АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
кӏэлъы- + [шхыд] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "кӏэлъышхыдэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
кӏэлъышхыдэн
щымыӀэныгъэ:
кӏэлъымышхыдэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэн
укӏэлъышхыдэн
кӏэлъышхыдэн
дыкӏэлъышхыдэн
фыкӏэлъышхыдэн
кӏэлъышхыдэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэн
укӏэлъымышхыдэн
кӏэлъымышхыдэн
дыкӏэлъымышхыдэн
фыкӏэлъымышхыдэн
кӏэлъымышхыдэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
кӏэлъышхыдэ!
фыкӏэлъышхыдэ!
щымыӀэныгъэ:
укӏэлъымышхыдэ!
фыкӏэлъымышхыдэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлърешхыдэ
укӏэлърешхыдэ
кӏэлърешхыдэ
дыкӏэлърешхыдэ
фыкӏэлърешхыдэ
кӏэлърешхыдэ
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъремышхыдэ
укӏэлъремышхыдэ
кӏэлъремышхыдэ
дыкӏэлъремышхыдэ
фыкӏэлъремышхыдэ
кӏэлъремышхыдэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъошхыдэ(р)
укӏэлъошхыдэ(р)
кӏэлъошхыдэ(р)
дыкӏэлъошхыдэ(р)
фыкӏэлъошхыдэ(р)
кӏэлъошхыдэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэркъым
укӏэлъышхыдэркъым
кӏэлъышхыдэркъым
дыкӏэлъышхыдэркъым
фыкӏэлъышхыдэркъым
кӏэлъышхыдэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэ(р)т
укӏэлъышхыдэ(р)т
кӏэлъышхыдэ(р)т
дыкӏэлъышхыдэ(р)т
фыкӏэлъышхыдэ(р)т
кӏэлъышхыдэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэ(р)тэкъым
укӏэлъышхыдэ(р)тэкъым
кӏэлъышхыдэ(р)тэкъым
дыкӏэлъышхыдэ(р)тэкъым
фыкӏэлъышхыдэ(р)тэкъым
кӏэлъышхыдэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдащ
укӏэлъышхыдащ
кӏэлъышхыдащ
дыкӏэлъышхыдащ
фыкӏэлъышхыдащ
кӏэлъышхыда(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдакъым
укӏэлъышхыдакъым
кӏэлъышхыдакъым
дыкӏэлъышхыдакъым
фыкӏэлъышхыдакъым
кӏэлъышхыда(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдат
укӏэлъышхыдат
кӏэлъышхыдат
дыкӏэлъышхыдат
фыкӏэлъышхыдат
кӏэлъышхыда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдатэкъым
укӏэлъышхыдатэкъым
кӏэлъышхыдатэкъым
дыкӏэлъышхыдатэкъым
фыкӏэлъышхыдатэкъым
кӏэлъышхыда(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъащ
укӏэлъышхыдэгъащ
кӏэлъышхыдэгъащ
дыкӏэлъышхыдэгъащ
фыкӏэлъышхыдэгъащ
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъакъым
укӏэлъышхыдэгъакъым
кӏэлъышхыдэгъакъым
дыкӏэлъышхыдэгъакъым
фыкӏэлъышхыдэгъакъым
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъат
укӏэлъышхыдэгъат
кӏэлъышхыдэгъат
дыкӏэлъышхыдэгъат
фыкӏэлъышхыдэгъат
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъатэкъым
укӏэлъышхыдэгъатэкъым
кӏэлъышхыдэгъатэкъым
дыкӏэлъышхыдэгъатэкъым
фыкӏэлъышхыдэгъатэкъым
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэщ
укӏэлъышхыдэщ
кӏэлъышхыдэщ
дыкӏэлъышхыдэщ
фыкӏэлъышхыдэщ
кӏэлъышхыдэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэкъым
укӏэлъышхыдэкъым
кӏэлъышхыдэкъым
дыкӏэлъышхыдэкъым
фыкӏэлъышхыдэкъым
кӏэлъышхыдэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэт
укӏэлъышхыдэт
кӏэлъышхыдэт
дыкӏэлъышхыдэт
фыкӏэлъышхыдэт
кӏэлъышхыдэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэтэкъым
укӏэлъышхыдэтэкъым
кӏэлъышхыдэтэкъым
дыкӏэлъышхыдэтэкъым
фыкӏэлъышхыдэтэкъым
кӏэлъышхыдэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнщ
укӏэлъышхыдэнщ
кӏэлъышхыдэнщ
дыкӏэлъышхыдэнщ
фыкӏэлъышхыдэнщ
кӏэлъышхыдэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнкъым
укӏэлъышхыдэнкъым
кӏэлъышхыдэнкъым
дыкӏэлъышхыдэнкъым
фыкӏэлъышхыдэнкъым
кӏэлъышхыдэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнущ
укӏэлъышхыдэнущ
кӏэлъышхыдэнущ
дыкӏэлъышхыдэнущ
фыкӏэлъышхыдэнущ
кӏэлъышхыдэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнукъым
укӏэлъышхыдэнукъым
кӏэлъышхыдэнукъым
дыкӏэлъышхыдэнукъым
фыкӏэлъышхыдэнукъым
кӏэлъышхыдэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэрэ
укӏэлъышхыдэрэ
кӏэлъышхыдэрэ
дыкӏэлъышхыдэрэ
фыкӏэлъышхыдэрэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэркъэ
укӏэлъышхыдэркъэ
кӏэлъышхыдэркъэ
дыкӏэлъышхыдэркъэ
фыкӏэлъышхыдэркъэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэ(р)т
укӏэлъышхыдэ(р)т
кӏэлъышхыдэ(р)т
дыкӏэлъышхыдэ(р)т
фыкӏэлъышхыдэ(р)т
кӏэлъышхыдэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэ(р)тэкъэ
укӏэлъышхыдэ(р)тэкъэ
кӏэлъышхыдэ(р)тэкъэ
дыкӏэлъышхыдэ(р)тэкъэ
фыкӏэлъышхыдэ(р)тэкъэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыда
укӏэлъышхыда
кӏэлъышхыда
дыкӏэлъышхыда
фыкӏэлъышхыда
кӏэлъышхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдакъэ
укӏэлъышхыдакъэ
кӏэлъышхыдакъэ
дыкӏэлъышхыдакъэ
фыкӏэлъышхыдакъэ
кӏэлъышхыда(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдат
укӏэлъышхыдат
кӏэлъышхыдат
дыкӏэлъышхыдат
фыкӏэлъышхыдат
кӏэлъышхыда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдатэкъэ
укӏэлъышхыдатэкъэ
кӏэлъышхыдатэкъэ
дыкӏэлъышхыдатэкъэ
фыкӏэлъышхыдатэкъэ
кӏэлъышхыда(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъа
укӏэлъышхыдэгъа
кӏэлъышхыдэгъа
дыкӏэлъышхыдэгъа
фыкӏэлъышхыдэгъа
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъакъэ
укӏэлъышхыдэгъакъэ
кӏэлъышхыдэгъакъэ
дыкӏэлъышхыдэгъакъэ
фыкӏэлъышхыдэгъакъэ
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъат
укӏэлъышхыдэгъат
кӏэлъышхыдэгъат
дыкӏэлъышхыдэгъат
фыкӏэлъышхыдэгъат
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъатэкъэ
укӏэлъышхыдэгъатэкъэ
кӏэлъышхыдэгъатэкъэ
дыкӏэлъышхыдэгъатэкъэ
фыкӏэлъышхыдэгъатэкъэ
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэ
укӏэлъышхыдэ
кӏэлъышхыдэ
дыкӏэлъышхыдэ
фыкӏэлъышхыдэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэкъэ
укӏэлъышхыдэкъэ
кӏэлъышхыдэкъэ
дыкӏэлъышхыдэкъэ
фыкӏэлъышхыдэкъэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэт
укӏэлъышхыдэт
кӏэлъышхыдэт
дыкӏэлъышхыдэт
фыкӏэлъышхыдэт
кӏэлъышхыдэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэтэкъэ
укӏэлъышхыдэтэкъэ
кӏэлъышхыдэтэкъэ
дыкӏэлъышхыдэтэкъэ
фыкӏэлъышхыдэтэкъэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэн
укӏэлъышхыдэн
кӏэлъышхыдэн
дыкӏэлъышхыдэн
фыкӏэлъышхыдэн
кӏэлъышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнкъэ
укӏэлъышхыдэнкъэ
кӏэлъышхыдэнкъэ
дыкӏэлъышхыдэнкъэ
фыкӏэлъышхыдэнкъэ
кӏэлъышхыдэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэну
укӏэлъышхыдэну
кӏэлъышхыдэну
дыкӏэлъышхыдэну
фыкӏэлъышхыдэну
кӏэлъышхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнукъэ
укӏэлъышхыдэнукъэ
кӏэлъышхыдэнукъэ
дыкӏэлъышхыдэнукъэ
фыкӏэлъышхыдэнукъэ
кӏэлъышхыдэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэмэ
укӏэлъышхыдэмэ
кӏэлъышхыдэмэ
дыкӏэлъышхыдэмэ
фыкӏэлъышхыдэмэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэмэ
укӏэлъымышхыдэмэ
кӏэлъымышхыдэмэ
дыкӏэлъымышхыдэмэ
фыкӏэлъымышхыдэмэ
кӏэлъымышхыдэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдамэ
укӏэлъышхыдамэ
