АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "телъхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
телъхьэн
щымыӀэныгъэ:
темылъхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
теслъхьэн
теплъхьэн
трилъхьэн
тетлъхьэн
тефлъхьэн
тралъхьэн
щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэн
тумылъхьэн
тримылъхьэн
тедмылъхьэн
тевмылъхьэн
трамылъхьэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
телъхьэ!
тефлъхьэ!
щымыӀэныгъэ:
тумылъхьэ!
тевмылъхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сытрелъхьэ
утрелъхьэ
трырелъхьэ
дытрелъхьэ
фытрелъхьэ
трырелъхьэ
щымыӀэныгъэ:
сытремылъхьэ
утремылъхьэ
трыремылъхьэ
дытремылъхьэ
фытремылъхьэ
трыремылъхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
тызолъхьэ(р)
тыболъхьэ(р)
трелъхьэ(р)
тыдолъхьэ(р)
тыволъхьэ(р)
тралъхьэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэркъым
теплъхьэркъым
трилъхьэркъым
тетлъхьэркъым
тефлъхьэркъым
тралъхьэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьэ(р)т
теплъхьэ(р)т
трилъхьэ(р)т
тетлъхьэ(р)т
тефлъхьэ(р)т
тралъхьэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэ(р)тэкъым
теплъхьэ(р)тэкъым
трилъхьэ(р)тэкъым
тетлъхьэ(р)тэкъым
тефлъхьэ(р)тэкъым
тралъхьэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьащ
теплъхьащ
трилъхьащ
тетлъхьащ
тефлъхьащ
тралъхьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
теслъхьакъым
теплъхьакъым
трилъхьакъым
тетлъхьакъым
тефлъхьакъым
тралъхьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьат
теплъхьат
трилъхьат
тетлъхьат
тефлъхьат
тралъхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
теслъхьатэкъым
теплъхьатэкъым
трилъхьатэкъым
тетлъхьатэкъым
тетлъхьатэкъым
тралъхьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэгъащ
теплъхьэгъащ
трилъхьэгъащ
тетлъхьэгъащ
тефлъхьэгъащ
тралъхьэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэгъакъым
теплъхьэгъакъым
трилъхьэгъакъым
тетлъхьэгъакъым
тефлъхьэгъакъым
тралъхьэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэгъат
теплъхьэгъат
трилъхьэгъат
тетлъхьэгъат
тефлъхьэгъат
тралъхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэгъатэкъым
теплъхьэгъатэкъым
трилъхьэгъатэкъым
тетлъхьэгъатэкъым
тефлъхьэгъатэкъым
тралъхьэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
теслъхьэщ
теплъхьэщ
трилъхьэщ
тетлъхьэщ
тефлъхьэщ
тралъхьэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэкъым
теплъхьэкъым
трилъхьэкъым
тетлъхьэкъым
тефлъхьэкъым
тралъхьэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
теслъхьэт
теплъхьэт
трилъхьэт
тетлъхьэт
тефлъхьэт
тралъхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэтэкъым
теплъхьэтэкъым
трилъхьэтэкъым
тетлъхьэтэкъым
тефлъхьэтэкъым
тралъхьэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнщ
теплъхьэнщ
трилъхьэнщ
тетлъхьэнщ
тефлъхьэнщ
тралъхьэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэнкъым
теплъхьэнкъым
трилъхьэнкъым
тетлъхьэнкъым
тефлъхьэнкъым
тралъхьэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнущ
теплъхьэнущ
трилъхьэнущ
тетлъхьэнущ
тефлъхьэнущ
тралъхьэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэнукъым
теплъхьэнукъым
трилъхьэнукъым
тетлъхьэнукъым
тефлъхьэнукъым
тралъхьэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэрэ
теплъхьэрэ
трилъхьэрэ
тетлъхьэрэ
тефлъхьэрэ
тралъхьэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэркъэ
теплъхьэркъэ
трилъхьэркъэ
тетлъхьэркъэ
тефлъхьэркъэ
тралъхьэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьэ(р)т
теплъхьэ(р)т
трилъхьэ(р)т
тетлъхьэ(р)т
тефлъхьэ(р)т
тралъхьэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэ(р)тэкъэ
теплъхьэ(р)тэкъэ
трилъхьэ(р)тэкъэ
тетлъхьэ(р)тэкъэ
тефлъхьэ(р)тэкъэ
тралъхьэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьа
теплъхьа
трилъхьа
тетлъхьа
тефлъхьа
тралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
теслъхьакъэ
теплъхьакъэ
трилъхьакъэ
тетлъхьакъэ
тефлъхьакъэ
тралъхьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьат
теплъхьат
трилъхьат
тетлъхьат
тефлъхьат
тралъхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
теслъхьатэкъэ
теплъхьатэкъэ
трилъхьатэкъэ
тетлъхьатэкъэ
тефлъхьатэкъэ
тралъхьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэгъа
теплъхьэгъа
трилъхьэгъа
тетлъхьэгъа
тефлъхьэгъа
тралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэгъакъэ
теплъхьэгъакъэ
трилъхьэгъакъэ
тетлъхьэгъакъэ
тефлъхьэгъакъэ
тралъхьэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэгъат
теплъхьэгъат
трилъхьэгъат
тетлъхьэгъат
тефлъхьэгъат
тралъхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэгъатэкъэ
теплъхьэгъатэкъэ
трилъхьэгъатэкъэ
тетлъхьэгъатэкъэ
тефлъхьэгъатэкъэ
тралъхьэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
теслъхьэ
теплъхьэ
трилъхьэ
тетлъхьэ
тефлъхьэ
тралъхьэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэкъэ
теплъхьэкъэ
трилъхьэкъэ
тетлъхьэкъэ
тефлъхьэкъэ
тралъхьэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
теслъхьэт
теплъхьэт
трилъхьэт
тетлъхьэт
тефлъхьэт
тралъхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэтэкъэ
теплъхьэтэкъэ
трилъхьэтэкъэ
тетлъхьэтэкъэ
тефлъхьэтэкъэ
тралъхьэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэн
теплъхьэн
трилъхьэн
тетлъхьэн
тефлъхьэн
тралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэнкъэ
теплъхьэнкъэ
трилъхьэнкъэ
тетлъхьэнкъэ
тефлъхьэнкъэ
тралъхьэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэну
теплъхьэну
трилъхьэну
тетлъхьэну
тефлъхьэну
тралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэнукъэ
теплъхьэнукъэ
трилъхьэнукъэ
тетлъхьэнукъэ
тефлъхьэнукъэ
тралъхьэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэмэ
теплъхьэмэ
трилъхьэмэ
тетлъхьэмэ
тефлъхьэмэ
тралъхьэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэмэ
тумылъхьэмэ
тримылъхьэмэ
тедмылъхьэмэ
тевмылъхьэмэ
трамылъхьэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьамэ
теплъхьамэ
трилъхьамэ
тетлъхьамэ
тефлъхьамэ
тралъхьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьамэ
тумылъхьамэ
тримылъхьамэ
тедмылъхьамэ
тевмылъхьамэ
трамылъхьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
теслъхьэгъамэ
теплъхьэгъамэ
трилъхьэгъамэ
тетлъхьэгъамэ
тефлъхьэгъамэ
тралъхьэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэгъамэ
тумылъхьэгъамэ
тримылъхьэгъамэ
тедмылъхьэгъамэ
тевмылъхьэгъамэ
трамылъхьэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнмэ
теплъхьэнмэ
трилъхьэнмэ
тетлъхьэнмэ
тефлъхьэнмэ
тралъхьэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэнмэ
тумылъхьэнмэ
тримылъхьэнмэ
тедмылъхьэнмэ
тевмылъхьэнмэ
трамылъхьэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнумэ
теплъхьэнумэ
трилъхьэнумэ
тетлъхьэнумэ
тефлъхьэнумэ
тралъхьэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэнумэ
тумылъхьэнумэ
тримылъхьэнумэ
тедмылъхьэнумэ
тевмылъхьэнумэ
трамылъхьэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэтэмэ
теплъхьэтэмэ
трилъхьэтэмэ
тетлъхьэтэмэ
тефлъхьэтэмэ
тралъхьэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэтэмэ
тумылъхьэтэмэ
тримылъхьэтэмэ
тедмылъхьэтэмэ
тевмылъхьэтэмэ
трамылъхьэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьатэмэ
теплъхьатэмэ
трилъхьатэмэ
тетлъхьатэмэ
тефлъхьатэмэ
тралъхьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьатэмэ
тумылъхьатэмэ
тримылъхьатэмэ
тедмылъхьатэмэ
тевмылъхьатэмэ
трамылъхьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
