АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
кӏэ- + щӏы- + [хь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "кӏэщӏыхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
кӏэщӏыхьэн
щымыӀэныгъэ:
кӏэщӏэмыхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэн
укӏэщӏыхьэн
кӏэщӏыхьэн
дыкӏэщӏыхьэн
фыкӏэщӏыхьэн
кӏэщӏыхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэн
укӏэщӏэмыхьэн
кӏэщӏэмыхьэн
дыкӏэщӏэмыхьэн
фыкӏэщӏэмыхьэн
кӏэщӏэмыхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
кӏэщӏыхьэ!
фыкӏэщӏыхьэ!
щымыӀэныгъэ:
укӏэщӏэмыхьэ!
фыкӏэщӏэмыхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏрехьэ
укӏэщӏрехьэ
кӏэщӏрехьэ
дыкӏэщӏрехьэ
фыкӏэщӏрехьэ
кӏэщӏрехьэ
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏремыхьэ
укӏэщӏремыхьэ
кӏэщӏремыхьэ
дыкӏэщӏремыхьэ
фыкӏэщӏремыхьэ
кӏэщӏремыхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏохьэ(р)
укӏэщӏохьэ(р)
кӏэщӏохьэ(р)
дыкӏэщӏохьэ(р)
фыкӏэщӏохьэ(р)
кӏэщӏохьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэркъым
укӏэщӏыхьэркъым
кӏэщӏыхьэркъым
дыкӏэщӏыхьэркъым
фыкӏэщӏыхьэркъым
кӏэщӏыхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэ(р)т
укӏэщӏыхьэ(р)т
кӏэщӏыхьэ(р)т
дыкӏэщӏыхьэ(р)т
фыкӏэщӏыхьэ(р)т
кӏэщӏыхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэ(р)тэкъым
укӏэщӏыхьэ(р)тэкъым
кӏэщӏыхьэ(р)тэкъым
дыкӏэщӏыхьэ(р)тэкъым
фыкӏэщӏыхьэ(р)тэкъым
кӏэщӏыхьэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьащ
укӏэщӏыхьащ
кӏэщӏыхьащ
дыкӏэщӏыхьащ
фыкӏэщӏыхьащ
кӏэщӏыхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьакъым
укӏэщӏыхьакъым
кӏэщӏыхьакъым
дыкӏэщӏыхьакъым
фыкӏэщӏыхьакъым
кӏэщӏыхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьат
укӏэщӏыхьат
кӏэщӏыхьат
дыкӏэщӏыхьат
фыкӏэщӏыхьат
кӏэщӏыхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьатэкъым
укӏэщӏыхьатэкъым
кӏэщӏыхьатэкъым
дыкӏэщӏыхьатэкъым
фыкӏэщӏыхьатэкъым
кӏэщӏыхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъащ
укӏэщӏыхьэгъащ
кӏэщӏыхьэгъащ
дыкӏэщӏыхьэгъащ
фыкӏэщӏыхьэгъащ
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъакъым
укӏэщӏыхьэгъакъым
кӏэщӏыхьэгъакъым
дыкӏэщӏыхьэгъакъым
фыкӏэщӏыхьэгъакъым
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъат
укӏэщӏыхьэгъат
кӏэщӏыхьэгъат
дыкӏэщӏыхьэгъат
фыкӏэщӏыхьэгъат
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъатэкъым
укӏэщӏыхьэгъатэкъым
кӏэщӏыхьэгъатэкъым
дыкӏэщӏыхьэгъатэкъым
фыкӏэщӏыхьэгъатэкъым
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэщ
укӏэщӏыхьэщ
кӏэщӏыхьэщ
дыкӏэщӏыхьэщ
фыкӏэщӏыхьэщ
кӏэщӏыхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэкъым
укӏэщӏыхьэкъым
кӏэщӏыхьэкъым
дыкӏэщӏыхьэкъым
фыкӏэщӏыхьэкъым
кӏэщӏыхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэт
укӏэщӏыхьэт
кӏэщӏыхьэт
дыкӏэщӏыхьэт
фыкӏэщӏыхьэт
кӏэщӏыхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэтэкъым
укӏэщӏыхьэтэкъым
кӏэщӏыхьэтэкъым
дыкӏэщӏыхьэтэкъым
фыкӏэщӏыхьэтэкъым
кӏэщӏыхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнщ
укӏэщӏыхьэнщ
кӏэщӏыхьэнщ
дыкӏэщӏыхьэнщ