кӏэлъышхыдамэ
дыкӏэлъышхыдамэ
фыкӏэлъышхыдамэ
кӏэлъышхыда(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдамэ
укӏэлъымышхыдамэ
кӏэлъымышхыдамэ
дыкӏэлъымышхыдамэ
фыкӏэлъымышхыдамэ
кӏэлъмышхыда(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъамэ
укӏэлъышхыдэгъамэ
кӏэлъышхыдэгъамэ
дыкӏэлъышхыдэгъамэ
фыкӏэлъышхыдэгъамэ
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэгъамэ
укӏэлъымышхыдэгъамэ
кӏэлъымышхыдэгъамэ
дыкӏэлъымышхыдэгъамэ
фыкӏэлъымышхыдэгъамэ
кӏэлъымышхыдэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнмэ
укӏэлъышхыдэнмэ
кӏэлъышхыдэнмэ
дыкӏэлъышхыдэнмэ
фыкӏэлъышхыдэнмэ
кӏэлъышхыдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэнмэ
укӏэлъымышхыдэнмэ
кӏэлъымышхыдэнмэ
дыкӏэлъымышхыдэнмэ
фыкӏэлъымышхыдэнмэ
кӏэлъымышхыдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнумэ
укӏэлъышхыдэнумэ
кӏэлъышхыдэнумэ
дыкӏэлъышхыдэнумэ
фыкӏэлъышхыдэнумэ
кӏэлъышхыдэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэнумэ
укӏэлъымышхыдэнумэ
кӏэлъымышхыдэнумэ
дыкӏэлъымышхыдэнумэ
фыкӏэлъымышхыдэнумэ
кӏэлъымышхыдэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэтэмэ
укӏэлъышхыдэтэмэ
кӏэлъышхыдэтэмэ
дыкӏэлъышхыдэтэмэ
фыкӏэлъышхыдэтэмэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэтэмэ
укӏэлъымышхыдэтэмэ
кӏэлъымышхыдэтэмэ
дыкӏэлъымышхыдэтэмэ
фыкӏэлъымышхыдэтэмэ
кӏэлъымышхыдэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдатэмэ
укӏэлъышхыдатэмэ
кӏэлъышхыдатэмэ
дыкӏэлъышхыдатэмэ
фыкӏэлъышхыдатэмэ
кӏэлъышхыда(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдатэмэ
укӏэлъымышхыдатэмэ
кӏэлъымышхыдатэмэ
дыкӏэлъымышхыдатэмэ
фыкӏэлъымышхыдатэмэ
кӏэлъымышхыда(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъатэмэ
укӏэлъышхыдэгъатэмэ
кӏэлъышхыдэгъатэмэ
дыкӏэлъышхыдэгъатэмэ
фыкӏэлъышхыдэгъатэмэ
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэгъатэмэ
укӏэлъымышхыдэгъатэмэ
кӏэлъымышхыдэгъатэмэ
дыкӏэлъымышхыдэгъатэмэ
фыкӏэлъымышхыдэгъатэмэ
кӏэлъымышхыдэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнтэмэ
укӏэлъышхыдэнтэмэ
кӏэлъышхыдэнтэмэ
дыкӏэлъышхыдэнтэмэ
фыкӏэлъышхыдэнтэмэ
кӏэлъышхыдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэнтэмэ
укӏэлъымышхыдэнтэмэ
кӏэлъымышхыдэнтэмэ
дыкӏэлъымышхыдэнтэмэ
фыкӏэлъымышхыдэнтэмэ
кӏэлъымышхыдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнутэмэ
укӏэлъышхыдэнутэмэ
кӏэлъышхыдэнутэмэ
дыкӏэлъышхыдэнутэмэ
фыкӏэлъышхыдэнутэмэ
кӏэлъышхыдэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэнутэмэ
укӏэлъымышхыдэнутэмэ
кӏэлъымышхыдэнутэмэ
дыкӏэлъымышхыдэнутэмэ
фыкӏэлъымышхыдэнутэмэ
кӏэлъымышхыдэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнт
укӏэлъышхыдэнт
кӏэлъышхыдэнт
дыкӏэлъышхыдэнт
фыкӏэлъышхыдэнт
кӏэлъышхыдэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнтэкъым
укӏэлъышхыдэнтэкъым
кӏэлъышхыдэнтэкъым
дыкӏэлъышхыдэнтэкъым
фыкӏэлъышхыдэнтэкъым
кӏэлъышхыдэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнут
укӏэлъышхыдэнут
кӏэлъышхыдэнут
дыкӏэлъышхыдэнут
фыкӏэлъышхыдэнут
кӏэлъышхыдэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнутэкъым
укӏэлъышхыдэнутэкъым
кӏэлъышхыдэнутэкъым
дыкӏэлъышхыдэнутэкъым
фыкӏэлъышхыдэнутэкъым
кӏэлъышхыдэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэми
укӏэлъышхыдэми
кӏэлъышхыдэми
дыкӏэлъышхыдэми
фыкӏэлъышхыдэми
кӏэлъышхыдэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэми
укӏэлъымышхыдэми
