Wt/kbd/пӏэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > пӏэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [pʹɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [пӏ] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "пӏэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: пӏэн
щымыӀэныгъэ: мыпӏэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: спӏэн ппӏэн ипӏэн тпӏэн фпӏэн япӏэн
щымыӀэныгъэ: сымыпӏэн умыпӏэн имыпӏэн дымыпӏэн фымыпӏэн ямыпӏэн
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: пӏэ! фпӏэ!
щымыӀэныгъэ: умыпӏэ! фымыпӏэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: срепӏэ урепӏэ ирепӏэ дрепӏэ фрепӏэ ирепӏэ
щымыӀэныгъэ: сремыпӏэ уремыпӏэ иремыпӏэ дремыпӏэ фремыпӏэ иремыпӏэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: сопӏэ(р) уопӏэ(р) / бопӏэ(р) епӏэ(р) допӏэ(р) фопӏэ(р) япӏэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэркъым ппӏэркъым ипӏэркъым тпӏэркъым фпӏэркъым япӏэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: спӏэ(р)т ппӏэ(р)т ипӏэ(р)т тпӏэ(р)т фпӏэ(р)т япӏэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: спӏэ(р)тэкъым ппӏэ(р)тэкъым ипӏэ(р)тэкъым тпӏэ(р)тэкъым фпӏэ(р)тэкъым япӏэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: спӏащ ппӏащ ипӏащ тпӏащ фпӏащ япӏащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: спӏакъым ппӏакъым ипӏакъым тпӏакъым фпӏакъым япӏакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: спӏат ппӏат ипӏат тпӏат фпӏат япӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: спӏатэкъым ппӏатэкъым ипӏатэкъым тпӏатэкъым фпӏатэкъым япӏатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: спӏэгъащ ппӏэгъащ ипӏэгъащ тпӏэгъащ фпӏэгъащ япӏэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэгъакъым ппӏэгъакъым ипӏэгъакъым тпӏэгъакъым фпӏэгъакъым япӏэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: спӏэгъат ппӏэгъат ипӏэгъат тпӏэгъат фпӏэгъат япӏэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэгъатэкъым ппӏэгъатэкъым ипӏэгъатэкъым тпӏэгъатэкъым фпӏэгъатэкъым япӏэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: спӏэщ ппӏэщ ипӏэщ тпӏэщ фпӏэщ япӏэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: спӏэкъым ппӏэкъым ипӏэкъым тпӏэкъым фпӏэкъым япӏэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: спӏэт ппӏэт ипӏэт тпӏэт фпӏэт япӏэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: спӏэтэкъым ппӏэтэкъым ипӏэтэкъым тпӏэтэкъым фпӏэтэкъым япӏэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнщ ппӏэнщ ипӏэнщ тпӏэнщ фпӏэнщ япӏэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэнкъым ппӏэнкъым ипӏэнкъым тпӏэнкъым фпӏэнкъым япӏэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнущ ппӏэнущ ипӏэнущ тпӏэнущ фпӏэнущ япӏэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэнукъым ппӏэнукъым ипӏэнукъым тпӏэнукъым фпӏэнукъым япӏэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: спӏэрэ ппӏэрэ ипӏэрэ тпӏэрэ фпӏэрэ япӏэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэркъэ ппӏэркъэ ипӏэркъэ тпӏэркъэ фпӏэркъэ япӏэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: спӏэ(р)т ппӏэ(р)т ипӏэ(р)т тпӏэ(р)т фпӏэ(р)т япӏэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: спӏэ(р)тэкъэ ппӏэ(р)тэкъэ ипӏэ(р)тэкъэ тпӏэ(р)тэкъэ фпӏэ(р)тэкъэ япӏэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: спӏа ппӏа ипӏа тпӏа фпӏа япӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: спӏакъэ ппӏакъэ ипӏакъэ тпӏакъэ фпӏакъэ япӏакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: спӏат ппӏат ипӏат тпӏат фпӏат япӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: спӏатэкъэ ппӏатэкъэ ипӏатэкъэ тпӏатэкъэ фпӏатэкъэ япӏатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: спӏэгъа ппӏэгъа ипӏэгъа тпӏэгъа фпӏэгъа япӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэгъакъэ ппӏэгъакъэ ипӏэгъакъэ тпӏэгъакъэ фпӏэгъакъэ япӏэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: спӏэгъат ппӏэгъат ипӏэгъат тпӏэгъат фпӏэгъат япӏэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: спӏэгъатэкъэ ппӏэгъатэкъэ ипӏэгъатэкъэ тпӏэгъатэкъэ фпӏэгъатэкъэ япӏэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: спӏэ ппӏэ ипӏэ тпӏэ фпӏэ япӏэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: спӏэкъэ ппӏэкъэ ипӏэкъэ тпӏэкъэ фпӏэкъэ япӏэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: спӏэт ппӏэт ипӏэт тпӏэт фпӏэт япӏэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: спӏэтэкъэ ппӏэтэкъэ ипӏэтэкъэ тпӏэтэкъэ фпӏэтэкъэ япӏэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэн ппӏэн ипӏэн тпӏэн фпӏэн япӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэнкъэ ппӏэнкъэ ипӏэнкъэ тпӏэнкъэ фпӏэнкъэ япӏэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэну ппӏэну ипӏэну тпӏэну фпӏэну япӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэнукъэ ппӏэнукъэ ипӏэнукъэ тпӏэнукъэ фпӏэнукъэ япӏэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: спӏэмэ ппӏэмэ ипӏэмэ тпӏэмэ фпӏэмэ япӏэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэмэ умыпӏэмэ имыпӏэмэ дымыпӏэмэ фымыпӏэмэ ямыпӏэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: спӏамэ ппӏамэ ипӏамэ тпӏамэ фпӏамэ япӏамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏамэ умыпӏамэ имыпӏамэ дымыпӏамэ фымыпӏамэ ямыпӏамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: спӏэгъамэ ппӏэгъамэ ипӏэгъамэ тпӏэгъамэ фпӏэгъамэ япӏэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэгъамэ умыпӏэгъамэ имыпӏэгъамэ дымыпӏэгъамэ фымыпӏэгъамэ ямыпӏэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнмэ ппӏэнмэ ипӏэнмэ тпӏэнмэ фпӏэнмэ япӏэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнмэ умыпӏэнмэ имыпӏэнмэ дымыпӏэнмэ фымыпӏэнмэ ямыпӏэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнумэ ппӏэнумэ ипӏэнумэ тпӏэнумэ фпӏэнумэ япӏэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнумэ умыпӏэнумэ имыпӏэнумэ дымыпӏэнумэ фымыпӏэнумэ ямыпӏэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: спӏэтэмэ ппӏэтэмэ ипӏэтэмэ тпӏэтэмэ фпӏэтэмэ япӏэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэтэмэ умыпӏэтэмэ имыпӏэтэмэ дымыпӏэтэмэ фымыпӏэтэмэ ямыпӏэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: спӏатэмэ ппӏатэмэ ипӏатэмэ тпӏатэмэ фпӏатэмэ япӏатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏатэмэ умыпӏатэмэ имыпӏатэмэ дымыпӏатэмэ фымыпӏатэмэ ямыпӏатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: спӏэгъатэмэ ппӏэгъатэмэ ипӏэгъатэмэ тпӏэгъатэмэ фпӏэгъатэмэ япӏэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэгъатэмэ умыпӏэгъатэмэ имыпӏэгъатэмэ дымыпӏэгъатэмэ фымыпӏэгъатэмэ ямыпӏэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнтэмэ ппӏэнтэмэ ипӏэнтэмэ тпӏэнтэмэ фпӏэнтэмэ япӏэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнтэмэ умыпӏэнтэмэ имыпӏэнтэмэ дымыпӏэнтэмэ фымыпӏэнтэмэ ямыпӏэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнутэмэ ппӏэнутэмэ ипӏэнутэмэ тпӏэнутэмэ фпӏэнутэмэ япӏэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнутэмэ умыпӏэнутэмэ имыпӏэнутэмэ дымыпӏэнутэмэ фымыпӏэнутэмэ ямыпӏэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнт ппӏэнт ипӏэнт тпӏэнт фпӏэнт япӏэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэнтэкъым ппӏэнтэкъым ипӏэнтэкъым тпӏэнтэкъым фпӏэнтэкъым япӏэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнут ппӏэнут ипӏэнут тпӏэнут фпӏэнут япӏэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: спӏэнутэкъым ппӏэнутэкъым ипӏэнутэкъым тпӏэнутэкъым фпӏэнутэкъым япӏэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: спӏэми ппӏэми ипӏэми тпӏэми фпӏэми япӏэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэми умыпӏэми имыпӏэми дымыпӏэми фымыпӏэми ямыпӏэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: спӏами ппӏами ипӏами тпӏами фпӏами япӏами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏами умыпӏами имыпӏами дымыпӏами фымыпӏами ямыпӏами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: спӏэгъами ппӏэгъами ипӏэгъами тпӏэгъами фпӏэгъами япӏэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэгъами умыпӏэгъами имыпӏэгъами дымыпӏэгъами фымыпӏэгъами ямыпӏэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнми ппӏэнми ипӏэнми тпӏэнми фпӏэнми япӏэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнми умыпӏэнми имыпӏэнми дымыпӏэнми фымыпӏэнми ямыпӏэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнуми ппӏэнуми ипӏэнуми тпӏэнуми фпӏэнуми япӏэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнуми умыпӏэнуми имыпӏэнуми дымыпӏэнуми фымыпӏэнуми ямыпӏэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: спӏэтэми ппӏэтэми ипӏэтэми тпӏэтэми фпӏэтэми япӏэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэтэми умыпӏэтэми имыпӏэтэми дымыпӏэтэми фымыпӏэтэми ямыпӏэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: спӏатэми ппӏатэми ипӏатэми тпӏатэми фпӏатэми япӏатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏатэми умыпӏатэми имыпӏатэми дымыпӏатэми фымыпӏатэми ямыпӏатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: спӏэгъатэми ппӏэгъатэми ипӏэгъатэми тпӏэгъатэми фпӏэгъатэми япӏэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэгъатэми умыпӏэгъатэми имыпӏэгъатэми дымыпӏэгъатэми фымыпӏэгъатэми ямыпӏэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнтэми ппӏэнтэми ипӏэнтэми тпӏэнтэми фпӏэнтэми япӏэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнтэми умыпӏэнтэми имыпӏэнтэми дымыпӏэнтэми фымыпӏэнтэми ямыпӏэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: спӏэнутэми ппӏэнутэми ипӏэнутэми тпӏэнутэми фпӏэнутэми япӏэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнутэми умыпӏэнутэми имыпӏэнутэми дымыпӏэнутэми фымыпӏэнутэми ямыпӏэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: спӏаи ппӏаи ипӏаи тпӏаи фпӏаи япӏаи
