АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "лъеин"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
лъеин
щымыӀэныгъэ:
мылъеин
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъеин
улъеин
лъеин
дылъеин
фылъеин
лъеин(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымылъеин
умылъеин
мылъеин
дымылъеин
фымылъеин
мылъеин(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
лъей!
фылъей!
щымыӀэныгъэ:
умылъей!
фымылъей!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срелъей
урелъей
ирелъей
дрелъей
фрелъей
ирелъей
щымыӀэныгъэ:
сремылъей
уремылъей
иремылъей
дремылъей
фремылъей
иремылъей
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
солъей(р)
уолъей(р)
мэлъей(р)
долъей(р)
фолъей(р)
мэлъей(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъейркъым
улъейркъым
лъейркъым
дылъейркъым
фылъейркъым
лъей(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъейрт
улъейрт
лъейрт
дылъейрт
фылъейрт
лъей(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъейртэкъым
улъейртэкъым
лъейртэкъым
дылъейртэкъым
фылъейртэкъым
лъей(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъеящ
улъеящ
лъеящ
дылъеящ
фылъеящ
лъея(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъеякъым
улъеякъым
лъеякъым
дылъеякъым
фылъеякъым
лъея(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъеят
улъеят
лъеят
дылъеят
фылъеят
лъея(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъеятэкъым
улъеятэкъым
лъеятэкъым
дылъеятэкъым
фылъеятэкъым
лъея(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сылъейгъащ
улъейгъащ
лъейгъащ
дылъейгъащ
фылъейгъащ
лъейгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъейгъакъым
улъейгъакъым
лъейгъакъым
дылъейгъакъым
фылъейгъакъым
лъейгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъейгъат
улъейгъат
лъейгъат
дылъейгъат
фылъейгъат
лъейгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъейгъатэкъым
улъейгъатэкъым
лъейгъатэкъым
дылъейгъатэкъым
фылъейгъатэкъым
лъейгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сылъейщ
улъейщ
лъейщ
дылъейщ
фылъейщ
лъей(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сылъейкъым
улъейкъым
лъейкъым
дылъейкъым
фылъейкъым
лъей(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сылъейт
улъейт
лъейт
дылъейт
фылъейт
лъей(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сылъейтэкъым
улъейтэкъым
лъейтэкъым
дылъейтэкъым
фылъейтэкъым
лъей(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинщ
улъеинщ
лъеинщ
дылъеинщ
фылъеинщ
лъеин(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъеинкъым
улъеинкъым
лъеинкъым
дылъеинкъым
фылъеинкъым
лъеин(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинущ
улъеинуш
лъеинущ
дылъеинущ
фылъеинущ
лъеину(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъеинукъым
улъеинукъым
лъеинукъым
дылъеинукъым
фылъеинукъым
лъеину(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъейрэ
улъейрэ
лъейрэ
дылъейрэ
фылъейрэ
лъей(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъейркъэ
улъейркъэ
лъейркъэ
дылъейркъэ
фылъейркъэ
лъей(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъейрт
улъейрт
лъейрт
дылъейрт
фылъейрт
лъе(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъейртэкъэ
улъейртэкъэ
лъейртэкъэ
дылъейртэкъэ
фылъейртэкъэ
лъейхэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъея
улъея
лъея
дылъея
фылъея
лъея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъеякъэ
улъеякъэ
лъеякъэ
дылъеякъэ
фылъеякъэ
лъея(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сылъеят
улъеят
лъеят
дылъеят
фылъеят
лъея(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъеятэкъэ
улъеятэкъэ
лъеятэкъэ
дылъеятэкъэ
фылъеятэкъэ
лъея(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сылъейгъа
улъейгъа
лъейгъа
дылъейгъа
фылъейгъа
лъейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъейгъакъэ
улъейгъакъэ
лъейгъакъэ
дылъейгъакъэ
фылъейгъакъэ
лъейгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъейгъат
улъейгъат
лъейгъат
дылъейгъат
фылъейгъат
лъейгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сылъейгъатэкъэ
улъейгъатэкъэ
лъейгъатэкъэ
дылъейгъатэкъэ
фылъейгъатэкъэ
лъейгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сылъей
