Wt/kbd/ткӏий

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > ткӏий

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [tʹtʹʂi:j]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [ткӀий]

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: ткӀий ткӀийр -- ткӀийхэр
Эргативнэ: ткӀий ткӀийм -- ткӀийхэм
Послеложнэ: ткӀийкӀэ ткӀиймкӀэ ткӀийхэкӀэ ткӀийхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: ткӀийуэ ткӀийрауэ ткӀийхэу ткӀийхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Къэбгъэша е пкъуза нэужькӀэ зэрыщытам хуэдэу псынщӀэ дыдэу хъуж.
  2. ГуащӀэ, пхъашэ, хабзэ быдэм тет.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Дыгъэ гуащӀэм пигъэгъукӀа, цыпхыдзэм ещхьу ткӀий хъуа жэпкъхэр вакъэ гъуанэм пхыжурэ [лӀыжьымрэ фызыжьымрэ] я лъэгур иупщӀатэрти, я щхьэр къамыӀэту сакъыпэурэ къэкӀуэжахэщ. ЩакӀуэ Талъостэн

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Пружинэ ткӀий.
  • ЦӀыху ткӀий.
  • Унафэ ткӀий.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • ткӏий: 1. resilient, elastic, flexible 2. harsh, hard, unyielding
  • Пружинэ ткӀий: elastic spring
  • ЦӀыху ткӀий: a hard, unyielding man
  • Унафэ ткӀий: a harsh order
УРЫСЫБЗЭ
  • ткӏий: 1. упругий 2. суровый, твёрдый, непреклонный
  • Пружинэ ткӀий: упругая пружина
  • ЦӀыху ткӀий: твердый, непреклонный человек
  • Унафэ ткӀий: суровый приказ или распоряжение

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.