АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "укъубеин"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
укъубеин
щымыӀэныгъэ:
мыукъубеин
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыукъубеин
уукъубеин
укъубеин
дыукъубеин
фыукъубеин
укъубеин(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеин
умыукъубеин
мыукъубеин
дымыукъубеин
фымыукъубеин
мыукъубеин(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
укъубей!
фыукъубей!
щымыӀэныгъэ:
умыукъубей!
фымыукъубей!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
среукъубей
уреукъубей
иреукъубей
дреукъубей
фреукъубей
иреукъубей
щымыӀэныгъэ:
сремыукъубей
уремыукъубей
иремыукъубей
дремыукъубей
фремыукъубей
иремыукъубей
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
соукъубей(р)
уоукъубей(р)
мэукъубей(р)
доукъубей(р)
фоукъубей(р)
мэукъубей(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейркъым
уукъубейркъым
укъубейркъым
дыукъубейркъым
фыукъубейркъым
укъубей(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубейрт
уукъубейрт
укъубейрт
дыукъубейрт
фыукъубейрт
укъубей(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейртэкъым
уукъубейртэкъым
укъубейртэкъым
дыукъубейртэкъым
фыукъубейртэкъым
укъубей(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубеящ
уукъубеящ
укъубеящ
дыукъубеящ
фыукъубеящ
укъубея(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеякъым
уукъубеякъым
укъубеякъым
дыукъубеякъым
фыукъубеякъым
укъубея(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубеят
уукъубеят
укъубеят
дыукъубеят
фыукъубеят
укъубея(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеятэкъым
уукъубеятэкъым
укъубеятэкъым
дыукъубеятэкъым
фыукъубеятэкъым
укъубея(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубейгъащ
уукъубейгъащ
укъубейгъащ
дыукъубейгъащ
фыукъубейгъащ
укъубейгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейгъакъым
уукъубейгъакъым
укъубейгъакъым
дыукъубейгъакъым
фыукъубейгъакъым
укъубейгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубейгъат
уукъубейгъат
укъубейгъат
дыукъубейгъат
фыукъубейгъат
укъубейгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейгъатэкъым
уукъубейгъатэкъым
укъубейгъатэкъым
дыукъубейгъатэкъым
фыукъубейгъатэкъым
укъубейгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыукъубейщ
уукъубейщ
укъубейщ
дыукъубейщ
фыукъубейщ
укъубей(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейкъым
уукъубейкъым
укъубейкъым
дыукъубейкъым
фыукъубейкъым
укъубей(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыукъубейт
уукъубейт
укъубейт
дыукъубейт
фыукъубейт
укъубей(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейтэкъым
уукъубейтэкъым
укъубейтэкъым
дыукъубейтэкъым
фыукъубейтэкъым
укъубей(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинщ
уукъубеинщ
укъубеинщ
дыукъубеинщ
фыукъубеинщ
укъубеин(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеинкъым
уукъубеинкъым
укъубеинкъым
дыукъубеинкъым
фыукъубеинкъым
укъубеин(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинущ
уукъубеинуш
укъубеинущ
дыукъубеинущ
фыукъубеинущ
укъубеину(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеинукъым
уукъубеинукъым
укъубеинукъым
дыукъубеинукъым
фыукъубеинукъым
укъубеину(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубейрэ
уукъубейрэ
укъубейрэ
дыукъубейрэ
фыукъубейрэ
укъубей(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейркъэ
уукъубейркъэ
укъубейркъэ
дыукъубейркъэ
фыукъубейркъэ
укъубей(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубейрт
уукъубейрт
укъубейрт
дыукъубейрт
фыукъубейрт
укъубе(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейртэкъэ
уукъубейртэкъэ
укъубейртэкъэ
дыукъубейртэкъэ
фыукъубейртэкъэ
укъубейхэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубея
уукъубея
укъубея
дыукъубея
фыукъубея
укъубея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеякъэ
