АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
кӏэлъы- + те- + [лъэд] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "кӏэлъытелъэдэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
кӏэлъытелъэдэн
щымыӀэныгъэ:
кӏэлъытемылъэдэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэн
укӏэлъытелъэдэн
кӏэлъытелъэдэн
дыкӏэлъытелъэдэн
фыкӏэлъытелъэдэн
кӏэлъытелъэдэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэн
укӏэлъытемылъэдэн
кӏэлъытемылъэдэн
дыкӏэлъытемылъэдэн
фыкӏэлъытемылъэдэн
кӏэлъытемылъэдэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
кӏэлъытелъадэ!
фыкӏэлъытелъадэ!
щымыӀэныгъэ:
укӏэлъытемылъадэ!
фыкӏэлъытемылъадэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытрелъадэ
укӏэлъытрелъадэ
кӏэлъытрелъадэ
дыкӏэлъытрелъадэ
фыкӏэлъытрелъадэ
кӏэлъытрелъадэ
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытремылъадэ
укӏэлъытремылъадэ
кӏэлъытремылъадэ
дыкӏэлъытремылъадэ
фыкӏэлъытремылъадэ
кӏэлъытремылъадэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытолъадэ(р)
укӏэлъытолъадэ(р)
кӏэлъытолъадэ(р)
кӏэлъытолъадэ(р)
фыкӏэлъытолъадэ(р)
кӏэлъытолъадэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэркъым
укӏэлъытелъадэркъым
кӏэлъытелъадэркъым
дыкӏэлъытелъадэркъым
фыкӏэлъытелъадэркъым
кӏэлъытелъадэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэ(р)т
укӏэлъытелъадэ(р)т
кӏэлъытелъадэ(р)т
дыкӏэлъытелъадэ(р)т
фыкӏэлъытелъадэ(р)т
кӏэлъытелъадэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэ(р)тэкъым
укӏэлъытелъадэ(р)тэкъым
кӏэлъытелъадэ(р)тэкъым
дыкӏэлъытелъадэ(р)тэкъым
фыкӏэлъытелъадэ(р)тэкъым
кӏэлъытелъадэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдащ
укӏэлъытелъэдащ
кӏэлъытелъэдащ
дыкӏэлъытелъэдащ
фыкӏэлъытелъэдащ
кӏэлъытелъэда(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдакъым
укӏэлъытелъэдакъым
кӏэлъытелъэдакъым
дыкӏэлъытелъэдакъым
фыкӏэлъытелъэдакъым
кӏэлъытелъэда(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдат
укӏэлъытелъэдат
кӏэлъытелъэдат
дыкӏэлъытелъэдат
фыкӏэлъытелъэдат
кӏэлъытелъэда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдатэкъым
укӏэлъытелъэдатэкъым
кӏэлъытелъэдатэкъым
дыкӏэлъытелъэдатэкъым
фыкӏэлъытелъэдатэкъым
кӏэлъытелъэда(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъащ
укӏэлъытелъэдэгъащ
кӏэлъытелъэдэгъащ
дыкӏэлъытелъэдэгъащ
фыкӏэлъытелъэдэгъащ
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъакъым
укӏэлъытелъэдэгъакъым
кӏэлъытелъэдэгъакъым
дыкӏэлъытелъэдэгъакъым
фыкӏэлъытелъэдэгъакъым
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъат
укӏэлъытелъэдэгъат
кӏэлъытелъэдэгъат
дыкӏэлъытелъэдэгъат
фыкӏэлъытелъэдэгъат
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъатэкъым
укӏэлъытелъэдэгъатэкъым
кӏэлъытелъэдэгъатэкъым
дыкӏэлъытелъэдэгъатэкъым
фыкӏэлъытелъэдэгъатэкъым
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэщ
укӏэлъытелъадэщ
кӏэлъытелъадэщ
дыкӏэлъытелъадэщ
фыкӏэлъытелъадэщ
кӏэлъытелъадэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэкъым
укӏэлъытелъадэкъым
кӏэлъытелъадэкъым
дыкӏэлъытелъадэкъым
фыкӏэлъытелъадэкъым
кӏэлъытелъадэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэт
укӏэлъытелъадэт
кӏэлъытелъадэт
дыкӏэлъытелъадэт
фыкӏэлъытелъадэт
кӏэлъытелъадэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэтэкъым
укӏэлъытелъадэтэкъым
кӏэлъытелъадэтэкъым
дыкӏэлъытелъадэтэкъым
фыкӏэлъытелъадэтэкъым
кӏэлъытелъадэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнщ
укӏэлъытелъэдэнщ
кӏэлъытелъэдэнщ
дыкӏэлъытелъэдэнщ
фыкӏэлъытелъэдэнщ
кӏэлъытелъэдэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнкъым
