Wt/kbd/мэлыхъуэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
мэлыхъуэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [mɐ'ɮǝχʷɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [мэл] + -ы + [хъу] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | мэлыхъуэ | мэлыхъуэр | -- | мэлыхъуэхэр |
Эргативнэ: | мэлыхъуэ | мэлыхъуэм | -- | мэлыхъуэхэм |
Послеложнэ: | мэлыхъуэкӀэ | мэлыхъуэмкӀэ | мэлыхъуэхэкӀэ | мэлыхъуэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | мэлыхъуэу | мэлыхъуэрауэ | мэлыхъуэхэу | мэлыхъуэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Мэлхэр зыгъэхъуакӀуэ, зыгъашхэ цӀыху.
ЩАПХЪЭХЭР
- Мэлыхъуэр куэдмэ, мэлыр псэхэлӀэ мэхъу. Псалъэжьхэр
- Мэлыхъуэ лъакъуэубыд и щхьэусыгъуэщ. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 88 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Мэлыхъуэм мэл егъэхъу. | Чабан смотрит за овцами. | A shepherd tends sheep. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- мэлыхъуэ: shepherd, sheepherder
УРЫСЫБЗЭ
- мэлыхъуэ: чабан
псалъафэ зэпыщӀахэр
Мэлыхъуэ башыр пкӀэм дэдзеижын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: be ruined (literally: throw your shepherd’s staff in the attic) Урысыбзэ: разориться (букв. забросить палку чабана на чердак). Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
мэлыхъуэ лэпс
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: broth from mutton Урысыбзэ: бульон из баранины Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.