щымыӀэныгъэ: сымыпӏаи умыпӏаи имыпӏаи дымыпӏаи фымыпӏаи ямыпӏаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: спӏащэрэт ппӏащэрэт ипӏащэрэт тпӏащэрэт фпӏащэрэт япӏащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыпӏащэрэт умыпӏащэрэт имыпӏащэрэт дымыпӏащэрэт фымыпӏащэрэт ямыпӏащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: спӏагъэнщ ппӏагъэнщ ипӏагъэнщ тпӏагъэнщ фпӏагъэнщ япӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: спӏагъэнкъым ппӏагъэнкъым ипӏагъэнкъым тпӏагъэнкъым фпӏагъэнкъым япӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: спӏагъэнт ппӏагъэнт ипӏагъэнт тпӏагъэнт фпӏагъэнт япӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: спӏагъэнтэкъым ппӏагъэнтэкъым ипӏагъэнтэкъым тпӏагъэнтэкъым фпӏагъэнтэкъым япӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: спӏагъэн ппӏагъэн ипӏагъэн тпӏагъэн фпӏагъэн япӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: спӏагъэнкъэ ппӏагъэнкъэ ипӏагъэнкъэ тпӏагъэнкъэ фпӏагъэнкъэ япӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: спӏагъэнт ппӏагъэнт ипӏагъэнт тпӏагъэнт фпӏагъэнт япӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: спӏагъэнтэкъэ ппӏагъэнтэкъэ ипӏагъэнтэкъэ тпӏагъэнтэкъэ фпӏагъэнтэкъэ япӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: спӏагъэнущ ппӏагъэнущ ипӏагъэнущ тпӏагъэнущ фпӏагъэнущ япӏагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: спӏагъэнукъым ппӏагъэнукъым ипӏагъэнукъым тпӏагъэнукъым фпӏагъэнукъым япӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: спӏагъэнут ппӏагъэнут ипӏагъэнут тпӏагъэнут фпӏагъэнут япӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: спӏагъэнутэкъым ппӏагъэнутэкъым ипӏагъэнутэкъым тпӏагъэнутэкъым фпӏагъэнутэкъым япӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: спӏагъэну ппӏагъэну ипӏагъэну тпӏагъэну фпӏагъэну япӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: спӏагъэнукъэ ппӏагъэнукъэ ипӏагъэнукъэ тпӏагъэнукъэ фпӏагъэнукъэ япӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: спӏагъэнут ппӏагъэнут ипӏагъэнут тпӏагъэнут фпӏагъэнут япӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: спӏагъэнутэкъэ ппӏагъэнутэкъэ ипӏагъэнутэкъэ тпӏагъэнутэкъэ фпӏагъэнутэкъэ япӏагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыпӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыпӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыпӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыпӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыпӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыпӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыпӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыпӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыпӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыпӏэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ спӏэ ппӏэ ипӏэ тпӏэ фпӏэ япӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэ умыпӏэ имыпӏэ дымыпӏэ фымыпӏэ ямыпӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ спӏа ппӏа ипӏа тпӏа фпӏа япӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏа умыпӏа имыпӏа дымыпӏа фымыпӏа ямыпӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ спӏэгъа ппӏэгъа ипӏэгъа тпӏэгъа фпӏэгъа япӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэгъа умыпӏэгъа имыпӏэгъа дымыпӏэгъа фымыпӏэгъа ямыпӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ спӏэн ппӏэн ипӏэн тпӏэн фпӏэн япӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэн умыпӏэн имыпӏэн дымыпӏэн фымыпӏэн ямыпӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ спӏэну ппӏэну ипӏэну тпӏэну фпӏэну япӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэну умыпӏэну имыпӏэну дымыпӏэну фымыпӏэну ямыпӏэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ пӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыпӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ пӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыпӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ пӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыпӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ пӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыпӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ пӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыпӏэну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрыспӏэ зэрыппӏэ зэрипӏэ зэрытпӏэ зэрыфпӏэ зэрапӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыпӏэ зэрумыпӏэ зэримыпӏэ зэрыдмыпӏэ зэрывмыпӏэ зэрамыпӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыспӏа зэрыппӏа зэрипӏа зэрытпӏа зэрыфпӏа зэрапӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыпӏа зэрумыпӏа зэримыпӏа зэрыдмыпӏа зэрывмыпӏа зэрамыпӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыспӏэгъа зэрыппӏэгъа зэрипӏэгъа зэрытпӏэгъа зэрыфпӏэгъа зэрапӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыпӏэгъа зэрумыпӏэгъа зэримыпӏэгъа зэрыдмыпӏэгъа зэрывмыпӏэгъа зэрамыпӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыспӏэн зэрыппӏэн зэрипӏэн зэрытпӏэн зэрыфпӏэн зэрапӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыпӏэн зэрумыпӏэн зэримыпӏэн зэрыдмыпӏэн зэрывмыпӏэн зэрамыпӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыспӏэну зэрыппӏэну зэрипӏэну зэрытпӏэну зэрыфпӏэну зэрапӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыпӏэну зэрумыпӏэну зэримыпӏэну зэрыдмыпӏэну зэрывмыпӏэну зэрамыпӏэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щыспӏэ щыппӏэ щипӏэ щытпӏэ щыфпӏэ щапӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыпӏэ щумыпӏэ щимыпӏэ щыдмыпӏэ щывмыпӏэ щамыпӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыспӏа щыппӏа щипӏа щытпӏа щыфпӏа щапӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыпӏа щумыпӏа щимыпӏа щыдмыпӏа щывмыпӏа щамыпӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыспӏэгъа щыппӏэгъа щипӏэгъа щытпӏэгъа щыфпӏэгъа щапӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыпӏэгъа щумыпӏэгъа щимыпӏэгъа щыдмыпӏэгъа щывмыпӏэгъа щамыпӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыспӏэн щыппӏэн щипӏэн щытпӏэн щыфпӏэн щапӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыпӏэн щумыпӏэн щимыпӏэн щыдмыпӏэн щывмыпӏэн щамыпӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыспӏэну щыппӏэну щипӏэну щытпӏэну щыфпӏэну щапӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыпӏэну щумыпӏэну щимыпӏэну щыдмыпӏэну щывмыпӏэну щамыпӏэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэспӏэ здэппӏэ здипӏэ здэтпӏэ здэфпӏэ здапӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыпӏэ здумыпӏэ здимыпӏэ здэдмыпӏэ здэвмыпӏэ здамыпӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэспӏа здэппӏа здипӏа здэтпӏа здэфпӏа здапӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыпӏа здумыпӏа здимыпӏа здэдмыпӏа здэвмыпӏа здамыпӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэспӏэгъа здэппӏэгъа здипӏэгъа здэтпӏэгъа здэфпӏэгъа здапӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыпӏэгъа здумыпӏэгъа здимыпӏэгъа здэдмыпӏэгъа здэвмыпӏэгъа здамыпӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэспӏэн здэппӏэн здипӏэн здэтпӏэн здэфпӏэн здапӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыпӏэн здумыпӏэн здимыпӏэн здэдмыпӏэн здэвмыпӏэн здамыпӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэспӏэну здэппӏэну здипӏэну здэтпӏэну здэфпӏэну здапӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыпӏэну здумыпӏэну здимыпӏэну здэдмыпӏэну здэвмыпӏэну здамыпӏэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэспӏэ щӀэппӏэ щӀипӏэ щӀэтпӏэ щӀэфпӏэ щӀапӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыпӏэ щӀумыпӏэ щӀимыпӏэ щӀэдмыпӏэ щӀэвмыпӏэ щӀамыпӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэспӏа щӀэппӏа щӀипӏа щӀэтпӏа щӀэфпӏа щӀапӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыпӏа щӀумыпӏа щӀимыпӏа щӀэдмыпӏа щӀэвмыпӏа щӀамыпӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэспӏэгъа щӀэппӏэгъа щӀипӏэгъа щӀэтпӏэгъа щӀэфпӏэгъа щӀапӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыпӏэгъа щӀумыпӏэгъа щӀимыпӏэгъа щӀэдмыпӏэгъа щӀэвмыпӏэгъа щӀамыпӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэспӏэн щӀэппӏэн щӀипӏэн щӀэтпӏэн щӀэфпӏэн щӀапӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыпӏэн щӀумыпӏэн щӀимыпӏэн щӀэдмыпӏэн щӀэвмыпӏэн щӀамыпӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэспӏэну щӀэппӏэну щӀипӏэну щӀэтпӏэну щӀэфпӏэну щӀапӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыпӏэну щӀумыпӏэну щӀимыпӏэну щӀэдмыпӏэну щӀэвмыпӏэну щӀамыпӏэну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ спӏэу ппӏэу ипӏэу тпӏэу фпӏэуэ япӏэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэу умыпӏэу имыпӏэу дымыпӏэу фымыпӏэу ямыпӏэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ спӏауэ ппӏауэ ипӏауэ тпӏауэ фпӏауэ япӏауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏауэ умыпӏауэ имыпӏауэ дымыпӏауэ фымыпӏауэ ямыпӏауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ спӏэурэ ппӏэурэ ипӏэурэ тпӏэурэ фпӏэурэ япӏэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыпӏэурэ умыпӏэурэ имыпӏэурэ дымыпӏэурэ фымыпӏэурэ ямыпӏэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узопӏэ сопӏэ -- фызопӏэ сопӏэ(хэ)
уэ сыбопӏэ -- уопӏэ / бопӏэ дыбопӏэ -- уопӏэ(хэ) / бопӏэ(хэ)
абы сепӏэ уепӏэ епӏэ депӏэ фепӏэ епӏэ(хэ)
дэ -- удопӏэ допӏэ -- фыдопӏэ допӏэ(хэ)
фэ сывопӏэ -- фопӏэ дывопӏэ -- фопӏэ(хэ)
абыхэм сапӏэ уапӏэ япӏэ дапӏэ фапӏэ япӏэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- ус[пӏэрэ] с[пӏэрэ] -- фыс[пӏэрэ] с[пӏэ(хэ)рэ]
уэ сып[пӏэрэ] -- п[пӏэрэ] дып[пӏэрэ] -- п[пӏэ(хэ)рэ]
абы си[пӏэрэ] уи[пӏэрэ] и[пӏэрэ] ди[пӏэрэ] фи[пӏэрэ] и[пӏэ(хэ)рэ]
дэ -- ут[пӏэрэ] т[пӏэрэ] -- фыт[пӏэрэ] т[пӏэ(хэ)рэ]
фэ сыф[пӏэрэ] -- ф[пӏэрэ] дыф[пӏэрэ] -- ф[пӏэ(хэ)рэ]
абыхэм са[пӏэрэ] уа[пӏэрэ] я[пӏэрэ] да[пӏэрэ] фа[пӏэрэ] я[пӏэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [пӏ]э [пӏ]эр -- [пӏ]эхэр
Эргативнэ: [пӏ]э [пӏ]эм -- [пӏ]эхэм
Послеложнэ: [пӏ]экӀэ [пӏ]эмкӀэ [пӏ]эхэкӀэ [пӏ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [пӏ]эуэ [пӏ]эрауэ [пӏ]эхэу [пӏ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [пӏ]а [пӏ]ар -- [пӏ]ахэр
Эргативнэ: [пӏ]а [пӏ]ам -- [пӏ]ахэм
Послеложнэ: [пӏ]акӀэ [пӏ]амкӀэ [пӏ]ахэкӀэ [пӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [пӏ]ауэ [пӏ]арауэ [пӏ]ахэу [пӏ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [пӏ]эн [пӏ]эныр -- [пӏ]энхэр
Эргативнэ: [пӏ]эн [пӏ]эным -- [пӏ]энхэм
Послеложнэ: [пӏ]энкӀэ [пӏ]энымкӀэ [пӏ]энхэкӀэ [пӏ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [пӏ]эну [пӏ]энырауэ [пӏ]энхэу [пӏ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [пӏ]эну [пӏ]энур -- [пӏ]энухэр
Эргативнэ: [пӏ]эну [пӏ]энум -- [пӏ]энухэм
Послеложнэ: [пӏ]энукӀэ [пӏ]энумкӀэ [пӏ]энухэкӀэ [пӏ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [пӏ]энууэ [пӏ]энурауэ [пӏ]энухэу [пӏ]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэр зыгуэркӀэ щӀэуфэн, къэуфыхьын.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Хьэкур пасащэу умыпӀэж, нысэ, умыщӀэххэу дызэтребгъэукӀэнщ. ДыщэкӀ Мухьэмэд

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Чейр пӀэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • пӏэн: cover sth with sth (for example, a barrel with a lid)
  • Чейр пӀэн: cover a tub with a lid.
