АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
[лъ] + -и- + [хь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "лъихьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
лъихьэн
щымыӀэныгъэ:
лъимыхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъихьэн
улъихьэн
лъихьэн
дылъихьэн
фылъихьэн
лъихьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэн
улъимыхьэн
лъимыхьэн
дылъимыхьэн
фылъимыхьэн
лъимыхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
лъихьэ!
фылъихьэ!
щымыӀэныгъэ:
улъимыхьэ!
фылъимыхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылърехьэ
улърехьэ
лърехьэ
дылърехьэ
фылърехьэ
лърехьэ
щымыӀэныгъэ:
сылъремыхьэ
улъремыхьэ
лъремыхьэ
дылъремыхьэ
фылъремыхьэ
лъремыхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъохьэ(р)
улъохьэ(р)
лъохьэ(р)
лъохьэ(р)
фылъохьэ(р)
лъохьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэркъым
улъихьэркъым
лъихьэркъым
дылъихьэркъым
фылъихьэркъым
лъихьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьэ(р)т
улъихьэ(р)т
лъихьэ(р)т
дылъихьэ(р)т
фылъихьэ(р)т
лъихьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэ(р)тэкъым
улъихьэ(р)тэкъым
лъихьэ(р)тэкъым
дылъихьэ(р)тэкъым
фылъихьэ(р)тэкъым
лъихьэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьащ
улъихьащ
лъихьащ
дылъихьащ
фылъихьащ
лъихьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъихьакъым
улъихьакъым
лъихьакъым
дылъихьакъым
фылъихьакъым
лъихьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьат
улъихьат
лъихьат
дылъихьат
фылъихьат
лъихьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъихьатэкъым
улъихьатэкъым
лъихьатэкъым
дылъихьатэкъым
фылъихьатэкъым
лъихьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэгъащ
улъихьэгъащ
лъихьэгъащ
дылъихьэгъащ
фылъихьэгъащ
лъихьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэгъакъым
улъихьэгъакъым
лъихьэгъакъым
дылъихьэгъакъым
фылъихьэгъакъым
лъихьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэгъат
улъихьэгъат
лъихьэгъат
дылъихьэгъат
фылъихьэгъат
лъихьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэгъатэкъым
улъихьэгъатэкъым
лъихьэгъатэкъым
дылъихьэгъатэкъым
фылъихьэгъатэкъым
лъихьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сылъихьэщ
улъихьэщ
лъихьэщ
дылъихьэщ
фылъихьэщ
лъихьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэкъым
улъихьэкъым
лъихьэкъым
дылъихьэкъым
фылъихьэкъым
лъихьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сылъихьэт
улъихьэт
лъихьэт
дылъихьэт
фылъихьэт
лъихьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэтэкъым
улъихьэтэкъым
лъихьэтэкъым
дылъихьэтэкъым
фылъихьэтэкъым
лъихьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнщ
улъихьэнщ
лъихьэнщ
дылъихьэнщ
фылъихьэнщ
лъихьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэнкъым
улъихьэнкъым
лъихьэнкъым
дылъихьэнкъым
фылъихьэнкъым
лъихьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнущ
улъихьэнущ
лъихьэнущ
дылъихьэнущ
фылъихьэнущ
лъихьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэнукъым
улъихьэнукъым
лъихьэнукъым
дылъихьэнукъым
фылъихьэнукъым
лъихьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэрэ
улъихьэрэ
лъихьэрэ
дылъихьэрэ
фылъихьэрэ
лъихьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэркъэ
улъихьэркъэ
лъихьэркъэ
дылъихьэркъэ
фылъихьэркъэ
лъихьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьэ(р)т
улъихьэ(р)т
лъихьэ(р)т
дылъихьэ(р)т
фылъихьэ(р)т
лъихьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэ(р)тэкъэ
улъихьэ(р)тэкъэ
лъихьэ(р)тэкъэ
дылъихьэ(р)тэкъэ
фылъихьэ(р)тэкъэ
лъихьэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьа
улъихьа
лъихьа
дылъихьа
фылъихьа
лъихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъихьакъэ
улъихьакъэ
