АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
[лъ] + и- + [гъуэлъ] + -хь + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "лъигъуэлъхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
лъигъуэлъхьэн
щымыӀэныгъэ:
лъимыгъуэлъхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэн
улъигъуэлъхьэн
лъигъуэлъхьэн
дылъигъуэлъхьэн
фылъигъуэлъхьэн
лъигъуэлъхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэн
улъимыгъуэлъхьэн
лъимыгъуэлъхьэн
дылъимыгъуэлъхьэн
фылъимыгъуэлъхьэн
лъимыгъуэлъхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
лъигъуалъхьэ!
фылъигъуалъхьэ!
щымыӀэныгъэ:
улъимыгъуалъхьэ!
фылъимыгъуалъхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылърегъуалъхьэ
улърегъуалъхьэ
лърегъуалъхьэ
дылърегъуалъхьэ
фылърегъуалъхьэ
лърегъуалъхьэ
щымыӀэныгъэ:
сылъремыгъуалъхьэ
улъремыгъуалъхьэ
лъремыгъуалъхьэ
дылъремыгъуалъхьэ
фылъремыгъуалъхьэ
лъремыгъуалъхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъогъуалъхьэ(р)
улъогъуалъхьэ(р)
лъогъуалъхьэ(р)
лъогъуалъхьэ(р)
фылъогъуалъхьэ(р)
лъогъуалъхьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэркъым
улъигъуалъхьэркъым
лъигъуалъхьэркъым
дылъигъуалъхьэркъым
фылъигъуалъхьэркъым
лъигъуалъхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэ(р)т
улъигъуалъхьэ(р)т
лъигъуалъхьэ(р)т
дылъигъуалъхьэ(р)т
фылъигъуалъхьэ(р)т
лъигъуалъхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэ(р)тэкъым
улъигъуалъхьэ(р)тэкъым
лъигъуалъхьэ(р)тэкъым
дылъигъуалъхьэ(р)тэкъым
фылъигъуалъхьэ(р)тэкъым
лъигъуалъхьэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьащ
улъигъуэлъхьащ
лъигъуэлъхьащ
дылъигъуэлъхьащ
фылъигъуэлъхьащ
лъигъуэлъхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьакъым
улъигъуэлъхьакъым
лъигъуэлъхьакъым
дылъигъуэлъхьакъым
фылъигъуэлъхьакъым
лъигъуэлъхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьат
улъигъуэлъхьат
лъигъуэлъхьат
дылъигъуэлъхьат
фылъигъуэлъхьат
лъигъуэлъхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьатэкъым
улъигъуэлъхьатэкъым
лъигъуэлъхьатэкъым
дылъигъуэлъхьатэкъым
фылъигъуэлъхьатэкъым
лъигъуэлъхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъащ
улъигъуэлъхьэгъащ
лъигъуэлъхьэгъащ
дылъигъуэлъхьэгъащ
фылъигъуэлъхьэгъащ
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъакъым
улъигъуэлъхьэгъакъым
лъигъуэлъхьэгъакъым
дылъигъуэлъхьэгъакъым
фылъигъуэлъхьэгъакъым
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъат
улъигъуэлъхьэгъат
лъигъуэлъхьэгъат
дылъигъуэлъхьэгъат
фылъигъуэлъхьэгъат
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъатэкъым
улъигъуэлъхьэгъатэкъым
лъигъуэлъхьэгъатэкъым
дылъигъуэлъхьэгъатэкъым
фылъигъуэлъхьэгъатэкъым
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэщ
улъигъуалъхьэщ
лъигъуалъхьэщ
дылъигъуалъхьэщ
фылъигъуалъхьэщ
лъигъуалъхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэкъым
улъигъуалъхьэкъым
лъигъуалъхьэкъым
дылъигъуалъхьэкъым
фылъигъуалъхьэкъым
лъигъуалъхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэт
улъигъуалъхьэт
лъигъуалъхьэт
дылъигъуалъхьэт
фылъигъуалъхьэт
лъигъуалъхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэтэкъым
улъигъуалъхьэтэкъым
лъигъуалъхьэтэкъым
дылъигъуалъхьэтэкъым
фылъигъуалъхьэтэкъым
лъигъуалъхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнщ
улъигъуэлъхьэнщ
лъигъуэлъхьэнщ
дылъигъуэлъхьэнщ
фылъигъуэлъхьэнщ
лъигъуэлъхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнкъым
улъигъуэлъхьэнкъым
лъигъуэлъхьэнкъым
дылъигъуэлъхьэнкъым
фылъигъуэлъхьэнкъым
лъигъуэлъхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнущ
улъигъуэлъхьэнущ
лъигъуэлъхьэнущ
дылъигъуэлъхьэнущ
фылъигъуэлъхьэнущ
лъигъуэлъхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнукъым
улъигъуэлъхьэнукъым
лъигъуэлъхьэнукъым
дылъигъуэлъхьэнукъым
фылъигъуэлъхьэнукъым
лъигъуэлъхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэрэ
улъигъуалъхьэрэ
лъигъуалъхьэрэ
дылъигъуалъхьэрэ
фылъигъуалъхьэрэ
лъигъуалъхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэркъэ
улъигъуалъхьэркъэ
лъигъуалъхьэркъэ
дылъигъуалъхьэркъэ
фылъигъуалъхьэркъэ
лъигъуалъхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэ(р)т
улъигъуалъхьэ(р)т
лъигъуалъхьэ(р)т
дылъигъуалъхьэ(р)т
фылъигъуалъхьэ(р)т
лъигъуалъхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэ(р)тэкъэ
улъигъуалъхьэ(р)тэкъэ
лъигъуалъхьэ(р)тэкъэ
дылъигъуалъхьэ(р)тэкъэ
фылъигъуалъхьэ(р)тэкъэ
лъигъуалъхьэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьа
улъигъуэлъхьа
лъигъуэлъхьа
дылъигъуэлъхьа
фылъигъуэлъхьа
лъигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьакъэ
улъигъуэлъхьакъэ
лъигъуэлъхьакъэ
дылъигъуэлъхьакъэ
фылъигъуэлъхьакъэ
лъигъуэлъхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьат
улъигъуэлъхьат
лъигъуэлъхьат
дылъигъуэлъхьат
фылъигъуэлъхьат
лъигъуэлъхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьатэкъэ
улъигъуэлъхьатэкъэ
лъигъуэлъхьатэкъэ
дылъигъуэлъхьатэкъэ
фылъигъуэлъхьатэкъэ
лъигъуэлъхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъа
улъигъуэлъхьэгъа
лъигъуэлъхьэгъа
дылъигъуэлъхьэгъа
фылъигъуэлъхьэгъа
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъакъэ
улъигъуэлъхьэгъакъэ
лъигъуэлъхьэгъакъэ
дылъигъуэлъхьэгъакъэ
фылъигъуэлъхьэгъакъэ
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъат
улъигъуэлъхьэгъат
лъигъуэлъхьэгъат
дылъигъуэлъхьэгъат
фылъигъуэлъхьэгъат
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъатэкъэ
улъигъуэлъхьэгъатэкъэ
лъигъуэлъхьэгъатэкъэ
дылъигъуэлъхьэгъатэкъэ
фылъигъуэлъхьэгъатэкъэ
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэ
улъигъуалъхьэ
лъигъуалъхьэ
дылъигъуалъхьэ
фылъигъуалъхьэ
лъигъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэкъэ
улъигъуалъхьэкъэ
лъигъуалъхьэкъэ
дылъигъуалъхьэкъэ
фылъигъуалъхьэкъэ
лъигъуалъхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэт
улъигъуалъхьэт
лъигъуалъхьэт
дылъигъуалъхьэт
фылъигъуалъхьэт
лъигъуалъхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэтэкъэ
улъигъуалъхьэтэкъэ
лъигъуалъхьэтэкъэ
дылъигъуалъхьэтэкъэ
фылъигъуалъхьэтэкъэ
лъигъуалъхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэн
улъигъуэлъхьэн
лъигъуэлъхьэн
дылъигъуэлъхьэн
фылъигъуэлъхьэн
лъигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнкъэ
улъигъуэлъхьэнкъэ
лъигъуэлъхьэнкъэ
дылъигъуэлъхьэнкъэ
фылъигъуэлъхьэнкъэ
лъигъуэлъхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэну
улъигъуэлъхьэну
лъигъуэлъхьэну
дылъигъуэлъхьэну
фылъигъуэлъхьэну
лъигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнукъэ
улъигъуэлъхьэнукъэ
лъигъуэлъхьэнукъэ
дылъигъуэлъхьэнукъэ
фылъигъуэлъхьэнукъэ
лъигъуэлъхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэмэ
улъигъуалъхьэмэ
лъигъуалъхьэмэ
дылъигъуалъхьэмэ
фылъигъуалъхьэмэ
лъигъуалъхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуалъхьэмэ
улъимыгъуалъхьэмэ
лъимыгъуалъхьэмэ
дылъимыгъуалъхьэмэ
фылъимыгъуалъхьэмэ
лъимыгъуалъхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьамэ
улъигъуэлъхьамэ
лъигъуэлъхьамэ
дылъигъуэлъхьамэ
фылъигъуэлъхьамэ
лъигъуэлъхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьамэ
улъимыгъуэлъхьамэ
лъимыгъуэлъхьамэ
дылъимыгъуэлъхьамэ
фылъимыгъуэлъхьамэ
лъмыгъуэлъхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъамэ
улъигъуэлъхьэгъамэ
лъигъуэлъхьэгъамэ
дылъигъуэлъхьэгъамэ
фылъигъуэлъхьэгъамэ
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэгъамэ
улъимыгъуэлъхьэгъамэ
лъимыгъуэлъхьэгъамэ
дылъимыгъуэлъхьэгъамэ
фылъимыгъуэлъхьэгъамэ
лъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнмэ
улъигъуэлъхьэнмэ
лъигъуэлъхьэнмэ
дылъигъуэлъхьэнмэ
фылъигъуэлъхьэнмэ
лъигъуэлъхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэнмэ
улъимыгъуэлъхьэнмэ
лъимыгъуэлъхьэнмэ
дылъимыгъуэлъхьэнмэ
фылъимыгъуэлъхьэнмэ
лъимыгъуэлъхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнумэ
улъигъуэлъхьэнумэ
лъигъуэлъхьэнумэ
дылъигъуэлъхьэнумэ
фылъигъуэлъхьэнумэ
лъигъуэлъхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэнумэ
улъимыгъуэлъхьэнумэ
лъимыгъуэлъхьэнумэ
дылъимыгъуэлъхьэнумэ
фылъимыгъуэлъхьэнумэ
лъимыгъуэлъхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэтэмэ
улъигъуалъхьэтэмэ
лъигъуалъхьэтэмэ
дылъигъуалъхьэтэмэ
фылъигъуалъхьэтэмэ
лъигъуалъхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуалъхьэтэмэ
улъимыгъуалъхьэтэмэ
лъимыгъуалъхьэтэмэ
дылъимыгъуалъхьэтэмэ
фылъимыгъуалъхьэтэмэ
лъимыгъуалъхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьатэмэ
улъигъуэлъхьатэмэ
лъигъуэлъхьатэмэ
дылъигъуэлъхьатэмэ
фылъигъуэлъхьатэмэ
лъигъуэлъхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьатэмэ
улъимыгъуэлъхьатэмэ
лъимыгъуэлъхьатэмэ
дылъимыгъуэлъхьатэмэ
фылъимыгъуэлъхьатэмэ
лъимыгъуэлъхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъатэмэ
улъигъуэлъхьэгъатэмэ
лъигъуэлъхьэгъатэмэ
дылъигъуэлъхьэгъатэмэ
фылъигъуэлъхьэгъатэмэ
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэгъатэмэ
улъимыгъуэлъхьэгъатэмэ
лъимыгъуэлъхьэгъатэмэ
дылъимыгъуэлъхьэгъатэмэ
фылъимыгъуэлъхьэгъатэмэ
лъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнтэмэ
улъигъуэлъхьэнтэмэ
лъигъуэлъхьэнтэмэ
дылъигъуэлъхьэнтэмэ
фылъигъуэлъхьэнтэмэ
лъигъуэлъхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэнтэмэ
улъимыгъуэлъхьэнтэмэ
лъимыгъуэлъхьэнтэмэ
дылъимыгъуэлъхьэнтэмэ
фылъимыгъуэлъхьэнтэмэ
лъимыгъуэлъхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнутэмэ
улъигъуэлъхьэнутэмэ
лъигъуэлъхьэнутэмэ
дылъигъуэлъхьэнутэмэ
фылъигъуэлъхьэнутэмэ
лъигъуэлъхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэнутэмэ
улъимыгъуэлъхьэнутэмэ
лъимыгъуэлъхьэнутэмэ
дылъимыгъуэлъхьэнутэмэ
фылъимыгъуэлъхьэнутэмэ
лъимыгъуэлъхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнт
улъигъуэлъхьэнт
лъигъуэлъхьэнт
дылъигъуэлъхьэнт
фылъигъуэлъхьэнт
лъигъуэлъхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнтэкъым
улъигъуэлъхьэнтэкъым
лъигъуэлъхьэнтэкъым
дылъигъуэлъхьэнтэкъым
фылъигъуэлъхьэнтэкъым
лъигъуэлъхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнут
улъигъуэлъхьэнут
лъигъуэлъхьэнут
дылъигъуэлъхьэнут
фылъигъуэлъхьэнут
лъигъуэлъхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнутэкъым
улъигъуэлъхьэнутэкъым
лъигъуэлъхьэнутэкъым
дылъигъуэлъхьэнутэкъым
фылъигъуэлъхьэнутэкъым
лъигъуэлъхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэми
улъигъуалъхьэми
лъигъуалъхьэми
дылъигъуалъхьэми
фылъигъуалъхьэми
лъигъуалъхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуалъхьэми
улъимыгъуалъхьэми
лъимыгъуалъхьэми
дылъимыгъуалъхьэми
фылъимыгъуалъхьэми
лъимыгъуалъхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьами
улъигъуэлъхьами
лъигъуэлъхьами
дылъигъуэлъхьами
фылъигъуэлъхьами
лъигъуэлъхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьами
улъимыгъуэлъхьами
лъимыгъуэлъхьами
дылъимыгъуэлъхьами
фылъимыгъуэлъхьами
лъимыгъуэлъхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъами
улъигъуэлъхьэгъами
лъигъуэлъхьэгъами
дылъигъуэлъхьэгъами
фылъигъуэлъхьэгъами
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэгъами
улъимыгъуэлъхьэгъами
лъимыгъуэлъхьэгъами
дылъимыгъуэлъхьэгъами
фылъимыгъуэлъхьэгъами
лъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнми
улъигъуэлъхьэнми
лъигъуэлъхьэнми
дылъигъуэлъхьэнми
фылъигъуэлъхьэнми
лъигъуэлъхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэнми
улъимыгъуэлъхьэнми
лъимыгъуэлъхьэнми
дылъимыгъуэлъхьэнми
фылъимыгъуэлъхьэнми
лъимыгъуэлъхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнуми
улъигъуэлъхьэнуми
лъигъуэлъхьэнуми
дылъигъуэлъхьэнуми
фылъигъуэлъхьэнуми
лъигъуэлъхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэнуми
улъимыгъуэлъхьэнуми
лъимыгъуэлъхьэнуми
дылъимыгъуэлъхьэнуми
фылъимыгъуэлъхьэнуми
лъимыгъуэлъхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуалъхьэтэми
улъигъуалъхьэтэми
лъигъуалъхьэтэми
дылъигъуалъхьэтэми
фылъигъуалъхьэтэми
лъигъуалъхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуалъхьэтэми
улъимыгъуалъхьэтэми
лъимыгъуалъхьэтэми
дылъимыгъуалъхьэтэми
фылъимыгъуалъхьэтэми
лъимыгъуалъхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьатэми
улъигъуэлъхьатэми
лъигъуэлъхьатэми
дылъигъуэлъхьатэми
фылъигъуэлъхьатэми
лъигъуэлъхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьатэми
улъимыгъуэлъхьатэми
лъимыгъуэлъхьатэми
дылъимыгъуэлъхьатэми
фылъимыгъуэлъхьатэми
лъимыгъуэлъхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэгъатэми
улъигъуэлъхьэгъатэми
лъигъуэлъхьэгъатэми
дылъигъуэлъхьэгъатэми
фылъигъуэлъхьэгъатэми
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэгъатэми
улъимыгъуэлъхьэгъатэми
лъимыгъуэлъхьэгъатэми
дылъимыгъуэлъхьэгъатэми
фылъимыгъуэлъхьэгъатэми
лъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнтэми
улъигъуэлъхьэнтэми
лъигъуэлъхьэнтэми
дылъигъуэлъхьэнтэми
фылъигъуэлъхьэнтэми
лъигъуэлъхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэнтэми
улъимыгъуэлъхьэнтэми
лъимыгъуэлъхьэнтэми
дылъимыгъуэлъхьэнтэми
фылъимыгъуэлъхьэнтэми
лъимыгъуэлъхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьэнутэми
улъигъуэлъхьэнутэми
лъигъуэлъхьэнутэми
дылъигъуэлъхьэнутэми
фылъигъуэлъхьэнутэми
лъигъуэлъхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьэнутэми
улъимыгъуэлъхьэнутэми
лъимыгъуэлъхьэнутэми
дылъимыгъуэлъхьэнутэми
фылъимыгъуэлъхьэнутэми
лъимыгъуэлъхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъгъуэлъхьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьаи
улъигъуэлъхьаи
лъигъуэлъхьаи
дылъигъуэлъхьаи
фылъигъуэлъхьаи
лъигъуэлъхьаи
щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьакъыми
улъигъуэлъхьакъыми
лъигъуэлъхьакъыми
дылъигъуэлъхьакъыми
фылъигъуэлъхьакъыми
лъигъуэлъхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьащэрэт
улъигъуэлъхьащэрэт
лъигъуэлъхьащэрэт
дылъигъуэлъхьащэрэт
фылъигъуэлъхьащэрэт
лъигъуэлъхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сылъимыгъуэлъхьащэрэт
улъимыгъуэлъхьащэрэт
лъимыгъуэлъхьащэрэт
дылъимыгъуэлъхьащэрэт
фылъимыгъуэлъхьащэрэт
лъимыгъуэлъхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнщ
улъигъуэлъхьагъэнщ
лъигъуэлъхьагъэнщ
дылъигъуэлъхьагъэнщ
фылъигъуэлъхьагъэнщ
лъигъуэлъхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнкъым
улъигъуэлъхьагъэнкъым
лъигъуэлъхьагъэнкъым
дылъигъуэлъхьагъэнкъым
фылъигъуэлъхьагъэнкъым
лъигъуэлъхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнт
улъигъуэлъхьагъэнт
лъигъуэлъхьагъэнт
дылъигъуэлъхьагъэнт
фылъигъуэлъхьагъэнт
лъигъуэлъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнтэкъым
улъигъуэлъхьагъэнтэкъым
лъигъуэлъхьагъэнтэкъым
дылъигъуэлъхьагъэнтэкъым
фылъигъуэлъхьагъэнтэкъым
лъигъуэлъхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэн
улъигъуэлъхьагъэн
лъигъуэлъхьагъэн
дылъигъуэлъхьагъэн
фылъигъуэлъхьагъэн
лъигъуэлъхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнкъэ
улъигъуэлъхьагъэнкъэ
лъигъуэлъхьагъэнкъэ
дылъигъуэлъхьагъэнкъэ
фылъигъуэлъхьагъэнкъэ
лъигъуэлъхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнт
улъигъуэлъхьагъэнт
лъигъуэлъхьагъэнт
дылъигъуэлъхьагъэнт
фылъигъуэлъхьагъэнт
лъигъуэлъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнтэкъэ
улъигъуэлъхьагъэнтэкъэ
лъигъуэлъхьагъэнтэкъэ
дылъигъуэлъхьагъэнтэкъэ
фылъигъуэлъхьагъэнтэкъэ
лъигъуэлъхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнущ
улъигъуэлъхьагъэнущ
лъигъуэлъхьагъэнущ
дылъигъуэлъхьагъэнущ
фылъигъуэлъхьагъэнущ
лъигъуэлъхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнукъым
улъигъуэлъхьагъэнукъым
лъигъуэлъхьагъэнукъым
дылъигъуэлъхьагъэнукъым
фылъигъуэлъхьагъэнукъым
лъигъуэлъхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнут
улъигъуэлъхьагъэнут
лъигъуэлъхьагъэнут
дылъигъуэлъхьагъэнут
фылъигъуэлъхьагъэнут
лъигъуэлъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнутэкъым
улъигъуэлъхьагъэнутэкъым
лъигъуэлъхьагъэнутэкъым
дылъигъуэлъхьагъэнутэкъым
фылъигъуэлъхьагъэнутэкъым
лъигъуэлъхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэну
улъигъуэлъхьагъэну
лъигъуэлъхьагъэну
дылъигъуэлъхьагъэну
фылъигъуэлъхьагъэну
лъигъуэлъхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнукъэ
улъигъуэлъхьагъэнукъэ
лъигъуэлъхьагъэнукъэ
дылъигъуэлъхьагъэнукъэ
фылъигъуэлъхьагъэнукъэ
лъигъуэлъхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнут
улъигъуэлъхьагъэнут
лъигъуэлъхьагъэнут
дылъигъуэлъхьагъэнут
фылъигъуэлъхьагъэнут
лъигъуэлъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъигъуэлъхьагъэнутэкъэ
улъигъуэлъхьагъэнутэкъэ
лъигъуэлъхьагъэнутэкъэ
дылъигъуэлъхьагъэнутэкъэ
фылъигъуэлъхьагъэнутэкъэ
лъигъуэлъхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сылъигъуалъхьэ
улъигъуалъхьэ
лъигъуалъхьэ
дылъигъуалъхьэ
фылъигъуалъхьэ
лъигъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыгъуалъхьэ
улъимыгъуалъхьэ
лъимыгъуалъхьэ
дылъимыгъуалъхьэ
фылъимыгъуалъхьэ
лъимыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъигъуэлъхьа
улъигъуэлъхьа
лъигъуэлъхьа
дылъигъуэлъхьа
фылъигъуэлъхьа
лъигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыгъуэлъхьа
улъимыгъуэлъхьа
лъимыгъуэлъхьа
дылъимыгъуэлъхьа
фылъимыгъуэлъхьа
лъимыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъигъуэлъхьэгъа
улъигъуэлъхьэгъа
лъигъуэлъхьэгъа
дылъигъуэлъхьэгъа
фылъигъуэлъхьэгъа
лъигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыгъуэлъхьэгъа
улъимыгъуэлъхьэгъа
лъимыгъуэлъхьэгъа
дылъимыгъуэлъхьэгъа
фылъимыгъуэлъхьэгъа
лъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сылъигъуэлъхьэн
улъигъуэлъхьэн
лъигъуэлъхьэн
дылъигъуэлъхьэн
фылъигъуэлъхьэн
лъигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыгъуэлъхьэн
улъимыгъуэлъхьэн
лъимыгъуэлъхьэн
дылъимыгъуэлъхьэн
фылъимыгъуэлъхьэн
лъимыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сылъигъуэлъхьэну
