АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "мэхэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
мэхэн
щымыӀэныгъэ:
мымэхэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сымэхэн
умэхэн
мэхэн
дымэхэн
фымэхэн
мэхэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымымэхэн
умымэхэн
мымэхэн
дымымэхэн
фымымэхэн
мымэхэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
махэ(т)!
фымахэ(т)!
щымыӀэныгъэ:
умымахэ(т)!
фымымахэ(т)!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сремахэ
уремахэ
иремахэ
дремахэ
фремахэ
иремахэ
щымыӀэныгъэ:
сремымахэ
уремымахэ
иремымахэ
дремымахэ
фремымахэ
иремымахэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сымахэщ
умахэщ
махэщ
дымахэщ
фымахэщ
махэ(хэ)щ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымахэкъым
умахэкъым
махэкъым
дымахэкъым
фымахэкъым
махэ(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сымахэт
умахэт
махэт
дымахэт
фымахэт
махэ(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымахэтэкъым
умахэтэкъым
махэтэкъым
дымахэтэкъым
фымахэтэкъым
махэ(хэ)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сымэхащ
умэхащ
мэхащ
дымэхащ
фымэхащ
мэха(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымэхакъым
умэхакъым
мэхакъым
дымэхакъым
фымэхакъым
мэха(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сымэхат
умэхат
мэхат
дымэхат
фымэхат
мэха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымэхатэкъым
умэхатэкъым
мэхатэкъым
дымэхатэкъым
фымэхатэкъым
мэха(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэгъащ
умэхэгъащ
мэхэгъащ
дымэхэгъащ
фымэхэгъащ
мэхэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэгъакъым
умэхэгъакъым
мэхэгъакъым
дымэхэгъакъым
фымэхэгъакъым
мэхэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэгъат
умэхэгъат
мэхэгъат
дымэхэгъат
фымэхэгъат
мэхэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэгъатэкъым
умэхэгъатэкъым
мэхэгъатэкъым
дымэхэгъатэкъым
фымэхэгъатэкъым
мэхэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сымахэщ
умахэщ
махэщ
дымахэщ
фымахэщ
махэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сымахэкъым
умахэкъым
махэкъым
дымахэкъым
фымахэкъым
махэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сымахэт
умахэт
махэт
дымахэт
фымахэт
махэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сымахэтэкъым
умахэтэкъым
махэтэкъым
дымахэтэкъым
фымахэтэкъым
махэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнщ
умэхэнщ
мэхэнщ
дымэхэнщ
фымэхэнщ
мэхэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэнкъым
умэхэнкъым
мэхэнкъым
дымэхэнкъым
фымэхэнкъым
мэхэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнущ
умэхэнущ
мэхэнущ
дымэхэнущ
фымэхэнущ
мэхэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэнукъым
умэхэнукъым
мэхэнукъым
дымэхэнукъым
фымэхэнукъым
мэхэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сымахэ
умахэ
махэ
дымахэ
фымахэ
махэ(хэ)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымахэкъэ
умахэкъэ
махэкъэ
дымахэкъэ
фымахэкъэ
махэ(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сымахэт
умахэт
махэт
дымахэт
фымахэт
махэ(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымахэтэкъэ
умахэтэкъэ
махэтэкъэ
дымахэтэкъэ
фымахэтэкъэ
махэ(хэ)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сымэха
умэха
мэха
дымэха
фымэха
мэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымэхакъэ
умэхакъэ
мэхакъэ
дымэхакъэ
фымэхакъэ
мэха(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сымэхат
умэхат
мэхат
дымэхат
фымэхат
мэха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымэхатэкъэ
умэхатэкъэ
мэхатэкъэ
дымэхатэкъэ
фымэхатэкъэ
мэха(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэгъа
умэхэгъа
мэхэгъа
дымэхэгъа
фымэхэгъа
мэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэгъакъэ
умэхэгъакъэ
мэхэгъакъэ
дымэхэгъакъэ
фымэхэгъакъэ
мэхэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэгъат
умэхэгъат
мэхэгъат
дымэхэгъат
фымэхэгъат
мэхэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымэхэгъатэкъэ
умэхэгъатэкъэ
мэхэгъатэкъэ
дымэхэгъатэкъэ
фымэхэгъатэкъэ
мэхэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сымахэ
умахэ
махэ
дымахэ
фымахэ
махэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сымахэкъэ
умахэкъэ
махэкъэ
дымахэкъэ
фымахэкъэ
махэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сымахэт
умахэт
махэт
дымахэт
фымахэт
махэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сымахэтэкъэ
умахэтэкъэ
махэтэкъэ
дымахэтэкъэ
фымахэтэкъэ
махэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэн
умэхэн
мэхэн
дымэхэн
фымэхэн
мэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэнкъэ
умэхэнкъэ
мэхэнкъэ
дымэхэнкъэ
фымэхэнкъэ
мэхэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэну
умэхэну
мэхэну
дымэхэну
фымэхэну
мэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэнукъэ
умэхэнукъэ
мэхэнукъэ
дымэхэнукъэ
фымэхэнукъэ
мэхэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сымахэмэ
умахэмэ
махэмэ
дымахэмэ
фымахэмэ
махэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымахэмэ
умымахэмэ
мымахэмэ
дымымахэмэ
фымымахэмэ
мымахэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сымэхамэ
умэхамэ
мэхамэ
дымэхамэ
фымэхамэ
мэха(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымымэхамэ
умымэхамэ
мымэхамэ
дымымэхамэ
фымымэхамэ
мымэха(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сымэхэгъамэ
умэхэгъамэ
мэхэгъамэ
дымэхэгъамэ
фымэхэгъамэ
мэхэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэгъамэ
умымэхэгъамэ
мымэхэгъамэ
дымымэхэгъамэ
фымымэхэгъамэ
мымэхэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнмэ
умэхэнмэ
мэхэнмэ
дымэхэнмэ
фымэхэнмэ
мэхэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэнмэ
умымэхэнмэ
мымэхэнмэ
дымымэхэнмэ
фымымэхэнмэ
мымэхэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнумэ
умэхэнумэ
мэхэнумэ
дымэхэнумэ
фымэхэнумэ
мэхэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэнумэ
умымэхэнумэ
мымэхэнумэ
дымымэхэнумэ
фымымэхэнумэ
мымэхэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сымахэтэмэ
умахэтэмэ
махэтэмэ
дымахэтэмэ
фымахэтэмэ
махэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымахэтэмэ
умымахэтэмэ
мымахэтэмэ
дымымахэтэмэ
фымымахэтэмэ
мымахэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сымэхатэмэ
умэхатэмэ
мэхатэмэ
дымэхатэмэ
фымэхатэмэ
мэха(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымымэхатэмэ
умымэхатэмэ
мымэхатэмэ
дымымэхатэмэ
фымымэхатэмэ
мымэха(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сымэхэгъатэмэ
умэхэгъатэмэ
мэхэгъатэмэ
дымэхэгъатэмэ
фымэхэгъатэмэ
мэхэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэгъатэмэ
умымэхэгъатэмэ
мымэхэгъатэмэ
дымымэхэгъатэмэ
фымымэхэгъатэмэ
мымэхэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнтэмэ
умэхэнтэмэ
мэхэнтэмэ
дымэхэнтэмэ
фымэхэнтэмэ
мэхэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэнтэмэ
умымэхэнтэмэ
мымэхэнтэмэ
дымымэхэнтэмэ
фымымэхэнтэмэ
мымэхэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнутэмэ
умэхэнутэмэ
мэхэнутэмэ
дымэхэнутэмэ
фымэхэнутэмэ
мэхэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэнутэмэ
умымэхэнутэмэ
мымэхэнутэмэ
дымымэхэнутэмэ
фымымэхэнутэмэ
мымэхэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнт
умэхэнт
мэхэнт
дымэхэнт
фымэхэнт
мэхэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэнтэкъым
умэхэнтэкъым
мэхэнтэкъым
дымэхэнтэкъым
фымэхэнтэкъым
мэхэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнут
умэхэнут
мэхэнут
дымэхэнут
фымэхэнут
мэхэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымэхэнутэкъым
умэхэнутэкъым
мэхэнутэкъым
дымэхэнутэкъым
фымэхэнутэкъым
мэхэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сымахэми
умахэми
махэми
дымахэми
фымахэми
махэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымахэми
умымахэми
мымахэми
дымымахэми
фымымахэми
мымахэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сымэхами
умэхами
мэхами
дымэхами
фымэхами
мэха(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымымэхами
умымэхами
мымэхами
дымымэхами
фымымэхами
мымэха(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сымэхэгъами
умэхэгъами
мэхэгъами