улъей
лъей
дылъей
фылъей
лъей(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сылъейкъэ
улъейкъэ
лъейкъэ
дылъейкъэ
фылъейкъэ
лъей(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сылъейт
улъейт
лъейт
дылъейт
фылъейт
лъей(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сылъейтэкъэ
улъейтэкъэ
лъейтэкъэ
дылъейтэкъэ
фылъейтэкъэ
лъей(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеин
улъеин
лъеин
дылъеин
фылъеин
лъеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъеинкъэ
улъеинкъэ
лъеинкъэ
дылъеинкъэ
фылъеинкъэ
лъеин(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеину
улъеину
лъеину
дылъеину
фылъеину
лъеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъеинукъэ
улъеинукъэ
лъеинукъэ
дылъеинукъэ
фылъеинукъэ
лъеину(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеймэ
улъеймэ
лъеймэ
дылъеймэ
фылъеймэ
лъей(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеймэ
умылъеймэ
мылъеймэ
дымылъеймэ
фымылъеймэ
мылъей(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъеямэ
улъеямэ
лъеямэ
дылъеямэ
фылъеямэ
лъея(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымылъеямэ
умылъеямэ
мылъеямэ
дымылъеямэ
фымылъеямэ
мылъея(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъейгъамэ
улъейгъамэ
лъейгъамэ
дылъейгъамэ
фылъейгъамэ
лъейгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымылъейгъамэ
умылъейгъамэ
мылъейгъамэ
дымылъейгъамэ
фымылъейгъамэ
мылъейгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинмэ
улъеинмэ
лъеинмэ
дылъеинмэ
фылъеинмэ
лъеин(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеинмэ
умылъеинмэ
мылъеинмэ
дымылъеинмэ
фымылъеинмэ
мылъеин(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинумэ
улъеинумэ
лъеинумэ
дылъеинумэ
фылъеинумэ
лъеину(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеинумэ
умылъеинумэ
мылъеинумэ
дымылъеинумэ
фымылъеинумэ
мылъеину(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъейтэмэ
улъейтэмэ
лъейтэмэ
дылъейтэмэ
фылъейтэмэ
лъей(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъейтэмэ
умылъейтэмэ
мылъейтэмэ
дымылъейтэмэ
фымылъейтэмэ
мылъей(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъеятэмэ
улъеятэмэ
лъеятэмэ
дылъеятэмэ
фылъеятэмэ
лъея(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымылъеятэмэ
умылъеятэмэ
мылъеятэмэ
дымылъеятэмэ
фымылъеятэмэ
мылъея(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъейгъатэмэ
улъейгъатэмэ
лъейгъатэмэ
дылъейгъатэмэ
фылъейгъатэмэ
лъейгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымылъейгъатэмэ
умылъейгъатэмэ
мылъейгъатэмэ
дымылъейгъатэмэ
фымылъейгъатэмэ
мылъейгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинтэмэ
улъеинтэмэ
лъеинтэмэ
дылъеинтэмэ
фылъеинтэмэ
лъеин(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеинтэмэ
умылъеинтэмэ
мылъеинтэмэ
дымылъеинтэмэ
фымылъеинтэмэ
мылъеин(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинутэмэ
улъеинутэмэ
лъеинутэмэ
дылъеинутэмэ
фылъеинутэмэ
лъеину(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеинутэмэ
умылъеинутэмэ
мылъеинутэмэ
дымылъеинутэмэ
фымылъеинутэмэ
мылъеину(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинт
улъеинт
лъеинт
дылъеинт
фылъеинт
лъеин(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъеинтэкъым
улъеинтэкъым
лъеинтэкъым
дылъеинтэкъым
фылъеинтэкъым
лъеин(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинут
улъеинут
лъеинут
дылъеинут
фылъеинут
лъеину(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сылъеинутэкъым
улъеинутэкъым
лъеинутэкъым
дылъеинутэкъым
фылъеинутэкъым
лъеину(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъейми
улъейми
лъейми
дылъейми
фылъейми
лъей(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъейми
умылъейми
мылъейми
дымылъейми
фымылъейми
мылъей(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъеями
улъеями
лъеями
дылъеями
фылъеями
лъея(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымылъеями
умылъеями
мылъеями
дымылъеями
фымылъеями
мылъея(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъейгъами
улъейгъами
лъейгъами
дылъейгъами
фылъейгъами
лъейгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымылъейгъами
умылъейгъами
мылъейгъами
дымылъейгъами
