Wt/kbd/упцӏын

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > упцӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [wǝˈptʹsǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [упцӏ] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "упцӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: упцӏын
щымыӀэныгъэ: мыупцӏын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: супцӏын бупцӏын иупцӏын дупцӏын фупцӏын яупцӏын
щымыӀэныгъэ: сымыупцӏын умыупцӏын имыупцӏын дымыупцӏын фымыупцӏын ямыупцӏын
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: упцӏ! фупцӏ!
щымыӀэныгъэ: умыупцӏ! фымыупцӏ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: среупцӏ уреупцӏ иреупцӏ треупцӏ фреупцӏ иреупцӏ
щымыӀэныгъэ: сремыупцӏ уремыупцӏ иремыупцӏ тремыупцӏ фремыупцӏ иремыупцӏ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: соупцӏ(ыр) уоупцӏ(ыр) / боупцӏ(ыр) еупцӏ(ыр) доупцӏ(ыр) фоупцӏ(ыр) яупцӏ(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏыркъым бупцӏыркъым иупцӏыркъым дупцӏыркъым фупцӏыркъым яупцӏыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: супцӏырт бупцӏырт иупцӏырт дупцӏырт фупцӏырт яупцӏырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: супцӏыртэкъым бупцӏыртэкъым иупцӏыртэкъым дупцӏыртэкъым фупцӏыртэкъым яупцӏыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: супцӏащ бупцӏащ иупцӏащ дупцӏащ фупцӏащ яупцӏащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: супцӏакъым бупцӏакъым иупцӏакъым дупцӏакъым фупцӏакъым яупцӏакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: супцӏат бупцӏат иупцӏат дупцӏат фупцӏат яупцӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: супцӏатэкъым бупцӏатэкъым иупцӏатэкъым дупцӏатэкъым фупцӏатэкъым яупцӏатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: супцӏыгъащ бупцӏыгъащ иупцӏыгъащ дупцӏыгъащ фупцӏыгъащ яупцӏыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏыгъакъым бупцӏыгъакъым иупцӏыгъакъым дупцӏыгъакъым фупцӏыгъакъым яупцӏыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: супцӏыгъат бупцӏыгъат иупцӏыгъат дупцӏыгъат фупцӏыгъат яупцӏыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏыгъатэкъым бупцӏыгъатэкъым иупцӏыгъатэкъым дупцӏыгъатэкъым фупцӏыгъатэкъым яупцӏыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: супцӏщ бупцӏщ иупцӏщ дупцӏщ фупцӏщ яупцӏщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: супцӏкъым бупцӏкъым иупцӏкъым дупцӏкъым фупцӏкъым яупцӏкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: супцӏт бупцӏт иупцӏт дупцӏт фупцӏт яупцӏт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: супцӏтэкъым бупцӏтэкъым иупцӏтэкъым дупцӏтэкъым фупцӏтэкъым яупцӏтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынщ бупцӏынщ иупцӏынщ дупцӏынщ фупцӏынщ яупцӏынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏынкъым бупцӏынкъым иупцӏынкъым дупцӏынкъым фупцӏынкъым яупцӏынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынущ бупцӏынущ иупцӏынущ дупцӏынущ фупцӏынущ яупцӏынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏынукъым бупцӏынукъым иупцӏынукъым дупцӏынукъым фупцӏынукъым яупцӏынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: супцӏрэ бупцӏрэ иупцӏрэ дупцӏрэ фупцӏрэ яупцӏрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏыркъэ бупцӏыркъэ иупцӏыркъэ дупцӏыркъэ фупцӏыркъэ яупцӏыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: супцӏырт бупцӏырт иупцӏырт дупцӏырт фупцӏырт яупцӏырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: супцӏыртэкъэ бупцӏыртэкъэ иупцӏыртэкъэ дупцӏыртэкъэ фупцӏыртэкъэ яупцӏыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: супцӏа бупцӏа иупцӏа дупцӏа фупцӏа яупцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: супцӏакъэ бупцӏакъэ иупцӏакъэ дупцӏакъэ фупцӏакъэ яупцӏакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: супцӏат бупцӏат иупцӏат дупцӏат фупцӏат яупцӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: супцӏатэкъэ бупцӏатэкъэ иупцӏатэкъэ дупцӏатэкъэ фупцӏатэкъэ яупцӏатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: супцӏыгъа бупцӏыгъа иупцӏыгъа дупцӏыгъа фупцӏыгъа яупцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: супцӏыгъакъэ бупцӏыгъакъэ иупцӏыгъакъэ дупцӏыгъакъэ фупцӏыгъакъэ яупцӏыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: супцӏыгъат бупцӏыгъат иупцӏыгъат дупцӏыгъат фупцӏыгъат яупцӏыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: супцӏыгъатэкъэ бупцӏыгъатэкъэ иупцӏыгъатэкъэ дупцӏыгъатэкъэ фупцӏыгъатэкъэ яупцӏыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: супцӏ бупцӏ иупцӏ дупцӏ фупцӏ яупцӏ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: супцӏкъэ бупцӏкъэ иупцӏкъэ дупцӏкъэ фупцӏкъэ яупцӏкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: супцӏт бупцӏт иупцӏт дупцӏт фупцӏт яупцӏт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: супцӏтэкъэ бупцӏтэкъэ иупцӏтэкъэ дупцӏтэкъэ фупцӏтэкъэ яупцӏтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏын бупцӏын иупцӏын дупцӏын фупцӏын яупцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏынкъэ бупцӏынкъэ иупцӏынкъэ дупцӏынкъэ фупцӏынкъэ яупцӏынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏыну бупцӏыну иупцӏыну дупцӏыну фупцӏыну яупцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏынукъэ бупцӏынукъэ иупцӏынукъэ дупцӏынукъэ фупцӏынукъэ яупцӏынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: супцӏмэ бупцӏмэ иупцӏмэ дупцӏмэ фупцӏмэ яупцӏмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏмэ умыупцӏмэ имыупцӏмэ дымыупцӏмэ фымыупцӏмэ ямыупцӏмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: супцӏамэ бупцӏамэ иупцӏамэ дупцӏамэ фупцӏамэ яупцӏамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏамэ умыупцӏамэ имыупцӏамэ дымыупцӏамэ фымыупцӏамэ ямыупцӏамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: супцӏыгъамэ бупцӏыгъамэ иупцӏыгъамэ дупцӏыгъамэ фупцӏыгъамэ яупцӏыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏыгъамэ умыупцӏыгъамэ имыупцӏыгъамэ дымыупцӏыгъамэ фымыупцӏыгъамэ ямыупцӏыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынмэ бупцӏынмэ иупцӏынмэ дупцӏынмэ фупцӏынмэ яупцӏынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏынмэ умыупцӏынмэ имыупцӏынмэ дымыупцӏынмэ фымыупцӏынмэ ямыупцӏынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынумэ бупцӏынумэ иупцӏынумэ дупцӏынумэ фупцӏынумэ яупцӏынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏынумэ умыупцӏынумэ имыупцӏынумэ дымыупцӏынумэ фымыупцӏынумэ ямыупцӏынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: супцӏтэмэ бупцӏтэмэ иупцӏтэмэ дупцӏтэмэ фупцӏтэмэ яупцӏтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏтэмэ умыупцӏтэмэ имыупцӏтэмэ дымыупцӏтэмэ фымыупцӏтэмэ ямыупцӏтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: супцӏатэмэ бупцӏатэмэ иупцӏатэмэ дупцӏатэмэ фупцӏатэмэ яупцӏатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏатэмэ умыупцӏатэмэ имыупцӏатэмэ дымыупцӏатэмэ фымыупцӏатэмэ ямыупцӏатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: супцӏыгъатэмэ бупцӏыгъатэмэ иупцӏыгъатэмэ дупцӏыгъатэмэ фупцӏыгъатэмэ яупцӏыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏыгъатэмэ умыупцӏыгъатэмэ имыупцӏыгъатэмэ дымыупцӏыгъатэмэ фымыупцӏыгъатэмэ ямыупцӏыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынтэмэ бупцӏынтэмэ иупцӏынтэмэ дупцӏынтэмэ фупцӏынтэмэ яупцӏынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏынтэмэ умыупцӏынтэмэ имыупцӏынтэмэ дымыупцӏынтэмэ фымыупцӏынтэмэ ямыупцӏынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынутэмэ бупцӏынутэмэ иупцӏынутэмэ дупцӏынутэмэ фупцӏынутэмэ яупцӏынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏынутэмэ умыупцӏынутэмэ имыупцӏынутэмэ дымыупцӏынутэмэ фымыупцӏынутэмэ ямыупцӏынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынт бупцӏынт иупцӏынт