УРЫСЫБЗЭ
  • пӏэн: закрыть что-л. чем-л. (напр. бочку крышкой)
  • Чейр пӀэн: закрыть кадку крышкой.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [pʹɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [пӏ] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "пӏэн"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: пӏэн
щымыӀэныгъэ: мыпӏэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыпӏэн упӏэн пӏэн дыпӏэн фыпӏэн пӏэн(хэ)
щымыӀэныгъэ: сымыпӏэн умыпӏэн мыпӏэн дымыпӏэн фымыпӏэн мыпӏэн(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: пӏэ! фыпӏэ!
щымыӀэныгъэ: умыпӏэ! фымыпӏэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: срепӏэ урепӏэ ирепӏэ дрепӏэ фрепӏэ ирепӏэ
щымыӀэныгъэ: сремыпӏэ уремыпӏэ иремыпӏэ дремыпӏэ фремыпӏэ иремыпӏэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сопӏэ(р) уопӏэ(р) мапӏэ(р) допӏэ(р) фопӏэ(р) мапӏэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэркъым упӏэркъым пӏэркъым дыпӏэркъым фыпӏэркъым пӏэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏэ(р)т упӏэ(р)т пӏэ(р)т дыпӏэ(р)т фыпӏэ(р)т пӏэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпӏэ(р)тэкъым упӏэ(р)тэкъым пӏэ(р)тэкъым дыпӏэ(р)тэкъым фыпӏэ(р)тэкъым пӏэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏащ упӏащ пӏащ дыпӏащ фыпӏащ пӏа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыпӏакъым упӏакъым пӏакъым дыпӏакъым фыпӏакъым пӏа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏат упӏат пӏат дыпӏат фыпӏат пӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпӏатэкъым упӏатэкъым пӏатэкъым дыпӏатэкъым фыпӏатэкъым пӏа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэгъащ упӏэгъащ пӏэгъащ дыпӏэгъащ фыпӏэгъащ пӏэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэгъакъым упӏэгъакъым пӏэгъакъым дыпӏэгъакъым фыпӏэгъакъым пӏэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэгъат упӏэгъат пӏэгъат дыпӏэгъат фыпӏэгъат пӏэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэгъатэкъым упӏэгъатэкъым пӏэгъатэкъым дыпӏэгъатэкъым фыпӏэгъатэкъым пӏэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыпӏэщ упӏэщ пӏэщ дыпӏэщ фыпӏэщ пӏэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыпӏэкъым упӏэкъым пӏэкъым дыпӏэкъым фыпӏэкъым пӏэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыпӏэт упӏэт пӏэт дыпӏэт фыпӏэт пӏэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыпӏэтэкъым упӏэтэкъым пӏэтэкъым дыпӏэтэкъым фыпӏэтэкъым пӏэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнщ упӏэнщ пӏэнщ дыпӏэнщ фыпӏэнщ пӏэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэнкъым упӏэнкъым пӏэнкъым дыпӏэнкъым фыпӏэнкъым пӏэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнущ упӏэнущ пӏэнущ дыпӏэнущ фыпӏэнущ пӏэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэнукъым упӏэнукъым пӏэнукъым дыпӏэнукъым фыпӏэнукъым пӏэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэрэ упӏэрэ пӏэрэ дыпӏэрэ фыпӏэрэ пӏэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэркъэ упӏэркъэ пӏэркъэ дыпӏэркъэ фыпӏэркъэ пӏэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏэ(р)т упӏэ(р)т пӏэ(р)т дыпӏэ(р)т фыпӏэ(р)т пӏэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпӏэ(р)тэкъэ упӏэ(р)тэкъэ пӏэ(р)тэкъэ дыпӏэ(р)тэкъэ фыпӏэ(р)тэкъэ пӏэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏа упӏа пӏа дыпӏа фыпӏа пӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыпӏакъэ упӏакъэ пӏакъэ дыпӏакъэ фыпӏакъэ пӏа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏат упӏат пӏат дыпӏат фыпӏат пӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпӏатэкъэ упӏатэкъэ пӏатэкъэ дыпӏатэкъэ фыпӏатэкъэ пӏа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэгъа упӏэгъа пӏэгъа дыпӏэгъа фыпӏэгъа пӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэгъакъэ упӏэгъакъэ пӏэгъакъэ дыпӏэгъакъэ фыпӏэгъакъэ пӏэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэгъат упӏэгъат пӏэгъат дыпӏэгъат фыпӏэгъат пӏэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпӏэгъатэкъэ упӏэгъатэкъэ пӏэгъатэкъэ дыпӏэгъатэкъэ фыпӏэгъатэкъэ пӏэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыпӏэ упӏэ пӏэ дыпӏэ фыпӏэ пӏэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыпӏэкъэ упӏэкъэ пӏэкъэ дыпӏэкъэ фыпӏэкъэ пӏэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыпӏэт упӏэт пӏэт дыпӏэт фыпӏэт пӏэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыпӏэтэкъэ упӏэтэкъэ пӏэтэкъэ дыпӏэтэкъэ фыпӏэтэкъэ пӏэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэн упӏэн пӏэн дыпӏэн фыпӏэн пӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэнкъэ упӏэнкъэ пӏэнкъэ дыпӏэнкъэ фыпӏэнкъэ пӏэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэну упӏэну пӏэну дыпӏэну фыпӏэну пӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэнукъэ упӏэнукъэ пӏэнукъэ дыпӏэнукъэ фыпӏэнукъэ пӏэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэмэ упӏэмэ пӏэмэ дыпӏэмэ фыпӏэмэ пӏэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэмэ умыпӏэмэ мыпӏэмэ дымыпӏэмэ фымыпӏэмэ мыпӏэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏамэ упӏамэ пӏамэ дыпӏамэ фыпӏамэ пӏа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏамэ умыпӏамэ мыпӏамэ дымыпӏамэ фымыпӏамэ мыпӏа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыпӏэгъамэ упӏэгъамэ пӏэгъамэ дыпӏэгъамэ фыпӏэгъамэ пӏэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэгъамэ умыпӏэгъамэ мыпӏэгъамэ дымыпӏэгъамэ фымыпӏэгъамэ мыпӏэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнмэ упӏэнмэ пӏэнмэ дыпӏэнмэ фыпӏэнмэ пӏэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнмэ умыпӏэнмэ мыпӏэнмэ дымыпӏэнмэ фымыпӏэнмэ мыпӏэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнумэ упӏэнумэ пӏэнумэ дыпӏэнумэ фыпӏэнумэ пӏэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнумэ умыпӏэнумэ мыпӏэнумэ дымыпӏэнумэ фымыпӏэнумэ мыпӏэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэтэмэ упӏэтэмэ пӏэтэмэ дыпӏэтэмэ фыпӏэтэмэ пӏэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэтэмэ умыпӏэтэмэ мыпӏэтэмэ дымыпӏэтэмэ фымыпӏэтэмэ мыпӏэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏатэмэ упӏатэмэ пӏатэмэ дыпӏатэмэ фыпӏатэмэ пӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏатэмэ умыпӏатэмэ мыпӏатэмэ дымыпӏатэмэ фымыпӏатэмэ мыпӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыпӏэгъатэмэ упӏэгъатэмэ пӏэгъатэмэ дыпӏэгъатэмэ фыпӏэгъатэмэ пӏэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэгъатэмэ умыпӏэгъатэмэ мыпӏэгъатэмэ дымыпӏэгъатэмэ фымыпӏэгъатэмэ мыпӏэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнтэмэ упӏэнтэмэ пӏэнтэмэ дыпӏэнтэмэ фыпӏэнтэмэ пӏэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнтэмэ умыпӏэнтэмэ мыпӏэнтэмэ дымыпӏэнтэмэ фымыпӏэнтэмэ мыпӏэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнутэмэ упӏэнутэмэ пӏэнутэмэ дыпӏэнутэмэ фыпӏэнутэмэ пӏэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнутэмэ умыпӏэнутэмэ мыпӏэнутэмэ дымыпӏэнутэмэ фымыпӏэнутэмэ мыпӏэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнт упӏэнт пӏэнт дыпӏэнт фыпӏэнт пӏэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэнтэкъым упӏэнтэкъым пӏэнтэкъым дыпӏэнтэкъым фыпӏэнтэкъым пӏэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнут упӏэнут пӏэнут дыпӏэнут фыпӏэнут пӏэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпӏэнутэкъым упӏэнутэкъым пӏэнутэкъым дыпӏэнутэкъым фыпӏэнутэкъым пӏэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэми упӏэми пӏэми дыпӏэми фыпӏэми пӏэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэми умыпӏэми мыпӏэми дымыпӏэми фымыпӏэми мыпӏэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏами упӏами пӏами дыпӏами фыпӏами пӏа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏами умыпӏами мыпӏами дымыпӏами фымыпӏами мыпӏа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыпӏэгъами упӏэгъами пӏэгъами дыпӏэгъами фыпӏэгъами пӏэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэгъами умыпӏэгъами мыпӏэгъами дымыпӏэгъами фымыпӏэгъами мыпӏэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнми упӏэнми пӏэнми дыпӏэнми фыпӏэнми пӏэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнми умыпӏэнми мыпӏэнми дымыпӏэнми фымыпӏэнми мыпӏэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнуми упӏэнуми пӏэнуми дыпӏэнуми фыпӏэнуми пӏэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнуми умыпӏэнуми мыпӏэнуми дымыпӏэнуми фымыпӏэнуми мыпӏэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэтэми упӏэтэми пӏэтэми дыпӏэтэми фыпӏэтэми пӏэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэтэми умыпӏэтэми мыпӏэтэми дымыпӏэтэми фымыпӏэтэми мыпӏэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпӏатэми упӏатэми пӏатэми дыпӏатэми фыпӏатэми пӏа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏатэми умыпӏатэми мыпӏатэми дымыпӏатэми фымыпӏатэми мыпӏа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыпӏэгъатэми упӏэгъатэми пӏэгъатэми дыпӏэгъатэми фыпӏэгъатэми пӏэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэгъатэми умыпӏэгъатэми мыпӏэгъатэми дымыпӏэгъатэми фымыпӏэгъатэми мыпӏэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнтэми упӏэнтэми пӏэнтэми дыпӏэнтэми фыпӏэнтэми пӏэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнтэми умыпӏэнтэми мыпӏэнтэми дымыпӏэнтэми фымыпӏэнтэми мыпӏэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпӏэнутэми упӏэнутэми пӏэнутэми дыпӏэнутэми фыпӏэнутэми пӏэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпӏэнутэми умыпӏэнутэми мыпӏэнутэми дымыпӏэнутэми фымыпӏэнутэми мыпӏэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыпӏаи упӏаи пӏаи дыпӏаи фыпӏаи пӏаи