дымэхэгъами
фымэхэгъами
мэхэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэгъами
умымэхэгъами
мымэхэгъами
дымымэхэгъами
фымымэхэгъами
мымэхэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнми
умэхэнми
мэхэнми
дымэхэнми
фымэхэнми
мэхэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэнми
умымэхэнми
мымэхэнми
дымымэхэнми
фымымэхэнми
мымэхэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнуми
умэхэнуми
мэхэнуми
дымэхэнуми
фымэхэнуми
мэхэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэнуми
умымэхэнуми
мымэхэнуми
дымымэхэнуми
фымымэхэнуми
мымэхэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сымахэтэми
умахэтэми
махэтэми
дымахэтэми
фымахэтэми
махэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымахэтэми
умымахэтэми
мымахэтэми
дымымахэтэми
фымымахэтэми
мымахэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сымэхатэми
умэхатэми
мэхатэми
дымэхатэми
фымэхатэми
мэха(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымымэхатэми
умымэхатэми
мымэхатэми
дымымэхатэми
фымымэхатэми
мымэха(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сымэхэгъатэми
умэхэгъатэми
мэхэгъатэми
дымэхэгъатэми
фымэхэгъатэми
мэхэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэгъатэми
умымэхэгъатэми
мымэхэгъатэми
дымымэхэгъатэми
фымымэхэгъатэми
мымэхэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнтэми
умэхэнтэми
мэхэнтэми
дымэхэнтэми
фымэхэнтэми
мэхэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэнтэми
умымэхэнтэми
мымэхэнтэми
дымымэхэнтэми
фымымэхэнтэми
мымэхэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сымэхэнутэми
умэхэнутэми
мэхэнутэми
дымэхэнутэми
фымэхэнутэми
мэхэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымымэхэнутэми
умымэхэнутэми
мымэхэнутэми
дымымэхэнутэми
фымымэхэнутэми
мымэхэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сымэхаи
умэхаи
мэхаи
дымэхаи
фымэхаи
мэхаи
щымыӀэныгъэ:
сымэхакъыми
умэхакъыми
мэхакъыми
дымэхакъыми
фымэхакъыми
мэхакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сымэхащэрэт
умэхащэрэт
мэхащэрэт
дымэхащэрэт
фымэхащэрэт
мэхащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымымэхащэрэт
умымэхащэрэт
мымэхащэрэт
дымымэхащэрэт
фымымэхащэрэт
мымэхащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сымэхагъэнщ
умэхагъэнщ
мэхагъэнщ
дымэхагъэнщ
фымэхагъэнщ
мэхагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сымэхагъэнкъым
умэхагъэнкъым
мэхагъэнкъым
дымэхагъэнкъым
фымэхагъэнкъым
мэхагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сымэхагъэнт
умэхагъэнт
мэхагъэнт
дымэхагъэнт
фымэхагъэнт
мэхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сымэхагъэнтэкъым
умэхагъэнтэкъым
мэхагъэнтэкъым
дымэхагъэнтэкъым
фымэхагъэнтэкъым
мэхагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сымэхагъэн
умэхагъэн
мэхагъэн
дымэхагъэн
фымэхагъэн
мэхагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сымэхагъэнкъэ
умэхагъэнкъэ
мэхагъэнкъэ
дымэхагъэнкъэ
фымэхагъэнкъэ
мэхагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сымэхагъэнт
умэхагъэнт
мэхагъэнт
дымэхагъэнт
фымэхагъэнт
мэхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сымэхагъэнтэкъэ
умэхагъэнтэкъэ
мэхагъэнтэкъэ
дымэхагъэнтэкъэ
фымэхагъэнтэкъэ
мэхагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сымэхагъэнущ
умэхагъэнущ
мэхагъэнущ
дымэхагъэнущ
фымэхагъэнущ
мэхагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сымэхагъэнукъым
умэхагъэнукъым
мэхагъэнукъым
дымэхагъэнукъым
фымэхагъэнукъым
мэхагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сымэхагъэнут
умэхагъэнут
мэхагъэнут
дымэхагъэнут
фымэхагъэнут
мэхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сымэхагъэнутэкъым
умэхагъэнутэкъым
мэхагъэнутэкъым
дымэхагъэнутэкъым
фымэхагъэнутэкъым
мэхагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сымэхагъэну
умэхагъэну
мэхагъэну
дымэхагъэну
фымэхагъэну
мэхагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сымэхагъэнукъэ
умэхагъэнукъэ
мэхагъэнукъэ
дымэхагъэнукъэ
фымэхагъэнукъэ
мэхагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сымэхагъэнут
умэхагъэнут
