АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
[лъ] + -э + щӏы- + [хь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "лъэщӏыхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
лъэщӏыхьэн
щымыӀэныгъэ:
лъэщӏэмыхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэн
улъэщӏыхьэн
лъэщӏыхьэн
дылъэщӏыхьэн
фылъэщӏыхьэн
лъэщӏыхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэн
улъэщӏэмыхьэн
лъэщӏэмыхьэн
дылъэщӏэмыхьэн
фылъэщӏэмыхьэн
лъэщӏэмыхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
лъэщӏыхьэ!
фылъэщӏыхьэ!
щымыӀэныгъэ:
улъэщӏэмыхьэ!
фылъэщӏэмыхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъэщӏрехьэ
улъэщӏрехьэ
лъэщӏрехьэ
дылъэщӏрехьэ
фылъэщӏрехьэ
лъэщӏрехьэ
щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏремыхьэ
улъэщӏремыхьэ
лъэщӏремыхьэ
дылъэщӏремыхьэ
фылъэщӏремыхьэ
лъэщӏремыхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏохьэ(р)
улъэщӏохьэ(р)
лъэщӏохьэ(р)
дылъэщӏохьэ(р)
фылъэщӏохьэ(р)
лъэщӏохьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэркъым
улъэщӏыхьэркъым
лъэщӏыхьэркъым
дылъэщӏыхьэркъым
фылъэщӏыхьэркъым
лъэщӏыхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэ(р)т
улъэщӏыхьэ(р)т
лъэщӏыхьэ(р)т
дылъэщӏыхьэ(р)т
фылъэщӏыхьэ(р)т
лъэщӏыхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэ(р)тэкъым
улъэщӏыхьэ(р)тэкъым
лъэщӏыхьэ(р)тэкъым
дылъэщӏыхьэ(р)тэкъым
фылъэщӏыхьэ(р)тэкъым
лъэщӏыхьэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьащ
улъэщӏыхьащ
лъэщӏыхьащ
дылъэщӏыхьащ
фылъэщӏыхьащ
лъэщӏыхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьакъым
улъэщӏыхьакъым
лъэщӏыхьакъым
дылъэщӏыхьакъым
фылъэщӏыхьакъым
лъэщӏыхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьат
улъэщӏыхьат
лъэщӏыхьат
дылъэщӏыхьат
фылъэщӏыхьат
лъэщӏыхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьатэкъым
улъэщӏыхьатэкъым
лъэщӏыхьатэкъым
дылъэщӏыхьатэкъым
фылъэщӏыхьатэкъым
лъэщӏыхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъащ
улъэщӏыхьэгъащ
лъэщӏыхьэгъащ
дылъэщӏыхьэгъащ
фылъэщӏыхьэгъащ
лъэщӏыхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъакъым
улъэщӏыхьэгъакъым
лъэщӏыхьэгъакъым
дылъэщӏыхьэгъакъым
фылъэщӏыхьэгъакъым
лъэщӏыхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъат
улъэщӏыхьэгъат
лъэщӏыхьэгъат
дылъэщӏыхьэгъат
фылъэщӏыхьэгъат
лъэщӏыхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъатэкъым
улъэщӏыхьэгъатэкъым
лъэщӏыхьэгъатэкъым
дылъэщӏыхьэгъатэкъым
фылъэщӏыхьэгъатэкъым
лъэщӏыхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэщ
улъэщӏыхьэщ
лъэщӏыхьэщ
дылъэщӏыхьэщ
фылъэщӏыхьэщ
лъэщӏыхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэкъым
улъэщӏыхьэкъым
лъэщӏыхьэкъым
дылъэщӏыхьэкъым
фылъэщӏыхьэкъым
лъэщӏыхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэт
улъэщӏыхьэт
лъэщӏыхьэт
дылъэщӏыхьэт
фылъэщӏыхьэт
лъэщӏыхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэтэкъым
улъэщӏыхьэтэкъым
лъэщӏыхьэтэкъым
дылъэщӏыхьэтэкъым
фылъэщӏыхьэтэкъым
лъэщӏыхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнщ
улъэщӏыхьэнщ
лъэщӏыхьэнщ
дылъэщӏыхьэнщ
фылъэщӏыхьэнщ
лъэщӏыхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнкъым
улъэщӏыхьэнкъым
лъэщӏыхьэнкъым
дылъэщӏыхьэнкъым
фылъэщӏыхьэнкъым
лъэщӏыхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнущ
улъэщӏыхьэнущ
лъэщӏыхьэнущ
дылъэщӏыхьэнущ
фылъэщӏыхьэнущ
лъэщӏыхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнукъым
улъэщӏыхьэнукъым
лъэщӏыхьэнукъым
дылъэщӏыхьэнукъым
фылъэщӏыхьэнукъым
лъэщӏыхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэрэ
улъэщӏыхьэрэ
лъэщӏыхьэрэ
дылъэщӏыхьэрэ
фылъэщӏыхьэрэ
лъэщӏыхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэркъэ
улъэщӏыхьэркъэ
лъэщӏыхьэркъэ
дылъэщӏыхьэркъэ
фылъэщӏыхьэркъэ
лъэщӏыхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэ(р)т
улъэщӏыхьэ(р)т
лъэщӏыхьэ(р)т
дылъэщӏыхьэ(р)т
фылъэщӏыхьэ(р)т
лъэщӏыхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэ(р)тэкъэ
улъэщӏыхьэ(р)тэкъэ
лъэщӏыхьэ(р)тэкъэ
дылъэщӏыхьэ(р)тэкъэ
фылъэщӏыхьэ(р)тэкъэ
лъэщӏыхьэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьа
улъэщӏыхьа
лъэщӏыхьа
дылъэщӏыхьа
фылъэщӏыхьа
лъэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьакъэ
улъэщӏыхьакъэ
лъэщӏыхьакъэ
дылъэщӏыхьакъэ
фылъэщӏыхьакъэ
лъэщӏыхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьат
улъэщӏыхьат
лъэщӏыхьат
дылъэщӏыхьат
фылъэщӏыхьат
лъэщӏыхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьатэкъэ
улъэщӏыхьатэкъэ
лъэщӏыхьатэкъэ
дылъэщӏыхьатэкъэ
фылъэщӏыхьатэкъэ
лъэщӏыхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъа
улъэщӏыхьэгъа
лъэщӏыхьэгъа
дылъэщӏыхьэгъа
фылъэщӏыхьэгъа
лъэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъакъэ
улъэщӏыхьэгъакъэ
лъэщӏыхьэгъакъэ
дылъэщӏыхьэгъакъэ
фылъэщӏыхьэгъакъэ
лъэщӏыхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъат
улъэщӏыхьэгъат
лъэщӏыхьэгъат
дылъэщӏыхьэгъат
фылъэщӏыхьэгъат
лъэщӏыхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъатэкъэ
улъэщӏыхьэгъатэкъэ
лъэщӏыхьэгъатэкъэ
дылъэщӏыхьэгъатэкъэ
фылъэщӏыхьэгъатэкъэ
лъэщӏыхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэ
улъэщӏыхьэ
лъэщӏыхьэ
дылъэщӏыхьэ
фылъэщӏыхьэ
лъэщӏыхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэкъэ
улъэщӏыхьэкъэ
лъэщӏыхьэкъэ
дылъэщӏыхьэкъэ
фылъэщӏыхьэкъэ
лъэщӏыхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэт
улъэщӏыхьэт
лъэщӏыхьэт
дылъэщӏыхьэт
фылъэщӏыхьэт
лъэщӏыхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэтэкъэ
улъэщӏыхьэтэкъэ
лъэщӏыхьэтэкъэ
дылъэщӏыхьэтэкъэ
фылъэщӏыхьэтэкъэ
лъэщӏыхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэн
улъэщӏыхьэн
лъэщӏыхьэн
дылъэщӏыхьэн
фылъэщӏыхьэн
лъэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнкъэ
улъэщӏыхьэнкъэ
лъэщӏыхьэнкъэ
дылъэщӏыхьэнкъэ
фылъэщӏыхьэнкъэ
лъэщӏыхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэну
улъэщӏыхьэну
лъэщӏыхьэну
дылъэщӏыхьэну
фылъэщӏыхьэну
лъэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнукъэ
улъэщӏыхьэнукъэ
лъэщӏыхьэнукъэ
дылъэщӏыхьэнукъэ
фылъэщӏыхьэнукъэ
лъэщӏыхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэмэ
улъэщӏыхьэмэ
лъэщӏыхьэмэ
дылъэщӏыхьэмэ
фылъэщӏыхьэмэ
лъэщӏыхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэмэ
улъэщӏэмыхьэмэ
лъэщӏэмыхьэмэ
дылъэщӏэмыхьэмэ
фылъэщӏэмыхьэмэ
лъэщӏэмыхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьамэ
улъэщӏыхьамэ
лъэщӏыхьамэ
дылъэщӏыхьамэ
фылъэщӏыхьамэ
лъэщӏыхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьамэ
улъэщӏэмыхьамэ
лъэщӏэмыхьамэ
дылъэщӏэмыхьамэ
фылъэщӏэмыхьамэ
мыхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъамэ
улъэщӏыхьэгъамэ
лъэщӏыхьэгъамэ
дылъэщӏыхьэгъамэ
фылъэщӏыхьэгъамэ
лъэщӏыхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэгъамэ
улъэщӏэмыхьэгъамэ
лъэщӏэмыхьэгъамэ
дылъэщӏэмыхьэгъамэ
фылъэщӏэмыхьэгъамэ
лъэщӏэмыхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнмэ
улъэщӏыхьэнмэ
лъэщӏыхьэнмэ
дылъэщӏыхьэнмэ
фылъэщӏыхьэнмэ
лъэщӏыхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэнмэ
улъэщӏэмыхьэнмэ
лъэщӏэмыхьэнмэ
дылъэщӏэмыхьэнмэ
фылъэщӏэмыхьэнмэ
лъэщӏэмыхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнумэ
улъэщӏыхьэнумэ
лъэщӏыхьэнумэ
дылъэщӏыхьэнумэ
фылъэщӏыхьэнумэ
лъэщӏыхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэнумэ
улъэщӏэмыхьэнумэ
лъэщӏэмыхьэнумэ
дылъэщӏэмыхьэнумэ
фылъэщӏэмыхьэнумэ
лъэщӏэмыхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэтэмэ
улъэщӏыхьэтэмэ
лъэщӏыхьэтэмэ
дылъэщӏыхьэтэмэ
фылъэщӏыхьэтэмэ
лъэщӏыхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэтэмэ
улъэщӏэмыхьэтэмэ
лъэщӏэмыхьэтэмэ
дылъэщӏэмыхьэтэмэ
фылъэщӏэмыхьэтэмэ
лъэщӏэмыхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьатэмэ
улъэщӏыхьатэмэ
лъэщӏыхьатэмэ
дылъэщӏыхьатэмэ
фылъэщӏыхьатэмэ
лъэщӏыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьатэмэ
улъэщӏэмыхьатэмэ
лъэщӏэмыхьатэмэ
дылъэщӏэмыхьатэмэ
фылъэщӏэмыхьатэмэ
лъэщӏэмыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъатэмэ
улъэщӏыхьэгъатэмэ
лъэщӏыхьэгъатэмэ
дылъэщӏыхьэгъатэмэ
фылъэщӏыхьэгъатэмэ
лъэщӏыхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэгъатэмэ
улъэщӏэмыхьэгъатэмэ
лъэщӏэмыхьэгъатэмэ
дылъэщӏэмыхьэгъатэмэ
фылъэщӏэмыхьэгъатэмэ
лъэщӏэмыхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнтэмэ
улъэщӏыхьэнтэмэ
лъэщӏыхьэнтэмэ
дылъэщӏыхьэнтэмэ
фылъэщӏыхьэнтэмэ
лъэщӏыхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэнтэмэ
улъэщӏэмыхьэнтэмэ
лъэщӏэмыхьэнтэмэ
дылъэщӏэмыхьэнтэмэ
фылъэщӏэмыхьэнтэмэ
лъэщӏэмыхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнутэмэ
улъэщӏыхьэнутэмэ
лъэщӏыхьэнутэмэ
дылъэщӏыхьэнутэмэ
фылъэщӏыхьэнутэмэ
лъэщӏыхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэнутэмэ
улъэщӏэмыхьэнутэмэ
лъэщӏэмыхьэнутэмэ
дылъэщӏэмыхьэнутэмэ
фылъэщӏэмыхьэнутэмэ
лъэщӏэмыхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнт
улъэщӏыхьэнт
лъэщӏыхьэнт
дылъэщӏыхьэнт
фылъэщӏыхьэнт
лъэщӏыхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнтэкъым
улъэщӏыхьэнтэкъым
лъэщӏыхьэнтэкъым
дылъэщӏыхьэнтэкъым
фылъэщӏыхьэнтэкъым
лъэщӏыхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнут
улъэщӏыхьэнут
лъэщӏыхьэнут
дылъэщӏыхьэнут
фылъэщӏыхьэнут
лъэщӏыхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнутэкъым
улъэщӏыхьэнутэкъым
лъэщӏыхьэнутэкъым
дылъэщӏыхьэнутэкъым
фылъэщӏыхьэнутэкъым
лъэщӏыхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэми
улъэщӏыхьэми
лъэщӏыхьэми
дылъэщӏыхьэми
фылъэщӏыхьэми
лъэщӏыхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэми
улъэщӏэмыхьэми
лъэщӏэмыхьэми
дылъэщӏэмыхьэми
фылъэщӏэмыхьэми
лъэщӏэмыхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьами
улъэщӏыхьами
лъэщӏыхьами
дылъэщӏыхьами
фылъэщӏыхьами
лъэщӏыхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьами
улъэщӏэмыхьами
лъэщӏэмыхьами
дылъэщӏэмыхьами
фылъэщӏэмыхьами
лъэщӏэмыхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъами
улъэщӏыхьэгъами
лъэщӏыхьэгъами
дылъэщӏыхьэгъами
фылъэщӏыхьэгъами
лъэщӏыхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэгъами
улъэщӏэмыхьэгъами
лъэщӏэмыхьэгъами
дылъэщӏэмыхьэгъами
фылъэщӏэмыхьэгъами
лъэщӏэмыхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнми
улъэщӏыхьэнми
лъэщӏыхьэнми
дылъэщӏыхьэнми
фылъэщӏыхьэнми
лъэщӏыхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэнми
улъэщӏэмыхьэнми
лъэщӏэмыхьэнми
дылъэщӏэмыхьэнми
фылъэщӏэмыхьэнми
лъэщӏэмыхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнуми
улъэщӏыхьэнуми
лъэщӏыхьэнуми
дылъэщӏыхьэнуми
фылъэщӏыхьэнуми
лъэщӏыхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэнуми
улъэщӏэмыхьэнуми
лъэщӏэмыхьэнуми
дылъэщӏэмыхьэнуми
фылъэщӏэмыхьэнуми
лъэщӏэмыхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэтэми
улъэщӏыхьэтэми
лъэщӏыхьэтэми
дылъэщӏыхьэтэми
фылъэщӏыхьэтэми
лъэщӏыхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэтэми
улъэщӏэмыхьэтэми
лъэщӏэмыхьэтэми
дылъэщӏэмыхьэтэми
фылъэщӏэмыхьэтэми
лъэщӏэмыхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьатэми
улъэщӏыхьатэми
лъэщӏыхьатэми
дылъэщӏыхьатэми
фылъэщӏыхьатэми
лъэщӏыхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьатэми
улъэщӏэмыхьатэми
лъэщӏэмыхьатэми
дылъэщӏэмыхьатэми
фылъэщӏэмыхьатэми
лъэщӏэмыхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэгъатэми
улъэщӏыхьэгъатэми
лъэщӏыхьэгъатэми
дылъэщӏыхьэгъатэми
фылъэщӏыхьэгъатэми
лъэщӏыхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэгъатэми
улъэщӏэмыхьэгъатэми
лъэщӏэмыхьэгъатэми
дылъэщӏэмыхьэгъатэми
фылъэщӏэмыхьэгъатэми
лъэщӏэмыхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнтэми
улъэщӏыхьэнтэми
лъэщӏыхьэнтэми
дылъэщӏыхьэнтэми
фылъэщӏыхьэнтэми
лъэщӏыхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэнтэми
улъэщӏэмыхьэнтэми
лъэщӏэмыхьэнтэми
дылъэщӏэмыхьэнтэми
фылъэщӏэмыхьэнтэми
лъэщӏэмыхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьэнутэми
улъэщӏыхьэнутэми
лъэщӏыхьэнутэми
дылъэщӏыхьэнутэми
фылъэщӏыхьэнутэми
лъэщӏыхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьэнутэми
улъэщӏэмыхьэнутэми
лъэщӏэмыхьэнутэми
дылъэщӏэмыхьэнутэми
фылъэщӏэмыхьэнутэми
лъэщӏэмыхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьаи
улъэщӏыхьаи
лъэщӏыхьаи
дылъэщӏыхьаи
фылъэщӏыхьаи
лъэщӏыхьаи
щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьакъыми
улъэщӏыхьакъыми