дупцӏынт фупцӏынт яупцӏынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏынтэкъым бупцӏынтэкъым иупцӏынтэкъым дупцӏынтэкъым фупцӏынтэкъым яупцӏынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынут бупцӏынут иупцӏынут дупцӏынут фупцӏынут яупцӏынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: супцӏынутэкъым бупцӏынутэкъым иупцӏынутэкъым дупцӏынутэкъым фупцӏынутэкъым яупцӏынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: супцӏми бупцӏми иупцӏми дупцӏми фупцӏми яупцӏми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏми умыупцӏми имыупцӏми дымыупцӏми фымыупцӏми ямыупцӏми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: супцӏами бупцӏами иупцӏами дупцӏами фупцӏами яупцӏами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏами умыупцӏами имыупцӏами дымыупцӏами фымыупцӏами ямыупцӏами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: супцӏыгъами бупцӏыгъами иупцӏыгъами дупцӏыгъами фупцӏыгъами яупцӏыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏыгъами умыупцӏыгъами имыупцӏыгъами дымыупцӏыгъами фымыупцӏыгъами ямыупцӏыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынми бупцӏынми иупцӏынми дупцӏынми фупцӏынми яупцӏынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏынми умыупцӏынми имыупцӏынми дымыупцӏынми фымыупцӏынми ямыупцӏынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынуми бупцӏынуми иупцӏынуми дупцӏынуми фупцӏынуми яупцӏынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏынуми умыупцӏынуми имыупцӏынуми дымыупцӏынуми фымыупцӏынуми ямыупцӏынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: супцӏтэми бупцӏтэми иупцӏтэми дупцӏтэми фупцӏтэми яупцӏтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏтэми умыупцӏтэми имыупцӏтэми дымыупцӏтэми фымыупцӏтэми ямыупцӏтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: супцӏатэми бупцӏатэми иупцӏатэми дупцӏатэми фупцӏатэми яупцӏатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏатэми умыупцӏатэми имыупцӏатэми дымыупцӏатэми фымыупцӏатэми ямыупцӏатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: супцӏыгъатэми бупцӏыгъатэми иупцӏыгъатэми дупцӏыгъатэми фупцӏыгъатэми яупцӏыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏыгъатэми умыупцӏыгъатэми имыупцӏыгъатэми дымыупцӏыгъатэми фымыупцӏыгъатэми ямыупцӏыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынтэми бупцӏынтэми иупцӏынтэми дупцӏынтэми фупцӏынтэми яупцӏынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏынтэми умыупцӏынтэми имыупцӏынтэми дымыупцӏынтэми фымыупцӏынтэми ямыупцӏынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: супцӏынутэми бупцӏынутэми иупцӏынутэми дупцӏынутэми фупцӏэнутэми яупцӏэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыупцӏынутэми умыупцӏынутэми имыупцӏынутэми дымыупцӏынутэми фымыупцӏынутэми ямыупцӏынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: супцӏаи бупцӏаи иупцӏаи дупцӏаи фупцӏаи яупцӏаи
щымыӀэныгъэ: сыупцӏакъыми уупцӏакъыми иупцӏаи дыупцӏакъыми фыупцӏакъыми яупцӏакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: супцӏащэрэт бупцӏащэрэт иупцӏащэрэт дупцӏащэрэт фупцӏащэрэт яупцӏащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыупцӏащэрэт умыупцӏащэрэт имыупцӏащэрэт дымыупцӏащэрэт фымыупцӏащэрэт ямыупцӏащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: супцӏагъэнщ бупцӏагъэнщ иупцӏагъэнщ дупцӏагъэнщ фупцӏагъэнщ яупцӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: супцӏагъэнкъым бупцӏагъэнкъым иупцӏагъэнкъым дупцӏагъэнкъым фупцӏагъэнкъым яупцӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: супцӏагъэнт бупцӏагъэнт иупцӏагъэнт дупцӏагъэнт фупцӏагъэнт яупцӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: супцӏагъэнтэкъым бупцӏагъэнтэкъым иупцӏагъэнтэкъым дупцӏагъэнтэкъым фупцӏагъэнтэкъым яупцӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: супцӏагъэн бупцӏагъэн иупцӏагъэн дупцӏагъэн фупцӏагъэн яупцӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: супцӏагъэнкъэ бупцӏагъэнкъэ иупцӏагъэнкъэ дупцӏагъэнкъэ фупцӏагъэнкъэ яупцӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: супцӏагъэнт бупцӏагъэнт иупцӏагъэнт дупцӏагъэнт фупцӏагъэнт яупцӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: супцӏагъэнтэкъэ бупцӏагъэнтэкъэ иупцӏагъэнтэкъэ дупцӏагъэнтэкъэ фупцӏагъэнтэкъэ яупцӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: супцӏагъэнущ бупцӏагъэнущ иупцӏагъэнущ дупцӏагъэнущ фупцӏагъэнущ яупцӏагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: супцӏагъэнукъым бупцӏагъэнукъым иупцӏагъэнукъым дупцӏагъэнукъым фупцӏагъэнукъым яупцӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: супцӏагъэнут бупцӏагъэнут иупцӏагъэнут дупцӏагъэнут фупцӏагъэнут яупцӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: супцӏагъэнутэкъым бупцӏагъэнутэкъым иупцӏагъэнутэкъым дупцӏагъэнутэкъым фупцӏагъэнутэкъым яупцӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: супцӏагъэну бупцӏагъэну иупцӏагъэну дупцӏагъэну фупцӏагъэну яупцӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: супцӏагъэнукъэ бупцӏагъэнукъэ иупцӏагъэнукъэ дупцӏагъэнукъэ фупцӏагъэнукъэ яупцӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: супцӏагъэнут бупцӏагъэнут иупцӏагъэнут дупцӏагъэнут фупцӏагъэнут яупцӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: супцӏагъэнутэкъэ бупцӏагъэнутэкъэ иупцӏагъэнутэкъэ дупцӏагъэнутэкъэ фупцӏагъэнутэкъэ яупцӏагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыупцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыупцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыупцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыупцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыупцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыупцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыупцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыупцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыупцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыупцӏыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ супцӏ бупцӏ иупцӏ дупцӏ фупцӏ яупцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыупцӏ умыупцӏ имыупцӏ дымыупцӏ фымыупцӏ ямыупцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ супцӏа бупцӏа иупцӏа дупцӏа фупцӏа яупцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыупцӏа умыупцӏа имыупцӏа дымыупцӏа фымыупцӏа ямыупцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ супцӏыгъа бупцӏыгъа иупцӏыгъа дупцӏыгъа фупцӏыгъа яупцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыупцӏыгъа умыупцӏыгъа имыупцӏыгъа дымыупцӏыгъа фымыупцӏыгъа ямыупцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ супцӏын бупцӏын иупцӏын дупцӏын фупцӏын яупцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыупцӏын умыупцӏын имыупцӏын дымыупцӏын фымыупцӏын ямыупцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ супцӏыну бупцӏыну иупцӏыну дупцӏыну фупцӏыну яупцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыупцӏыну умыупцӏыну имыупцӏыну дымыупцӏыну фымыупцӏыну ямыупцӏыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ упцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыупцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ упцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыупцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ упцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыупцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ упцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыупцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ упцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыупцӏыну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызупцӏ зэрыбупцӏ зэриупцӏ зэрыдупцӏ зэрывупцӏ зэраупцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыупцӏ зэрумыупцӏ зэримыупцӏ зэрыдмыупцӏ зэрывмыупцӏ зэрамыупцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызупцӏа зэрыбупцӏа зэриупцӏа зэрыдупцӏа зэрывупцӏа зэраупцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыупцӏа зэрумыупцӏа зэримыупцӏа зэрыдмыупцӏа зэрывмыупцӏа зэрамыупцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызупцӏыгъа зэрыбупцӏыгъа зэриупцӏыгъа зэрыдупцӏыгъа зэрывупцӏыгъа зэраупцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыупцӏыгъа зэрумыупцӏыгъа зэримыупцӏыгъа зэрыдмыупцӏыгъа зэрывмыупцӏыгъа зэрамыупцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызупцӏын зэрыбупцӏын зэриупцӏын зэрыдупцӏын зэрывупцӏын зэраупцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыупцӏын зэрумыупцӏын зэримыупцӏын зэрыдмыупцӏын зэрывмыупцӏын зэрамыупцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызупцӏыну зэрыбупцӏыну зэриупцӏыну зэрыдупцӏыну зэрывупцӏыну зэраупцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыупцӏыну зэрумыупцӏыну зэримыупцӏыну зэрыдмыупцӏыну зэрывмыупцӏыну зэрамыупцӏыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызупцӏ щыбупцӏ щиупцӏ щыдупцӏ щывупцӏ щаупцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыупцӏ щумыупцӏ щимыупцӏ щыдмыупцӏ щывмыупцӏ щамыупцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызупцӏа щыбупцӏа щиупцӏа щыдупцӏа щывупцӏа щаупцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыупцӏа щумыупцӏа щимыупцӏа щыдмыупцӏа щывмыупцӏа щамыупцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызупцӏыгъа щыбупцӏыгъа щиупцӏыгъа щыдупцӏыгъа щывупцӏыгъа щаупцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыупцӏыгъа щумыупцӏыгъа щимыупцӏыгъа щыдмыупцӏыгъа щывмыупцӏыгъа щамыупцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызупцӏын щыбупцӏын щиупцӏын щыдупцӏын щывупцӏын щаупцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыупцӏын щумыупцӏын щимыупцӏын щыдмыупцӏын щывмыупцӏын щамыупцӏын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызупцӏыну щыбупцӏыну щиупцӏыну щыдупцӏыну щывупцӏыну щаупцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыупцӏыну щумыупцӏыну щимыупцӏыну щыдмыупцӏыну щывмыупцӏыну щамыупцӏыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзупцӏ здэбупцӏ здиупцӏ здэдупцӏ здэвупцӏ здаупцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыупцӏ здумыупцӏ здимыупцӏ здэдмыупцӏ здэвмыупцӏ здамыупцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзупцӏа здэбупцӏа здиупцӏа здэдупцӏа здэвупцӏа здаупцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыупцӏа здумыупцӏа здимыупцӏа здэдмыупцӏа здэвмыупцӏа здамыупцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзупцӏыгъа здэбупцӏыгъа здиупцӏыгъа здэдупцӏыгъа здэвупцӏыгъа здаупцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыупцӏыгъа здумыупцӏыгъа здимыупцӏыгъа здэдмыупцӏыгъа здэвмыупцӏыгъа здамыупцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзупцӏын здэбупцӏын здиупцӏын здэдупцӏын здэвупцӏын здаупцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыупцӏын здумыупцӏын здимыупцӏын здэдмыупцӏын здэвмыупцӏын здамыупцӏын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзупцӏыну здэбупцӏыну здиупцӏыну здэдупцӏыну здэвупцӏыну здаупцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыупцӏыну здумыупцӏыну здимыупцӏыну здэдмыупцӏыну здэвмыупцӏыну здамыупцӏыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэзупцӏ щӀэбупцӏ щӀиупцӏ щӀэдупцӏ щӀэвупцӏ щӀаупцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыупцӏ щӀумыупцӏ щӀимыупцӏ щӀэдмыупцӏ щӀэвмыупцӏ щӀамыупцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзупцӏа щӀэбупцӏа щӀиупцӏа щӀэдупцӏа щӀэвупцӏа щӀяупцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыупцӏа щӀумыупцӏа щӀимыупцӏа щӀэдмыупцӏа щӀэвмыупцӏа щӀамыупцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзупцӏыгъа щӀэбупцӏыгъа щӀиупцӏыгъа щӀэдупцӏыгъа щӀэвупцӏыгъа щӀаупцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыупцӏыгъа щӀумыупцӏыгъа щӀимыупцӏыгъа щӀэдмыупцӏыгъа щӀэвмыупцӏыгъа щӀамыупцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзупцӏын щӀэбупцӏын щӀиупцӏын щӀэдупцӏын щӀэвупцӏын щӀаупцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыупцӏын щӀумыупцӏын щӀимыупцӏын щӀэдмыупцӏын щӀэвмыупцӏын щӀамыупцӏын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзупцӏыну щӀэбупцӏыну щӀиупцӏыну щӀэдупцӏыну щӀэвупцӏыну щӀаупцӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыупцӏыну щӀумыупцӏыну щӀимыупцӏыну щӀэдмыупцӏыну щӀэвмыупцӏыну щӀамыупцӏыну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ супцӏу бупцӏу иупцӏу дупцӏу фупцӏу яупцӏу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыупцӏу умыупцӏу имыупцӏу дымыупцӏу фымыупцӏу ямыупцӏу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ супцӏауэ бупцӏауэ иупцӏауэ дупцӏауэ фупцӏауэ яупцӏауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыупцӏауэ умыупцӏауэ имыупцӏауэ дымыупцӏауэ фымыупцӏауэ ямыупцӏауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ супцӏурэ бупцӏурэ иупцӏурэ дупцӏурэ фупцӏурэ яупцӏурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыупцӏурэ умыупцӏурэ имыупцӏурэ дымыупцӏурэ фымыупцӏурэ ямыупцӏурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- узоупцӏ соупцӏ -- фызоупцӏ соупцӏ(хэ)
уэ сыбоупцӏ -- уоупцӏ / боупцӏ дыбоупцӏ -- уоупцӏ(хэ) / боупцӏ(хэ)
абы сеупцӏ уеупцӏ еупцӏ деупцӏ феупцӏ еупцӏ(хэ)
дэ -- удоупцӏ доупцӏ -- фыдоупцӏ доупцӏ(хэ)
фэ сывоупцӏ -- фоупцӏ дывоупцӏ -- фоупцӏ(хэ)
абыхэм саупцӏ уаупцӏ яупцӏ даупцӏ фаупцӏ яупцӏ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- уз[упцӏрэ] с[упцӏрэ] -- фыз[упцӏрэ] с[упцӏ(хэ)рэ]
уэ сыб[упцӏрэ] -- б[упцӏрэ] дыб[упцӏрэ] -- б[упцӏ(хэ)рэ]
абы си[упцӏрэ] уи[упцӏрэ] и[упцӏрэ] ди[упцӏрэ] фи[упцӏрэ] и[упцӏ(хэ)рэ]
дэ -- уд[упцӏрэ] д[упцӏрэ] -- фыд[упцӏрэ] д[упцӏ(хэ)рэ]
фэ сыв[упцӏрэ] -- ф[упцӏрэ] дыв[упцӏрэ] -- ф[упцӏ(хэ)рэ]
абыхэм са[упцӏрэ] уа[упцӏрэ] я[упцӏрэ] да[упцӏрэ] фа[упцӏрэ] я[упцӏ(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [упцӏ] [упцӏ]ыр -- [упцӏ]хэр
Эргативнэ: [упцӏ] [упцӏ]ым -- [упцӏ]хэм
Послеложнэ: [упцӏ]кӀэ [упцӏ]ымкӀэ [упцӏ]хэкӀэ [упцӏ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [упцӏ]у [упцӏ]ырауэ [упцӏ]хэу [упцӏ]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [упцӏ]а [упцӏ]ар -- [упцӏ]ахэр
Эргативнэ: [упцӏ]а [упцӏ]ам -- [упцӏ]ахэм
Послеложнэ: [упцӏ]акӀэ [упцӏ]амкӀэ [упцӏ]ахэкӀэ [упцӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [упцӏ]ауэ [упцӏ]арауэ [упцӏ]ахэу [упцӏ]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [упцӏ]ын [упцӏ]ыныр -- [упцӏ]ынхэр
Эргативнэ: [упцӏ]ын [упцӏ]ыным -- [упцӏ]ынхэм
Послеложнэ: [упцӏ]ынкӀэ [упцӏ]ынымкӀэ [упцӏ]ынхэкӀэ [упцӏ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [упцӏ]ыну [упцӏ]ынырауэ [упцӏ]ынхэу [упцӏ]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [упцӏ]ыну [упцӏ]ынур -- [упцӏ]ынухэр
Эргативнэ: [упцӏ]ыну [упцӏ]ынум -- [упцӏ]ынухэм
Послеложнэ: [упцӏ]ынукӀэ [упцӏ]ынумкӀэ [упцӏ]ынухэкӀэ [упцӏ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [упцӏ]ынууэ [упцӏ]ынурауэ [упцӏ]ынухэу [упцӏ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Хъудыр, цӀынэ гуэр дзын, утхын.
  2. ЩыкӀуэкӀэ лалэ-лалэу инурэ щӀэдзын Ӏэ, лъакъуэр.

ЩАПХЪЭХЭР

  • И Ӏэ иупцӀу макӀуэ лӀы кӀыхь гуэр. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
  • Гъуэншэдж лъапабгъуэу иупцӀым щӀы щхьэфэ сабэр треху. ЛъэбакъуэщӀэхэр, сборник

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ЯтӀэ упцӀын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • упцӏын: 1. spatter sth (e.g. mud) 2. thrust forward carelessly (legs, hands - when walking)
  • ЯтӀэ упцӀын: spatter mud
УРЫСЫБЗЭ
  • упцӏын: 1. брызгать чем-л. (напр. грязью) 2. небрежно выбрасывать (ноги, руки - при ходьбе)
  • ЯтӀэ упцӀын: брызгать грязью

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/упцӏын&oldid=5757790"