Wt/kbd/узын

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > узын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [wǝ'zǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [уз] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "узын"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: узын
щымыӀэныгъэ: мыузын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыузын уузын узын дыузын фыузын узын(хэ)
щымыӀэныгъэ: сымыузын умыузын мыузын дымыузын фымыузын мыузын(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: уз! фыуз!
щымыӀэныгъэ: умыуз! фымыуз!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: среуз уреуз иреуз дреуз фреуз иреуз
щымыӀэныгъэ: сремыуз уремыуз иремыуз дремыуз фремыуз иремыуз
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: соуз(ыр) уоуз(ыр) мэуз(ыр) доуз(ыр) фоуз(ыр) мэуз(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыузыркъым уузыркъым узыркъым дыузыркъым фыузыркъым узы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыуз(ыр)т ууз(ыр)т уз(ыр)т дыуз(ыр)т фыуз(ыр)т уз(ыр)т / узхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыуз(ыр)тэкъым ууз(ыр)тэкъым уз(ыр)тэкъым дыуз(ыр)тэкъым фыуз(ыр)тэкъым уз(ыр)тэкъым / узхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыузащ уузащ узащ дыузащ фыузащ уза(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыузакъым уузакъым узакъым дыузакъым фыузакъым уза(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыузат уузат узат дыузат фыузат уза(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыузатэкъым уузатэкъым узатэкъым дыузатэкъым фыузатэкъым уза(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыузыгъащ уузыгъащ узыгъащ дыузыгъащ фыузыгъащ узыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыузыгъакъым уузыгъакъым узыгъакъым дыузыгъакъым фыузыгъакъым узыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыузыгъат уузыгъат узыгъат дыузыгъат фыузыгъат узыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыузыгъатэкъым уузыгъатэкъым узыгъатэкъым дыузыгъатэкъым фыузыгъатэкъым узыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыузщ уузщ узщ дыузщ фыузщ уз(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыузкъым уузкъым узкъым дыузкъым фыузкъым уз(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыузт уузт узт дыузт фыузт уз(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыузтэкъым уузтэкъым узтэкъым дыузтэкъым фыузтэкъым уз(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынщ уузынщ узынщ дыузынщ фыузынщ узын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыузынкъым уузынкъым узынкъым дыузынкъым фыузынкъым узын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынущ уузынуш узынущ дыузынущ фыузынущ узыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыузынукъым уузынукъым узынукъым дыузынукъым фыузынукъым узыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыузрэ уузрэ узрэ дыузрэ фыузрэ уз(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыузыркъэ уузыркъэ узыркъэ дыузыркъэ фыузыркъэ узыркъэ / узхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыуз(ыр)т ууз(ыр)т уз(ыр)т дыуз(ыр)т фыуз(ыр)т уз(ыр)т / узхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыуз(ыр)тэкъэ ууз(ыр)тэкъэ уз(ыр)тэкъэ дыуз(ыр)тэкъэ фыуз(ыр)тэкъэ уз(ыр)тэкъэ / узхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыуза ууза уза дыуза фыуза уза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыузакъэ уузакъэ узакъэ дыузакъэ фыузакъэ уза(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыузат уузат узат дыузат фыузат уза(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыузатэкъэ уузатэкъэ узатэкъэ дыузатэкъэ фыузатэкъэ уза(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыузыгъа уузыгъа узыгъа дыузыгъа фыузыгъа узыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыузыгъакъэ уузыгъакъэ узыгъакъэ дыузыгъакъэ фыузыгъакъэ узыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыузыгъат уузыгъат узыгъат дыузыгъат фыузыгъат узыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыузыгъатэкъэ уузыгъатэкъэ узыгъатэкъэ дыузыгъатэкъэ фыузыгъатэкъэ узыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыуз ууз уз дыуз фыуз уз(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыузкъэ уузкъэ узкъэ дыузкъэ фыузкъэ уз(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыузт уузт узт дыузт фыузт уз(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыузтэкъэ уузтэкъэ узтэкъэ дыузтэкъэ фыузтэкъэ уз(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузын уузын узын дыузын фыузын узын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыузынкъэ уузынкъэ узынкъэ дыузынкъэ фыузынкъэ узын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузыну уузыну узыну дыузыну фыузыну узыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыузынукъэ уузынукъэ узынукъэ дыузынукъэ фыузынукъэ узыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыузмэ уузмэ узмэ дыузмэ фыузмэ уз(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузмэ умыузмэ мыузмэ дымыузмэ фымыузмэ мыуз(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыузамэ уузамэ узамэ дыузамэ фыузамэ уза(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыузамэ умыузамэ мыузамэ дымыузамэ фымыузамэ мыуза(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыузыгъамэ уузыгъамэ узыгъамэ дыузыгъамэ фыузыгъамэ узыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыузыгъамэ умыузыгъамэ мыузыгъамэ дымыузыгъамэ фымыузыгъамэ мыузыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынмэ уузынмэ узынмэ дыузынмэ фыузынмэ узын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузынмэ умыузынмэ мыузынмэ дымыузынмэ фымыузынмэ мыузын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынумэ уузынумэ узынумэ дыузынумэ фыузынумэ узыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузынумэ умыузынумэ мыузынумэ дымыузынумэ фымыузынумэ мыузыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыузтэмэ уузтэмэ узтэмэ дыузтэмэ фыузтэмэ уз(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузтэмэ умыузтэмэ мыузтэмэ дымыузтэмэ фымыузтэмэ мыуз(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыузатэмэ уузатэмэ узатэмэ дыузатэмэ фыузатэмэ уза(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыузатэмэ умыузатэмэ мыузатэмэ дымыузатэмэ фымыузатэмэ мыуза(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыузыгъатэмэ уузыгъатэмэ узыгъатэмэ дыузыгъатэмэ фыузыгъатэмэ узыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыузыгъатэмэ умыузыгъатэмэ мыузыгъатэмэ дымыузыгъатэмэ фымыузыгъатэмэ мыузыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынтэмэ уузынтэмэ узынтэмэ дыузынтэмэ фыузынтэмэ узын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузынтэмэ умыузынтэмэ мыузынтэмэ дымыузынтэмэ фымыузынтэмэ мыузын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынутэмэ уузынутэмэ узынутэмэ дыузынутэмэ фыузынутэмэ узыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузынутэмэ умыузынутэмэ мыузынутэмэ дымыузынутэмэ фымыузынутэмэ мыузыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынт уузынт узынт дыузынт фыузынт узын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыузынтэкъым уузынтэкъым узынтэкъым дыузынтэкъым фыузынтэкъым узын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынут уузынут узынут дыузынут фыузынут узыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыузынутэкъым уузынутэкъым узынутэкъым дыузынутэкъым фыузынутэкъым узыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыузми уузми узми дыузми фыузми уз(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузми умыузми мыузми дымыузми фымыузми мыуз(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыузами уузами узами дыузами фыузами уза(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыузами умыузами мыузами дымыузами фымыузами мыуза(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыузыгъами уузыгъами узыгъами дыузыгъами фыузыгъами узыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыузыгъами умыузыгъами мыузыгъами дымыузыгъами фымыузыгъами мыузыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынми уузынми узынми дыузынми фыузынми узын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузынми умыузынми мыузынми дымыузынми фымыузынми мыузын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынуми уузынуми узынуми дыузынуми фыузынуми узыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузынуми умыузынуми мыузынуми дымыузынуми фымыузынуми мыузыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыузтэми уузтэми узтэми дыузтэми фыузтэми уз(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузтэми умыузтэми мыузтэми дымыузтэми фымыузтэми мыуз(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыузатэми уузатэми узатэми дыузатэми фыузатэми уза(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыузатэми умыузатэми мыузатэми дымыузатэми фымыузатэми мыуза(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыузыгъатэми уузыгъатэми узыгъатэми дыузыгъатэми фыузыгъатэми узыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыузыгъатэми умыузыгъатэми мыузыгъатэми дымыузыгъатэми фымыузыгъатэми мыузыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынтэми уузынтэми узынтэми дыузынтэми фыузынтэми узын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузынтэми умыузынтэми мыузынтэми дымыузынтэми фымыузынтэми мыузын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыузынутэми уузынутэми узынутэми дыузынутэми фыузынутэми узыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыузынутэми умыузынутэми мыузынутэми дымыузынутэми фымыузынутэми мыузыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыузаи уузаи узаи дыузаи фыузаи узаи