лъэщӏыхьакъыми
дылъэщӏыхьакъыми
фылъэщӏыхьакъыми
лъэщӏыхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьащэрэт
улъэщӏыхьащэрэт
лъэщӏыхьащэрэт
дылъэщӏыхьащэрэт
фылъэщӏыхьащэрэт
лъэщӏыхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏэмыхьащэрэт
улъэщӏэмыхьащэрэт
лъэщӏэмыхьащэрэт
дылъэщӏэмыхьащэрэт
фылъэщӏэмыхьащэрэт
лъэщӏэмыхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнщ
улъэщӏыхьагъэнщ
лъэщӏыхьагъэнщ
дылъэщӏыхьагъэнщ
фылъэщӏыхьагъэнщ
лъэщӏыхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнкъым
улъэщӏыхьагъэнкъым
лъэщӏыхьагъэнкъым
дылъэщӏыхьагъэнкъым
фылъэщӏыхьагъэнкъым
лъэщӏыхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнт
улъэщӏыхьагъэнт
лъэщӏыхьагъэнт
дылъэщӏыхьагъэнт
фылъэщӏыхьагъэнт
лъэщӏыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнтэкъым
улъэщӏыхьагъэнтэкъым
лъэщӏыхьагъэнтэкъым
дылъэщӏыхьагъэнтэкъым
фылъэщӏыхьагъэнтэкъым
лъэщӏыхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэн
улъэщӏыхьагъэн
лъэщӏыхьагъэн
дылъэщӏыхьагъэн
фылъэщӏыхьагъэн
лъэщӏыхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнкъэ
улъэщӏыхьагъэнкъэ
лъэщӏыхьагъэнкъэ
дылъэщӏыхьагъэнкъэ
фылъэщӏыхьагъэнкъэ
лъэщӏыхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнт
улъэщӏыхьагъэнт
лъэщӏыхьагъэнт
дылъэщӏыхьагъэнт
фылъэщӏыхьагъэнт
лъэщӏыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнтэкъэ
улъэщӏыхьагъэнтэкъэ
лъэщӏыхьагъэнтэкъэ
дылъэщӏыхьагъэнтэкъэ
фылъэщӏыхьагъэнтэкъэ
лъэщӏыхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнущ
улъэщӏыхьагъэнущ
лъэщӏыхьагъэнущ
дылъэщӏыхьагъэнущ
фылъэщӏыхьагъэнущ
лъэщӏыхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнукъым
улъэщӏыхьагъэнукъым
лъэщӏыхьагъэнукъым
дылъэщӏыхьагъэнукъым
фылъэщӏыхьагъэнукъым
лъэщӏыхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнут
улъэщӏыхьагъэнут
лъэщӏыхьагъэнут
дылъэщӏыхьагъэнут
фылъэщӏыхьагъэнут
лъэщӏыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнутэкъым
улъэщӏыхьагъэнутэкъым
лъэщӏыхьагъэнутэкъым
дылъэщӏыхьагъэнутэкъым
фылъэщӏыхьагъэнутэкъым
лъэщӏыхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэну
улъэщӏыхьагъэну
лъэщӏыхьагъэну
дылъэщӏыхьагъэну
фылъэщӏыхьагъэну
лъэщӏыхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнукъэ
улъэщӏыхьагъэнукъэ
лъэщӏыхьагъэнукъэ
дылъэщӏыхьагъэнукъэ
фылъэщӏыхьагъэнукъэ
лъэщӏыхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнут
улъэщӏыхьагъэнут
лъэщӏыхьагъэнут
дылъэщӏыхьагъэнут
фылъэщӏыхьагъэнут
лъэщӏыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъэщӏыхьагъэнутэкъэ
улъэщӏыхьагъэнутэкъэ
лъэщӏыхьагъэнутэкъэ
дылъэщӏыхьагъэнутэкъэ
фылъэщӏыхьагъэнутэкъэ
лъэщӏыхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сылъэщӏыхьэ
улъэщӏыхьэ
лъэщӏыхьэ
дылъэщӏыхьэ
фылъэщӏыхьэ
лъэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сылъэщӏэмыхьэ
улъэщӏэмыхьэ
лъэщӏэмыхьэ
дылъэщӏэмыхьэ
фылъэщӏэмыхьэ
лъэщӏэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъэщӏыхьа
улъэщӏыхьа
лъэщӏыхьа
дылъэщӏыхьа
фылъэщӏыхьа
лъэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъэщӏэмыхьа
улъэщӏэмыхьа
лъэщӏэмыхьа
дылъэщӏэмыхьа
фылъэщӏэмыхьа
лъэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъэщӏыхьэгъа
улъэщӏыхьэгъа
лъэщӏыхьэгъа
дылъэщӏыхьэгъа
фылъэщӏыхьэгъа
лъэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъэщӏэмыхьэгъа
улъэщӏэмыхьэгъа
лъэщӏэмыхьэгъа
дылъэщӏэмыхьэгъа
фылъэщӏэмыхьэгъа
лъэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сылъэщӏыхьэн
улъэщӏыхьэн
лъэщӏыхьэн
дылъэщӏыхьэн
фылъэщӏыхьэн
лъэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сылъэщӏэмыхьэн
улъэщӏэмыхьэн
лъэщӏэмыхьэн
дылъэщӏэмыхьэн
фылъэщӏэмыхьэн
лъэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сылъэщӏыхьэну
улъэщӏыхьэну
лъэщӏыхьэну
дылъэщӏыхьэну
фылъэщӏыхьэну
лъэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сылъэщӏэмыхьэну
улъэщӏэмыхьэну
лъэщӏэмыхьэну
дылъэщӏэмыхьэну
фылъэщӏэмыхьэну
лъэщӏэмыхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏыхьэ
узэрылъэщӏыхьэ
зэрылъэщӏыхьэ
дызэрылъэщӏыхьэ
фызэрылъэщӏыхьэ
зэрылъэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏэмыхьэ
узэрылъэщӏэмыхьэ
зэрылъэщӏэмыхьэ
дызэрылъэщӏэмыхьэ
фызэрылъэщӏэмыхьэ
мызэрылъэщӏыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏыхьа
узэрылъэщӏыхьа
зэрылъэщӏыхьа
дызэрылъэщӏыхьа
фызэрылъэщӏыхьа
зэрылъэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏэмыхьа
узэрылъэщӏэмыхьа
зэрылъэщӏэмыхьа
дызэрылъэщӏэмыхьа
фызэрылъэщӏэмыхьа
зэрылъэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏыхьэгъа
узэрылъэщӏыхьэгъа
зэрылъэщӏыхьэгъа
дызэрылъэщӏыхьэгъа
фызэрылъэщӏыхьэгъа
зэрылъэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏэмыхьэгъа
узэрылъэщӏэмыхьэгъа
зэрылъэщӏэмыхьэгъа
дызэрылъэщӏэмыхьэгъа
фызэрылъэщӏэмыхьэгъа
зэрылъэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏыхьэн
узэрылъэщӏыхьэн
зэрылъэщӏыхьэн
дызэрылъэщӏыхьэн
фызэрылъэщӏыхьэн
зэрылъэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏэмыхьэн
узэрылъэщӏэмыхьэн
зэрылъэщӏэмыхьэн
дызэрылъэщӏэмыхьэн
фызэрылъэщӏэмыхьэн
зэрылъэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏыхьэну
узэрылъэщӏыхьэну
зэрылъэщӏыхьэну
дызэрылъэщӏыхьэну
фызэрылъэщӏыхьэну
зэрылъэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъэщӏэмыхьэну
узэрылъэщӏэмыхьэну
зэрылъэщӏэмыхьэну
дызэрылъэщӏэмыхьэну
фызэрылъэщӏэмыхьэну
зэрылъэщӏэмыхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъэщӏыхьэ
ущылъэщӏыхьэ
щылъэщӏыхьэ
дыщылъэщӏыхьэ
фыщылъэщӏыхьэ
щылъэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъэщӏэмыхьэ
ущылъэщӏэмыхьэ
щылъэщӏэмыхьэ
дыщылъэщӏэмыхьэ
фыщылъэщӏэмыхьэ
щылъэщӏэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъэщӏыхьа
ущылъэщӏыхьа
щылъэщӏыхьа
дыщылъэщӏыхьа
фыщылъэщӏыхьа
щылъэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъэщӏэмыхьа
ущылъэщӏэмыхьа
щылъэщӏэмыхьа
дыщылъэщӏэмыхьа
фыщылъэщӏэмыхьа
щылъэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъэщӏыхьэгъа
ущылъэщӏыхьэгъа
щылъэщӏыхьэгъа
дыщылъэщӏыхьэгъа
фыщылъэщӏыхьэгъа
щылъэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъэщӏэмыхьэгъа
ущылъэщӏэмыхьэгъа
щылъэщӏэмыхьэгъа
