АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "убэтэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
убэтэн
щымыӀэныгъэ:
мыубэтэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыубэтэн
уубэтэн
убэтэн
дыубэтэн
фыубэтэн
убэтэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэн
умыубэтэн
мыубэтэн
дымыубэтэн
фымыубэтэн
мыубэтэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
убатэ!
фыубатэ!
щымыӀэныгъэ:
умыубатэ!
фымыубатэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
среубатэ
уреубатэ
иреубатэ
дреубатэ
фреубатэ
иреубатэ
щымыӀэныгъэ:
сремыубатэ
уремыубатэ
иремыубатэ
дремыубатэ
фремыубатэ
иремыубатэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
соубатэ(р)
уоубатэ(р)
мэубатэ(р)
доубатэ(р)
фоубатэ(р)
мэубатэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубатэркъым
уубатэркъым
убатэркъым
дыубатэркъым
фыубатэркъым
убатэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыубатэ(р)т
уубатэ(р)т
убатэ(р)т
дыубатэ(р)т
фыубатэ(р)т
убатэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыубатэ(р)тэкъым
уубатэ(р)тэкъым
убатэ(р)тэкъым
дыубатэ(р)тэкъым
фыубатэ(р)тэкъым
убатэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыубэтащ
уубэтащ
убэтащ
дыубэтащ
фыубэтащ
убэта(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыубэтакъым
уубэтакъым
убэтакъым
дыубэтакъым
фыубэтакъым
убэта(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыубэтат
уубэтат
убэтат
дыубэтат
фыубэтат
убэта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыубэтатэкъым
уубэтатэкъым
убэтатэкъым
дыубэтатэкъым
фыубэтатэкъым
убэта(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэгъащ
уубэтэгъащ
убэтэгъащ
дыубэтэгъащ
фыубэтэгъащ
убэтэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэгъакъым
уубэтэгъакъым
убэтэгъакъым
дыубэтэгъакъым
фыубэтэгъакъым
убэтэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэгъат
уубэтэгъат
убэтэгъат
дыубэтэгъат
фыубэтэгъат
убэтэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэгъатэкъым
уубэтэгъатэкъым
убэтэгъатэкъым
дыубэтэгъатэкъым
фыубэтэгъатэкъым
убэтэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыубатэщ
уубатэщ
убатэщ
дыубатэщ
фыубатэщ
убатэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыубатэкъым
уубатэкъым
убатэкъым
дыубатэкъым
фыубатэкъым
убатэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыубатэт
уубатэт
убатэт
дыубатэт
фыубатэт
убатэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыубатэтэкъым
уубатэтэкъым
убатэтэкъым
дыубатэтэкъым
фыубатэтэкъым
убатэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнщ
уубэтэнщ
убэтэнщ
дыубэтэнщ
фыубэтэнщ
убэтэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэнкъым
уубэтэнкъым
убэтэнкъым
дыубэтэнкъым
фыубэтэнкъым
убэтэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнущ
уубэтэнущ
убэтэнущ
дыубэтэнущ
фыубэтэнущ
убэтэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэнукъым
уубэтэнукъым
убэтэнукъым
дыубэтэнукъым
фыубэтэнукъым
убэтэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыубатэрэ
уубатэрэ
убатэрэ
дыубатэрэ
фыубатэрэ
убатэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубатэркъэ
уубатэркъэ
убатэркъэ
дыубатэркъэ
фыубатэркъэ
убатэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыубатэ(р)т
уубатэ(р)т
убатэ(р)т
дыубатэ(р)т
фыубатэ(р)т
убатэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыубатэ(р)тэкъэ
уубатэ(р)тэкъэ
убатэ(р)тэкъэ
дыубатэ(р)тэкъэ
фыубатэ(р)тэкъэ
убатэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыубэта
уубэта
убэта
дыубэта
фыубэта
убэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыубэтакъэ
уубэтакъэ
убэтакъэ
дыубэтакъэ
фыубэтакъэ
убэта(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыубэтат
уубэтат
убэтат
дыубэтат
фыубэтат
убэта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыубэтатэкъэ
уубэтатэкъэ
убэтатэкъэ
дыубэтатэкъэ
фыубэтатэкъэ
убэта(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэгъа
уубэтэгъа
убэтэгъа
дыубэтэгъа
фыубэтэгъа
убэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэгъакъэ
уубэтэгъакъэ
убэтэгъакъэ
дыубэтэгъакъэ
фыубэтэгъакъэ
убэтэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэгъат
уубэтэгъат
убэтэгъат
дыубэтэгъат
фыубэтэгъат
убэтэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэгъатэкъэ
уубэтэгъатэкъэ
убэтэгъатэкъэ
дыубэтэгъатэкъэ
фыубэтэгъатэкъэ
убэтэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыубатэ
уубатэ
убатэ
дыубатэ
фыубатэ
убатэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыубатэкъэ
уубатэкъэ
убатэкъэ
дыубатэкъэ
фыубатэкъэ
убатэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыубатэт
уубатэт
убатэт
дыубатэт
фыубатэт
убатэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыубатэтэкъэ
уубатэтэкъэ
убатэтэкъэ
дыубатэтэкъэ
фыубатэтэкъэ
убатэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэн
уубэтэн
убэтэн
дыубэтэн
фыубэтэн
убэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэнкъэ
уубэтэнкъэ
убэтэнкъэ
дыубэтэнкъэ
фыубэтэнкъэ
убэтэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэну
уубэтэну
убэтэну
дыубэтэну
фыубэтэну
убэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэнукъэ
уубэтэнукъэ
убэтэнукъэ
дыубэтэнукъэ
фыубэтэнукъэ
убэтэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыубатэмэ
уубатэмэ
убатэмэ
дыубатэмэ
фыубатэмэ
убатэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубатэмэ
умыубатэмэ
мыубатэмэ
дымыубатэмэ
фымыубатэмэ
мыубатэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыубэтамэ
уубэтамэ
убэтамэ
дыубэтамэ
фыубэтамэ
убэта(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтамэ
умыубэтамэ
мыубэтамэ
дымыубэтамэ
фымыубэтамэ
мыубэта(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыубэтэгъамэ
уубэтэгъамэ
убэтэгъамэ
дыубэтэгъамэ
фыубэтэгъамэ
убэтэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэгъамэ
умыубэтэгъамэ
мыубэтэгъамэ
дымыубэтэгъамэ
фымыубэтэгъамэ
мыубэтэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнмэ
уубэтэнмэ
убэтэнмэ
дыубэтэнмэ
фыубэтэнмэ
убэтэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэнмэ
умыубэтэнмэ
мыубэтэнмэ
дымыубэтэнмэ
фымыубэтэнмэ
мыубэтэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнумэ
уубэтэнумэ
убэтэнумэ
дыубэтэнумэ
фыубэтэнумэ
убэтэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэнумэ
умыубэтэнумэ
мыубэтэнумэ
дымыубэтэнумэ
фымыубэтэнумэ
мыубэтэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыубатэтэмэ
уубатэтэмэ
убатэтэмэ
дыубатэтэмэ
фыубатэтэмэ
убатэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубатэтэмэ
умыубатэтэмэ
мыубатэтэмэ
дымыубатэтэмэ
фымыубатэтэмэ
мыубатэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыубэтатэмэ
уубэтатэмэ
убэтатэмэ
дыубэтатэмэ
фыубэтатэмэ
убэта(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтатэмэ
умыубэтатэмэ
мыубэтатэмэ
дымыубэтатэмэ
фымыубэтатэмэ
мыубэта(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыубэтэгъатэмэ
уубэтэгъатэмэ
убэтэгъатэмэ
дыубэтэгъатэмэ
фыубэтэгъатэмэ
убэтэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэгъатэмэ
умыубэтэгъатэмэ
мыубэтэгъатэмэ
дымыубэтэгъатэмэ
фымыубэтэгъатэмэ
мыубэтэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнтэмэ
уубэтэнтэмэ
убэтэнтэмэ
дыубэтэнтэмэ
фыубэтэнтэмэ
убэтэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэнтэмэ
умыубэтэнтэмэ
мыубэтэнтэмэ
дымыубэтэнтэмэ
фымыубэтэнтэмэ
мыубэтэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнутэмэ
уубэтэнутэмэ
убэтэнутэмэ
дыубэтэнутэмэ
фыубэтэнутэмэ
убэтэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэнутэмэ
умыубэтэнутэмэ
мыубэтэнутэмэ
дымыубэтэнутэмэ
фымыубэтэнутэмэ
мыубэтэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнт
уубэтэнт
убэтэнт
дыубэтэнт
фыубэтэнт
убэтэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэнтэкъым
уубэтэнтэкъым
убэтэнтэкъым
дыубэтэнтэкъым
фыубэтэнтэкъым
убэтэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнут
уубэтэнут
убэтэнут
дыубэтэнут
фыубэтэнут
убэтэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыубэтэнутэкъым
уубэтэнутэкъым
убэтэнутэкъым
дыубэтэнутэкъым
фыубэтэнутэкъым
убэтэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыубатэми
уубатэми
убатэми
дыубатэми
фыубатэми
убатэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубатэми
умыубатэми
мыубатэми
дымыубатэми
фымыубатэми
мыубатэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыубэтами
уубэтами
убэтами
дыубэтами
фыубэтами
убэта(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтами
умыубэтами
мыубэтами
дымыубэтами
фымыубэтами
мыубэта(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыубэтэгъами
уубэтэгъами
убэтэгъами
дыубэтэгъами
фыубэтэгъами
убэтэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэгъами
умыубэтэгъами
мыубэтэгъами
дымыубэтэгъами
фымыубэтэгъами
мыубэтэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнми
уубэтэнми
убэтэнми
дыубэтэнми
фыубэтэнми
убэтэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэнми
умыубэтэнми
мыубэтэнми
дымыубэтэнми
фымыубэтэнми
мыубэтэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнуми
уубэтэнуми
убэтэнуми
дыубэтэнуми
фыубэтэнуми
убэтэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэнуми
умыубэтэнуми
мыубэтэнуми
дымыубэтэнуми
фымыубэтэнуми
мыубэтэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыубатэтэми
уубатэтэми
убатэтэми
дыубатэтэми
фыубатэтэми
убатэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубатэтэми
умыубатэтэми
мыубатэтэми
дымыубатэтэми
фымыубатэтэми
мыубатэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыубэтатэми
уубэтатэми
убэтатэми
дыубэтатэми
фыубэтатэми
убэта(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтатэми
умыубэтатэми
мыубэтатэми
дымыубэтатэми
фымыубэтатэми
мыубэта(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыубэтэгъатэми
уубэтэгъатэми
убэтэгъатэми
дыубэтэгъатэми
фыубэтэгъатэми
убэтэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэгъатэми
умыубэтэгъатэми
мыубэтэгъатэми
дымыубэтэгъатэми
фымыубэтэгъатэми
мыубэтэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнтэми
уубэтэнтэми
убэтэнтэми
дыубэтэнтэми
фыубэтэнтэми
убэтэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэнтэми
умыубэтэнтэми
мыубэтэнтэми
дымыубэтэнтэми
фымыубэтэнтэми
мыубэтэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыубэтэнутэми
уубэтэнутэми
убэтэнутэми
дыубэтэнутэми
фыубэтэнутэми
убэтэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыубэтэнутэми
умыубэтэнутэми
мыубэтэнутэми
дымыубэтэнутэми
фымыубэтэнутэми
мыубэтэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъубэтэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыубэтаи
уубэтаи
убэтаи
дыубэтаи
фыубэтаи
убэтаи
щымыӀэныгъэ:
сыубэтакъыми
уубэтакъыми
убэтакъыми
дыубэтакъыми
фыубэтакъыми
убэтакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыубэтащэрэт
уубэтащэрэт
убэтащэрэт
дыубэтащэрэт
фыубэтащэрэт
убэтащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыубэтащэрэт
умыубэтащэрэт
мыубэтащэрэт
дымыубэтащэрэт
фымыубэтащэрэт
мыубэтащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнщ
уубэтагъэнщ
убэтагъэнщ
дыубэтагъэнщ
фыубэтагъэнщ
убэтагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнкъым
уубэтагъэнкъым
убэтагъэнкъым
дыубэтагъэнкъым
фыубэтагъэнкъым
убэтагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнт
уубэтагъэнт
убэтагъэнт
дыубэтагъэнт
фыубэтагъэнт
убэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнтэкъым
уубэтагъэнтэкъым
убэтагъэнтэкъым
дыубэтагъэнтэкъым
фыубэтагъэнтэкъым
убэтагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыубэтагъэн
уубэтагъэн
убэтагъэн
дыубэтагъэн
фыубэтагъэн
убэтагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнкъэ
уубэтагъэнкъэ
убэтагъэнкъэ
дыубэтагъэнкъэ
фыубэтагъэнкъэ
убэтагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнт
уубэтагъэнт
убэтагъэнт
дыубэтагъэнт
фыубэтагъэнт
убэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнтэкъэ
уубэтагъэнтэкъэ
убэтагъэнтэкъэ
дыубэтагъэнтэкъэ
фыубэтагъэнтэкъэ
убэтагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнущ
уубэтагъэнущ
убэтагъэнущ
дыубэтагъэнущ
фыубэтагъэнущ
убэтагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнукъым
уубэтагъэнукъым
убэтагъэнукъым
дыубэтагъэнукъым
фыубэтагъэнукъым
убэтагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнут
уубэтагъэнут
убэтагъэнут
дыубэтагъэнут
фыубэтагъэнут
убэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнутэкъым
уубэтагъэнутэкъым
убэтагъэнутэкъым
дыубэтагъэнутэкъым
фыубэтагъэнутэкъым
убэтагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыубэтагъэну
уубэтагъэну
убэтагъэну
дыубэтагъэну
фыубэтагъэну
убэтагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнукъэ
уубэтагъэнукъэ
убэтагъэнукъэ
дыубэтагъэнукъэ
фыубэтагъэнукъэ
убэтагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнут
уубэтагъэнут
убэтагъэнут
дыубэтагъэнут
фыубэтагъэнут
убэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыубэтагъэнутэкъэ
уубэтагъэнутэкъэ
убэтагъэнутэкъэ
дыубэтагъэнутэкъэ
фыубэтагъэнутэкъэ
убэтагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыубатэ
уубатэ
убатэ
дыубатэ
фыубатэ
убатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыубатэ
умыубатэ
мыубатэ
дымыубатэ
фымыубатэ
мыубатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыубэта
уубэта
убэта
дыубэта
фыубэта
убэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыубэта
умыубэта
мыубэта
дымыубэта
фымыубэта
мыубэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыубэтэгъа
уубэтэгъа
убэтэгъа
дыубэтэгъа
фыубэтэгъа
убэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыубэтэгъа
умыубэтэгъа
мыубэтэгъа
дымыубэтэгъа
фымыубэтэгъа
мыубэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыубэтэн
уубэтэн
убэтэн
дыубэтэн
фыубэтэн
убэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыубэтэн
умыубэтэн
мыубэтэн
дымыубэтэн
фымыубэтэн
мыубэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыубэтэну
уубэтэну
убэтэну
дыубэтэну
фыубэтэну
убэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыубэтэну
умыубэтэну
мыубэтэну