укӏэлъытелъэдэнкъым
кӏэлъытелъэдэнкъым
дыкӏэлъытелъэдэнкъым
фыкӏэлъытелъэдэнкъым
кӏэлъытелъэдэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнущ
укӏэлъытелъэдэнущ
кӏэлъытелъэдэнущ
дыкӏэлъытелъэдэнущ
фыкӏэлъытелъэдэнущ
кӏэлъытелъэдэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнукъым
укӏэлъытелъэдэнукъым
кӏэлъытелъэдэнукъым
дыкӏэлъытелъэдэнукъым
фыкӏэлъытелъэдэнукъым
кӏэлъытелъэдэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэрэ
укӏэлъытелъадэрэ
кӏэлъытелъадэрэ
дыкӏэлъытелъадэрэ
фыкӏэлъытелъадэрэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэркъэ
укӏэлъытелъадэркъэ
кӏэлъытелъадэркъэ
дыкӏэлъытелъадэркъэ
фыкӏэлъытелъадэркъэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэ(р)т
укӏэлъытелъадэ(р)т
кӏэлъытелъадэ(р)т
дыкӏэлъытелъадэ(р)т
фыкӏэлъытелъадэ(р)т
кӏэлъытелъадэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэ(р)тэкъэ
укӏэлъытелъадэ(р)тэкъэ
кӏэлъытелъадэ(р)тэкъэ
дыкӏэлъытелъадэ(р)тэкъэ
фыкӏэлъытелъадэ(р)тэкъэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэда
укӏэлъытелъэда
кӏэлъытелъэда
дыкӏэлъытелъэда
фыкӏэлъытелъэда
кӏэлъытелъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдакъэ
укӏэлъытелъэдакъэ
кӏэлъытелъэдакъэ
дыкӏэлъытелъэдакъэ
фыкӏэлъытелъэдакъэ
кӏэлъытелъэда(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдат
укӏэлъытелъэдат
кӏэлъытелъэдат
дыкӏэлъытелъэдат
фыкӏэлъытелъэдат
кӏэлъытелъэда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдатэкъэ
укӏэлъытелъэдатэкъэ
кӏэлъытелъэдатэкъэ
дыкӏэлъытелъэдатэкъэ
фыкӏэлъытелъэдатэкъэ
кӏэлъытелъэда(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъа
укӏэлъытелъэдэгъа
кӏэлъытелъэдэгъа
дыкӏэлъытелъэдэгъа
фыкӏэлъытелъэдэгъа
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъакъэ
укӏэлъытелъэдэгъакъэ
кӏэлъытелъэдэгъакъэ
дыкӏэлъытелъэдэгъакъэ
фыкӏэлъытелъэдэгъакъэ
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъат
укӏэлъытелъэдэгъат
кӏэлъытелъэдэгъат
дыкӏэлъытелъэдэгъат
фыкӏэлъытелъэдэгъат
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъатэкъэ
укӏэлъытелъэдэгъатэкъэ
кӏэлъытелъэдэгъатэкъэ
дыкӏэлъытелъэдэгъатэкъэ
фыкӏэлъытелъэдэгъатэкъэ
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэ
укӏэлъытелъадэ
кӏэлъытелъадэ
дыкӏэлъытелъадэ
фыкӏэлъытелъадэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэкъэ
укӏэлъытелъадэкъэ
кӏэлъытелъадэкъэ
дыкӏэлъытелъадэкъэ
фыкӏэлъытелъадэкъэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэт
укӏэлъытелъадэт
кӏэлъытелъадэт
дыкӏэлъытелъадэт
фыкӏэлъытелъадэт
кӏэлъытелъадэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэтэкъэ
укӏэлъытелъадэтэкъэ
кӏэлъытелъадэтэкъэ
дыкӏэлъытелъадэтэкъэ
фыкӏэлъытелъадэтэкъэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэн
укӏэлъытелъэдэн
кӏэлъытелъэдэн
дыкӏэлъытелъэдэн
фыкӏэлъытелъэдэн
кӏэлъытелъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнкъэ
укӏэлъытелъэдэнкъэ
кӏэлъытелъэдэнкъэ
дыкӏэлъытелъэдэнкъэ
фыкӏэлъытелъэдэнкъэ
кӏэлъытелъэдэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэну
укӏэлъытелъэдэну
кӏэлъытелъэдэну
дыкӏэлъытелъэдэну
фыкӏэлъытелъэдэну
кӏэлъытелъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнукъэ
укӏэлъытелъэдэнукъэ
кӏэлъытелъэдэнукъэ
дыкӏэлъытелъэдэнукъэ
фыкӏэлъытелъэдэнукъэ
кӏэлъытелъэдэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэмэ
укӏэлъытелъадэмэ
кӏэлъытелъадэмэ
дыкӏэлъытелъадэмэ
фыкӏэлъытелъадэмэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъадэмэ
укӏэлъытемылъадэмэ
кӏэлъытемылъадэмэ
дыкӏэлъытемылъадэмэ
фыкӏэлъытемылъадэмэ
кӏэлъытемылъадэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдамэ
укӏэлъытелъэдамэ
кӏэлъытелъэдамэ
дыкӏэлъытелъэдамэ
фыкӏэлъытелъэдамэ
кӏэлъытелъэда(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдамэ
укӏэлъытемылъэдамэ
кӏэлъытемылъэдамэ
дыкӏэлъытемылъэдамэ
фыкӏэлъытемылъэдамэ
кӏэлъытмылъэда(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъамэ
укӏэлъытелъэдэгъамэ
кӏэлъытелъэдэгъамэ
дыкӏэлъытелъэдэгъамэ
фыкӏэлъытелъэдэгъамэ
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэгъамэ
укӏэлъытемылъэдэгъамэ
кӏэлъытемылъэдэгъамэ
дыкӏэлъытемылъэдэгъамэ
фыкӏэлъытемылъэдэгъамэ
кӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнмэ
укӏэлъытелъэдэнмэ
кӏэлъытелъэдэнмэ
дыкӏэлъытелъэдэнмэ
фыкӏэлъытелъэдэнмэ
кӏэлъытелъэдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэнмэ
укӏэлъытемылъэдэнмэ
кӏэлъытемылъэдэнмэ
дыкӏэлъытемылъэдэнмэ
фыкӏэлъытемылъэдэнмэ
кӏэлъытемылъэдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнумэ
укӏэлъытелъэдэнумэ
кӏэлъытелъэдэнумэ
дыкӏэлъытелъэдэнумэ
фыкӏэлъытелъэдэнумэ
кӏэлъытелъэдэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэнумэ
укӏэлъытемылъэдэнумэ
кӏэлъытемылъэдэнумэ
дыкӏэлъытемылъэдэнумэ
фыкӏэлъытемылъэдэнумэ
кӏэлъытемылъэдэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэтэмэ
укӏэлъытелъадэтэмэ
кӏэлъытелъадэтэмэ
дыкӏэлъытелъадэтэмэ
фыкӏэлъытелъадэтэмэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъадэтэмэ
укӏэлъытемылъадэтэмэ
кӏэлъытемылъадэтэмэ
дыкӏэлъытемылъадэтэмэ
фыкӏэлъытемылъадэтэмэ
кӏэлъытемылъадэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдатэмэ
укӏэлъытелъэдатэмэ
кӏэлъытелъэдатэмэ
дыкӏэлъытелъэдатэмэ
фыкӏэлъытелъэдатэмэ
кӏэлъытелъэда(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдатэмэ
укӏэлъытемылъэдатэмэ
кӏэлъытемылъэдатэмэ
дыкӏэлъытемылъэдатэмэ
фыкӏэлъытемылъэдатэмэ
кӏэлъытемылъэда(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъатэмэ
укӏэлъытелъэдэгъатэмэ
кӏэлъытелъэдэгъатэмэ
дыкӏэлъытелъэдэгъатэмэ
фыкӏэлъытелъэдэгъатэмэ
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэгъатэмэ
укӏэлъытемылъэдэгъатэмэ
кӏэлъытемылъэдэгъатэмэ
дыкӏэлъытемылъэдэгъатэмэ
фыкӏэлъытемылъэдэгъатэмэ
кӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнтэмэ
укӏэлъытелъэдэнтэмэ
кӏэлъытелъэдэнтэмэ
дыкӏэлъытелъэдэнтэмэ
фыкӏэлъытелъэдэнтэмэ
кӏэлъытелъэдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэнтэмэ
укӏэлъытемылъэдэнтэмэ
кӏэлъытемылъэдэнтэмэ
дыкӏэлъытемылъэдэнтэмэ
фыкӏэлъытемылъэдэнтэмэ
кӏэлъытемылъэдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнутэмэ
укӏэлъытелъэдэнутэмэ
кӏэлъытелъэдэнутэмэ
дыкӏэлъытелъэдэнутэмэ
фыкӏэлъытелъэдэнутэмэ
кӏэлъытелъэдэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэнутэмэ
укӏэлъытемылъэдэнутэмэ
кӏэлъытемылъэдэнутэмэ
дыкӏэлъытемылъэдэнутэмэ
фыкӏэлъытемылъэдэнутэмэ
кӏэлъытемылъэдэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнт
укӏэлъытелъэдэнт
кӏэлъытелъэдэнт
дыкӏэлъытелъэдэнт
фыкӏэлъытелъэдэнт
кӏэлъытелъэдэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнтэкъым
укӏэлъытелъэдэнтэкъым
кӏэлъытелъэдэнтэкъым
дыкӏэлъытелъэдэнтэкъым
фыкӏэлъытелъэдэнтэкъым
кӏэлъытелъэдэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнут
укӏэлъытелъэдэнут
кӏэлъытелъэдэнут
дыкӏэлъытелъэдэнут
фыкӏэлъытелъэдэнут
кӏэлъытелъэдэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнутэкъым
укӏэлъытелъэдэнутэкъым
кӏэлъытелъэдэнутэкъым
дыкӏэлъытелъэдэнутэкъым
фыкӏэлъытелъэдэнутэкъым
кӏэлъытелъэдэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэми
укӏэлъытелъадэми
кӏэлъытелъадэми
дыкӏэлъытелъадэми
фыкӏэлъытелъадэми
кӏэлъытелъадэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъадэми
