АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
кӏэры- + [пщ] + -хь + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "кӏэрыпщхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
кӏэрыпщхьэн
щымыӀэныгъэ:
кӏэрымыпщхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэн
укӏэрыпщхьэн
кӏэрыпщхьэн
дыкӏэрыпщхьэн
фыкӏэрыпщхьэн
кӏэрыпщхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэн
укӏэрымыпщхьэн
кӏэрымыпщхьэн
дыкӏэрымыпщхьэн
фыкӏэрымыпщхьэн
кӏэрымыпщхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
кӏэрыпщхьэ!
фыкӏэрыпщхьэ!
щымыӀэныгъэ:
укӏэрымыпщхьэ!
фыкӏэрымыпщхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэрырепщхьэ
укӏэрырепщхьэ
кӏэрырепщхьэ
дыкӏэрырепщхьэ
фыкӏэрырепщхьэ
кӏэрырепщхьэ
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыремыпщхьэ
укӏэрыремыпщхьэ
кӏэрыремыпщхьэ
дыкӏэрыремыпщхьэ
фыкӏэрыремыпщхьэ
кӏэрыремыпщхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэропщхьэ(р)
укӏэропщхьэ(р)
кӏэропщхьэ(р)
дыкӏэропщхьэ(р)
фыкӏэропщхьэ(р)
кӏэропщхьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэркъым
укӏэрыпщхьэркъым
кӏэрыпщхьэркъым
дыкӏэрыпщхьэркъым
фыкӏэрыпщхьэркъым
кӏэрыпщхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэ(р)т
укӏэрыпщхьэ(р)т
кӏэрыпщхьэ(р)т
дыкӏэрыпщхьэ(р)т
фыкӏэрыпщхьэ(р)т
кӏэрыпщхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэ(р)тэкъым
укӏэрыпщхьэ(р)тэкъым
кӏэрыпщхьэ(р)тэкъым
дыкӏэрыпщхьэ(р)тэкъым
фыкӏэрыпщхьэ(р)тэкъым
кӏэрыпщхьэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьащ
укӏэрыпщхьащ
кӏэрыпщхьащ
дыкӏэрыпщхьащ
фыкӏэрыпщхьащ
кӏэрыпщхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьакъым
укӏэрыпщхьакъым
кӏэрыпщхьакъым
дыкӏэрыпщхьакъым
фыкӏэрыпщхьакъым
кӏэрыпщхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьат
укӏэрыпщхьат
кӏэрыпщхьат
дыкӏэрыпщхьат
фыкӏэрыпщхьат
кӏэрыпщхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьатэкъым
укӏэрыпщхьатэкъым
кӏэрыпщхьатэкъым
дыкӏэрыпщхьатэкъым
фыкӏэрыпщхьатэкъым
кӏэрыпщхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъащ
укӏэрыпщхьэгъащ
кӏэрыпщхьэгъащ
дыкӏэрыпщхьэгъащ
фыкӏэрыпщхьэгъащ
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъакъым
укӏэрыпщхьэгъакъым
кӏэрыпщхьэгъакъым
дыкӏэрыпщхьэгъакъым
фыкӏэрыпщхьэгъакъым
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъат
укӏэрыпщхьэгъат
кӏэрыпщхьэгъат
дыкӏэрыпщхьэгъат
фыкӏэрыпщхьэгъат
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъатэкъым
укӏэрыпщхьэгъатэкъым
кӏэрыпщхьэгъатэкъым
дыкӏэрыпщхьэгъатэкъым
фыкӏэрыпщхьэгъатэкъым
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэщ
укӏэрыпщхьэщ
кӏэрыпщхьэщ
дыкӏэрыпщхьэщ
фыкӏэрыпщхьэщ
кӏэрыпщхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэкъым
укӏэрыпщхьэкъым
кӏэрыпщхьэкъым
дыкӏэрыпщхьэкъым
фыкӏэрыпщхьэкъым
кӏэрыпщхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэт
укӏэрыпщхьэт
кӏэрыпщхьэт
дыкӏэрыпщхьэт
фыкӏэрыпщхьэт
кӏэрыпщхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэтэкъым
укӏэрыпщхьэтэкъым
кӏэрыпщхьэтэкъым
дыкӏэрыпщхьэтэкъым
фыкӏэрыпщхьэтэкъым
кӏэрыпщхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнщ
укӏэрыпщхьэнщ
кӏэрыпщхьэнщ
дыкӏэрыпщхьэнщ
фыкӏэрыпщхьэнщ
кӏэрыпщхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнкъым
укӏэрыпщхьэнкъым
кӏэрыпщхьэнкъым
дыкӏэрыпщхьэнкъым
фыкӏэрыпщхьэнкъым
кӏэрыпщхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнущ
укӏэрыпщхьэнущ
кӏэрыпщхьэнущ
дыкӏэрыпщхьэнущ
фыкӏэрыпщхьэнущ
кӏэрыпщхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнукъым
укӏэрыпщхьэнукъым
кӏэрыпщхьэнукъым
дыкӏэрыпщхьэнукъым
фыкӏэрыпщхьэнукъым
кӏэрыпщхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэрэ
укӏэрыпщхьэрэ
кӏэрыпщхьэрэ
дыкӏэрыпщхьэрэ
фыкӏэрыпщхьэрэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэркъэ
укӏэрыпщхьэркъэ
кӏэрыпщхьэркъэ
дыкӏэрыпщхьэркъэ
фыкӏэрыпщхьэркъэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэ(р)т
укӏэрыпщхьэ(р)т
кӏэрыпщхьэ(р)т
дыкӏэрыпщхьэ(р)т
фыкӏэрыпщхьэ(р)т
кӏэрыпщхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэ(р)тэкъэ
укӏэрыпщхьэ(р)тэкъэ
кӏэрыпщхьэ(р)тэкъэ
дыкӏэрыпщхьэ(р)тэкъэ
фыкӏэрыпщхьэ(р)тэкъэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьа
укӏэрыпщхьа
кӏэрыпщхьа
дыкӏэрыпщхьа
фыкӏэрыпщхьа
кӏэрыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьакъэ
укӏэрыпщхьакъэ
кӏэрыпщхьакъэ
дыкӏэрыпщхьакъэ
фыкӏэрыпщхьакъэ
кӏэрыпщхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьат
укӏэрыпщхьат
кӏэрыпщхьат
дыкӏэрыпщхьат
фыкӏэрыпщхьат
кӏэрыпщхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьатэкъэ
укӏэрыпщхьатэкъэ
кӏэрыпщхьатэкъэ
дыкӏэрыпщхьатэкъэ
фыкӏэрыпщхьатэкъэ
кӏэрыпщхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъа
укӏэрыпщхьэгъа
кӏэрыпщхьэгъа
дыкӏэрыпщхьэгъа
фыкӏэрыпщхьэгъа
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъакъэ
укӏэрыпщхьэгъакъэ
кӏэрыпщхьэгъакъэ
дыкӏэрыпщхьэгъакъэ
фыкӏэрыпщхьэгъакъэ
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъат
укӏэрыпщхьэгъат
кӏэрыпщхьэгъат
дыкӏэрыпщхьэгъат
фыкӏэрыпщхьэгъат
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъатэкъэ
укӏэрыпщхьэгъатэкъэ
кӏэрыпщхьэгъатэкъэ
дыкӏэрыпщхьэгъатэкъэ
фыкӏэрыпщхьэгъатэкъэ
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэ
укӏэрыпщхьэ
кӏэрыпщхьэ
дыкӏэрыпщхьэ
фыкӏэрыпщхьэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэкъэ
укӏэрыпщхьэкъэ
кӏэрыпщхьэкъэ
дыкӏэрыпщхьэкъэ
фыкӏэрыпщхьэкъэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэт
укӏэрыпщхьэт
кӏэрыпщхьэт
дыкӏэрыпщхьэт
фыкӏэрыпщхьэт
кӏэрыпщхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэтэкъэ
укӏэрыпщхьэтэкъэ
кӏэрыпщхьэтэкъэ
дыкӏэрыпщхьэтэкъэ
фыкӏэрыпщхьэтэкъэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэн
укӏэрыпщхьэн
кӏэрыпщхьэн
дыкӏэрыпщхьэн
фыкӏэрыпщхьэн
кӏэрыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнкъэ
укӏэрыпщхьэнкъэ
кӏэрыпщхьэнкъэ
дыкӏэрыпщхьэнкъэ
фыкӏэрыпщхьэнкъэ
кӏэрыпщхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэну
укӏэрыпщхьэну
кӏэрыпщхьэну
дыкӏэрыпщхьэну
фыкӏэрыпщхьэну
кӏэрыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнукъэ
укӏэрыпщхьэнукъэ
кӏэрыпщхьэнукъэ
дыкӏэрыпщхьэнукъэ
фыкӏэрыпщхьэнукъэ
кӏэрыпщхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэмэ
укӏэрыпщхьэмэ
кӏэрыпщхьэмэ
дыкӏэрыпщхьэмэ
фыкӏэрыпщхьэмэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэмэ
укӏэрымыпщхьэмэ
кӏэрымыпщхьэмэ
дыкӏэрымыпщхьэмэ
фыкӏэрымыпщхьэмэ
кӏэрымыпщхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьамэ
укӏэрыпщхьамэ
кӏэрыпщхьамэ
