Wt/kbd/мащащхьэ

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > мащащхьэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [mɐˈɕɑ:ɕħɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [мащ] + -а + [щхь] + -э

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: мащащхьэ мащащхьэр -- мащащхьэхэр
Эргативнэ: мащащхьэ мащащхьэм -- мащащхьэхэм
Послеложнэ: мащащхьэкӀэ мащащхьэмкӀэ мащащхьэхэкӀэ мащащхьэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: мащащхьэу мащащхьэрауэ мащащхьэхэу мащащхьэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Мащэ гъэбыдэжам и гущӀыӀу.
  2. Мащэ Ӏуфэ.
  3. Кхъащхьэ.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Дасусэ дахэр мащащхьэм Ӏуту мэпыхьэ, итӀанэ мащэм йох. ӀуэрыӀуатэ, фольклор

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Мащащхьэр убэн.
  • Мащащхъэм тетын.
  • Мащащхьэм Ӏутын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • мащащхьэ: 1. the top of a filled-in pit 2. the edge of a pit 3. the edge of the grave, nearness to death
  • Мащащхьэр убэн: tamp down the top of a filled-in pit
  • Мащащхъэм тетын: stand on top of a filled-in pit
  • Мащащхьэм Ӏутын: stand on the edge of a filled-in pit
УРЫСЫБЗЭ
  • мащащхьэ: 1. верхняя часть засыпанной ямы 2. край ямы 3. край могилы
  • Мащащхьэр убэн: утрамбовать верх засыпанной ямы
  • Мащащхъэм тетын: стоять поверх засыпанной ямы
  • Мащащхьэм Ӏутын: стоять на краю засыпанной ямы

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.