укӏэлъытемылъадэми
кӏэлъытемылъадэми
дыкӏэлъытемылъадэми
фыкӏэлъытемылъадэми
кӏэлъытемылъадэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдами
укӏэлъытелъэдами
кӏэлъытелъэдами
дыкӏэлъытелъэдами
фыкӏэлъытелъэдами
кӏэлъытелъэда(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдами
укӏэлъытемылъэдами
кӏэлъытемылъэдами
дыкӏэлъытемылъэдами
фыкӏэлъытемылъэдами
кӏэлъытемылъэда(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъами
укӏэлъытелъэдэгъами
кӏэлъытелъэдэгъами
дыкӏэлъытелъэдэгъами
фыкӏэлъытелъэдэгъами
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэгъами
укӏэлъытемылъэдэгъами
кӏэлъытемылъэдэгъами
дыкӏэлъытемылъэдэгъами
фыкӏэлъытемылъэдэгъами
кӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнми
укӏэлъытелъэдэнми
кӏэлъытелъэдэнми
дыкӏэлъытелъэдэнми
фыкӏэлъытелъэдэнми
кӏэлъытелъэдэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэнми
укӏэлъытемылъэдэнми
кӏэлъытемылъэдэнми
дыкӏэлъытемылъэдэнми
фыкӏэлъытемылъэдэнми
кӏэлъытемылъэдэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнуми
укӏэлъытелъэдэнуми
кӏэлъытелъэдэнуми
дыкӏэлъытелъэдэнуми
фыкӏэлъытелъэдэнуми
кӏэлъытелъэдэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэнуми
укӏэлъытемылъэдэнуми
кӏэлъытемылъэдэнуми
дыкӏэлъытемылъэдэнуми
фыкӏэлъытемылъэдэнуми
кӏэлъытемылъэдэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъадэтэми
укӏэлъытелъадэтэми
кӏэлъытелъадэтэми
дыкӏэлъытелъадэтэми
фыкӏэлъытелъадэтэми
кӏэлъытелъадэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъадэтэми
укӏэлъытемылъадэтэми
кӏэлъытемылъадэтэми
дыкӏэлъытемылъадэтэми
фыкӏэлъытемылъадэтэми
кӏэлъытемылъадэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдатэми
укӏэлъытелъэдатэми
кӏэлъытелъэдатэми
дыкӏэлъытелъэдатэми
фыкӏэлъытелъэдатэми
кӏэлъытелъэда(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдатэми
укӏэлъытемылъэдатэми
кӏэлъытемылъэдатэми
дыкӏэлъытемылъэдатэми
фыкӏэлъытемылъэдатэми
кӏэлъытемылъэда(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэгъатэми
укӏэлъытелъэдэгъатэми
кӏэлъытелъэдэгъатэми
дыкӏэлъытелъэдэгъатэми
фыкӏэлъытелъэдэгъатэми
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэгъатэми
укӏэлъытемылъэдэгъатэми
кӏэлъытемылъэдэгъатэми
дыкӏэлъытемылъэдэгъатэми
фыкӏэлъытемылъэдэгъатэми
кӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнтэми
укӏэлъытелъэдэнтэми
кӏэлъытелъэдэнтэми
дыкӏэлъытелъэдэнтэми
фыкӏэлъытелъэдэнтэми
кӏэлъытелъэдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэнтэми
укӏэлъытемылъэдэнтэми
кӏэлъытемылъэдэнтэми
дыкӏэлъытемылъэдэнтэми
фыкӏэлъытемылъэдэнтэми
кӏэлъытемылъэдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдэнутэми
укӏэлъытелъэдэнутэми
кӏэлъытелъэдэнутэми
дыкӏэлъытелъэдэнутэми
фыкӏэлъытелъэдэнутэми
кӏэлъытелъэдэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдэнутэми
укӏэлъытемылъэдэнутэми
кӏэлъытемылъэдэнутэми
дыкӏэлъытемылъэдэнутэми
фыкӏэлъытемылъэдэнутэми
кӏэлъытемылъэдэну(хэ)тэми
гъэщӀэгълъэдэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдаи
укӏэлъытелъэдаи
кӏэлъытелъэдаи
дыкӏэлъытелъэдаи
фыкӏэлъытелъэдаи
кӏэлъытелъэдаи
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдакъыми
укӏэлъытелъэдакъыми
кӏэлъытелъэдакъыми
дыкӏэлъытелъэдакъыми
фыкӏэлъытелъэдакъыми
кӏэлъытелъэдакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдащэрэт
укӏэлъытелъэдащэрэт
кӏэлъытелъэдащэрэт
дыкӏэлъытелъэдащэрэт
фыкӏэлъытелъэдащэрэт
кӏэлъытелъэдащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытемылъэдащэрэт
укӏэлъытемылъэдащэрэт
кӏэлъытемылъэдащэрэт
дыкӏэлъытемылъэдащэрэт
фыкӏэлъытемылъэдащэрэт
кӏэлъытемылъэдащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнщ
укӏэлъытелъэдагъэнщ
кӏэлъытелъэдагъэнщ
дыкӏэлъытелъэдагъэнщ
фыкӏэлъытелъэдагъэнщ
кӏэлъытелъэдагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнкъым
укӏэлъытелъэдагъэнкъым
кӏэлъытелъэдагъэнкъым
дыкӏэлъытелъэдагъэнкъым
фыкӏэлъытелъэдагъэнкъым
кӏэлъытелъэдагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнт
укӏэлъытелъэдагъэнт
кӏэлъытелъэдагъэнт
дыкӏэлъытелъэдагъэнт
фыкӏэлъытелъэдагъэнт
кӏэлъытелъэдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнтэкъым
укӏэлъытелъэдагъэнтэкъым
кӏэлъытелъэдагъэнтэкъым
дыкӏэлъытелъэдагъэнтэкъым
фыкӏэлъытелъэдагъэнтэкъым
кӏэлъытелъэдагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэн
укӏэлъытелъэдагъэн
кӏэлъытелъэдагъэн
дыкӏэлъытелъэдагъэн
фыкӏэлъытелъэдагъэн
кӏэлъытелъэдагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнкъэ
укӏэлъытелъэдагъэнкъэ
кӏэлъытелъэдагъэнкъэ
дыкӏэлъытелъэдагъэнкъэ
фыкӏэлъытелъэдагъэнкъэ
кӏэлъытелъэдагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнт
укӏэлъытелъэдагъэнт
кӏэлъытелъэдагъэнт
дыкӏэлъытелъэдагъэнт
фыкӏэлъытелъэдагъэнт
кӏэлъытелъэдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнтэкъэ
укӏэлъытелъэдагъэнтэкъэ
кӏэлъытелъэдагъэнтэкъэ
дыкӏэлъытелъэдагъэнтэкъэ
фыкӏэлъытелъэдагъэнтэкъэ
кӏэлъытелъэдагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнущ
укӏэлъытелъэдагъэнущ
кӏэлъытелъэдагъэнущ
дыкӏэлъытелъэдагъэнущ
фыкӏэлъытелъэдагъэнущ
кӏэлъытелъэдагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнукъым
укӏэлъытелъэдагъэнукъым
кӏэлъытелъэдагъэнукъым
дыкӏэлъытелъэдагъэнукъым
фыкӏэлъытелъэдагъэнукъым
кӏэлъытелъэдагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнут
укӏэлъытелъэдагъэнут
кӏэлъытелъэдагъэнут
дыкӏэлъытелъэдагъэнут
фыкӏэлъытелъэдагъэнут
кӏэлъытелъэдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнутэкъым
укӏэлъытелъэдагъэнутэкъым
кӏэлъытелъэдагъэнутэкъым
дыкӏэлъытелъэдагъэнутэкъым
фыкӏэлъытелъэдагъэнутэкъым
кӏэлъытелъэдагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэну
укӏэлъытелъэдагъэну
кӏэлъытелъэдагъэну
дыкӏэлъытелъэдагъэну
фыкӏэлъытелъэдагъэну
кӏэлъытелъэдагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнукъэ
укӏэлъытелъэдагъэнукъэ
кӏэлъытелъэдагъэнукъэ
дыкӏэлъытелъэдагъэнукъэ
фыкӏэлъытелъэдагъэнукъэ
кӏэлъытелъэдагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнут
укӏэлъытелъэдагъэнут
кӏэлъытелъэдагъэнут
дыкӏэлъытелъэдагъэнут
фыкӏэлъытелъэдагъэнут
кӏэлъытелъэдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъытелъэдагъэнутэкъэ
укӏэлъытелъэдагъэнутэкъэ
кӏэлъытелъэдагъэнутэкъэ
дыкӏэлъытелъэдагъэнутэкъэ
фыкӏэлъытелъэдагъэнутэкъэ
кӏэлъытелъэдагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъытелъадэ
укӏэлъытелъадэ
кӏэлъытелъадэ
дыкӏэлъытелъадэ
фыкӏэлъытелъадэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъытемылъадэ
укӏэлъытемылъадэ
кӏэлъытемылъадэ
дыкӏэлъытемылъадэ
фыкӏэлъытемылъадэ
кӏэлъытемылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъытелъэда
укӏэлъытелъэда
кӏэлъытелъэда
дыкӏэлъытелъэда
фыкӏэлъытелъэда
кӏэлъытелъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъытемылъэда
укӏэлъытемылъэда
кӏэлъытемылъэда
дыкӏэлъытемылъэда
фыкӏэлъытемылъэда
кӏэлъытемылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъытелъэдэгъа
укӏэлъытелъэдэгъа
кӏэлъытелъэдэгъа
дыкӏэлъытелъэдэгъа
фыкӏэлъытелъэдэгъа
кӏэлъытелъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъытемылъэдэгъа
укӏэлъытемылъэдэгъа
кӏэлъытемылъэдэгъа
дыкӏэлъытемылъэдэгъа
фыкӏэлъытемылъэдэгъа
кӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъытелъэдэн
укӏэлъытелъэдэн