теслъхьэгъатэмэ
теплъхьэгъатэмэ
трилъхьэгъатэмэ
тетлъхьэгъатэмэ
тефлъхьэгъатэмэ
тралъхьэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэгъатэмэ
тумылъхьэгъатэмэ
тримылъхьэгъатэмэ
тедмылъхьэгъатэмэ
тевмылъхьэгъатэмэ
трамылъхьэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнтэмэ
теплъхьэнтэмэ
трилъхьэнтэмэ
тетлъхьэнтэмэ
тефлъхьэнтэмэ
тралъхьэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэнтэмэ
тумылъхьэнтэмэ
тримылъхьэнтэмэ
тедмылъхьэнтэмэ
тевмылъхьэнтэмэ
трамылъхьэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнутэмэ
теплъхьэнутэмэ
трилъхьэнутэмэ
тетлъхьэнутэмэ
тефлъхьэнутэмэ
тралъхьэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэнутэмэ
тумылъхьэнутэмэ
тримылъхьэнутэмэ
тедмылъхьэнутэмэ
тевмылъхьэнутэмэ
трамылъхьэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнт
теплъхьэнт
трилъхьэнт
тетлъхьэнт
тефлъхьэнт
тралъхьэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэнтэкъым
теплъхьэнтэкъым
трилъхьэнтэкъым
тетлъхьэнтэкъым
тефлъхьэнтэкъым
тралъхьэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнут
теплъхьэнут
трилъхьэнут
тетлъхьэнут
тефлъхьэнут
тралъхьэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
теслъхьэнутэкъым
теплъхьэнутэкъым
трилъхьэнутэкъым
тетлъхьэнутэкъым
тефлъхьэнутэкъым
тралъхьэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэми
теплъхьэми
трилъхьэми
тетлъхьэми
тефлъхьэми
тралъхьэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэми
тумылъхьэми
тримылъхьэми
тедмылъхьэми
тевмылъхьэми
трамылъхьэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьами
теплъхьами
трилъхьами
тетлъхьами
тефлъхьами
тралъхьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьами
тумылъхьами
тримылъхьами
тедмылъхьами
тевмылъхьами
трамылъхьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
теслъхьэгъами
теплъхьэгъами
трилъхьэгъами
тетлъхьэгъами
тефлъхьэгъами
тралъхьэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэгъами
тумылъхьэгъами
тримылъхьэгъами
тедмылъхьэгъами
тевмылъхьэгъами
трамылъхьэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнми
теплъхьэнми
трилъхьэнми
тетлъхьэнми
тефлъхьэнми
тралъхьэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэнми
тумылъхьэнми
тримылъхьэнми
тедмылъхьэнми
тевмылъхьэнми
трамылъхьэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнуми
теплъхьэнуми
трилъхьэнуми
тетлъхьэнуми
тефлъхьэнуми
тралъхьэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэнуми
тумылъхьэнуми
тримылъхьэнуми
тедмылъхьэнуми
тевмылъхьэнуми
трамылъхьэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэтэми
теплъхьэтэми
трилъхьэтэми
тетлъхьэтэми
тефлъхьэтэми
тралъхьэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэтэми
тумылъхьэтэми
тримылъхьэтэми
тедмылъхьэтэми
тевмылъхьэтэми
трамылъхьэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
теслъхьатэми
теплъхьатэми
трилъхьатэми
тетлъхьатэми
тефлъхьатэми
тралъхьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьатэми
тумылъхьатэми
тримылъхьатэми
тедмылъхьатэми
тевмылъхьатэми
трамылъхьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
теслъхьэгъатэми
теплъхьэгъатэми
трилъхьэгъатэми
тетлъхьэгъатэми
тефлъхьэгъатэми
тралъхьэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэгъатэми
тумылъхьэгъатэми
тримылъхьэгъатэми
тедмылъхьэгъатэми
тевмылъхьэгъатэми
трамылъхьэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнтэми
теплъхьэнтэми
трилъхьэнтэми
тетлъхьэнтэми
тефлъхьэнтэми
тралъхьэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэнтэми
тумылъхьэнтэми
тримылъхьэнтэми
тедмылъхьэнтэми
тевмылъхьэнтэми
трамылъхьэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
теслъхьэнутэми
теплъхьэнутэми
