Wt/kbd/пшэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
пшэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pʂɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [пш] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | пшэ | пшэр | -- | пшэхэр |
Эргативнэ: | пшэ | пшэм | -- | пшэхэм |
Послеложнэ: | пшэкӀэ | пшэмкӀэ | пшэхэкӀэ | пшэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | пшэуэ | пшэрауэ | пшэхэу | пшэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Хьэуам щӀыпӀэ-щӀыпӀэкӀэ зэхуэхуса щыхъу псы бахъэ.
ЩАПХЪЭХЭР
- Пшэ темылъу уэшх щыӀэкъым. Псалъэжьхэр
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пшэ: cloud
УРЫСЫБЗЭ
- пшэ: облако, туча
псалъафэ зэпыщӀахэр
Пшэм щӀилъэфэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: be overcast, covered with clouds (about the sun, moon, stars). Урысыбзэ: затянуться, заволочься облаками (о солнце, луне, звёздах). Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Пшэр къыщхьэшыгъуэлъхьэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: hang over smth. - about clouds, clouds. Урысыбзэ: нависнуть над чем-л. - о тучах, облаках. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
пшэ Ӏэрамэ
Мыхьэнэ: Ӏэрамэ-Ӏэрамэу уэгум щызекӀуэ пшэ Ӏэтэхэр. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: small cumulus clouds Урысыбзэ: маленькие кучевые облака Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.