кӏэлъытелъэдэн
дыкӏэлъытелъэдэн
фыкӏэлъытелъэдэн
кӏэлъытелъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъытемылъэдэн
укӏэлъытемылъэдэн
кӏэлъытемылъэдэн
дыкӏэлъытемылъэдэн
фыкӏэлъытемылъэдэн
кӏэлъытемылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъытелъэдэну
укӏэлъытелъэдэну
кӏэлъытелъэдэну
дыкӏэлъытелъэдэну
фыкӏэлъытелъэдэну
кӏэлъытелъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъытемылъэдэну
укӏэлъытемылъэдэну
кӏэлъытемылъэдэну
дыкӏэлъытемылъэдэну
фыкӏэлъытемылъэдэну
кӏэлъытемылъэдэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытелъадэ
узэрыкӏэлъытелъадэ
зэрыкӏэлъытелъадэ
дызэрыкӏэлъытелъадэ
фызэрыкӏэлъытелъадэ
зэрыкӏэлъытелъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытемылъадэ
узэрыкӏэлъытемылъадэ
зэрыкӏэлъытемылъадэ
дызэрыкӏэлъытемылъадэ
фызэрыкӏэлъытемылъадэ
зэрыкӏэлъытемылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытелъэда
узэрыкӏэлъытелъэда
зэрыкӏэлъытелъэда
дызэрыкӏэлъытелъэда
фызэрыкӏэлъытелъэда
зэрыкӏэлъытелъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытемылъэда
узэрыкӏэлъытемылъэда
зэрыкӏэлъытемылъэда
дызэрыкӏэлъытемылъэда
фызэрыкӏэлъытемылъэда
зэрыкӏэлъытемылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытелъэдэгъа
узэрыкӏэлъытелъэдэгъа
зэрыкӏэлъытелъэдэгъа
дызэрыкӏэлъытелъэдэгъа
фызэрыкӏэлъытелъэдэгъа
зэрыкӏэлъытелъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытемылъэдэгъа
узэрыкӏэлъытемылъэдэгъа
зэрыкӏэлъытемылъэдэгъа
дызэрыкӏэлъытемылъэдэгъа
фызэрыкӏэлъытемылъэдэгъа
зэрыкӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытелъэдэн
узэрыкӏэлъытелъэдэн
зэрыкӏэлъытелъэдэн
дызэрыкӏэлъытелъэдэн
фызэрыкӏэлъытелъэдэн
зэрыкӏэлъытелъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытемылъэдэн
узэрыкӏэлъытемылъэдэн
зэрыкӏэлъытемылъэдэн
дызэрыкӏэлъытемылъэдэн
фызэрыкӏэлъытемылъэдэн
зэрыкӏэлъытемылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытелъэдэну
узэрыкӏэлъытелъэдэну
зэрыкӏэлъытелъэдэну
дызэрыкӏэлъытелъэдэну
фызэрыкӏэлъытелъэдэну
зэрыкӏэлъытелъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъытемылъэдэну
узэрыкӏэлъытемылъэдэну
зэрыкӏэлъытемылъэдэну
дызэрыкӏэлъытемылъэдэну
фызэрыкӏэлъытемылъэдэну
зэрыкӏэлъытемылъэдэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытелъадэ
ущыкӏэлъытелъадэ
щыкӏэлъытелъадэ
дыщыкӏэлъытелъадэ
фыщыкӏэлъытелъадэ
щыкӏэлъытелъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытемылъадэ
ущыкӏэлъытемылъадэ
щыкӏэлъытемылъадэ
дыщыкӏэлъытемылъадэ
фыщыкӏэлъытемылъадэ
щыкӏэлъытемылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытелъэда
ущыкӏэлъытелъэда
щыкӏэлъытелъэда
дыщыкӏэлъытелъэда
фыщыкӏэлъытелъэда
щыкӏэлъытелъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытемылъэда
ущыкӏэлъытемылъэда
щыкӏэлъытемылъэда
дыщыкӏэлъытемылъэда
фыщыкӏэлъытемылъэда
щыкӏэлъытемылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытелъэдэгъа
ущыкӏэлъытелъэдэгъа
щыкӏэлъытелъэдэгъа
дыщыкӏэлъытелъэдэгъа
фыщыкӏэлъытелъэдэгъа
щыкӏэлъытелъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытемылъэдэгъа
ущыкӏэлъытемылъэдэгъа
щыкӏэлъытемылъэдэгъа
дыщыкӏэлъытемылъэдэгъа
фыщыкӏэлъытемылъэдэгъа
щыкӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытелъэдэн
ущыкӏэлъытелъэдэн
щыкӏэлъытелъэдэн
дыщыкӏэлъытелъэдэн
фыщыкӏэлъытелъэдэн
щыкӏэлъытелъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытемылъэдэн
ущыкӏэлъытемылъэдэн
щыкӏэлъытемылъэдэн
дыщыкӏэлъытемылъэдэн
фыщыкӏэлъытемылъэдэн
щыкӏэлъытемылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытелъэдэну
ущыкӏэлъытелъэдэну
щыкӏэлъытелъэдэну
дыщыкӏэлъытелъэдэну