трилъхьэнутэми
тетлъхьэнутэми
тефлъхьэнутэми
тралъхьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьэнутэми
тумылъхьэнутэми
тримылъхьэнутэми
тедмылъхьэнутэми
тевмылъхьэнутэми
трамылъхьэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
теслъхьаи
теплъхьаи
трилъхьаи
тетлъхьаи
тефлъхьаи
тралъхьаи
щымыӀэныгъэ:
теслъхьакъыми
теплъхьакъыми
трилъхьакъыми
тетлъхьакъыми
тефлъхьакъыми
тралъхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
теслъхьащэрэт
теплъхьащэрэт
трилъхьащэрэт
тетлъхьащэрэт
тефлъхьащэрэт
тралъхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
тезмылъхьащэрэт
тумылъхьащэрэт
тримылъхьащэрэт
тедмылъхьащэрэт
тевмылъхьащэрэт
трамылъхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнщ
теплъхьагъэнщ
трилъхьагъэнщ
тетлъхьагъэнщ
тефлъхьагъэнщ
тралъхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнкъым
теплъхьагъэнкъым
трилъхьагъэнкъым
тетлъхьагъэнкъым
тефлъхьагъэнкъым
тралъхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнт
теплъхьагъэнт
трилъхьагъэнт
тетлъхьагъэнт
тефлъхьагъэнт
тралъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнтэкъым
теплъхьагъэнтэкъым
трилъхьагъэнтэкъым
тетлъхьагъэнтэкъым
тефлъхьагъэнтэкъым
тралъхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
теслъхьагъэн
теплъхьагъэн
трилъхьагъэн
тетлъхьагъэн
тефлъхьагъэн
тралъхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнкъэ
теплъхьагъэнкъэ
трилъхьагъэнкъэ
тетлъхьагъэнкъэ
тефлъхьагъэнкъэ
тралъхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнт
теплъхьагъэнт
трилъхьагъэнт
тетлъхьагъэнт
тефлъхьагъэнт
тралъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнтэкъэ
теплъхьагъэнтэкъэ
трилъхьагъэнтэкъэ
тетлъхьагъэнтэкъэ
тефлъхьагъэнтэкъэ
тралъхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнущ
теплъхьагъэнущ
трилъхьагъэнущ
тетлъхьагъэнущ
тефлъхьагъэнущ
тралъхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнукъым
теплъхьагъэнукъым
трилъхьагъэнукъым
тетлъхьагъэнукъым
тефлъхьагъэнукъым
тралъхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнут
теплъхьагъэнут
трилъхьагъэнут
тетлъхьагъэнут
тефлъхьагъэнут
тралъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнутэкъым
теплъхьагъэнутэкъым
трилъхьагъэнутэкъым
тетлъхьагъэнутэкъым
тефлъхьагъэнутэкъым
тралъхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
теслъхьагъэну
теплъхьагъэну
трилъхьагъэну
тетлъхьагъэну
тефлъхьагъэну
тралъхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнукъэ
теплъхьагъэнукъэ
трилъхьагъэнукъэ
тетлъхьагъэнукъэ
тефлъхьагъэнукъэ
тралъхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнут
теплъхьагъэнут
трилъхьагъэнут
тетлъхьагъэнут
тефлъхьагъэнут
тралъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
теслъхьагъэнутэкъэ
теплъхьагъэнутэкъэ
трилъхьагъэнутэкъэ
тетлъхьагъэнутэкъэ
тефлъхьагъэнутэкъэ
тралъхьагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
тезылъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
тезымылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
тезылъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
тезымылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
тезылъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
тезымылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
тезылъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
тезымылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
тезылъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
тезымылъхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
теслъхьэ
теплъхьэ
трилъхьэ
тетлъхьэ
тефлъхьэ
тралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
тезмылъхьэ
тумылъхьэ
тримылъхьэ
тедмылъхьэ
тевмылъхьэ
трамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
теслъхьа
теплъхьа
трилъхьа
тетлъхьа
тефлъхьа
тралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
тезмылъхьа
тумылъхьа
тримылъхьа
тедмылъхьа
тевмылъхьа
трамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
теслъхьэгъа
теплъхьэгъа
трилъхьэгъа
тетлъхьэгъа
тефлъхьэгъа
тралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
тезмылъхьэгъа
тумылъхьэгъа
тримылъхьэгъа
тедмылъхьэгъа
тевмылъхьэгъа
трамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
теслъхьэн
теплъхьэн
трилъхьэн
тетлъхьэн
тефлъхьэн
тралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
тезмылъхьэн
тумылъхьэн
тримылъхьэн
тедмылъхьэн
тевмылъхьэн
трамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
теслъхьэну
теплъхьэну
трилъхьэну
тетлъхьэну
тефлъхьэну
тралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
тезмылъхьэну
тумылъхьэну
тримылъхьэну
тедмылъхьэну
тевмылъхьэну
трамылъхьэну
Зэлэжь (объектэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
телъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
темылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
телъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
темылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
телъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
темылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
телъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
темылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
телъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
темылъхьэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрытеслъхьэ
зэрытеплъхьэ
зэрытрилъхьэ
зэрытетлъхьэ
зэрытефлъхьэ
зэрытралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрытезмылъхьэ
зэрытумылъхьэ
зэрытримылъхьэ
зэрытедмылъхьэ
зэрытевмылъхьэ
зэрытрамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрытеслъхьа
зэрытеплъхьа
зэрытрилъхьа
зэрытетлъхьа
зэрытефлъхьа
зэрытралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрытезмылъхьа
зэрытумылъхьа
зэрытримылъхьа
зэрытедмылъхьа
зэрытевмылъхьа
зэрытрамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрытеслъхьэгъа
зэрытеплъхьэгъа
зэрытрилъхьэгъа
зэрытетлъхьэгъа
зэрытефлъхьэгъа
зэрытралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрытезмылъхьэгъа
зэрытумылъхьэгъа
зэрытримылъхьэгъа
зэрытедмылъхьэгъа
зэрытевмылъхьэгъа
зэрытрамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрытеслъхьэн
зэрытеплъхьэн
зэрытрилъхьэн
зэрытетлъхьэн
зэрытефлъхьэн
зэрытралъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрытезмылъхьэн
зэрытумылъхьэн
зэрытримылъхьэн
зэрытедмылъхьэн
зэрытевмылъхьэн
зэрытрамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрытеслъхьэну
зэрытеплъхьэну
зэрытрилъхьэну
зэрытетлъхьэну
зэрытефлъхьэну
зэрытралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрытезмылъхьэну
зэрытумылъхьэну
зэрытримылъхьэну
зэрытедмылъхьэну
зэрытевмылъхьэну
зэрытрамылъхьэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щытеслъхьэ
щытеплъхьэ
щытрилъхьэ
щытетлъхьэ
щытефлъхьэ
щытралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щытезмылъхьэ
щытумылъхьэ
щытримылъхьэ
щытедмылъхьэ
щытевмылъхьэ
щытрамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щытеслъхьа
щытеплъхьа
щытрилъхьа
щытетлъхьа
щытефлъхьа
щытралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щытезмылъхьа
щытумылъхьа
щытримылъхьа
щытедмылъхьа
щытевмылъхьа
щытрамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щытеслъхьэгъа
щытеплъхьэгъа
щытрилъхьэгъа
щытетлъхьэгъа
щытефлъхьэгъа
щытралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щытезмылъхьэгъа
щытумылъхьэгъа
щытримылъхьэгъа
щытедмылъхьэгъа
