Wt/kbd/нэхей
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [nɐ'xe:j]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [нэхей]
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | нэхей | нэхейр | -- | нэхейхэр |
Эргативнэ: | нэхей | нэхейм | -- | нэхейхэм |
Послеложнэ: | нэхейкӀэ | нэхеймкӀэ | нэхейхэкӀэ | нэхейхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | нэхейуэ | нэхейрауэ | нэхейхэу | нэхейхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ПщӀа, блэжьа Ӏейр къызэрыпщӀэкӀуэжым ироджэ.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- нэхей: retribution, retaliation, vengeance, revenge
УРЫСЫБЗЭ
- нэхей: возмездие
псалъафэ зэпыщӀахэр
[И] нэхейкӀэ
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: out of spite, in spite of sb, against sb's wishes Урысыбзэ: назло, наперекор кому-л. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
[И] нэхейм имыгъэкӀуэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: overtake sb (about retribution, vengeance) Урысыбзэ: настигнуть - о возмездии. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
[И] нэхей техуэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: overtake sb (about retribution, vengeance) Урысыбзэ: настигнуть - о возмездии. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
[и] нэхей еуэн.
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: overtake sb (about retribution, vengeance) Урысыбзэ: настигнуть - о возмездии. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: *Инджыджышхуэ мыгъуэр къеуэ-неуэщ, Си нэхей мыгъуэр уэ къоуэнущ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор *Дзыгъуэ быныр къыдоуасэ, тхъу кхъуэщыныр къытфӀеух, Ди нэхей мыгъуэр тхьэм къуигъауэ. Къэбэрдей поэзием и антологие
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.