уукъубеякъэ
укъубеякъэ
дыукъубеякъэ
фыукъубеякъэ
укъубея(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубеят
уукъубеят
укъубеят
дыукъубеят
фыукъубеят
укъубея(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеятэкъэ
уукъубеятэкъэ
укъубеятэкъэ
дыукъубеятэкъэ
фыукъубеятэкъэ
укъубея(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубейгъа
уукъубейгъа
укъубейгъа
дыукъубейгъа
фыукъубейгъа
укъубейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейгъакъэ
уукъубейгъакъэ
укъубейгъакъэ
дыукъубейгъакъэ
фыукъубейгъакъэ
укъубейгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубейгъат
уукъубейгъат
укъубейгъат
дыукъубейгъат
фыукъубейгъат
укъубейгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейгъатэкъэ
уукъубейгъатэкъэ
укъубейгъатэкъэ
дыукъубейгъатэкъэ
фыукъубейгъатэкъэ
укъубейгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыукъубей
уукъубей
укъубей
дыукъубей
фыукъубей
укъубей(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейкъэ
уукъубейкъэ
укъубейкъэ
дыукъубейкъэ
фыукъубейкъэ
укъубей(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыукъубейт
уукъубейт
укъубейт
дыукъубейт
фыукъубейт
укъубей(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыукъубейтэкъэ
уукъубейтэкъэ
укъубейтэкъэ
дыукъубейтэкъэ
фыукъубейтэкъэ
укъубей(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеин
уукъубеин
укъубеин
дыукъубеин
фыукъубеин
укъубеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеинкъэ
уукъубеинкъэ
укъубеинкъэ
дыукъубеинкъэ
фыукъубеинкъэ
укъубеин(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеину
уукъубеину
укъубеину
дыукъубеину
фыукъубеину
укъубеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеинукъэ
уукъубеинукъэ
укъубеинукъэ
дыукъубеинукъэ
фыукъубеинукъэ
укъубеину(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеймэ
уукъубеймэ
укъубеймэ
дыукъубеймэ
фыукъубеймэ
укъубей(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеймэ
умыукъубеймэ
мыукъубеймэ
дымыукъубеймэ
фымыукъубеймэ
мыукъубей(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубеямэ
уукъубеямэ
укъубеямэ
дыукъубеямэ
фыукъубеямэ
укъубея(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеямэ
умыукъубеямэ
мыукъубеямэ
дымыукъубеямэ
фымыукъубеямэ
мыукъубея(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыукъубейгъамэ
уукъубейгъамэ
укъубейгъамэ
дыукъубейгъамэ
фыукъубейгъамэ
укъубейгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубейгъамэ
умыукъубейгъамэ
мыукъубейгъамэ
дымыукъубейгъамэ
фымыукъубейгъамэ
мыукъубейгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинмэ
уукъубеинмэ
укъубеинмэ
дыукъубеинмэ
фыукъубеинмэ
укъубеин(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеинмэ
умыукъубеинмэ
мыукъубеинмэ
дымыукъубеинмэ
фымыукъубеинмэ
мыукъубеин(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинумэ
уукъубеинумэ
укъубеинумэ
дыукъубеинумэ
фыукъубеинумэ
укъубеину(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеинумэ
умыукъубеинумэ
мыукъубеинумэ
дымыукъубеинумэ
фымыукъубеинумэ
мыукъубеину(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубейтэмэ
уукъубейтэмэ
укъубейтэмэ
дыукъубейтэмэ
фыукъубейтэмэ
укъубей(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубейтэмэ
умыукъубейтэмэ
мыукъубейтэмэ
дымыукъубейтэмэ
фымыукъубейтэмэ
мыукъубей(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубеятэмэ
уукъубеятэмэ
укъубеятэмэ
дыукъубеятэмэ
фыукъубеятэмэ
укъубея(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеятэмэ
умыукъубеятэмэ
мыукъубеятэмэ
дымыукъубеятэмэ
фымыукъубеятэмэ
мыукъубея(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыукъубейгъатэмэ
уукъубейгъатэмэ
укъубейгъатэмэ
дыукъубейгъатэмэ
фыукъубейгъатэмэ
укъубейгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубейгъатэмэ
умыукъубейгъатэмэ
мыукъубейгъатэмэ
дымыукъубейгъатэмэ
фымыукъубейгъатэмэ
мыукъубейгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинтэмэ
уукъубеинтэмэ
укъубеинтэмэ
дыукъубеинтэмэ
фыукъубеинтэмэ
укъубеин(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеинтэмэ
умыукъубеинтэмэ
мыукъубеинтэмэ
дымыукъубеинтэмэ
фымыукъубеинтэмэ
мыукъубеин(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинутэмэ
уукъубеинутэмэ
укъубеинутэмэ
дыукъубеинутэмэ
фыукъубеинутэмэ
укъубеину(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеинутэмэ
умыукъубеинутэмэ
мыукъубеинутэмэ
дымыукъубеинутэмэ
фымыукъубеинутэмэ
мыукъубеину(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинт
уукъубеинт
укъубеинт
дыукъубеинт
фыукъубеинт
укъубеин(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеинтэкъым
уукъубеинтэкъым
укъубеинтэкъым
дыукъубеинтэкъым
фыукъубеинтэкъым
укъубеин(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинут
уукъубеинут
укъубеинут
дыукъубеинут
фыукъубеинут
укъубеину(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыукъубеинутэкъым
уукъубеинутэкъым
укъубеинутэкъым
дыукъубеинутэкъым
фыукъубеинутэкъым
укъубеину(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубейми
уукъубейми
укъубейми
дыукъубейми
фыукъубейми
укъубей(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубейми
умыукъубейми
мыукъубейми
дымыукъубейми
фымыукъубейми
мыукъубей(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубеями
уукъубеями
укъубеями
дыукъубеями
фыукъубеями
укъубея(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеями
умыукъубеями
мыукъубеями
дымыукъубеями
фымыукъубеями
мыукъубея(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыукъубейгъами
уукъубейгъами
укъубейгъами
дыукъубейгъами
фыукъубейгъами
укъубейгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубейгъами
умыукъубейгъами
мыукъубейгъами
дымыукъубейгъами
фымыукъубейгъами
мыукъубейгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинми
уукъубеинми
укъубеинми
дыукъубеинми
фыукъубеинми
укъубеин(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеинми
умыукъубеинми
мыукъубеинми
дымыукъубеинми
фымыукъубеинми
мыукъубеин(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинуми
уукъубеинуми
укъубеинуми
дыукъубеинуми
фыукъубеинуми
укъубеину(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеинуми
умыукъубеинуми
мыукъубеинуми
дымыукъубеинуми
фымыукъубеинуми
мыукъубеину(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубейтэми
уукъубейтэми
укъубейтэми
дыукъубейтэми
фыукъубейтэми
укъубей(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубейтэми
умыукъубейтэми
мыукъубейтэми
дымыукъубейтэми
фымыукъубейтэми
мыукъубей(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыукъубеятэми
уукъубеятэми
укъубеятэми
дыукъубеятэми
фыукъубеятэми
укъубея(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеятэми
умыукъубеятэми
мыукъубеятэми
дымыукъубеятэми
фымыукъубеятэми
мыукъубея(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыукъубейгъатэми
уукъубейгъатэми
укъубейгъатэми
дыукъубейгъатэми
фыукъубейгъатэми
укъубейгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубейгъатэми
умыукъубейгъатэми
мыукъубейгъатэми
дымыукъубейгъатэми
фымыукъубейгъатэми
мыукъубейгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинтэми
уукъубеинтэми
укъубеинтэми
дыукъубеинтэми
фыукъубеинтэми
укъубеин(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеинтэми
умыукъубеинтэми
мыукъубеинтэми
дымыукъубеинтэми
фымыукъубеинтэми
мыукъубеин(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыукъубеинутэми
уукъубеинутэми
укъубеинутэми
дыукъубеинутэми
фыукъубеинутэми
укъубеину(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеинутэми
умыукъубеинутэми
мыукъубеинутэми
дымыукъубеинутэми
фымыукъубеинутэми
мыукъубеину(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыукъубеяи
уукъубеяи
укъубеяи
дыукъубеяи
фыукъубеяи
укъубеяи
щымыӀэныгъэ:
сыукъубеякъыми
уукъубеякъыми
укъубеякъыми
дыукъубеякъыми
фыукъубеякъыми
укъубеякъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыукъубеящэрэт
уукъубеящэрэт
укъубеящэрэт
дыукъубеящэрэт
фыукъубеящэрэт
укъубеящэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыукъубеящэрэт
умыукъубеящэрэт
мыукъубеящэрэт
дымыукъубеящэрэт
фымыукъубеящэрэт
мыукъубеящэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнщ
уукъубеягъэнщ
укъубеягъэнщ
дыукъубеягъэнщ
фыукъубеягъэнщ
укъубеягъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнкъым
уукъубеягъэнкъым
укъубеягъэнкъым
дыукъубеягъэнкъым
фыукъубеягъэнкъым
укъубеягъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнт
уукъубеягъэнт
укъубеягъэнт
дыукъубеягъэнт
фыукъубеягъэнт
укъубеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнтэкъым
уукъубеягъэнтэкъым
укъубеягъэнтэкъым
дыукъубеягъэнтэкъым
фыукъубеягъэнтэкъым
укъубеягъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэн
уукъубеягъэн
укъубеягъэн
дыукъубеягъэн
фыукъубеягъэн
укъубеягъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнкъэ
уукъубеягъэнкъэ
укъубеягъэнкъэ
дыукъубеягъэнкъэ
фыукъубеягъэнкъэ
укъубеягъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнт
уукъубеягъэнт
укъубеягъэнт
дыукъубеягъэнт
фыукъубеягъэнт
укъубеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнтэкъэ
уукъубеягъэнтэкъэ
укъубеягъэнтэкъэ
дыукъубеягъэнтэкъэ
фыукъубеягъэнтэкъэ
укъубеягъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнукъубей
уукъубеягъэнукъубей
укъубеягъэнукъубей
дыукъубеягъэнукъубей
фыукъубеягъэнукъубей
укъубеягъэнукъубей
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнукъым
уукъубеягъэнукъым
укъубеягъэнукъым
дыукъубеягъэнукъым
фыукъубеягъэнукъым
укъубеягъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнут
уукъубеягъэнут
укъубеягъэнут
дыукъубеягъэнут
фыукъубеягъэнут
укъубеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнутэкъым
уукъубеягъэнутэкъым
укъубеягъэнутэкъым
дыукъубеягъэнутэкъым
фыукъубеягъэнутэкъым
укъубеягъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэну
уукъубеягъэну
укъубеягъэну
дыукъубеягъэну
фыукъубеягъэну
укъубеягъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнукъэ
уукъубеягъэнукъэ
укъубеягъэнукъэ
дыукъубеягъэнукъэ
фыукъубеягъэнукъэ
укъубеягъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнут
уукъубеягъэнут
укъубеягъэнут
дыукъубеягъэнут
фыукъубеягъэнут
укъубеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыукъубеягъэнутэкъэ
уукъубеягъэнутэкъэ
укъубеягъэнутэкъэ
дыукъубеягъэнутэкъэ
фыукъубеягъэнутэкъэ
укъубеягъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыукъубей
уукъубей
укъубей
дыукъубей
фыукъубей
укъубей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыукъубей
умыукъубей
мыукъубей
дымыукъубей
фымыукъубей
мыукъубей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыукъубея
уукъубея
укъубея
дыукъубея
фыукъубея
укъубея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыукъубея
умыукъубея
мыукъубея
дымыукъубея
фымыукъубея
мыукъубея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыукъубейгъа
уукъубейгъа
укъубейгъа
дыукъубейгъа
фыукъубейгъа
укъубейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыукъубейгъа
умыукъубейгъа
мыукъубейгъа
дымыукъубейгъа
фымыукъубейгъа
мыукъубейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыукъубеин
уукъубеин
укъубеин
дыукъубеин
фыукъубеин
укъубеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыукъубеин
умыукъубеин
мыукъубеин
дымыукъубеин
фымыукъубеин
мыукъубеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыукъубеину
уукъубеину
укъубеину
дыукъубеину
фыукъубеину
укъубеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыукъубеину
умыукъубеину
мыукъубеину
дымыукъубеину
фымыукъубеину
мыукъубеину(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыукъубей
узэрыукъубей
зэрыукъубей
дызэрыукъубей
фызэрыукъубей
зэрыукъубей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыукъубей
узэрымыукъубей
зэрымыукъубей