щытевмылъхьэгъа
щытрамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щытеслъхьэн
щытеплъхьэн
щытрилъхьэн
щытетлъхьэн
щытефлъхьэн
щытралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щытезмылъхьэн
щытумылъхьэн
щытримылъхьэн
щытедмылъхьэн
щытевмылъхьэн
щытрамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щытеслъхьэну
щытеплъхьэну
щытрилъхьэну
щытетлъхьэну
щытефлъхьэну
щытралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щытезмылъхьэну
щытумылъхьэну
щытримылъхьэну
щытедмылъхьэну
щытевмылъхьэну
щытрамылъхьэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здытеслъхьэ
здытеплъхьэ
здытрилъхьэ
здытетлъхьэ
здытефлъхьэ
здытралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здытезмылъхьэ
здытумылъхьэ
здытримылъхьэ
здытедмылъхьэ
здытевмылъхьэ
здытрамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здытеслъхьа
здытеплъхьа
здытрилъхьа
здытетлъхьа
здытефлъхьа
здытралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здытезмылъхьа
здытумылъхьа
здытримылъхьа
здытедмылъхьа
здытевмылъхьа
здытрамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здытеслъхьэгъа
здытеплъхьэгъа
здытрилъхьэгъа
здытетлъхьэгъа
здытефлъхьэгъа
здытралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здытезмылъхьэгъа
здытумылъхьэгъа
здытримылъхьэгъа
здытедмылъхьэгъа
здытевмылъхьэгъа
здытрамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здытеслъхьэн
здытеплъхьэн
здытрилъхьэн
здытетлъхьэн
здытефлъхьэн
здытралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здытезмылъхьэн
здытумылъхьэн
здытримылъхьэн
здытедмылъхьэн
здытевмылъхьэн
здытрамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здытеслъхьэну
здытеплъхьэну
здытрилъхьэну
здытетлъхьэну
здытефлъхьэну
здытралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здытезмылъхьэну
здытумылъхьэну
здытримылъхьэну
здытедмылъхьэну
здытевмылъхьэну
здытрамылъхьэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀытеслъхьэ
щӀытеплъхьэ
щӀытрилъхьэ
щӀытетлъхьэ
щӀытефлъхьэ
щӀытралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀытезмылъхьэ
щӀытумылъхьэ
щӀытримылъхьэ
щӀытедмылъхьэ
щӀытевмылъхьэ
щӀытрамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀытеслъхьа
щӀытеплъхьа
щӀытрилъхьа
щӀытетлъхьа
щӀытефлъхьа
щӀытралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀытезмылъхьа
щӀытумылъхьа
щӀытримылъхьа
щӀытедмылъхьа
щӀытевмылъхьа
щӀытрамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀытеслъхьэгъа
щӀытеплъхьэгъа
щӀытрилъхьэгъа
щӀытетлъхьэгъа
щӀытефлъхьэгъа
щӀытралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀытезмылъхьэгъа
щӀытумылъхьэгъа
щӀытримылъхьэгъа
щӀытедмылъхьэгъа
щӀытевмылъхьэгъа
щӀытрамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀытеслъхьэн
щӀытеплъхьэн
щӀытрилъхьэн
щӀытетлъхьэн
щӀытефлъхьэн
щӀытралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀытезмылъхьэн
щӀытумылъхьэн
щӀытримылъхьэн
щӀытедмылъхьэн
щӀытевмылъхьэн
щӀытрамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀытеслъхьэну
щӀытеплъхьэну
щӀытрилъхьэну
щӀытетлъхьэну
щӀытефлъхьэну
щӀытралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀытезмылъхьэну
щӀытумылъхьэну
щӀытримылъхьэну
щӀытедмылъхьэну
щӀытевмылъхьэну
щӀытрамылъхьэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
теслъхьэу
теплъхьэу
трилъхьэу
тетлъхьэу
тефлъхьэу
тралъхьэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
тезмылъхьэу
тумылъхьэу
тримылъхьэу
тедмылъхьэу
тевмылъхьэу
трамылъхьэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
теслъхьауэ
теплъхьауэ
трилъхьауэ
тетлъхьауэ
тефлъхьауэ
тралъхьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
тезмылъхьауэ
тумылъхьауэ
тримылъхьауэ
тедмылъхьауэ