фыкӏэщӏыхьэнщ
кӏэщӏыхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнкъым
укӏэщӏыхьэнкъым
кӏэщӏыхьэнкъым
дыкӏэщӏыхьэнкъым
фыкӏэщӏыхьэнкъым
кӏэщӏыхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнущ
укӏэщӏыхьэнущ
кӏэщӏыхьэнущ
дыкӏэщӏыхьэнущ
фыкӏэщӏыхьэнущ
кӏэщӏыхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнукъым
укӏэщӏыхьэнукъым
кӏэщӏыхьэнукъым
дыкӏэщӏыхьэнукъым
фыкӏэщӏыхьэнукъым
кӏэщӏыхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэрэ
укӏэщӏыхьэрэ
кӏэщӏыхьэрэ
дыкӏэщӏыхьэрэ
фыкӏэщӏыхьэрэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэркъэ
укӏэщӏыхьэркъэ
кӏэщӏыхьэркъэ
дыкӏэщӏыхьэркъэ
фыкӏэщӏыхьэркъэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэ(р)т
укӏэщӏыхьэ(р)т
кӏэщӏыхьэ(р)т
дыкӏэщӏыхьэ(р)т
фыкӏэщӏыхьэ(р)т
кӏэщӏыхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэ(р)тэкъэ
укӏэщӏыхьэ(р)тэкъэ
кӏэщӏыхьэ(р)тэкъэ
дыкӏэщӏыхьэ(р)тэкъэ
фыкӏэщӏыхьэ(р)тэкъэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьа
укӏэщӏыхьа
кӏэщӏыхьа
дыкӏэщӏыхьа
фыкӏэщӏыхьа
кӏэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьакъэ
укӏэщӏыхьакъэ
кӏэщӏыхьакъэ
дыкӏэщӏыхьакъэ
фыкӏэщӏыхьакъэ
кӏэщӏыхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьат
укӏэщӏыхьат
кӏэщӏыхьат
дыкӏэщӏыхьат
фыкӏэщӏыхьат
кӏэщӏыхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьатэкъэ
укӏэщӏыхьатэкъэ
кӏэщӏыхьатэкъэ
дыкӏэщӏыхьатэкъэ
фыкӏэщӏыхьатэкъэ
кӏэщӏыхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъа
укӏэщӏыхьэгъа
кӏэщӏыхьэгъа
дыкӏэщӏыхьэгъа
фыкӏэщӏыхьэгъа
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъакъэ
укӏэщӏыхьэгъакъэ
кӏэщӏыхьэгъакъэ
дыкӏэщӏыхьэгъакъэ
фыкӏэщӏыхьэгъакъэ
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъат
укӏэщӏыхьэгъат
кӏэщӏыхьэгъат
дыкӏэщӏыхьэгъат
фыкӏэщӏыхьэгъат
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъатэкъэ
укӏэщӏыхьэгъатэкъэ
кӏэщӏыхьэгъатэкъэ
дыкӏэщӏыхьэгъатэкъэ
фыкӏэщӏыхьэгъатэкъэ
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэ
укӏэщӏыхьэ
кӏэщӏыхьэ
дыкӏэщӏыхьэ
фыкӏэщӏыхьэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэкъэ
укӏэщӏыхьэкъэ
кӏэщӏыхьэкъэ
дыкӏэщӏыхьэкъэ
фыкӏэщӏыхьэкъэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэт
укӏэщӏыхьэт
кӏэщӏыхьэт
дыкӏэщӏыхьэт
фыкӏэщӏыхьэт
кӏэщӏыхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэтэкъэ
укӏэщӏыхьэтэкъэ
кӏэщӏыхьэтэкъэ
дыкӏэщӏыхьэтэкъэ
фыкӏэщӏыхьэтэкъэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэн
укӏэщӏыхьэн
кӏэщӏыхьэн
дыкӏэщӏыхьэн
фыкӏэщӏыхьэн
кӏэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнкъэ
укӏэщӏыхьэнкъэ
кӏэщӏыхьэнкъэ
дыкӏэщӏыхьэнкъэ
фыкӏэщӏыхьэнкъэ
кӏэщӏыхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэну
укӏэщӏыхьэну
кӏэщӏыхьэну
дыкӏэщӏыхьэну
фыкӏэщӏыхьэну
кӏэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнукъэ
укӏэщӏыхьэнукъэ
кӏэщӏыхьэнукъэ
дыкӏэщӏыхьэнукъэ
фыкӏэщӏыхьэнукъэ
кӏэщӏыхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэмэ
укӏэщӏыхьэмэ
кӏэщӏыхьэмэ
дыкӏэщӏыхьэмэ
фыкӏэщӏыхьэмэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэмэ
укӏэщӏэмыхьэмэ
кӏэщӏэмыхьэмэ
дыкӏэщӏэмыхьэмэ
фыкӏэщӏэмыхьэмэ
кӏэщӏэмыхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьамэ
укӏэщӏыхьамэ
кӏэщӏыхьамэ
дыкӏэщӏыхьамэ
фыкӏэщӏыхьамэ
кӏэщӏыхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьамэ
укӏэщӏэмыхьамэ
кӏэщӏэмыхьамэ
дыкӏэщӏэмыхьамэ
фыкӏэщӏэмыхьамэ
мыхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъамэ
укӏэщӏыхьэгъамэ
кӏэщӏыхьэгъамэ
дыкӏэщӏыхьэгъамэ
фыкӏэщӏыхьэгъамэ
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэгъамэ
укӏэщӏэмыхьэгъамэ
кӏэщӏэмыхьэгъамэ
дыкӏэщӏэмыхьэгъамэ
фыкӏэщӏэмыхьэгъамэ
кӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнмэ
укӏэщӏыхьэнмэ
кӏэщӏыхьэнмэ
дыкӏэщӏыхьэнмэ
фыкӏэщӏыхьэнмэ
кӏэщӏыхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэнмэ
укӏэщӏэмыхьэнмэ
кӏэщӏэмыхьэнмэ
дыкӏэщӏэмыхьэнмэ
фыкӏэщӏэмыхьэнмэ
кӏэщӏэмыхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнумэ
укӏэщӏыхьэнумэ
кӏэщӏыхьэнумэ
дыкӏэщӏыхьэнумэ
фыкӏэщӏыхьэнумэ
кӏэщӏыхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэнумэ
укӏэщӏэмыхьэнумэ
кӏэщӏэмыхьэнумэ
дыкӏэщӏэмыхьэнумэ
фыкӏэщӏэмыхьэнумэ
кӏэщӏэмыхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэтэмэ
укӏэщӏыхьэтэмэ
кӏэщӏыхьэтэмэ
дыкӏэщӏыхьэтэмэ
фыкӏэщӏыхьэтэмэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэтэмэ
укӏэщӏэмыхьэтэмэ
кӏэщӏэмыхьэтэмэ
дыкӏэщӏэмыхьэтэмэ
фыкӏэщӏэмыхьэтэмэ
кӏэщӏэмыхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьатэмэ
укӏэщӏыхьатэмэ
кӏэщӏыхьатэмэ
дыкӏэщӏыхьатэмэ
фыкӏэщӏыхьатэмэ
кӏэщӏыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьатэмэ
укӏэщӏэмыхьатэмэ
кӏэщӏэмыхьатэмэ
дыкӏэщӏэмыхьатэмэ
фыкӏэщӏэмыхьатэмэ
кӏэщӏэмыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъатэмэ
укӏэщӏыхьэгъатэмэ
кӏэщӏыхьэгъатэмэ
дыкӏэщӏыхьэгъатэмэ
фыкӏэщӏыхьэгъатэмэ
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэгъатэмэ
укӏэщӏэмыхьэгъатэмэ
кӏэщӏэмыхьэгъатэмэ
дыкӏэщӏэмыхьэгъатэмэ
фыкӏэщӏэмыхьэгъатэмэ
кӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнтэмэ
укӏэщӏыхьэнтэмэ
кӏэщӏыхьэнтэмэ
дыкӏэщӏыхьэнтэмэ
фыкӏэщӏыхьэнтэмэ
кӏэщӏыхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэнтэмэ
укӏэщӏэмыхьэнтэмэ
кӏэщӏэмыхьэнтэмэ
дыкӏэщӏэмыхьэнтэмэ
фыкӏэщӏэмыхьэнтэмэ
кӏэщӏэмыхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнутэмэ
укӏэщӏыхьэнутэмэ
кӏэщӏыхьэнутэмэ
дыкӏэщӏыхьэнутэмэ
фыкӏэщӏыхьэнутэмэ
кӏэщӏыхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэнутэмэ
укӏэщӏэмыхьэнутэмэ
кӏэщӏэмыхьэнутэмэ
дыкӏэщӏэмыхьэнутэмэ
фыкӏэщӏэмыхьэнутэмэ
кӏэщӏэмыхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнт
укӏэщӏыхьэнт
кӏэщӏыхьэнт
дыкӏэщӏыхьэнт
фыкӏэщӏыхьэнт
кӏэщӏыхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнтэкъым
укӏэщӏыхьэнтэкъым
кӏэщӏыхьэнтэкъым
дыкӏэщӏыхьэнтэкъым
фыкӏэщӏыхьэнтэкъым
кӏэщӏыхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнут
укӏэщӏыхьэнут
кӏэщӏыхьэнут
дыкӏэщӏыхьэнут
фыкӏэщӏыхьэнут
кӏэщӏыхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнутэкъым
укӏэщӏыхьэнутэкъым
кӏэщӏыхьэнутэкъым
дыкӏэщӏыхьэнутэкъым