фымылъейгъами
мылъейгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинми
улъеинми
лъеинми
дылъеинми
фылъеинми
лъеин(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеинми
умылъеинми
мылъеинми
дымылъеинми
фымылъеинми
мылъеин(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинуми
улъеинуми
лъеинуми
дылъеинуми
фылъеинуми
лъеину(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеинуми
умылъеинуми
мылъеинуми
дымылъеинуми
фымылъеинуми
мылъеину(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сылъейтэми
улъейтэми
лъейтэми
дылъейтэми
фылъейтэми
лъей(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъейтэми
умылъейтэми
мылъейтэми
дымылъейтэми
фымылъейтэми
мылъей(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сылъеятэми
улъеятэми
лъеятэми
дылъеятэми
фылъеятэми
лъея(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымылъеятэми
умылъеятэми
мылъеятэми
дымылъеятэми
фымылъеятэми
мылъея(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сылъейгъатэми
улъейгъатэми
лъейгъатэми
дылъейгъатэми
фылъейгъатэми
лъейгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымылъейгъатэми
умылъейгъатэми
мылъейгъатэми
дымылъейгъатэми
фымылъейгъатэми
мылъейгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинтэми
улъеинтэми
лъеинтэми
дылъеинтэми
фылъеинтэми
лъеин(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеинтэми
умылъеинтэми
мылъеинтэми
дымылъеинтэми
фымылъеинтэми
мылъеин(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сылъеинутэми
улъеинутэми
лъеинутэми
дылъеинутэми
фылъеинутэми
лъеину(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымылъеинутэми
умылъеинутэми
мылъеинутэми
дымылъеинутэми
фымылъеинутэми
мылъеину(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъеяи
улъеяи
лъеяи
дылъеяи
фылъеяи
лъеяи
щымыӀэныгъэ:
сылъеякъыми
улъеякъыми
лъеякъыми
дылъеякъыми
фылъеякъыми
лъеякъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сылъеящэрэт
улъеящэрэт
лъеящэрэт
дылъеящэрэт
фылъеящэрэт
лъеящэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымылъеящэрэт
умылъеящэрэт
мылъеящэрэт
дымылъеящэрэт
фымылъеящэрэт
мылъеящэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъеягъэнщ
улъеягъэнщ
лъеягъэнщ
дылъеягъэнщ
фылъеягъэнщ
лъеягъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъеягъэнкъым
улъеягъэнкъым
лъеягъэнкъым
дылъеягъэнкъым
фылъеягъэнкъым
лъеягъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъеягъэнт
улъеягъэнт
лъеягъэнт
дылъеягъэнт
фылъеягъэнт
лъеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъеягъэнтэкъым
улъеягъэнтэкъым
лъеягъэнтэкъым
дылъеягъэнтэкъым
фылъеягъэнтэкъым
лъеягъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъеягъэн
улъеягъэн
лъеягъэн
дылъеягъэн
фылъеягъэн
лъеягъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъеягъэнкъэ
улъеягъэнкъэ
лъеягъэнкъэ
дылъеягъэнкъэ
фылъеягъэнкъэ
лъеягъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъеягъэнт
улъеягъэнт
лъеягъэнт
дылъеягъэнт
фылъеягъэнт
лъеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъеягъэнтэкъэ
улъеягъэнтэкъэ
лъеягъэнтэкъэ
дылъеягъэнтэкъэ
фылъеягъэнтэкъэ
лъеягъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъеягъэнлъей
улъеягъэнлъей
лъеягъэнлъей
дылъеягъэнлъей
фылъеягъэнлъей
лъеягъэнлъей
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъеягъэнукъым
улъеягъэнукъым
лъеягъэнукъым
дылъеягъэнукъым
фылъеягъэнукъым
лъеягъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сылъеягъэнут
улъеягъэнут
лъеягъэнут
дылъеягъэнут
фылъеягъэнут
лъеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сылъеягъэнутэкъым
улъеягъэнутэкъым
лъеягъэнутэкъым
дылъеягъэнутэкъым
фылъеягъэнутэкъым
лъеягъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъеягъэну
улъеягъэну
лъеягъэну
дылъеягъэну
фылъеягъэну
лъеягъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъеягъэнукъэ
улъеягъэнукъэ
лъеягъэнукъэ
дылъеягъэнукъэ
фылъеягъэнукъэ
лъеягъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сылъеягъэнут
улъеягъэнут
лъеягъэнут
дылъеягъэнут
фылъеягъэнут
лъеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сылъеягъэнутэкъэ
улъеягъэнутэкъэ
лъеягъэнутэкъэ
дылъеягъэнутэкъэ
фылъеягъэнутэкъэ
лъеягъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сылъей