лъихьакъэ
дылъихьакъэ
фылъихьакъэ
лъихьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьат
улъихьат
лъихьат
дылъихьат
фылъихьат
лъихьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъихьатэкъэ
улъихьатэкъэ
лъихьатэкъэ
дылъихьатэкъэ
фылъихьатэкъэ
лъихьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэгъа
улъихьэгъа
лъихьэгъа
дылъихьэгъа
фылъихьэгъа
лъихьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэгъакъэ
улъихьэгъакъэ
лъихьэгъакъэ
дылъихьэгъакъэ
фылъихьэгъакъэ
лъихьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэгъат
улъихьэгъат
лъихьэгъат
дылъихьэгъат
фылъихьэгъат
лъихьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэгъатэкъэ
улъихьэгъатэкъэ
лъихьэгъатэкъэ
дылъихьэгъатэкъэ
фылъихьэгъатэкъэ
лъихьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сылъихьэ
улъихьэ
лъихьэ
дылъихьэ
фылъихьэ
лъихьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэкъэ
улъихьэкъэ
лъихьэкъэ
дылъихьэкъэ
фылъихьэкъэ
лъихьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сылъихьэт
улъихьэт
лъихьэт
дылъихьэт
фылъихьэт
лъихьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэтэкъэ
улъихьэтэкъэ
лъихьэтэкъэ
дылъихьэтэкъэ
фылъихьэтэкъэ
лъихьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэн
улъихьэн
лъихьэн
дылъихьэн
фылъихьэн
лъихьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэнкъэ
улъихьэнкъэ
лъихьэнкъэ
дылъихьэнкъэ
фылъихьэнкъэ
лъихьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэну
улъихьэну
лъихьэну
дылъихьэну
фылъихьэну
лъихьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэнукъэ
улъихьэнукъэ
лъихьэнукъэ
дылъихьэнукъэ
фылъихьэнукъэ
лъихьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэмэ
улъихьэмэ
лъихьэмэ
дылъихьэмэ
фылъихьэмэ
лъихьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэмэ
улъимыхьэмэ
лъимыхьэмэ
дылъимыхьэмэ
фылъимыхьэмэ
лъимыхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьамэ
улъихьамэ
лъихьамэ
дылъихьамэ
фылъихьамэ
лъихьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьамэ
улъимыхьамэ
лъимыхьамэ
дылъимыхьамэ
фылъимыхьамэ
лъмыхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъихьэгъамэ
улъихьэгъамэ
лъихьэгъамэ
дылъихьэгъамэ
фылъихьэгъамэ
лъихьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэгъамэ
улъимыхьэгъамэ
лъимыхьэгъамэ
дылъимыхьэгъамэ
фылъимыхьэгъамэ
лъимыхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнмэ
улъихьэнмэ
лъихьэнмэ
дылъихьэнмэ
фылъихьэнмэ
лъихьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэнмэ
улъимыхьэнмэ
лъимыхьэнмэ
дылъимыхьэнмэ
фылъимыхьэнмэ
лъимыхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнумэ
улъихьэнумэ
лъихьэнумэ
дылъихьэнумэ
фылъихьэнумэ
лъихьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэнумэ
улъимыхьэнумэ
лъимыхьэнумэ
дылъимыхьэнумэ
фылъимыхьэнумэ
лъимыхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэтэмэ
улъихьэтэмэ
лъихьэтэмэ
дылъихьэтэмэ
фылъихьэтэмэ
лъихьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэтэмэ
улъимыхьэтэмэ
лъимыхьэтэмэ
дылъимыхьэтэмэ
фылъимыхьэтэмэ
лъимыхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьатэмэ
улъихьатэмэ
лъихьатэмэ
дылъихьатэмэ
фылъихьатэмэ
лъихьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьатэмэ
улъимыхьатэмэ
лъимыхьатэмэ
дылъимыхьатэмэ
фылъимыхьатэмэ
лъимыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъихьэгъатэмэ
улъихьэгъатэмэ
лъихьэгъатэмэ
дылъихьэгъатэмэ
фылъихьэгъатэмэ
лъихьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэгъатэмэ
улъимыхьэгъатэмэ
лъимыхьэгъатэмэ
дылъимыхьэгъатэмэ
фылъимыхьэгъатэмэ
лъимыхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнтэмэ
улъихьэнтэмэ
лъихьэнтэмэ
дылъихьэнтэмэ
фылъихьэнтэмэ
лъихьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэнтэмэ
улъимыхьэнтэмэ
лъимыхьэнтэмэ
дылъимыхьэнтэмэ
фылъимыхьэнтэмэ
лъимыхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнутэмэ
улъихьэнутэмэ
лъихьэнутэмэ
дылъихьэнутэмэ
фылъихьэнутэмэ
лъихьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэнутэмэ
улъимыхьэнутэмэ
лъимыхьэнутэмэ
дылъимыхьэнутэмэ
фылъимыхьэнутэмэ
лъимыхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнт
улъихьэнт
лъихьэнт
дылъихьэнт
фылъихьэнт
лъихьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэнтэкъым
улъихьэнтэкъым
лъихьэнтэкъым
дылъихьэнтэкъым
фылъихьэнтэкъым
лъихьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнут
улъихьэнут
лъихьэнут
дылъихьэнут
фылъихьэнут
лъихьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъихьэнутэкъым
улъихьэнутэкъым
лъихьэнутэкъым
дылъихьэнутэкъым
фылъихьэнутэкъым
лъихьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэми
улъихьэми
лъихьэми
дылъихьэми
фылъихьэми
лъихьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэми
улъимыхьэми
лъимыхьэми
дылъимыхьэми
фылъимыхьэми
лъимыхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьами
улъихьами
лъихьами
дылъихьами
фылъихьами
лъихьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьами
улъимыхьами
лъимыхьами
дылъимыхьами
фылъимыхьами
лъимыхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъихьэгъами
улъихьэгъами
лъихьэгъами
дылъихьэгъами
фылъихьэгъами
лъихьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэгъами
улъимыхьэгъами
лъимыхьэгъами
дылъимыхьэгъами
фылъимыхьэгъами
лъимыхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнми
улъихьэнми
лъихьэнми
дылъихьэнми
фылъихьэнми
лъихьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэнми
улъимыхьэнми
лъимыхьэнми
дылъимыхьэнми
фылъимыхьэнми
лъимыхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнуми
улъихьэнуми
лъихьэнуми
дылъихьэнуми
фылъихьэнуми
лъихьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэнуми
улъимыхьэнуми
лъимыхьэнуми
дылъимыхьэнуми
фылъимыхьэнуми
лъимыхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэтэми
улъихьэтэми
лъихьэтэми
дылъихьэтэми
фылъихьэтэми
лъихьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэтэми
улъимыхьэтэми
лъимыхьэтэми
дылъимыхьэтэми
фылъимыхьэтэми
лъимыхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъихьатэми
улъихьатэми
лъихьатэми
дылъихьатэми
фылъихьатэми
лъихьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьатэми
улъимыхьатэми
лъимыхьатэми
дылъимыхьатэми
фылъимыхьатэми
лъимыхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъихьэгъатэми
улъихьэгъатэми
лъихьэгъатэми
дылъихьэгъатэми
фылъихьэгъатэми
лъихьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэгъатэми
улъимыхьэгъатэми
лъимыхьэгъатэми
дылъимыхьэгъатэми
фылъимыхьэгъатэми
лъимыхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнтэми
улъихьэнтэми
лъихьэнтэми
дылъихьэнтэми
фылъихьэнтэми
лъихьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэнтэми
улъимыхьэнтэми
лъимыхьэнтэми
дылъимыхьэнтэми
фылъимыхьэнтэми
лъимыхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъихьэнутэми
улъихьэнутэми
лъихьэнутэми
дылъихьэнутэми
фылъихьэнутэми
лъихьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьэнутэми
улъимыхьэнутэми
лъимыхьэнутэми
дылъимыхьэнутэми
фылъимыхьэнутэми
лъимыхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъхьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъихьаи
улъихьаи
лъихьаи
дылъихьаи
фылъихьаи
лъихьаи
щымыӀэныгъэ:
сылъихьакъыми
улъихьакъыми
лъихьакъыми
дылъихьакъыми
фылъихьакъыми
лъихьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъихьащэрэт
улъихьащэрэт
лъихьащэрэт
дылъихьащэрэт
фылъихьащэрэт
лъихьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сылъимыхьащэрэт
улъимыхьащэрэт