фыщыкӏэлъытелъэдэну
щыкӏэлъытелъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъытемылъэдэну
ущыкӏэлъытемылъэдэну
щыкӏэлъытемылъэдэну
дыщыкӏэлъытемылъэдэну
фыщыкӏэлъытемылъэдэну
щыкӏэлъытемылъэдэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытелъадэ
уздыкӏэлъытелъадэ
здыкӏэлъытелъадэ
дыздыкӏэлъытелъадэ
фыздыкӏэлъытелъадэ
здыкӏэлъытелъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытемылъадэ
уздыкӏэлъытемылъадэ
здыкӏэлъытемылъадэ
дыздыкӏэлъытемылъадэ
фыздыкӏэлъытемылъадэ
здыкӏэлъытемылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытелъэда
уздыкӏэлъытелъэда
здыкӏэлъытелъэда
дыздыкӏэлъытелъэда
фыздыкӏэлъытелъэда
здыкӏэлъытелъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытемылъэда
уздыкӏэлъытемылъэда
здыкӏэлъытемылъэда
дыздыкӏэлъытемылъэда
фыздыкӏэлъытемылъэда
здыкӏэлъытемылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытелъэдэгъа
уздыкӏэлъытелъэдэгъа
здыкӏэлъытелъэдэгъа
дыздыкӏэлъытелъэдэгъа
фыздыкӏэлъытелъэдэгъа
здыкӏэлъытелъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытемылъэдэгъа
уздыкӏэлъытемылъэдэгъа
здыкӏэлъытемылъэдэгъа
дыздыкӏэлъытемылъэдэгъа
фыздыкӏэлъытемылъэдэгъа
здыкӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытелъэдэн
уздыкӏэлъытелъэдэн
здыкӏэлъытелъэдэн
дыздыкӏэлъытелъэдэн
фыздыкӏэлъытелъэдэн
здыкӏэлъытелъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытемылъэдэн
уздыкӏэлъытемылъэдэн
здыкӏэлъытемылъэдэн
дыздыкӏэлъытемылъэдэн
фыздыкӏэлъытемылъэдэн
здыкӏэлъытемылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытелъэдэну
уздыкӏэлъытелъэдэну
здыкӏэлъытелъэдэну
дыздыкӏэлъытелъэдэну
фыздыкӏэлъытелъэдэну
здыкӏэлъытелъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъытемылъэдэну
уздыкӏэлъытемылъэдэну
здыкӏэлъытемылъэдэну
дыздыкӏэлъытемылъэдэну
фыздыкӏэлъытемылъэдэну
здыкӏэлъытемылъэдэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытелъадэ
ущӀыкӏэлъытелъадэ
щӀыкӏэлъытелъадэ
дыщӀыкӏэлъытелъадэ
фыщӀыкӏэлъытелъадэ
щӀыкӏэлъытелъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытемылъадэ
ущӀыкӏэлъытемылъадэ
щӀыкӏэлъытемылъадэ
дыщӀыкӏэлъытемылъадэ
фыщӀыкӏэлъытемылъадэ
щӀыкӏэлъытемылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытелъэда
ущӀыкӏэлъытелъэда
щӀыкӏэлъытелъэда
дыщӀыкӏэлъытелъэда
фыщӀыкӏэлъытелъэда
щӀыкӏэлъытелъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытемылъэда
ущӀыкӏэлъытемылъэда
щӀыкӏэлъытемылъэда
дыщӀыкӏэлъытемылъэда
фыщӀыкӏэлъытемылъэда
щӀыкӏэлъытемылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытелъэдэгъа
ущӀыкӏэлъытелъэдэгъа
щӀыкӏэлъытелъэдэгъа
дыщӀыкӏэлъытелъэдэгъа
фыщӀыкӏэлъытелъэдэгъа
щӀыкӏэлъытелъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытемылъэдэгъа
ущӀыкӏэлъытемылъэдэгъа
щӀыкӏэлъытемылъэдэгъа
дыщӀыкӏэлъытемылъэдэгъа
фыщӀыкӏэлъытемылъэдэгъа
щӀыкӏэлъытемылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытелъэдэн
ущӀыкӏэлъытелъэдэн
щӀыкӏэлъытелъэдэн
дыщӀыкӏэлъытелъэдэн
фыщӀыкӏэлъытелъэдэн
щӀыкӏэлъытелъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытемылъэдэн
ущӀыкӏэлъытемылъэдэн
щӀыкӏэлъытемылъэдэн
дыщӀыкӏэлъытемылъэдэн
фыщӀыкӏэлъытемылъэдэн
щӀыкӏэлъытемылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытелъэдэну
ущӀыкӏэлъытелъэдэну
щӀыкӏэлъытелъэдэну
дыщӀыкӏэлъытелъэдэну
фыщӀыкӏэлъытелъэдэну
щӀыкӏэлъытелъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъытемылъэдэну
ущӀыкӏэлъытемылъэдэну
щӀыкӏэлъытемылъэдэну
дыщӀыкӏэлъытемылъэдэну
фыщӀыкӏэлъытемылъэдэну
щӀыкӏэлъытемылъэдэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъытелъадэу
укӏэлъытелъадэу
кӏэлъытелъадэу
дыкӏэлъытелъадэу
фыкӏэлъытелъадэу
кӏэлъытелъадэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъытемылъадэу
укӏэлъытемылъадэу
кӏэлъытемылъадэу
дыкӏэлъытемылъадэу
фыкӏэлъытемылъадэу
кӏэлъытемылъадэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъытелъэдауэ
укӏэлъытелъэдауэ
кӏэлъытелъэдауэ
дыкӏэлъытелъэдауэ
фыкӏэлъытелъэдауэ
кӏэлъытелъэдауэ / кӏэлъытелъэда(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъытемылъэдауэ
укӏэлъытемылъэдауэ
кӏэлъытемылъэдауэ
дыкӏэлъытемылъэдауэ
фыкӏэлъытемылъэдауэ
кӏэлъытемылъэдауэ(хэ) / кӏэлъытемылъэда(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъытелъадэурэ
укӏэлъытелъадэурэ
кӏэлъытелъадэурэ
дыкӏэлъытелъадэурэ
фыкӏэлъытелъадэурэ
кӏэлъытелъадэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъытемылъадэурэ
укӏэлъытемылъадэурэ
кӏэлъытемылъадэурэ
дыкӏэлъытемылъадэурэ
фыкӏэлъытемылъадэурэ
кӏэлъытемылъадэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэлъытолъадэ
сыкӏэлъытолъадэ
--
сыфкӏэлъытолъадэ
сакӏэлъытолъадэ(хэ)
уэ
ускӏэлъытолъадэ
--
укӏэлъытолъадэ
уткӏэлъытолъадэ
--
уакӏэлъытолъадэ(хэ)
ар
скӏэлъытолъадэ
пкӏэлъытолъадэ
кӏэлъытолъадэ
ткӏэлъытолъадэ
фкӏэлъытолъадэ
якӏэлъытолъадэ(хэ)
дэ
--
дыпкӏэлъытолъадэ
дыкӏэлъытолъадэ
--
дыфкӏэлъытолъадэ
дакӏэлъытолъадэ(хэ)
фэ
фыскӏэлъытолъадэ
--
фыкӏэлъытолъадэ
фыткӏэлъытолъадэ
--
факӏэлъытолъадэ(хэ)
ахэр
скӏэлъытолъадэ
пкӏэлъытолъадэ
кӏэлъытолъадэ
ткӏэлъытолъадэ
фкӏэлъытолъадэ
якӏэлъытолъадэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэлъытелъадэрэ]
сыкӏэлъытелъадэрэ]
--
сыфкӏэлъытелъадэрэ]
сакӏэлъытелъадэ(хэ)рэ]
уэ
ускӏэлъытелъадэрэ]
--
укӏэлъытелъадэрэ]
уткӏэлъытелъадэрэ]
--
уакӏэлъытелъадэ(хэ)рэ]
ар
скӏэлъытелъадэрэ]
пкӏэлъытелъадэрэ]
кӏэлъытелъадэрэ]
ткӏэлъытелъадэрэ]
фкӏэлъытелъадэрэ]
якӏэлъытелъадэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыпкӏэлъытелъадэрэ]
дыкӏэлъытелъадэрэ]
--
дыфкӏэлъытелъадэрэ]
дакӏэлъытелъадэ(хэ)рэ]
фэ
фыскӏэлъытелъадэрэ]
--
фыкӏэлъытелъадэрэ]
фытдкӏэлъытелъадэрэ]
--
факӏэлъытелъадэ(хэ)рэ]
ахэр
скӏэлъытелъадэрэ]
пкӏэлъытелъадэрэ]
кӏэлъытелъадэрэ]
ткӏэлъытелъадэрэ]
фкӏэлъытелъадэрэ]
якӏэлъытелъадэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъад]э
[лъад]эр
--
[лъад]эхэр
Эргативнэ:
[лъад]э
[лъад]эм
--
[лъад]эхэм
Послеложнэ:
[лъад]экӀэ
[лъад]эмкӀэ
[лъад]эхэкӀэ
[лъад]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъад]эуэ
[лъад]эрауэ
[лъад]эхэу
[лъад]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]а
[лъэд]ар
--
[лъэд]ахэр
Эргативнэ:
[лъэд]а
[лъэд]ам
--
[лъэд]ахэм
Послеложнэ:
[лъэд]акӀэ
[лъэд]амкӀэ
[лъэд]ахэкӀэ
[лъэд]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъэд]ауэ
[лъэд]арауэ
[лъэд]ахэу
[лъэд]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]эн
[лъэд]эныр
--
[лъэд]энхэр
Эргативнэ:
[лъэд]эн
[лъэд]эным
--
[лъэд]энхэм
Послеложнэ:
[лъэд]энкӀэ
[лъэд]энымкӀэ
[лъэд]энхэкӀэ
[лъэд]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энырауэ
[лъэд]энхэу
[лъэд]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энур
--
[лъэд]энухэр
Эргативнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энум
--
[лъэд]энухэм
Послеложнэ:
[лъэд]энукӀэ
[лъэд]энумкӀэ
[лъэд]энухэкӀэ
[лъэд]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъэд]энууэ
[лъэд]энурауэ
[лъэд]энухэу
[лъэд]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и ужь иту зыгуэрым телъэдэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
кӏэлъытелъэдэн: run out swh after, behind or following sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
кӏэлъытелъэдэн: выбежать куда-л. вслед за кем-чем-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.