дымыубэтэну
фымыубэтэну
мыубэтэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыубатэ
узэрыубатэ
зэрыубатэ
дызэрыубатэ
фызэрыубатэ
зэрыубатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыубатэ
узэрымыубатэ
зэрымыубатэ
дызэрымыубатэ
фызэрымыубатэ
мызэрыубатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыубэта
узэрыубэта
зэрыубэта
дызэрыубэта
фызэрыубэта
зэрыубэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыубэта
узэрымыубэта
зэрымыубэта
дызэрымыубэта
фызэрымыубэта
зэрымыубэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыубэтэгъа
узэрыубэтэгъа
зэрыубэтэгъа
дызэрыубэтэгъа
фызэрыубэтэгъа
зэрыубэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыубэтэгъа
узэрымыубэтэгъа
зэрымыубэтэгъа
дызэрымыубэтэгъа
фызэрымыубэтэгъа
зэрымыубэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыубэтэн
узэрыубэтэн
зэрыубэтэн
дызэрыубэтэн
фызэрыубэтэн
зэрыубэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыубэтэн
узэрымыубэтэн
зэрымыубэтэн
дызэрымыубэтэн
фызэрымыубэтэн
зэрымыубэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыубэтэну
узэрыубэтэну
зэрыубэтэну
дызэрыубэтэну
фызэрыубэтэну
зэрыубэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыубэтэну
узэрымыубэтэну
зэрымыубэтэну
дызэрымыубэтэну
фызэрымыубэтэну
зэрымыубэтэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыубатэ
ущыубатэ
щыубатэ
дыщыубатэ
фыщыубатэ
щыубатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыубатэ
ущымыубатэ
щымыубатэ
дыщымыубатэ
фыщымыубатэ
щымыубатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыубэта
ущыубэта
щыубэта
дыщыубэта
фыщыубэта
щыубэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыубэта
ущымыубэта
щымыубэта
дыщымыубэта
фыщымыубэта
щымыубэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыубэтэгъа
ущыубэтэгъа
щыубэтэгъа
дыщыубэтэгъа
фыщыубэтэгъа
щыубэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыубэтэгъа
ущымыубэтэгъа
щымыубэтэгъа
дыщымыубэтэгъа
фыщымыубэтэгъа
щымыубэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыубэтэн
ущыубэтэн
щыубэтэн
дыщыубэтэн
фыщыубэтэн
щыубэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыубэтэн
ущымыубэтэн
щымыубэтэн
дыщымыубэтэн
фыщымыубэтэн
щымыубэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыубэтэну
ущыубэтэну
щыубэтэну
дыщыубэтэну
фыщыубэтэну
щыубэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыубэтэну
ущымыубэтэну
щымыубэтэну
дыщымыубэтэну
фыщымыубэтэну
щымыубэтэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэубатэ
уздэубатэ
здэубатэ
дыздэубатэ
фыздэубатэ
здэубатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыубатэ
уздэмыубатэ
здэмыубатэ
дыздэмыубатэ
фыздэмыубатэ
здэмыубатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэубэта
уздэубэта
здэубэта
дыздэубэта
фыздэубэта
здэубэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыубэта
уздэмыубэта
здэмыубэта
дыздэмыубэта
фыздэмыубэта
здэмыубэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэубэтэгъа
уздэубэтэгъа
здэубэтэгъа
дыздэубэтэгъа
фыздэубэтэгъа
здэубэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыубэтэгъа
уздэмыубэтэгъа
здэмыубэтэгъа
дыздэмыубэтэгъа
фыздэмыубэтэгъа
здэмыубэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэубэтэн
уздэубэтэн
здэубэтэн
дыздэубэтэн
фыздэубэтэн
здэубэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыубэтэн
уздэмыубэтэн
здэмыубэтэн
дыздэмыубэтэн
фыздэмыубэтэн
здэмыубэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэубэтэну
уздэубэтэну
здэубэтэну
