Wt/kbd/мывэупцӏэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
мывэупцӏэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [mǝvɐˈwǝpʹtʹsɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [мыв] + -э + [упцӏ] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | мывэупцӏэ | мывэупцӏэр | -- | мывэупцӏэхэр |
Эргативнэ: | мывэупцӏэ | мывэупцӏэм | -- | мывэупцӏэхэм |
Послеложнэ: | мывэупцӏэкӀэ | мывэупцӏэмкӀэ | мывэупцӏэхэкӀэ | мывэупцӏэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | мывэупцӏэу | мывэупцӏэрауэ | мывэупцӏэхэу | мывэупцӏэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Дзагуэ хъуа Ӏэмэпсымэ, сэ, лэныстэ, джыдэ хуэдэхэр зыдадзэ, зэрагъэжан мывэ.
- Залэ хуэдиз и бгъуагъыурэ пасэрей бгырыпх, лъэнкӀэпсхэм къеблэкӀа дыжьын тхыпхъэ зытелъыр.
ЩАПХЪЭХЭР
- Бгырыпх псыгъуэ цӀыкӀухэм я кӀапэм къелэлэх дыжьын мывэупцӀэхэр мэлыдыжыр. ЛъэбакъуэщӀэхэр, сборник
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- МывэупцӀэ щабэ.
- МывэупцӀэ пхъашэ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- мывэупцӏэ: 1. whetstone, touchstone 2. pendant on a national belt
- МывэупцӀэ щабэ: a soft whetstone
- МывэупцӀэ пхъашэ: a hard whetstone
УРЫСЫБЗЭ
- мывэупцӏэ: 1. точильный камень, оселок 2. подвеска к национальному поясу
- МывэупцӀэ щабэ: мягкий тачильный камень.
- МывэупцӀэ пхъашэ: твердый точильный камень.
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.