кӏэлъымышхыдэми
дыкӏэлъымышхыдэми
фыкӏэлъымышхыдэми
кӏэлъымышхыдэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдами
укӏэлъышхыдами
кӏэлъышхыдами
дыкӏэлъышхыдами
фыкӏэлъышхыдами
кӏэлъышхыда(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдами
укӏэлъымышхыдами
кӏэлъымышхыдами
дыкӏэлъымышхыдами
фыкӏэлъымышхыдами
кӏэлъымышхыда(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъами
укӏэлъышхыдэгъами
кӏэлъышхыдэгъами
дыкӏэлъышхыдэгъами
фыкӏэлъышхыдэгъами
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэгъами
укӏэлъымышхыдэгъами
кӏэлъымышхыдэгъами
дыкӏэлъымышхыдэгъами
фыкӏэлъымышхыдэгъами
кӏэлъымышхыдэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнми
укӏэлъышхыдэнми
кӏэлъышхыдэнми
дыкӏэлъышхыдэнми
фыкӏэлъышхыдэнми
кӏэлъышхыдэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэнми
укӏэлъымышхыдэнми
кӏэлъымышхыдэнми
дыкӏэлъымышхыдэнми
фыкӏэлъымышхыдэнми
кӏэлъымышхыдэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнуми
укӏэлъышхыдэнуми
кӏэлъышхыдэнуми
дыкӏэлъышхыдэнуми
фыкӏэлъышхыдэнуми
кӏэлъышхыдэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэнуми
укӏэлъымышхыдэнуми
кӏэлъымышхыдэнуми
дыкӏэлъымышхыдэнуми
фыкӏэлъымышхыдэнуми
кӏэлъымышхыдэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэтэми
укӏэлъышхыдэтэми
кӏэлъышхыдэтэми
дыкӏэлъышхыдэтэми
фыкӏэлъышхыдэтэми
кӏэлъышхыдэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэтэми
укӏэлъымышхыдэтэми
кӏэлъымышхыдэтэми
дыкӏэлъымышхыдэтэми
фыкӏэлъымышхыдэтэми
кӏэлъымышхыдэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдатэми
укӏэлъышхыдатэми
кӏэлъышхыдатэми
дыкӏэлъышхыдатэми
фыкӏэлъышхыдатэми
кӏэлъышхыда(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдатэми
укӏэлъымышхыдатэми
кӏэлъымышхыдатэми
дыкӏэлъымышхыдатэми
фыкӏэлъымышхыдатэми
кӏэлъымышхыда(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэгъатэми
укӏэлъышхыдэгъатэми
кӏэлъышхыдэгъатэми
дыкӏэлъышхыдэгъатэми
фыкӏэлъышхыдэгъатэми
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэгъатэми
укӏэлъымышхыдэгъатэми
кӏэлъымышхыдэгъатэми
дыкӏэлъымышхыдэгъатэми
фыкӏэлъымышхыдэгъатэми
кӏэлъымышхыдэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнтэми
укӏэлъышхыдэнтэми
кӏэлъышхыдэнтэми
дыкӏэлъышхыдэнтэми
фыкӏэлъышхыдэнтэми
кӏэлъышхыдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэнтэми
укӏэлъымышхыдэнтэми
кӏэлъымышхыдэнтэми
дыкӏэлъымышхыдэнтэми
фыкӏэлъымышхыдэнтэми
кӏэлъымышхыдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдэнутэми
укӏэлъышхыдэнутэми
кӏэлъышхыдэнутэми
дыкӏэлъышхыдэнутэми
фыкӏэлъышхыдэнутэми
кӏэлъышхыдэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдэнутэми
укӏэлъымышхыдэнутэми
кӏэлъымышхыдэнутэми
дыкӏэлъымышхыдэнутэми
фыкӏэлъымышхыдэнутэми
кӏэлъымышхыдэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъшхыдэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдаи
укӏэлъышхыдаи
кӏэлъышхыдаи
дыкӏэлъышхыдаи
фыкӏэлъышхыдаи
кӏэлъышхыдаи
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдакъыми
укӏэлъышхыдакъыми
кӏэлъышхыдакъыми
дыкӏэлъышхыдакъыми
фыкӏэлъышхыдакъыми
кӏэлъышхыдакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдащэрэт
укӏэлъышхыдащэрэт
кӏэлъышхыдащэрэт
дыкӏэлъышхыдащэрэт
фыкӏэлъышхыдащэрэт
кӏэлъышхыдащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымышхыдащэрэт
укӏэлъымышхыдащэрэт
кӏэлъымышхыдащэрэт
дыкӏэлъымышхыдащэрэт