щымыӀэныгъэ: сымыузаи умыузаи мыузаи дымыузаи фымыузаи мыузаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыузащэрэт уузащэрэт узащэрэт дыузащэрэт фыузащэрэт узащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыузащэрэт умыузащэрэт мыузащэрэт дымыузащэрэт фымыузащэрэт мыузащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыузагъэнщ уузагъэнщ узагъэнщ дыузагъэнщ фыузагъэнщ узагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыузагъэнкъым уузагъэнкъым узагъэнкъым дыузагъэнкъым фыузагъэнкъым узагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыузагъэнт уузагъэнт узагъэнт дыузагъэнт фыузагъэнт узагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыузагъэнтэкъым уузагъэнтэкъым узагъэнтэкъым дыузагъэнтэкъым фыузагъэнтэкъым узагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыузагъэн уузагъэн узагъэн дыузагъэн фыузагъэн узагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыузагъэнкъэ уузагъэнкъэ узагъэнкъэ дыузагъэнкъэ фыузагъэнкъэ узагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыузагъэнт уузагъэнт узагъэнт дыузагъэнт фыузагъэнт узагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыузагъэнтэкъэ уузагъэнтэкъэ узагъэнтэкъэ дыузагъэнтэкъэ фыузагъэнтэкъэ узагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыузагъэнуз уузагъэнуз узагъэнуз дыузагъэнуз фыузагъэнуз узагъэнуз
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыузагъэнукъым уузагъэнукъым узагъэнукъым дыузагъэнукъым фыузагъэнукъым узагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыузагъэнут уузагъэнут узагъэнут дыузагъэнут фыузагъэнут узагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыузагъэнутэкъым уузагъэнутэкъым узагъэнутэкъым дыузагъэнутэкъым фыузагъэнутэкъым узагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыузагъэну уузагъэну узагъэну дыузагъэну фыузагъэну узагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыузагъэнукъэ уузагъэнукъэ узагъэнукъэ дыузагъэнукъэ фыузагъэнукъэ узагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыузагъэнут уузагъэнут узагъэнут дыузагъэнут фыузагъэнут узагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыузагъэнутэкъэ уузагъэнутэкъэ узагъэнутэкъэ дыузагъэнутэкъэ фыузагъэнутэкъэ узагъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыуз ууз уз дыуз фыуз уз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыуз умыуз мыуз дымыуз фымыуз мыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыуза ууза уза дыуза фыуза уза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыуза умыуза мыуза дымыуза фымыуза мыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыузыгъа уузыгъа узыгъа дыузыгъа фыузыгъа узыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыузыгъа умыузыгъа мыузыгъа дымыузыгъа фымыузыгъа мыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыузын уузын узын дыузын фыузын узын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыузын умыузын мыузын дымыузын фымыузын мыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыузыну уузыну узыну дыузыну фыузыну узыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыузыну умыузыну мыузыну дымыузыну фымыузыну мыузыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыуз узэрыуз зэрыуз дызэрыуз фызэрыуз зэрыуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыуз узэрымыуз зэрымыуз дызэрымыуз фызэрымыуз мызэрыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыуза узэрыуза зэрыуза дызэрыуза фызэрыуза зэрыуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыуза узэрымыуза зэрымыуза дызэрымыуза фызэрымыуза зэрымыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыузыгъа узэрыузыгъа зэрыузыгъа дызэрыузыгъа фызэрыузыгъа зэрыузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыузыгъа узэрымыузыгъа зэрымыузыгъа дызэрымыузыгъа фызэрымыузыгъа зэрымыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыузын узэрыузын зэрыузын дызэрыузын фызэрыузын зэрыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыузын узэрымыузын зэрымыузын дызэрымыузын фызэрымыузын зэрымыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыузыну узэрыузыну зэрыузыну дызэрыузыну фызэрыузыну зэрыузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыузыну узэрымыузыну зэрымыузыну дызэрымыузыну фызэрымыузыну зэрымыузыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыуз узыуз щыуз дыщыуз фыщыуз щыуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыуз узымыуз щымыуз дыщымыуз фыщымыуз щымыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыуза узыуза щыуза дыщыуза фыщыуза щыуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыуза узымыуза щымыуза дыщымыуза фыщымыуза щымыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыузыгъа узыузыгъа щыузыгъа дыщыузыгъа фыщыузыгъа щыузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыузыгъа узымыузыгъа щымыузыгъа дыщымыузыгъа фыщымыузыгъа щымыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыузын узыузын щыузын дыщыузын фыщыузын щыузын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыузын узымыузын щымыузын дыщымыузын фыщымыузын щымыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыузыну узыузыну щыузыну дыщыузыну фыщыузыну щыузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыузыну узымыузыну щымыузыну дыщымыузыну фыщымыузыну щымыузыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздэуз уздэуз здэуз дыздэуз фыздэуз здэуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыуз уздэмыуз здэмыуз дыздэмыуз фыздэмыуз здэмыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэуза уздэуза здэуза дыздэуза фыздэуза здэуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыуза уздэмыуза здэмыуза дыздэмыуза фыздэмыуза здэмыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэузыгъа уздэузыгъа здэузыгъа дыздэузыгъа фыздэузыгъа здэузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыузыгъа уздэмыузыгъа здэмыузыгъа дыздэмыузыгъа фыздэмыузыгъа здэмыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэузын уздэузын здэузын дыздэузын фыздэузын здэузын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыузын уздэмыузын здэмыузын дыздэмыузын фыздэмыузын здэмыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэузыну уздэузыну здэузыну дыздэузыну фыздэузыну здэузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыузыну уздэмыузыну здэмыузыну дыздэмыузыну фыздэмыузыну здэмыузыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэуз узӀэуз щӀэуз дыщӀэуз фыщӀэуз щӀэуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыуз узӀэмыуз щӀэмыуз дыщӀэмыуз фыщӀэмыуз щӀэмыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэуза узӀэуза щӀэуза дыщӀэуза фыщӀэуза щӀэуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыуза узӀэмыуза щӀэмыуза дыщӀэмыуза фыщӀэмыуза щӀэмыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэузыгъа узӀэузыгъа щӀэузыгъа дыщӀэузыгъа фыщӀэузыгъа щӀэузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыузыгъа узӀэмыузыгъа щӀэмыузыгъа дыщӀэмыузыгъа фыщӀэмыузыгъа щӀэмыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэузын узӀэузын щӀэузын дыщӀэузын фыщӀэузын щӀэузын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыузын узӀэмыузын щӀэмыузын дыщӀэмыузын фыщӀэмыузын щӀэмыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэузыну узӀэузыну щӀэузыну дыщӀэузыну фыщӀэузыну щӀэузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыузыну узӀэмыузыну щӀэмыузыну дыщӀэмыузыну фыщӀэмыузыну щӀэмыузыну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыузу уузу узу дыузу фыузу уз(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыузу умыузу мыузу дымыузу фымыузу мыуз(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыузауэ уузауэ узауэ дыузауэ фыузауэ узауэ / узахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыузауэ умыузауэ мыузауэ дымыузауэ фымыузауэ мыузауэ / мыузахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыузурэ уузурэ узурэ дыузурэ фыузурэ уз(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыузурэ умыузурэ мыузурэ дымыузурэ фымыузурэ мыуз(хэ)урэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уз] [уз]ыр -- [уз]хэр
Эргативнэ: [уз] [уз]ым -- [уз]хэм
Послеложнэ: [уз]кӀэ [уз]ымкӀэ [уз]хэкӀэ [уз]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уз]у [уз]ырауэ [уз]хэу [уз]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уз]а [уз]ар -- [уз]ахэр
Эргативнэ: [уз]а [уз]ам -- [уз]ахэм
Послеложнэ: [уз]акӀэ [уз]амкӀэ [уз]ахэкӀэ [уз]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уз]ауэ [уз]арауэ [уз]ахэу [уз]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уз]ын [уз]ыныр -- [уз]ынхэр
Эргативнэ: [уз]ын [уз]ыным -- [уз]ынхэм
Послеложнэ: [уз]ынкӀэ [уз]ынымкӀэ [уз]ынхэкӀэ [уз]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [уз]ыну [уз]ынырауэ [уз]ынхэу [уз]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уз]ыну [уз]ынур -- [уз]ынухэр
Эргативнэ: [уз]ыну [уз]ынум -- [уз]ынухэм
Послеложнэ: [уз]ынукӀэ [уз]ынумкӀэ [уз]ынухэкӀэ [уз]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уз]ынууэ [уз]ынурауэ [уз]ынухэу [уз]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Ӏэпкълъэпкъым е кӀуэцӀым щыщ Ӏыхьэ гуэрым уз хэтын.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Ӏэминат.. и щхьэр узырти, пщыхьэщхьэм жьыуэ гъуэлъыжащ. Къущхьэ СулътӀан

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • узын: be sick, ill; hurt, ache, be painful (about some part of the body or organism)
УРЫСЫБЗЭ
  • узын: болеть (о какой-л. части тела, организма)
псалъафэ зэпыщӀахэр

Гур узын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: have heart disease; experience pain in the heart
     Урысыбзэ: болеть — о сердце.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лыр узын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: worry; one’s soul aches for sb or sth
     Урысыбзэ: беспокоиться, болеть душой за кого-что-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/узын&oldid=5122152"