дыздэубэтэну
фыздэубэтэну
здэубэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыубэтэну
уздэмыубэтэну
здэмыубэтэну
дыздэмыубэтэну
фыздэмыубэтэну
здэмыубэтэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэубатэ
ущӀэубатэ
щӀэубатэ
дыщӀэубатэ
фыщӀэубатэ
щӀэубатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыубатэ
ущӀэмыубатэ
щӀэмыубатэ
дыщӀэмыубатэ
фыщӀэмыубатэ
щӀэмыубатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэубэта
ущӀэубэта
щӀэубэта
дыщӀэубэта
фыщӀэубэта
щӀэубэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыубэта
ущӀэмыубэта
щӀэмыубэта
дыщӀэмыубэта
фыщӀэмыубэта
щӀэмыубэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэубэтэгъа
ущӀэубэтэгъа
щӀэубэтэгъа
дыщӀэубэтэгъа
фыщӀэубэтэгъа
щӀэубэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыубэтэгъа
ущӀэмыубэтэгъа
щӀэмыубэтэгъа
дыщӀэмыубэтэгъа
фыщӀэмыубэтэгъа
щӀэмыубэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэубэтэн
ущӀэубэтэн
щӀэубэтэн
дыщӀэубэтэн
фыщӀэубэтэн
щӀэубэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыубэтэн
ущӀэмыубэтэн
щӀэмыубэтэн
дыщӀэмыубэтэн
фыщӀэмыубэтэн
щӀэмыубэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэубэтэну
ущӀэубэтэну
щӀэубэтэну
дыщӀэубэтэну
фыщӀэубэтэну
щӀэубэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыубэтэну
ущӀэмыубэтэну
щӀэмыубэтэну
дыщӀэмыубэтэну
фыщӀэмыубэтэну
щӀэмыубэтэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыубатэу
уубатэу
убатэу
дыубатэу
фыубатэу
убатэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыубатэу
умыубатэу
мыубатэу
дымыубатэу
фымыубатэу
мыубатэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыубэтауэ
уубэтауэ
убэтауэ
дыубэтауэ
фыубэтауэ
убэтауэ / убэта(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыубэтауэ
умыубэтауэ
мыубэтауэ
дымыубэтауэ
фымыубэтауэ
мыубэтауэ(хэ) / мыубэта(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыубатэурэ
уубатэурэ
убатэурэ
дыубатэурэ
фыубатэурэ
убатэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыубатэурэ
умыубатэурэ
мыубатэурэ
дымыубатэурэ
фымыубатэурэ
мыубатэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[убат]э
[убат]эр
--
[убат]эхэр
Эргативнэ:
[убат]э
[убат]эм
--
[убат]эхэм
Послеложнэ:
[убат]экӀэ
[убат]эмкӀэ
[убат]эхэкӀэ
[убат]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[убат]эуэ
[убат]эрауэ
[убат]эхэу
[убат]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[убэт]а
[убэт]ар
--
[убэт]ахэр
Эргативнэ:
[убэт]а
[убэт]ам
--
[убэт]ахэм
Послеложнэ:
[убэт]акӀэ
[убэт]амкӀэ
[убэт]ахэкӀэ
[убэт]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[убэт]ауэ
[убэт]арауэ
[убэт]ахэу
[убэт]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[убэт]эн
[убэт]эныр
--
[убэт]энхэр
Эргативнэ:
[убэт]эн
[убэт]эным
--
[убэт]энхэм
Послеложнэ:
[убэт]энкӀэ
[убэт]энымкӀэ
[убэт]энхэкӀэ
[убэт]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[убэт]эну
[убэт]энырауэ
[убэт]энхэу
[убэт]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[убэт]эну
[убэт]энур
--
[убэт]энухэр
Эргативнэ:
[убэт]эну
[убэт]энум
--
[убэт]энухэм
Послеложнэ:
[убэт]энукӀэ
[убэт]энумкӀэ
[убэт]энухэкӀэ
[убэт]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[убэт]энууэ
[убэт]энурауэ
[убэт]энухэу
[убэт]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Мыарэзыныгъэ псалъэмакъ къэӀэтын, гум иримыхь гуэрхэм ябэну пэувын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
убэтэн: rebel, revolt, riot, rise up
УРЫСЫБЗЭ
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.