улъигъуэлъхьэну
лъигъуэлъхьэну
дылъигъуэлъхьэну
фылъигъуэлъхьэну
лъигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыгъуэлъхьэну
улъимыгъуэлъхьэну
лъимыгъуэлъхьэну
дылъимыгъуэлъхьэну
фылъимыгъуэлъхьэну
лъимыгъуэлъхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъигъуалъхьэ
узэрылъигъуалъхьэ
зэрылъигъуалъхьэ
дызэрылъигъуалъхьэ
фызэрылъигъуалъхьэ
зэрылъигъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыгъуалъхьэ
узэрылъимыгъуалъхьэ
зэрылъимыгъуалъхьэ
дызэрылъимыгъуалъхьэ
фызэрылъимыгъуалъхьэ
зэрылъимыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъигъуэлъхьа
узэрылъигъуэлъхьа
зэрылъигъуэлъхьа
дызэрылъигъуэлъхьа
фызэрылъигъуэлъхьа
зэрылъигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыгъуэлъхьа
узэрылъимыгъуэлъхьа
зэрылъимыгъуэлъхьа
дызэрылъимыгъуэлъхьа
фызэрылъимыгъуэлъхьа
зэрылъимыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъигъуэлъхьэгъа
узэрылъигъуэлъхьэгъа
зэрылъигъуэлъхьэгъа
дызэрылъигъуэлъхьэгъа
фызэрылъигъуэлъхьэгъа
зэрылъигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыгъуэлъхьэгъа
узэрылъимыгъуэлъхьэгъа
зэрылъимыгъуэлъхьэгъа
дызэрылъимыгъуэлъхьэгъа
фызэрылъимыгъуэлъхьэгъа
зэрылъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъигъуэлъхьэн
узэрылъигъуэлъхьэн
зэрылъигъуэлъхьэн
дызэрылъигъуэлъхьэн
фызэрылъигъуэлъхьэн
зэрылъигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыгъуэлъхьэн
узэрылъимыгъуэлъхьэн
зэрылъимыгъуэлъхьэн
дызэрылъимыгъуэлъхьэн
фызэрылъимыгъуэлъхьэн
зэрылъимыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъигъуэлъхьэну
узэрылъигъуэлъхьэну
зэрылъигъуэлъхьэну
дызэрылъигъуэлъхьэну
фызэрылъигъуэлъхьэну
зэрылъигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрылъимыгъуэлъхьэну
узэрылъимыгъуэлъхьэну
зэрылъимыгъуэлъхьэну
дызэрылъимыгъуэлъхьэну
фызэрылъимыгъуэлъхьэну
зэрылъимыгъуэлъхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъигъуалъхьэ
ущылъигъуалъхьэ
щылъигъуалъхьэ
дыщылъигъуалъхьэ
фыщылъигъуалъхьэ
щылъигъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыгъуалъхьэ
ущылъимыгъуалъхьэ
щылъимыгъуалъхьэ
дыщылъимыгъуалъхьэ
фыщылъимыгъуалъхьэ
щылъимыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъигъуэлъхьа
ущылъигъуэлъхьа
щылъигъуэлъхьа
дыщылъигъуэлъхьа
фыщылъигъуэлъхьа
щылъигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыгъуэлъхьа
ущылъимыгъуэлъхьа
щылъимыгъуэлъхьа
дыщылъимыгъуэлъхьа
фыщылъимыгъуэлъхьа
щылъимыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъигъуэлъхьэгъа
ущылъигъуэлъхьэгъа
щылъигъуэлъхьэгъа
дыщылъигъуэлъхьэгъа
фыщылъигъуэлъхьэгъа
щылъигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыгъуэлъхьэгъа
ущылъимыгъуэлъхьэгъа
щылъимыгъуэлъхьэгъа
дыщылъимыгъуэлъхьэгъа
фыщылъимыгъуэлъхьэгъа
щылъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъигъуэлъхьэн
ущылъигъуэлъхьэн
щылъигъуэлъхьэн
дыщылъигъуэлъхьэн
фыщылъигъуэлъхьэн
щылъигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыгъуэлъхьэн
ущылъимыгъуэлъхьэн
щылъимыгъуэлъхьэн
дыщылъимыгъуэлъхьэн
фыщылъимыгъуэлъхьэн
щылъимыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъигъуэлъхьэну
ущылъигъуэлъхьэну
щылъигъуэлъхьэну
дыщылъигъуэлъхьэну
фыщылъигъуэлъхьэну
щылъигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщылъимыгъуэлъхьэну
ущылъимыгъуэлъхьэну
щылъимыгъуэлъхьэну
дыщылъимыгъуэлъхьэну
фыщылъимыгъуэлъхьэну
щылъимыгъуэлъхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъигъуалъхьэ
уздылъигъуалъхьэ
здылъигъуалъхьэ
дыздылъигъуалъхьэ
фыздылъигъуалъхьэ
здылъигъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыгъуалъхьэ
уздылъимыгъуалъхьэ
здылъимыгъуалъхьэ
дыздылъимыгъуалъхьэ
фыздылъимыгъуалъхьэ
здылъимыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъигъуэлъхьа
уздылъигъуэлъхьа
здылъигъуэлъхьа
дыздылъигъуэлъхьа
фыздылъигъуэлъхьа
здылъигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыгъуэлъхьа
уздылъимыгъуэлъхьа
здылъимыгъуэлъхьа
дыздылъимыгъуэлъхьа
фыздылъимыгъуэлъхьа
здылъимыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъигъуэлъхьэгъа
уздылъигъуэлъхьэгъа
здылъигъуэлъхьэгъа
дыздылъигъуэлъхьэгъа
фыздылъигъуэлъхьэгъа
здылъигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыгъуэлъхьэгъа
уздылъимыгъуэлъхьэгъа
здылъимыгъуэлъхьэгъа
дыздылъимыгъуэлъхьэгъа
фыздылъимыгъуэлъхьэгъа
здылъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъигъуэлъхьэн
уздылъигъуэлъхьэн
здылъигъуэлъхьэн
дыздылъигъуэлъхьэн
фыздылъигъуэлъхьэн
здылъигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыгъуэлъхьэн
уздылъимыгъуэлъхьэн
здылъимыгъуэлъхьэн
дыздылъимыгъуэлъхьэн
фыздылъимыгъуэлъхьэн
здылъимыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздылъигъуэлъхьэну
уздылъигъуэлъхьэну
здылъигъуэлъхьэну
дыздылъигъуэлъхьэну
фыздылъигъуэлъхьэну
здылъигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздылъимыгъуэлъхьэну
уздылъимыгъуэлъхьэну
здылъимыгъуэлъхьэну
дыздылъимыгъуэлъхьэну
фыздылъимыгъуэлъхьэну
здылъимыгъуэлъхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъигъуалъхьэ
ущӀылъигъуалъхьэ
щӀылъигъуалъхьэ
дыщӀылъигъуалъхьэ
фыщӀылъигъуалъхьэ
щӀылъигъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыгъуалъхьэ
ущӀылъимыгъуалъхьэ
щӀылъимыгъуалъхьэ
дыщӀылъимыгъуалъхьэ
фыщӀылъимыгъуалъхьэ
щӀылъимыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъигъуэлъхьа
ущӀылъигъуэлъхьа
щӀылъигъуэлъхьа
дыщӀылъигъуэлъхьа
фыщӀылъигъуэлъхьа
щӀылъигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыгъуэлъхьа
ущӀылъимыгъуэлъхьа
щӀылъимыгъуэлъхьа
дыщӀылъимыгъуэлъхьа
фыщӀылъимыгъуэлъхьа
щӀылъимыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъигъуэлъхьэгъа
ущӀылъигъуэлъхьэгъа
щӀылъигъуэлъхьэгъа
дыщӀылъигъуэлъхьэгъа
фыщӀылъигъуэлъхьэгъа
щӀылъигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыгъуэлъхьэгъа
ущӀылъимыгъуэлъхьэгъа
щӀылъимыгъуэлъхьэгъа
дыщӀылъимыгъуэлъхьэгъа
фыщӀылъимыгъуэлъхьэгъа
щӀылъимыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъигъуэлъхьэн
ущӀылъигъуэлъхьэн
щӀылъигъуэлъхьэн
дыщӀылъигъуэлъхьэн
фыщӀылъигъуэлъхьэн
щӀылъигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыгъуэлъхьэн
ущӀылъимыгъуэлъхьэн
щӀылъимыгъуэлъхьэн
дыщӀылъимыгъуэлъхьэн
фыщӀылъимыгъуэлъхьэн
щӀылъимыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀылъигъуэлъхьэну
ущӀылъигъуэлъхьэну
щӀылъигъуэлъхьэну
дыщӀылъигъуэлъхьэну
фыщӀылъигъуэлъхьэну
щӀылъигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀылъимыгъуэлъхьэну
ущӀылъимыгъуэлъхьэну
щӀылъимыгъуэлъхьэну
дыщӀылъимыгъуэлъхьэну
фыщӀылъимыгъуэлъхьэну
щӀылъимыгъуэлъхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сылъигъуалъхьэу
улъигъуалъхьэу
лъигъуалъхьэу
дылъигъуалъхьэу
фылъигъуалъхьэу
лъигъуалъхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыгъуалъхьэу
улъимыгъуалъхьэу
лъимыгъуалъхьэу
дылъимыгъуалъхьэу
фылъимыгъуалъхьэу
лъимыгъуалъхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъигъуэлъхьауэ
улъигъуэлъхьауэ
лъигъуэлъхьауэ
дылъигъуэлъхьауэ
фылъигъуэлъхьауэ
лъигъуэлъхьауэ / лъигъуэлъхьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сылъимыгъуэлъхьауэ