лъимыхьащэрэт
дылъимыхьащэрэт
фылъимыхьащэрэт
лъимыхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнщ
улъихьагъэнщ
лъихьагъэнщ
дылъихьагъэнщ
фылъихьагъэнщ
лъихьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнкъым
улъихьагъэнкъым
лъихьагъэнкъым
дылъихьагъэнкъым
фылъихьагъэнкъым
лъихьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнт
улъихьагъэнт
лъихьагъэнт
дылъихьагъэнт
фылъихьагъэнт
лъихьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнтэкъым
улъихьагъэнтэкъым
лъихьагъэнтэкъым
дылъихьагъэнтэкъым
фылъихьагъэнтэкъым
лъихьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъихьагъэн
улъихьагъэн
лъихьагъэн
дылъихьагъэн
фылъихьагъэн
лъихьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнкъэ
улъихьагъэнкъэ
лъихьагъэнкъэ
дылъихьагъэнкъэ
фылъихьагъэнкъэ
лъихьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнт
улъихьагъэнт
лъихьагъэнт
дылъихьагъэнт
фылъихьагъэнт
лъихьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнтэкъэ
улъихьагъэнтэкъэ
лъихьагъэнтэкъэ
дылъихьагъэнтэкъэ
фылъихьагъэнтэкъэ
лъихьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнущ
улъихьагъэнущ
лъихьагъэнущ
дылъихьагъэнущ
фылъихьагъэнущ
лъихьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнукъым
улъихьагъэнукъым
лъихьагъэнукъым
дылъихьагъэнукъым
фылъихьагъэнукъым
лъихьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнут
улъихьагъэнут
лъихьагъэнут
дылъихьагъэнут
фылъихьагъэнут
лъихьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнутэкъым
улъихьагъэнутэкъым
лъихьагъэнутэкъым
дылъихьагъэнутэкъым
фылъихьагъэнутэкъым
лъихьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъихьагъэну
улъихьагъэну
лъихьагъэну
дылъихьагъэну
фылъихьагъэну
лъихьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнукъэ
улъихьагъэнукъэ
лъихьагъэнукъэ
дылъихьагъэнукъэ
фылъихьагъэнукъэ
лъихьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнут
улъихьагъэнут
лъихьагъэнут
дылъихьагъэнут
фылъихьагъэнут
лъихьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъихьагъэнутэкъэ
улъихьагъэнутэкъэ
лъихьагъэнутэкъэ
дылъихьагъэнутэкъэ
фылъихьагъэнутэкъэ
лъихьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сылъихьэ
улъихьэ
лъихьэ
дылъихьэ
фылъихьэ
лъихьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыхьэ
улъимыхьэ
лъимыхьэ
дылъимыхьэ
фылъимыхьэ
лъимыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъихьа
улъихьа
лъихьа
дылъихьа
фылъихьа
лъихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыхьа
улъимыхьа
лъимыхьа
дылъимыхьа
фылъимыхьа
лъимыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъихьэгъа
улъихьэгъа
лъихьэгъа
дылъихьэгъа
фылъихьэгъа
лъихьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыхьэгъа
улъимыхьэгъа
лъимыхьэгъа
дылъимыхьэгъа
фылъимыхьэгъа
лъимыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сылъихьэн
улъихьэн
лъихьэн
дылъихьэн
фылъихьэн
лъихьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыхьэн
улъимыхьэн
лъимыхьэн
дылъимыхьэн
фылъимыхьэн
лъимыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сылъихьэну
улъихьэну
лъихьэну
дылъихьэну
фылъихьэну
лъихьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыхьэну
улъимыхьэну
лъимыхьэну
дылъимыхьэну
фылъимыхьэну
лъимыхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъихьэ
узэрылъихьэ
зэрылъихьэ
дызэрылъихьэ
фызэрылъихьэ
зэрылъихьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыхьэ
узэрылъимыхьэ
зэрылъимыхьэ
дызэрылъимыхьэ
фызэрылъимыхьэ
зэрылъимыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъихьа
узэрылъихьа
зэрылъихьа
дызэрылъихьа
фызэрылъихьа
зэрылъихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыхьа
узэрылъимыхьа
зэрылъимыхьа
дызэрылъимыхьа
фызэрылъимыхьа
зэрылъимыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъихьэгъа
узэрылъихьэгъа
зэрылъихьэгъа
дызэрылъихьэгъа
фызэрылъихьэгъа
зэрылъихьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыхьэгъа
узэрылъимыхьэгъа
зэрылъимыхьэгъа
дызэрылъимыхьэгъа
фызэрылъимыхьэгъа
зэрылъимыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъихьэн
узэрылъихьэн
зэрылъихьэн
дызэрылъихьэн
фызэрылъихьэн
зэрылъихьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыхьэн
узэрылъимыхьэн
зэрылъимыхьэн
дызэрылъимыхьэн
фызэрылъимыхьэн
зэрылъимыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъихьэну
узэрылъихьэну
зэрылъихьэну
дызэрылъихьэну
фызэрылъихьэну
зэрылъихьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыхьэну
узэрылъимыхьэну
зэрылъимыхьэну
дызэрылъимыхьэну
фызэрылъимыхьэну
зэрылъимыхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъихьэ
ущылъихьэ
щылъихьэ
дыщылъихьэ
фыщылъихьэ
щылъихьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыхьэ
ущылъимыхьэ
щылъимыхьэ
дыщылъимыхьэ
фыщылъимыхьэ
щылъимыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъихьа
ущылъихьа
щылъихьа
дыщылъихьа
фыщылъихьа
щылъихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыхьа
ущылъимыхьа
щылъимыхьа
дыщылъимыхьа
фыщылъимыхьа
щылъимыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъихьэгъа
ущылъихьэгъа
щылъихьэгъа
дыщылъихьэгъа
фыщылъихьэгъа
щылъихьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыхьэгъа
ущылъимыхьэгъа
щылъимыхьэгъа
дыщылъимыхьэгъа
фыщылъимыхьэгъа
щылъимыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъихьэн
ущылъихьэн
щылъихьэн
дыщылъихьэн
фыщылъихьэн
щылъихьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыхьэн
ущылъимыхьэн
щылъимыхьэн
дыщылъимыхьэн
фыщылъимыхьэн
щылъимыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъихьэну
ущылъихьэну
щылъихьэну
дыщылъихьэну
фыщылъихьэну
щылъихьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыхьэну
ущылъимыхьэну
щылъимыхьэну
дыщылъимыхьэну
фыщылъимыхьэну
щылъимыхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъихьэ
уздылъихьэ
здылъихьэ
дыздылъихьэ
фыздылъихьэ
здылъихьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыхьэ
уздылъимыхьэ
здылъимыхьэ
дыздылъимыхьэ
фыздылъимыхьэ
здылъимыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъихьа
уздылъихьа
здылъихьа
дыздылъихьа
фыздылъихьа
здылъихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыхьа
уздылъимыхьа
здылъимыхьа
дыздылъимыхьа
фыздылъимыхьа
здылъимыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъихьэгъа
уздылъихьэгъа
здылъихьэгъа
дыздылъихьэгъа
фыздылъихьэгъа
здылъихьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыхьэгъа
уздылъимыхьэгъа
здылъимыхьэгъа
дыздылъимыхьэгъа
фыздылъимыхьэгъа
здылъимыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъихьэн
уздылъихьэн
здылъихьэн
дыздылъихьэн
фыздылъихьэн
здылъихьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыхьэн
уздылъимыхьэн
здылъимыхьэн
дыздылъимыхьэн
фыздылъимыхьэн
здылъимыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъихьэну
уздылъихьэну
здылъихьэну
дыздылъихьэну
фыздылъихьэну
здылъихьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыхьэну
уздылъимыхьэну
здылъимыхьэну
дыздылъимыхьэну
фыздылъимыхьэну
здылъимыхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъихьэ
ущӀылъихьэ
щӀылъихьэ
дыщӀылъихьэ
фыщӀылъихьэ
щӀылъихьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыхьэ
ущӀылъимыхьэ
щӀылъимыхьэ
дыщӀылъимыхьэ
фыщӀылъимыхьэ
щӀылъимыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъихьа
ущӀылъихьа
щӀылъихьа
дыщӀылъихьа
фыщӀылъихьа
щӀылъихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыхьа
ущӀылъимыхьа
щӀылъимыхьа
дыщӀылъимыхьа
фыщӀылъимыхьа
щӀылъимыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъихьэгъа
ущӀылъихьэгъа
щӀылъихьэгъа
дыщӀылъихьэгъа
фыщӀылъихьэгъа
щӀылъихьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыхьэгъа
ущӀылъимыхьэгъа
щӀылъимыхьэгъа
дыщӀылъимыхьэгъа
фыщӀылъимыхьэгъа
щӀылъимыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъихьэн
ущӀылъихьэн
щӀылъихьэн
дыщӀылъихьэн
фыщӀылъихьэн
щӀылъихьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыхьэн
ущӀылъимыхьэн
щӀылъимыхьэн
дыщӀылъимыхьэн
фыщӀылъимыхьэн
щӀылъимыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъихьэну
ущӀылъихьэну
щӀылъихьэну
дыщӀылъихьэну
фыщӀылъихьэну
щӀылъихьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыхьэну
ущӀылъимыхьэну
щӀылъимыхьэну
дыщӀылъимыхьэну
фыщӀылъимыхьэну
щӀылъимыхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сылъихьэу
улъихьэу
лъихьэу
дылъихьэу
фылъихьэу
лъихьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыхьэу
улъимыхьэу
лъимыхьэу
дылъимыхьэу
фылъимыхьэу
лъимыхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъихьауэ
улъихьауэ
лъихьауэ
дылъихьауэ
фылъихьауэ
лъихьауэ / лъихьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыхьауэ
улъимыхьауэ
лъимыхьауэ
дылъимыхьауэ
фылъимыхьауэ
лъимыхьауэ(хэ) / лъимыхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сылъихьэурэ
улъихьэурэ
лъихьэурэ
дылъихьэурэ
фылъихьэурэ
лъихьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сылъимыхьэурэ
улъимыхьэурэ
лъимыхьэурэ
дылъимыхьэурэ
фылъимыхьэурэ
лъимыхьэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыплъохьэ
сылъохьэ
--
сыфлъохьэ
салъохьэ(хэ)
уэ
услъохьэ
--
улъохьэ
утлъохьэ
--
уалъохьэ(хэ)
ар
слъохьэ
плъохьэ
лъохьэ
тлъохьэ
флъохьэ
ялъохьэ(хэ)
дэ
--
дыплъохьэ
дылъохьэ
--
дыфлъохьэ
далъохьэ(хэ)
фэ
фыслъохьэ
--
фылъохьэ
фытлъохьэ
--
фалъохьэ(хэ)
ахэр
слъохьэ
плъохьэ
лъохьэ
тлъохьэ
флъохьэ
ялъохьэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыплъихьэрэ]
сылъихьэрэ]
--
сыфлъихьэрэ]
салъихьэ(хэ)рэ]
уэ
услъихьэрэ]
--
улъихьэрэ]
утлъихьэрэ]
--
уалъихьэ(хэ)рэ]
ар
слъихьэрэ]
плъихьэрэ]
лъихьэрэ]
тлъихьэрэ]
флъихьэрэ]
ялъихьэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыплъихьэрэ]
дылъихьэрэ]
--
дыфлъихьэрэ]
далъихьэ(хэ)рэ]
фэ
фыслъихьэрэ]
--
фылъихьэрэ]
фытдлъихьэрэ]
--
фалъихьэ(хэ)рэ]
ахэр
слъихьэрэ]
плъихьэрэ]
лъихьэрэ]
тлъихьэрэ]
флъихьэрэ]
ялъихьэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]э
[хь]эр
--
[хь]эхэр
Эргативнэ:
[хь]э
[хь]эм
--
[хь]эхэм
Послеложнэ:
[хь]экӀэ
[хь]эмкӀэ
[хь]эхэкӀэ
[хь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]эуэ
[хь]эрауэ
[хь]эхэу
[хь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]а
[хь]ар
--
[хь]ахэр
Эргативнэ:
[хь]а
[хь]ам
--
[хь]ахэм
Послеложнэ:
[хь]акӀэ
[хь]амкӀэ
[хь]ахэкӀэ
[хь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]ауэ
[хь]арауэ
[хь]ахэу
[хь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эн
[хь]эныр
--
[хь]энхэр
Эргативнэ:
[хь]эн
[хь]эным
--
[хь]энхэм
Послеложнэ:
[хь]энкӀэ
[хь]энымкӀэ
[хь]энхэкӀэ
[хь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хь]эну
[хь]энырауэ
[хь]энхэу
[хь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эну
[хь]энур
--
[хь]энухэр
Эргативнэ:
[хь]эну
[хь]энум
--
[хь]энухэм
Послеложнэ:
[хь]энукӀэ
[хь]энумкӀэ
[хь]энухэкӀэ
[хь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]энууэ
[хь]энурауэ
[хь]энухэу
[хь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и деж кӀуэуэ, кӀэлъыкӀуэу щытын.
ЩАПХЪЭХЭР
Къэбэрдейр ихъуреягъкӀэ къыщыс лъэпкъхэм ялъихьэ хъурт. Къэбэрдей ӀуэрыӀуатэ, сборник
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
лъихьэн: visit sb, maintain a relationship with sb
УРЫСЫБЗЭ
лъихьэн: посещать кого-л., поддерживать отношения с кем-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.