дызэрымыукъубей
фызэрымыукъубей
мызэрыукъубей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыукъубея
узэрыукъубея
зэрыукъубея
дызэрыукъубея
фызэрыукъубея
зэрыукъубея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыукъубея
узэрымыукъубея
зэрымыукъубея
дызэрымыукъубея
фызэрымыукъубея
зэрымыукъубея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыукъубейгъа
узэрыукъубейгъа
зэрыукъубейгъа
дызэрыукъубейгъа
фызэрыукъубейгъа
зэрыукъубейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыукъубейгъа
узэрымыукъубейгъа
зэрымыукъубейгъа
дызэрымыукъубейгъа
фызэрымыукъубейгъа
зэрымыукъубейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыукъубеин
узэрыукъубеин
зэрыукъубеин
дызэрыукъубеин
фызэрыукъубеин
зэрыукъубеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыукъубеин
узэрымыукъубеин
зэрымыукъубеин
дызэрымыукъубеин
фызэрымыукъубеин
зэрымыукъубеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыукъубеину
узэрыукъубеину
зэрыукъубеину
дызэрыукъубеину
фызэрыукъубеину
зэрыукъубеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыукъубеину
узэрымыукъубеину
зэрымыукъубеину
дызэрымыукъубеину
фызэрымыукъубеину
зэрымыукъубеину(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыукъубей
укъубеыукъубей
щыукъубей
дыщыукъубей
фыщыукъубей
щыукъубей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыукъубей
укъубеымыукъубей
щымыукъубей
дыщымыукъубей
фыщымыукъубей
щымыукъубей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыукъубея
укъубеыукъубея
щыукъубея
дыщыукъубея
фыщыукъубея
щыукъубея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыукъубея
укъубеымыукъубея
щымыукъубея
дыщымыукъубея
фыщымыукъубея
щымыукъубея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыукъубейгъа
укъубеыукъубейгъа
щыукъубейгъа
дыщыукъубейгъа
фыщыукъубейгъа
щыукъубейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыукъубейгъа
укъубеымыукъубейгъа
щымыукъубейгъа
дыщымыукъубейгъа
фыщымыукъубейгъа
щымыукъубейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыукъубеин
укъубеыукъубеин
щыукъубеин
дыщыукъубеин
фыщыукъубеин
щыукъубеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыукъубеин
укъубеымыукъубеин
щымыукъубеин
дыщымыукъубеин
фыщымыукъубеин
щымыукъубеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыукъубеину
укъубеыукъубеину
щыукъубеину
дыщыукъубеину
фыщыукъубеину
щыукъубеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыукъубеину
укъубеымыукъубеину
щымыукъубеину
дыщымыукъубеину
фыщымыукъубеину
щымыукъубеину(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэукъубей
уздэукъубей
здэукъубей
дыздэукъубей
фыздэукъубей
здэукъубей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыукъубей
уздэмыукъубей
здэмыукъубей
дыздэмыукъубей
фыздэмыукъубей
здэмыукъубей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэукъубея
уздэукъубея
здэукъубея
дыздэукъубея
фыздэукъубея
здэукъубея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыукъубея
уздэмыукъубея
здэмыукъубея
дыздэмыукъубея
фыздэмыукъубея
здэмыукъубея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэукъубейгъа
уздэукъубейгъа
здэукъубейгъа
дыздэукъубейгъа
фыздэукъубейгъа
здэукъубейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыукъубейгъа
уздэмыукъубейгъа
здэмыукъубейгъа
дыздэмыукъубейгъа
фыздэмыукъубейгъа
здэмыукъубейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэукъубеин
уздэукъубеин
здэукъубеин
дыздэукъубеин
фыздэукъубеин
здэукъубеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыукъубеин
уздэмыукъубеин
здэмыукъубеин
дыздэмыукъубеин
фыздэмыукъубеин
здэмыукъубеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэукъубеину
уздэукъубеину
здэукъубеину
дыздэукъубеину
фыздэукъубеину
здэукъубеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыукъубеину
уздэмыукъубеину
здэмыукъубеину
дыздэмыукъубеину
фыздэмыукъубеину
здэмыукъубеину(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэукъубей
укъубеӀэукъубей
щӀэукъубей
дыщӀэукъубей
фыщӀэукъубей
щӀэукъубей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыукъубей
укъубеӀэмыукъубей
щӀэмыукъубей
дыщӀэмыукъубей
фыщӀэмыукъубей
щӀэмыукъубей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэукъубея
укъубеӀэукъубея
щӀэукъубея
дыщӀэукъубея
фыщӀэукъубея
щӀэукъубея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыукъубея
укъубеӀэмыукъубея
щӀэмыукъубея
дыщӀэмыукъубея
фыщӀэмыукъубея
щӀэмыукъубея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэукъубейгъа
укъубеӀэукъубейгъа
щӀэукъубейгъа
дыщӀэукъубейгъа
фыщӀэукъубейгъа
щӀэукъубейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыукъубейгъа
укъубеӀэмыукъубейгъа
щӀэмыукъубейгъа
дыщӀэмыукъубейгъа
фыщӀэмыукъубейгъа
щӀэмыукъубейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэукъубеин
укъубеӀэукъубеин
щӀэукъубеин
дыщӀэукъубеин
фыщӀэукъубеин
щӀэукъубеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыукъубеин
укъубеӀэмыукъубеин
щӀэмыукъубеин
дыщӀэмыукъубеин
фыщӀэмыукъубеин
щӀэмыукъубеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэукъубеину
укъубеӀэукъубеину
щӀэукъубеину
дыщӀэукъубеину
фыщӀэукъубеину
щӀэукъубеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыукъубеину
укъубеӀэмыукъубеину
щӀэмыукъубеину
дыщӀэмыукъубеину
фыщӀэмыукъубеину
щӀэмыукъубеину(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыукъубейу
уукъубейу
укъубейу
дыукъубейу
фыукъубейу
укъубей(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыукъубейу
умыукъубейу
мыукъубейу
дымыукъубейу
фымыукъубейу
мыукъубей(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыукъубеяуэ
уукъубеяуэ
укъубеяуэ
дыукъубеяуэ
фыукъубеяуэ
укъубеяуэ / укъубеяхэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыукъубеяуэ
умыукъубеяуэ
мыукъубеяуэ
дымыукъубеяуэ
фымыукъубеяуэ
мыукъубеяуэ / мыукъубеяхэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыукъубейурэ
уукъубейурэ
укъубейурэ
дыукъубейурэ
фыукъубейурэ
укъубей(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыукъубейурэ
умыукъубейурэ
мыукъубейурэ
дымыукъубейурэ
фымыукъубейурэ
мыукъубей(хэ)урэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[укъубе]й
[укъубе]йр
--
[укъубе]йхэр
Эргативнэ:
[укъубе]й
[укъубе]йм
--
[укъубе]йхэм
Послеложнэ:
[укъубе]йкӀэ
[укъубе]ймкӀэ
[укъубе]йхэкӀэ
[укъубе]йхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[укъубе]йу
[укъубе]йрауэ
[укъубе]йхэу
[укъубе]йхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[укъубе]я
[укъубе]яр
--
[укъубе]яхэр
Эргативнэ:
[укъубе]я
[укъубе]ям
--
[укъубе]яхэм
Послеложнэ:
[укъубе]якӀэ
[укъубе]ямкӀэ
[укъубе]яхэкӀэ
[укъубе]яхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[укъубе]яуэ
[укъубе]ярауэ
[укъубе]яхэу
[укъубе]яхэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[укъубе]ин
[укъубе]иныр
--
[укъубе]инхэр
Эргативнэ:
[укъубе]ин
[укъубе]иным
--
[укъубе]инхэм
Послеложнэ:
[укъубе]инкӀэ
[укъубе]инымкӀэ
[укъубе]инхэкӀэ
[укъубе]инхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[укъубе]ину
[укъубе]инырауэ
[укъубе]инхэу
[укъубе]инхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[укъубе]ину
[укъубе]инур
--
[укъубе]инухэр
Эргативнэ:
[укъубе]ину
[укъубе]инум
--
[укъубе]инухэм
Послеложнэ:
[укъубе]инукӀэ
[укъубе]инумкӀэ
[укъубе]инухэкӀэ
[укъубе]инухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[укъубе]инууэ
[укъубе]инурауэ
[укъубе]инухэу
[укъубе]инухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
И пӀэм имызэгъэжу къызэрыӀэтын, къиун (тенджыз, псы, жьы).
ЩАПХЪЭХЭР
Хым жьы щӀэпщэм мэукъубей. ЩоджэнцӀыкӀу Нурий
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
укъубеин: rage (about a river, the wind, etc.)
Псыр укъубеин: rage (the river)
УРЫСЫБЗЭ
укъубеин: разбушеваться (о реке, ветре и т. п.)
Псыр укъубеин: разбушеваться (река)
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.