дыкӏэрыпщхьамэ
фыкӏэрыпщхьамэ
кӏэрыпщхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьамэ
укӏэрымыпщхьамэ
кӏэрымыпщхьамэ
дыкӏэрымыпщхьамэ
фыкӏэрымыпщхьамэ
кӏэрмыпщхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъамэ
укӏэрыпщхьэгъамэ
кӏэрыпщхьэгъамэ
дыкӏэрыпщхьэгъамэ
фыкӏэрыпщхьэгъамэ
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэгъамэ
укӏэрымыпщхьэгъамэ
кӏэрымыпщхьэгъамэ
дыкӏэрымыпщхьэгъамэ
фыкӏэрымыпщхьэгъамэ
кӏэрымыпщхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнмэ
укӏэрыпщхьэнмэ
кӏэрыпщхьэнмэ
дыкӏэрыпщхьэнмэ
фыкӏэрыпщхьэнмэ
кӏэрыпщхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэнмэ
укӏэрымыпщхьэнмэ
кӏэрымыпщхьэнмэ
дыкӏэрымыпщхьэнмэ
фыкӏэрымыпщхьэнмэ
кӏэрымыпщхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнумэ
укӏэрыпщхьэнумэ
кӏэрыпщхьэнумэ
дыкӏэрыпщхьэнумэ
фыкӏэрыпщхьэнумэ
кӏэрыпщхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэнумэ
укӏэрымыпщхьэнумэ
кӏэрымыпщхьэнумэ
дыкӏэрымыпщхьэнумэ
фыкӏэрымыпщхьэнумэ
кӏэрымыпщхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэтэмэ
укӏэрыпщхьэтэмэ
кӏэрыпщхьэтэмэ
дыкӏэрыпщхьэтэмэ
фыкӏэрыпщхьэтэмэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэтэмэ
укӏэрымыпщхьэтэмэ
кӏэрымыпщхьэтэмэ
дыкӏэрымыпщхьэтэмэ
фыкӏэрымыпщхьэтэмэ
кӏэрымыпщхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьатэмэ
укӏэрыпщхьатэмэ
кӏэрыпщхьатэмэ
дыкӏэрыпщхьатэмэ
фыкӏэрыпщхьатэмэ
кӏэрыпщхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьатэмэ
укӏэрымыпщхьатэмэ
кӏэрымыпщхьатэмэ
дыкӏэрымыпщхьатэмэ
фыкӏэрымыпщхьатэмэ
кӏэрымыпщхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъатэмэ
укӏэрыпщхьэгъатэмэ
кӏэрыпщхьэгъатэмэ
дыкӏэрыпщхьэгъатэмэ
фыкӏэрыпщхьэгъатэмэ
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэгъатэмэ
укӏэрымыпщхьэгъатэмэ
кӏэрымыпщхьэгъатэмэ
дыкӏэрымыпщхьэгъатэмэ
фыкӏэрымыпщхьэгъатэмэ
кӏэрымыпщхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнтэмэ
укӏэрыпщхьэнтэмэ
кӏэрыпщхьэнтэмэ
дыкӏэрыпщхьэнтэмэ
фыкӏэрыпщхьэнтэмэ
кӏэрыпщхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэнтэмэ
укӏэрымыпщхьэнтэмэ
кӏэрымыпщхьэнтэмэ
дыкӏэрымыпщхьэнтэмэ
фыкӏэрымыпщхьэнтэмэ
кӏэрымыпщхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнутэмэ
укӏэрыпщхьэнутэмэ
кӏэрыпщхьэнутэмэ
дыкӏэрыпщхьэнутэмэ
фыкӏэрыпщхьэнутэмэ
кӏэрыпщхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэнутэмэ
укӏэрымыпщхьэнутэмэ
кӏэрымыпщхьэнутэмэ
дыкӏэрымыпщхьэнутэмэ
фыкӏэрымыпщхьэнутэмэ
кӏэрымыпщхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнт
укӏэрыпщхьэнт
кӏэрыпщхьэнт
дыкӏэрыпщхьэнт
фыкӏэрыпщхьэнт
кӏэрыпщхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнтэкъым
укӏэрыпщхьэнтэкъым
кӏэрыпщхьэнтэкъым
дыкӏэрыпщхьэнтэкъым
фыкӏэрыпщхьэнтэкъым
кӏэрыпщхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнут
укӏэрыпщхьэнут
кӏэрыпщхьэнут
дыкӏэрыпщхьэнут
фыкӏэрыпщхьэнут
кӏэрыпщхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнутэкъым
укӏэрыпщхьэнутэкъым
кӏэрыпщхьэнутэкъым
дыкӏэрыпщхьэнутэкъым
фыкӏэрыпщхьэнутэкъым
кӏэрыпщхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэми
укӏэрыпщхьэми
кӏэрыпщхьэми
дыкӏэрыпщхьэми
фыкӏэрыпщхьэми
кӏэрыпщхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэми
укӏэрымыпщхьэми
кӏэрымыпщхьэми
дыкӏэрымыпщхьэми