улъей
лъей
дылъей
фылъей
лъей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымылъей
умылъей
мылъей
дымылъей
фымылъей
мылъей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъея
улъея
лъея
дылъея
фылъея
лъея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымылъея
умылъея
мылъея
дымылъея
фымылъея
мылъея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъейгъа
улъейгъа
лъейгъа
дылъейгъа
фылъейгъа
лъейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымылъейгъа
умылъейгъа
мылъейгъа
дымылъейгъа
фымылъейгъа
мылъейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сылъеин
улъеин
лъеин
дылъеин
фылъеин
лъеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымылъеин
умылъеин
мылъеин
дымылъеин
фымылъеин
мылъеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сылъеину
улъеину
лъеину
дылъеину
фылъеину
лъеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымылъеину
умылъеину
мылъеину
дымылъеину
фымылъеину
мылъеину(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъей
узэрылъей
зэрылъей
дызэрылъей
фызэрылъей
зэрылъей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымылъей
узэрымылъей
зэрымылъей
дызэрымылъей
фызэрымылъей
мызэрылъей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъея
узэрылъея
зэрылъея
дызэрылъея
фызэрылъея
зэрылъея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымылъея
узэрымылъея
зэрымылъея
дызэрымылъея
фызэрымылъея
зэрымылъея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъейгъа
узэрылъейгъа
зэрылъейгъа
дызэрылъейгъа
фызэрылъейгъа
зэрылъейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымылъейгъа
узэрымылъейгъа
зэрымылъейгъа
дызэрымылъейгъа
фызэрымылъейгъа
зэрымылъейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъеин
узэрылъеин
зэрылъеин
дызэрылъеин
фызэрылъеин
зэрылъеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымылъеин
узэрымылъеин
зэрымылъеин
дызэрымылъеин
фызэрымылъеин
зэрымылъеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрылъеину
узэрылъеину
зэрылъеину
дызэрылъеину
фызэрылъеину
зэрылъеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымылъеину
узэрымылъеину
зэрымылъеину
дызэрымылъеину
фызэрымылъеину
зэрымылъеину(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъей
лъеылъей
щылъей
дыщылъей
фыщылъей
щылъей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымылъей
лъеымылъей
щымылъей
дыщымылъей
фыщымылъей
щымылъей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъея
лъеылъея
щылъея
дыщылъея
фыщылъея
щылъея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымылъея
лъеымылъея
щымылъея
дыщымылъея
фыщымылъея
щымылъея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъейгъа
лъеылъейгъа
щылъейгъа
дыщылъейгъа
фыщылъейгъа
щылъейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымылъейгъа
лъеымылъейгъа
щымылъейгъа
дыщымылъейгъа
фыщымылъейгъа
щымылъейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъеин
лъеылъеин
щылъеин
дыщылъеин
фыщылъеин
щылъеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымылъеин
лъеымылъеин
щымылъеин
дыщымылъеин
фыщымылъеин
щымылъеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщылъеину
лъеылъеину
щылъеину
дыщылъеину
фыщылъеину
щылъеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымылъеину
лъеымылъеину
щымылъеину
дыщымылъеину
фыщымылъеину
щымылъеину(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэлъей
уздэлъей
здэлъей
дыздэлъей
фыздэлъей
здэлъей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмылъей
уздэмылъей
здэмылъей
дыздэмылъей
фыздэмылъей
здэмылъей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэлъея
уздэлъея
здэлъея
дыздэлъея
фыздэлъея
здэлъея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмылъея
уздэмылъея
здэмылъея
дыздэмылъея
фыздэмылъея
здэмылъея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэлъейгъа
уздэлъейгъа
здэлъейгъа
дыздэлъейгъа
фыздэлъейгъа
здэлъейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмылъейгъа
уздэмылъейгъа
здэмылъейгъа
дыздэмылъейгъа
фыздэмылъейгъа
здэмылъейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэлъеин
уздэлъеин
здэлъеин
дыздэлъеин
фыздэлъеин
здэлъеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмылъеин
