Wt/kbd/напщӏэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
напщӀэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['nɑ:pʹɕʹɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [н] + -а + [пщӀ] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | напщӀэ | напщӀэр | -- | напщӀэхэр |
Эргативнэ: | напщӀэ | напщӀэм | -- | напщӀэхэм |
Послеложнэ: | напщӀэкӀэ | напщӀэмкӀэ | напщӀэхэкӀэ | напщӀэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | напщӀэу | напщӀэрауэ | напщӀэхэу | напщӀэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- НэщӀащэм и къэухь лъагапӀэр.
ЩАПХЪЭХЭР
- Джэгу зегъэщӀ напщӀэ къекъутэх. Псалъэжьхэр
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- напщӏэ: brow, eyebrow
УРЫСЫБЗЭ
- напщӏэ: надбровье
псалъафэ зэпыщӀахэр
[И] напщӀэм телъхьэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: take sth over, pass sth off as one's own Урысыбзэ: присвоить, выдать за своё что-л. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Бийр зэхэзыкъутар езыхэр ара хуэдэу пщыхэм я напщӀэ тралъхьэрт. Адыгэ таурыхъхэр, сборник
[И] напщӀэм телъын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: to be proud; flaunt smth. Урысыбзэ: гордиться; кичиться кем-чем-л. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
НапщӀэр зэхэуфэн (зэхэукӀэн)
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: frown Урысыбзэ: нахмурить, насупить брови. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: [Назир] зыпэплъэ зэманыр къызэрыблагъэм и щыхьэту абы и Ӏупэхэр игъэпӀиящ, и напщӀэри зэхиуфащ. Къашыргъэ ХьэпащӀэ
НапщӀэр хэгъэлъэтын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: twitch an eyebrow Урысыбзэ: дёргать бровью. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: ЛӀыжьым зыри жиӀакъым, зыкъомрэ гупсысэу щытщ, и напщӀэхэр хигъэлъэтри и фызым деж кӀуащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
НапщӀэр хэлъэтын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: twitch (about the brow) Урысыбзэ: дёргаться - о веке. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
НапщӀэр хэшын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: behave arrogantly, pretentiously; to pretend, to be pretentious. Урысыбзэ: вести себя заносчиво, претенциозно; манерничать, жеманиться. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
б