фыкӏэлъымышхыдащэрэт
кӏэлъымышхыдащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнщ
укӏэлъышхыдагъэнщ
кӏэлъышхыдагъэнщ
дыкӏэлъышхыдагъэнщ
фыкӏэлъышхыдагъэнщ
кӏэлъышхыдагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнкъым
укӏэлъышхыдагъэнкъым
кӏэлъышхыдагъэнкъым
дыкӏэлъышхыдагъэнкъым
фыкӏэлъышхыдагъэнкъым
кӏэлъышхыдагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнт
укӏэлъышхыдагъэнт
кӏэлъышхыдагъэнт
дыкӏэлъышхыдагъэнт
фыкӏэлъышхыдагъэнт
кӏэлъышхыдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнтэкъым
укӏэлъышхыдагъэнтэкъым
кӏэлъышхыдагъэнтэкъым
дыкӏэлъышхыдагъэнтэкъым
фыкӏэлъышхыдагъэнтэкъым
кӏэлъышхыдагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэн
укӏэлъышхыдагъэн
кӏэлъышхыдагъэн
дыкӏэлъышхыдагъэн
фыкӏэлъышхыдагъэн
кӏэлъышхыдагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнкъэ
укӏэлъышхыдагъэнкъэ
кӏэлъышхыдагъэнкъэ
дыкӏэлъышхыдагъэнкъэ
фыкӏэлъышхыдагъэнкъэ
кӏэлъышхыдагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнт
укӏэлъышхыдагъэнт
кӏэлъышхыдагъэнт
дыкӏэлъышхыдагъэнт
фыкӏэлъышхыдагъэнт
кӏэлъышхыдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнтэкъэ
укӏэлъышхыдагъэнтэкъэ
кӏэлъышхыдагъэнтэкъэ
дыкӏэлъышхыдагъэнтэкъэ
фыкӏэлъышхыдагъэнтэкъэ
кӏэлъышхыдагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнущ
укӏэлъышхыдагъэнущ
кӏэлъышхыдагъэнущ
дыкӏэлъышхыдагъэнущ
фыкӏэлъышхыдагъэнущ
кӏэлъышхыдагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнукъым
укӏэлъышхыдагъэнукъым
кӏэлъышхыдагъэнукъым
дыкӏэлъышхыдагъэнукъым
фыкӏэлъышхыдагъэнукъым
кӏэлъышхыдагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнут
укӏэлъышхыдагъэнут
кӏэлъышхыдагъэнут
дыкӏэлъышхыдагъэнут
фыкӏэлъышхыдагъэнут
кӏэлъышхыдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнутэкъым
укӏэлъышхыдагъэнутэкъым
кӏэлъышхыдагъэнутэкъым
дыкӏэлъышхыдагъэнутэкъым
фыкӏэлъышхыдагъэнутэкъым
кӏэлъышхыдагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэну
укӏэлъышхыдагъэну
кӏэлъышхыдагъэну
дыкӏэлъышхыдагъэну
фыкӏэлъышхыдагъэну
кӏэлъышхыдагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнукъэ
укӏэлъышхыдагъэнукъэ
кӏэлъышхыдагъэнукъэ
дыкӏэлъышхыдагъэнукъэ
фыкӏэлъышхыдагъэнукъэ
кӏэлъышхыдагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнут
укӏэлъышхыдагъэнут
кӏэлъышхыдагъэнут
дыкӏэлъышхыдагъэнут
фыкӏэлъышхыдагъэнут
кӏэлъышхыдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъышхыдагъэнутэкъэ
укӏэлъышхыдагъэнутэкъэ
кӏэлъышхыдагъэнутэкъэ
дыкӏэлъышхыдагъэнутэкъэ
фыкӏэлъышхыдагъэнутэкъэ
кӏэлъышхыдагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъышхыдэ
укӏэлъышхыдэ
кӏэлъышхыдэ
дыкӏэлъышхыдэ
фыкӏэлъышхыдэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымышхыдэ
укӏэлъымышхыдэ
кӏэлъымышхыдэ
дыкӏэлъымышхыдэ
фыкӏэлъымышхыдэ
кӏэлъымышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъышхыда
укӏэлъышхыда
кӏэлъышхыда
дыкӏэлъышхыда
фыкӏэлъышхыда
кӏэлъышхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымышхыда
укӏэлъымышхыда
кӏэлъымышхыда
дыкӏэлъымышхыда
фыкӏэлъымышхыда
кӏэлъымышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъышхыдэгъа
укӏэлъышхыдэгъа
кӏэлъышхыдэгъа
дыкӏэлъышхыдэгъа
фыкӏэлъышхыдэгъа
кӏэлъышхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымышхыдэгъа
укӏэлъымышхыдэгъа
кӏэлъымышхыдэгъа
дыкӏэлъымышхыдэгъа
фыкӏэлъымышхыдэгъа
кӏэлъымышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъышхыдэн
укӏэлъышхыдэн
кӏэлъышхыдэн
дыкӏэлъышхыдэн
фыкӏэлъышхыдэн
кӏэлъышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымышхыдэн
укӏэлъымышхыдэн
кӏэлъымышхыдэн
дыкӏэлъымышхыдэн
фыкӏэлъымышхыдэн
кӏэлъымышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъышхыдэну
укӏэлъышхыдэну
кӏэлъышхыдэну
дыкӏэлъышхыдэну
фыкӏэлъышхыдэну
кӏэлъышхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымышхыдэну
укӏэлъымышхыдэну
кӏэлъымышхыдэну
дыкӏэлъымышхыдэну
фыкӏэлъымышхыдэну
кӏэлъымышхыдэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъышхыдэ
узэрыкӏэлъышхыдэ
зэрыкӏэлъышхыдэ
дызэрыкӏэлъышхыдэ
фызэрыкӏэлъышхыдэ
зэрыкӏэлъышхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымышхыдэ
узэрыкӏэлъымышхыдэ
зэрыкӏэлъымышхыдэ
дызэрыкӏэлъымышхыдэ
фызэрыкӏэлъымышхыдэ
зэрыкӏэлъымышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъышхыда
узэрыкӏэлъышхыда
зэрыкӏэлъышхыда
дызэрыкӏэлъышхыда
фызэрыкӏэлъышхыда
зэрыкӏэлъышхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымышхыда
узэрыкӏэлъымышхыда
зэрыкӏэлъымышхыда
дызэрыкӏэлъымышхыда
фызэрыкӏэлъымышхыда
зэрыкӏэлъымышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъышхыдэгъа
узэрыкӏэлъышхыдэгъа
зэрыкӏэлъышхыдэгъа
дызэрыкӏэлъышхыдэгъа
фызэрыкӏэлъышхыдэгъа
зэрыкӏэлъышхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымышхыдэгъа
узэрыкӏэлъымышхыдэгъа
зэрыкӏэлъымышхыдэгъа
дызэрыкӏэлъымышхыдэгъа
фызэрыкӏэлъымышхыдэгъа
зэрыкӏэлъымышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъышхыдэн
узэрыкӏэлъышхыдэн
зэрыкӏэлъышхыдэн
дызэрыкӏэлъышхыдэн
фызэрыкӏэлъышхыдэн
зэрыкӏэлъышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымышхыдэн
узэрыкӏэлъымышхыдэн
зэрыкӏэлъымышхыдэн
дызэрыкӏэлъымышхыдэн
фызэрыкӏэлъымышхыдэн
зэрыкӏэлъымышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъышхыдэну
узэрыкӏэлъышхыдэну
зэрыкӏэлъышхыдэну
дызэрыкӏэлъышхыдэну
фызэрыкӏэлъышхыдэну
зэрыкӏэлъышхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымышхыдэну
узэрыкӏэлъымышхыдэну
зэрыкӏэлъымышхыдэну
дызэрыкӏэлъымышхыдэну
фызэрыкӏэлъымышхыдэну
зэрыкӏэлъымышхыдэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъышхыдэ
ущыкӏэлъышхыдэ
щыкӏэлъышхыдэ
дыщыкӏэлъышхыдэ
фыщыкӏэлъышхыдэ
щыкӏэлъышхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымышхыдэ
ущыкӏэлъымышхыдэ
щыкӏэлъымышхыдэ
дыщыкӏэлъымышхыдэ
фыщыкӏэлъымышхыдэ
щыкӏэлъымышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъышхыда
ущыкӏэлъышхыда
щыкӏэлъышхыда
дыщыкӏэлъышхыда
фыщыкӏэлъышхыда
щыкӏэлъышхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымышхыда
ущыкӏэлъымышхыда
щыкӏэлъымышхыда
дыщыкӏэлъымышхыда
фыщыкӏэлъымышхыда
щыкӏэлъымышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъышхыдэгъа
ущыкӏэлъышхыдэгъа
щыкӏэлъышхыдэгъа
дыщыкӏэлъышхыдэгъа
фыщыкӏэлъышхыдэгъа
щыкӏэлъышхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымышхыдэгъа
ущыкӏэлъымышхыдэгъа
щыкӏэлъымышхыдэгъа
дыщыкӏэлъымышхыдэгъа
фыщыкӏэлъымышхыдэгъа
щыкӏэлъымышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъышхыдэн
ущыкӏэлъышхыдэн
щыкӏэлъышхыдэн
дыщыкӏэлъышхыдэн
фыщыкӏэлъышхыдэн
щыкӏэлъышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымышхыдэн
ущыкӏэлъымышхыдэн
щыкӏэлъымышхыдэн
дыщыкӏэлъымышхыдэн
фыщыкӏэлъымышхыдэн
щыкӏэлъымышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъышхыдэну
ущыкӏэлъышхыдэну
щыкӏэлъышхыдэну
дыщыкӏэлъышхыдэну
фыщыкӏэлъышхыдэну
щыкӏэлъышхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымышхыдэну
ущыкӏэлъымышхыдэну
щыкӏэлъымышхыдэну
дыщыкӏэлъымышхыдэну
фыщыкӏэлъымышхыдэну
щыкӏэлъымышхыдэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъышхыдэ
уздыкӏэлъышхыдэ
здыкӏэлъышхыдэ
дыздыкӏэлъышхыдэ
фыздыкӏэлъышхыдэ
здыкӏэлъышхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымышхыдэ
уздыкӏэлъымышхыдэ
здыкӏэлъымышхыдэ
дыздыкӏэлъымышхыдэ
фыздыкӏэлъымышхыдэ
здыкӏэлъымышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъышхыда
уздыкӏэлъышхыда
здыкӏэлъышхыда
дыздыкӏэлъышхыда
фыздыкӏэлъышхыда
здыкӏэлъышхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымышхыда
уздыкӏэлъымышхыда
здыкӏэлъымышхыда
дыздыкӏэлъымышхыда
фыздыкӏэлъымышхыда
здыкӏэлъымышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъышхыдэгъа
уздыкӏэлъышхыдэгъа
здыкӏэлъышхыдэгъа
дыздыкӏэлъышхыдэгъа
фыздыкӏэлъышхыдэгъа
здыкӏэлъышхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымышхыдэгъа
уздыкӏэлъымышхыдэгъа
здыкӏэлъымышхыдэгъа
дыздыкӏэлъымышхыдэгъа
фыздыкӏэлъымышхыдэгъа
здыкӏэлъымышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъышхыдэн
уздыкӏэлъышхыдэн
здыкӏэлъышхыдэн
дыздыкӏэлъышхыдэн
фыздыкӏэлъышхыдэн
здыкӏэлъышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымышхыдэн
уздыкӏэлъымышхыдэн
здыкӏэлъымышхыдэн
дыздыкӏэлъымышхыдэн
фыздыкӏэлъымышхыдэн
здыкӏэлъымышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъышхыдэну
уздыкӏэлъышхыдэну
здыкӏэлъышхыдэну
дыздыкӏэлъышхыдэну
фыздыкӏэлъышхыдэну
здыкӏэлъышхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымышхыдэну
уздыкӏэлъымышхыдэну
здыкӏэлъымышхыдэну
дыздыкӏэлъымышхыдэну
фыздыкӏэлъымышхыдэну
здыкӏэлъымышхыдэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъышхыдэ
ущӀыкӏэлъышхыдэ
щӀыкӏэлъышхыдэ
дыщӀыкӏэлъышхыдэ
фыщӀыкӏэлъышхыдэ
щӀыкӏэлъышхыдэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымышхыдэ
ущӀыкӏэлъымышхыдэ
щӀыкӏэлъымышхыдэ
дыщӀыкӏэлъымышхыдэ
фыщӀыкӏэлъымышхыдэ
щӀыкӏэлъымышхыдэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъышхыда
ущӀыкӏэлъышхыда
щӀыкӏэлъышхыда
дыщӀыкӏэлъышхыда
фыщӀыкӏэлъышхыда
щӀыкӏэлъышхыда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымышхыда
ущӀыкӏэлъымышхыда
щӀыкӏэлъымышхыда
дыщӀыкӏэлъымышхыда
фыщӀыкӏэлъымышхыда
щӀыкӏэлъымышхыда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъышхыдэгъа
ущӀыкӏэлъышхыдэгъа
щӀыкӏэлъышхыдэгъа
дыщӀыкӏэлъышхыдэгъа
фыщӀыкӏэлъышхыдэгъа
щӀыкӏэлъышхыдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымышхыдэгъа
ущӀыкӏэлъымышхыдэгъа
щӀыкӏэлъымышхыдэгъа
дыщӀыкӏэлъымышхыдэгъа
фыщӀыкӏэлъымышхыдэгъа
щӀыкӏэлъымышхыдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъышхыдэн
ущӀыкӏэлъышхыдэн
щӀыкӏэлъышхыдэн
дыщӀыкӏэлъышхыдэн
фыщӀыкӏэлъышхыдэн
щӀыкӏэлъышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымышхыдэн
ущӀыкӏэлъымышхыдэн
щӀыкӏэлъымышхыдэн
дыщӀыкӏэлъымышхыдэн
фыщӀыкӏэлъымышхыдэн
щӀыкӏэлъымышхыдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъышхыдэну
ущӀыкӏэлъышхыдэну
щӀыкӏэлъышхыдэну
дыщӀыкӏэлъышхыдэну
фыщӀыкӏэлъышхыдэну
щӀыкӏэлъышхыдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымышхыдэну
ущӀыкӏэлъымышхыдэну
щӀыкӏэлъымышхыдэну
дыщӀыкӏэлъымышхыдэну
фыщӀыкӏэлъымышхыдэну
щӀыкӏэлъымышхыдэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъышхыдэу
укӏэлъышхыдэу
кӏэлъышхыдэу
дыкӏэлъышхыдэу
фыкӏэлъышхыдэу
кӏэлъышхыдэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымышхыдэу
укӏэлъымышхыдэу
кӏэлъымышхыдэу
дыкӏэлъымышхыдэу
фыкӏэлъымышхыдэу
кӏэлъымышхыдэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъышхыдауэ
укӏэлъышхыдауэ
кӏэлъышхыдауэ
дыкӏэлъышхыдауэ
фыкӏэлъышхыдауэ
кӏэлъышхыдауэ / кӏэлъышхыда(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымышхыдауэ
укӏэлъымышхыдауэ
кӏэлъымышхыдауэ
дыкӏэлъымышхыдауэ
фыкӏэлъымышхыдауэ
кӏэлъымышхыдауэ(хэ) / кӏэлъымышхыда(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъышхыдэурэ
укӏэлъышхыдэурэ
кӏэлъышхыдэурэ
дыкӏэлъышхыдэурэ
фыкӏэлъышхыдэурэ
кӏэлъышхыдэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымышхыдэурэ
укӏэлъымышхыдэурэ
кӏэлъымышхыдэурэ
дыкӏэлъымышхыдэурэ
фыкӏэлъымышхыдэурэ
кӏэлъымышхыдэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэлъошхыдэ
сыкӏэлъошхыдэ
--
сыфкӏэлъошхыдэ
сакӏэлъошхыдэ(хэ)
уэ
ускӏэлъошхыдэ
--
укӏэлъошхыдэ
уткӏэлъошхыдэ
--
уакӏэлъошхыдэ(хэ)
ар
скӏэлъошхыдэ
пкӏэлъошхыдэ
кӏэлъошхыдэ
ткӏэлъошхыдэ
фкӏэлъошхыдэ
якӏэлъошхыдэ(хэ)
дэ
--
дыпкӏэлъошхыдэ
дыкӏэлъошхыдэ
--
дыфкӏэлъошхыдэ
дакӏэлъошхыдэ(хэ)
фэ
фыскӏэлъошхыдэ
--
фыкӏэлъошхыдэ
фыткӏэлъошхыдэ
--
факӏэлъошхыдэ(хэ)
ахэр
скӏэлъошхыдэ
пкӏэлъошхыдэ
кӏэлъошхыдэ
ткӏэлъошхыдэ
фкӏэлъошхыдэ
якӏэлъошхыдэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэлъышхыдэрэ
сыкӏэлъышхыдэрэ
--
сыфкӏэлъышхыдэрэ
сакӏэлъышхыдэ(хэ)рэ
уэ
ускӏэлъышхыдэрэ
--
укӏэлъышхыдэрэ
уткӏэлъышхыдэрэ
--
уакӏэлъышхыдэ(хэ)рэ
ар
скӏэлъышхыдэрэ
пкӏэлъышхыдэрэ
кӏэлъышхыдэрэ
ткӏэлъышхыдэрэ
фкӏэлъышхыдэрэ
якӏэлъышхыдэ(хэ)рэ
дэ
--
дыпкӏэлъышхыдэрэ
дыкӏэлъышхыдэрэ
--
дыфкӏэлъышхыдэрэ
дакӏэлъышхыдэ(хэ)рэ
фэ
фыскӏэлъышхыдэрэ
--
фыкӏэлъышхыдэрэ
фытдкӏэлъышхыдэрэ
--
факӏэлъышхыдэ(хэ)рэ
ахэр
скӏэлъышхыдэрэ
пкӏэлъышхыдэрэ
кӏэлъышхыдэрэ
ткӏэлъышхыдэрэ
фкӏэлъышхыдэрэ
якӏэлъышхыдэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[шхыд]э
[шхыд]эр
--
[шхыд]эхэр
Эргативнэ:
[шхыд]э
[шхыд]эм
--
[шхыд]эхэм
Послеложнэ:
[шхыд]экӀэ
[шхыд]эмкӀэ
[шхыд]эхэкӀэ
[шхыд]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[шхыд]эуэ
[шхыд]эрауэ
[шхыд]эхэу
[шхыд]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[шхыд]а
[шхыд]ар
--
[шхыд]ахэр
Эргативнэ:
[шхыд]а
[шхыд]ам
--
[шхыд]ахэм
Послеложнэ:
[шхыд]акӀэ
[шхыд]амкӀэ
[шхыд]ахэкӀэ
[шхыд]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[шхыд]ауэ
[шхыд]арауэ
[шхыд]ахэу
[шхыд]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[шхыд]эн
[шхыд]эныр
--
[шхыд]энхэр
Эргативнэ:
[шхыд]эн
[шхыд]эным
--
[шхыд]энхэм
Послеложнэ:
[шхыд]энкӀэ
[шхыд]энымкӀэ
[шхыд]энхэкӀэ
[шхыд]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[шхыд]эну
[шхыд]энырауэ
[шхыд]энхэу
[шхыд]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[шхыд]эну
[шхыд]энур
--
[шхыд]энухэр
Эргативнэ:
[шхыд]эну
[шхыд]энум
--
[шхыд]энухэм
Послеложнэ:
[шхыд]энукӀэ
[шхыд]энумкӀэ
[шхыд]энухэкӀэ
[шхыд]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[шхыд]энууэ
[шхыд]энурауэ
[шхыд]энухэу
[шхыд]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и ужь иту шхыдэн, иужькӀэ хуэшхыдэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
кӏэлъышхыдэн: grumble, mumble, grouch or mutter after, behind or following sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
кӏэлъышхыдэн: ворчать, брюзжать вслед кому-чему-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.