АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "умэмэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
умэмэн
щымыӀэныгъэ:
мыумэмэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыумэмэн
уумэмэн
умэмэн
дыумэмэн
фыумэмэн
умэмэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэн
умыумэмэн
мыумэмэн
дымыумэмэн
фымыумэмэн
мыумэмэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
умамэ!
фыумамэ!
щымыӀэныгъэ:
умыумамэ!
фымыумамэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
среумамэ
уреумамэ
иреумамэ
дреумамэ
фреумамэ
иреумамэ
щымыӀэныгъэ:
сремыумамэ
уремыумамэ
иремыумамэ
дремыумамэ
фремыумамэ
иремыумамэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
соумамэ(р)
уоумамэ(р)
мэумамэ(р)
доумамэ(р)
фоумамэ(р)
мэумамэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумамэркъым
уумамэркъым
умамэркъым
дыумамэркъым
фыумамэркъым
умамэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыумамэ(р)т
уумамэ(р)т
умамэ(р)т
дыумамэ(р)т
фыумамэ(р)т
умамэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыумамэ(р)тэкъым
уумамэ(р)тэкъым
умамэ(р)тэкъым
дыумамэ(р)тэкъым
фыумамэ(р)тэкъым
умамэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыумэмащ
уумэмащ
умэмащ
дыумэмащ
фыумэмащ
умэма(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыумэмакъым
уумэмакъым
умэмакъым
дыумэмакъым
фыумэмакъым
умэма(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыумэмат
уумэмат
умэмат
дыумэмат
фыумэмат
умэма(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыумэматэкъым
уумэматэкъым
умэматэкъым
дыумэматэкъым
фыумэматэкъым
умэма(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэгъащ
уумэмэгъащ
умэмэгъащ
дыумэмэгъащ
фыумэмэгъащ
умэмэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэгъакъым
уумэмэгъакъым
умэмэгъакъым
дыумэмэгъакъым
фыумэмэгъакъым
умэмэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэгъат
уумэмэгъат
умэмэгъат
дыумэмэгъат
фыумэмэгъат
умэмэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэгъатэкъым
уумэмэгъатэкъым
умэмэгъатэкъым
дыумэмэгъатэкъым
фыумэмэгъатэкъым
умэмэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыумамэщ
уумамэщ
умамэщ
дыумамэщ
фыумамэщ
умамэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыумамэкъым
уумамэкъым
умамэкъым
дыумамэкъым
фыумамэкъым
умамэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыумамэт
уумамэт
умамэт
дыумамэт
фыумамэт
умамэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыумамэтэкъым
уумамэтэкъым
умамэтэкъым
дыумамэтэкъым
фыумамэтэкъым
умамэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнщ
уумэмэнщ
умэмэнщ
дыумэмэнщ
фыумэмэнщ
умэмэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэнкъым
уумэмэнкъым
умэмэнкъым
дыумэмэнкъым
фыумэмэнкъым
умэмэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнущ
уумэмэнущ
умэмэнущ
дыумэмэнущ
фыумэмэнущ
умэмэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэнукъым
уумэмэнукъым
умэмэнукъым
дыумэмэнукъым
фыумэмэнукъым
умэмэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыумамэрэ
уумамэрэ
умамэрэ
дыумамэрэ
фыумамэрэ
умамэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумамэркъэ
уумамэркъэ
умамэркъэ
дыумамэркъэ
фыумамэркъэ
умамэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыумамэ(р)т
уумамэ(р)т
умамэ(р)т
дыумамэ(р)т
фыумамэ(р)т
умамэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыумамэ(р)тэкъэ
уумамэ(р)тэкъэ
умамэ(р)тэкъэ
дыумамэ(р)тэкъэ
фыумамэ(р)тэкъэ
умамэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыумэма
уумэма
умэма