фыкӏэрымыпщхьэми
кӏэрымыпщхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьами
укӏэрыпщхьами
кӏэрыпщхьами
дыкӏэрыпщхьами
фыкӏэрыпщхьами
кӏэрыпщхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьами
укӏэрымыпщхьами
кӏэрымыпщхьами
дыкӏэрымыпщхьами
фыкӏэрымыпщхьами
кӏэрымыпщхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъами
укӏэрыпщхьэгъами
кӏэрыпщхьэгъами
дыкӏэрыпщхьэгъами
фыкӏэрыпщхьэгъами
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэгъами
укӏэрымыпщхьэгъами
кӏэрымыпщхьэгъами
дыкӏэрымыпщхьэгъами
фыкӏэрымыпщхьэгъами
кӏэрымыпщхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнми
укӏэрыпщхьэнми
кӏэрыпщхьэнми
дыкӏэрыпщхьэнми
фыкӏэрыпщхьэнми
кӏэрыпщхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэнми
укӏэрымыпщхьэнми
кӏэрымыпщхьэнми
дыкӏэрымыпщхьэнми
фыкӏэрымыпщхьэнми
кӏэрымыпщхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнуми
укӏэрыпщхьэнуми
кӏэрыпщхьэнуми
дыкӏэрыпщхьэнуми
фыкӏэрыпщхьэнуми
кӏэрыпщхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэнуми
укӏэрымыпщхьэнуми
кӏэрымыпщхьэнуми
дыкӏэрымыпщхьэнуми
фыкӏэрымыпщхьэнуми
кӏэрымыпщхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэтэми
укӏэрыпщхьэтэми
кӏэрыпщхьэтэми
дыкӏэрыпщхьэтэми
фыкӏэрыпщхьэтэми
кӏэрыпщхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэтэми
укӏэрымыпщхьэтэми
кӏэрымыпщхьэтэми
дыкӏэрымыпщхьэтэми
фыкӏэрымыпщхьэтэми
кӏэрымыпщхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьатэми
укӏэрыпщхьатэми
кӏэрыпщхьатэми
дыкӏэрыпщхьатэми
фыкӏэрыпщхьатэми
кӏэрыпщхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьатэми
укӏэрымыпщхьатэми
кӏэрымыпщхьатэми
дыкӏэрымыпщхьатэми
фыкӏэрымыпщхьатэми
кӏэрымыпщхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэгъатэми
укӏэрыпщхьэгъатэми
кӏэрыпщхьэгъатэми
дыкӏэрыпщхьэгъатэми
фыкӏэрыпщхьэгъатэми
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэгъатэми
укӏэрымыпщхьэгъатэми
кӏэрымыпщхьэгъатэми
дыкӏэрымыпщхьэгъатэми
фыкӏэрымыпщхьэгъатэми
кӏэрымыпщхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнтэми
укӏэрыпщхьэнтэми
кӏэрыпщхьэнтэми
дыкӏэрыпщхьэнтэми
фыкӏэрыпщхьэнтэми
кӏэрыпщхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэнтэми
укӏэрымыпщхьэнтэми
кӏэрымыпщхьэнтэми
дыкӏэрымыпщхьэнтэми
фыкӏэрымыпщхьэнтэми
кӏэрымыпщхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьэнутэми
укӏэрыпщхьэнутэми
кӏэрыпщхьэнутэми
дыкӏэрыпщхьэнутэми
фыкӏэрыпщхьэнутэми
кӏэрыпщхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьэнутэми
укӏэрымыпщхьэнутэми
кӏэрымыпщхьэнутэми
дыкӏэрымыпщхьэнутэми
фыкӏэрымыпщхьэнутэми
кӏэрымыпщхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъпщхьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьаи
укӏэрыпщхьаи
кӏэрыпщхьаи
дыкӏэрыпщхьаи
фыкӏэрыпщхьаи
кӏэрыпщхьаи
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьакъыми
укӏэрыпщхьакъыми
кӏэрыпщхьакъыми
дыкӏэрыпщхьакъыми
фыкӏэрыпщхьакъыми
кӏэрыпщхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьащэрэт
укӏэрыпщхьащэрэт
кӏэрыпщхьащэрэт
дыкӏэрыпщхьащэрэт
фыкӏэрыпщхьащэрэт
кӏэрыпщхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрымыпщхьащэрэт
укӏэрымыпщхьащэрэт
кӏэрымыпщхьащэрэт
дыкӏэрымыпщхьащэрэт
фыкӏэрымыпщхьащэрэт
кӏэрымыпщхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнщ
укӏэрыпщхьагъэнщ
кӏэрыпщхьагъэнщ
дыкӏэрыпщхьагъэнщ
фыкӏэрыпщхьагъэнщ
кӏэрыпщхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнкъым
укӏэрыпщхьагъэнкъым
кӏэрыпщхьагъэнкъым
дыкӏэрыпщхьагъэнкъым
фыкӏэрыпщхьагъэнкъым
кӏэрыпщхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнт
укӏэрыпщхьагъэнт
кӏэрыпщхьагъэнт
дыкӏэрыпщхьагъэнт
фыкӏэрыпщхьагъэнт
кӏэрыпщхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнтэкъым
укӏэрыпщхьагъэнтэкъым
кӏэрыпщхьагъэнтэкъым
дыкӏэрыпщхьагъэнтэкъым
фыкӏэрыпщхьагъэнтэкъым
кӏэрыпщхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэн
укӏэрыпщхьагъэн
кӏэрыпщхьагъэн
дыкӏэрыпщхьагъэн
фыкӏэрыпщхьагъэн
кӏэрыпщхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнкъэ
укӏэрыпщхьагъэнкъэ
кӏэрыпщхьагъэнкъэ
дыкӏэрыпщхьагъэнкъэ
фыкӏэрыпщхьагъэнкъэ
кӏэрыпщхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнт
укӏэрыпщхьагъэнт
кӏэрыпщхьагъэнт
дыкӏэрыпщхьагъэнт
фыкӏэрыпщхьагъэнт
кӏэрыпщхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнтэкъэ
укӏэрыпщхьагъэнтэкъэ
кӏэрыпщхьагъэнтэкъэ
дыкӏэрыпщхьагъэнтэкъэ
фыкӏэрыпщхьагъэнтэкъэ
кӏэрыпщхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнущ
укӏэрыпщхьагъэнущ
кӏэрыпщхьагъэнущ
дыкӏэрыпщхьагъэнущ
фыкӏэрыпщхьагъэнущ
кӏэрыпщхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнукъым
укӏэрыпщхьагъэнукъым
кӏэрыпщхьагъэнукъым
дыкӏэрыпщхьагъэнукъым
фыкӏэрыпщхьагъэнукъым
кӏэрыпщхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнут
укӏэрыпщхьагъэнут
кӏэрыпщхьагъэнут
дыкӏэрыпщхьагъэнут
фыкӏэрыпщхьагъэнут
кӏэрыпщхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнутэкъым
укӏэрыпщхьагъэнутэкъым
кӏэрыпщхьагъэнутэкъым
дыкӏэрыпщхьагъэнутэкъым
фыкӏэрыпщхьагъэнутэкъым
кӏэрыпщхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэну
укӏэрыпщхьагъэну
кӏэрыпщхьагъэну
дыкӏэрыпщхьагъэну
фыкӏэрыпщхьагъэну
кӏэрыпщхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнукъэ
укӏэрыпщхьагъэнукъэ
кӏэрыпщхьагъэнукъэ
дыкӏэрыпщхьагъэнукъэ
фыкӏэрыпщхьагъэнукъэ
кӏэрыпщхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнут
укӏэрыпщхьагъэнут
кӏэрыпщхьагъэнут
дыкӏэрыпщхьагъэнут
фыкӏэрыпщхьагъэнут
кӏэрыпщхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэрыпщхьагъэнутэкъэ
укӏэрыпщхьагъэнутэкъэ
кӏэрыпщхьагъэнутэкъэ
дыкӏэрыпщхьагъэнутэкъэ
фыкӏэрыпщхьагъэнутэкъэ
кӏэрыпщхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэрыпщхьэ
укӏэрыпщхьэ
кӏэрыпщхьэ
дыкӏэрыпщхьэ
фыкӏэрыпщхьэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэрымыпщхьэ
укӏэрымыпщхьэ
кӏэрымыпщхьэ
дыкӏэрымыпщхьэ
фыкӏэрымыпщхьэ
кӏэрымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэрыпщхьа
укӏэрыпщхьа
кӏэрыпщхьа
дыкӏэрыпщхьа
фыкӏэрыпщхьа
кӏэрыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэрымыпщхьа
укӏэрымыпщхьа
кӏэрымыпщхьа
дыкӏэрымыпщхьа
фыкӏэрымыпщхьа
кӏэрымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэрыпщхьэгъа
укӏэрыпщхьэгъа
кӏэрыпщхьэгъа
дыкӏэрыпщхьэгъа
фыкӏэрыпщхьэгъа
кӏэрыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэрымыпщхьэгъа
укӏэрымыпщхьэгъа
кӏэрымыпщхьэгъа
дыкӏэрымыпщхьэгъа
фыкӏэрымыпщхьэгъа
кӏэрымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэрыпщхьэн
укӏэрыпщхьэн
кӏэрыпщхьэн
дыкӏэрыпщхьэн
фыкӏэрыпщхьэн
кӏэрыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэрымыпщхьэн
укӏэрымыпщхьэн
кӏэрымыпщхьэн
дыкӏэрымыпщхьэн
фыкӏэрымыпщхьэн
кӏэрымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэрыпщхьэну
укӏэрыпщхьэну
кӏэрыпщхьэну
дыкӏэрыпщхьэну
фыкӏэрыпщхьэну
кӏэрыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэрымыпщхьэну
укӏэрымыпщхьэну
кӏэрымыпщхьэну
дыкӏэрымыпщхьэну
фыкӏэрымыпщхьэну
кӏэрымыпщхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрыпщхьэ
узэрыкӏэрыпщхьэ
зэрыкӏэрыпщхьэ
дызэрыкӏэрыпщхьэ
фызэрыкӏэрыпщхьэ
зэрыкӏэрыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрымыпщхьэ
узэрыкӏэрымыпщхьэ
зэрыкӏэрымыпщхьэ
дызэрыкӏэрымыпщхьэ
фызэрыкӏэрымыпщхьэ
зэрыкӏэрымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрыпщхьа
узэрыкӏэрыпщхьа
зэрыкӏэрыпщхьа
дызэрыкӏэрыпщхьа
фызэрыкӏэрыпщхьа
зэрыкӏэрыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрымыпщхьа
узэрыкӏэрымыпщхьа
зэрыкӏэрымыпщхьа
дызэрыкӏэрымыпщхьа
фызэрыкӏэрымыпщхьа
зэрыкӏэрымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрыпщхьэгъа
узэрыкӏэрыпщхьэгъа
зэрыкӏэрыпщхьэгъа
дызэрыкӏэрыпщхьэгъа
фызэрыкӏэрыпщхьэгъа
зэрыкӏэрыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрымыпщхьэгъа
узэрыкӏэрымыпщхьэгъа
зэрыкӏэрымыпщхьэгъа
дызэрыкӏэрымыпщхьэгъа
фызэрыкӏэрымыпщхьэгъа
зэрыкӏэрымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрыпщхьэн
узэрыкӏэрыпщхьэн
зэрыкӏэрыпщхьэн
дызэрыкӏэрыпщхьэн
фызэрыкӏэрыпщхьэн
зэрыкӏэрыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрымыпщхьэн
узэрыкӏэрымыпщхьэн
зэрыкӏэрымыпщхьэн
дызэрыкӏэрымыпщхьэн
фызэрыкӏэрымыпщхьэн
зэрыкӏэрымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрыпщхьэну
узэрыкӏэрыпщхьэну
зэрыкӏэрыпщхьэну
дызэрыкӏэрыпщхьэну
фызэрыкӏэрыпщхьэну
зэрыкӏэрыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэрымыпщхьэну
узэрыкӏэрымыпщхьэну
зэрыкӏэрымыпщхьэну
дызэрыкӏэрымыпщхьэну
фызэрыкӏэрымыпщхьэну
зэрыкӏэрымыпщхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэрыпщхьэ
ущыкӏэрыпщхьэ
щыкӏэрыпщхьэ
дыщыкӏэрыпщхьэ
фыщыкӏэрыпщхьэ
щыкӏэрыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэрымыпщхьэ
ущыкӏэрымыпщхьэ
щыкӏэрымыпщхьэ
дыщыкӏэрымыпщхьэ
фыщыкӏэрымыпщхьэ
щыкӏэрымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэрыпщхьа
ущыкӏэрыпщхьа
щыкӏэрыпщхьа
дыщыкӏэрыпщхьа
фыщыкӏэрыпщхьа
щыкӏэрыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэрымыпщхьа
ущыкӏэрымыпщхьа
щыкӏэрымыпщхьа
дыщыкӏэрымыпщхьа
фыщыкӏэрымыпщхьа
щыкӏэрымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэрыпщхьэгъа
ущыкӏэрыпщхьэгъа
щыкӏэрыпщхьэгъа
дыщыкӏэрыпщхьэгъа
фыщыкӏэрыпщхьэгъа
щыкӏэрыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэрымыпщхьэгъа
ущыкӏэрымыпщхьэгъа
щыкӏэрымыпщхьэгъа
дыщыкӏэрымыпщхьэгъа
фыщыкӏэрымыпщхьэгъа
щыкӏэрымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэрыпщхьэн
ущыкӏэрыпщхьэн
щыкӏэрыпщхьэн
дыщыкӏэрыпщхьэн
фыщыкӏэрыпщхьэн
щыкӏэрыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэрымыпщхьэн
ущыкӏэрымыпщхьэн
щыкӏэрымыпщхьэн
дыщыкӏэрымыпщхьэн
фыщыкӏэрымыпщхьэн
щыкӏэрымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэрыпщхьэну
ущыкӏэрыпщхьэну
щыкӏэрыпщхьэну
дыщыкӏэрыпщхьэну
фыщыкӏэрыпщхьэну
щыкӏэрыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэрымыпщхьэну
ущыкӏэрымыпщхьэну
щыкӏэрымыпщхьэну
дыщыкӏэрымыпщхьэну
фыщыкӏэрымыпщхьэну
щыкӏэрымыпщхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэрыпщхьэ
уздыкӏэрыпщхьэ
здыкӏэрыпщхьэ
дыздыкӏэрыпщхьэ
фыздыкӏэрыпщхьэ
здыкӏэрыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэрымыпщхьэ
уздыкӏэрымыпщхьэ
здыкӏэрымыпщхьэ
дыздыкӏэрымыпщхьэ
фыздыкӏэрымыпщхьэ
здыкӏэрымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэрыпщхьа
уздыкӏэрыпщхьа
здыкӏэрыпщхьа
дыздыкӏэрыпщхьа
фыздыкӏэрыпщхьа
здыкӏэрыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэрымыпщхьа
уздыкӏэрымыпщхьа
здыкӏэрымыпщхьа
дыздыкӏэрымыпщхьа
фыздыкӏэрымыпщхьа
здыкӏэрымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэрыпщхьэгъа
уздыкӏэрыпщхьэгъа
здыкӏэрыпщхьэгъа
дыздыкӏэрыпщхьэгъа
фыздыкӏэрыпщхьэгъа
здыкӏэрыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэрымыпщхьэгъа
уздыкӏэрымыпщхьэгъа
здыкӏэрымыпщхьэгъа
дыздыкӏэрымыпщхьэгъа
фыздыкӏэрымыпщхьэгъа
здыкӏэрымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэрыпщхьэн
уздыкӏэрыпщхьэн
здыкӏэрыпщхьэн
дыздыкӏэрыпщхьэн
фыздыкӏэрыпщхьэн
здыкӏэрыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэрымыпщхьэн
уздыкӏэрымыпщхьэн
здыкӏэрымыпщхьэн
дыздыкӏэрымыпщхьэн
фыздыкӏэрымыпщхьэн
здыкӏэрымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэрыпщхьэну
уздыкӏэрыпщхьэну
здыкӏэрыпщхьэну
дыздыкӏэрыпщхьэну
фыздыкӏэрыпщхьэну
здыкӏэрыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэрымыпщхьэну
уздыкӏэрымыпщхьэну
здыкӏэрымыпщхьэну
дыздыкӏэрымыпщхьэну
фыздыкӏэрымыпщхьэну
здыкӏэрымыпщхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрыпщхьэ
ущӀыкӏэрыпщхьэ
щӀыкӏэрыпщхьэ
дыщӀыкӏэрыпщхьэ
фыщӀыкӏэрыпщхьэ
щӀыкӏэрыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрымыпщхьэ
ущӀыкӏэрымыпщхьэ
щӀыкӏэрымыпщхьэ
дыщӀыкӏэрымыпщхьэ
фыщӀыкӏэрымыпщхьэ
щӀыкӏэрымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрыпщхьа
ущӀыкӏэрыпщхьа
щӀыкӏэрыпщхьа
дыщӀыкӏэрыпщхьа
фыщӀыкӏэрыпщхьа
щӀыкӏэрыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрымыпщхьа
ущӀыкӏэрымыпщхьа
щӀыкӏэрымыпщхьа
дыщӀыкӏэрымыпщхьа
фыщӀыкӏэрымыпщхьа
щӀыкӏэрымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрыпщхьэгъа
ущӀыкӏэрыпщхьэгъа
щӀыкӏэрыпщхьэгъа
дыщӀыкӏэрыпщхьэгъа
фыщӀыкӏэрыпщхьэгъа
щӀыкӏэрыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрымыпщхьэгъа
ущӀыкӏэрымыпщхьэгъа
щӀыкӏэрымыпщхьэгъа
дыщӀыкӏэрымыпщхьэгъа
фыщӀыкӏэрымыпщхьэгъа
щӀыкӏэрымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрыпщхьэн
ущӀыкӏэрыпщхьэн
щӀыкӏэрыпщхьэн
дыщӀыкӏэрыпщхьэн
фыщӀыкӏэрыпщхьэн
щӀыкӏэрыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрымыпщхьэн
ущӀыкӏэрымыпщхьэн
щӀыкӏэрымыпщхьэн
дыщӀыкӏэрымыпщхьэн
фыщӀыкӏэрымыпщхьэн
щӀыкӏэрымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрыпщхьэну
ущӀыкӏэрыпщхьэну
щӀыкӏэрыпщхьэну
дыщӀыкӏэрыпщхьэну
фыщӀыкӏэрыпщхьэну
щӀыкӏэрыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэрымыпщхьэну
ущӀыкӏэрымыпщхьэну
щӀыкӏэрымыпщхьэну
дыщӀыкӏэрымыпщхьэну
фыщӀыкӏэрымыпщхьэну
щӀыкӏэрымыпщхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэрыпщхьэу
укӏэрыпщхьэу
кӏэрыпщхьэу
дыкӏэрыпщхьэу
фыкӏэрыпщхьэу
кӏэрыпщхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэрымыпщхьэу
укӏэрымыпщхьэу
кӏэрымыпщхьэу