щымыӀэныгъэ: сымыпӏаи умыпӏаи мыпӏаи дымыпӏаи фымыпӏаи мыпӏаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыпӏащэрэт упӏащэрэт пӏащэрэт дыпӏащэрэт фыпӏащэрэт пӏащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыпӏащэрэт умыпӏащэрэт мыпӏащэрэт дымыпӏащэрэт фымыпӏащэрэт мыпӏащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыпӏагъэнщ упӏагъэнщ пӏагъэнщ дыпӏагъэнщ фыпӏагъэнщ пӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыпӏагъэнкъым упӏагъэнкъым пӏагъэнкъым дыпӏагъэнкъым фыпӏагъэнкъым пӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыпӏагъэнт упӏагъэнт пӏагъэнт дыпӏагъэнт фыпӏагъэнт пӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыпӏагъэнтэкъым упӏагъэнтэкъым пӏагъэнтэкъым дыпӏагъэнтэкъым фыпӏагъэнтэкъым пӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыпӏагъэн упӏагъэн пӏагъэн дыпӏагъэн фыпӏагъэн пӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыпӏагъэнкъэ упӏагъэнкъэ пӏагъэнкъэ дыпӏагъэнкъэ фыпӏагъэнкъэ пӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыпӏагъэнт упӏагъэнт пӏагъэнт дыпӏагъэнт фыпӏагъэнт пӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыпӏагъэнтэкъэ упӏагъэнтэкъэ пӏагъэнтэкъэ дыпӏагъэнтэкъэ фыпӏагъэнтэкъэ пӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыпӏагъэнущ упӏагъэнущ пӏагъэнущ дыпӏагъэнущ фыпӏагъэнущ пӏагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыпӏагъэнукъым упӏагъэнукъым пӏагъэнукъым дыпӏагъэнукъым фыпӏагъэнукъым пӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыпӏагъэнут упӏагъэнут пӏагъэнут дыпӏагъэнут фыпӏагъэнут пӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыпӏагъэнутэкъым упӏагъэнутэкъым пӏагъэнутэкъым дыпӏагъэнутэкъым фыпӏагъэнутэкъым пӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыпӏагъэну упӏагъэну пӏагъэну дыпӏагъэну фыпӏагъэну пӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыпӏагъэнукъэ упӏагъэнукъэ пӏагъэнукъэ дыпӏагъэнукъэ фыпӏагъэнукъэ пӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыпӏагъэнут упӏагъэнут пӏагъэнут дыпӏагъэнут фыпӏагъэнут пӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыпӏагъэнутэкъэ упӏагъэнутэкъэ пӏагъэнутэкъэ дыпӏагъэнутэкъэ фыпӏагъэнутэкъэ пӏагъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыпӏэ упӏэ пӏэ дыпӏэ фыпӏэ пӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэ умыпӏэ мыпӏэ дымыпӏэ фымыпӏэ мыпӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыпӏа упӏа пӏа дыпӏа фыпӏа пӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏа умыпӏа мыпӏа дымыпӏа фымыпӏа мыпӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыпӏэгъа упӏэгъа пӏэгъа дыпӏэгъа фыпӏэгъа пӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэгъа умыпӏэгъа мыпӏэгъа дымыпӏэгъа фымыпӏэгъа мыпӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыпӏэн упӏэн пӏэн дыпӏэн фыпӏэн пӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэн умыпӏэн мыпӏэн дымыпӏэн фымыпӏэн мыпӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыпӏэну упӏэну пӏэну дыпӏэну фыпӏэну пӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэну умыпӏэну мыпӏэну дымыпӏэну фымыпӏэну мыпӏэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпӏэ узэрыпӏэ зэрыпӏэ дызэрыпӏэ фызэрыпӏэ зэрыпӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпӏэ узэрымыпӏэ зэрымыпӏэ дызэрымыпӏэ фызэрымыпӏэ мызэрыпӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпӏа узэрыпӏа зэрыпӏа дызэрыпӏа фызэрыпӏа зэрыпӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпӏа узэрымыпӏа зэрымыпӏа дызэрымыпӏа фызэрымыпӏа зэрымыпӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпӏэгъа узэрыпӏэгъа зэрыпӏэгъа дызэрыпӏэгъа фызэрыпӏэгъа зэрыпӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпӏэгъа узэрымыпӏэгъа зэрымыпӏэгъа дызэрымыпӏэгъа фызэрымыпӏэгъа зэрымыпӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпӏэн узэрыпӏэн зэрыпӏэн дызэрыпӏэн фызэрыпӏэн зэрыпӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпӏэн узэрымыпӏэн зэрымыпӏэн дызэрымыпӏэн фызэрымыпӏэн зэрымыпӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпӏэну узэрыпӏэну зэрыпӏэну дызэрыпӏэну фызэрыпӏэну зэрыпӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпӏэну узэрымыпӏэну зэрымыпӏэну дызэрымыпӏэну фызэрымыпӏэну зэрымыпӏэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыпӏэ ущыпӏэ щыпӏэ дыщыпӏэ фыщыпӏэ щыпӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпӏэ ущымыпӏэ щымыпӏэ дыщымыпӏэ фыщымыпӏэ щымыпӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыпӏа ущыпӏа щыпӏа дыщыпӏа фыщыпӏа щыпӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпӏа ущымыпӏа щымыпӏа