дыщылъэщӏэмыхьэгъа
фыщылъэщӏэмыхьэгъа
щылъэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъэщӏыхьэн
ущылъэщӏыхьэн
щылъэщӏыхьэн
дыщылъэщӏыхьэн
фыщылъэщӏыхьэн
щылъэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъэщӏэмыхьэн
ущылъэщӏэмыхьэн
щылъэщӏэмыхьэн
дыщылъэщӏэмыхьэн
фыщылъэщӏэмыхьэн
щылъэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъэщӏыхьэну
ущылъэщӏыхьэну
щылъэщӏыхьэну
дыщылъэщӏыхьэну
фыщылъэщӏыхьэну
щылъэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъэщӏэмыхьэну
ущылъэщӏэмыхьэну
щылъэщӏэмыхьэну
дыщылъэщӏэмыхьэну
фыщылъэщӏэмыхьэну
щылъэщӏэмыхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъэщӏыхьэ
уздылъэщӏыхьэ
здылъэщӏыхьэ
дыздылъэщӏыхьэ
фыздылъэщӏыхьэ
здылъэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъэщӏэмыхьэ
уздылъэщӏэмыхьэ
здылъэщӏэмыхьэ
дыздылъэщӏэмыхьэ
фыздылъэщӏэмыхьэ
здылъэщӏэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъэщӏыхьа
уздылъэщӏыхьа
здылъэщӏыхьа
дыздылъэщӏыхьа
фыздылъэщӏыхьа
здылъэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъэщӏэмыхьа
уздылъэщӏэмыхьа
здылъэщӏэмыхьа
дыздылъэщӏэмыхьа
фыздылъэщӏэмыхьа
здылъэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъэщӏыхьэгъа
уздылъэщӏыхьэгъа
здылъэщӏыхьэгъа
дыздылъэщӏыхьэгъа
фыздылъэщӏыхьэгъа
здылъэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъэщӏэмыхьэгъа
уздылъэщӏэмыхьэгъа
здылъэщӏэмыхьэгъа
дыздылъэщӏэмыхьэгъа
фыздылъэщӏэмыхьэгъа
здылъэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъэщӏыхьэн
уздылъэщӏыхьэн
здылъэщӏыхьэн
дыздылъэщӏыхьэн
фыздылъэщӏыхьэн
здылъэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъэщӏэмыхьэн
уздылъэщӏэмыхьэн
здылъэщӏэмыхьэн
дыздылъэщӏэмыхьэн
фыздылъэщӏэмыхьэн
здылъэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъэщӏыхьэну
уздылъэщӏыхьэну
здылъэщӏыхьэну
дыздылъэщӏыхьэну
фыздылъэщӏыхьэну
здылъэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъэщӏэмыхьэну
уздылъэщӏэмыхьэну
здылъэщӏэмыхьэну
дыздылъэщӏэмыхьэну
фыздылъэщӏэмыхьэну
здылъэщӏэмыхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏыхьэ
ущӀылъэщӏыхьэ
щӀылъэщӏыхьэ
дыщӀылъэщӏыхьэ
фыщӀылъэщӏыхьэ
щӀылъэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏэмыхьэ
ущӀылъэщӏэмыхьэ
щӀылъэщӏэмыхьэ
дыщӀылъэщӏэмыхьэ
фыщӀылъэщӏэмыхьэ
щӀылъэщӏэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏыхьа
ущӀылъэщӏыхьа
щӀылъэщӏыхьа
дыщӀылъэщӏыхьа
фыщӀылъэщӏыхьа
щӀылъэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏэмыхьа
ущӀылъэщӏэмыхьа
щӀылъэщӏэмыхьа
дыщӀылъэщӏэмыхьа
фыщӀылъэщӏэмыхьа
щӀылъэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏыхьэгъа
ущӀылъэщӏыхьэгъа
щӀылъэщӏыхьэгъа
дыщӀылъэщӏыхьэгъа
фыщӀылъэщӏыхьэгъа
щӀылъэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏэмыхьэгъа
ущӀылъэщӏэмыхьэгъа
щӀылъэщӏэмыхьэгъа
дыщӀылъэщӏэмыхьэгъа
фыщӀылъэщӏэмыхьэгъа
щӀылъэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏыхьэн
ущӀылъэщӏыхьэн
щӀылъэщӏыхьэн
дыщӀылъэщӏыхьэн
фыщӀылъэщӏыхьэн
щӀылъэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏэмыхьэн
ущӀылъэщӏэмыхьэн
щӀылъэщӏэмыхьэн
дыщӀылъэщӏэмыхьэн