улъимыгъуэлъхьауэ
лъимыгъуэлъхьауэ
дылъимыгъуэлъхьауэ
фылъимыгъуэлъхьауэ
лъимыгъуэлъхьауэ(хэ) / лъимыгъуэлъхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сылъигъуалъхьэурэ
улъигъуалъхьэурэ
лъигъуалъхьэурэ
дылъигъуалъхьэурэ
фылъигъуалъхьэурэ
лъигъуалъхьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сылъимыгъуалъхьэурэ
улъимыгъуалъхьэурэ
лъимыгъуалъхьэурэ
дылъимыгъуалъхьэурэ
фылъимыгъуалъхьэурэ
лъимыгъуалъхьэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыплъогъуалъхьэ
сылъогъуалъхьэ
--
сыфлъогъуалъхьэ
салъогъуалъхьэ(хэ)
уэ
услъогъуалъхьэ
--
улъогъуалъхьэ
утлъогъуалъхьэ
--
уалъогъуалъхьэ(хэ)
ар
слъогъуалъхьэ
плъогъуалъхьэ
лъогъуалъхьэ
тлъогъуалъхьэ
флъогъуалъхьэ
ялъогъуалъхьэ(хэ)
дэ
--
дыплъогъуалъхьэ
дылъогъуалъхьэ
--
дыфлъогъуалъхьэ
далъогъуалъхьэ(хэ)
фэ
фыслъогъуалъхьэ
--
фылъогъуалъхьэ
фытлъогъуалъхьэ
--
фалъогъуалъхьэ(хэ)
ахэр
слъогъуалъхьэ
плъогъуалъхьэ
лъогъуалъхьэ
тлъогъуалъхьэ
флъогъуалъхьэ
ялъогъуалъхьэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыплъигъуалъхьэрэ]
сылъигъуалъхьэрэ]
--
сыфлъигъуалъхьэрэ]
салъигъуалъхьэ(хэ)рэ]
уэ
услъигъуалъхьэрэ]
--
улъигъуалъхьэрэ]
утлъигъуалъхьэрэ]
--
уалъигъуалъхьэ(хэ)рэ]
ар
слъигъуалъхьэрэ]
плъигъуалъхьэрэ]
лъигъуалъхьэрэ]
тлъигъуалъхьэрэ]
флъигъуалъхьэрэ]
ялъигъуалъхьэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыплъигъуалъхьэрэ]
дылъигъуалъхьэрэ]
--
дыфлъигъуалъхьэрэ]
далъигъуалъхьэ(хэ)рэ]
фэ
фыслъигъуалъхьэрэ]
--
фылъигъуалъхьэрэ]
фытдлъигъуалъхьэрэ]
--
фалъигъуалъхьэ(хэ)рэ]
ахэр
слъигъуалъхьэрэ]
плъигъуалъхьэрэ]
лъигъуалъхьэрэ]
тлъигъуалъхьэрэ]
флъигъуалъхьэрэ]
ялъигъуалъхьэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуалъхь]э
[гъуалъхь]эр
--
[гъуалъхь]эхэр
Эргативнэ:
[гъуалъхь]э
[гъуалъхь]эм
--
[гъуалъхь]эхэм
Послеложнэ:
[гъуалъхь]экӀэ
[гъуалъхь]эмкӀэ
[гъуалъхь]эхэкӀэ
[гъуалъхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуалъхь]эуэ
[гъуалъхь]эрауэ
[гъуалъхь]эхэу
[гъуалъхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъхь]а
[гъуэлъхь]ар
--
[гъуэлъхь]ахэр
Эргативнэ:
[гъуэлъхь]а
[гъуэлъхь]ам
--
[гъуэлъхь]ахэм
Послеложнэ:
[гъуэлъхь]акӀэ
[гъуэлъхь]амкӀэ
[гъуэлъхь]ахэкӀэ
[гъуэлъхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэлъхь]ауэ
[гъуэлъхь]арауэ
[гъуэлъхь]ахэу
[гъуэлъхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъхь]эн
[гъуэлъхь]эныр
--
[гъуэлъхь]энхэр
Эргативнэ:
[гъуэлъхь]эн
[гъуэлъхь]эным
--
[гъуэлъхь]энхэм
Послеложнэ:
[гъуэлъхь]энкӀэ
[гъуэлъхь]энымкӀэ
[гъуэлъхь]энхэкӀэ
[гъуэлъхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъуэлъхь]эну
[гъуэлъхь]энырауэ
[гъуэлъхь]энхэу
[гъуэлъхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъхь]эну
[гъуэлъхь]энур
--
[гъуэлъхь]энухэр
Эргативнэ:
[гъуэлъхь]эну
[гъуэлъхь]энум
--
[гъуэлъхь]энухэм
Послеложнэ:
[гъуэлъхь]энукӀэ
[гъуэлъхь]энумкӀэ
[гъуэлъхь]энухэкӀэ
[гъуэлъхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэлъхь]энууэ
[гъуэлъхь]энурауэ
[гъуэлъхь]энухэу
[гъуэлъхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ЛъэӀукӀэ зыгуэрым кӀэрыхъыжьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
КӀуэщ, лъигъуалъхьэри Ӏуэхур хузэфӀимыгъэкӀыу къыкӀэрыкӀакъым.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
лъигъуэлъхьэн: pester someone with annoying requests.
КӀуэщ, лъигъуалъхьэри Ӏуэхур хузэфӀимыгъэкӀыу къыкӀэрыкӀакъым:
УРЫСЫБЗЭ
лъигъуэлъхьэн: приставать к кому-л. с назойливыми просьбами.
КӀуэщ, лъигъуалъхьэри Ӏуэхур хузэфӀимыгъэкӀыу къыкӀэрыкӀакъым:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.