мэхагъэнут
дымэхагъэнут
фымэхагъэнут
мэхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сымэхагъэнутэкъэ
умэхагъэнутэкъэ
мэхагъэнутэкъэ
дымэхагъэнутэкъэ
фымэхагъэнутэкъэ
мэхагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сымахэ
умахэ
махэ
дымахэ
фымахэ
махэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымымахэ
умымахэ
мымахэ
дымымахэ
фымымахэ
мымахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сымэха
умэха
мэха
дымэха
фымэха
мэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымымэха
умымэха
мымэха
дымымэха
фымымэха
мымэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сымэхэгъа
умэхэгъа
мэхэгъа
дымэхэгъа
фымэхэгъа
мэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымымэхэгъа
умымэхэгъа
мымэхэгъа
дымымэхэгъа
фымымэхэгъа
мымэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сымэхэн
умэхэн
мэхэн
дымэхэн
фымэхэн
мэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымымэхэн
умымэхэн
мымэхэн
дымымэхэн
фымымэхэн
мымэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сымэхэну
умэхэну
мэхэну
дымэхэну
фымэхэну
мэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымымэхэну
умымэхэну
мымэхэну
дымымэхэну
фымымэхэну
мымэхэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрымахэ
узэрымахэ
зэрымахэ
дызэрымахэ
фызэрымахэ
зэрымахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымымахэ
узэрымымахэ
зэрымымахэ
дызэрымымахэ
фызэрымымахэ
зэрымымахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрымэха
узэрымэха
зэрымэха
дызэрымэха
фызэрымэха
зэрымэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымымэха
узэрымымэха
зэрымымэха
дызэрымымэха
фызэрымымэха
зэрымымэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрымэхэгъа
узэрымэхэгъа
зэрымэхэгъа
дызэрымэхэгъа
фызэрымэхэгъа
зэрымэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымымэхэгъа
узэрымымэхэгъа
зэрымымэхэгъа
дызэрымымэхэгъа
фызэрымымэхэгъа
зэрымымэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрымэхэн
узэрымэхэн
зэрымэхэн
дызэрымэхэн
фызэрымэхэн
зэрымэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымымэхэн
узэрымымэхэн
зэрымымэхэн
дызэрымымэхэн
фызэрымымэхэн
зэрымымэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрымэхэну
узэрымэхэну
зэрымэхэну
дызэрымэхэну
фызэрымэхэну
зэрымэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымымэхэну
узэрымымэхэну
зэрымымэхэну
дызэрымымэхэну
фызэрымымэхэну
зэрымымэхэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщымахэ
ущымахэ
щымахэ
дыщымахэ
фыщымахэ
щымахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымымахэ
ущымымахэ
щымымахэ
дыщымымахэ
фыщымымахэ
щымымахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщымэха
ущымэха
щымэха
дыщымэха
фыщымэха
щымэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымымэха
ущымымэха
щымымэха
дыщымымэха
фыщымымэха
щымымэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщымэхэгъа
ущымэхэгъа
щымэхэгъа
дыщымэхэгъа
фыщымэхэгъа
щымэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымымэхэгъа
ущымымэхэгъа
щымымэхэгъа
дыщымымэхэгъа
фыщымымэхэгъа
щымымэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщымэхэн
ущымэхэн
щымэхэн
дыщымэхэн
фыщымэхэн
щымэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымымэхэн
ущымымэхэн
щымымэхэн
дыщымымэхэн
фыщымымэхэн
щымымэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщымэхэну
ущымэхэну
щымэхэну
дыщымэхэну
фыщымэхэну
щымэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымымэхэну
ущымымэхэну
щымымэхэну
дыщымымэхэну
фыщымымэхэну
щымымэхэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэмахэ
уздэмахэ
здэмахэ
дыздэмахэ
фыздэмахэ
здэмахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмымахэ
уздэмымахэ
здэмымахэ
дыздэмымахэ
фыздэмымахэ
здэмымахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэмэха
уздэмэха
здэмэха
дыздэмэха
фыздэмэха
здэмэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмымэха
уздэмымэха
здэмымэха
дыздэмымэха
фыздэмымэха
здэмымэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэмэхэгъа
уздэмэхэгъа
здэмэхэгъа
дыздэмэхэгъа
фыздэмэхэгъа
здэмэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмымэхэгъа
уздэмымэхэгъа
здэмымэхэгъа
дыздэмымэхэгъа
фыздэмымэхэгъа
здэмымэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэмэхэн
уздэмэхэн
здэмэхэн
дыздэмэхэн
фыздэмэхэн
здэмэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмымэхэн
уздэмымэхэн
здэмымэхэн
дыздэмымэхэн
фыздэмымэхэн
здэмымэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэмэхэну
уздэмэхэну
здэмэхэну
дыздэмэхэну
фыздэмэхэну
здэмэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмымэхэну
уздэмымэхэну
здэмымэхэну
дыздэмымэхэну
фыздэмымэхэну
здэмымэхэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэмахэ
ущӀэмахэ
щӀэмахэ
дыщӀэмахэ
фыщӀэмахэ
щӀэмахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмымахэ
ущӀэмымахэ
щӀэмымахэ
дыщӀэмымахэ
фыщӀэмымахэ
щӀэмымахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэмэха
ущӀэмэха
щӀэмэха
дыщӀэмэха
фыщӀэмэха
щӀэмэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмымэха
ущӀэмымэха
щӀэмымэха
дыщӀэмымэха
фыщӀэмымэха
щӀэмымэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэмэхэгъа
ущӀэмэхэгъа
щӀэмэхэгъа
дыщӀэмэхэгъа
фыщӀэмэхэгъа
щӀэмэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмымэхэгъа
ущӀэмымэхэгъа
щӀэмымэхэгъа
дыщӀэмымэхэгъа
фыщӀэмымэхэгъа
щӀэмымэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэмэхэн
ущӀэмэхэн
щӀэмэхэн
дыщӀэмэхэн
фыщӀэмэхэн
щӀэмэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмымэхэн
ущӀэмымэхэн
щӀэмымэхэн
дыщӀэмымэхэн
фыщӀэмымэхэн
щӀэмымэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэмэхэну
ущӀэмэхэну
щӀэмэхэну
дыщӀэмэхэну
фыщӀэмэхэну
щӀэмэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмымэхэну
ущӀэмымэхэну
щӀэмымэхэну
дыщӀэмымэхэну
фыщӀэмымэхэну
щӀэмымэхэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сымахэу
умахэу
махэу
дымахэу
фымахэу
махэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымымахэу
умымахэу
мымахэу
дымымахэу
фымымахэу
мымахэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сымэхауэ
умэхауэ
мэхауэ
дымэхауэ
фымэхауэ
мэхауэ / мэха(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымымэхауэ
умымэхауэ
мымэхауэ
дымымэхауэ
фымымэхауэ
мымэхауэ(хэ) / мымэха(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сымахэурэ
умахэурэ
махэурэ
дымахэурэ
фымахэурэ
махэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымымахэурэ
умымахэурэ
мымахэурэ
дымымахэурэ
фымымахэурэ
мымахэ(хэ)урэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[мах]э
[мах]эр
--
[мах]эхэр
Эргативнэ:
[мах]э
[мах]эм
--
[мах]эхэм
Послеложнэ:
[мах]экӀэ
[мах]эмкӀэ
[мах]эхэкӀэ
[мах]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[мах]эу
[мах]эрауэ
[мах]эхэу
[мах]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[мэх]а
[мэх]ар
--
[мэх]ахэр
Эргативнэ:
[мэх]а
[мэх]ам
--
[мэх]ахэм
Послеложнэ:
[мэх]акӀэ
[мэх]амкӀэ
[мэх]ахэкӀэ
[мэх]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[мэх]ауэ
[мэх]арауэ
[мэх]ахэу
[мэх]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[мэх]эн
[мэх]эныр
--
[мэх]энхэр
Эргативнэ:
[мэх]эн
[мэх]эным
--
[мэх]энхэм
Послеложнэ:
[мэх]энкӀэ
[мэх]энымкӀэ
[мэх]энхэкӀэ
[мэх]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[мэх]эну
[мэх]энырауэ
[мэх]энхэу
[мэх]энхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[мэх]эну
[мэх]энур
--
[мэх]энухэр
Эргативнэ:
[мэх]эну
[мэх]энум
--
[мэх]энухэм
Послеложнэ:
[мэх]энукӀэ
[мэх]энумкӀэ
[мэх]энухэкӀэ
[мэх]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[мэх]энууэ
[мэх]энурауэ
[мэх]энухэу
[мэх]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Быдагъэ хэмылъын.
Къарууншэн, гу щабэн, бэшэчыншэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Пхъэр мэхэн.
ЩэкӀыр махэщ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
мэхэн: 1. be fragile, flimsy 2. be weak, feeble, frail
Пхъэр мэхэн: become flimsy (about wood)
ЩэкӀыр махэщ: the fabric is fragile.
УРЫСЫБЗЭ
мэхэн: 1. быть непрочным 2. быть слабым
Пхъэр мэхэн: стать непрочным (о дереве)
ЩэкӀыр махэщ: ткань непрочная
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.