Wt/kbd/кӏэух

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > кӏэух

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [tʹʂɐ'wǝx]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [кӀ] + -э + [ух]

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: кӀэух кӀэухыр -- кӀэуххэр
Эргативнэ: кӀэух кӀэухым -- кӀэуххэм
Послеложнэ: кӀэухкӀэ кӀэухымкӀэ кӀэуххэкӀэ кӀэуххэмкӀэ
Обстоятельственнэ: кӀэухыу кӀэухырауэ кӀэуххэу кӀэуххэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Иужь, зыгуэр зэриух, зыгуэрым и кӀэ, и ужь ит.
  2. Псалъэм и кӀэм къыпыувэ зызыхъуэж Ӏыхьэ.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Адыгэ Ӏэнэм и кӀэух шхыныр — мэл щхьэ щӀэлъэныкъуэр Билал къихьри тхьэмадэм и пащхьэм иригъэуващ. Теунэ Хьэчим

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Илъэсыжьым и кӀэухым махуэр кӀэщӀщ, жэщыр кӀыхьщ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • кӏэух: 1. end, finish 2. ending (gram.)
  • Илъэсыжьым и кӀэухым махуэр кӀэщӀщ, жэщыр кӀыхьщ: at the end of the old year, the day is short and the night is long.
УРЫСЫБЗЭ
  • кӏэух: 1. конец 2. окончание
  • Илъэсыжьым и кӀэухым махуэр кӀэщӀщ, жэщыр кӀыхьщ: в конце старого года, день короток и ночь длинна.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.