фыщӀылъэщӏэмыхьэн
щӀылъэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏыхьэну
ущӀылъэщӏыхьэну
щӀылъэщӏыхьэну
дыщӀылъэщӏыхьэну
фыщӀылъэщӏыхьэну
щӀылъэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъэщӏэмыхьэну
ущӀылъэщӏэмыхьэну
щӀылъэщӏэмыхьэну
дыщӀылъэщӏэмыхьэну
фыщӀылъэщӏэмыхьэну
щӀылъэщӏэмыхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сылъэщӏыхьэу
улъэщӏыхьэу
лъэщӏыхьэу
дылъэщӏыхьэу
фылъэщӏыхьэу
лъэщӏыхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сылъэщӏэмыхьэу
улъэщӏэмыхьэу
лъэщӏэмыхьэу
дылъэщӏэмыхьэу
фылъэщӏэмыхьэу
лъэщӏэмыхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъэщӏыхьауэ
улъэщӏыхьауэ
лъэщӏыхьауэ
дылъэщӏыхьауэ
фылъэщӏыхьауэ
лъэщӏыхьауэ / лъэщӏыхьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъэщӏэмыхьауэ
улъэщӏэмыхьауэ
лъэщӏэмыхьауэ
дылъэщӏэмыхьауэ
фылъэщӏэмыхьауэ
лъэщӏэмыхьауэ(хэ) / лъэщӏэмыхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сылъэщӏыхьэурэ
улъэщӏыхьэурэ
лъэщӏыхьэурэ
дылъэщӏыхьэурэ
фылъэщӏыхьэурэ
лъэщӏыхьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сылъэщӏэмыхьэурэ
улъэщӏэмыхьэурэ
лъэщӏэмыхьэурэ
дылъэщӏэмыхьэурэ
фылъэщӏэмыхьэурэ
лъэщӏэмыхьэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыплъэщӏохьэ
сылъэщӏохьэ
--
сыфлъэщӏохьэ
салъэщӏохьэ
уэ
услъэщӏохьэ
--
улъэщӏохьэ
утлъэщӏохьэ
--
уалъэщӏохьэ
ар
слъэщӏохьэ
плъэщӏохьэ
лъэщӏохьэ
тлъэщӏохьэ
флъэщӏохьэ
ялъэщӏохьэ
дэ
--
дыплъэщӏохьэ
дылъэщӏохьэ
--
дыфлъэщӏохьэ
далъэщӏохьэ
фэ
фыслъэщӏохьэ
--
фылъэщӏохьэ
фытлъэщӏохьэ
--
фалъэщӏохьэ
ахэр
слъэщӏохьэ(хэ)
плъэщӏохьэ(хэ)
лъэщӏохьэ(хэ)
тлъэщӏохьэ(хэ)
флъэщӏохьэ(хэ)
ялъэщӏохьэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]э
[хь]эр
--
[хь]эхэр
Эргативнэ:
[хь]э
[хь]эм
--
[хь]эхэм
Послеложнэ:
[хь]экӀэ
[хь]эмкӀэ
[хь]эхэкӀэ
[хь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]эуэ
[хь]эрауэ
[хь]эхэу
[хь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]а
[хь]ар
--
[хь]ахэр
Эргативнэ:
[хь]а
[хь]ам
--
[хь]ахэм
Послеложнэ:
[хь]акӀэ
[хь]амкӀэ
[хь]ахэкӀэ
[хь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]ауэ
[хь]арауэ
[хь]ахэу
[хь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эн
[хь]эныр
--
[хь]энхэр
Эргативнэ:
[хь]эн
[хь]эным
--
[хь]энхэм
Послеложнэ:
[хь]энкӀэ
[хь]энымкӀэ
[хь]энхэкӀэ
[хь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хь]эну
[хь]энырауэ
[хь]энхэу
[хь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эну
[хь]энур
--
[хь]энухэр
Эргативнэ:
[хь]эну
[хь]энум
--
[хь]энухэм
Послеложнэ:
[хь]энукӀэ
[хь]энумкӀэ
[хь]энухэкӀэ
[хь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]энууэ
[хь]энурауэ
[хь]энухэу
[хь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым кӀэлъыкӀуэурэ, кӀэлъыжэурэ кӀэщӀыхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
Хъуэжэ фызым кӀэлъыщӀопхъуэ лъэщӀыхьэн мурад иӀэу. Къэбэрдей ӀуэрыӀуатэ, сборник
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
лъэщӏыхьэн: catch up with sb or sth.
УРЫСЫБЗЭ
лъэщӏыхьэн: догнать кого-что-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.