фыкӏэщӏыхьэнутэкъым
кӏэщӏыхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэми
укӏэщӏыхьэми
кӏэщӏыхьэми
дыкӏэщӏыхьэми
фыкӏэщӏыхьэми
кӏэщӏыхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэми
укӏэщӏэмыхьэми
кӏэщӏэмыхьэми
дыкӏэщӏэмыхьэми
фыкӏэщӏэмыхьэми
кӏэщӏэмыхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьами
укӏэщӏыхьами
кӏэщӏыхьами
дыкӏэщӏыхьами
фыкӏэщӏыхьами
кӏэщӏыхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьами
укӏэщӏэмыхьами
кӏэщӏэмыхьами
дыкӏэщӏэмыхьами
фыкӏэщӏэмыхьами
кӏэщӏэмыхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъами
укӏэщӏыхьэгъами
кӏэщӏыхьэгъами
дыкӏэщӏыхьэгъами
фыкӏэщӏыхьэгъами
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэгъами
укӏэщӏэмыхьэгъами
кӏэщӏэмыхьэгъами
дыкӏэщӏэмыхьэгъами
фыкӏэщӏэмыхьэгъами
кӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнми
укӏэщӏыхьэнми
кӏэщӏыхьэнми
дыкӏэщӏыхьэнми
фыкӏэщӏыхьэнми
кӏэщӏыхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэнми
укӏэщӏэмыхьэнми
кӏэщӏэмыхьэнми
дыкӏэщӏэмыхьэнми
фыкӏэщӏэмыхьэнми
кӏэщӏэмыхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнуми
укӏэщӏыхьэнуми
кӏэщӏыхьэнуми
дыкӏэщӏыхьэнуми
фыкӏэщӏыхьэнуми
кӏэщӏыхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэнуми
укӏэщӏэмыхьэнуми
кӏэщӏэмыхьэнуми
дыкӏэщӏэмыхьэнуми
фыкӏэщӏэмыхьэнуми
кӏэщӏэмыхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэтэми
укӏэщӏыхьэтэми
кӏэщӏыхьэтэми
дыкӏэщӏыхьэтэми
фыкӏэщӏыхьэтэми
кӏэщӏыхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэтэми
укӏэщӏэмыхьэтэми
кӏэщӏэмыхьэтэми
дыкӏэщӏэмыхьэтэми
фыкӏэщӏэмыхьэтэми
кӏэщӏэмыхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьатэми
укӏэщӏыхьатэми
кӏэщӏыхьатэми
дыкӏэщӏыхьатэми
фыкӏэщӏыхьатэми
кӏэщӏыхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьатэми
укӏэщӏэмыхьатэми
кӏэщӏэмыхьатэми
дыкӏэщӏэмыхьатэми
фыкӏэщӏэмыхьатэми
кӏэщӏэмыхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэгъатэми
укӏэщӏыхьэгъатэми
кӏэщӏыхьэгъатэми
дыкӏэщӏыхьэгъатэми
фыкӏэщӏыхьэгъатэми
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэгъатэми
укӏэщӏэмыхьэгъатэми
кӏэщӏэмыхьэгъатэми
дыкӏэщӏэмыхьэгъатэми
фыкӏэщӏэмыхьэгъатэми
кӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнтэми
укӏэщӏыхьэнтэми
кӏэщӏыхьэнтэми
дыкӏэщӏыхьэнтэми
фыкӏэщӏыхьэнтэми
кӏэщӏыхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэнтэми
укӏэщӏэмыхьэнтэми
кӏэщӏэмыхьэнтэми
дыкӏэщӏэмыхьэнтэми
фыкӏэщӏэмыхьэнтэми
кӏэщӏэмыхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьэнутэми
укӏэщӏыхьэнутэми
кӏэщӏыхьэнутэми
дыкӏэщӏыхьэнутэми
фыкӏэщӏыхьэнутэми
кӏэщӏыхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьэнутэми
укӏэщӏэмыхьэнутэми
кӏэщӏэмыхьэнутэми
дыкӏэщӏэмыхьэнутэми
фыкӏэщӏэмыхьэнутэми
кӏэщӏэмыхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьаи
укӏэщӏыхьаи
кӏэщӏыхьаи
дыкӏэщӏыхьаи
фыкӏэщӏыхьаи
кӏэщӏыхьаи
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьакъыми
укӏэщӏыхьакъыми
кӏэщӏыхьакъыми
дыкӏэщӏыхьакъыми
фыкӏэщӏыхьакъыми
кӏэщӏыхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьащэрэт
укӏэщӏыхьащэрэт
кӏэщӏыхьащэрэт
дыкӏэщӏыхьащэрэт
фыкӏэщӏыхьащэрэт
кӏэщӏыхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏэмыхьащэрэт
укӏэщӏэмыхьащэрэт
кӏэщӏэмыхьащэрэт
дыкӏэщӏэмыхьащэрэт
фыкӏэщӏэмыхьащэрэт
кӏэщӏэмыхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнщ
укӏэщӏыхьагъэнщ
кӏэщӏыхьагъэнщ
дыкӏэщӏыхьагъэнщ
фыкӏэщӏыхьагъэнщ
кӏэщӏыхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнкъым
укӏэщӏыхьагъэнкъым
кӏэщӏыхьагъэнкъым
дыкӏэщӏыхьагъэнкъым
фыкӏэщӏыхьагъэнкъым
кӏэщӏыхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнт
укӏэщӏыхьагъэнт
кӏэщӏыхьагъэнт
дыкӏэщӏыхьагъэнт
фыкӏэщӏыхьагъэнт
кӏэщӏыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнтэкъым
укӏэщӏыхьагъэнтэкъым
кӏэщӏыхьагъэнтэкъым
дыкӏэщӏыхьагъэнтэкъым
фыкӏэщӏыхьагъэнтэкъым
кӏэщӏыхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэн
укӏэщӏыхьагъэн
кӏэщӏыхьагъэн
дыкӏэщӏыхьагъэн
фыкӏэщӏыхьагъэн
кӏэщӏыхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнкъэ
укӏэщӏыхьагъэнкъэ
кӏэщӏыхьагъэнкъэ
дыкӏэщӏыхьагъэнкъэ
фыкӏэщӏыхьагъэнкъэ
кӏэщӏыхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнт
укӏэщӏыхьагъэнт
кӏэщӏыхьагъэнт
дыкӏэщӏыхьагъэнт
фыкӏэщӏыхьагъэнт
кӏэщӏыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнтэкъэ
укӏэщӏыхьагъэнтэкъэ
кӏэщӏыхьагъэнтэкъэ
дыкӏэщӏыхьагъэнтэкъэ
фыкӏэщӏыхьагъэнтэкъэ
кӏэщӏыхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнущ
укӏэщӏыхьагъэнущ
кӏэщӏыхьагъэнущ
дыкӏэщӏыхьагъэнущ
фыкӏэщӏыхьагъэнущ
кӏэщӏыхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнукъым
укӏэщӏыхьагъэнукъым
кӏэщӏыхьагъэнукъым
дыкӏэщӏыхьагъэнукъым
фыкӏэщӏыхьагъэнукъым
кӏэщӏыхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнут
укӏэщӏыхьагъэнут
кӏэщӏыхьагъэнут
дыкӏэщӏыхьагъэнут
фыкӏэщӏыхьагъэнут
кӏэщӏыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнутэкъым
укӏэщӏыхьагъэнутэкъым
кӏэщӏыхьагъэнутэкъым
дыкӏэщӏыхьагъэнутэкъым
фыкӏэщӏыхьагъэнутэкъым
кӏэщӏыхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэну
укӏэщӏыхьагъэну
кӏэщӏыхьагъэну
дыкӏэщӏыхьагъэну
фыкӏэщӏыхьагъэну
кӏэщӏыхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнукъэ
укӏэщӏыхьагъэнукъэ
кӏэщӏыхьагъэнукъэ
дыкӏэщӏыхьагъэнукъэ
фыкӏэщӏыхьагъэнукъэ
кӏэщӏыхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнут
укӏэщӏыхьагъэнут
кӏэщӏыхьагъэнут
дыкӏэщӏыхьагъэнут
фыкӏэщӏыхьагъэнут
кӏэщӏыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэщӏыхьагъэнутэкъэ
укӏэщӏыхьагъэнутэкъэ
кӏэщӏыхьагъэнутэкъэ
дыкӏэщӏыхьагъэнутэкъэ
фыкӏэщӏыхьагъэнутэкъэ
кӏэщӏыхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэщӏыхьэ
укӏэщӏыхьэ
кӏэщӏыхьэ
дыкӏэщӏыхьэ
фыкӏэщӏыхьэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэщӏэмыхьэ
укӏэщӏэмыхьэ
кӏэщӏэмыхьэ
дыкӏэщӏэмыхьэ
фыкӏэщӏэмыхьэ
кӏэщӏэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэщӏыхьа
укӏэщӏыхьа
кӏэщӏыхьа
дыкӏэщӏыхьа
фыкӏэщӏыхьа
кӏэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэщӏэмыхьа
укӏэщӏэмыхьа
кӏэщӏэмыхьа
дыкӏэщӏэмыхьа
фыкӏэщӏэмыхьа
кӏэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэщӏыхьэгъа
укӏэщӏыхьэгъа
кӏэщӏыхьэгъа
дыкӏэщӏыхьэгъа
фыкӏэщӏыхьэгъа
кӏэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэщӏэмыхьэгъа
укӏэщӏэмыхьэгъа
кӏэщӏэмыхьэгъа
дыкӏэщӏэмыхьэгъа
фыкӏэщӏэмыхьэгъа
кӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэщӏыхьэн
укӏэщӏыхьэн
кӏэщӏыхьэн
дыкӏэщӏыхьэн
фыкӏэщӏыхьэн
кӏэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэщӏэмыхьэн
укӏэщӏэмыхьэн
кӏэщӏэмыхьэн
дыкӏэщӏэмыхьэн
фыкӏэщӏэмыхьэн
кӏэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэщӏыхьэну
укӏэщӏыхьэну
кӏэщӏыхьэну
дыкӏэщӏыхьэну
фыкӏэщӏыхьэну
кӏэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэщӏэмыхьэну
укӏэщӏэмыхьэну
кӏэщӏэмыхьэну
дыкӏэщӏэмыхьэну
фыкӏэщӏэмыхьэну
кӏэщӏэмыхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏыхьэ
узэрыкӏэщӏыхьэ
зэрыкӏэщӏыхьэ
дызэрыкӏэщӏыхьэ
фызэрыкӏэщӏыхьэ
зэрыкӏэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏэмыхьэ
узэрыкӏэщӏэмыхьэ
зэрыкӏэщӏэмыхьэ
дызэрыкӏэщӏэмыхьэ
фызэрыкӏэщӏэмыхьэ
мызэрыкӏэщӏыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏыхьа
узэрыкӏэщӏыхьа
зэрыкӏэщӏыхьа
дызэрыкӏэщӏыхьа
фызэрыкӏэщӏыхьа
зэрыкӏэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏэмыхьа
узэрыкӏэщӏэмыхьа
зэрыкӏэщӏэмыхьа
дызэрыкӏэщӏэмыхьа
фызэрыкӏэщӏэмыхьа
зэрыкӏэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏыхьэгъа
узэрыкӏэщӏыхьэгъа
зэрыкӏэщӏыхьэгъа
дызэрыкӏэщӏыхьэгъа
фызэрыкӏэщӏыхьэгъа
зэрыкӏэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏэмыхьэгъа
узэрыкӏэщӏэмыхьэгъа
зэрыкӏэщӏэмыхьэгъа
дызэрыкӏэщӏэмыхьэгъа
фызэрыкӏэщӏэмыхьэгъа
зэрыкӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏыхьэн
узэрыкӏэщӏыхьэн
зэрыкӏэщӏыхьэн
дызэрыкӏэщӏыхьэн
фызэрыкӏэщӏыхьэн
зэрыкӏэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏэмыхьэн
узэрыкӏэщӏэмыхьэн
зэрыкӏэщӏэмыхьэн
дызэрыкӏэщӏэмыхьэн
фызэрыкӏэщӏэмыхьэн
зэрыкӏэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏыхьэну
узэрыкӏэщӏыхьэну
зэрыкӏэщӏыхьэну
дызэрыкӏэщӏыхьэну
фызэрыкӏэщӏыхьэну
зэрыкӏэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэщӏэмыхьэну
узэрыкӏэщӏэмыхьэну
зэрыкӏэщӏэмыхьэну
дызэрыкӏэщӏэмыхьэну
фызэрыкӏэщӏэмыхьэну
зэрыкӏэщӏэмыхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏыхьэ
ущыкӏэщӏыхьэ
щыкӏэщӏыхьэ
дыщыкӏэщӏыхьэ
фыщыкӏэщӏыхьэ
щыкӏэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏэмыхьэ
ущыкӏэщӏэмыхьэ
щыкӏэщӏэмыхьэ
дыщыкӏэщӏэмыхьэ
фыщыкӏэщӏэмыхьэ
щыкӏэщӏэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏыхьа
ущыкӏэщӏыхьа
щыкӏэщӏыхьа
дыщыкӏэщӏыхьа
фыщыкӏэщӏыхьа
щыкӏэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏэмыхьа
ущыкӏэщӏэмыхьа
щыкӏэщӏэмыхьа
дыщыкӏэщӏэмыхьа
фыщыкӏэщӏэмыхьа
щыкӏэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏыхьэгъа
ущыкӏэщӏыхьэгъа
щыкӏэщӏыхьэгъа
дыщыкӏэщӏыхьэгъа
фыщыкӏэщӏыхьэгъа
щыкӏэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏэмыхьэгъа
ущыкӏэщӏэмыхьэгъа
щыкӏэщӏэмыхьэгъа
дыщыкӏэщӏэмыхьэгъа
фыщыкӏэщӏэмыхьэгъа
щыкӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏыхьэн
ущыкӏэщӏыхьэн
щыкӏэщӏыхьэн