дыкӏэрымыпщхьэу
фыкӏэрымыпщхьэу
кӏэрымыпщхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэрыпщхьауэ
укӏэрыпщхьауэ
кӏэрыпщхьауэ
дыкӏэрыпщхьауэ
фыкӏэрыпщхьауэ
кӏэрыпщхьауэ / кӏэрыпщхьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэрымыпщхьауэ
укӏэрымыпщхьауэ
кӏэрымыпщхьауэ
дыкӏэрымыпщхьауэ
фыкӏэрымыпщхьауэ
кӏэрымыпщхьауэ(хэ) / кӏэрымыпщхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкӏэрыпщхьэурэ
укӏэрыпщхьэурэ
кӏэрыпщхьэурэ
дыкӏэрыпщхьэурэ
фыкӏэрыпщхьэурэ
кӏэрыпщхьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкӏэрымыпщхьэурэ
укӏэрымыпщхьэурэ
кӏэрымыпщхьэурэ
дыкӏэрымыпщхьэурэ
фыкӏэрымыпщхьэурэ
кӏэрымыпщхьэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэропщхьэ
сыкӏэропщхьэ
--
сыфкӏэропщхьэ
сакӏэропщхьэ(хэ)
уэ
ускӏэропщхьэ
--
укӏэропщхьэ
уткӏэропщхьэ
--
уакӏэропщхьэ(хэ)
ар
скӏэропщхьэ
пкӏэропщхьэ
кӏэропщхьэ
ткӏэропщхьэ
фкӏэропщхьэ
якӏэропщхьэ(хэ)
дэ
--
дыпкӏэропщхьэ
дыкӏэропщхьэ
--
дыфкӏэропщхьэ
дакӏэропщхьэ(хэ)
фэ
фыскӏэропщхьэ
--
фыкӏэропщхьэ
фыткӏэропщхьэ
--
факӏэропщхьэ(хэ)
ахэр
скӏэропщхьэ
пкӏэропщхьэ
кӏэропщхьэ
ткӏэропщхьэ
фкӏэропщхьэ
якӏэропщхьэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэрыпщхьэрэ
сыкӏэрыпщхьэрэ
--
сыфкӏэрыпщхьэрэ
сакӏэрыпщхьэ(хэ)рэ
уэ
ускӏэрыпщхьэрэ
--
укӏэрыпщхьэрэ
уткӏэрыпщхьэрэ
--
уакӏэрыпщхьэ(хэ)рэ
ар
скӏэрыпщхьэрэ
пкӏэрыпщхьэрэ
кӏэрыпщхьэрэ
ткӏэрыпщхьэрэ
фкӏэрыпщхьэрэ
якӏэрыпщхьэ(хэ)рэ
дэ
--
дыпкӏэрыпщхьэрэ
дыкӏэрыпщхьэрэ
--
дыфкӏэрыпщхьэрэ
дакӏэрыпщхьэ(хэ)рэ
фэ
фыскӏэрыпщхьэрэ
--
фыкӏэрыпщхьэрэ
фытдкӏэрыпщхьэрэ
--
факӏэрыпщхьэ(хэ)рэ
ахэр
скӏэрыпщхьэрэ
пкӏэрыпщхьэрэ
кӏэрыпщхьэрэ
ткӏэрыпщхьэрэ
фкӏэрыпщхьэрэ
якӏэрыпщхьэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пщхь]э
[пщхь]эр
--
[пщхь]эхэр
Эргативнэ:
[пщхь]э
[пщхь]эм
--
[пщхь]эхэм
Послеложнэ:
[пщхь]экӀэ
[пщхь]эмкӀэ
[пщхь]эхэкӀэ
[пщхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пщхь]эуэ
[пщхь]эрауэ
[пщхь]эхэу
[пщхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пщхь]а
[пщхь]ар
--
[пщхь]ахэр
Эргативнэ:
[пщхь]а
[пщхь]ам
--
[пщхь]ахэм
Послеложнэ:
[пщхь]акӀэ
[пщхь]амкӀэ
[пщхь]ахэкӀэ
[пщхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пщхь]ауэ
[пщхь]арауэ
[пщхь]ахэу
[пщхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пщхь]эн
[пщхь]эныр
--
[пщхь]энхэр
Эргативнэ:
[пщхь]эн
[пщхь]эным
--
[пщхь]энхэм
Послеложнэ:
[пщхь]энкӀэ
[пщхь]энымкӀэ
[пщхь]энхэкӀэ
[пщхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[пщхь]эну
[пщхь]энырауэ
[пщхь]энхэу
[пщхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пщхь]эну
[пщхь]энур
--
[пщхь]энухэр
Эргативнэ:
[пщхь]эну
[пщхь]энум
--
[пщхь]энухэм
Послеложнэ:
[пщхь]энукӀэ
[пщхь]энумкӀэ
[пщхь]энухэкӀэ
[пщхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пщхь]энууэ
[пщхь]энурауэ
[пщхь]энухэу
[пщхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Пщыурэ задэу е бгъунжу щыт гуэрым кӀэрыхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
кӏэрыпщхьэн: crawl or creep onto; crawling, get up on (a slope, etc.)
Блэр джабэм кӀэрыпщхьащ: the snake slithered up on the slope.
УРЫСЫБЗЭ
кӏэрыпщхьэн: заползти, ползком взобраться (на склон и т.п.)
Блэр джабэм кӀэрыпщхьащ: змея заползла на склон.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.