат иутхат дутхат футхат яутхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сутхатэкъым бутхатэкъым иутхатэкъым дутхатэкъым футхатэкъым яутхатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сутхыгъащ бутхыгъащ иутхыгъащ дутхыгъащ футхыгъащ яутхыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сутхыгъакъым бутхыгъакъым иутхыгъакъым дутхыгъакъым футхыгъакъым яутхыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сутхыгъат бутхыгъат иутхыгъат дутхыгъат футхыгъат яутхыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сутхыгъатэкъым бутхыгъатэкъым иутхыгъатэкъым дутхыгъатэкъым футхыгъатэкъым яутхыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сутхщ бутхщ иутхщ дутхщ футхщ яутхщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сутхкъым бутхкъым иутхкъым дутхкъым футхкъым яутхкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сутхт бутхт иутхт дутхт футхт яутхт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сутхтэкъым бутхтэкъым иутхтэкъым дутхтэкъым футхтэкъым яутхтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынщ бутхынщ иутхынщ дутхынщ футхынщ яутхынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутхынкъым бутхынкъым иутхынкъым дутхынкъым футхынкъым яутхынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынущ бутхынущ иутхынущ дутхынущ футхынущ яутхынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутхынукъым бутхынукъым иутхынукъым дутхынукъым футхынукъым яутхынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутхрэ бутхрэ иутхрэ дутхрэ футхрэ яутхрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сутхыркъэ бутхыркъэ иутхыркъэ дутхыркъэ футхыркъэ яутхыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сутхырт бутхырт иутхырт дутхырт футхырт яутхырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сутхыртэкъэ бутхыртэкъэ иутхыртэкъэ дутхыртэкъэ футхыртэкъэ яутхыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутха бутха иутха дутха футха яутха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сутхакъэ бутхакъэ иутхакъэ дутхакъэ футхакъэ яутхакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сутхат бутхат иутхат дутхат футхат яутхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сутхатэкъэ бутхатэкъэ иутхатэкъэ дутхатэкъэ футхатэкъэ яутхатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сутхыгъа бутхыгъа иутхыгъа дутхыгъа футхыгъа яутхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: сутхыгъакъэ бутхыгъакъэ иутхыгъакъэ дутхыгъакъэ футхыгъакъэ яутхыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сутхыгъат бутхыгъат иутхыгъат дутхыгъат футхыгъат яутхыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сутхыгъатэкъэ бутхыгъатэкъэ иутхыгъатэкъэ дутхыгъатэкъэ футхыгъатэкъэ яутхыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сутх бутх иутх дутх футх яутх
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сутхкъэ бутхкъэ иутхкъэ дутхкъэ футхкъэ яутхкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сутхт бутхт иутхт дутхт футхт яутхт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сутхтэкъэ бутхтэкъэ иутхтэкъэ дутхтэкъэ футхтэкъэ яутхтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхын бутхын иутхын дутхын футхын яутхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутхынкъэ бутхынкъэ иутхынкъэ дутхынкъэ футхынкъэ яутхынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхыну бутхыну иутхыну дутхыну футхыну яутхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутхынукъэ бутхынукъэ иутхынукъэ дутхынукъэ футхынукъэ яутхынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутхмэ бутхмэ иутхмэ дутхмэ футхмэ яутхмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхмэ умыутхмэ имыутхмэ дымыутхмэ фымыутхмэ ямыутхмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутхамэ бутхамэ иутхамэ дутхамэ футхамэ яутхамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутхамэ умыутхамэ имыутхамэ дымыутхамэ фымыутхамэ ямыутхамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сутхыгъамэ бутхыгъамэ иутхыгъамэ дутхыгъамэ футхыгъамэ яутхыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутхыгъамэ умыутхыгъамэ имыутхыгъамэ дымыутхыгъамэ фымыутхыгъамэ ямыутхыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынмэ бутхынмэ иутхынмэ дутхынмэ футхынмэ яутхынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхынмэ умыутхынмэ имыутхынмэ дымыутхынмэ фымыутхынмэ ямыутхынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынумэ бутхынумэ иутхынумэ дутхынумэ футхынумэ яутхынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхынумэ умыутхынумэ имыутхынумэ дымыутхынумэ фымыутхынумэ ямыутхынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутхтэмэ бутхтэмэ иутхтэмэ дутхтэмэ футхтэмэ яутхтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхтэмэ умыутхтэмэ имыутхтэмэ дымыутхтэмэ фымыутхтэмэ ямыутхтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутхатэмэ бутхатэмэ иутхатэмэ дутхатэмэ футхатэмэ яутхатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутхатэмэ умыутхатэмэ имыутхатэмэ дымыутхатэмэ фымыутхатэмэ ямыутхатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сутхыгъатэмэ бутхыгъатэмэ иутхыгъатэмэ дутхыгъатэмэ футхыгъатэмэ яутхыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутхыгъатэмэ умыутхыгъатэмэ имыутхыгъатэмэ дымыутхыгъатэмэ фымыутхыгъатэмэ ямыутхыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынтэмэ бутхынтэмэ иутхынтэмэ дутхынтэмэ футхынтэмэ яутхынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхынтэмэ умыутхынтэмэ имыутхынтэмэ дымыутхынтэмэ фымыутхынтэмэ ямыутхынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынутэмэ бутхынутэмэ иутхынутэмэ дутхынутэмэ футхынутэмэ яутхынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхынутэмэ умыутхынутэмэ имыутхынутэмэ дымыутхынутэмэ фымыутхынутэмэ ямыутхынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынт бутхынт иутхынт дутхынт футхынт яутхынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутхынтэкъым бутхынтэкъым иутхынтэкъым дутхынтэкъым футхынтэкъым яутхынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынут бутхынут иутхынут дутхынут футхынут яутхынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сутхынутэкъым бутхынутэкъым иутхынутэкъым дутхынутэкъым футхынутэкъым яутхынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутхми бутхми иутхми дутхми футхми яутхми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхми умыутхми имыутхми дымыутхми фымыутхми ямыутхми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутхами бутхами иутхами дутхами футхами яутхами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутхами умыутхами имыутхами дымыутхами фымыутхами ямыутхами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сутхыгъами бутхыгъами иутхыгъами дутхыгъами футхыгъами яутхыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутхыгъами умыутхыгъами имыутхыгъами дымыутхыгъами фымыутхыгъами ямыутхыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынми бутхынми иутхынми дутхынми футхынми яутхынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхынми умыутхынми имыутхынми дымыутхынми фымыутхынми ямыутхынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынуми бутхынуми иутхынуми дутхынуми футхынуми яутхынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхынуми умыутхынуми имыутхынуми дымыутхынуми фымыутхынуми ямыутхынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сутхтэми бутхтэми иутхтэми дутхтэми футхтэми яутхтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхтэми умыутхтэми имыутхтэми дымыутхтэми фымыутхтэми ямыутхтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сутхатэми бутхатэми иутхатэми дутхатэми футхатэми яутхатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутхатэми умыутхатэми имыутхатэми дымыутхатэми фымыутхатэми ямыутхатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сутхыгъатэми бутхыгъатэми иутхыгъатэми дутхыгъатэми футхыгъатэми яутхыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыутхыгъатэми умыутхыгъатэми имыутхыгъатэми дымыутхыгъатэми фымыутхыгъатэми ямыутхыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынтэми бутхынтэми иутхынтэми дутхынтэми футхынтэми яутхынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхынтэми умыутхынтэми имыутхынтэми дымыутхынтэми фымыутхынтэми ямыутхынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сутхынутэми бутхынутэми иутхынутэми дутхынутэми футхэнутэми яутхэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыутхынутэми умыутхынутэми имыутхынутэми дымыутхынутэми фымыутхынутэми ямыутхынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сутхаи бутхаи иутхаи дутхаи футхаи яутхаи
щымыӀэныгъэ: сымыутхаи умыутхаи имыутхаи дымыутхаи фымыутхаи ямыутхаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сутхащэрэт бутхащэрэт иутхащэрэт дутхащэрэт футхащэрэт яутхащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыутхащэрэт умыутхащэрэт имыутхащэрэт дымыутхащэрэт фымыутхащэрэт ямыутхащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сутхагъэнщ бутхагъэнщ иутхагъэнщ дутхагъэнщ футхагъэнщ яутхагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сутхагъэнкъым бутхагъэнкъым иутхагъэнкъым дутхагъэнкъым футхагъэнкъым яутхагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сутхагъэнт бутхагъэнт иутхагъэнт дутхагъэнт футхагъэнт яутхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сутхагъэнтэкъым бутхагъэнтэкъым иутхагъэнтэкъым дутхагъэнтэкъым футхагъэнтэкъым яутхагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сутхагъэн бутхагъэн иутхагъэн дутхагъэн футхагъэн яутхагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сутхагъэнкъэ бутхагъэнкъэ иутхагъэнкъэ дутхагъэнкъэ футхагъэнкъэ яутхагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сутхагъэнт бутхагъэнт иутхагъэнт дутхагъэнт футхагъэнт яутхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сутхагъэнтэкъэ бутхагъэнтэкъэ иутхагъэнтэкъэ дутхагъэнтэкъэ футхагъэнтэкъэ яутхагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сутхагъэнущ бутхагъэнущ иутхагъэнущ дутхагъэнущ футхагъэнущ яутхагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сутхагъэнукъым бутхагъэнукъым иутхагъэнукъым дутхагъэнукъым футхагъэнукъым яутхагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сутхагъэнут бутхагъэнут иутхагъэнут дутхагъэнут футхагъэнут яутхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сутхагъэнутэкъым бутхагъэнутэкъым иутхагъэнутэкъым дутхагъэнутэкъым футхагъэнутэкъым яутхагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сутхагъэну бутхагъэну иутхагъэну дутхагъэну футхагъэну яутхагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сутхагъэнукъэ бутхагъэнукъэ иутхагъэнукъэ дутхагъэнукъэ футхагъэнукъэ яутхагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сутхагъэнут бутхагъэнут иутхагъэнут дутхагъэнут футхагъэнут яутхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сутхагъэнутэкъэ бутхагъэнутэкъэ иутхагъэнутэкъэ дутхагъэнутэкъэ футхагъэнутэкъэ яутхагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыутх
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыутх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыутха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыутха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыутхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыутхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыутхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыутхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыутхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыутхыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ сутх бутх иутх дутх футх яутх
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыутх умыутх имыутх дымыутх фымыутх ямыутх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сутха бутха иутха дутха футха яутха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыутха умыутха имыутха дымыутха фымыутха ямыутха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сутхыгъа бутхыгъа иутхыгъа дутхыгъа футхыгъа яутхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыутхыгъа умыутхыгъа имыутхыгъа дымыутхыгъа фымыутхыгъа ямыутхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сутхын бутхын иутхын дутхын футхын яутхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыутхын умыутхын имыутхын дымыутхын фымыутхын ямыутхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сутхыну бутхыну иутхыну дутхыну футхыну яутхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыутхыну умыутхыну имыутхыну дымыутхыну фымыутхыну ямыутхыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ утх
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыутх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ утха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыутха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ утхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыутхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ утхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыутхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ утхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыутхыну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызутх зэрыбутх зэриутх зэрыдутх зэрывутх зэраутх
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутх зэрумыутх зэримыутх зэрыдмыутх зэрывмыутх зэрамыутх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызутха зэрыбутха зэриутха зэрыдутха зэрывутха зэраутха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутха зэрумыутха зэримыутха зэрыдмыутха зэрывмыутха зэрамыутха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызутхыгъа зэрыбутхыгъа зэриутхыгъа зэрыдутхыгъа зэрывутхыгъа зэраутхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутхыгъа зэрумыутхыгъа зэримыутхыгъа зэрыдмыутхыгъа зэрывмыутхыгъа зэрамыутхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызутхын зэрыбутхын зэриутхын зэрыдутхын зэрывутхын зэраутхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутхын зэрумыутхын зэримыутхын зэрыдмыутхын зэрывмыутхын зэрамыутхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызутхыну зэрыбутхыну зэриутхыну зэрыдутхыну зэрывутхыну зэраутхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыутхыну зэрумыутхыну зэримыутхыну зэрыдмыутхыну зэрывмыутхыну зэрамыутхыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызутх щыбутх щиутх щыдутх щывутх щаутх
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутх щумыутх щимыутх щыдмыутх щывмыутх щамыутх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызутха щыбутха щиутха щыдутха щывутха щаутха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутха щумыутха щимыутха щыдмыутха щывмыутха щамыутха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызутхыгъа щыбутхыгъа щиутхыгъа щыдутхыгъа щывутхыгъа щаутхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутхыгъа щумыутхыгъа щимыутхыгъа щыдмыутхыгъа щывмыутхыгъа щамыутхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызутхын щыбутхын щиутхын щыдутхын щывутхын щаутхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутхын щумыутхын щимыутхын щыдмыутхын щывмыутхын щамыутхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызутхыну щыбутхыну щиутхыну щыдутхыну щывутхыну щаутхыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыутхыну щумыутхыну щимыутхыну щыдмыутхыну щывмыутхыну щамыутхыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзутх здэбутх здиутх здэдутх здэвутх здаутх