дыумэма
фыумэма
умэма(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыумэмакъэ
уумэмакъэ
умэмакъэ
дыумэмакъэ
фыумэмакъэ
умэма(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыумэмат
уумэмат
умэмат
дыумэмат
фыумэмат
умэма(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыумэматэкъэ
уумэматэкъэ
умэматэкъэ
дыумэматэкъэ
фыумэматэкъэ
умэма(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэгъа
уумэмэгъа
умэмэгъа
дыумэмэгъа
фыумэмэгъа
умэмэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэгъакъэ
уумэмэгъакъэ
умэмэгъакъэ
дыумэмэгъакъэ
фыумэмэгъакъэ
умэмэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэгъат
уумэмэгъат
умэмэгъат
дыумэмэгъат
фыумэмэгъат
умэмэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэгъатэкъэ
уумэмэгъатэкъэ
умэмэгъатэкъэ
дыумэмэгъатэкъэ
фыумэмэгъатэкъэ
умэмэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыумамэ
уумамэ
умамэ
дыумамэ
фыумамэ
умамэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыумамэкъэ
уумамэкъэ
умамэкъэ
дыумамэкъэ
фыумамэкъэ
умамэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыумамэт
уумамэт
умамэт
дыумамэт
фыумамэт
умамэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыумамэтэкъэ
уумамэтэкъэ
умамэтэкъэ
дыумамэтэкъэ
фыумамэтэкъэ
умамэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэн
уумэмэн
умэмэн
дыумэмэн
фыумэмэн
умэмэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэнкъэ
уумэмэнкъэ
умэмэнкъэ
дыумэмэнкъэ
фыумэмэнкъэ
умэмэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэну
уумэмэну
умэмэну
дыумэмэну
фыумэмэну
умэмэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэнукъэ
уумэмэнукъэ
умэмэнукъэ
дыумэмэнукъэ
фыумэмэнукъэ
умэмэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыумамэмэ
уумамэмэ
умамэмэ
дыумамэмэ
фыумамэмэ
умамэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумамэмэ
умыумамэмэ
мыумамэмэ
дымыумамэмэ
фымыумамэмэ
мыумамэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыумэмамэ
уумэмамэ
умэмамэ
дыумэмамэ
фыумэмамэ
умэма(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмамэ
умыумэмамэ
мыумэмамэ
дымыумэмамэ
фымыумэмамэ
мыумэма(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыумэмэгъамэ
уумэмэгъамэ
умэмэгъамэ
дыумэмэгъамэ
фыумэмэгъамэ
умэмэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэгъамэ
умыумэмэгъамэ
мыумэмэгъамэ
дымыумэмэгъамэ
фымыумэмэгъамэ
мыумэмэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнмэ
уумэмэнмэ
умэмэнмэ
дыумэмэнмэ
фыумэмэнмэ
умэмэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэнмэ
умыумэмэнмэ
мыумэмэнмэ
дымыумэмэнмэ
фымыумэмэнмэ
мыумэмэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнумэ
уумэмэнумэ
умэмэнумэ
дыумэмэнумэ
фыумэмэнумэ
умэмэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэнумэ
умыумэмэнумэ
мыумэмэнумэ
дымыумэмэнумэ
фымыумэмэнумэ
мыумэмэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыумамэтэмэ
уумамэтэмэ
умамэтэмэ
дыумамэтэмэ
фыумамэтэмэ
умамэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумамэтэмэ
умыумамэтэмэ
мыумамэтэмэ
дымыумамэтэмэ
фымыумамэтэмэ
мыумамэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыумэматэмэ
уумэматэмэ
умэматэмэ
дыумэматэмэ
фыумэматэмэ
умэма(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыумэматэмэ
умыумэматэмэ
мыумэматэмэ
дымыумэматэмэ
фымыумэматэмэ
мыумэма(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыумэмэгъатэмэ
уумэмэгъатэмэ
умэмэгъатэмэ
дыумэмэгъатэмэ
фыумэмэгъатэмэ
умэмэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэгъатэмэ
умыумэмэгъатэмэ
мыумэмэгъатэмэ
дымыумэмэгъатэмэ
фымыумэмэгъатэмэ
мыумэмэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнтэмэ
уумэмэнтэмэ
умэмэнтэмэ
дыумэмэнтэмэ
фыумэмэнтэмэ
умэмэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэнтэмэ
умыумэмэнтэмэ
мыумэмэнтэмэ
дымыумэмэнтэмэ
фымыумэмэнтэмэ
мыумэмэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнутэмэ
уумэмэнутэмэ
умэмэнутэмэ
дыумэмэнутэмэ
фыумэмэнутэмэ
умэмэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэнутэмэ
умыумэмэнутэмэ
мыумэмэнутэмэ
дымыумэмэнутэмэ
фымыумэмэнутэмэ
мыумэмэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнт
уумэмэнт
умэмэнт
дыумэмэнт
фыумэмэнт
умэмэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэнтэкъым
уумэмэнтэкъым
умэмэнтэкъым
дыумэмэнтэкъым
фыумэмэнтэкъым
умэмэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнут
уумэмэнут
умэмэнут
дыумэмэнут
фыумэмэнут
умэмэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыумэмэнутэкъым
уумэмэнутэкъым
умэмэнутэкъым
дыумэмэнутэкъым
фыумэмэнутэкъым
умэмэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыумамэми
уумамэми
умамэми
дыумамэми
фыумамэми
умамэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумамэми
умыумамэми
мыумамэми
дымыумамэми
фымыумамэми
мыумамэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыумэмами
уумэмами
умэмами
дыумэмами
фыумэмами
умэма(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмами
умыумэмами
мыумэмами
дымыумэмами
фымыумэмами
мыумэма(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыумэмэгъами
уумэмэгъами
умэмэгъами
дыумэмэгъами
фыумэмэгъами
умэмэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэгъами
умыумэмэгъами
мыумэмэгъами
дымыумэмэгъами
фымыумэмэгъами
мыумэмэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнми
уумэмэнми
умэмэнми
дыумэмэнми
фыумэмэнми
умэмэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэнми
умыумэмэнми
мыумэмэнми
дымыумэмэнми
фымыумэмэнми
мыумэмэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнуми
уумэмэнуми
умэмэнуми
дыумэмэнуми
фыумэмэнуми
умэмэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэнуми
умыумэмэнуми
мыумэмэнуми
дымыумэмэнуми
фымыумэмэнуми
мыумэмэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыумамэтэми
уумамэтэми
умамэтэми
дыумамэтэми
фыумамэтэми
умамэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумамэтэми
умыумамэтэми
мыумамэтэми
дымыумамэтэми
фымыумамэтэми
мыумамэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыумэматэми
уумэматэми
умэматэми
дыумэматэми
фыумэматэми
умэма(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыумэматэми
умыумэматэми
мыумэматэми
дымыумэматэми
фымыумэматэми
мыумэма(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыумэмэгъатэми
уумэмэгъатэми
умэмэгъатэми
дыумэмэгъатэми
фыумэмэгъатэми
умэмэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэгъатэми
умыумэмэгъатэми
мыумэмэгъатэми
дымыумэмэгъатэми
фымыумэмэгъатэми
мыумэмэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнтэми
уумэмэнтэми
умэмэнтэми
дыумэмэнтэми
фыумэмэнтэми
умэмэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэнтэми
умыумэмэнтэми
мыумэмэнтэми
дымыумэмэнтэми
фымыумэмэнтэми
мыумэмэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыумэмэнутэми
уумэмэнутэми
умэмэнутэми
дыумэмэнутэми
фыумэмэнутэми
умэмэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыумэмэнутэми
умыумэмэнутэми
мыумэмэнутэми
дымыумэмэнутэми
фымыумэмэнутэми
мыумэмэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъумэмэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыумэмаи
уумэмаи
умэмаи
дыумэмаи
фыумэмаи
умэмаи
щымыӀэныгъэ:
сыумэмакъыми
уумэмакъыми
умэмакъыми
дыумэмакъыми
фыумэмакъыми
умэмакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыумэмащэрэт
уумэмащэрэт
умэмащэрэт
дыумэмащэрэт
фыумэмащэрэт
умэмащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыумэмащэрэт
умыумэмащэрэт
мыумэмащэрэт
дымыумэмащэрэт
фымыумэмащэрэт
мыумэмащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнщ
уумэмагъэнщ
умэмагъэнщ
дыумэмагъэнщ
фыумэмагъэнщ
умэмагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнкъым
уумэмагъэнкъым
умэмагъэнкъым
дыумэмагъэнкъым
фыумэмагъэнкъым
умэмагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнт
уумэмагъэнт
умэмагъэнт
дыумэмагъэнт
фыумэмагъэнт
умэмагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнтэкъым
уумэмагъэнтэкъым
умэмагъэнтэкъым
дыумэмагъэнтэкъым
фыумэмагъэнтэкъым
умэмагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыумэмагъэн
уумэмагъэн
умэмагъэн
дыумэмагъэн
фыумэмагъэн
умэмагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнкъэ
уумэмагъэнкъэ
умэмагъэнкъэ
дыумэмагъэнкъэ
фыумэмагъэнкъэ
умэмагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнт
уумэмагъэнт
умэмагъэнт
дыумэмагъэнт
фыумэмагъэнт
умэмагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнтэкъэ
уумэмагъэнтэкъэ
умэмагъэнтэкъэ
дыумэмагъэнтэкъэ
фыумэмагъэнтэкъэ
умэмагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнущ
уумэмагъэнущ
умэмагъэнущ
дыумэмагъэнущ
фыумэмагъэнущ
умэмагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнукъым
уумэмагъэнукъым
умэмагъэнукъым
дыумэмагъэнукъым
фыумэмагъэнукъым
умэмагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнут
уумэмагъэнут
умэмагъэнут
дыумэмагъэнут
фыумэмагъэнут
умэмагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнутэкъым
уумэмагъэнутэкъым
умэмагъэнутэкъым
дыумэмагъэнутэкъым
фыумэмагъэнутэкъым
умэмагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыумэмагъэну
уумэмагъэну
умэмагъэну
дыумэмагъэну
фыумэмагъэну
умэмагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнукъэ
уумэмагъэнукъэ
умэмагъэнукъэ
дыумэмагъэнукъэ
фыумэмагъэнукъэ
умэмагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнут
уумэмагъэнут
умэмагъэнут
дыумэмагъэнут
фыумэмагъэнут
умэмагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыумэмагъэнутэкъэ
уумэмагъэнутэкъэ
умэмагъэнутэкъэ
дыумэмагъэнутэкъэ
фыумэмагъэнутэкъэ
умэмагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыумамэ
уумамэ
умамэ
дыумамэ
фыумамэ
умамэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыумамэ
умыумамэ
мыумамэ
дымыумамэ
фымыумамэ
мыумамэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыумэма
уумэма
умэма
дыумэма
фыумэма
умэма(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыумэма
умыумэма
мыумэма
дымыумэма
фымыумэма
мыумэма(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыумэмэгъа
уумэмэгъа
умэмэгъа
дыумэмэгъа
фыумэмэгъа
умэмэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыумэмэгъа
умыумэмэгъа
мыумэмэгъа
дымыумэмэгъа
фымыумэмэгъа
мыумэмэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыумэмэн
уумэмэн
умэмэн
дыумэмэн
фыумэмэн
умэмэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыумэмэн
умыумэмэн
мыумэмэн
дымыумэмэн
фымыумэмэн
мыумэмэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыумэмэну
уумэмэну
умэмэну
дыумэмэну
фыумэмэну
умэмэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыумэмэну
умыумэмэну
мыумэмэну
дымыумэмэну
фымыумэмэну
мыумэмэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыумамэ
узэрыумамэ
зэрыумамэ
дызэрыумамэ
фызэрыумамэ
зэрыумамэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыумамэ
узэрымыумамэ
зэрымыумамэ
дызэрымыумамэ
фызэрымыумамэ
мызэрыумамэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыумэма
узэрыумэма
зэрыумэма
дызэрыумэма
фызэрыумэма
зэрыумэма(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыумэма
узэрымыумэма
зэрымыумэма
дызэрымыумэма
фызэрымыумэма
зэрымыумэма(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыумэмэгъа
узэрыумэмэгъа
зэрыумэмэгъа
дызэрыумэмэгъа
фызэрыумэмэгъа
зэрыумэмэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыумэмэгъа
узэрымыумэмэгъа
зэрымыумэмэгъа
дызэрымыумэмэгъа
фызэрымыумэмэгъа
зэрымыумэмэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыумэмэн
узэрыумэмэн
зэрыумэмэн
дызэрыумэмэн
фызэрыумэмэн
зэрыумэмэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыумэмэн
узэрымыумэмэн
зэрымыумэмэн
дызэрымыумэмэн
фызэрымыумэмэн
зэрымыумэмэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыумэмэну
узэрыумэмэну
зэрыумэмэну
дызэрыумэмэну
фызэрыумэмэну
зэрыумэмэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыумэмэну
узэрымыумэмэну
зэрымыумэмэну
дызэрымыумэмэну
фызэрымыумэмэну
зэрымыумэмэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыумамэ
ущыумамэ
щыумамэ
дыщыумамэ
фыщыумамэ
щыумамэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыумамэ
ущымыумамэ
щымыумамэ
дыщымыумамэ
фыщымыумамэ
щымыумамэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыумэма
ущыумэма
щыумэма
дыщыумэма
фыщыумэма
щыумэма(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыумэма
ущымыумэма
щымыумэма
дыщымыумэма
фыщымыумэма
щымыумэма(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыумэмэгъа
ущыумэмэгъа
щыумэмэгъа
дыщыумэмэгъа
фыщыумэмэгъа
щыумэмэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыумэмэгъа
ущымыумэмэгъа
щымыумэмэгъа
дыщымыумэмэгъа
фыщымыумэмэгъа
щымыумэмэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыумэмэн
ущыумэмэн
щыумэмэн
дыщыумэмэн
фыщыумэмэн
щыумэмэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыумэмэн
ущымыумэмэн
щымыумэмэн
дыщымыумэмэн
фыщымыумэмэн
щымыумэмэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыумэмэну
ущыумэмэну
щыумэмэну
дыщыумэмэну
фыщыумэмэну
щыумэмэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыумэмэну
ущымыумэмэну
щымыумэмэну
дыщымыумэмэну
фыщымыумэмэну
щымыумэмэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэумамэ
уздэумамэ
здэумамэ
дыздэумамэ
фыздэумамэ
здэумамэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыумамэ
уздэмыумамэ
здэмыумамэ
дыздэмыумамэ
фыздэмыумамэ
здэмыумамэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэумэма
уздэумэма
здэумэма
дыздэумэма
фыздэумэма
здэумэма(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыумэма
уздэмыумэма
здэмыумэма
дыздэмыумэма
фыздэмыумэма
здэмыумэма(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэумэмэгъа
уздэумэмэгъа
здэумэмэгъа
дыздэумэмэгъа
фыздэумэмэгъа
здэумэмэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыумэмэгъа
уздэмыумэмэгъа
здэмыумэмэгъа
дыздэмыумэмэгъа
фыздэмыумэмэгъа
здэмыумэмэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэумэмэн
уздэумэмэн
здэумэмэн
дыздэумэмэн
фыздэумэмэн
здэумэмэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыумэмэн
уздэмыумэмэн
здэмыумэмэн
дыздэмыумэмэн
фыздэмыумэмэн
здэмыумэмэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэумэмэну
уздэумэмэну
здэумэмэну