тевмылъхьауэ
трамылъхьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
теслъхьэурэ
теплъхьэурэ
трилъхьэурэ
тетлъхьэурэ
тефлъхьэурэ
тралъхьэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
тезмылъхьэурэ
тумылъхьэурэ
тримылъхьэурэ
тедмылъхьэурэ
тевмылъхьэурэ
трамылъхьэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ
--
утызолъхьэ
тызолъхьэ
--
фытызолъхьэ
тызолъхьэ(хэ)
уэ
сытыболъхьэ
--
тыболъхьэ
дытыболъхьэ
--
тыболъхьэ(хэ)
абы
сытрелъхьэ
утрелъхьэ
трелъхьэ
дытрелъхьэ
фытрелъхьэ
трелъхьэ(хэ)
дэ
--
утыдолъхьэ
тыдолъхьэ
--
фытыдолъхьэ
тыдолъхьэ(хэ)
фэ
сытыволъхьэ
--
тыволъхьэ
дытыволъхьэ
--
тыволъхьэ(хэ)
абыхэм
сытралъхьэ
утралъхьэ
тралъхьэ
дытралъхьэ
фытралъхьэ
тралъхьэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ
--
утеслъхьэрэ
теслъхьэрэ
--
фытеслъхьэрэ
теслъхьэ(хэ)рэ
уэ
сытеплъхьэрэ
--
теплъхьэрэ
дытеплъхьэрэ
--
теплъхьэ(хэ)рэ
абы
сытрилъхьэрэ
утрилъхьэрэ
трилъхьэрэ
дытрилъхьэрэ
фытрилъхьэрэ
трилъхьэ(хэ)рэ
дэ
--
утетлъхьэрэ
тетлъхьэрэ
--
фытетлъхьэрэ
тетлъхьэ(хэ)рэ
фэ
сытефлъхьэрэ
--
тефлъхьэрэ
дытефлъхьэрэ
--
тефлъхьэ(хэ)рэ
абыхэм
сытралъхьэрэ
утралъхьэрэ
тралъхьэрэ
дытралъхьэрэ
фытралъхьэрэ
тралъхьэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]э
[лъхь]эр
--
[лъхь]эхэр
Эргативнэ:
[лъхь]э
[лъхь]эм
--
[лъхь]эхэм
Послеложнэ:
[лъхь]экӀэ
[лъхь]эмкӀэ
[лъхь]эхэкӀэ
[лъхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]эуэ
[лъхь]эрауэ
[лъхь]эхэу
[лъхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]а
[лъхь]ар
--
[лъхь]ахэр
Эргативнэ:
[лъхь]а
[лъхь]ам
--
[лъхь]ахэм
Послеложнэ:
[лъхь]акӀэ
[лъхь]амкӀэ
[лъхь]ахэкӀэ
[лъхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]ауэ
[лъхь]арауэ
[лъхь]ахэу
[лъхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]эн
[лъхь]эныр
--
[лъхь]энхэр
Эргативнэ:
[лъхь]эн
[лъхь]эным
--
[лъхь]энхэм
Послеложнэ:
[лъхь]энкӀэ
[лъхь]энымкӀэ
[лъхь]энхэкӀэ
[лъхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энырауэ
[лъхь]энхэу
[лъхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энур
--
[лъхь]энухэр
Эргативнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энум
--
[лъхь]энухэм
Послеложнэ:
[лъхь]энукӀэ
[лъхь]энумкӀэ
[лъхь]энухэкӀэ
[лъхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]энууэ
[лъхь]энурауэ
[лъхь]энухэу
[лъхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и щӀыӀум, и щхьэфэм щыгъэтӀылъын.
ЩАПХЪЭХЭР
Ар анэм пӀэм игъэгъуэлъыжри и натӀэ фагъуэм напэӀэлъэщӀ псыф трилъхьащ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ , Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984
нап. 22
адыгэбзэ
урысыбзэ/русский
инджылыбзэ/English
Умар шым уанэ трелъхьэ .
Умар ставит седло на лошадь.
Wumar is putting a saddle on the horse.
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Щхьэр шхьэнтэм телъхьэн.
Дамэм телъхьэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
телъхьэн: put, place, lay, set sth on sb or sth
Щхьэр шхьэнтэм телъхьэн: place your head on the pillow
Дамэм телъхьэн: put on sb’s shoulder’s
УРЫСЫБЗЭ
телъхьэн: положить кого-что-л. на что-л.
Щхьэр шхьэнтэм телъхьэн: положить голову на подушку
Дамэм телъхьэн: положить на плечи
псалъафэ зэпыщӀахэр
ПцӀы телъхьэн
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: slander, libel sb
Урысыбзэ: оклеветать кого-л.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Теплъхьэр и хьэлъэщ
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: patient, uncomplaining
Урысыбзэ: терпеливый, безропотный.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
ЛутӀэ зеиншэ щӀалэ цӀыкӀущ.. Хэти ӀуэхутхьэбзащӀэ хуохъу.. Теплъхьэр и хьэлъэщ. КӀыщокъуэ Алим
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.