дыщыкӏэщӏыхьэн
фыщыкӏэщӏыхьэн
щыкӏэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏэмыхьэн
ущыкӏэщӏэмыхьэн
щыкӏэщӏэмыхьэн
дыщыкӏэщӏэмыхьэн
фыщыкӏэщӏэмыхьэн
щыкӏэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏыхьэну
ущыкӏэщӏыхьэну
щыкӏэщӏыхьэну
дыщыкӏэщӏыхьэну
фыщыкӏэщӏыхьэну
щыкӏэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэщӏэмыхьэну
ущыкӏэщӏэмыхьэну
щыкӏэщӏэмыхьэну
дыщыкӏэщӏэмыхьэну
фыщыкӏэщӏэмыхьэну
щыкӏэщӏэмыхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏыхьэ
уздыкӏэщӏыхьэ
здыкӏэщӏыхьэ
дыздыкӏэщӏыхьэ
фыздыкӏэщӏыхьэ
здыкӏэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏэмыхьэ
уздыкӏэщӏэмыхьэ
здыкӏэщӏэмыхьэ
дыздыкӏэщӏэмыхьэ
фыздыкӏэщӏэмыхьэ
здыкӏэщӏэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏыхьа
уздыкӏэщӏыхьа
здыкӏэщӏыхьа
дыздыкӏэщӏыхьа
фыздыкӏэщӏыхьа
здыкӏэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏэмыхьа
уздыкӏэщӏэмыхьа
здыкӏэщӏэмыхьа
дыздыкӏэщӏэмыхьа
фыздыкӏэщӏэмыхьа
здыкӏэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏыхьэгъа
уздыкӏэщӏыхьэгъа
здыкӏэщӏыхьэгъа
дыздыкӏэщӏыхьэгъа
фыздыкӏэщӏыхьэгъа
здыкӏэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏэмыхьэгъа
уздыкӏэщӏэмыхьэгъа
здыкӏэщӏэмыхьэгъа
дыздыкӏэщӏэмыхьэгъа
фыздыкӏэщӏэмыхьэгъа
здыкӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏыхьэн
уздыкӏэщӏыхьэн
здыкӏэщӏыхьэн
дыздыкӏэщӏыхьэн
фыздыкӏэщӏыхьэн
здыкӏэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏэмыхьэн
уздыкӏэщӏэмыхьэн
здыкӏэщӏэмыхьэн
дыздыкӏэщӏэмыхьэн
фыздыкӏэщӏэмыхьэн
здыкӏэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏыхьэну
уздыкӏэщӏыхьэну
здыкӏэщӏыхьэну
дыздыкӏэщӏыхьэну
фыздыкӏэщӏыхьэну
здыкӏэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэщӏэмыхьэну
уздыкӏэщӏэмыхьэну
здыкӏэщӏэмыхьэну
дыздыкӏэщӏэмыхьэну
фыздыкӏэщӏэмыхьэну
здыкӏэщӏэмыхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏыхьэ
ущӀыкӏэщӏыхьэ
щӀыкӏэщӏыхьэ
дыщӀыкӏэщӏыхьэ
фыщӀыкӏэщӏыхьэ
щӀыкӏэщӏыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏэмыхьэ
ущӀыкӏэщӏэмыхьэ
щӀыкӏэщӏэмыхьэ
дыщӀыкӏэщӏэмыхьэ
фыщӀыкӏэщӏэмыхьэ
щӀыкӏэщӏэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏыхьа
ущӀыкӏэщӏыхьа
щӀыкӏэщӏыхьа
дыщӀыкӏэщӏыхьа
фыщӀыкӏэщӏыхьа
щӀыкӏэщӏыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏэмыхьа
ущӀыкӏэщӏэмыхьа
щӀыкӏэщӏэмыхьа
дыщӀыкӏэщӏэмыхьа
фыщӀыкӏэщӏэмыхьа
щӀыкӏэщӏэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏыхьэгъа
ущӀыкӏэщӏыхьэгъа
щӀыкӏэщӏыхьэгъа
дыщӀыкӏэщӏыхьэгъа
фыщӀыкӏэщӏыхьэгъа
щӀыкӏэщӏыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏэмыхьэгъа
ущӀыкӏэщӏэмыхьэгъа
щӀыкӏэщӏэмыхьэгъа
дыщӀыкӏэщӏэмыхьэгъа
фыщӀыкӏэщӏэмыхьэгъа
щӀыкӏэщӏэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏыхьэн
ущӀыкӏэщӏыхьэн
щӀыкӏэщӏыхьэн
дыщӀыкӏэщӏыхьэн
фыщӀыкӏэщӏыхьэн
щӀыкӏэщӏыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏэмыхьэн
ущӀыкӏэщӏэмыхьэн
щӀыкӏэщӏэмыхьэн
дыщӀыкӏэщӏэмыхьэн
фыщӀыкӏэщӏэмыхьэн
щӀыкӏэщӏэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏыхьэну
ущӀыкӏэщӏыхьэну
щӀыкӏэщӏыхьэну