дыщымыпӏа фыщымыпӏа щымыпӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыпӏэгъа ущыпӏэгъа щыпӏэгъа дыщыпӏэгъа фыщыпӏэгъа щыпӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпӏэгъа ущымыпӏэгъа щымыпӏэгъа дыщымыпӏэгъа фыщымыпӏэгъа щымыпӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыпӏэн ущыпӏэн щыпӏэн дыщыпӏэн фыщыпӏэн щыпӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпӏэн ущымыпӏэн щымыпӏэн дыщымыпӏэн фыщымыпӏэн щымыпӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыпӏэну ущыпӏэну щыпӏэну дыщыпӏэну фыщыпӏэну щыпӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпӏэну ущымыпӏэну щымыпӏэну дыщымыпӏэну фыщымыпӏэну щымыпӏэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздэпӏэ уздэпӏэ здэпӏэ дыздэпӏэ фыздэпӏэ здэпӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпӏэ уздэмыпӏэ здэмыпӏэ дыздэмыпӏэ фыздэмыпӏэ здэмыпӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэпӏа уздэпӏа здэпӏа дыздэпӏа фыздэпӏа здэпӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпӏа уздэмыпӏа здэмыпӏа дыздэмыпӏа фыздэмыпӏа здэмыпӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэпӏэгъа уздэпӏэгъа здэпӏэгъа дыздэпӏэгъа фыздэпӏэгъа здэпӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпӏэгъа уздэмыпӏэгъа здэмыпӏэгъа дыздэмыпӏэгъа фыздэмыпӏэгъа здэмыпӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэпӏэн уздэпӏэн здэпӏэн дыздэпӏэн фыздэпӏэн здэпӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпӏэн уздэмыпӏэн здэмыпӏэн дыздэмыпӏэн фыздэмыпӏэн здэмыпӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэпӏэну уздэпӏэну здэпӏэну дыздэпӏэну фыздэпӏэну здэпӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпӏэну уздэмыпӏэну здэмыпӏэну дыздэмыпӏэну фыздэмыпӏэну здэмыпӏэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпӏэ ущӀэпӏэ щӀэпӏэ дыщӀэпӏэ фыщӀэпӏэ щӀэпӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпӏэ ущӀэмыпӏэ щӀэмыпӏэ дыщӀэмыпӏэ фыщӀэмыпӏэ щӀэмыпӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпӏа ущӀэпӏа щӀэпӏа дыщӀэпӏа фыщӀэпӏа щӀэпӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпӏа ущӀэмыпӏа щӀэмыпӏа дыщӀэмыпӏа фыщӀэмыпӏа щӀэмыпӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпӏэгъа ущӀэпӏэгъа щӀэпӏэгъа дыщӀэпӏэгъа фыщӀэпӏэгъа щӀэпӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпӏэгъа ущӀэмыпӏэгъа щӀэмыпӏэгъа дыщӀэмыпӏэгъа фыщӀэмыпӏэгъа щӀэмыпӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпӏэн ущӀэпӏэн щӀэпӏэн дыщӀэпӏэн фыщӀэпӏэн щӀэпӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпӏэн ущӀэмыпӏэн щӀэмыпӏэн дыщӀэмыпӏэн фыщӀэмыпӏэн щӀэмыпӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпӏэну ущӀэпӏэну щӀэпӏэну дыщӀэпӏэну фыщӀэпӏэну щӀэпӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпӏэну ущӀэмыпӏэну щӀэмыпӏэну дыщӀэмыпӏэну фыщӀэмыпӏэну щӀэмыпӏэну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыпӏэу упӏэу пӏэу дыпӏэу фыпӏэу пӏэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏэу умыпӏэу мыпӏэу дымыпӏэу фымыпӏэу мыпӏэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыпӏауэ упӏауэ пӏауэ дыпӏауэ фыпӏауэ пӏауэ / пӏа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпӏауэ умыпӏауэ мыпӏауэ дымыпӏауэ фымыпӏауэ мыпӏауэ(хэ) / мыпӏа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыпӏэурэ упӏэурэ пӏэурэ дыпӏэурэ фыпӏэурэ пӏэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыпӏэурэ умыпӏэурэ мыпӏэурэ дымыпӏэурэ фымыпӏэурэ мыпӏэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [пӏ]э [пӏ]эр -- [пӏ]эхэр
Эргативнэ: [пӏ]э [пӏ]эм -- [пӏ]эхэм
Послеложнэ: [пӏ]экӀэ [пӏ]эмкӀэ [пӏ]эхэкӀэ [пӏ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [пӏ]эуэ [пӏ]эрауэ [пӏ]эхэу [пӏ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [пӏ]а [пӏ]ар -- [пӏ]ахэр
Эргативнэ: [пӏ]а [пӏ]ам -- [пӏ]ахэм
Послеложнэ: [пӏ]акӀэ [пӏ]амкӀэ [пӏ]ахэкӀэ [пӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [пӏ]ауэ [пӏ]арауэ [пӏ]ахэу [пӏ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [пӏ]эн [пӏ]эныр -- [пӏ]энхэр
Эргативнэ: [пӏ]эн [пӏ]эным -- [пӏ]энхэм
Послеложнэ: [пӏ]энкӀэ [пӏ]энымкӀэ [пӏ]энхэкӀэ [пӏ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [пӏ]эну [пӏ]энырауэ [пӏ]энхэу [пӏ]энхэрауэ
-энж-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [пӏ]эну [пӏ]энур -- [пӏ]энухэр
Эргативнэ: [пӏ]эну [пӏ]энум -- [пӏ]энухэм
Послеложнэ: [пӏ]энукӀэ [пӏ]энумкӀэ [пӏ]энухэкӀэ [пӏ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [пӏ]энууэ [пӏ]энурауэ [пӏ]энухэу [пӏ]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Бын пӀыжын.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • пӏэн: raise, bring up
УРЫСЫБЗЭ
  • пӏэн: воспитать

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/пӏэн&oldid=5523468"