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутх здумыутх здимыутх здэдмыутх здэвмыутх здамыутх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзутха здэбутха здиутха здэдутха здэвутха здаутха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутха здумыутха здимыутха здэдмыутха здэвмыутха здамыутха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзутхыгъа здэбутхыгъа здиутхыгъа здэдутхыгъа здэвутхыгъа здаутхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутхыгъа здумыутхыгъа здимыутхыгъа здэдмыутхыгъа здэвмыутхыгъа здамыутхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзутхын здэбутхын здиутхын здэдутхын здэвутхын здаутхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутхын здумыутхын здимыутхын здэдмыутхын здэвмыутхын здамыутхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзутхыну здэбутхыну здиутхыну здэдутхыну здэвутхыну здаутхыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыутхыну здумыутхыну здимыутхыну здэдмыутхыну здэвмыутхыну здамыутхыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутх щӀэбутх щӀиутх щӀэдутх щӀэвутх щӀаутх
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутх щӀумыутх щӀимыутх щӀэдмыутх щӀэвмыутх щӀамыутх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутха щӀэбутха щӀиутха щӀэдутха щӀэвутха щӀяутха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутха щӀумыутха щӀимыутха щӀэдмыутха щӀэвмыутха щӀамыутха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутхыгъа щӀэбутхыгъа щӀиутхыгъа щӀэдутхыгъа щӀэвутхыгъа щӀаутхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутхыгъа щӀумыутхыгъа щӀимыутхыгъа щӀэдмыутхыгъа щӀэвмыутхыгъа щӀамыутхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутхын щӀэбутхын щӀиутхын щӀэдутхын щӀэвутхын щӀаутхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутхын щӀумыутхын щӀимыутхын щӀэдмыутхын щӀэвмыутхын щӀамыутхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзутхыну щӀэбутхыну щӀиутхыну щӀэдутхыну щӀэвутхыну щӀаутхэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыутхыну щӀумыутхыну щӀимыутхыну щӀэдмыутхыну щӀэвмыутхыну щӀамыутхыну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ сутхыу бутхыу иутхыу дутхыу футхыу яутхыу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыутхыу умыутхыу имыутхыу дымыутхыу фымыутхыу ямыутхыу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сутхауэ бутхауэ иутхауэ дутхауэ футхауэ яутхауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыутхауэ умыутхауэ имыутхауэ дымыутхауэ фымыутхауэ ямыутхауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сутхыурэ бутхыурэ иутхыурэ дутхыурэ футхыурэ яутхыурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыутхыурэ умыутхыурэ имыутхыурэ дымыутхыурэ фымыутхыурэ ямыутхыурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- узоутх соутх -- фызоутх соутх(хэ)
уэ сыбоутх -- уоутх / боутх дыбоутх -- уоутх(хэ) / боутх(хэ)
абы сеутх уеутх еутх деутх феутх еутх(хэ)
дэ -- удоутх доутх -- фыдоутх доутх(хэ)
фэ сывоутх -- фоутх дывоутх -- фоутх(хэ)
абыхэм саутх уаутх яутх даутх фаутх яутх(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- ус[утхрэ] с[утхрэ] -- фыс[утхрэ] с[утх(хэ)рэ]
уэ сыб[утхрэ] -- б[утхрэ] дыб[утхрэ] -- б[утх(хэ)рэ]
абы си[утхрэ] уи[утхрэ] и[утхрэ] ди[утхрэ] фи[утхрэ] и[утх(хэ)рэ]
дэ -- уд[утхрэ] д[утхрэ] -- фыд[утхрэ] д[утх(хэ)рэ]
фэ сыф[утхрэ] -- ф[утхрэ] дыф[утхрэ] -- ф[утх(хэ)рэ]
абыхэм са[утхрэ] уа[утхрэ] я[утхрэ] да[утхрэ] фа[утхрэ] я[утх(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утх] [утх]ыр -- [утх]хэр
Эргативнэ: [утх] [утх]ым -- [утх]хэм
Послеложнэ: [утх]кӀэ [утх]ымкӀэ [утх]хэкӀэ [утх]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утх]ыу [утх]ырауэ [утх]хэу [утх]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утх]а [утх]ар -- [утх]ахэр
Эргативнэ: [утх]а [утх]ам -- [утх]ахэм
Послеложнэ: [утх]акӀэ [утх]амкӀэ [утх]ахэкӀэ [утх]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утх]ауэ [утх]арауэ [утх]ахэу [утх]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утх]ын [утх]ыныр -- [утх]ынхэр
Эргативнэ: [утх]ын [утх]ыным -- [утх]ынхэм
Послеложнэ: [утх]ынкӀэ [утх]ынымкӀэ [утх]ынхэкӀэ [утх]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [утх]ыну [утх]ынырауэ [утх]ынхэу [утх]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [утх]ыну [утх]ынур -- [утх]ынухэр
Эргативнэ: [утх]ыну [утх]ынум -- [утх]ынухэм
Послеложнэ: [утх]ынукӀэ [утх]ынумкӀэ [утх]ынухэкӀэ [утх]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [утх]ынууэ [утх]ынурауэ [утх]ынухэу [утх]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Псы ткӀуэпс-ткӀуэпсу зэбгрылъэлъу лъэныкъуэкӀэ кӀын.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Лу .. псы щӀыӀэр адэкӀэ-мыдэкӀэ еутх. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • утхын: sprinkle or spray sth with sth
УРЫСЫБЗЭ
  • утхын: брызгать чем-л.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/утхын&oldid=5758290"