дыщӀыкӏэщӏыхьэну
фыщӀыкӏэщӏыхьэну
щӀыкӏэщӏыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэщӏэмыхьэну
ущӀыкӏэщӏэмыхьэну
щӀыкӏэщӏэмыхьэну
дыщӀыкӏэщӏэмыхьэну
фыщӀыкӏэщӏэмыхьэну
щӀыкӏэщӏэмыхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэщӏыхьэу
укӏэщӏыхьэу
кӏэщӏыхьэу
дыкӏэщӏыхьэу
фыкӏэщӏыхьэу
кӏэщӏыхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэщӏэмыхьэу
укӏэщӏэмыхьэу
кӏэщӏэмыхьэу
дыкӏэщӏэмыхьэу
фыкӏэщӏэмыхьэу
кӏэщӏэмыхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэщӏыхьауэ
укӏэщӏыхьауэ
кӏэщӏыхьауэ
дыкӏэщӏыхьауэ
фыкӏэщӏыхьауэ
кӏэщӏыхьауэ / кӏэщӏыхьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэщӏэмыхьауэ
укӏэщӏэмыхьауэ
кӏэщӏэмыхьауэ
дыкӏэщӏэмыхьауэ
фыкӏэщӏэмыхьауэ
кӏэщӏэмыхьауэ(хэ) / кӏэщӏэмыхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкӏэщӏыхьэурэ
укӏэщӏыхьэурэ
кӏэщӏыхьэурэ
дыкӏэщӏыхьэурэ
фыкӏэщӏыхьэурэ
кӏэщӏыхьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкӏэщӏэмыхьэурэ
укӏэщӏэмыхьэурэ
кӏэщӏэмыхьэурэ
дыкӏэщӏэмыхьэурэ
фыкӏэщӏэмыхьэурэ
кӏэщӏэмыхьэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэщӏохьэ
сыкӏэщӏохьэ
--
сыфкӏэщӏохьэ
сакӏэщӏохьэ
уэ
ускӏэщӏохьэ
--
укӏэщӏохьэ
уткӏэщӏохьэ
--
уакӏэщӏохьэ
ар
скӏэщӏохьэ
пкӏэщӏохьэ
кӏэщӏохьэ
ткӏэщӏохьэ
фкӏэщӏохьэ
якӏэщӏохьэ
дэ
--
дыпкӏэщӏохьэ
дыкӏэщӏохьэ
--
дыфкӏэщӏохьэ
дакӏэщӏохьэ
фэ
фыскӏэщӏохьэ
--
фыкӏэщӏохьэ
фыткӏэщӏохьэ
--
факӏэщӏохьэ
ахэр
скӏэщӏохьэ(хэ)
пкӏэщӏохьэ(хэ)
кӏэщӏохьэ(хэ)
ткӏэщӏохьэ(хэ)
фкӏэщӏохьэ(хэ)
якӏэщӏохьэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]э
[хь]эр
--
[хь]эхэр
Эргативнэ:
[хь]э
[хь]эм
--
[хь]эхэм
Послеложнэ:
[хь]экӀэ
[хь]эмкӀэ
[хь]эхэкӀэ
[хь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]эуэ
[хь]эрауэ
[хь]эхэу
[хь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]а
[хь]ар
--
[хь]ахэр
Эргативнэ:
[хь]а
[хь]ам
--
[хь]ахэм
Послеложнэ:
[хь]акӀэ
[хь]амкӀэ
[хь]ахэкӀэ
[хь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]ауэ
[хь]арауэ
[хь]ахэу
[хь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эн
[хь]эныр
--
[хь]энхэр
Эргативнэ:
[хь]эн
[хь]эным
--
[хь]энхэм
Послеложнэ:
[хь]энкӀэ
[хь]энымкӀэ
[хь]энхэкӀэ
[хь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хь]эну
[хь]энырауэ
[хь]энхэу
[хь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эну
[хь]энур
--
[хь]энухэр
Эргативнэ:
[хь]эну
[хь]энум
--
[хь]энухэм
Послеложнэ:
[хь]энукӀэ
[хь]энумкӀэ
[хь]энухэкӀэ
[хь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]энууэ
[хь]энурауэ
[хь]энухэу
[хь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым кӀэлъыкӀуэурэ, кӀэлъыжэурэ лъэщӀыхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
Батэрэзыр бланэм я нэхъ жэрым кӀэщӀыхьэрэ къиубыд хъуащ. Нартхэр
Жэщибл-махуиблкӀэ ЛӀыгъур икӀуар иныжьым напӀэзыпӀэм ижри кӀэщӀыхъащ. КӀэрашэ Тембот, Акъсырэ Залымхъан
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
кӏэщӏыхьэн: catch up with sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
кӏэщӏыхьэн: догнать кого-что-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.