Wt/kbd/мащӏэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['mɑ:ɕʹɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [мащӀ] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | мащӀэ | мащӀэр | -- | мащӀэхэр |
Эргативнэ: | мащӀэ | мащӀэм | -- | мащӀэхэм |
Послеложнэ: | мащӀэкӀэ | мащӀэмкӀэ | мащӀэхэкӀэ | мащӀэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | мащӀэу | мащӀэрауэ | мащӀэхэу | мащӀэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ТӀэкӀу.
ЩАПХЪЭХЭР
- Уэшх щабэ щӀэту жьы мащӀэ къепщэрт. Къашыргъэ ХьэпащӀэ
- Хышхуэр шынакъкӀэ мащӀэ пхуэщӀынкъым. Псалъэжьхэр
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Къару мащӀэ.
- Зэман мащӀэ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- мащӏэ: small, little, minor, insignificant
- Къару мащӀэ: little strength
- Зэман мащӀэ: little time
УРЫСЫБЗЭ
- мащӏэ: малый, незначительный
- Къару мащӀэ: мало силы
- Зэман мащӀэ: мало времени
псалъафэ зэпыщӀахэр
МащӀэ и куэда
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: no, none, not at all Урысыбзэ: нисколько Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
МащӀэ зи куэдаи
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: no, none, not at all Урысыбзэ: нисколько Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
МащӀэ щӀакъым
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: a long time ago; a lot of water has flowed under the bridge Урысыбзэ: давным давно, не мало воды утекло. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Бэрэзджхэрэ Бэлэтокъуэхэрэ я зэбииныгъэр къызэрежьэрэ мащӀэ щӀакъым. Шортэн Аскэрбий
мащӀэ тӀэкӀу
Мыхьэнэ: ТӀэкӀу дыдэ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: very little, very small, negligible, quite insignificant Урысыбзэ: очень незначительный, ничтожный Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.