дыздэумэмэну
фыздэумэмэну
здэумэмэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыумэмэну
уздэмыумэмэну
здэмыумэмэну
дыздэмыумэмэну
фыздэмыумэмэну
здэмыумэмэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэумамэ
ущӀэумамэ
щӀэумамэ
дыщӀэумамэ
фыщӀэумамэ
щӀэумамэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыумамэ
ущӀэмыумамэ
щӀэмыумамэ
дыщӀэмыумамэ
фыщӀэмыумамэ
щӀэмыумамэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэумэма
ущӀэумэма
щӀэумэма
дыщӀэумэма
фыщӀэумэма
щӀэумэма(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыумэма
ущӀэмыумэма
щӀэмыумэма
дыщӀэмыумэма
фыщӀэмыумэма
щӀэмыумэма(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэумэмэгъа
ущӀэумэмэгъа
щӀэумэмэгъа
дыщӀэумэмэгъа
фыщӀэумэмэгъа
щӀэумэмэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыумэмэгъа
ущӀэмыумэмэгъа
щӀэмыумэмэгъа
дыщӀэмыумэмэгъа
фыщӀэмыумэмэгъа
щӀэмыумэмэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэумэмэн
ущӀэумэмэн
щӀэумэмэн
дыщӀэумэмэн
фыщӀэумэмэн
щӀэумэмэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыумэмэн
ущӀэмыумэмэн
щӀэмыумэмэн
дыщӀэмыумэмэн
фыщӀэмыумэмэн
щӀэмыумэмэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэумэмэну
ущӀэумэмэну
щӀэумэмэну
дыщӀэумэмэну
фыщӀэумэмэну
щӀэумэмэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыумэмэну
ущӀэмыумэмэну
щӀэмыумэмэну
дыщӀэмыумэмэну
фыщӀэмыумэмэну
щӀэмыумэмэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыумамэу
уумамэу
умамэу
дыумамэу
фыумамэу
умамэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыумамэу
умыумамэу
мыумамэу
дымыумамэу
фымыумамэу
мыумамэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыумэмауэ
уумэмауэ
умэмауэ
дыумэмауэ
фыумэмауэ
умэмауэ / умэма(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыумэмауэ
умыумэмауэ
мыумэмауэ
дымыумэмауэ
фымыумэмауэ
мыумэмауэ(хэ) / мыумэма(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыумамэурэ
уумамэурэ
умамэурэ
дыумамэурэ
фыумамэурэ
умамэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыумамэурэ
умыумамэурэ
мыумамэурэ
дымыумамэурэ
фымыумамэурэ
мыумамэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [умам]э
[умам]эр
--
[умам]эхэр
Эргативнэ: [умам]э
[умам]эм
--
[умам]эхэм
Послеложнэ: [умам]экӀэ
[умам]эмкӀэ
[умам]эхэкӀэ
[умам]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [умам]эуэ
[умам]эрауэ
[умам]эхэу
[умам]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [умэм]а
[умэм]ар
--
[умэм]ахэр
Эргативнэ: [умэм]а
[умэм]ам
--
[умэм]ахэм
Послеложнэ: [умэм]акӀэ
[умэм]амкӀэ
[умэм]ахэкӀэ
[умэм]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [умэм]ауэ
[умэм]арауэ
[умэм]ахэу
[умэм]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [умэм]эн
[умэм]эныр
--
[умэм]энхэр
Эргативнэ: [умэм]эн
[умэм]эным
--
[умэм]энхэм
Послеложнэ: [умэм]энкӀэ
[умэм]энымкӀэ
[умэм]энхэкӀэ
[умэм]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[умэм]эну
[умэм]энырауэ
[умэм]энхэу
[умэм]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [умэм]эну
[умэм]энур
--
[умэм]энухэр
Эргативнэ: [умэм]эну
[умэм]энум
--
[умэм]энухэм
Послеложнэ: [умэм]энукӀэ
[умэм]энумкӀэ
[умэм]энухэкӀэ
[умэм]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [умэм]энууэ
[умэм]энурауэ
[умэм]энухэу
[умэм]энухэрауэ
ЛъэныкъуитӀымкӀи зэхуэдэурэ ещӀэн, сысын, щэнэуэн. умэмэн: swing, sway, dangle, rock, wobble
Мэкъугур мэумамэ: the hay wagon wobbled. умэмэн: качаться, шататься
Мэкъугур мэумамэ: телега с сеном качалась. Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 