Wt/kbd/кӏэрыутӏыпщхьэн

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > кӏэрыутӏыпщхьэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [tʹʂɐrǝwǝtʹǝ'pɕħɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • кӏэры- + [утӏыпщ] + -хь + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

МЫХЬЭНЭ

  1. Джабэ, дэгъэзеигъуэ гуэрым зыгуэр кӀэрыгъэхьэн, джабэм кӀэрыту утӀыпщын.
  2. УтӀыпщауэ зыгуэр зыщӀыпӀэ кӀэрыгъэхьэн (п. п. джабэ, нэкӀу сыт хуэдэхэм).

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ШкӀэхэр джабэм кӀэрыутӀыпщхьэн.
  • Мэлыхъуэм хъушэр бгым кӀэриутӀыпщхьащ:

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • кӏэрыутӏыпщхьэн: 1. chase, drive or let sb or sth out on a slope (for example, a herd) 2. let free or release sb or sth on an inclined or vertical surface (of sth)
  • ШкӀэхэр джабэм кӀэрыутӀыпщхьэн: drive the calves up the slope.
  • Мэлыхъуэм хъушэр бгым кӀэриутӀыпщхьащ: the shepherd drove his flock up the mountain.
УРЫСЫБЗЭ
  • кӏэрыутӏыпщхьэн: 1. пустить, выгнать кого-что-л. на склон (напр. стадо) 2. пустить, распустить кого-л. по наклонной или вертикальной поверхности (чего-л.)
  • ШкӀэхэр джабэм кӀэрыутӀыпщхьэн: выгнать телят на склон.
  • Мэлыхъуэм хъушэр бгым кӀэриутӀыпщхьащ: пастух выгнал стадо на гору.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.