уздэмылъеин
здэмылъеин
дыздэмылъеин
фыздэмылъеин
здэмылъеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэлъеину
уздэлъеину
здэлъеину
дыздэлъеину
фыздэлъеину
здэлъеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмылъеину
уздэмылъеину
здэмылъеину
дыздэмылъеину
фыздэмылъеину
здэмылъеину(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэлъей
лъеӀэлъей
щӀэлъей
дыщӀэлъей
фыщӀэлъей
щӀэлъей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмылъей
лъеӀэмылъей
щӀэмылъей
дыщӀэмылъей
фыщӀэмылъей
щӀэмылъей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэлъея
лъеӀэлъея
щӀэлъея
дыщӀэлъея
фыщӀэлъея
щӀэлъея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмылъея
лъеӀэмылъея
щӀэмылъея
дыщӀэмылъея
фыщӀэмылъея
щӀэмылъея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэлъейгъа
лъеӀэлъейгъа
щӀэлъейгъа
дыщӀэлъейгъа
фыщӀэлъейгъа
щӀэлъейгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмылъейгъа
лъеӀэмылъейгъа
щӀэмылъейгъа
дыщӀэмылъейгъа
фыщӀэмылъейгъа
щӀэмылъейгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэлъеин
лъеӀэлъеин
щӀэлъеин
дыщӀэлъеин
фыщӀэлъеин
щӀэлъеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмылъеин
лъеӀэмылъеин
щӀэмылъеин
дыщӀэмылъеин
фыщӀэмылъеин
щӀэмылъеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэлъеину
лъеӀэлъеину
щӀэлъеину
дыщӀэлъеину
фыщӀэлъеину
щӀэлъеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмылъеину
лъеӀэмылъеину
щӀэмылъеину
дыщӀэмылъеину
фыщӀэмылъеину
щӀэмылъеину(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сылъейу
улъейу
лъейу
дылъейу
фылъейу
лъей(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымылъейу
умылъейу
мылъейу
дымылъейу
фымылъейу
мылъей(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сылъеяуэ
улъеяуэ
лъеяуэ
дылъеяуэ
фылъеяуэ
лъеяуэ / лъеяхэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымылъеяуэ
умылъеяуэ
мылъеяуэ
дымылъеяуэ
фымылъеяуэ
мылъеяуэ / мылъеяхэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сылъейурэ
улъейурэ
лъейурэ
дылъейурэ
фылъейурэ
лъей(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымылъейурэ
умылъейурэ
мылъейурэ
дымылъейурэ
фымылъейурэ
мылъей(хэ)урэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъе]й
[лъе]йр
--
[лъе]йхэр
Эргативнэ:
[лъе]й
[лъе]йм
--
[лъе]йхэм
Послеложнэ:
[лъе]йкӀэ
[лъе]ймкӀэ
[лъе]йхэкӀэ
[лъе]йхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъе]йу
[лъе]йрауэ
[лъе]йхэу
[лъе]йхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъе]я
[лъе]яр
--
[лъе]яхэр
Эргативнэ:
[лъе]я
[лъе]ям
--
[лъе]яхэм
Послеложнэ:
[лъе]якӀэ
[лъе]ямкӀэ
[лъе]яхэкӀэ
[лъе]яхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъе]яуэ
[лъе]ярауэ
[лъе]яхэу
[лъе]яхэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъе]ин
[лъе]иныр
--
[лъе]инхэр
Эргативнэ:
[лъе]ин
[лъе]иным
--
[лъе]инхэм
Послеложнэ:
[лъе]инкӀэ
[лъе]инымкӀэ
[лъе]инхэкӀэ
[лъе]инхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъе]ину
[лъе]инырауэ
[лъе]инхэу
[лъе]инхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъе]ину
[лъе]инур
--
[лъе]инухэр
Эргативнэ:
[лъе]ину
[лъе]инум
--
[лъе]инухэм
Послеложнэ:
[лъе]инукӀэ
[лъе]инумкӀэ
[лъе]инухэкӀэ
[лъе]инухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъе]инууэ
[лъе]инурауэ
[лъе]инухэу
[лъе]инухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрхэр псынщӀэу хэлъэтыкӀыурэ лъэныкъуэкӀэ Ӏудза хъун.
ПсынщӀэу, пӀащӀэгъуэ хэлъу кӀуэн, жэн.
ЩАПХЪЭХЭР
Бжьыдзэр лъейри псым зэпрыкӀащ. Къэбэрдей ӀуэрыӀуатэ, сборник
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Хьэфэ топыр мэлъей.
Нартыхур щагъэпӀэнкӀкӀэ хьэдзэхэр мэлъей.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
лъеин: 1. roll, fly bouncing (about inanimate objects) 2. move quickly, fast
Хьэфэ топыр мэлъей: the rubber ball bounced.
Нартыхур щагъэпӀэнкӀкӀэ хьэдзэхэр мэлъей: when the corn popped, it flew up bouncing
УРЫСЫБЗЭ
лъеин: 1. покатиться, полететь подскакивая (о неодушевлённых предметах) 2. двигаться стремительно, быстро
Хьэфэ топыр мэлъей: резиновый мяч подскакивая покатился
Нартыхур щагъэпӀэнкӀкӀэ хьэдзэхэр мэлъей: когда кукуруза лопнула, она взлетела вверх, подпрыгивая
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.